OR & VERGADEREN VARIATIE EN VERRASSING HOUDEN DE. Richard Broer trainer/adviseur VERGADERAARS ALERT!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "OR & VERGADEREN VARIATIE EN VERRASSING HOUDEN DE. Richard Broer trainer/adviseur VERGADERAARS ALERT!"

Transcriptie

1 1 OR & VERGADEREN VARIATIE EN VERRASSING HOUDEN DE VERGADERAARS ALERT! Richard Broer trainer/adviseur

2 IS VERGADEREN HET JUISTE INSTRUMENT? 2 Ja! Iedereen tegelijk op de hoogte Korte tijd nodig Synergetische groep > 3 Creativiteit ten top! Nee! Er zich toch niemand te luisteren Besluitvorming traag Destructieve groep? < 3 Voorzitter enige spreker

3 WANNEER WEL OF NIET VERGADEREN? 3 Wel vergaderen Niet te veel deelname Als je snel informatie wilt delen maar kan ook anders Als instructie het doel is Als snelheid belangrijk is Als discussie nodig is Als een besluit (met consensus) nodig is Liever niet vergaderen Bij grote deelname Als je meteen een besluit wilt hebben Als meningen goed gehoord moeten worden Als emotie een rol speelt Als concentratie belangrijk is

4 TIPS KLASSIEK VERGADEREN 4 Noem het maar open deuren! Zorg voor structuur met een agenda Volg de planning volg de agenda let op de tijd Iemand moet verantwoordelijk zijn voor de logistiek (ruimte, stoelen, koffie en materiaal) Zorg dat iedereen is voorbereid op tijd met agenda en stukken meld de voorbereidingen

5 TIPS KLASSIEK VERGADEREN 5 Noem het maar open deuren! Nodig niet te veel mensen uit Wees stipt begin op tijd Geef uitleg vooraf doe een inleiding met doel van de vergadering Zorg voor verslaglegging notuleer besluiten maak een actielijst

6 ALTERNATIEVE TIPS 6 Doe de rondvraag vooraf Doe helemaal geen rondvraag Schrap WVTTK Stop met de mededelingen Behandel de notulen per mail Herinner aan de actiepunten vooraf Vergader staande Beperk de notulen tot een actie- en besluitenlijst

7 ALTERNATIEVEN? HET NIEUWE WERKEN? 7 Via mail, telefoon, MSN, Skype of de echte videoconferentie? Kosten verminderend Soms sneller Financiële voordelen Milieu voordelen Niet handig als: persoonlijke relaties in het geding zijn er vertrouwelijkheid nodig is de besluitvorming niet te ingewikkeld is

8 8 GENOEG OM BIJ ELKAAR TE KOMEN? passende modellen voor boeiende vergaderingen

9 HET FUIKMODEL Stel het probleem aan de orde en bekijk het van alle kanten. Geen discussie! 2. Leg verbanden, verzamel feiten om de probleemstelling heen. Herformuleer evt. het probleem. Houd feiten en meningen uit elkaar. Hou het bij de feiten. 3. Wat vinden we ervan? Tijd om de meningen te delen. Verken de standpunten in de groep. 4. Vervolgens worden de verschillende oplossingen naast elkaar gezet, met de voor en nadelen die er aan vast zitten. 5. Hierna is het tijd om een besluit te nemen.

10 HET FUIKMODEL 2 10 In 6 groepen de discussie resultaat 6 meningen In 3 groepen over 6 meningen discussiëren resultaat 3 meningen In 2 groepen over 3 meningen resultaat 2 meningen In 1 groep over 2 meningen resultaat 1 besluit! Let op! Niet terugkomen op de geformuleerde meningen!

11 KRUIP IN DE HUID 11 Visualiseer dat je de bestuurder (of andere betrokkene) bent, wat zou jij doen in zijn/haar schoenen? Waarom? Vergader/discussieer eens vanuit de rol van de ander Leer vanuit de positie van de ander te denken (en te spreken).

12 RECHTBANK 12 3 rollen: 1 Rechter (procesleider) 50% (- 1) Voorstanders met 1 woordvoerder 50% (- 1) Tegenstanders met 1 woordvoerder Verzin zo veel mogelijk argumenten voor, dan wel tegen Elke kant van de rechtbank roept getuigen op hun mening te geven Beide partijen mogen de getuigen ondervragen.

13 DEBAT 13 2 teams: voorstanders tegenstanders Verzin zo veel mogelijk argumenten voor, dan wel tegen Laat twee woordvoerders namens elk team debatteren Variatie 1: je kunt voor de debater inspringen Variatie 2: debatteer plenair

14 LAGERHUIS 14 Open debat, staande als je het woord hebt Indien nodig een discussieleider die het woord geeft een notulist die de meningen noteert Zorg dat je je mening goed beargumenteerd hebt Ga het debat aan Zorg dat je argumenten voor, dan wel tegen goed verwoord worden

15 VOORWERPEN 15 Associatie: vraag de vergaderaars een object mee te nemen wat gebruikt kan worden metafoor voor wat je wilt bereiken. Laat iedereen zijn voorwerp beschrijven en uitleggen wat de associatie is.

16 STICKEREN 16 Geef elk lid hetzelfde aantal memoblaadjes. Laat het nadenken over het onderwerp in kwestie. Laat hen ideeën opschrijven naar aanleiding daarvan. Plak deze op een flipover en Orden deze in categorieën

17 IDEEËNRAAMWERK 17 Lijkt op stickeren Raamwerk bestaat uit de verschillende categorieën (bij advies: sociale gevolgen organisatorische gevolgen, etc.) Per raampje (categorie) je ideeën noteren Eventueel in de commissies voorbereiden (vanuit specialisme) Eventueel een associatieronde toevoegen

18 DE OMGEKEERDE OPDRACHT REEK 18 Brainstorm met de omgekeerde opdracht Bijvoorbeeld bij de vraag: hoe kunnen we groeien? hoe zorgen we dat we gaan krimpen? hoe kunnen we meer winst maken hoe kunnen we zorgen dat we verlies draaien? Effect is dat je direct de krachten van de organisatie boven water krijgt op een ontspannen (en soms hilarische) manier

19 STUURVRAGEN 19 Verzin als vergaderleider tevoren vragen waar je antwoord op wilt hebben voordat er besloten wordt. Is sturend, autoritair en niet zo democratisch in de aanvang Mensen helpen om mee te gaan in het deken van DB Helpt knopen doorhakken Besluit uiteindelijk wel! Let op! Negeer niet de goede vragen van anderen

20 SPREEKTIJD 20 Spreek tevoren af: Beperk de spreektijd voor de sprekers tot (bijvoorbeeld) 60 seconden Geef het aan door een kookwekker of (beter) een zandloper van 60 seconden Let op! Kondig dit tevoren aan in bijvoorbeeld de agenda.

21 VERPLICHT SAMENVATTEN 21 Spreek tevoren af: Eerst verplicht samenvatten voordat je iets toevoegt aan de discussie je laat merken dat je de ander gehoord hebt eigenlijk is dit normaal vergadergedrag Let op! Leuk in OR-en waar iedereen goed zijn meningen dumpt!

22 ROLVERDELING 22 Rouleer in de rollen van voorzitter en secretaris/notulist Wissel op functie van procesbegeleider Kan ook op specifieke aspecten (als feedback op luisteren, doorvragen, argumenteren, etc.)

23 WEERSTANDEN? 23 Begin rustig Niet gelijk te spannend maken Goede procesbegeleider is voorwaarde: trainer ambtelijk secretaris ervaren lid die afstand kan nemen tot de inhoud

24 24 EN DAN? zorg voor een cadeautje of een goede uitsmijter die de mensen inspireert om zich in te zetten

25 MENINGEN OP EEN RIJ 25 Zorg dat je een (virtuele) lijn op de vloer hebt Vraag de leden of ze op de lijn plaatsnemen zodanig dat de plek de mening vertegenwoordigt Voor aan de ene zijde (en tegen aan de andere zijde) Bespreek met elkaar wat er moet gebeuren om dichter bij elkaar te komen Vraag de ander wat nodig is om zich te verplaatsen op de lijn

26 HOEVEEL GA JE BINNENKORT UITPROBEREN? 26 Kom staan en positioneer jezelf: rechts veel uitproberen links weinig uitproberen

27 EN MEER? 27 Delen met de aanwezigen Wie heeft een andere vorm ter aanvulling? De presentatie wordt verstuurd: aanmelden als bezoeker door scannen óf mailen aan je ontvangt de presentatie en alle andere ideeën uit de groep

28 28 DANK! tot spoedig bij een andere gelegenheid of een vervolg?

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST 2: vergaderen Als je lid bent van een studentenraad, vergader je vaak. Je hebt vergaderen met de studentenraad, maar ook vergaderingen met het College van Bestuur en de Ondernemingsraad (OR). Gemiddeld

Nadere informatie

Handleiding Vergadertechnieken

Handleiding Vergadertechnieken Handleiding Vergadertechnieken Zelfstudie en rapporteren Bij OGO leer je niet alleen via het actief deelnemen aan groepsdiscussies, maar ook via het individueel uitvoeren van zelfstudieopdrachten (ZSO).

Nadere informatie

Training. Vergaderen

Training. Vergaderen Training Vergaderen Halide Temel 1-5-2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelen 4 Deelnemers 4 Werkvormen 4 Programma 4 Voorstellen & introductie 5 Opdracht Luciferspel 6 Theorie 7 Opdracht - Vergaderen 12

Nadere informatie

Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie

Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie Leerkrachtinformatie (dubbele les) Lesduur: 2 x 50 minuten (klassikaal) Introductie van de activiteit 1. Deze klassikale les bestaat uit twee delen: Voorbereiding Uitvoering voorbereiding Lesduur: 50 minuten

Nadere informatie

VERGADEREN VOOR DUMMIES

VERGADEREN VOOR DUMMIES VERGADEREN VOOR DUMMIES DE AGENDA VASTSTELLEN Er zijn verschillende soorten agendapunten: Open Bij open agendapunten zijn er nog geen plannen gemaakt, er is nog geen concreet voorstel. De discussie is

Nadere informatie

? Hier heb ik een vraag bij.?? Dit snap ik niet.! Dit valt me op! N Dit is nieuw voor me.

? Hier heb ik een vraag bij.?? Dit snap ik niet.! Dit valt me op! N Dit is nieuw voor me. 1. Kijk naar de titel en de tussenkopjes van de tekst. Kijk ook naar het plaatje. Waar gaat de tekst over? 2. Tijdens deze les let je extra op moeilijke woorden in de tekst. Kies of je opdracht 1 met hulp

Nadere informatie

Versie 10 juni 2015 Uitgave Centrum voor Bestuurlijke Activiteiten

Versie 10 juni 2015 Uitgave Centrum voor Bestuurlijke Activiteiten VERGADERTIPS Dit is een uitgave van het Centrum voor Bestuurlijke Activiteiten. Het CBA ondersteunt de medezeggenschap en inspraak binnen Fontys Hogescholen en is betrokken bij: CMR, DMR-en, IMR-en, (G)OC

Nadere informatie

Vergaderen, een agenda opstellen en notulen maken

Vergaderen, een agenda opstellen en notulen maken Vergaderen, een agenda opstellen en notulen maken Inhoudsopgave Pagina 1 Inleiding 3 2 Belangrijke regels voor een vergadering 4 2.1 Vergaderregel 1: vergaderen doe je samen 4 2.1.2 Duidelijke regels helpen

Nadere informatie

Discussiëren doe je zo!

Discussiëren doe je zo! Discussiëren doe je zo! Workshop Actiedagen 2016-2017 Nijverheidsstraat 10 > 1000 Brussel T 02 894 74 70 > www. scholierenkoepel.be Een goede discussie heeft Straffe argumenten Een duidelijk doel iedereen

Nadere informatie

Workshop. Gevarieerde werkvormen als oplossing voor niveauverschillen

Workshop. Gevarieerde werkvormen als oplossing voor niveauverschillen Workshop Gevarieerde werkvormen als oplossing voor niveauverschillen Prijsvraag Prijsvragen werken ook goed bij jongeren Hoeveel werkvormen gebruik ik tijdens de workshop? Korte Kennismaking Uitgangspunt

Nadere informatie

Educatief programma Feiten & meningen

Educatief programma Feiten & meningen Educatief programma Feiten & meningen Handleiding voor docenten De tentoonstelling Zwart&Wit is een tentoonstelling die vragen oproept, meningen laat horen en feiten presenteert. Het educatief programma

Nadere informatie

Een bespreking voorbereiden, notuleren en voorzitten

Een bespreking voorbereiden, notuleren en voorzitten OPDRACHTFORMULIER Een bespreking voorbereiden, notuleren en voorzitten Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met een medestudent

Nadere informatie

Beurstraining Starting Smart Together

Beurstraining Starting Smart Together Beurstraining Starting Smart Together Essent ia l Toget her Ivar van Asten Ondernemerscoach Organisator en inspirator Spreker en dagvoorzitter Teamontwikkelaar Ervaringsgerichte trainer Legger van verbindingen

Nadere informatie

Effectief Vergaderen met de (G)MR

Effectief Vergaderen met de (G)MR Programma Effectief Vergaderen met de (G)MR Ken jezelf en elkaar Ken de rol van de MR in de organisatie Richt de overlegstructuur goed in Stel een heldere agenda op Bereid je goed voor Let op constructief

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

CP17. het werkoverleg

CP17. het werkoverleg CP7 het werkoverleg Als u in Nederland aan het werk bent, overlegt u ook vaak met collega s over het werk. Soms overlegt u tijdens het werk met een colleg Soms doet u ook mee aan een speciaal werkoverleg

Nadere informatie

DUUR WAT HOE MATERIAAL

DUUR WAT HOE MATERIAAL DUUR WAT HOE MATERIAAL 0.00 5 min Intro begeleiders Introductie thema agressiehantering Doelen simulatiespel Toelichting rollen Introduceer jezelf en het spel Introductie begeleiders Nodig deelnemers uit

Nadere informatie

Voorbeeld: Ik werk het liefst met een tweetal.

Voorbeeld: Ik werk het liefst met een tweetal. & OHHUOLQJHQKDQGOHLGLQJ LQOHLGLQJ Het sectorwerkstuk staat voor de deur. Misschien heb je er al slapeloze nachten van, misschien lijkt het je de leukste opdracht van je hele opleiding. Eindelijk iets leren

Nadere informatie

10 tips over besluitvorming

10 tips over besluitvorming 10 tips over besluitvorming Meer weten? www.vergaderendoejezo.nl Bel of mail Carla: 06-20809676 of info@vergaderendoejezo.nl. 10 tips over besluitvorming Besluitvorming is noodzakelijk bij vergaderingen.

Nadere informatie

De hei voorbij. Samenwerken als team en het managen van conflictsituaties 10-7-2014. Wat is een conflict? 1. Situatie: er is een tegenstelling

De hei voorbij. Samenwerken als team en het managen van conflictsituaties 10-7-2014. Wat is een conflict? 1. Situatie: er is een tegenstelling De hei voorbij Samenwerken als team en het managen van conflictsituaties Wat is een conflict? 1. Situatie: er is een tegenstelling 2. Besef : beide partijen zijn zich bewust van de situatie 3. Emoties:

Nadere informatie

Techniekkaart: Het houden van een interview

Techniekkaart: Het houden van een interview WAT IS EEN INTERVIEW? Een interview is een vraaggesprek. Wat een interview speciaal maakt, is dat je met een interview aan informatie kunt komen, die je niet uit boeken kunt halen. Als je de specifieke

Nadere informatie

TRAINING 1. Tijd: Onderwerp: Waarom Resultaat Werkvorm Materiaal

TRAINING 1. Tijd: Onderwerp: Waarom Resultaat Werkvorm Materiaal DRAAIBOEK TRAINING 1, 2,3,4,5 REALISTEN ROADMOVIE De prezi presentatie voor de trainingsbijeenkomsten vindt u via de onderstaande link. https://prezi.com/0txqqdqmauta/training-realisten-roadmovie-5-bijeenkomsten/

Nadere informatie

OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID

OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID Beleid is alleen nodig als je iets gaat veranderen. INLEIDING Het beleid van een organisatie bepaalt hoe je moet werken en wat de bestuurders belangrijk vinden. Dat beleid

Nadere informatie

Luisteren en samenvatten

Luisteren en samenvatten Luisteren en samenvatten Goede communicatie, het voeren van een goed gesprek valt of staat met luisteren. Vaak denk je: Dat doe ik van nature. Maar schijn bedriegt: luisteren is meer dan horen. Vaak luister

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

Voorbeelden van overleg en besluitvorming

Voorbeelden van overleg en besluitvorming Voorbeelden van overleg en besluitvorming Voorbeeld 1. Oplossingsgericht vergaderen 1 1. Vaste agendapunten a. Bespreken verslag van de vorige vergadering b. Mededelingen c. Rondvraag 2. Vaststellen van

Nadere informatie

Handleiding Werkvormen Overtuigend presenteren

Handleiding Werkvormen Overtuigend presenteren Handleiding Werkvormen Overtuigend presenteren Inhoud 1. Inleiding 2. Zeg geen Uhm 3. De emotionele bus 4. Boos op een mandarijntje 5. Levend memory Lichaamstaal 1. Inleiding In een debat is het geven

Nadere informatie

Luisteren, doorvragen en feedback geven

Luisteren, doorvragen en feedback geven Luisteren, doorvragen en feedback geven Rogier Guns P-GIS 23 April 2007 Doelstelling presentatie LSD methode Actief Luisteren Doorvragen Feedback geven Let op: Sommige technieken lijken (theoretisch) heel

Nadere informatie

Docentenhandleiding Rollenspel Politiek

Docentenhandleiding Rollenspel Politiek Docentenhandleiding Rollenspel Politiek Voorbereiding 1. Bepaal hoeveel tijd er is: kies voor 45, 60 of 90 uten versie 2. Deel tijdschema uit en bespreek dit met de leerlingen 3. Verdeel de rollen, zie

Nadere informatie

Handleiding Verbetercheck in teams

Handleiding Verbetercheck in teams Handleiding Verbetercheck in teams Praktisch hulpmiddel om de Verbetercheck in een team toe te passen 22 maart 2011 Betrokken partijen: Teksten en advies: Huub Pennock en Alex van der Wal 1 Inleiding De

Nadere informatie

Training Netwerken Forum 12-5-2014

Training Netwerken Forum 12-5-2014 Training Netwerken Forum 12-5-2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelen 4 Deelnemers 4 Werkvormen 4 Programma 4 Voorstellen & introductie 5 Inleiding 6 Opdracht Je eigen netwerk 7 Theorie 8 Opdracht In gesprek

Nadere informatie

Zorg dat je een onderwerp kiest, waarvan je echt meer wilt weten. Dat is interessanter, leuker en makkelijker om mee bezig te zijn.

Zorg dat je een onderwerp kiest, waarvan je echt meer wilt weten. Dat is interessanter, leuker en makkelijker om mee bezig te zijn. Werkstukwijzer Deze werkstukwijzer helpt je om een werkstuk in elkaar te zetten. Je vult eerst een formulier in. Op dit formulier komt te staan waar je werkstuk over gaat en hoe je het aanpakt. Met behulp

Nadere informatie

Persoonlijke Effectiviteit. Presentatie VASMO-conferentie. 18 april 2008. Erik Klerks. Trainer/adviseur Odyssee

Persoonlijke Effectiviteit. Presentatie VASMO-conferentie. 18 april 2008. Erik Klerks. Trainer/adviseur Odyssee Presentatie VASMO-conferentie 18 april 2008 Erik Klerks Trainer/adviseur Odyssee Persoonlijk Effectiviteit Workshop inhoud: Kennismaking met methodes om uw ORwerk op een efficiëntere en effectievere manier

Nadere informatie

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een

Nadere informatie

5 havo/6 vwo. 1

5 havo/6 vwo.  1 5 havo/6 vwo www.mevrouwzus.wordpress.com 1 formeel onderwerp en deelnemers zijn van tevoren bekend afspraken (tijd) publiek moet overtuigd worden zonder meningsverschil geen debat www.mevrouwzus.wordpress.com

Nadere informatie

De hei voorbij 3-7-2014. Samenwerken als team en het managen van conflictsituaties. Wat is een conflict? Escalatieladder

De hei voorbij 3-7-2014. Samenwerken als team en het managen van conflictsituaties. Wat is een conflict? Escalatieladder De hei voorbij Samenwerken als team en het managen van conflictsituaties Wat is een conflict? 1. Situatie: er is een tegenstelling 2. Besef : beide partijen zijn zich bewust van de situatie 3. Emoties:

Nadere informatie

van de vergadering van de projectwerkgroep Verkeerssituatie in de straat

van de vergadering van de projectwerkgroep Verkeerssituatie in de straat Verslag van de vergadering van de projectwerkgroep Verkeerssituatie in de straat Datum: 24/02/2015 Plaats: bij Nele, Opvoedingstraat 16 Aanwezig: Jean, Martine, Nele, Thei Verslag: Nele Agenda Bespreken

Nadere informatie

Handleiding voor docenten op het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs

Handleiding voor docenten op het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs Handleiding voor docenten op het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs In 6 stappen debatteren in de klas over media Deze handleiding helpt naar een actief, gestructureerd en inhoudelijk

Nadere informatie

Produced by WEMA VERGADEREN

Produced by WEMA VERGADEREN VERGADEREN VERGADEREN? - Lang bij elkaar zitten en praten over actuele onderwerpen? - Discussies voeren en meningen uitwisselen? Veel mensen krijgen na verloop van tijd een hekel aan vergaderen. Er wordt

Nadere informatie

Assertiviteitstest: kom jij op voor jezelf?

Assertiviteitstest: kom jij op voor jezelf? 1 Assertiviteitstest: kom jij op voor jezelf? Zet een kruisje bij het antwoord dat voor jou passend is - eerder juist indien je meestal op die manier handelt - eerder onjuist indien je slechts zelden op

Nadere informatie

Handleiding website FMS-spaarnwoude.nl

Handleiding website FMS-spaarnwoude.nl Handleiding website FMS-spaarnwoude.nl Alfred Houdijk Webmaster 27-12-2012 Inhoud Inleiding... 2 Wie kan wat op de website... 3 Foto s en filmpjes plaatsen... 4 Copyright... 4 Schrijf een artikel... 5

Nadere informatie

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument

Nadere informatie

Handleiding Gespreksvormen Debat

Handleiding Gespreksvormen Debat Handleiding Gespreksvormen Debat Inhoud Overzicht 1. Inleiding 2. Doel 3. Werkvormen 4. Tips voor het begeleiden van een Lagerhuisdebat 4.1. Debatvorm kiezen 4.2. Rollen verdelen 4.3. Stelling kiezen 4.4.

Nadere informatie

VOORBEELD CASUS. Wat is de winst van wachten tot het laatste moment? een socratisch gesprek uitgeschreven

VOORBEELD CASUS. Wat is de winst van wachten tot het laatste moment? een socratisch gesprek uitgeschreven VOORBEELD CASUS Wat is de winst van wachten tot het laatste moment? een socratisch gesprek uitgeschreven Hieronder tref je een beschrijving van een socratisch gesprek van ca. 1 1/2 uur, in 5 stappen. Voor

Nadere informatie

FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus

FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS Yvette Paludanus 2 Dit boekje is tot stand gekomen dankzij de vragen en verhalen van medewerkers in de zorg. Wil je een exemplaar van dit boekje bestellen? Wil je begeleiding

Nadere informatie

Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8

Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8 Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s

Nadere informatie

20 tips voor een goed debat!

20 tips voor een goed debat! 20 tips voor een goed debat! Moedig elkaar aan tijdens jullie voorbereidingen en de wedstrijd. Geef elkaar tips en zoek samen de sterktes en zwaktes van de argumenten. Je kan veel leren van elkaar, ook

Nadere informatie

Dia 1 Introductie max. 2 minuten!

Dia 1 Introductie max. 2 minuten! 1 Dia 1 Introductie max. 2 minuten! Vertel: Deze les gaat vooral over het gebruik van sociale media. Maar: wat weten jullie eigenlijk zelf al over sociale media? Laat de leerlingen in maximaal een minuut

Nadere informatie

Kindervergadering Zo gaat het bij ons!

Kindervergadering Zo gaat het bij ons! Pedagogisch kader kindercentra 4 13 jaar Kindervergadering Zo gaat het bij ons! Introductie voor de groepsleiding Is kinderinspraak belangrijk? Denken vanuit de groep is logisch en praktisch, maar toch

Nadere informatie

Communicatie. ontvanger. zender. boodschap. kanaal. feedback

Communicatie. ontvanger. zender. boodschap. kanaal. feedback FEEDBACK GEVEN EN ONTVANGEN Communicatie coderen decoderen zender boodschap kanaal ontvanger feedback - interpretatiekader Communicatie LSD Techniek - Luisteren - Samenvatten - Doorvragen LSD Techniek

Nadere informatie

Introduceren thema Natuurgeweld. tsunami s. centraal rondom natuurgeweld: Thema: Natuurgeweld. laten ontstaan?

Introduceren thema Natuurgeweld. tsunami s. centraal rondom natuurgeweld: Thema: Natuurgeweld. laten ontstaan? Aardrijkskunde Natuurgeweld Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Natuurgeweld In dit thema staan de volgende hogere orde denkvragen centraal rondom natuurgeweld: 1. Wat zou er moeten gebeuren

Nadere informatie

Vraag het de patiënt. En: Durf te luisteren. Irèn Alders, Stichting Tinkerbell Patiëntencoach. Zwolle. 4 februari 2013

Vraag het de patiënt. En: Durf te luisteren. Irèn Alders, Stichting Tinkerbell Patiëntencoach. Zwolle. 4 februari 2013 Vraag het de patiënt En: Durf te luisteren Irèn Alders, Stichting Tinkerbell Patiëntencoach Zwolle 4 februari 2013 Instructie voor tafelbegeleiders bij de thema-avonden georganiseerd door de DVN in samenwerking

Nadere informatie

Vragen Hoe kan je veiligheid inbouwen zodat je alle leerlingen kan betrekken? Vraag Hoe kan je de ideeënbus actief en betekenisvol maken?

Vragen Hoe kan je veiligheid inbouwen zodat je alle leerlingen kan betrekken? Vraag Hoe kan je de ideeënbus actief en betekenisvol maken? Methodiek Kringgesprek Beter samen leven en meer leren in de klas. Een participatieve sfeer in de klas of op de school kan men op verschillende manieren bewerkstelligen. Werken met kringgesprekken is hierbij

Nadere informatie

Voorbeeldprogramma werksessie omgevingsanalyse (1 dagdeel)

Voorbeeldprogramma werksessie omgevingsanalyse (1 dagdeel) Voorbeeldprogramma - 1 Voorbeeldprogramma Voorbeeldprogramma werksessie omgevingsanalyse (1 dagdeel) Hieronder vindt u een voorbeeldprogramma voor een werksessie/trainingsmodule omgevingsanalyse voor Factor

Nadere informatie

Meer GRIP op het vergaderproces! Welkom

Meer GRIP op het vergaderproces! Welkom Meer GRIP op het vergaderproces! Welkom Vergaderen is een middel, geen doel! Doel van deze workshop. Na afloop heb je: Meer inzicht in de fasen in het vergaderproces (BOB) en je eigen invloed daarop; Meer

Nadere informatie

Superbrainstorm DvdTW 2010 Hoe hou jij ze wakker?

Superbrainstorm DvdTW 2010 Hoe hou jij ze wakker? Pagina 5 Op deze manieren kun je deelnemers een actieve rol geven in je programma... Pagina 2 Laat me je vertellen over een bijeenkomst die ik nooit zal vergeten... Superbrainstorm DvdTW 2010 Hoe hou jij

Nadere informatie

een functioneringsgesprek verschilt naar aard en doel van een evaluatie of beoordelingsgesprek

een functioneringsgesprek verschilt naar aard en doel van een evaluatie of beoordelingsgesprek Het functioneringsgesprek Wat Een functioneringsgesprek is een periodiek gesprek tussen de medewerker en de direct leidinggevende over het werk (inhoud en uitvoering van het werk, werksfeer en werkomstandigheden)

Nadere informatie

Begeleide interne stage

Begeleide interne stage Ik, leren en werken Begeleide interne stage Deel 2 Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Marian van der Meijs Inhoudelijke redactie: Titel: Ik, leren

Nadere informatie

Leerlingen verdiepen zich in de standpunten rondom biobrandstof. Iedere klas vertegenwoordigt een groep.

Leerlingen verdiepen zich in de standpunten rondom biobrandstof. Iedere klas vertegenwoordigt een groep. BIOBRANDSTOF DEBAT KORTE BESCHRIJVING:BIOBRANDSTOF DEBAT Bedoeld voor VO onderbouw Doelgroep Vmbo/Havo/VWO Thema Biobrandstof Soort lesmateriaal Debat volgens het lagerhuis model Waardering Verdieping

Nadere informatie

> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013

> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 > NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 Leerlingen uit het secundair onderwijs mogen vertegenwoordigd zijn als partner op de schoolraad.

Nadere informatie

e-tip Workshops/bijeenkomst organiseren

e-tip Workshops/bijeenkomst organiseren e-tip Workshops/bijeenkomst organiseren Een workshop organiseren? Veel werk, maar ook erg leuk! Hieronder vindt je wat tips en aandachtspunten die je vast en zeker van pas zullen komen. De lijst is natuurlijk

Nadere informatie

Beleidsplan Leerlingenraad o.b.s. de Schuthoek 2012-2013

Beleidsplan Leerlingenraad o.b.s. de Schuthoek 2012-2013 Document leerlingenraad Beleidsplan Leerlingenraad o.b.s. de Schuthoek 2012-2013 Inhoud: 1. wat verstaan we onder een leerlingenraad? 2. opzet en organisatie van een leerlingenraad a. samenstelling van

Nadere informatie

Introduceren thema Áchtbanen. Thema: Achtbanen. centraal: 2. Hoe komt het dat de wagentjes toch op de rails blijven zelfs

Introduceren thema Áchtbanen. Thema: Achtbanen. centraal: 2. Hoe komt het dat de wagentjes toch op de rails blijven zelfs Natuur & Techniek Achtbanen Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Achtbanen In deze les staan de volgende hogere orde denkvragen centraal: 1. Ontwerp een wagentje voor je eigen achtbaan. 2.

Nadere informatie

SPELVARIANTEN. Heb je vragen, feedback of wil je op weg geholpen worden, neem contact met ons op. info@talentengenerator.nl.

SPELVARIANTEN. Heb je vragen, feedback of wil je op weg geholpen worden, neem contact met ons op. info@talentengenerator.nl. SPELVARIANTEN Je ontdekt meer in een uur spelen dan in een jaar converseren Plato Het klinkt zo simpel we gaan bouwen aan het vertrouwen maar is het wel zo simpel? Zomaar vanuit het niets het thema vertrouwen

Nadere informatie

Datum: Jaar van verschijnen: Duur van de film:

Datum: Jaar van verschijnen: Duur van de film: NAAM: Kijk / luisterformulier Speelfilm Naam: Datum: Titel van de film: Regisseur: Jaar van verschijnen: Duur van de film: Lees de vragen op dit formulier voor het kijken en luisteren door. Je weet dan

Nadere informatie

Workshop Telefonisch Afspraken Maken

Workshop Telefonisch Afspraken Maken Workshop Telefonisch Afspraken Maken Alleen bellen als je wat hebt te vertellen! Waarom zijn we interessant voor elkaar? Bv gemeenschappelijke behoefte aan: - omzetvermeerdering; - inspiratie, leren van

Nadere informatie

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm

Nadere informatie

Ideeën presenteren aan sceptische mensen. Inleiding. Enkele begrippen vooraf

Ideeën presenteren aan sceptische mensen. Inleiding. Enkele begrippen vooraf Ideeën presenteren aan sceptische mensen Inleiding Iedereen heeft wel eens meegemaakt dat het moeilijk kan zijn om gehoor te vinden voor informatie of een voorstel. Sommige mensen lijken er uisluitend

Nadere informatie

Leergang Ambtelijk Secretaris I

Leergang Ambtelijk Secretaris I Cursusdag 1 09:30 uur Kennismaking We starten de leergang met een uitgebreide kennismaking. We inventariseren de verwachtingen van alle deelnemers. U krijgt een toelichting op het programma en de werkwijze.

Nadere informatie

De opzet van de sessies

De opzet van de sessies De opzet van de sessies De opzet van elke sessie is steeds hetzelfde. In deze paragraaf beschrijven we de verschillende onderdelen ervan. Hoe de onderdelen in een sessie worden toegepast valt te lezen

Nadere informatie

Checklist Presentatie geven 2F - handleiding

Checklist Presentatie geven 2F - handleiding Checklist Presentatie geven 2F - handleiding Inleiding De checklist Presentatie geven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een presentatie moeten kunnen geven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht

Nadere informatie

Vergadertechnieken inhoud procedure proces Soorten vergaderingen

Vergadertechnieken inhoud procedure proces Soorten vergaderingen Vergadertechnieken Vergaderen is voor velen een noodzakelijk kwaad. Het is een van de grootste tijdvreters binnen organisaties, maar helaas is vergaderen, mits doelmatig en effectief, nodig om informatie

Nadere informatie

Luisteren, hoe leren kinderen dat?

Luisteren, hoe leren kinderen dat? Leren luisteren Luisteren, hoe leren kinderen dat? Kinderen hebben grenzen en regels nodig. Ze zorgen voor duidelijkheid en veiligheid en ze leren hen omgaan met anderen. Verwacht niet van kinderen dat

Nadere informatie

WELKOM! Print het uit, leg het naast je en doe stap voor stap alle opdrachten. En mail me gerust als je vragen hebt of feedback wilt ontvangen.

WELKOM! Print het uit, leg het naast je en doe stap voor stap alle opdrachten. En mail me gerust als je vragen hebt of feedback wilt ontvangen. WELKOM! Wat geweldig dat je het werkboek hebt gedownload. Dat betekent een belangrijke volgende stap in jouw succes. Want succes bereik je alleen door te doen. Dit werkboek is onderdeel van het Webinar

Nadere informatie

Deelnemen aan een 30vergadering

Deelnemen aan een 30vergadering DC Deelnemen aan een 30vergadering 1 Inleiding Als helpende zorg en welzijn zul je regelmatig deelnemen aan een vergadering. Bijvoorbeeld omdat cliënten besproken worden, of omdat taken verdeeld worden.

Nadere informatie

Sooo! Sooo! viral! viral! toch? toch? In 7 stappen debatteren in de klas over media

Sooo! Sooo! viral! viral! toch? toch? In 7 stappen debatteren in de klas over media Sooo! Sooo! Die post Die post over onze over onze leraar gaat leraar gaat viral! viral! Dan moet Dan moet het wel het wel waar zijn, waar zijn, toch? toch? In 7 stappen debatteren in de klas over media

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

? Hier heb ik een vraag bij.?? Dit snap ik niet.! Dit valt me op! N Dit is nieuw voor me.

? Hier heb ik een vraag bij.?? Dit snap ik niet.! Dit valt me op! N Dit is nieuw voor me. Zonder hulp: onduidelijkheden ophelderen 1. Lees de tekst actief. Schrijf de volgende tekens in de kantlijn bij de tekst om te laten zien dat je actief leest. X Dit klopt niet met wat ik al wist/dacht.

Nadere informatie

In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt

In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt Ben jij zo iemand die actief is en veel interesses heeft en daardoor ook veel bezigheden en spullen heeft?

Nadere informatie

- Was dat volgens jou een goede vergadering? Zo ja, waardoor kwam dat volgens jou? Zo nee, waarom kwam dat?

- Was dat volgens jou een goede vergadering? Zo ja, waardoor kwam dat volgens jou? Zo nee, waarom kwam dat? Feedbackvragen Vergaderen Vraag 1 Bekijk de Leerdoelen die bij deze casus horen. Beantwoord daarna de vraag. Geef per doel aan of je dit al beheerst, waarbij N = nee, O = om verder te ontwikkelen en J

Nadere informatie

Tijd voor jezelf maken

Tijd voor jezelf maken ZO doe je dat Tijd voor jezelf maken ZO blijf je energiek door Stefanie Hoogland Ondernemen is een lifestyle, daar ben je inmiddels wel achter gekomen. Je kunt wel dag en nacht werken als je wilt, ideeën

Nadere informatie

Een goed leven voor.

Een goed leven voor. Een goed leven voor. Juultje Holla - Perspectief - maart 2013 Als onderdeel van het ZonMW project Zeggenschap en Inclusie Met dank aan Rob, die mij hierbij enorm geholpen heeft. Een goed leven voor. Een

Nadere informatie

DE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A

DE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A DE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A 4 opdrachten! 60 minuten! Bij iedere opdracht zet iemand zijn wekker/ chronometer (op gsm of uurwerk), zodat je zeker niet veel langer dan een kwartier bezig bent.

Nadere informatie

15 tips om de dag ontspannen te beginnen

15 tips om de dag ontspannen te beginnen 15 tips om de dag ontspannen te beginnen Het is voor werknemers met een drukke agenda vaak moeilijk goed voor hun lichaam te zorgen. Daarom heb je tools nodig om je lichaam en geest te ontspannen. Voor,

Nadere informatie

21ste-eeuwse vaardigheden:

21ste-eeuwse vaardigheden: INLEIDING 21ste-eeuwse vaardigheden Het helpen ontwikkelen van 21ste-eeuwse vaardigheden bij studenten vraagt het nodige van docenten. Zowel qua werkvormen als begeleiding. In hoeverre neem je een voorbeeldrol

Nadere informatie

Acht leesadviezen voor thuis

Acht leesadviezen voor thuis Acht leesadviezen voor thuis Advies1 Advies 2 Advies 3 Advies 4 Advies 5 Advies 6 Advies 7 Advies 8 Overleg met uw kind over de tijdstippen waarop er het best kan worden ge. Als uw kind daarin inbreng

Nadere informatie

Drie aspecten van een vergadering

Drie aspecten van een vergadering Drie aspecten van een vergadering Onderstaand in schema drie aspecten van een vergadering. Alle aspecten verdienen aandacht. Inhoud - onderwerp - gezamenlijke probleemstelling - hoofd- en bijzaken - duidelijke

Nadere informatie

Competenties De Fontein

Competenties De Fontein Competenties De Fontein We werken met de volgende 4 competenties: 1. Verantwoordelijkheid 2. Samenwerken 3. Organisatie en planning, zelfstandigheid 4. Motivatie - In klas 1 wordt gewerkt aan de volgende

Nadere informatie

Luisteroefening 1 - Actief luisteren

Luisteroefening 1 - Actief luisteren 1. Communicatie 1.6 Oefeningen c. Luisteroefening 1 - Actief luisteren Doelstelling: Deze luisteractiviteit helpt leerlingen hun luistervaardigheden te verbeteren en na te denken over wat goed en slecht

Nadere informatie

Sociaal netwerk. Handleiding voor begeleiders

Sociaal netwerk. Handleiding voor begeleiders Sociaal netwerk Handleiding voor begeleiders Algemene tips voor begeleider Het beste uit jezelf! Philadelphia vindt het belangrijk dat cliënten zich net als ieder ander mens kunnen ontwikkelen. Hierbij

Nadere informatie

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7

Nadere informatie

Dialogen website Motiveren tot rookstop

Dialogen website Motiveren tot rookstop Dialogen website Motiveren tot rookstop Dialoog verandertaal uitlokken en versterken Goedemorgen. Heeft u problemen gehad sinds uw vorige controle? Ja, eigenlijk wel. Mijn tanden zijn sterk verkleurd.

Nadere informatie

Maak betekenisvolle onderwerpen bespreekbaar Individuele docententraining DAG 3 PPOZO Marije Fris trainer & masterclassdocent St.

Maak betekenisvolle onderwerpen bespreekbaar Individuele docententraining DAG 3 PPOZO Marije Fris trainer & masterclassdocent St. Maak betekenisvolle onderwerpen bespreekbaar Individuele docententraining DAG 3 PPOZO Marije Fris trainer & masterclassdocent St. DKJL Met de deur in huis.. Schrijf zoveel mogelijk thema s op die jij geschikt

Nadere informatie

Wees duidelijk tegen je klanten

Wees duidelijk tegen je klanten Ronald Dingerdis Wees duidelijk tegen je klanten 3 In onze training Klantgerichtheid en communicatie vroeg een cursist me onlangs of je tegen je klant kan zeggen dat hij extreem vervelend is. Dat hij onredelijk

Nadere informatie

Succesvol Netwerken BCLR

Succesvol Netwerken BCLR Welkom bij Succesvol Netwerken voor de BCLR Double Winner! Waar kan je Netwerken? Formele netwerk bijeenkomsten Algemene zakelijke evenementen Sociale, familie, vrije tijd evenementen Ad hoc bijeenkomsten

Nadere informatie

SPEELWIJZE LEIDERSCHAPSSPEL

SPEELWIJZE LEIDERSCHAPSSPEL SPEELWIJZE LEIDERSCHAPSSPEL Bij werken, zowel betaald als vrijwillig, hoort leiding krijgen of leiding geven. De vraag wat effectief leiderschap is houdt dan ook veel mensen bezig. De meningen hierover

Nadere informatie

Met hulp: ophelderen van onduidelijkheden

Met hulp: ophelderen van onduidelijkheden 1. Kijk naar de titel, de tussenkopjes en de afbeelding bij de tekst. Waar gaat de tekst over? 2. Bespreek met de klas: wie heeft er thuis een hond? Waar komen deze honden vandaan? Let op: je maakt Opdracht

Nadere informatie

Interne audittraining

Interne audittraining Interne audittraining door Annette Thijssen 100311 Interne Audittraining.doc Pagina 1 van 20 Wat is een interne audit Een systematische en onafhankelijke beoordeling met als doel: Nagaan of de procedures

Nadere informatie

Docentenhandleiding Rollenspel Politiek

Docentenhandleiding Rollenspel Politiek Docentenhandleiding Rollenspel Politiek Voorbereiding 1. Bepaal hoeveel tijd er is: kies voor 45, 60 of 90 uten versie 2. Deel tijdschema uit en bespreek dit met de leerlingen 3. Verdeel de rollen, zie

Nadere informatie

NEDERLAND LEEST JUNIOR HANDLEIDING DOCENTEN VMBO 1 EN 2

NEDERLAND LEEST JUNIOR HANDLEIDING DOCENTEN VMBO 1 EN 2 NEDERLAND LEEST JUNIOR HANDLEIDING DOCENTEN VMBO 1 EN 2 In november kunnen uw leerlingen lekker lezen want het thema van Nederland Leest Junior is dit jaar voeding. Leerlingen gaan met elkaar in gesprek

Nadere informatie