Concept welstandscriteria locatie Werkschuit

Transcriptie

1 Concept welstandscriteria locatie Werkschuit Inhoud Locatie De Werkschuit... 2 Aanleiding... 2 Gebiedsbeschrijving... 3 Bebouwingskenmerken (omgeving)... 4 Ontwikkeling en beleid... 5 Welstandscriteria... 7 Algemeen... 7 Plaatsing... 7 Massa en vorm... 7 Gevelkarakteristiek... 7 Kleur en materiaal... 8 Pagina 1 van 8 Concept Welstandscriteria De Werkschuit, Beatrixlaan, Bilthoven

2 Locatie De Werkschuit Aanleiding De locatie De Werkschuit aan de Beatrixlaan in Bilthoven is een voormalig schoolgebouw van de Prinses Wilhelminaschool (later: De Bieshaar). Het schoolgebouw is in 1956 gebouwd. Het maakte vervolgens onderdeel uit van de Stichting het Kunstenhuis de Bilt/Zeist. Deze organisatie is verhuisd naar het nieuwe Cultureel en Educatief Centrum (CEC) aan de Melkweg. Vervolgens stond het gebouw leeg. Op dit moment wordt het pand anti-kraak bewoond. Het gebruik als schoolgebouw of andere maatschappelijke functie is in de toekomst niet meer aan de orde, vandaar dat het terrein samen met andere leegstaande panden en terreinen is opgenomen in een integraal herontwikkelingsprogramma van de gemeente De Bilt. Om recht te doen aan de invulling van het plan van aanpak strategisch vastgoed beheer én de behoefte om invulling te geven aan de (leegstaande) gemeentelijke accommodaties is er voor gekozen om dergelijke locaties op korte termijn te her ontwikkelen. De Werkschuit betreft een dergelijke ontwikkellocatie. Voor de locatie is in samenspraak met omwonenden een woningbouwplan ontwikkeld, dat voorziet in de realisatie van maximaal 28 gestapelde appartementen. Luchtfoto van het plangebied met binnen de stippellijn de planlocatie aan de Beatrixlaan 1 te Bilthoven. Pagina 2 van 8 Concept Welstandscriteria De Werkschuit, Beatrixlaan, Bilthoven

3 Gebiedsbeschrijving Het plangebied is gelegen in de woonkern Bilthoven binnen de gemeente De Bilt. Het plangebied betreft een oud schoolgebouw De Werkschuit met aangrenzende terreinen en is in 1956 gebouwd. De directe omgeving van het plangebied bestaat hoofdzakelijk uit woningen met bijbehorende tuinen en openbaar groen, doorgaande verharde wegen, een begraafplaats en een kerk. Ten oosten van het plangebied liggen enkele, open agrarische percelen met daarachter Landgoed Beerschoten. Het plangebied ligt in uitbreidingsplan Bieshaar, waar eind jaren 50 de bekende architect Dudok tekende voor de grondgebonden woningen, doelmatig ontworpen met veel lucht en licht en in een ingetogen architectuurstijl. De school ligt als een solitair gebouwensemble in een groene ruimte in de buurt. Aan de noord- en oostzijde staan gestapelde portiekwoningen in de huursector met typerende detaillering uit de jaren 50. Aan de west- en zuidzijde staan grondgebonden woningen. Centraal in de buurt is het buurtplantsoen gelegen met diverse volwassen bomen en speeltoestellen. Er wordt in de straten geparkeerd, alleen de kerk met de begraafplaats is voorzien van een separaat parkeerterrein. De buurt wordt via twee entreewegen ontsloten, één vanaf de 1e Brandenburgerweg (Beatrixlaan) en één vanaf Groenekanseweg (Bildzigt). In de buurt zijn, vooral langs de straat Meyenhagen, bijzondere verkavelingen uit de jaren 50 te vinden met verspringingen in voor- achterkantsituaties. Rondom het schoolgebouw bestaat de beplanting veelal uit aangeplante heesters en bomen als ruwe berk, gewone es, hulst, boswilg en beukenhagen. Foto: het plangebied met daarop De Werkschuit, bezien vanuit de Beatrixlaan, de entree van de wijk. Pagina 3 van 8 Concept Welstandscriteria De Werkschuit, Beatrixlaan, Bilthoven

4 Bebouwingskenmerken (omgeving) Het plangebied valt in de welstandsnota binnen het deelgebied planmatige woonwijken. Hieronder zijn de generieke kenmerken van deze deelgebieden beschreven. Deze bouwperiode is beïnvloed door de ideeën van het Nieuwe Bouwen en het CIAM. In de opbouw van deze wijken is een duidelijke functiescheiding aangebracht tussen wonen, werken, winkelen, groen en verkeer. Dezelfde stedenbouwkundige patronen met woonblokken worden veelvuldig herhaald ( stempelverkaveling ). De variatie in woningtypes is zeer beperkt. De verkaveling heeft een (half-) open karakter, waardoor open straathoeken ontstaan. De bebouwing wordt gekenmerkt door een zakelijke bouwstijl met een functionele woningvorm. Eengezinswoningen bestaan doorgaans uit twee bouwlagen met een zadelkap evenwijdig aan de straat. De gevels vertonen een sterke samenhang doordat ze identiek zijn ingedeeld. Naast eengezinswoningen komen ook middelhoge portiek- en hoge galerijflats veelvuldig voor. Deze zijn meestal voorzien van een plat dak. (bron: welstandsnota, deelgebied planmatige woonwijken) Bovenstaande beschrijving gaat in grote lijnen op voor de wijk Bieshaar. De bemoeienis van architect Dudok heeft geleid tot een buurt met een rijker beeld dan gemiddeld. Dit geldt zowel op stedenbouwkundig als architectonisch vlak. De gestapelde portiekwoningen ten noorden en oosten van het plangebied zijn drie bouwlagen hoog met een licht hellende kap. Het gevelbeeld van deze woongebouwen kenmerkt zich door een ritmiek die bepaald wordt door de vormgeving van overkapte entree partij met balkon. Het dak is licht hellend waarbij de geprononceerde goot de horizontale richting benadrukt. Er is een lichte baksteen gebruikt. Foto s: de portiekwoningen aan de Beatrixlaan (links) en de eengezinswoningen (rechts) De grondgebonden woningen aan de west- en zuidzijde van het plangebied hebben een rode dakpan en een ritmiek die bepaald wordt door een omlijste raampartij die zich uitstrekt over de begane grond en verdieping. De beeldbepalende gebouwen in de wijk, de school en de kerk, wijken af van dit ritmische beeld met veel herhaling. Hun functie vraagt om een andere vormgeving en positionering. Er is sprake van een afwijkende maat en gevelgeleding en de herhalende ritmiek ontbreekt. De gebouwen reageren op hun stedenbouwkundige positie, zo staat de kerktoren bij een kruispunt en is de entree van de school op het einde van entree as van de wijk gericht. De voorgevel van de school heeft een symmetrische indeling met grote raampartijen die het gebouw een statige indruk geven. Pagina 4 van 8 Concept Welstandscriteria De Werkschuit, Beatrixlaan, Bilthoven

5 Foto s: De werkschuit en directe omgeving Ontwikkeling en beleid Het gebied behoort volgens de welstandsnota Gemeente De Bilt (2013) tot het deelgebied 5, planmatige woonwijken. Dit biedt geen aanknopingspunten voor de voorgenomen ontwikkeling. In dit geval dient gebruik gemaakt te worden van de in de Welstandsnota 2013 opgenomen mogelijkheden voor (her)ontwikkelings-projecten, waarvoor nieuwe welstandscriteria wenselijk zijn. Uitsnede van de kaart behorende bij de Welstandsnota De Bilt 2013 met binnen de rode cirkel het plangebied ter plaatse van de Beatrixlaan 1 te Bilthoven. Pagina 5 van 8 Concept Welstandscriteria De Werkschuit, Beatrixlaan, Bilthoven

6 In de geldende welstandsnota is bepaald dat na realisatie/oplevering een beheerfase volgt, waarbij het welstandsniveau voldoet zoals voor de vergelijkbare gebied typering in de welstandsnota is opgenomen. Het is logisch om hier aansluiting te zoeken bij het deelgebied planmatige woonwijken waar een soepel welstandsniveau geldt. Voor de locatie is in opdracht van de gemeente De Bilt een kavelpaspoort opgesteld. Overleg en werksessies met de buurtbewoners hebben de input geleverd voor dit kavelpaspoort. In het kavelpaspoort is onder andere voorgeschreven dat er gebouwd wordt binnen het bouwvlak en dat de bouwhoogte varieert van 3 bouwlagen met een kap tot 4 bouwlagen met een kap. De bebouwing moet worden afgedekt met een kap. Het gebouw ensemble wordt in één architectuurstijl gebouwd. De architectuur is passend in de buurt, ingetogen en rustig. Het gebouw is beeldbepalend in de wijk. Het kavelpaspoort voor locatie De Werkschuit (bron: gemeente De Bilt) Pagina 6 van 8 Concept Welstandscriteria De Werkschuit, Beatrixlaan, Bilthoven

7 Welstandscriteria Algemeen - De bestaande ruimtelijke structuur met een beeldbepalend gebouw in een groene setting vormt het uitgangspunt voor de nieuwe ontwikkeling. - Er wordt aangesloten bij de schaal en karakteristiek van de bestaande bebouwing in de directe omgeving. - De architectuur van de nieuwbouw reageert op de bijzondere kenmerken van de bebouwing in de directe omgeving. Te denken valt aan massaopbouw, materiaal- en kleurgebruik en detaillering. - De belangrijkste oriëntatierichting van het gebouw is de as van de Beatrixlaan, de toegangsweg van de wijk vanuit het westen. Het westelijke bouwdeel en met name de westelijke gevel ervan reageren op de formele ligging in deze zichtas. Een architectonische verbijzondering is vereist. - Het gebouw heeft door zijn ligging een alzijdige oriëntatie, alle zijden zijn dan ook representatief, er is geen achterzijde. - De nieuwbouw vormt één ensemble in één architectuurstijl. Plaatsing - De hoofdmassa van de bebouwing wordt gebouwd binnen het bouwvlak. Overschrijding van het bouwvlak door ondergeschikte bouwonderdelen, zoals balkons, luifels en galerijen, is mogelijk, mits de overschrijding niet meer bedraagt dan 3 meter. - Het gebouw bestaat uit twee delen, bestaande uit rechthoekige volumes die gedraaid ten opzichte van elkaar zijn geplaatst. - De nieuwbouw wordt grofweg geplaatst op de contouren van het oude gebouw en aanliggende speelplaats. Rondom staan bestaande bomen, waartussen de nieuwbouw ingepast moet worden. Bestaande bomen blijven zoveel mogelijk behouden. - Het westelijke gebouwdeel ligt in de zichtlijn van de Beatrixlaan, gezien vanaf de 1 e Brandenburgerweg. Deze ligging kan aanleiding geven tot een verbijzondering van de gevel in deze zichtlijn. Massa en vorm - De maat en schaal passen bij de omliggende bebouwing aan de Beatrixlaan. - Het gebouw is geleed in twee volumes. De maximale bouwvolumes zijn vastgelegd in het bestemmingsplan. - De gebouwen worden uitgevoerd met kap. Mogelijke kapvormen zijn het zadeldak en als afgeleide daarvan de mansardekap. Daarbij geldt dat de ondervlakken steil zijn (80-90 graden) en de bovenvlakken licht hellend (15-25 graden). Gevelkarakteristiek - De architectuur van de nieuwbouw past bij de kenmerken van zijn omgeving. Het gevelbeeld is rustig en ingetogen. - Er wordt aangesloten op het detailniveau van de bebouwing in de omgeving, met aandacht voor de vormgeving van dakranden, goot, gevelopeningen (waaronder de vlakverdeling van raamkozijnen) en toevoegingen aan de hoofdmassa (dakkapellen, balkons, galerijen, schoorstenen). - Het gebouw staat op een beeldbepalende positie in de stedenbouwkundige structuur van de wijk. De ritmiek en gevelgeleding wijkt af van de woningbouw in de omgeving. Dit conform de hierboven beschreven kenmerken van de wijk en het onderscheid tussen woongebouwen en centrale wijkgebouwen. - Balkons en galerijen zijn rank en transparant vormgeven en ondergeschikt aan de hoofdmassa. - Toevoegingen als dakkappelen, erkers en schoorstenen zijn ondergeschikt aan de hoofdmassa. Pagina 7 van 8 Concept Welstandscriteria De Werkschuit, Beatrixlaan, Bilthoven

8 Kleur en materiaal - Kleur- en materiaalgebruik wordt afgestemd op de omgeving. - Het basismateriaal voor de gevel is baksteen. - Basismateriaal voor de kap is een gebakken dakpan, eventuele zonnepanelen worden architectonisch geïntegreerd. - Aan, uit- en bijgebouwen en dakkapellen zijn qua materiaal en kleur verwant aan het hoofdgebouw. - Kleurgebruik: afstemmen op de omgeving. Het beeldbepalende karakter van de locatie staat een afwijkend (ingetogen) kleurgebruik toe. - Geen sterk contrasterende kleuren en materialen. - Toevoegingen, zoals erkers en dakkapellen zijn in een bij het hoofdgebouw passend materiaal uitgevoerd. - De materialisering van het bijgebouw (bergingen/containers) is hoogwaardig en sluit zoveel mogelijk aan bij het hoofdgebouw. Het gebruik van natuurlijke materialen, zoals een grasdak, is daarbij niet uitgesloten. Pagina 8 van 8 Concept Welstandscriteria De Werkschuit, Beatrixlaan, Bilthoven