Programmabegroting 2014 na 3 e wijziging

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Programmabegroting 2014 na 3 e wijziging"

Transcriptie

1 Programmabegroting 2014 na 3 e wijziging

2 Programmabegroting 2014 na 3 e wijziging Veiligheidsregio Fryslân Leeuwarden, april 2014 Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 2

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding Algemeen Algemene ontwikkelingen Taakstelling Meerjarenbeleidsplan Loon- en prijsniveau Beleidsbijstelling Rechtmatigheid Aansluiting en verschillen ten opzichte van primitief Beleidsbegroting Programmaplan Gezondheid Ontwikkelingen Zorg & Advies Zorg OGGZ Lijkschouw Politiezorg & Overig Reizigersvaccinatie Advies Jeugdgezondheidszorg Zorg voor alle kinderen Crisis/calamiteitenzorg Monitoring & Beleid Gezondheidsbevordering & Preventieprogramma's Aanvullende producten JGZ Veiligheid Ontwikkelingen Crisis Veiligheidsbureau Coördinatie Bevolkingszorg Bevolkingszorg Brandweer Inleiding Risicobeheersing Operationele voorbereiding Incidentbestrijding en nazorg WABO Algemene dekkingsmiddelen Bijdragen gemeenten Brede Doeluitkering Rampen (BDUR) Onvoorzien Paragrafen Financiering Weerstandsvermogen Bedrijfsvoering Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 3

4 3.3.4 Onderhoud kapitaalgoederen Verbonden partijen Financiële begroting Baten en lasten Baten en lasten per programma per beleidsproduct Financiële positie Investeringen Mutaties reserves Mutaties voorzieningen Bestuursverklaring Bijlagen I. Staat van leningen II. Overzicht beleidsproducten per categorie II. Overzicht beleidsproducten per categorie II. Bijdrage per gemeente Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 4

5 1 Inleiding Voor u ligt de geïntegreerde begroting Dit boekwerk bevat zowel de eerder genomen besluiten rondom de begroting, als de derde begrotingswijziging De in dit stuk verwerkte besluiten die eerder zijn genomen betreft de primitieve begroting en de eerste wijziging SN1B (beide vastgesteld door het Algemeen Bestuur op 27 juni 2013) en de tweede begrotingswijziging inzake het vastgoed (vastgesteld in het Algemeen Bestuur op 28 november 2013). De opgenomen derde begrotingswijzging betreft de herijking van de taken rondom WABO en beheer brandkranen, alsmede de vorming van een derde begrotingsprogramma en het op de juiste wijze toerekenen van organisatie-overhead. De effecten hiervan zijn toegelicht in paragraaf 2.7. Voor het programmaonderdeel van de brandweer is het na een forse inspanning gelukt om de taakstelling van zoals in 2013 door het Algemeen Bestuur opgelegd, structureel op te lossen en daarmee de efficiency van de regionalisering inhoud te geven. De taakstelling is verwerkt als een reductie op: Beheer en onderhoud kazernes Reductie opleidingsbudget Structureel niet invullen vacatures Beheer, aanschaf en onderhoud materieel Overige efficiency op materiële kosten In de navolgende hoofdstukken komen achtereenvolgens aan de orde algemene ontwikkelingen, de taakstelling 2014, het meerjarenbeleidsplan, loon- en prijsniveau, eerste begrotingswijziging 2013 en de aansluiting tussen 2013 en 2014 (hoofdstuk 2), het programmaplan, de algemene dekkingsmiddelen en de paragrafen (hoofdstuk 3) en de financiële begroting (hoofdstuk 4). Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 5

6 2 Algemeen 2.1 Algemene ontwikkelingen Deze begroting komt tot stand in een periode waarin Nederland en dus ook de gemeenten zich nog steeds in zwaar economisch weer bevinden. De financiële middelen zijn schaars. Veiligheidsregio Fryslân heeft reeds eind 2010/begin 2011 ingespeeld op die situatie en een taakstelling vastgesteld van 17% (niveau 2011) voor de jaren 2010 tot en met Een deel van die taakstelling is gebruikt voor het opvangen van autonome ontwikkelingen en het overige is aangewend voor het verlagen van de gemeentelijke bijdrage met 10%. Daarnaast komt de invlechting van de brandweer per 1 januari 2014 tot uiting in deze gewijzigde begroting. Voor de brandweer is een nieuw begrotingsprogramma in het leven geroepen en de uitvoering van de oude regionale brandweer is overgebracht van programma veiligheid naar het nieuwe programma brandweer. Dit programma is toegevoegd om het onderscheid in beleid weer te geven tussen de taken op het gebied van veiligheid en die op het gebied van brandweerzorg. 2.2 Taakstelling In de vergaderingen van 10 november 2010 en 24 maart 2011 heeft het Algemeen Bestuur ingestemd met de invulling van de taakstelling voor de organisatie. Van de totale taakstelling over deze jaren van moet in worden gerealiseerd en heeft alleen betrekking op het programma Gezondheid. Voor een specificatie wordt verwezen naar de toelichting op dat programma. 2.3 Meerjarenbeleidsplan Zoals in de inleiding vermeld, is het meerjarenbeleidsplan de ongewijzigde voortzetting van het plan In de lijn met dat plan vindt thans overleg plaats over het houden van enkele pilots met betrekking tot gebiedsgericht werken JGZ. Het beleidsplan GGD, de concrete vertaling van het programma Gezondheid, is in de vergadering van het Algemeen Bestuur van 24 januari 2013 vastgesteld. In de vergadering van het Algemeen Bestuur ligt het beleidsplan brandweer voor ter besluitvorming. De inhoudelijke effecten daarvan zijn opgenomen in het programmaplan brandweer. 2.4 Loon- en prijsniveau In de financiële verordening is het volgende opgenomen betreffende de indexatie in verband met loon-/prijsontwikkeling. Artikel 5a. Indexatie 1. Ten behoeve van de indexatie van lonen en prijzen naar het volgend begrotingsjaar wordt uitgegaan van de consumentenprijsindex (CPI) van het CBS over de maand februari van het jaar voorafgaand aan het betreffende begrotingsjaar. 2. Zo nodig wordt op de in het eerste lid genoemde index een correctie toegepast in verband met de verwachte loonontwikkeling CAR-UWO. Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 6

7 De consumentenprijsindex voor februari 2013 bedraagt 3% volgens het CBS. Een belangrijke oorzaak voor dit hoge inflatiecijfer is de verhoging van het BTW tarief van 19% naar 21%. Conform de bepaling in de financiële verordening zullen de materiële kosten met 3% worden geïndexeerd. De indexering voor loonkosten is vooralsnog gesteld op 2%. Deze totale stijging is een combinatie van de daling van pensioenlasten, een stijging van de overige werkgeverslasten en een verhoging van loonkosten als gevolg van de CAO-onderhandelingen. Aangezien op het moment van schrijven van dit stuk in het voorjaar van 2014 nog geen CAO is afgesloten voor de jaren 2013 en 2014, en de vakbonden hebben ingezet op een verhoging, deze kan tot ca. 2% worden opgevangen binnen de begroting Gelet op de verhouding materiële kosten en loonkosten binnen de begroting van Veiligheidsregio Fryslân betekenen bovenstaande indexeringen een gemiddelde indexering van 2,40% voor Voor de jaren na 2014 is vooralsnog geen indexering toegepast. 2.5 Beleidsbijstelling In het verlengde van de opstelling van de bestuursrapportages 2012 en de jaarrekening 2012 heeft de organisatie de structurele effecten op de reeds vastgestelde begroting voor 2013 geanalyseerd. Daarbij zijn eveneens betrokken de actuele ontwikkelingen na de vaststelling van genoemde begroting. Bovenstaande analyse heeft voor de navolgende onderdelen geleid tot (voor de gemeenten budgettair-neutrale) aanpassingen van de primaire begroting 2013: meldkamer Noord Nederland FPU/wachtgeld teruggave BTW dekking ver-/ nieuwbouw Harlingertrekweg 58 en invulling bezuiniging meetplanorganisatie opleidingen informatieplan reizigersvaccinatie formatie THZ betere toerekening producten JGZ aanschaf PTT-sets ten behoeve van de brandweer Voor een nadere toelichting op bovengenoemde onderdelen verwijzen wij u naar de toelichting bij de begrotingswijzigingen Met deze begrotingswijziging willen wij ook inspelen op aanbeveling 5 van de managementsamenvatting in het verslag van bevindingen van de accountant bij de jaarrekening 2012, namelijk het vooraf autoriseren van aanpassingen in de begroting, ook al hebben deze geen gevolgen voor de gemeentelijke bijdrage. Het nieuwe beleid van de geregionaliseerde brandweer is ondergebracht in het programmaplan bij het nieuwe programma brandweer. Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 7

8 2.6 Rechtmatigheid In de vergadering van 19 september 2013 heeft het algemeen bestuur het controleprotocol en het normenkader vastgesteld. Daarnaast is door het Dagelijks Bestuur het interne controleplan vastgesteld, op basis waarvan de naleving van de (financiële) rechtmatigheid zal worden getoetst. 2.7 Aansluiting en verschillen ten opzichte van primitief Na de primitieve begroting zoals vastgesteld in het AB van 27 juni 2013, is een aantal begrotingswijzigingen aangenomen in het kader van de regionalisering van de brandweer. Daarnaast is in dit stuk een begrotingswijziging opgenomen. De aansluiting tussen de totale gemeentelijke bijdrage in het saldo in de verschillende stukken is als volgt: Primitieve begroting Eerste begrotingswijziging SN1B Tweede begrotingswijziging Vastgoed Derde begrotingswijziging Begroting 2014 na 1e wijziging De eerste begrotingswijziging is op 27 juni 2013 vastgesteld in het AB, de tweede op 28 november Dit betreft derhalve reeds vastgesteld beleid, wat in dit document is geïntegreerd met de primitieve begroting. In dit stuk is opgenomen een derde begrotingswijziging, dit behelst de volgende zaken: Herrekening plustaken WABO: In de initiële uitname in het kader van de regionalisering is een schatting gemaakt van de omvang van de WABO-taken. Dit betreft een pluspakket, dat wordt afgenomen door een aantal gemeenten. Na exacte berekening van de omvang van deze plustaak, blijkt de werkelijke inzet af te wijken van het in de eerste begrotingswijziging opgenomen bedrag. De werkelijke opbrengst uit de plustaak is lager, en heeft betrekking op een deel van de basis brandweerzorg. Dit deel is derhalve toegevoegd aan het collectief. Deze wijziging heeft geen invloed op de bijdrage die elke individuele gemeenten in totaal betaalt voor Uitname budget brandkranen: In de eerste begrotingswijziging is uitgegaan van het bij de VRF onderbrengen van beheer van de brandkranen, hierbij is door 20 van de 27 gemeenten een budget ingebracht bij de uitvraag, voor totaal In overleg is besloten dat deze taak toch gemeentelijk blijft. De door de gemeenten ingebrachte bedragen worden conform de originele verdeling gecorrigeerd op de gemeentelijke bijdragen in het nadelig saldo. Programma-indeling en overhead: In dit besluit is de eerder impliciet genomen beslissing voor het vormen van een derde programma verwerkt. In het nieuwe programma brandweer is opgenomen de oude regionale brandweer (reeds ondergebracht bij VRF) en de inbreng vanuit de regionalisering. In het programma veiligheid blijven de taken uit de de multidisciplinaire kolom veiligheid en crisisbeheersing achter. Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 8

9 Voor de verdeling van de overhead is aangesloten bij de herverdelingssystematiek van de overhead (categorie 1/2/3) zoals deze op in het AB is vastgesteld. Door integratie van de Brandweer verschuift er een deel van de categorie 1 overhead aangezien het, behoudens de WABO, enkel wettelijke taken (categorie 1) betreft. Het product Brandweer was ondergebracht bij het programma Veiligheid, maar na integratie is deze opgegaan in het nieuwe programma Brandweer. Daarnaast vindt er eveneens een verschuiving van categorie 1 overhead plaats van het programma Gezondheid naar het programma Brandweer. Het effect op de totale bijdragen in het nadelig saldo is nihil, er is enkel sprake van een herverdeeleffect. Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 9

10 3 Beleidsbegroting 3.1 Programmaplan Gezondheid Ontwikkelingen Sociaal domein Gemeenten in Friesland krijgen de komende jaren te maken met een belangrijke takenuitbreiding. Dit zijn taken in het zogenoemde 'sociaal domein'. Het betreft de volledige jeugdzorg, de begeleidingsfuncties uit de AWBZ en de invoering van de participatiewet. De optimalisatie van de zorg en dienstverlening moet vooral gezocht worden in de integrale benadering (één gezin, één plan, één regisseur) en het normaliseren en vroegtijdig voorkomen van problemen. De complexiteit van het sociale leven en de sociale problematiek vragen om een beleidsoplossing die uitgaat van de burger en zijn sociale omgeving. De vraag dan wel het probleem van burgers houdt zich niet aan beleidsmatige kokers, maar vraagt om een integrale benadering. Denk bijvoorbeeld aan de situatie waarin ouders door een cumulatie van sociaaleconomische, medische en psychologische problematiek onvoldoende in staat zijn hun kinderen goed op te voeden of hen zelfs verwaarlozen. Er is een transformatie van het sociale domein nodig, waarin de overheid, maatschappelijke partijen, werkgevers en burgers actief verantwoordelijkheid nemen (uit Bouwen op de kracht van burgers; VGN visie 2013). Bij gemeenten en maatschappelijke organisaties is veel kennis aanwezig over een verhoogd risico op kwetsbaarheid. De GGD wil als kennis- en expertisecentrum in samenspraak met gemeenten en ketenpartners haar adviserende rol versterken door: een visie te ontwikkelen op het sociale domein vanuit gezondheidsperspectief; oplossingen te bieden in een bredere maatschappelijke context; netwerken, private en publieke partijen bij elkaar te brengen en regie op zorg te plegen; gemeenten vraaggericht te ondersteunen. Jeugdgezondheidszorg Per 2015 worden alle taken op het gebied van jeugdzorg en jeugdhulpverlening gedecentraliseerd naar de gemeenten. Daartoe ligt er een concept Jeugdwet ter tafel, waarin de overheveling van alle jeugdhulp naar de gemeenten wordt geregeld. Op 17 oktober jongstleden heeft de Tweede Kamer ingestemd met het wetsvoorstel voor de transitie van de jeugdzorg. De behandeling van het wetsvoorstel in de Eerste Kamer staat voor 5 november gepland. Voor Fryslân is een provinciale kwartiermaker voor de transitie aangesteld. Deze is in opdracht van de Friese gemeenten een plan aan het ontwikkelen hoe de transitie in Fryslân vorm moet gaan krijgen. De JGZ is een actieve gesprekspartner van de gemeenten bij dit proces. Op 7 maart 2013 heeft de commissie de Winter haar advies aan het Ministerie van VWS uitgebracht over een nieuwe invulling van het basistakenpakket van de Jeugdgezondheidszorg. JGZ wordt hierin nadrukkelijk gezien als publieke gezondheidszorg, met als uitgangspunten een integrale benadering en het leveren van een bijdrage aan een positief jeugdbeleid. Het basispakket moet beschikbaar zijn voor alle kinderen, hetgeen echter niet betekent dat alle kinderen hetzelfde aanbod moeten krijgen. Op basis van de zorgbehoefte moet variatie en flexibele inzet mogelijk zijn. Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 10

11 Nieuw in het voorgestelde basispakket zijn aandacht voor het internetgebruik, toeleidingsrol naar de gespecialiseerde zorg, beleidsadvisering en epidemiologie. Het advies wordt, met het standpunt van de staatssecretaris, voor de zomer van 2013 naar de Tweede Kamer verzonden voor behandeling. In 2013 is een project gestart om te komen tot een nieuwe regio-indeling van de JGZ. Door een indeling in drie regio s, waarbij wordt aangesloten bij de RMC-regio s, kan de JGZ beter aansluiten bij de ontwikkelingen van gemeenten en aansluiten bij de nieuwe bestuursstructuur van de VRF. Hierbij moet rekening worden gehouden met gemeentelijke herindelingen. De nieuwe regio-indeling zal in 2014 zijn beslag krijgen. Noordelijke samenwerking In 2014 gaan de 3 Noordelijke GGD en de samenwerking op het gebied van kwaliteit en continuïteit van infectieziektebestrijding (met name TBC), GGD Rampen Opvang (GROP), GHOR, medische milieukunde en forensische geneeskunde verder versterken. Dit dient te leiden tot een kostenbesparing zonder dat de lokale bestuurlijke invloed teniet gedaan wordt Zorg & Advies Zorg Het beleidsproduct Zorg bestaat uit Infectieziektebestrijding, Tuberculosebestrijding, SOA/SENSE en Publieke Gezondheidszorg Asielzoekers. Infectieziektebestrijding adviseert over maatregelen naar aanleiding van (dreigende) epidemieën van infectieziekten op regionaal/landelijk niveau. Infectieziektebestrijding neemt deel aan projecten op het terrein van infectieziektebestrijding en geeft op basis van haar deelname beleidsadviezen. Men registreert en verwerkt meldingen van infectieziekten en voert zo nodig bron- en contactonderzoek uit. Infectieziektebestrijding zorgt voor het geven van zowel individuele als collectieve voorlichting. Tuberculosebestrijding is een vorm van infectieziektebestrijding. De GGD spoort tuberculose op door eenmalig of periodiek onderzoek van personen uit de risico- en contactgroep. Zo nodig vindt preventieve en curatieve behandeling plaats. De GGD vaccineert personen met een hoog risico en geeft voorlichting aan risicogroepen, patiënten en hun sociale omgeving. Ook SOA/SENSE is een vorm van infectieziektebestrijding. SOA/SENSE heeft als taak bestrijding van seksueel overdraagbare aandoeningen en bevordering van seksuele gezondheidszorg zoals vastgesteld in de (landelijke) regeling Aanvullende Seksuele Gezondheidszorg. SENSE is een samenwerking van de drie noordelijke GGD en, waarbij in de uitvoering tevens wordt samengewerkt met diverse ketenpartners. Het takenpakket van de Publieke Gezondheidszorg Asielzoekers bestaat uit de volgende onderdelen: Infectieziektebestrijding, Technische Hygiënezorg, TBC bestrijding, Soa bestrijding, Gezondheidsbevordering, Jeugdgezondheidszorg, en de coördinatie van de zorgketen. Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 11

12 Taakstelling In 2013/2014 dient er binnen de afdeling Zorg, Crisis en Advies een taakstelling gerealiseerd te worden van op het gebied van samenwerking binnen de Noordelijke GGD en. Voor 2014 is dit bedrag Binnen zorg zal dit voornamelijk zijn binnen de producten Infectieziektebestrijding en Tuberculosebestrijding. De focus zal liggen op de gebieden kwaliteit en continuïteit. Meerjarenbeleidsplan In de komende jaren wil de GGD aanvullend beleid (mede) ontwikkelen en implementeren om proactiever om te gaan met infectieziektebestrijding. Dit past ook in het streven om het (Noord- Nederlands) kennis- en expertisecentrum te zijn op het terrein van de publieke gezondheid. Voor de tuberculosebestrijding geldt dat als gevolg van de daling van het aantal tuberculose meldingen er op landelijk niveau plannen ontwikkeld worden om te komen tot een nieuwe structuur van TBCbestrijding. Ter voorbereiding hierop is in Noord-Nederlands verband gestart met een regionale structuur rond de tuberculosebestrijding. Wat willen we bereiken? Het blijven waarborgen van het huidige niveau van zorg door de GGD binnen Fryslân. Het, mede, ontwikkelen en implementeren van aanvullend beleid om proactiever om te gaan met infectieziektebestrijding. Het voorkomen, vroegtijdig opsporen en waarnodig behandeling van infectieziekten, TBC en SOA s om verdere verspreiding te voorkomen. Het zijn van een Noord-Nederlands kennis- en expertisecentrum voor burgers en professionals. Een leidende rol spelen in de ontwikkeling en implementatie van projecten binnen infectieziekten, tuberculose, SOA en Publieke Gezondheidszorg Asielzoekers. Wat gaan we daarvoor doen? Eenmalig of periodiek onderzoek van personen uit risico- en contactgroepen en deze behandelen waar nodig. De GGD geeft voorlichting aan risicogroepen, patiënten en hun sociale omgeving. Samenwerken en afstemmen binnen de drie noordelijke provincies op het gebied van scholing, deskundigheidsbevordering, werkprocessen en protocollen. Er wordt actief contact gelegd met ketenpartners in de vorm van structureel overleg of in projecten werkgroepen. Scholing en onderwijs geven aan professionals zoals docenten, artsen (assistenten). Regie houden in de uitvoering van door de overheid en het RIVM opgelegde of aangedragen projecten ten aanzien van infectieziektebestrijding. Een bereikbaar meldpunt zijn voor meldingsplichten ziekten en andere signalen voor alle professionals zoals huisartsen, specialisten en het laboratorium. Hierdoor ontstaat een juiste en continue monitoring waardoor er tijdig trends waargenomen kunnen worden. Binnen SOA/SENSE meer gebruik maken van digitale en sociale media zoals online sekscounseling, online contact leggen en testen en behandelingen online regelen. Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 12

13 Wat mag het kosten? Zorg lasten baten Saldo product OGGZ De taken die de OGGZ uitvoert zijn de vangnet- en bemoeizorg, casemanagement in het kader van het scenario maatschappelijke onrust en de ondersteuning van de sociale teams in Friesland. Deze taken liggen aan de basis van de sociale veiligheid. De subjectieve benadering van veiligheid wordt sociale veiligheid genoemd: de bescherming of het zich beschermd voelen tegen gevaar dat veroorzaakt wordt door of dreigt van de kant van menselijk handelen in de openbare ruimte. De GGD kan als aanjager van gezondheid op verschillende manieren bijdragen aan het vergroten van sociale veiligheid. Met name preventieve en signalerende activiteiten dragen bij aan een groter sociaal veiligheidsgevoel. Ze helpen voorkomen dat mensen afglijden en niet langer deelnemen aan de maatschappij. De aandacht gaat hier dan vooral uit naar kwetsbare groepen. Taakstelling Er is in 2014 voor dit product geen sprake van een taakstelling. Meerjarenbeleidsplan Het aantal cliënten waarvoor de GGD is ingeschakeld ten behoeve van de vangnet- en bemoeizorg is de afgelopen jaren toegenomen. Op basis van wijzigingen van de Awbz verwacht de GGD dat burgers een groter beroep gaan doen op gemeenten voor maatschappelijke begeleiding en ondersteuning. In dat kader richt de GGD zich de komende jaren op de versterking van de OGGZ functie (strategische beleidsdoelstelling) en het thema sociale veiligheid (deelplan GGD). Wat willen we bereiken? Meer eenheid tussen de bestaande GGD producten op het gebied van sociale veiligheid. Het versterken van de rol als kennis- en expertisecentrum voor gemeenten, dak- en thuislozen organisaties, GGZ, politie en de woningbouwverenigingen. De GGD levert een grotere bijdrage aan de vergroting van sociale veiligheid. Een toename in vroegtijdige signalering van en bemoeizorg bij hygiënische probleemgevallen, wat zal leiden tot beperking van de overlast voor omgeving en cliënt zelf en tot inperking van de risico s voor de volksgezondheid. Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 13

14 Wat gaan we daarvoor doen? Binnen de GGD en specifiek OGGZ zal de bijdrage aan het veiligheidshuis en casemanagement vergroot worden. Het nader uitwerken van het versterken en verbeteren van de OGGZ functie. Initiëren en regie houden in innovatie- en verbeterprojecten. Ondersteuning bieden aan de sociale teams en het verbeteren van de kwaliteit op het gebied van samenwerking. Wat mag het kosten? OGGZ lasten baten Saldo product Lijkschouw GGD Fryslân is de enige (publieke) organisatie in Friesland die beschikt over de noodzakelijke expertise om deze taak uit te voeren. De Friese gemeenten hebben de uitvoering van de lijkschouw in handen gelegd van de GGD, omdat zij de uitvoering van de lijkschouw beschouwen als een publieke taak. Taakstelling Er is in 2014 voor dit product geen sprake van een taakstelling. Meerjarenbeleidsplan Niet van toepassing. Wat willen we bereiken? Zorgvuldig uitvoeren van de lijkschouw met als doel het vaststellen van de doodsoorzaak. Een intensievere samenwerking binnen de drie noordelijke provincies. Wat gaan we daarvoor doen? Bijhouden en vergroten van kennis/kunde en het implementeren van nieuwe en aangepaste werkinstructies: samenwerking drie noordelijke provincies; scholing en training; afspraken maken met ketenpartners; Projecten aangaan in samenwerking met de drie noordelijke provincies. Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 14

15 Wat mag het kosten? Lijkschouw lasten baten Saldo product Politiezorg & Overig Politiezorg is de medische advisering en zorgverlening voor ingeslotenen die onder de hoede zijn van de politie of het Openbaar Ministerie. Hiernaast wordt er op verzoek van de politie/justitie gezorgd voor het medisch technisch onderzoek, zedenonderzoek en het zijn van een GGZ vangnet. Verder vindt er, op basis van letselexpertise, beoordeling plaats van letsels. Als gevolg van de vorming van de nationale politie zal de politiezorg naar verwachting op landelijke schaal aanbesteed worden. GGD Nederland maakt zich sterk om forensische geneeskunde te behouden voor de GGD en. Het is een publiek maatschappelijk belang dat een objectief medisch oordeel wordt gegeven over feitelijke doodsoorzaken, letsels van slachtoffers en de gezondheidstoestand van verdachten en daders. De GGD ziet het ongedeelde vakgebied van de forensische geneeskunde dan ook als een publieke taak. De Gezondheidsraad ondersteunt deze zienswijze. Om forensische geneeskunde toekomstbestendig te maken zal de samenwerking met de beide andere noordelijke GGD en verder versterkt worden. Taakstelling Er is in 2014 voor dit product geen sprake van een taakstelling. Meerjarenbeleidsplan Niet van toepassing. Wat willen we bereiken? Het uitvoeren van adequate en deskundige politiezorg en dit in de toekomst blijven uitvoeren. Beschikbaar en goed te vinden zijn voor advisering binnen de gehele keten van politie en justitie. Een intensievere samenwerking binnen de drie noordelijke provincies. Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 15

16 Wat gaan we daarvoor doen? Op de hoogte blijven van de landelijke ontwikkelingen ten aanzien van de aanbesteding van politiezorg en waar mogelijk hierin participeren. Gevraagd en ongevraagd adviseren aan politie/justitie over medische situaties bij ingeslotenen en het beoordelen van geschiktheid voor detentie en/of verhoor. De opsporing en behandeling van medische urgenties bij personen onder de zorg van politie/justitie, het stellen van indicaties voor acute verwijzing naar zorginstellingen zoals de spoedeisende hulp of een (psychiatrisch) ziekenhuis en het organiseren van transport vanuit de politiecel naar de ontvangende zorginstelling. Wat mag het kosten? Politiezorg & Overig lasten baten Saldo product Reizigersvaccinatie Reizigersvaccinatie richt zich op de bescherming van de Friese bevolking tegen importziekten. De inzet is om deze dienst tegen een kostendekkend tarief te leveren. Momenteel staan een aantal GGD en kritisch ten opzichte van een samenwerkingscontract voor 2013 Coöperatie VGZ UA en GGD Nederland aangaande GGD Reizigerszorg. Als reden wordt opgegeven dat VGZ UA zich niet voldoende inspant om verzekerden met een aanvullende verzekering daadwerkelijk naar de GGD te leiden. Vandaar dat GGD NL in 2014 de samenwerkingsmogelijkheden met zorgverzekeraar Achmea nader gaat verkennen. Dit zou kunnen betekenen dat ten opzichte van de huidige begroting 2013 het contract een daling van de inkomsten teweeg brengt. Van belang is derhalve dat de GGD het proces rondom reizigersvaccinatie efficiënter gaat inrichten om op deze mogelijke ontwikkeling vooruit te lopen. Taakstelling Er is in 2014 voor dit product geen sprake van een taakstelling. Meerjarenbeleidsplan Niet van toepassing. Wat willen we bereiken? Voorkomen van beroeps- en reis gerelateerde infectieziekten in Friesland. Goed bereikbaar en laagdrempelig zijn voor alle burgers. Parate capaciteit leveren voor wat betreft taken rondom (opgeschaalde) infectieziektepreventie. Het bereiken van meer efficiëntie binnen reizigersvaccinatie. Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 16

17 Wat gaan we daarvoor doen? Meer gebruik maken van informatie- en automatiseringsmogelijkheden om de voorlichting en kennis over te brengen aan de burgers. Het onderzoeken en ontdekken van nieuwe markten/producten. Advies- en vaccinatiespreekuren uitbreiden en afstemmen op de wens van de burgers en bedrijven. Binnen reizigersvaccinatie wordt bekeken waar efficiëntie en verbetering mogelijk is. Wat mag het kosten? Reizigersvaccinatie lasten baten Saldo product Advies Het beleidsproduct Advies bestaat uit Technische Hygiënezorg, Milieu & Gezondheid, Inzicht in de gezondheidssituatie, Publieksinformatie en Beleidsadvisering. De Technische Hygiënezorg richt zich op inspecties van kinderopvang, gastouder(bureaus), peuterspeelzalen, bordelen, tattooshops en schepen. Controles vinden plaats op contractbasis volgens gemeentelijke verordening en landelijk protocol. Hercontroles vinden plaats op verzoek van gemeenten naar aanleiding van bevindingen. De kerntaken van Milieu & Gezondheid zijn risicobeoordeling en communicatie, signalering van milieugezondheidskundige risico s, behandeling van meldingen en vragen, voorlichting aan burgers en advisering aan lokaal beleid op het gebied van de gezondheid en de fysieke leefomgeving. De taak inzicht in de gezondheidssituatie betreft het verzamelen en analyseren van gezondheidsgegevens (gezondheidsenquêtes) van de inwoners van Fryslân. Publieksinformatie heeft als doel het scheppen van kennisvermeerdering en toegang bieden tot de producten van GGD Fryslân ten behoeve van de Friese bevolking. De Beleidsadvisering van de GGD Fryslân adviseert en ondersteunt de gemeenten bij hun gemeentelijk gezondheidsbeleid. De focus ligt op beleidsontwikkelingen in het sociale domein, zoals CJG/jeugdbeleid, sportbeleid, transities AWBZ en Jeugdzorg. Taakstelling Binnen het product Beleidsadvisering dient in 2014 een taakstelling van gerealiseerd te worden. De invulling en gevolgen van deze taakstelling worden in 2013 nader ingevuld en vastgesteld. Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 17

18 Meerjarenbeleidsplan De komende vier jaren wil GGD Fryslân, samen met en namens gemeenten, investeren in verdere samenwerking met zorgpartners, en in de ontwikkeling van een Noord-Nederlands milieugezondheidskundig kennis- en expertisecentrum. In het deelplan GGD zijn, samen met de gemeenten, een aantal hoofdlijnen voor de komende jaren afgesproken voor het gemeentelijk/regionaal gezondheidsbeleid. Binnen Beleidsadvisering wordt gewerkt aan de uitwerking en uitvoering van deze hoofdlijnen. Voor de kinderopvang is landelijk gepleit voor een model dat meer risico gestuurd is. Dit houdt in (meer) toezicht waar nodig, loslaten waar dat kan. De nadruk van de inspecties zal verschuiven van controle op structuurkenmerken (bijvoorbeeld klachtenregeling) naar controle op proceskenmerken (bijvoorbeeld pedagogisch klimaat). Deze verandering zal de komende jaren zowel van de GGD als van de gemeenten om flexibiliteit vragen. Wat willen we bereiken? Binnen de Technische Hygiënezorg: preventie van besmettelijke ziekten, misstanden en ongevallen; begeleiding van intermediairs om tot goede preventie te komen. Het beleid ten aanzien van inspecties sluit aan op de landelijke ontwikkelingen. Voor alle producten geldt: het (erkend) zijn van een kennis- en expertisecentrum voor gemeenten waar op specifieke vragen en problemen verder ingegaan wordt en advisering kan plaatsvinden. Voor Milieu en Gezondheid geldt: het beschermen van de volksgezondheid door het bewaken van schadelijke effecten voor het leefmilieu. Ten aanzien van Inzicht in de gezondheidssituatie: op een (landelijk) uniforme manier verzamelen en analyseren van provinciale en gemeentelijke gezondheidsgegevens. Gemeenten waar nodig en gewenst aanvullend, op maat inzicht geven in de gezondheidssituatie die gebruikt kan worden ter onderbouwing van (toekomstig) beleid. Rapportages publieke gezondheid opstellen over de uitkomsten van de gezondheidsenquêtes onder jongeren, volwassenen en ouderen. Toegankelijk zijn als informatiepunt voor publieksinformatie over ziekten, gezondheid en gezondheidszorg voor de bevolking in Friesland. Een kwalitatief goed gezondheidsbeleid dat afgestemd is op de behoefte van de Friese gemeenten. Gemeenten toetsen hun bestuurlijke besluiten op gevolgen voor de publieke gezondheid en vragen GGD Fryslân daarbij om advies. Wat gaan we daarvoor doen? Inzicht in de gezondheidssituatie gaat in overleg met de Friese gemeenten om de specifieke wensen en onderzoeksvragen helder te krijgen en deze aan te leveren. Binnen de Technische Hygiënezorg: het uitvoeren van goede inspecties, gebaseerd op de landelijke ontwikkelingen, en waar nodig vergunningen verlenen. Meer interactie zoeken met de Friese gemeenten waardoor er een samenwerkingsklimaat ontstaat tussen de technische hygiënezorg en de gemeenten. Kijken naar de mogelijkheden tot verdere verbreding van de locaties waar inspecties plaatsvinden. Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 18

19 Beleidsadvisering: samenwerken met de gemeentelijke beleidssectoren op het gebied van gezondheid en de fysieke leefomgeving (milieu, huisvesting, ruimtelijke ordening). Met alle gemeenten jaarlijks afspraken maken over advies en ondersteuning op maat, passend bij de speerpunten en middelen van de gemeente. Namens gemeenten opbouwen en onderhouden van beleidsnetwerken met zorgpartijen en andere relevante organisaties, ter ondersteuning van de ontwikkeling van ziekte zorg naar gedrag gezondheid naar mens maatschappij. Uitwerking en uitvoering van de hoofdlijnen uit het deelplan GGD Ruimte voor gezondheid. Beleidsmedewerkers werken samen met gemeenten aan de doorvertaling van de het deelplan in lokale nota's. Voor Milieu en Gezondheid geldt: participatie in landelijk wetenschappelijk onderzoek ter onderbouwing van de milieugezondheidskundige zorgverlening en beleid. Trainingen verzorgen in het kader van het geneeskundig rampen-opvangplan voor advisering bij niet-opgeschaalde milieuincidenten. Advisering over milieu en gezondheid. Binnen Publieksinformatie: het optimaliseren en digitaliseren van de publiekswebsite van de GGD. Wat mag het kosten? Advies lasten baten Saldo product Jeugdgezondheidszorg Zorg voor alle kinderen Het beleidsproduct Zorg voor alle kinderen is onderdeel van de Jeugdgezondheidszorg (JGZ). De Jeugdgezondheidszorg richt zich zowel op medisch-biologische als op psychosociale problematiek. GGD Fryslân voert de JGZ uit met een wettelijk basispakket (uniform en maatwerkdeel) voor alle Friese gemeenten en biedt daarnaast een aantal diensten aan voor individuele gemeenten. De JGZ levert een bijdrage aan het gezond en veilig opgroeien van de Friese jeugd en is daarmee een wezenlijk onderdeel van de publieke, openbare gezondheidszorg. De JGZ is een kernpartner in de gemeentelijke Centra voor Jeugd en Gezin (CJG) en vormt voor kinderen en hun ouders vaak het eerste contact met het CJG. De JGZ is dan ook nauw betrokken bij de doorontwikkeling van de CJG s in het kader van de transitie jeugdzorg. In drie gemeenten in Fryslân zijn in 2013 pilots gestart met nieuwe werkwijzen. In Heerenveen is de pilot Werkplaats Integratie 1ste lijn van start gegaan. De doelstelling is hier een effectieve en efficiënte dienstverlening van de verschillende kernpartners binnen het CJG door de werkzaamheden merk- en zichtbaar te integreren. In Tytsjerksteradiel wordt een pilot gestart met een gebiedsgericht, zelfsturend JGZ team, dicht bij de bevolking in de wijken en dorpen. In Leeuwarden zijn JGZ verpleegkundigen toegevoegd aan de reeds bestaande frontline-teams om deskundigheid te bundelen en korte lijnen in de hulpverlening te garanderen. Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 19

20 In 2013 is een project Gebiedsgericht Werken gestart. De doelstelling hierbij is om preventiegericht aanbod in de directe leefomgeving van het kind en de jongere te bieden en de eigen kracht van jeugdige en gezin te versterken. Door vroegtijdig te signaleren wordt gebruik van tweedelijnszorg verminderd. Er wordt een sluitende aanpak bij multiprobleem situaties gerealiseerd: 1 gezin, 1 plan, 1 regisseur. Met alle eerstelijnsvoorzieningen voor jeugdigen zijn concrete, eenduidige samenwerkingsafspraken gemaakt die een snelle uitwisseling en consultatie mogelijk maken. De nieuwe gebiedsteams sluiten aan bij één of meerdere CJG s. Dit project zal nog geheel 2014 beslaan. Taakstelling In 2014 worden de volgende bezuinigingsmaatregelen geïmplementeerd: Aanpassing werkzaamheden in het onderwijs door toepassing triage, taakherschikking in klas 1 en inzet van signaleringsinstrumenten in het VMBO. Het door het Rijk voorgeschreven contactmoment voor adolescenten zal bij de implementatie van deze bezuinigingsmaatregel worden meegenomen. Flexibilisering van de contactmomenten 0-4 jaar. De invoering hiervan in 2014 wordt in 2013 projectmatig aangepakt. Dit flexibiliseringvoorstel past binnen het advies van de commissie de Winter. De implementatieplanning voor de totale taakstelling JGZ wijkt af van de oorspronkelijke planning. Het invoeren van de flexibilisering van de contactmomenten 0-4 jaar zal in de loop van 2014 geschieden. De bezuinigingstaakstelling wordt wel volgens planning gerealiseerd. De taakstelling bedraagt in totaal en is als volgt verwerkt: het budget voor de formatie is verlaagd met en het budget voor de huisvesting met Meerjarenbeleidsplan De stelselherzieningen jeugd wordt door provincie en gemeenten voorbereid. Een belangrijk punt hierbij is het versterken van de eigen kracht van de burgers en diens sociale netwerken door het versterken van de rol van de JGZ in het CJG. Daarnaast is het speerpunt de ketensamenwerking en doorverwijzing vanuit het CJG gekoppeld aan de stelselherziening jeugd en de curatieve sector. De JGZ vervult in het CJG daarbij een diagnostische, verwijs- en adviesrol. In het kader van passend onderwijs zal ook de preventieve rol van de JGZ in school duidelijk worden gepositioneerd. De JGZ maakt bij het uitvoeren van haar werkzaamheden en het bereiken van doelgroepen ook gebruik van sociale media. De klanttevredenheid wordt op systematische wijze onderzocht. Wat willen we bereiken? De doelen van de JGZ sluiten aan bij de kerndoelen van het CJG: Algemene gezondheid: de opvoeding en ontwikkeling van jeugd is bevorderd. Problemen bij gezondheid, ontwikkeling, opgroeien en opvoeden zijn voorkomen. Beginnende problemen zijn verholpen of hanteerbaar gemaakt. Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 20

21 Specifieke doelen voor JGZ: Ouders en kinderen zijn in staat door laagdrempelig advies en hulp zelf problemen op te lossen, hierbij wordt uitgegaan van de eigen kracht. Problemen worden vroegtijdig gesignaleerd en zo nodig wordt hulp ingeschakeld. Risicogroepen ontvangen extra zorg om escalatie van problematiek te voorkomen. Eén gezin, één plan, één coördinator. Gezondheid wordt beschermd tegen infectieziekten door een hoge vaccinatiegraad. De ontwikkeling en gezondheid van de kinderen in Friesland wordt gemonitord ook ten behoeve van gemeentelijk beleid. Wat gaan we daarvoor doen? Basiscontacten: hieronder vallen het zuigelingenhuisbezoek, de vaste contactmomenten op het consultatiebureau, in het reguliere onderwijs en de onderzoeken op het praktijk- en speciaal onderwijs. Naar aanleiding van de bezuinigingstaakstelling uit 2010 wordt in 2014 de flexibilisering van de contactmomenten 0-4 jaar ingevoerd. Hierbij kan meer zorg op maat worden geleverd en extra aandacht worden besteed aan de kinderen, die risico lopen. Dit is in lijn met het rapport van de commissie de Winter, die het basistakenpakket heeft geëvalueerd. Ditzelfde geldt voor de contactmomenten binnen het voortgezet onderwijs, welke ook in 2014 een wijziging zullen ondergaan. Screening en RVP (Rijksvaccinatieprogramma): de neonatale Screening (hielprik en gehoorscreening) en uitvoering van het RVP. Extra zorg: bovenop de basiscontacten heeft de JGZ diverse producten om extra zorg te verlenen aan kinderen/jeugdigen/ouders waarbij sprake is van risico of problematiek. Te denken valt aan indicatiecontacten, Stevig ouderschap, zorgcoördinatie, CB+ (Consultatiebureau +) / Integrale Vroeghulp/nazorg prematuren, deelname aan zorgnetwerken en participatie en de Verwijsindex. Advies & informatie: de JGZ is de vraagbaak voor ouders en jeugdigen in Friesland op het gebied van gezond opgroeien en opvoeden. Tevens heeft zij een consultatiefunctie voor professionals en intermediairen werkzaam in het veld van de jeugd. Wat mag het kosten? Zorg voor alle kinderen lasten baten Saldo product Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 21

22 Crisis/calamiteitenzorg De JGZ heeft een rol bij crises of calamiteiten waarbij kinderen en /of jongeren betrokken zijn. Doel hierbij is ondersteuning te bieden aan de betrokken kinderen/jeugdigen, hun ouders en intermediairen zoals leerkrachten, zo nodig door te verwijzen naar andere hulpverlening en maatschappelijke onrust te beperken. De crisis- en calamiteitenzorg voor jeugd wordt door de JGZ uitgevoerd, gezamenlijk met de afdeling Zorg, Crisis en Advies. Het betreft onder andere deelname aan een scenarioteam als er sprake is van betrokkenheid van kinderen/jeugdigen bij een scenariozaak Geweldsdelicten en maatschappelijke onrust. Daarnaast kan het hierbij gaan om inzet bij incidenten op bijvoorbeeld scholen of in een bepaalde wijk of om inzet bij uitbraak van infectieziekten. Taakstelling Niet van toepassing. Meerjarenbeleidsplan In geval van een crisis treedt Veiligheidsregio Fryslân alert en slagvaardig op. Wat willen we bereiken? Zoveel mogelijk voorkomen van maatschappelijke onrust. Betrokkenen bij een crisis of calamiteit worden goed geïnformeerd, ondersteund en zonodig doorverwezen naar verdere hulp. Gecoördineerde aanpak in geval van crisis of calamiteit. Wat gaan we daarvoor doen? Deelname aan scenarioteams. Informatie en voorlichting aan betrokkenen. Bieden van ondersteuning aan betrokkenen. Coördinatie van aanpak en op gang brengen van eventuele hulpverlening. Wat mag het kosten? Crisis/calamiteitenzorg lasten baten Saldo product Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 22

23 Monitoring & Beleid Vanuit de JGZ vindt advisering plaats over effectieve en veelbelovende interventies in het kader van het gemeentelijk gezondheidsbeleid. Hierbij ligt, zoals in het kader van de bezuinigingen is afgesproken, het accent op de doelgroep jeugd. Voor is de Friese nota Ruimte voor gezondheid geschreven, het deelmeerjarenbeleidsplan van GGD Fryslân, welke onderdeel uitmaakt van de gemeentelijke nota s gezondheidsbeleid. Speerpunten zijn: integraal, gebiedsgericht, sociale veiligheid, leefstijl. Groepsmonitoring heeft betrekking op het gebruikmaken van de registratiegegevens van de JGZ, onder andere uit het digitaal dossier JGZ, ten behoeve van de ontwikkeling van een (integraal) gemeentelijk gezondheidsprofiel. In 2014 wordt informatie op een andere wijze aan gemeenten gepresenteerd, op basis van een behoefte-onderzoek, dat in 2013 wordt uitgevoerd. Taakstelling De bezuinigingsmaatregelen op dit beleidsproduct zullen in 2014 zijn afgerond. Meerjarenbeleidsplan Door het verzamelen van en presenteren van beleidsinformatie geven we vorm aan de kennis- en expertiserol op het gebied van publieke gezondheid. Wat willen we bereiken? Verbeteren effectiviteit van gemeentelijk gezondheidsbeleid door inzetten van effectieve interventies. Een bijdrage leveren aan het (integraal) gemeentelijk gezondheidsprofiel. Wat gaan we daarvoor doen? De JGZ heeft een adviserende rol richting gemeenten betreffende gezondheidsbeleid en levert input hiervoor middels een gemeentelijk gezondheidsprofiel en deelname aan gemeentelijke beleidsnetwerken. Wat mag het kosten? Monitoring & Beleid lasten baten Saldo product Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 23

24 Gezondheidsbevordering & Preventieprogramma's Aan preventieprogramma s en gezondheidsbevordering wordt zowel vanuit de functie gezondheidsbevordering als vanuit de overige JGZ-functies een bijdrage geleverd. De preventieprogramma s sluiten aan bij de landelijke en lokale speerpunten voor het gemeentelijk gezondheidsbeleid: overgewicht, diabetes, depressie, roken en schadelijk alcoholgebruik. Voor wordt voor de verlenging van het project Jeugd en Alcohol De nuchtere Fries een nieuw projectplan geschreven. Taakstelling De bezuinigingsmaatregelen op dit beleidsproduct zullen in 2014 zijn afgerond. Meerjarenbeleidsplan In preventieprojecten met betrekking tot gezondheid en de speerpunten van het gezondheidsbeleid heeft JGZ een coördinerende of regierol. Wat willen we bereiken? Een bijdrage leveren aan het verminderen van overgewicht en het aantal rokers, aan het terugdringen van het schadelijk alcoholgebruik en het voorkomen en vroegsignaleren van diabetes en depressie. Het ondersteunen van ketenpartners bij activiteiten ter bevordering van een gezonde leefstijl. Wat gaan we daarvoor doen? Voorlichting, advisering en ondersteuning van diverse (zowel landelijke als lokale) preventieprogramma s (in samenwerking met ketenpartners) en deelname aan specifieke projecten, zoals Gezonde school. De inzet van gezondheidsbevorderaars zal worden gekoppeld aan lokaal opererende teams, om zo als aanvulling op individuele preventie ook collectieve interventies in te zetten. Wat mag het kosten? GBV&Preventieprogramma's lasten baten Saldo product Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 24

25 Aanvullende producten JGZ De aanvullende producten zijn zogenaamde maatwerkproducten, die door de gemeenten kunnen worden afgenomen bovenop het reguliere pakket en waarmee beter aangesloten kan worden bij het specifieke gemeentelijke gezondheidsbeleid van de individuele gemeenten. Dit betreft onder andere pedagogische thuisbegeleiding, toegeleiding VVE (Vroeg- en voorschoolse educatie), logopedische screening, telefonische front-office CJG, (extra) preventieproject of - activiteiten en thematisch onderzoek. Naast het aanbieden van reeds bestaande aanvullende producten zal de JGZ in 2013 gemeenten vragen naar hun behoefte ten aanzien van aanvullende producten op basis van hun gemeentelijke beleidsaccenten. Met gemeenten wordt individueel overlegd over de invulling van het 14+ contactmoment. Taakstelling Niet van toepassing. Meerjarenbeleidsplan De aanvullende producten en diensten worden mogelijk verder gedifferentieerd naar behoefte van de klanten. Wat willen we bereiken? Een bijdrage leveren aan het gemeentelijke gezondheidsbeleid van de individuele gemeenten door het leveren van maatwerk. Wat gaan we daarvoor doen? Zorg voor alle kinderen: Uitvoeren van de overeengekomen aanvullende producten. In overleg met individuele gemeenten bespreken wat de specifieke wensen en mogelijkheden zijn voor het preventieve zorgpakket voor de jeugd in de betreffende gemeente. Indien gewenst en mogelijk ontwikkelen van nieuwe aanvullende producten Groepsmonitoring, beleid en preventieprogramma s: aanbieden, uitvoeren en indien gewenst en mogelijk ontwikkelen van (nieuwe) aanvullende producten. Crisis- en calamiteitenzorg: aanbieden van extra JGZ-inzet bij grootschalige crises en calamiteiten waarbij kinderen/jeugdigen betrokken zijn en uitvoeren volgens afspraken met de gemeenten. Wat mag het kosten? Aanvullende producten JGZ lasten baten Saldo product Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 25

26 3.1.2 Veiligheid Ontwikkelingen Financiering van veiligheidsregio s Uitgangspunt uit de Wet Veiligheidsregio s (Wvr) is de lokale verantwoordelijkheid voor rampenbestrijding en crisisbeheersing, brandweerzorg en geneeskundige hulpverlening. Daarmee is het merendeel van de activiteiten van de veiligheidsregio dan ook gefinancierd vanuit gemeenten. Aanvullend is er de Brede doeluitkering Rampenbestrijding (BDUR). De BDUR is een aanvullende tegemoetkoming voor de uitgaven aan de rampenbestrijding. Bij de evaluatie van de Wvr is deze financieringswijze mede onderwerp van onderzoek. Daarbij zullen mogelijk ook de eigen kostenevaluaties van veiligheidsregio s worden betrokken (die eens in de drie jaar moeten worden verricht, te beginnen in 2013). Voor dat laatste wordt een Monitor kostenevaluatie veiligheidsregio s ontwikkeld. Bezuinigingen Bezuinigingen worden vaak als bedreiging gezien, maar kunnen ook als kans worden gezien voor de verbetering van de effectiviteit. Door de financiële druk wordt immers ook vaker gezocht naar betere manieren om de veiligheid te verhogen. Te denken valt aan verschillende vormen van landelijke samenwerking tussen regio s, samenwerkingsinitiatieven met nieuwe partners die een rol kunnen hebben bij het voorkomen van incidenten, het mobiliseren van de samenleving om de eigen veiligheid en dat van anderen te vergroten, publiek-private samenwerking op het terrein van incidentbestrijding en, meer concreet, de proeven met variabele voertuigbezetting binnen de ambulancezorg (gedifferentieerde zorg). Nationale politie De organisatie van de Nederlandse politie is per 1 januari 2013 als Nationale politie ingericht. Het beheer en de organisatie van de politie zijn daarmee genationaliseerd. Een nationale korpschef zet onder verantwoordelijkheid van de minister van Veiligheid & Justitie de lijnen uit. Het Regionaal College Politie Fryslân is daarmee als bestuurlijk platform verdwenen Het is een landelijk korps dat bestaat uit tien regiokorpsen, die worden aangeduid als regionale eenheden, één landelijke eenheid en een landelijke concerndienst waarin de ondersteunende afdelingen zijn ondergebracht. Dit ene landelijke korps vervangt alle voormalige politiekorpsen en -diensten. De Tweede Kamer nam in december 2011 het voorstel van minister Opstelten (Veiligheid en Justitie) voor een nieuwe Politiewet unaniem aan. De Eerste Kamer volgde in juli Evaluatie Wet veiligheidsregio s Bij de behandeling van het wetsvoorstel veiligheidsregio's in de Eerste Kamer heeft de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties toegezegd dat de wet na twee jaar geëvalueerd zou worden om te bezien hoe deze in de praktijk uitwerkt. In het voorjaar van 2012 is in opdracht van de minister van Veiligheid en Justitie de voorbereiding van de evaluatie van de Wet veiligheidsregio's gestart. De evaluatie wordt onder verantwoordelijkheid van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) van het ministerie van Veiligheid en Justitie uitgevoerd door het onderzoeksbureau Andersson Elffers Felix (AEF). In de evaluatie wordt onderzocht: Programmabegroting 2014 na 1 e wijziging 26

Inventarisatie activiteiten van Veiligheidsregio Fryslân als bedoeld in de Wet Markt en Overheid.

Inventarisatie activiteiten van Veiligheidsregio Fryslân als bedoeld in de Wet Markt en Overheid. Bijlage 1. Inventarisatie activiteiten van Veiligheidsregio Fryslân als bedoeld in de Wet Markt en Overheid. De inventarisatie heeft plaatsgevonden middels de beheersproductenportfolio van Veiligheidsregio

Nadere informatie

Programma. Begroting 2014

Programma. Begroting 2014 Programma Begroting 2014 Programmabegroting 2014 Veiligheidsregio Fryslan Leeuwarden, april 2013 Programmabegroting 2014 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 5 2 Algemeen... 6 2.1 Algemene ontwikkelingen...

Nadere informatie

RAADSVOORS *D14.003565* D14.003565

RAADSVOORS *D14.003565* D14.003565 RAADSVOORS *D14.003565* D14.003565 DATUM 30 juni 2014 AGENDAPUNT 6 ONDERWERP Jaarstukken 2013 en begroting 2015 GGD INLEIDING De Gemeentelijke Gezondheidsdienst Hollands Noorden (GGD) heeft onlangs de

Nadere informatie

Begrotingswijziging 2015

Begrotingswijziging 2015 Begrotingswijziging 2015 Inleiding Als GGD Fryslân voeren wij de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) uit met een basispakket dat wettelijk is omschreven en uniform is voor alle Friese gemeenten. Daarnaast bieden

Nadere informatie

Programma. Begroting 2015

Programma. Begroting 2015 Programma Begroting 2015 Programmabegroting 2015 Veiligheidsregio Fryslan Leeuwarden, april 2014 Programmabegroting 2015 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 5 2 Algemeen... 7 2.1 Algemene ontwikkelingen...

Nadere informatie

O P L E G N O T I T I E

O P L E G N O T I T I E O P L E G N O T I T I E Voorstel ter behandeling in de vergadering van de Bestuurscommissie Gezondheid Datum 9 april 2014 Onderwerp Bijlage ten behoeve van agendapunt 4 Voorstel invulling nieuwe Basispakket

Nadere informatie

Wij bewaken door gezondheidsrisico s en onveiligheid te signaleren en de inzichten hierover actief te verspreiden.

Wij bewaken door gezondheidsrisico s en onveiligheid te signaleren en de inzichten hierover actief te verspreiden. Naam gemeenschappelijke regeling: GGD Hollands Noorden Jaarrekening 2017 Wat wilden we bereiken? Welke (maatschappelijke) doelen waren vastgesteld? GGD Hollands Noorden bewaakt, beschermt en bevordert

Nadere informatie

O P L E G N O T I T I E

O P L E G N O T I T I E O P L E G N O T I T I E Voorstel ter behandeling in de vergadering van het Algemeen Bestuur Datum 26 juni 2014 Onderwerp Voorstel invulling nieuwe Basispakket JGZ per 1 januari 2015 Bijlage ten behoeve

Nadere informatie

GGD Hollands Noorden. en wijkverpleegkundigen met S1-taken

GGD Hollands Noorden. en wijkverpleegkundigen met S1-taken GGD Hollands Noorden en wijkverpleegkundigen met S1-taken Waarom een GGD? Wet Publieke Gezondheidszorg (WPG): Gezondheidsbeschermende en gezondheidsbevorderende maatregelen voor de bevolking of specifieke

Nadere informatie

Inhoud Basispakket JGZ per 1-1-2015 (concept maart 2014)

Inhoud Basispakket JGZ per 1-1-2015 (concept maart 2014) Inhoud Basispakket JGZ per 1-1-2015 (concept maart 2014) Inhoud Advies Commissie De Winter Opmerkingen uit standpunt staatssecretaris Van Rijn Zat al in BTP Zat nog niet in BTP, maar deed JGZ al Nieuw

Nadere informatie

Ontwerp Begrotingswijziging 2019 GGD

Ontwerp Begrotingswijziging 2019 GGD GR -009a Ontwerp Begrotingswijziging GGD Ontwerp Van de Begrotingswijziging Gemeenschappelijke programma Regeling GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst en Veilig Thuis Haaglanden Van de Gemeenschappelijke

Nadere informatie

Ter informatie. Voor de raad. Met vriendelijke groet. Bert Vermeij Wethouder gemeente Oudewater Begin doorgestuurd bericht:

Ter informatie. Voor de raad. Met vriendelijke groet. Bert Vermeij Wethouder gemeente Oudewater Begin doorgestuurd bericht: From: Lugt, Arjen van der Sent: maandag 3 juli 217 8:41:31 To: OW-Info Cc: Subject: FW: Factsheet kerngegevens 216 GGDrU Attachments: GGDrU Kerngegevens 216 - Oudewater.pdf; GGDrU Kerngegevens

Nadere informatie

Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling. Sociaal medische contractering Jeugd. Organisatie wijkteams

Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling. Sociaal medische contractering Jeugd. Organisatie wijkteams Vangnet 0-99 Onafhankelijke regie Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling Sociaal medische contractering Jeugd Organisatie wijkteams Lokaal beeld van de transities Wilt u wijkgericht

Nadere informatie

Trends binnen en buiten ons vakgebied. Raadsinformatieavond 14 juni Beleidsvisie GGD Aanleiding.

Trends binnen en buiten ons vakgebied. Raadsinformatieavond 14 juni Beleidsvisie GGD Aanleiding. Raadsinformatieavond 14 juni 2016 Beleidsvisie GGD 2017-2021 Aanleiding Inhoud Raakvlakken beleidsvisie - lokale situatie Boekel Begroting 2017 Trends binnen en buiten ons vakgebied De GGD speelt zo veel

Nadere informatie

De GGD Hollands Midden nader belicht Sjaak de Gouw 26 juni 2013

De GGD Hollands Midden nader belicht Sjaak de Gouw 26 juni 2013 De GGD Hollands Midden nader belicht Sjaak de Gouw 26 juni 2013 Inhoud Kerngegevens RDOG Hollands Midden Wettelijk kader GGD Hollands Midden Korte bespreking producten (basistaken en overige taken) Enkele

Nadere informatie

9 maart 2015 Judith Lemmen regiomanager Land van Cuijk

9 maart 2015 Judith Lemmen regiomanager Land van Cuijk 9 maart 2015 Judith Lemmen regiomanager Land van Cuijk GGD = Gemeentelijke GezondheidsDienst Publieke Gezondheid & veiligheid is wettelijke taak. Alle 400 gemeenten hebben eigen GGD. GGD is van jullie:

Nadere informatie

Factsheet GGD Hollands Noorden. M T W

Factsheet GGD Hollands Noorden. M T W T 088 01 00 500 M info@ggdhn.nl W www.ggdhn.nl Inhoudsopgave Over de GGD... 3 Jeugdgezondheidszorg... 4 Infectieziektenbestrijding... 5 Kwetsbare burgers... 6 Onderzoek, beleid en preventie... 7 Colofon...

Nadere informatie

Alles is gezondheid. Dick ten Brinke, directeur publieke gezondheid Martien de Vries, beleidsadviseur Noord-Veluwe

Alles is gezondheid. Dick ten Brinke, directeur publieke gezondheid Martien de Vries, beleidsadviseur Noord-Veluwe Alles is gezondheid Dick ten Brinke, directeur publieke gezondheid Martien de Vries, beleidsadviseur Noord-Veluwe GGD = Gemeentelijke Gezondheids Dienst Presentatie 1 juni 2016 Alles is gezondheid Wettelijke

Nadere informatie

Programmabegroting

Programmabegroting Programmabegroting 2016-2019 3.2 Zorg (Wmo) 20 Programmabegroting 2016-2019 3.2.1 Wat wil Gouda bereiken? De implementatie van de nieuwe taken en verantwoordelijkheden tengevolge van de decentralisaties

Nadere informatie

Raadsvergadering, 29 januari 2008. Voorstel aan de Raad

Raadsvergadering, 29 januari 2008. Voorstel aan de Raad Raadsvergadering, 29 januari 2008 Voorstel aan de Raad Nr: 206 Agendapunt: 8 Datum: 11 december 2007 Onderwerp: Vaststelling speerpunten uit de conceptnota Lokaal Gezondheidsbeleid Wijk bij Duurstede 2008-2011

Nadere informatie

Voorgestelde bestuurlijke besluiten t.a.v. bezuinigingen GGD HN en de conceptzienswijze van het college.

Voorgestelde bestuurlijke besluiten t.a.v. bezuinigingen GGD HN en de conceptzienswijze van het college. Bijlage: Voorgestelde bestuurlijke besluiten t.a.v. bezuinigingen GGD HN en de conceptzienswijze van het college. Bestuurlijke besluiten A. Vanaf het begrotingsjaar 2011 wordt voor aanvullende taken aan

Nadere informatie

Algemeen Bestuur GGD-RR. Datum vergadering: Agendapunt nr.: Onderwerp: Benchmark GGD (Gemeentelijke GezondheidsDiensten) Nederland

Algemeen Bestuur GGD-RR. Datum vergadering: Agendapunt nr.: Onderwerp: Benchmark GGD (Gemeentelijke GezondheidsDiensten) Nederland Gemeenschappelijke Regeling Overleg: Algemeen Bestuur GGD-RR Datum vergadering: 13-12-2018 Agendapunt nr.: 13.9 Onderwerp: Benchmark GGD (Gemeentelijke GezondheidsDiensten) Nederland Gevraagde beslissing:

Nadere informatie

De opdracht van de RDOG Hollands Midden in grote lijnen Sjaak de Gouw 12 oktober 2011 Leiderdorp

De opdracht van de RDOG Hollands Midden in grote lijnen Sjaak de Gouw 12 oktober 2011 Leiderdorp De opdracht van de RDOG Hollands Midden in grote lijnen Sjaak de Gouw 12 oktober 2011 Leiderdorp Inhoud Kernboodschap Deel 1. Wettelijke opdracht De GGD Relatie met gemeenteraden Producten GGD Deel 2.

Nadere informatie

Strategische Agenda Een gezond en veilig bestaan voor onze inwoners in Zaanstreek-Waterland

Strategische Agenda Een gezond en veilig bestaan voor onze inwoners in Zaanstreek-Waterland Strategische Agenda 2018-2021 Een gezond en veilig bestaan voor onze inwoners in Zaanstreek-Waterland Vastgesteld Algemeen Bestuur 18 oktober 2018 Inleiding In de door het Algemeen Bestuur in december

Nadere informatie

GGD regio Utrecht. Uw gemeentelijke gezondheidsdienst Nicolette Rigter, Directeur Publieke Gezondheid

GGD regio Utrecht. Uw gemeentelijke gezondheidsdienst Nicolette Rigter, Directeur Publieke Gezondheid GGD regio Utrecht Uw gemeentelijke gezondheidsdienst Nicolette Rigter, Directeur Publieke Gezondheid GGD regio Utrecht in het kort 26 gemeenten: 6 subregio s incl. de stad Utrecht 1,2 miljoen inwoners

Nadere informatie

Aan de Raad. Jaarlijkse stukken 2013, 2014 en 2015 Veiligheidsregio Fryslân

Aan de Raad. Jaarlijkse stukken 2013, 2014 en 2015 Veiligheidsregio Fryslân Aan de Raad Agendapunt: 6 Onderwerp: Jaarlijkse stukken 2013, 2014 en 2015 Veiligheidsregio Fryslân Kenmerk: Status: BV/JS Besluitvormend Kollum, 10 juni 2014 Samenvatting De Veiligheidsregio Fryslân (hierna

Nadere informatie

HENRIQUE SACHSE ARTS M&G, JEUGDARTS, VERTROUWENSARTS

HENRIQUE SACHSE ARTS M&G, JEUGDARTS, VERTROUWENSARTS 14 juni 2017 Summersymposium Actualiteit van OGGZ en Jeugdgezondheidszorg Verwarde personen en kwetsbare kinderen De realiteit voor jeugdigen en ouders in 2017 HENRIQUE SACHSE ARTS M&G, JEUGDARTS, VERTROUWENSARTS

Nadere informatie

Onderwerp: Verlengen nota Lokaal gezondheidsbeleid Wijk bij Duurstede 2008-2011

Onderwerp: Verlengen nota Lokaal gezondheidsbeleid Wijk bij Duurstede 2008-2011 Raadsvergadering, 31 januari 2012 Voorstel aan de Raad Onderwerp: Verlengen nota Lokaal gezondheidsbeleid Wijk bij Duurstede 2008-2011 Nr.: 483 Agendapunt: 11 Datum: 31 januari 2012 Onderdeel raadsprogramma:

Nadere informatie

Portefeuillehouder : WL Datum collegebesluit : 22 maart 2011 Corr. nr.:

Portefeuillehouder : WL Datum collegebesluit : 22 maart 2011 Corr. nr.: Preadvies Portefeuillehouder : WL Datum collegebesluit : 22 maart 2011 Corr. nr.: 2011.04525 Onderwerp : Programma : 5. Welzijn en zorg Commissie : Mens en Maatschappij Agenda nr. : 11, 2011/20 Voorstel

Nadere informatie

Geacht college, geachte raad,

Geacht college, geachte raad, Van: Aan: Cc: Onderwerp: Bijlagen: Nicolette Riater Wit, Monique de; IGriffie Koster, Yolan; Leeuw, Alide; Mieke Doesburg Factsheet kerngegevens 6 GGDrU GGDrU Kerngegevens 6 -.pdf GGDrU Kerngegevens 6

Nadere informatie

Programma Begroting 2013

Programma Begroting 2013 Programma Begroting 2013 Programmabegroting 2013 1 Programmabegroting 2013 Veiligheidsregio Fryslân Leeuwarden, april 2012 Programmabegroting 2013 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 5 2. Algemeen 6 2.1 Taakstelling

Nadere informatie

GGD Flevoland. Ontwerp Begroting Meerjarenraming 2020 t/m 2022

GGD Flevoland. Ontwerp Begroting Meerjarenraming 2020 t/m 2022 GGD Flevoland Ontwerp Begroting 2019 en Meerjarenraming 2020 t/m 2022 Status: ter besluitvorming in GGD-bestuursvergadering 21 juni 2018 Versie: 13 april 2018_08u27 1. Inleiding 1.1. GGD Flevoland in 2019

Nadere informatie

Activiteiten gericht op het behalen van de doelstellingen van de Regionale Nota Gezondheidsbeleid

Activiteiten gericht op het behalen van de doelstellingen van de Regionale Nota Gezondheidsbeleid Activiteiten gericht op het behalen van de doelstellingen van de Regionale Nota Gezondheidsbeleid 2016-2019 Bijlage bij adviesnota AB 2 juli 2015 20 mei 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Gezondheidsbescherming

Nadere informatie

1: Missie, Visie en Doelstellingen van de Dienst Gezondheid & Jeugd ZHZ

1: Missie, Visie en Doelstellingen van de Dienst Gezondheid & Jeugd ZHZ 1: Missie, Visie en Doelstellingen van de Dienst Gezondheid & Jeugd ZHZ Missie De dienst draagt bij aan een vitale samenleving en gezonde inwoners in de regio Zuid-Holland Zuid. Visie Wij zijn de gemeentelijke

Nadere informatie

1: Missie, Visie en Doelstellingen van de Dienst Gezondheid & Jeugd ZHZ

1: Missie, Visie en Doelstellingen van de Dienst Gezondheid & Jeugd ZHZ 1: Missie, Visie en Doelstellingen van de Dienst Gezondheid & Jeugd ZHZ Missie De dienst draagt bij aan een vitale samenleving en gezonde inwoners in de regio Zuid-Holland Zuid. Visie Wij zijn de gemeentelijke

Nadere informatie

GEMEENTE HOOGEVEEN. Voorstel voor burgemeester en wethouders. Onderwerp: Conceptbegroting GGD Drenthe 2010-2013

GEMEENTE HOOGEVEEN. Voorstel voor burgemeester en wethouders. Onderwerp: Conceptbegroting GGD Drenthe 2010-2013 Onderwerp: Conceptbegroting GGD Drenthe 2010-2013 Voorgesteld besluit: 1. Kennis nemen van bijgaande concept Beleidsbegroting 2010-2013 van de GGD Drenthe van 27 maart 2009. 2. De Raad adviseren om de

Nadere informatie

BEGROTINGSWIJZIGING (concept)

BEGROTINGSWIJZIGING (concept) BEGROTINGSWIJZIGING (concept) Gemeenschappelijke Regeling Provincie Dienstjaar Wijziging GGD Midden-Nederland Utrecht 2013 nr. 2 Het algemeen bestuur van de gemeenschappelijke regeling GGD Midden-Nederland,

Nadere informatie

Evaluatie Wet veiligheidsregio's (2135): projectbeschrijving

Evaluatie Wet veiligheidsregio's (2135): projectbeschrijving 1 Betrekkingen (EWB) 070 370 7051 Evaluatie Wet veiligheidsregio's (2135): projectbeschrijving Projectnaam Evaluatie Wet veiligheidsregio's (2135) 1. Evaluatie Wet veiligheidsregio's (Wvr) Bij de behandeling

Nadere informatie

GGD regio Utrecht. Uw gemeentelijke gezondheidsdienst Nicolette Rigter, Directeur Publieke Gezondheid

GGD regio Utrecht. Uw gemeentelijke gezondheidsdienst Nicolette Rigter, Directeur Publieke Gezondheid GGD regio Utrecht Uw gemeentelijke gezondheidsdienst Nicolette Rigter, Directeur Publieke Gezondheid GGD regio Utrecht in het kort 26 gemeenten: 6 subregio s incl. de stad Utrecht 1,2 miljoen inwoners

Nadere informatie

Stand van zaken notitie Integrale Jeugdgezondheidszorg.

Stand van zaken notitie Integrale Jeugdgezondheidszorg. Stand van zaken notitie Integrale Jeugdgezondheidszorg. Op 1 januari 2003 is de gewijzigde Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid (WCPV) in werking getreden. Dit houdt voor de Jeugdgezondheidszorg (JGZ)

Nadere informatie

uitdraai van: :28

uitdraai van: :28 In bijlage III treft u een uitgebreidere beschrijving aan van de hiervoor genoemde punten. Monitoring Omdat externe ontwikkelingen snel gaan en mogelijk op grond daarvan nadere bijstelling noodzakelijk

Nadere informatie

Softclosure t/m oktober 2016

Softclosure t/m oktober 2016 Softclosure t/m oktober 2016 1. Inleiding Hierbij treft u de tussentijdse rapportage aan over de periode januari tot en met oktober 2016. Deze rapportage volgt op de Bestuursrapportage over het eerste

Nadere informatie

Zienswijze programmabegroting 2013 en jaarstukken 2011 van GGD Hollands Noorden.

Zienswijze programmabegroting 2013 en jaarstukken 2011 van GGD Hollands Noorden. Zienswijze programmabegroting 2013 en jaarstukken 2011 van GGD Hollands Noorden. Algemeen Op 18 april 2012 zijn de programmabegroting 2013 en de jaarstukken 2011 ontvangen van GGD Hollands Noorden (GGD).

Nadere informatie

Informatie voor professionals

Informatie voor professionals Informatie voor professionals De GGD Noord- en Oost-Gelderland (GGD NOG) heeft, met ingang van het schooljaar 2014-2015, de werkwijze van de afdeling jeugdgezondheidszorg (deels) aangepast. In deze brief

Nadere informatie

Voorstel. Uitgangspunten regiovisie. De regiovisie gaat uit van de volgende uitgangspunten:

Voorstel. Uitgangspunten regiovisie. De regiovisie gaat uit van de volgende uitgangspunten: Voorstel Cluster : samenleving Nummer : 5 Portefeuillehouder : Linda van der Deen Datum vergadering : 20 april 2015 Onderwerp : Regiovisie huiselijk geweld en kindermishandeling Inleiding Als gevolg van

Nadere informatie

LANDELIJK PROFESSIONEEL KADER UITVOERING BASISPAKKET JGZ

LANDELIJK PROFESSIONEEL KADER UITVOERING BASISPAKKET JGZ LANDELIJK PROFESSIONEEL KADER UITVOERING BASISPAKKET JGZ Inhoud van de presentatie 1. Achtergrond en doel van het landelijk professioneel kader 2. Inhoud Basispakket JGZ 3. Wettelijke kaders 4. Toelichting

Nadere informatie

GEMEENTE LEEUWARDERADEEL 17

GEMEENTE LEEUWARDERADEEL 17 GEMEENTE LEEUWARDERADEEL 17 Raadsvergadering: 9 juni 2011 Voorstelnummer: 2011/ 36 Stiens, 30 mei 2011 Behandelend ambtenaar: C. de Val / T. Otter E-mail: c.deval@leeuwarderadeel.nl / t.otter@leeuwarderadeel.nl

Nadere informatie

*ZEA006D8E93* Raadsvergadering d.d. 30 juni 2015

*ZEA006D8E93* Raadsvergadering d.d. 30 juni 2015 *ZEA006D8E93* Raadsvergadering d.d. 30 juni 2015 Agendanr. 13. Aan de Raad No.ZA.15-33292/DV.15-498, afdeling Samenleving. Sellingen, 18 juni 2015 Onderwerp: Jaarverslag en jaarrekening 2014, Actualisatie

Nadere informatie

Veiligheidsregio Fryslân. Alert en slagvaardig voor de veiligheid en gezondheid van alle inwoners van Fryslân

Veiligheidsregio Fryslân. Alert en slagvaardig voor de veiligheid en gezondheid van alle inwoners van Fryslân Veiligheidsregio Fryslân Alert en slagvaardig voor de veiligheid en gezondheid van alle inwoners van Fryslân Veiligheidsregio 25 veiligheidsregio s in Nederland In Fryslân bestaat de veiligheidsregio

Nadere informatie

Beleidsplan Gezondheid Samen vooraan: aan de slag met preventie!

Beleidsplan Gezondheid Samen vooraan: aan de slag met preventie! Beleidsplan Gezondheid 2019-2022 Samen vooraan: aan de slag met preventie! Inhoud Onze taken 3 Onze missie 5 Onze visie 5 Zo staan we bekend! 5 Onze ambities 5 Vier thema's BELEIDSPLAN GEZONDHEID 1 BELEIDSPLAN

Nadere informatie

gemeente Eindhoven 3 Maatschappelijke effecten en het meetpunt voor succes

gemeente Eindhoven 3 Maatschappelijke effecten en het meetpunt voor succes gemeente Eindhoven Dienst Bestuursondersteuning Raadsbijlage nummer S6 Inboeknummer 99NOOOO22 Beslisdatum B&W a3 februari tggg Dossiernummer go8.203 Raadsbijlage Voorstel tot het uitwerken van het gezondheidsbeleid

Nadere informatie

Portefeuillehouder : W.J.J. Ligtenberg Datum collegebesluit : 16 februari 2016 Corr. nr.:

Portefeuillehouder : W.J.J. Ligtenberg Datum collegebesluit : 16 februari 2016 Corr. nr.: Preadvies Portefeuillehouder : W.J.J. Ligtenberg Datum collegebesluit : 16 februari 2016 Corr. nr.: 2016.02807 Onderwerp : GGD: Kadernota 2017 'Gezondheid gaat verder' Programma : 2. Welzijn, zorg en onderwijs

Nadere informatie

Landelijk professioneel kader uitvoering Basispakket JGZ

Landelijk professioneel kader uitvoering Basispakket JGZ Landelijk professioneel kader uitvoering Basispakket JGZ Inleiding ondersteunt JGZ-organisaties bij de implementatie In 2015 wordt het nieuwe Basispakket JGZ van kracht. van het Basispakket JGZ. Het past

Nadere informatie

Foech ried/kolleezje: Van raad en college wordt hun zienswijze gevraagd over de bijgaande financiële stukken van de Veiligheidsregio Fryslân.

Foech ried/kolleezje: Van raad en college wordt hun zienswijze gevraagd over de bijgaande financiële stukken van de Veiligheidsregio Fryslân. Riedsútstel Ried : 6 juni 2013 Status : Opiniërend/Besluitvormend Eardere behandeling : Informerend d.d. 23 mei 2013 Agindapunt : 13 Portefúljehâlder : G. Gerbrandy Amtner : W. Kobus en R. Brouwer Taheakke

Nadere informatie

Voorstel raad en raadsbesluit

Voorstel raad en raadsbesluit Voorstel raad en raadsbesluit Gemeente Landgraaf Programma Documentnummer: B.16.0984 B.16.0984 Landgraaf, 23 mei 2016 ONDERWERP: Vaststellen zienswijze raad van begroting GGD Zuid Limburg 2017 Raadsvoorstelnummer:

Nadere informatie

Aan de raad van de gemeente Almere. Integrale Jeugdgezondheidszorg. Geachte raad,

Aan de raad van de gemeente Almere. Integrale Jeugdgezondheidszorg. Geachte raad, Dienst Sociaal Domein Bert Enderink Telefoon 0642795950 Fax (036) E-mail aenderink@almere.nl Aan de raad van de gemeente Almere Stadhuisplein 1 Postbus 200 1300 AE Almere Telefoon 14 036 Fax (036) 539

Nadere informatie

Overzicht Basistaken GGD Drenthe 2015 e.v.

Overzicht Basistaken GGD Drenthe 2015 e.v. Overzicht Basistaken GGD Drenthe 2015 e.v. De algemene taak van het college van burgemeester en wethouders is het bevorderen van de totstandkoming en de continuïteit van en de samenhang binnen de publieke

Nadere informatie

Programma Gezondheid. Verwachte afwijking van de begroting

Programma Gezondheid. Verwachte afwijking van de begroting Programma Gezondheid Verwachte afwijking van de begroting Op basis van de realisatie over de eerste acht maanden wordt voor geheel 2017 een resultaat geprognosticeerd van 140.000 negatief (-0,9%). Voor

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Datum

Nadere informatie

Naam en telefoon. Cathy van Doorn, tel. 685783 Afdeling. Portefeuillehouder René Peters

Naam en telefoon. Cathy van Doorn, tel. 685783 Afdeling. Portefeuillehouder René Peters Onderwerp Jaarrekening 2014 en begroting 2016 GGD Hart voor Brabant. CONCEPT Datum 30 april 2015 Naam en telefoon Cathy van Doorn, tel. 685783 Afdeling SMO Portefeuillehouder René Peters Wat adviseer je

Nadere informatie

1. Inleiding. Het gaat daarbij om de volgende wijzigingen:

1. Inleiding. Het gaat daarbij om de volgende wijzigingen: 1e begrotingswijziging 2015 1. Inleiding Voor u ligt de 1 e begrotingswijziging 2015 van de GGD Zaanstreek-Waterland. De begroting 2015 wordt in maart en april voorafgaand aan de nieuwe jaarschijf opgesteld.

Nadere informatie

Welzijn Nieuwe Stijl. preventie zorg en opvang. 27 juni 2011

Welzijn Nieuwe Stijl. preventie zorg en opvang. 27 juni 2011 Welzijn Nieuwe Stijl 27 juni 2011 Prestatieveld 7: het bieden van maatschappelijke opvang, waaronder vrouwenopvang Prestatieveld 8: het bevorderen van openbare geestelijke gezondheidszorg, met uitzondering

Nadere informatie

Onderwerp : Zienswijzemogelijkheid programmabegroting 2018 en jaarverantwoording met resultaatbestemming 2016 Veiligheidsregio Brabant-Noord.

Onderwerp : Zienswijzemogelijkheid programmabegroting 2018 en jaarverantwoording met resultaatbestemming 2016 Veiligheidsregio Brabant-Noord. GEMEENTE BOEKEL VOORSTEL AAN DE RAAD Datum : 6 juni 2017 Voorstel van : college van burgemeester en wethouders Onderwerp : Zienswijzemogelijkheid programmabegroting 2018 en jaarverantwoording met resultaatbestemming

Nadere informatie

Ontwerp. Begrotingswijziging

Ontwerp. Begrotingswijziging Ontwerp Begrotingswijziging 2016-2 INHOUDSOPGAVE VOORWOORD... 3 A. BELEIDSBEGROTING... 4 A1. Inleiding... 4 A2. Toelichting op de wijzigingen in begroting 2016-2... 4 A2.1 Toelichting wijzigingen in de

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 31 001 Programma voor Jeugd en Gezin Nr. 83 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR JEUGD EN GEZIN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Taken in de gemeenschappelijk regeling GGD Zaanstreek-Waterland

Taken in de gemeenschappelijk regeling GGD Zaanstreek-Waterland Taken in de gemeenschappelijk regeling Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. De 3 3. Een gemeenschappelijke regeling 3 4. Bekostiging van de 4 5. 4 6. De GGD in cijfers 9 2 De gemeenschappelijke regeling 1.

Nadere informatie

17 maart 2015 Bea Schouten manager regio Meierij

17 maart 2015 Bea Schouten manager regio Meierij 17 maart 2015 Bea Schouten manager regio Meierij GGD = Gemeentelijke GezondheidsDienst Publieke Gezondheid & veiligheid is wettelijke taak. GGD is van jullie: gemeente = eigenaar en klant Financiering:

Nadere informatie

Kaderbrief Programmabegroting 2018 GGD IJsselland

Kaderbrief Programmabegroting 2018 GGD IJsselland Kaderbrief Programmabegroting 2018 GGD IJsselland Inleiding Deze kaderbrief voor de begroting 2018 is de eerste stap in de voorbereiding van de Programmabegroting 2018. In deze kaderbrief worden de uitgangspunten

Nadere informatie

Raadsvoorstel Nummer: 242561

Raadsvoorstel Nummer: 242561 Raadsvoorstel Nummer: 242561 Datum: 3 februari 2015 Hoort bij collegeadviesnummer: 242560 Datum raadsvergadering: 2 april 2015 Portefeuillehouder: A. Vermeulen Onderwerp Kadernota 2016 VRU Voorgesteld

Nadere informatie

Concept Beleidsbegroting september 2008 Gemeente Hoogeveen

Concept Beleidsbegroting september 2008 Gemeente Hoogeveen Concept Beleidsbegroting 2009-2012 18 september 2008 Gemeente Hoogeveen Inhoud Nieuwe uitgangspunten begroting GGD; Besluit activiteitenset GGD en betekenis voor gemeenten; Begrotingsoverzicht in meerjarenperspectief;

Nadere informatie

Bijlage 4 Begroting 2016 Veiligheidsregio Noord-Holland Noord

Bijlage 4 Begroting 2016 Veiligheidsregio Noord-Holland Noord Bijlage 4 Begroting 2016 Veiligheidsregio Noord-Holland Noord Op grond van artikel 25 van de gemeenschappelijke regeling legt het dagelijks bestuur van de Veiligheidsregio Noord-Holland Noord elk begrotingsjaar

Nadere informatie

Plan voor een scholingsaanbod CJG: in en vanuit het CJG

Plan voor een scholingsaanbod CJG: in en vanuit het CJG Plan voor een scholings CJG: in en vanuit het CJG Uitgaan van de eigen kracht van ouders en kinderen, die eigen kracht samen versterken en daar waar nodig er op af en ondersteunen Het scholingsplan CJG

Nadere informatie

Het algemeen bestuur van het openbaar lichaam Regionale dienst openbare gezondheidszorg Hollands Midden;

Het algemeen bestuur van het openbaar lichaam Regionale dienst openbare gezondheidszorg Hollands Midden; Het algemeen bestuur van het openbaar lichaam Regionale dienst openbare gezondheidszorg Hollands Midden; Overwegende dat de belangen van de openbare gezondheidszorg en van de volksgezondheid in een aantal

Nadere informatie

Algemene toelichting 5 e Wijziging gemeenschappelijke regeling GGD Noord- en Oost-Gelderland

Algemene toelichting 5 e Wijziging gemeenschappelijke regeling GGD Noord- en Oost-Gelderland Algemene toelichting 5 e Wijziging gemeenschappelijke regeling GGD Noord- en Oost-Gelderland 1. Aanleiding In de Bestuursagenda 2014-2018 heeft het Algemeen Bestuur van GGD NOG de koers en de ambities

Nadere informatie

Missie. Gemeenschappelijke regeling: GGD Hollands Noorden

Missie. Gemeenschappelijke regeling: GGD Hollands Noorden Gemeenschappelijke regeling: GGD Hollands Noorden Hoofddoelstelling Doel van de samenwerking is het gezamenlijk behartigen van belangen, die de schaal van de individuele gemeenten te boven gaan, ten behoeve

Nadere informatie

Onze proclaimer leest u op:

Onze proclaimer leest u op: Van: Verzonden: Aan: Onderwerp: Bijlagen: Griffie_MFT Friday, June 3, 27 : PM Info Gem. Montfoort SVP INBOEKEN GEMEENTERAAD Factsheet kerngegevens 26 GGDrU GGDrU Kerngegevens 26 - Montfoort.pdf; GGDrU

Nadere informatie

Het db van net Gewest, de portefeuillehouders gezondheidszorg en het bestuur van de veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek.

Het db van net Gewest, de portefeuillehouders gezondheidszorg en het bestuur van de veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek. Aan: Van: Het db van net Gewest, de portefeuillehouders gezondheidszorg en het bestuur van de veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek Ans Engelsman Datum: 26 juli 2011 Betreft: tweede tranche Wet Publieke

Nadere informatie

Collegevoorstel 105/2003. Registratienummer Opgesteld door, telefoonnummer L.Deurloo, Programma openbare gezondheidszorg

Collegevoorstel 105/2003. Registratienummer Opgesteld door, telefoonnummer L.Deurloo, Programma openbare gezondheidszorg 105/2003 Registratienummer 3.1327 Opgesteld door, telefoonnummer L.Deurloo, 2230 Programma openbare gezondheidszorg Portefeuillehouder G.J.M. van Rumund Onderwerp van het voorstel financiering jeugdgezondheidszorg

Nadere informatie

Aan de gemeenteraad van Nijmegen. Geachte leden van de raad,

Aan de gemeenteraad van Nijmegen. Geachte leden van de raad, Directie Inwoners Ingekomen stuk D11 (PA 18 juni 2008) Beleid & Realisatie Beleidsontwikkeling Aan de gemeenteraad van Nijmegen Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon (024) 329 90 00 Telefax (024)

Nadere informatie

Wie zijn wij? Hilly Terpstra Jeugdverpleegkundige. Trea Hempenius Coördinator PGA

Wie zijn wij? Hilly Terpstra Jeugdverpleegkundige. Trea Hempenius Coördinator PGA Wie zijn wij? Hilly Terpstra Jeugdverpleegkundige en Trea Hempenius Coördinator PGA Wie bent u? Rol GGD- jeugdgezondheidszorg op een AZC Alle kinderen in beeld De JGZ start met het uitvoeren van de intake

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2002 468 Wet van 13 juli 2002 tot wijziging van de Wet collectieve preventie volksgezondheid Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden,

Nadere informatie

Op de voordracht van Onze Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van..., kenmerk 180262-114812-WJZ;

Op de voordracht van Onze Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van..., kenmerk 180262-114812-WJZ; Besluit van houdende aanpassing van het Besluit publieke gezondheid vanwege een gewijzigd basistakenpakket jeugdgezondheidszorg Op de voordracht van Onze Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Nadere informatie

GEMEENTE NUTH Raad: 20 mei 2014 Agendapunt: RTG: 13 mei 2014

GEMEENTE NUTH Raad: 20 mei 2014 Agendapunt: RTG: 13 mei 2014 Reg.nr:Z.06073 INT.05773 Pagina 1 van 5 GEMEENTE NUTH Raad: 20 mei 2014 Agendapunt: RTG: 13 mei 2014 AAN DE RAAD Onderwerp: Begroting 2015 Veiligheidsregio Zuid-Limburg 1. Samenvatting Op grond van de

Nadere informatie

Advies aan de gemeenteraad

Advies aan de gemeenteraad Advies aan de gemeenteraad Postregistratienummer *14.0007086* 14.0007086 Raadsvergadering: 26 juni 2014 Voorstel: 6.60 Agendapunt: 14 Onderwerp Zienswijze programmabegroting 2015 en jaarstukken 2013 GGD

Nadere informatie

De veiligheidsregio Midden- en West-Brabant is gebaseerd op verlengd lokaal bestuur en is een samenwerkingsverband tussen 26 gemeenten.

De veiligheidsregio Midden- en West-Brabant is gebaseerd op verlengd lokaal bestuur en is een samenwerkingsverband tussen 26 gemeenten. BELEIDSPLAN 2011-2015 VEILIGHEIDSREGIO MIDDEN- EN WEST-BRABANT Bijlage 3. Sturing en organisatie De veiligheidsregio Midden- en West-Brabant is gebaseerd op verlengd lokaal bestuur en is een samenwerkingsverband

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 001 Programma voor Jeugd en Gezin Nr. 72 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR JEUGD EN GEZIN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Startnotitie Nota Lokaal Gezondheidsbeleid

Startnotitie Nota Lokaal Gezondheidsbeleid Startnotitie Nota Lokaal Gezondheidsbeleid 2008-2011 April 2008 Castricum Inleiding Voor het tijdvak 2007 tot en met 2010 vraagt het ontwikkelen van de Nota Lokaal gezondheidsbeleid de aandacht. In bijgevoegde

Nadere informatie

8 2009-078 Programmaverantwoording 2008, herzien programmabegroting 2009, begroting 2010 en meerjarenraming 2009-2013 van de GGD Hollands Noorden.

8 2009-078 Programmaverantwoording 2008, herzien programmabegroting 2009, begroting 2010 en meerjarenraming 2009-2013 van de GGD Hollands Noorden. r^aacte Cfy Agendanr. Voorstelnr Onderwerp *w* 'WvA^ My? 8 2009-078 Programmaverantwoording 2008, herzien programmabegroting 2009, begroting 2010 en meerjarenraming 2009-2013 van de GGD Hollands Noorden.

Nadere informatie

DECENTRALISATIES SOCIAAL DOMEIN. Raadsvoorstellen 2014

DECENTRALISATIES SOCIAAL DOMEIN. Raadsvoorstellen 2014 DECENTRALISATIES SOCIAAL DOMEIN Raadsvoorstellen 2014 Presentatie: 11-12 12-20132013 Planning raadsbesluiten Beleidskader (nieuwe Wmo en Jeugdwet): januari 2014 Transitiearrangement Zorg voor Jeugd: :

Nadere informatie

De jeugdgezondheidszorg als bondgenoot bij preventie en begeleiding van jongeren en seks

De jeugdgezondheidszorg als bondgenoot bij preventie en begeleiding van jongeren en seks De jeugdgezondheidszorg als bondgenoot bij preventie en begeleiding van jongeren en seks Vanessa Peters, GGD Gelderland Midden Marinka de Feijter, GGD N-O Gelderland Ineke van der Vlugt, Rutgers WPF 1

Nadere informatie

Eerste begrotingswijziging 2018

Eerste begrotingswijziging 2018 Eerste begrotingswijziging 2018 Inleiding Het Algemeen Bestuur stelde op 14 maart 2018 het meerjarig financieel kader vast. In deze kaderbrief zijn alle ontwikkelingen opgenomen die van invloed zijn op

Nadere informatie

Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves

Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves Algemene reserve Stand per eind 2014 1.894.000 Buffer De algemene reserve is gevormd uit rekeningresultaten uit het verleden en is de primaire buffer voor

Nadere informatie

Algemene toelichting 5 e Wijziging gemeenschappelijke regeling GGD Noord- en Oost-Gelderland

Algemene toelichting 5 e Wijziging gemeenschappelijke regeling GGD Noord- en Oost-Gelderland Noord- en Oost-Gelderland Algemene toelichting 5 e Wijziging gemeenschappelijke regeling GGD Noord- en Oost-Gelderland 1. Aanleiding In de Bestuursagenda 2014-2018 heeft het Algemeen Bestuur van GGD NOG

Nadere informatie

GGD Hollands Noorden Bezoekadres: Hertog Aalbrechtweg 22, 1823 DL Alkmaar Postadres: Postbus 9276, 1800 GG Alkmaar

GGD Hollands Noorden Bezoekadres: Hertog Aalbrechtweg 22, 1823 DL Alkmaar Postadres: Postbus 9276, 1800 GG Alkmaar GGD Hollands Noorden Bezoekadres: Hertog Aalbrechtweg 22, 1823 DL Alkmaar Postadres: Postbus 9276, 1800 GG Alkmaar www.ggdhollandsnoorden.nl Inhoudsopgave Blz. 1. Inleiding 3 2. Overzicht van baten en

Nadere informatie

1. Trends en kaders. College van burgemeester en wethouders van de Drentse gemeenten. Geacht College,

1. Trends en kaders. College van burgemeester en wethouders van de Drentse gemeenten. Geacht College, College van burgemeester en wethouders van de Drentse gemeenten Datum: 12 april 2016 Ons kenmerk: u160058/bmo/ke/nvz/ik Behandeld door: Onderwerp: Kaderbrief 2017 GGD Drenthe Geacht College, Voor u ligt

Nadere informatie

11 Stiens, 21 oktober 2014

11 Stiens, 21 oktober 2014 11 Stiens, 21 oktober 2014 Raadsvergadering: 13 november 2014 Voorstelnummer: 2014/ 74 Portefeuillehouder: Cees Vos Behandelend ambtenaar: Jitske Bosch E-mail: j.bosch@leeuwarderadeel.nl Telefoonnr. :

Nadere informatie

SAMENVATTING RAADSVOORSTEL 10G / I. Drupsteen BVL Ke. Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Twente.

SAMENVATTING RAADSVOORSTEL 10G / I. Drupsteen BVL Ke. Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Twente. SAMENVATTING RAADSVOORSTEL CASENUMMER BEHANDELEND AMBTENAAR SECTOR PORT. HOUDER 10G201737 390433 / 390433 I. Drupsteen BVL Ke AGENDANUMMER BELEIDSPROGRAMMA/BELEIDSLIJN 08 - Inwoners en bestuur REDEN VAN

Nadere informatie

Het college van burgemeester & wethouders stelt de raad voor het volgende te besluiten:

Het college van burgemeester & wethouders stelt de raad voor het volgende te besluiten: Gemeente Nieuwkoop College van Burgemeester en Wethouders raadsvoorstel portefeuillehouder opgesteld door Registratienummer collegebesluit 13.10608 vergaderdatum raad 30 mei 2013 jaar/nummer 2013-060 Frans

Nadere informatie

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD West-Brabant

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD West-Brabant Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD West-Brabant Bezoekdatum: 14 juli 2016 Utrecht Augustus 2016 Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding en belang 3 1.2 Onderzoeksvragen

Nadere informatie

Nota gezondheidsbeleid Eemnes Aandachtpunten en/of mogelijkheden bij uitvoering van prioriteiten

Nota gezondheidsbeleid Eemnes Aandachtpunten en/of mogelijkheden bij uitvoering van prioriteiten Bijlage I. Aandachtpunten en/of mogelijkheden bij uitvoering van prioriteiten 3.1 schadelijk alcoholgebruik aansluitende lokale activiteiten uit het Plan van Aanpak uit. Het college zal nog een uitgewerkt

Nadere informatie