INHOUDSOPGAVE. WOORD VOORAF... v VOORWOORD... DE UITDAGINGEN VAN DE DOUANE Supply Chain Security en Supply Chain Management NOËL COLPIN...

Transcriptie

1 INHOUDSOPGAVE WOORD VOORAF... v VOORWOORD... ix DE UITDAGINGEN VAN DE DOUANE Supply Chain Security en Supply Chain Management NOËL COLPIN Inleiding Situering douane Douane als pijler van de entiteit belastingen en invorderingen van de Federale Overheidsdienst Financiën Douane als rechtshandhavingsorganisatie Relatie tussen controle en opsporing Wijze van werken Uitgangspunten Kernfuncties rechtshandhaving Formaliteitenstelsel Risicogericht werken Generieke afdekkingsmaatregelen Specifieke afdekkingsmaatregelen... 7 A. Maatregelen gericht op risicobeheersing... 7 B. Maatregelen gericht op hoogcriminele goederen... 8 C. Maatregelen voor externe partijen De ontwikkelingen in de wereld van de douane Globalisering Veiligheid van de logistieke keten Internationale handelspolitiek Europese Unie Digitalisering Streefbeeld douane: supply chain management Naar een groter werkterrein Naar meer Europese en mondiale samenwerking Naar een slimmer toezicht op de keten...20 xi

2 5.4. Van een loket naar geen loket Naar een bredere intelligence Naar een sterkere handhavingsketen Naar een sterkere horizontale keten Naar een groter onderscheid tussen bonafide en malafide klanten De huidige organisatie Aangiftebehandeling Klantbehandeling Fysiek toezicht Risicobeheersing De effecten op de werkprocessen Aangiftebehandeling Klantbehandeling Fysiek toezicht Risicobeheersing Instrumentenmix Het veranderingstraject Versnellen van lopende projecten Stroomlijnen van lopende projecten en opstarten van nieuwe projecten Onderzoek ter ondersteuning van de pilots Verwerven van een draagvlak binnen en buiten de organisatie Geraadpleegde literatuur...35 PRÉSENTATION DES MAGASINS ET AIRES DE DÉPÔT TEMPORAIRE EN FRANCE ISABELLE CORBIER A l importation magasins et aires de dédouanement temporaire création d un MAD Un accord d établissement La soumission cautionnée Des locaux fermés L exploitation d un MAD L autorisation d exploitation effective Fonctionnement Entrée en MAD Sortie de MAD Responsabilité de l exploitant...42 xii

3 3. A l exportation, magasins et aires d exportation Entrée en MAD Sortie de MAD...43 DIRECTE VERTEGENWOORDIGING DOOR DE OGEN VAN EEN CIVILIST EN DE PAPISMEDOV-ZAAK BEZIEN DOOR NEDERLANDSE JURIDISCHE OGEN MAARTEN H. CLARINGBOULD Directe vertegenwoordiging gezien door de ogen van een civilist Douaneagent Opdracht...45 Verhaal van douaneschuld op opdrachtgever De Fenex-condities Lastgeving Voor rekening van de lastgever Het verrichten van rechtshandelingen Handelen in eigen naam of in naam van de lastgever...49 A. Handelen in eigen naam...49 B. Niet in eigen naam handelen De Modelovereenkomst/Machtiging Het belang van directe vertegenwoordiging De Papismedov-zaak bezien door Nederlandse juridische ogen De casus Het standpunt van advocaat-generaal J. Kokott Het arrest van het Hof van Justitie De gang van zaken in Nederland bij het aanbrengen van goederen vervoerd in zeeschepen Het aanbrengen van goederen in zeeschepen Het feitencomplex ingepast in het Papismedov-arrest Een voorbeeld uit het wegvervoer Het belang van de film met de feitelijke gang van zaken...64 Bijlagen...65 DOUANERECHT VERSUS ALGEMENE BEGINSELEN VAN HET STRAFRECHT STEVEN VANDROMME Krachtlijnen van de douaneregelgeving De ruime toepassingssfeer van het douanestrafrecht...77 xiii

4 2.1. Summiere schets van de communautaire douaneregeling Binnenbrengen, aanbrengen en summiere aangifte Douanebestemmingen Douaneschuld...81 A. Douaneschuld bij reguliere invoer (art. 201 CDW) B. Douaneschuld bij het op onregelmatige wijze binnenbrengen in de Gemeenschap (art. 202 CDW).. 83 C. Douaneschuld bij onttrekking aan het douanetoezicht (art. 203 CDW)...86 D. Niet voldoen van bepaalde verplichtingen of voorwaarden (art. 204 CDW)...89 E. Samenloop tussen onttrekking aan douanetoezicht en niet voldoen van verplichtingen (art in fine CDW)...90 F. Douaneschuld bij verbruik of gebruik in een vrije zone of vrij entrepot (art. 205 CDW)...91 G. Douaneschuld bij uitvoer (art AWDA)...91 H. Hoofdelijke aansprakelijkheid (art. 213 CDW) De strafbaarstellingen in de AWDA...92 A. Ontoereikende betaling van rechten wegens verkeerde aangifte...92 B. Sluikinvoer en smokkel...92 C. Niet-aanzuivering of niet-wederoverlegging van douane- of accijnsdocumenten...93 D. Verandering van bestemming van de goederen...94 E. Bedrog met behulp van valse, misleidende of onjuiste documenten...94 F. Restcategorie...95 G. Strafbaarstellingen m.b.t. de accijnzen Besluit Strafrechtelijke verantwoordelijkheid bij douanemisdrijven Strafrecht is schuldstrafrecht (nullum crimen sine culpa) Het morele element De categorieën van personen die strafrechtelijke verantwoordelijkheid riskeren A. De rechtstreekse dader B. De aangever is verantwoordelijk voor de aangifte die hij doet C. De douane-expediteur D. Andere tussenpersonen E. Strafbare deelneming xiv

5 F. Aanstellers en aangestelden G. Rechtspersonen Besluit Hoofdelijke gehoudenheid tot betaling van de ontdoken belasting en de nalatigheidsinteresten De straffen Het persoonlijk en individueel karakter van de straffen en het verbod op onmenselijke bestraffing Algemene beschouwingen Gevangenisstraf en geldboete De verbeurdverklaringen Straftoemetingsregels A. Samenloop B. Verzachtende omstandigheden C. Opschorting, uitstel en probatie D. Overschrijding van de redelijke termijn E. Straffen voor rechtspersonen Problemen van douanestrafprocesrecht De douane als onderzoekende en vervolgende overheid en als belanghebbende partij De Administratie der Douane en Accijnzen als onderzoekende overheid De Administratie der Douane en Accijnzen als vervolgende overheid De Administratie der Douane en Accijnzen als belanghebbende partij Omkering van bewijslast bij aanwijzingen van fraude in handelsboeken, handelsgeschriften of handelsdocumenten Monsterneming Evaluatie en besluit Korte bibliografie VERZEKERBAAR KARAKTER VAN DE DOUANERISICO S JEF GORREBEECK Inleiding De douaneschuld De douane-expediteur Certificaten van oorsprong Form A-documenten Niet-aanzuivering van douanedocumenten xv

6 6. Verzekerbaarheid evolutie van de verzekering Het Unamar-arrest enkele voorlopige conclusies PERVERSE GEVOLGEN VAN HET DOUANESTRAFRECHT EDDY WOUTERS xvi