Leerervaringen excursie Nijmegen
|
|
- Godelieve Janssens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Leerervaringen excursie Nijmegen In het kader van het project Watercoalitie van het Ministerie van I&M vond op 10 september 2012 een excursie plaats. Medewerkers van het ministerie, de gemeenten Delft en Amsterdam en waterschap De Dommel werden rondgeleid door een medewerker van de gemeente Nijmegen en een medewerker van Het Groene Hert. De focus lag op de praktijk rond stedelijk regenwater. In Nijmegen zijn vanaf de start van het waterplan in 1997 honderden projecten gerealiseerd, veelal in samenwerking met vele andere partijen. Het doel was om te leren van de ervaringen die zijn opgedaan en inspiratie op te doen voor andere projecten die lopen in het kader van Watercoalities. Aan de deelnemers van de excursie is na afloop gevraagd wat voor hen de belangrijkste leerpunten zijn. Deze zijn hier bijeengebracht. Participatie De gemeente Nijmegen is erg actief op het gebied van bewonersparticipatie. Dat heeft indruk gemaakt. Zo concludeert iemand: "Je moet veel investeren in participatie. Letterlijk bij mensen aanbellen helpt enorm." Iemand anders zegt: "Stel bewoner centraal en zorg ervoor dat je ze ontzorgt." Je moet bewoners actief betrekken bij werkzaamheden in hun eigen leefomgeving, maar je moet ervoor waken niet teveel op hun bordje te leggen. Communicatie Naast participatie is het van belang dat de communicatielijnen goed georganiseerd zijn en helder: "Een gemeente moet haar rol als aanspreekpunt (loketfunctie) vormgeven en beleid concreet maken voor de burgers." Communiceren kun je op vele manieren brochures, lokale krant, internet, et cetera maar wellicht is de meest effectieve wijze om mensen te bereiken het zichtbaar uitvoeren van maatregelen: "Nijmegen is al heel lang bezig met anders omgaan met regenwater en daar speelt bewustwording bewoners door water zichtbaar in de stad aan te brengen ook een belangrijke rol in." Ook het testen van voorzieningen biedt kansen voor communicatie: "De hands on methode van de gemeente spreekt mij aan; het vol laten lopen van infiltratievoorziening als proef spreekt tot de verbeelding. In Delft, waar wij veel waterspecialisten hebben zitten, zoeken wij steeds naar
2 showcases om daadwerkelijk te laten zien wat er in Delft gebeurt op het gebied van watermanagement. Dit blijft echter lastig en moeilijk, maar in Nijmegen doet men het gewoon en gebruikt men niet alleen de innovatieve oplossingen als showcase maar ook de 'normale' omgang met water wordt getoond." Een belangrijke randvoorwaarde is evenwel: "Je hebt enthousiaste mensen nodig om veel voor elkaar te krijgen in een gemeente." Aanvullend concludeert iemand: "Haak snel in op 'crisis' situaties: maak gebruik van het draagvlak dat daarbij vanzelf ontstaat." Als er problemen zijn, zijn de medewerkers er als de kippen bij en zorgen voor oplossingen. Dat maakt indruk en legt de basis voor vertrouwen. "Never waste a good crisis." Hup aan de slag In Nijmegen is in op 22 juni 1997 in één dag een visie opgesteld, met mensen uit verschillende disciplines. Daarna is men 'gewoon' aan de slag gegaan in projecten. Er is dan sprake van een leerproces. Deelnemers aan de excursie concluderen: "Gewoon beginnen (klein) en fouten mogen maken" en "veel van de projecten zijn van de grond gekomen door trial and error. Gewoon uitproberen en zien of het lukt; daar leer je het meeste van." Een belangrijk besef daar bij: "Probeer op voorhand niet te veel beren op de weg te zien." Door iets te veranderen in een complexe leefomgeving introduceer je onzekerheden. Deze onzekerheden kun je slechts voor een klein deel op papier oplossen. Door in de praktijk aan de slag te gaan op kritische wijze lossen ze geleidelijk op Duidelijk is dat er een relatie aanwezig is tussen het fysiek aan de slag gaan met projecten en bewustwording: "Waterbewustzijn is een zaak die door gericht beleid kan worden geprikkeld en waarvan in stedelijk waterbeheer (openbare ruimte) voorbeelden moeten worden gerealiseerd" en "Nijmegen heeft een groot deel van de waterproblematiek in de openbare ruimte opgelost. Dit heeft gezorgd voor bewustwording bij de burgers." Dat laatste roept achteraf nog wel een vraag op: "Heeft het er ook toe geleid dat bewoners meer maatregelen in hun eigen huis en tuin zijn gaan nemen? Zo nee, hoe kun je dat dan bereiken?" Coalitievorming Een belangrijke aanleiding voor de excursie is de waarde van coalitievorming. Uit de getoonde voorbeelden blijkt dat de waardering van watermaatregelen vaak in andere beleidsdomeinen ligt dan water. Daarom concludeert iemand: "Knoop het waterbelang altijd aan andere belangen (wijkrevitalisering, wegbeheer, duurzaam veilig, groenbeheer,.)" Ook:
3 "Gebruik discussies buiten de waterketen zoals parkeerplaatsen of openbaar groen, als katalysator om acties n relatie tot de waterketen samen met de bewoners uit te voeren." Dan komen vanzelfsprekend ook andere partijen in beeld: "Door het betrekken van bedrijven (architecten, bouwers, hoveniers, installateurs, ontwerpers, e.d.), maar ook scholen ontstaat draagvlak. Dat geldt ook voor de afdelingen binnen de gemeente van ontwerp tot beheer." Je zou kunnen zeggen "gezonde coalities ontstaan vooral rond het doen en minder rond het praten over doen." Tijd en geld De gemeente Nijmegen investeert veel tijd en geld in de projecten. Vooral veel tijd. Bij de deelnemers aan de excursie viel dit op: "Om burgers en betrokkenen (ook binnen de overheid) deelgenoot en actiebereid te maken is tijd nodig en een heldere communicatie" en "er is een lange adem nodig, een lange termijn inzet door dezelfde projectleider die veel doorzettingsvermogen en drive moet hebben." Of: "intern ambtelijk kost het veel energie en tijd om de nieuwe inzet te implementeren. Denk aan de rioleringsafdeling" en "sommige processen hebben meer tijd nodig, omdat mensen aan het idee moeten wennen van een verandering in hun buurt/aan hun huis." De kern van een adaptieve aanpak is dat je stap voor stap een bepaalde richting uitgaat en al doende leert: "plan het ruim (qua tijd en geld). Je bent vaak gedwongen tot een 'trail anderror aanpak' waardoor je regelmatig geconfronteerd wordt met onvoorziene omstandigheden" en "investeringen vergen tijd en doelstellingen mogen worden bijgesteld." De vraag is wel of de inzet van de gemeente niet te ver gaat: "De gemeenten doet 'alles' en heeft er veel tijd en middelen in gestopt (ondermeer één op één bezoeken aan huishoudens)." Hebben andere gemeenten er ook zoveel voor over? Als het alleen om water zou gaan waarschijnlijk niet, maar in het kielzog van water worden ook heel veel andere problemen opgelost en kansen benut, waardoor er een goede relatie ontstaat met bewoners en andere partijen. Inhoudelijk aspecten Opvallend is dat de meeste leerpunten die de deelnemers noemen vooral procesmatig van aard zijn. Het volgende inhoudelijke punt is wel genoemd: "Oplossingen kunnen zowel zichtbaar zijn (wadi's, groenstructuren, fonteinen) als vrijwel onzichtbaar
4 (infiltratieverharding). Dat is leuk, want dat geeft keuzemogelijkheden voor de ontwerper." Ook "maak bij woningen onderscheid naar voor en achtertuin. In de achtertuin afkoppelen kan alleen via subsidies," met uitvoering door de bewoners zelf. Duurzaamheid van waterkunst Als een vorm van communicatie maakt de gemeente waterkunstwerken, zoals de bedriegertjes op het Koningsplein. Iemand zegt hierover: "De 'waterkunstwerken' zoals ze in Nijmegen genoemd worden zijn geen duurzame ingrepen. Vanwege gezondheidsaspecten wordt hier drinkwater gebruikt, men zou dit ook kunnen zien als 'verspilling'. De bijdrage aan de beeldvorming over water en het belang van water is echter enorm. Het politieke draagvlak voor een goed waterbeleid is mede hierdoor zeer indrukwekkend. Om te bereiken wat je wil moet je misschien wel een omweg gebruiken..." Het belang van beheer en onderhoud Veel discussie tijdens de excursie had betrekking op het beheer. Je kunt de meest prachtige regenwaterwerken maken, maar als deze na enkele maanden dichtslibben of slecht te onderhouden zijn, is de bijdrage aan omgevingskwaliteit nihil. "Het belang van het beheersaspect is groot: door te laten zien waar het allemaal mis gaat met infiltratieverharding (bouwwerkzaamheden, heuveltje ernaast, losliggende stenen) is het zeer duidelijk geworden dat je heel goed na moet denken over de juiste maatregel op de juiste plaats. Om met een beperkt budget zo veel mogelijk resultaat te bereiken moet je zeer goed nadenken over beheer, omgeving en het gebruik op lange termijn van een voorziening." Als aanvulling daarop: "Zorg voor voldoende budget/formatie in beheerfase." Anders geformuleerd: "De kosten voor beheer en onderhoud moeten meegenomen worden in geheel en goed worden georganiseerd. Er moet geld voor worden gereserveerd. Dat is ook belangrijk om andere gemeentelijke diensten goed mee te krijgen."
5
Breidt netwerk min of meer bij toeval uit. Verneemt bij bedrijven wensen voor nieuwe
Accountmanager Accountmanager onderhoudt relaties met bedrijven en organisaties met het doel voor praktijkleren binnen te halen. Hij kan nagaan welke bedrijven hebben, doet voorstellen voor bij bedrijven
Nadere informatieWaar een wil is, is een Weg!
5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht
Nadere informatie10 tips voor het werven van de ideale stagiair
1. Zorg dat ze je kennen Als jongeren je bedrijf niet kennen, dan solliciteren ze niet. Logisch. Om de beste leerlingen te krijgen, is contact met de onderwijsinstelling heel belangrijk. En dit contact
Nadere informatieOntbijtbijeenkomst GRIC Gilze en Rijen 16 september 2015
Ontbijtbijeenkomst GRIC Gilze en Rijen 16 september 2015 Krijn Ratsma (architect en voorzitter Stichting Energieke Regio) inhoud: ontstaan Energieke Regio opzet van het project ook in Gilze en Rijen? ons
Nadere informatieLuisteren naar de Heilige Geest
Luisteren naar de Heilige Geest Johannes 14:16-17 En Ik zal de Vader bidden en Hij zal u een andere Trooster geven om tot in eeuwigheid bij u te zijn, de Geest der waarheid, die de wereld niet kan ontvangen,
Nadere informatieB a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1
B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 JE ONBEWUSTE PROGRAMMEREN VOOR EEN GEWELDIGE TOEKOMST De meeste mensen weten heel goed wat ze niet willen in hun leven, maar hebben vrijwel geen
Nadere informatieDat we hier vanavond bij elkaar zijn wordt vooral bepaald door de wereldse kalender. En niet de kalender van de christelijke feesten.
Preek op Oudjaarsavond 2013 Dat we hier vanavond bij elkaar zijn wordt vooral bepaald door de wereldse kalender. En niet de kalender van de christelijke feesten. Oudjaarsdag: het lijkt een dag als alle
Nadere informatieWat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen?
Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen? Samenwerkingsverband NIP-NVO zorg voor mensen met een verstandelijke beperking 2014 1 Inhoud Voorwoord 3 Wat doet de psycholoog of orthopedagoog? 5
Nadere informatieHandleiding communicatie rondom voorzieningen
Handleiding communicatie rondom voorzieningen Inleiding Betrokkenheid speelt een belangrijke rol bij het opzetten en/of in stand houden van gemeenschapsvoorzieningen. Communicatie is daarbij een kritische
Nadere informatieToespraak staatssecretaris Bijleveld (BZK) Festival In actie met burgers! Woensdag 16 december 2009. Dames en heren,
Toespraak staatssecretaris Bijleveld (BZK) Festival In actie met burgers! Woensdag 16 december 2009 Dames en heren, Een maand geleden mocht ik in Utrecht samen met vertegenwoordigers van 47 Europese landen
Nadere informatieKinderen leren omgaan met geld
Kinderen leren omgaan met geld Een onderzoek onder ouders van kinderen in groep 7 en 8 Rapportage November 2012 Samenvatting (1/4) 1.Negen op de tien kinderen in groep zeven en acht krijgen zakgeld Het
Nadere informatieAan de slag met de Werk Ster!
Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt
Nadere informatieEr is nooit een verliezer / 30
Er is nooit een verliezer / 30 Wouter Coomans Er is nooit een verliezer Mr. Wouter Coomans is teammanager Personenschade bij ASR, dat volgens zijn zeggen vooroploopt als het gaat om mediations. Maar eigenlijk
Nadere informatieHET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN
HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF
Nadere informatieDe Budget Ster: omgaan met je schulden
De Budget Ster: omgaan met je schulden Budget Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Budget Ster MOTIVATIE EN VERANTWOORDELIJKHEID STRESS DOOR SCHULDEN BASISVAARDIGHEDEN STABILITEIT FINANCIEEL ADMINISTRATIEVE
Nadere informatie4 INZICHTEN. De vier inzichten in dit boekje zijn gebaseerd op de uitkomsten van het Trainer-Kind-Interactieonderzoek,
4 INZICHTEN De vier inzichten in dit boekje zijn gebaseerd op de uitkomsten van het Trainer-Kind-Interactieonderzoek, waarbij 37 trainers en coaches een seizoen lang intensief zijn gevolgd. Dit onderzoek
Nadere informatieStap 12: Dieper leren voelen
Stap 12: Dieper leren voelen Dieper leren voelen & hoe zit het met (hoog)gevoeligheid? In deze les gaan we verder in op het leren voelen en bewust worden van je lichaam. Als je meer verbinding voelt met
Nadere informatieCradle2Cradle in Actie!
Cradle2Cradle in Actie! RESULTATEN VAN WORKSHOP 3 C2C binnen bedrijven 2 Stap 1: inventarisatie C2C leeft al in Amsterdam: Van Gansewinkel december 2007: af van afval helpen van klanten om afval probleem
Nadere informatieNatuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe-
Vallei & Eem Veluwe Oost Veluwe Noord WELL DRA Natuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe- februari 2015 concept De aanpak handelingsperspectieven Ontwikkelingen maatschappij
Nadere informatie360 feedback 3.1 M. Camp Opereren als lid van een team Omgaan met conflicten Omgaan met regels
360 feedback 3.1 Student: M. camp Studentnummer: 11099003 Klas: WDH31 Datum: 2-02-2014 Personen welke de formulieren hebben ingevuld: - M. Camp - Menno Lageweg - Ir. S.W.L. van Herk - D.J. Jager M. Camp
Nadere informatieBen jij Vindingrijk? Kolom
Ben jij Vindingrijk? Hoe vind jij het om: met je eigen fantasie, op je eigen manier, en door uit te proberen of te onderzoeken nieuwe ideeën, oplossingen, of dingen te bedenken of te maken? Aan welke les,
Nadere informatieWaarom Wetenschap en Techniek W&T2015
Waarom Wetenschap en Techniek W&T2015 In het leven van alle dag speelt Wetenschap en Techniek (W&T) een grote rol. We staan er vaak maar weinig bij stil, maar zonder de vele uitvindingen in de wereld van
Nadere informatieWaarde-volle zorg is ook nog JONG!
Waarde-volle zorg is ook nog JONG! LOC maakte een nieuwe visie op de zorg. Die heet Waarde-volle zorg. Allerlei mensen herkennen zich daar in. Dat komt doordat die gaat over dingen die voor ons allemaal
Nadere informatieBegeleiding van leerlingen
Begeleiding van leerlingen Doel Voorbeelden aanreiken van de wijze waarop begeleiding vorm kan krijgen. Soort instrument Voorbeelden Te gebruiken in de fase Uitvoeren Beoogde activiteit in de school Het
Nadere informatieEFFECTIEF OMGAAN MET BEZWAREN
EFFECTIEF OMGAAN MET BEZWAREN Er zijn een heleboel redenen die door een klant gebruikt worden om nee te zeggen. Echter, de zogenaamde tegenwerpingen en bezwaren zijn veelal dooddoeners. Je zal dus moeten
Nadere informatieEnergieke Regio in Holland Rijnland? Alphen aan den Rijn 11 november 2015
Energieke Regio in Holland Rijnland? Alphen aan den Rijn 11 november 2015 Krijn Ratsma (architect en voorzitter Stichting Energieke Regio) inhoud: ontstaan Energieke Regio opzet van het project ook in
Nadere informatieTeksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.
Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl
Nadere informatie- Is er een verschil tussen de procedure nu en die van een aantal jaren geleden, gaat het sneller, beter,.?
Studiedag complexe projecten 24 september 2018 Onderstaande is een puntsgewijze behandeling van de opmerkingen die tijdens de 2 plenaire sessies gemaakt zijn. Het is een weergave van de uitspraken die
Nadere informatieStrategisch Communicatieplan Meedoen in Alblasserdam Augustus 2013
Strategisch Communicatieplan Meedoen in Alblasserdam Augustus 2013 Wendy Hermans Monique Speelman Karin Stevens Inhoudsopgave 1 Meedoen in Alblasserdam... 3 1.1 Inleiding... 3 1.2 Ontwikkelingen... 3 1.3
Nadere informatie6 TIPS DIE HET PRESTEREN VAN UW WERKOMGEVING VERBETEREN
6 TIPS DIE HET PRESTEREN VAN UW WERKOMGEVING VERBETEREN INLEIDING Het Nieuwe Werken is in de afgelopen jaren op vele plekken geïntroduceerd om slimmer om te gaan met de beschikbare middelen binnen organisaties
Nadere informatieEen bijzonder project, dat is het, waar bezieling uit spreekt met veel lastige situaties en gedoe, maar resultaten zijn er ook.
Een bijzonder project, dat is het, waar bezieling uit spreekt met veel lastige situaties en gedoe, maar resultaten zijn er ook. Welke leerpunten springen het meest in het oog? Vanuit Tilburg geen top 10
Nadere informatieDoel is om voor deelnemers een beeld te schetsen van hoe het pensioen in elkaar steekt en hoe hun eigen pensioen er voorstaat.
Majesteit, dames en heren. Hartelijk welkom! En, Majesteit, ik weet zeker dat ik hier namens alle aanwezigen spreek als ik zeg dat wij buitengewoon vereerd zijn dat U bij een deel van dit programma aanwezig
Nadere informatiePleinenlint Schilderswijk / Transvaal Plan van Aanpak. Doelstelling (het antwoord op de vraag: Wat hebben we na twee jaar bereikt?
Plan van Aanpak Doelstelling (het antwoord op de vraag: Wat hebben we na twee jaar bereikt?) Het openbare leven op de pleinen in de Schilderswijk en Transvaal wordt gekenmerkt door een positieve sfeer
Nadere informatieOVER BELEID, EIGEN REGIE EN PARTICIPATIE ZORG REGISSEER JE THUIS TREES FLAPPER & KLAAS DE JONG
OVER BELEID, EIGEN REGIE EN PARTICIPATIE ZORG REGISSEER JE THUIS TREES FLAPPER & KLAAS DE JONG EIGEN REGIE VAN DE CLIENT IS VRIJWEL ONMOGELIJK BIJ PRODUCTIE FINANCIERING Pagina 2 ` ZORG REGISSEER JE THUIS
Nadere informatieProblemen? Praat erover! Zo werk je prettiger!
Problemen? Praat erover! Zo werk je prettiger! Vooraf Problemen. Iedereen heeft ze wel eens. Je zit de hele dag te piekeren en slaapt slecht. Gelukkig lossen veel problemen zich vanzelf op. En hoeft je
Nadere informatieDe student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen.
Competentie 1: Creërend vermogen De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen. Concepten voor een ontwerp te ontwikkelen
Nadere informatiePOP. Persoonlijk ontwikkelingsplan. Robin van Heijningen
1 POP Persoonlijk ontwikkelingsplan Robin van Heijningen 2 POP Persoonlijk ontwikkelingsplan Robin van Heijningen Hillegom 17 oktober 2013 Schoonderbeek Installatietechniek 3 Persoonlijk ontwikkelingsplan
Nadere informatie3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken?
Werkblad: 1. Wat is je leerstijl? Om uit te vinden welke van de vier leerstijlen het meest lijkt op jouw leerstijl, kun je dit simpele testje doen. Stel je eens voor dat je zojuist een nieuwe apparaat
Nadere informatieOnbeperkt Actief Deventer
Onbeperkt Actief Deventer Korte karakteristiek In verschillende wijken in Deventer is een aanpak ontwikkeld waarin gewone wijkbewoners samen activiteiten ondernemen met wijkbewoners met een verstandelijke
Nadere informatieUitspraken kinderen van Aruba Voordat de voorzitter overgaat tot de discussie, vertelt hij eerst nog iets meer over het rapport van UNICEF.
Symposium Koninkrijkskinderen Verslag workshop Aruba 23 mei 2013 Voorzitter: Glenn Thodé Columnist: Hellen van der Wal Aantal deelnemers: Circa 25 Opening De workshop wordt geopend door voorzitter Glenn
Nadere informatieAls huiswerk voor de tweede bijeenkomst moeten de cursisten oefening 03.2 & 03.3 maken
Bijeenkomst 1 De trainer stelt zichzelf voor en geeft een korte toelichting over de inhoud en het doel van de training. Licht de afspraken en regels toe die gelden voor deelname. Neemt hier de tijd voor,
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?
Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt
Nadere informatieFeedback. in hapklare brokken
Feedback in hapklare brokken Jan van Baardewijk Zorgteamtrainer Op zorgteamtraining.nl is de meest recente versie van feedback gratis beschikbaar. Mocht je willen weten of je de meest recente versie hebt,
Nadere informatieMasterclass Provincie Zuid-Holland Gouda 17 september 2015
Masterclass Provincie Zuid-Holland Gouda 17 september 2015 Krijn Ratsma (architect en voorzitter Stichting Energieke Regio) inhoud: ontstaan Energieke Regio opzet van het project ook in uw regio? bedrijvencoöperatie?
Nadere informatieWhitepaper ERP Vreemde ogen
Whitepaper ERP Vreemde ogen Citrien Procesconsult Braamweg 77 3768 CE SOEST T 06 14 27 19 97 W www.roaldvanderheide.nl E info@roaldvanderheide.nl Vraagstelling Hoe de kans op een succesvolle ERP-implementatie
Nadere informatieWhitepaper. Hoe de kans op een succesvolle ERP-implementatie te vergroten. ..het effect van vreemde ogen.. VERTROUWELIJK. www.implementatie-erp.
Whitepaper Hoe de kans op een succesvolle ERP-implementatie te vergroten..het effect van vreemde ogen.. VERTROUWELIJK W E www.implementatie-erp.nl info@opdic.nl Hoe de kans op een succesvolle ERP-implementatie
Nadere informatieCREATIEF VERMOGEN. Andrea Jetten, Hester Stubbé
CREATIEF VERMOGEN Andrea Jetten, Hester Stubbé OPDRACHT Creativitief vermogen meetbaar maken zodat de ontwikkeling ervan gestimuleerd kan worden bij leerlingen. 21st century skills Het uitgangspunt is
Nadere informatieDeel 12/12. Ontdek die ene aanpak waarmee je al je problemen oplost
Beantwoord eerst de volgende vragen: 1. Welke inzichten heb je gekregen n.a.v. het vorige deel en de oefeningen die je hebt gedaan? 2. Wat heb je er in de praktijk mee gedaan? 3. Wat was het effect op
Nadere informatieWat verwachten huurders van de ParticipatieRaad?
Thema: Wat verwachten huurders van de ParticipatieRaad? Juli 2014 John van Veen adviseur WKA Inleiding De ParticipatieRaad van Nijestee wil weten wat er bij bewoners leeft en wat bewoners van de Raad verwachten.
Nadere informatieTijd 13.00 uur 17.00 uur Ons kenmerk Zeepkist4/9_N_11_46915
Verslag 1 e bijeenkomst startup Veiligheid tunnels ProjectOmschrijving Datum 29 maart 2011 Plaats CURNET/COB, Gouda Tijd 13.00 uur 17.00 uur Ons kenmerk Zeepkist4/9_N_11_46915 Op het gebied van de veiligheid
Nadere informatieValidatie van de vragenlijst van mijnkwaliteitvanleven.nl
Validatie van de vragenlijst van mijnkwaliteitvanleven.nl Mijnkwaliteitvanleven.nl maakt kwaliteit van leven bespreekbaar en meetbaar. Door het invullen van de vragenlijst van Mijnkwaliteitvanleven.nl
Nadere informatieDe nieuwe ambtenaar in de praktijk
De nieuwe ambtenaar in de praktijk Handwerk voor de nieuwe ambtenaar Deze praktijk oriëntatie ontleend aan: Beleid begint bij de samenleving van Leo Klinkers Verdraaide organisaties van Wouter Hart Essenties
Nadere informatieBESLUITENLIJST. Voorronde Open Huis. Datum: 10 september 2015 Onderwerp: Discussienota herziening subsidiebeleid
BESLUITENLIJST Voorronde Open Huis Datum: 10 september 2015 Onderwerp: Discussienota herziening subsidiebeleid Aanwezig: Voorzitter: dhr. J. Buzepol Locogriffier: mw. A. van Wees (locogriffier) Leden:
Nadere informatieOMGEVINGSWET OMGEVINGSWET
OMGEVINGSWET OMGEVINGSWET Saskia Engbers strateeg Ruimte gemeente Zwolle 25 februari 2016 24-2-2016 wij presenteren u... 2 Opzet presentatie 1. Hoofdlijnen Omgevingswet 2. Hoe past OGW in transformatie
Nadere informatieMijn 7 grootste inzichten in ICT in de zorg uit de afgelopen 15 jaar
Mijn 7 grootste inzichten in ICT in de zorg uit de afgelopen 15 jaar Gebaseerd op ervaringen die ik opdeed in meer dan 10 verschillende ziekenhuizen Mirjan van der Meijden Zorginformatisering Vooraf In
Nadere informatieVan Waterplan naar Watervisie
22 oktober, Studiedag VVSG Van Waterplan naar Watervisie integraal waterbeleid in Nijmegen Jos van der Lint Waterservicepunt (WSP) www.waterbewust.nl Waalsprong 1996-2020 Dukenburg / Lindenholt 1965-1985
Nadere informatieLef om samen te werken
Lef om samen te werken InnovA58 14 juni 2018 Jesper Pots Universiteit Twente KplusV j.pots@student.utwente.nl Joost de Haan BAM Infraconsult Joost.de.haan@bam.com IN DEZE PRESENTATIE: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Nadere informatieTrainingen Coaching Intervisie Supervisie. Voor de zorg
Trainingen Coaching Intervisie Supervisie Voor de zorg Professioneel communiceren met 2013 Training Professioneel communiceren met Voor wie? De training is bedoeld voor mensen in de zorg die hun communicatie
Nadere informatieplastraining voor kinderen adviezen voor ouders
plastraining voor kinderen adviezen voor ouders Uw kind start met een plastraining op de polikliniek Kindergeneeskunde van het OLVG. Uw kind volgt de training omdat hij problemen heeft met zijn blaas.
Nadere informatieHet beste uit jezelf
Het beste uit jezelf 2 3 Met elkaar bouwen aan het Huis van Philadelphia Philadelphia wil dat mensen met een beperking gelukkig kunnen zijn en het beste uit zichzelf kunnen halen. Daarom doen we ons werk
Nadere informatiePaasviering 2016 ds Jonkersschool. Pasen, het verhaal van Jezus leven, sterven en opstaan. Het leven, sterker dan de dood.
Paasviering 2016 ds Jonkersschool Pasen, het verhaal van Jezus leven, sterven en opstaan. Het leven, sterker dan de dood. 1. Welkom door meester Joop Het dochtertje van Jaïrus. Zij is niet dood, zij slaapt.
Nadere informatieMaartje Voorbeeld 10.03.2014
Maartje Voorbeeld 10.03.2014 Maartje Voorbeeld / 10.03.2014 / Talentrapportage 2 Inleiding De wereld en de arbeidsmarkt zijn constant in beweging. Maar waarheen? Niemand weet exact hoe het werkveld er
Nadere informatieKeuzeverslag. Mijn keuze is [IT Management]
Keuzeverslag Mijn keuze is [IT Management] Studentnaam : Onno van Gijssel Studentnummer : 500664958 Klas : IP110 Emailadres : onno.van.gijssel@hva.nl Datum : 01-11-2012 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1
Nadere informatieCoöperatief Vergaderen
Coöperatief Vergaderen Een complete aanpak voor actief vergaderen met betrokken deelnemers Dr. Spencer Kagan Met Betty de Jaeger en Dook Kopmels Inhoud Hoe dit boek tot stand kwam 4 Voorwoord 5 Hoofdstuk
Nadere informatieSamenvatting leerpunten uit online-enquête werksessie
24 Resultaten peiling Samenvatting leerpunten uit online-enquête werksessie De 32 auteurs en redactieleden die aan dit boek hebben meegewerkt, hadden als voorbereiding op de werksessie van 7 november 2013
Nadere informatieatworkshops Live online & interactief Experts in live, online & interactief leren en samenwerken
atworkshops Live online & interactief Experts in live, online & interactief leren en samenwerken Hoe zorg je er in deze turbulente tijden voor dat mensen zich blijven ontwikkelen en relevant blijven voor
Nadere informatieKernkwaliteiten zoals ontwikkeld en beschreven door D. Ofman. 1. Inleiding. 2. Kernkwaliteiten. 3. Kernkwaliteit en valkuil. 4.
Kernkwaliteiten zoals ontwikkeld en beschreven door D. Ofman 1. Inleiding 2. Kernkwaliteiten 3. Kernkwaliteit en valkuil 4. Omgekeerde proces 5. Kernkwaliteit en de uitdaging 6. Kernkwaliteit en allergie
Nadere informatieBloemen uit Brabant. Spreker: Gerd de Kruif Datum: 30 oktober 2014
Bloemen uit Brabant Spreker: Gerd de Kruif Datum: 30 oktober 2014 Met enige bescheidenheid Waar ik het over wil hebben Belang gebiedsgericht grondwaterbeheer (revisited) Context en complexiteit Waar vinden
Nadere informatieWerken aan persoonlijke ontwikkeling en sturen van eigen loopbaan
08540 LerenLoopbaanBurgerschap 10-04-2008 08:28 Pagina 1 ontwikkelingsproces 1+2 1 2 3 4 5 6 7 Werken aan persoonlijke ontwikkeling en sturen van eigen loopbaan Leren, Loopbaan en Burgerschap Wat laat
Nadere informatieStap 6. Stap 6: Deel 1. Changes only take place through action Dalai Lama. Wat ga je doen?
Stap 6. Changes only take place through action Dalai Lama Wat ga je doen? Jullie hebben een ACTiePlan voor het experiment gemaakt. Dat betekent dat je een nieuwe rol en andere ACTies gaat uitproberen dan
Nadere informatieBeantwoording art.39 vragen fractie GroenLinks inzake bewonersparticipatie
Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Beantwoording art.39 vragen fractie GroenLinks inzake bewonersparticipatie Programma Stedelijke ontwikkeling BW-nummer Portefeuillehouder B. Velthuis Samenvatting De
Nadere informatieVerslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige.
Burn out Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Ik was al een tijd druk met mijn werk en mijn gezin. Het viel mij zwaar, maar ik moest dit van mezelf doen om aan de omgeving te laten zien
Nadere informatieJan de Laat OVERSTAG
Jan de Laat VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van teksten
Nadere informatieSollicitatiegesprekken volgens de STAR methode
Sollicitatiegesprekken volgens de STAR methode Tijdens sollicitatiegesprekken wil je zo snel en zo goed mogelijk een kandidaat voor een openstaande functie selecteren. De STAR vragenmethode is een gedegen
Nadere informatieMet een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling.
Leerzaam, leuk, nieuwe contacten opgedaan, nieuwe ideeën. Het open Space concept is geweldig. Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Ontspannen maar
Nadere informatieDelfts Doen! Delftenaren maken de stad
Inhoud A Delfts Doen! Delftenaren maken de stad 1 Delfts Doen! Delftenaren maken de stad P lannen maken in de stad doe je niet alleen. Een goed initiatief vraagt samenwerking en afstemming met bewoners,
Nadere informatieEmpowerment Kwaliteit Instrument: Operationalisering en Normering Voor gezondheidsbevorderaars en preventiewerkers als aanvulling op de Preffi 2.
Empowerment Kwaliteit Instrument: Operationalisering en Normering Voor gezondheidsbevorderaars en preventiewerkers als aanvulling op de Preffi 2.0 Cluster 0: Randvoorwaarden 0.1 Empowermentvaardigheden
Nadere informatieBusiness Lounge: uw klant aan de bestuurstafel!
Gaby Remmers: senior onderzoeker Blauw Research Drijfveer: organisaties helpen inzicht te krijgen in de kansen op een nog klantgerichtere dienstverlening Andre Heeling: onderzoeker Blauw Research Drijfveer:
Nadere informatieMaandblad van het Religieus Genootschap der Vrienden (Quakers) www.quakers.nu 85e jaargang nr. 7 Juli/Augustus 2014
Maandblad van het Religieus Genootschap der Vrienden (Quakers) www.quakers.nu 85e jaargang nr. 7 Juli/Augustus 2014 Groepsfoto van de Nederlandse Jaarvergadering op zondag 18 mei 14 Kees Nieuwerth vertelt
Nadere informatieProcesmanagement. 10 tips. Onafhankelijk. Degelijk. Duidelijk.
Procesmanagement 10 tips Inhoud 1. Is het een proces? 2. Sense of urgency 3. De beste regisseur? 4. Stakeholders 5. Verken de geschiedenis 6. Investeer in relatie 7. Open openbaar 8. BATNA 9. De joker
Nadere informatieSamen leren en verbeteren met mijnkwaliteitvanleven.nl
Samen leren en verbeteren met mijnkwaliteitvanleven.nl De vragenlijst van Mijnkwaliteitvanleven.nl maakt kwaliteit van leven bespreekbaar en meetbaar. Het is een praktische werkvorm om op een gestructureerde
Nadere informatieHet Knaapengevoel. Vooraf
Het Knaapengevoel Vooraf Zo gaan we met elkaar om! Leg het maar eens uit: het Knaapen-gevoel. Als werknemers van KnaapenGroep weten we onbewust wat ermee bedoeld wordt en gedragen we ons ernaar. Maar hoe
Nadere informatieIk-Wijzer Ik ben wie ik ben
Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,
Nadere informatieOmgang met hemelwater binnen de perceelgrens
Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens Ir. Emil Hartman Senior adviseur duurzaam stedelijk waterbeheer Ede, 10 april 2014 Inhoud presentatie Wat en hoe van afkoppelen Wat zegt de wet over hemelwater
Nadere informatieNIEUWE FABRIEK (atelier) VOOR DE TOEKOMST Optimaliseer uw (digitale) werkvoorbereiding met CAD-CAM.
RANDVOORWAARDEN CAD-CAM Procesmappen Type bedrijf Type software Advies begeleiding opleiding Innovator Freak In-Company werkgroep draagvlak RAND- VOORWAARDEN Visie Machines Constructie principes Opbouw
Nadere informatieWie is de eigenaar van een succesvolle invoering van de Omgevingswet binnen onze organisatie? Op welke manier willen we de Omgevingswet benutten?
2019 2019 Visie op de Wet Op welke manier willen we de Omgevingswet benutten? Visie op de Wet Wie is de eigenaar van een succesvolle invoering van de Omgevingswet binnen onze organisatie? 2019 2019 Visie
Nadere informatieOnderzoeksopzet Vrijwilligers in de Wmo Wmo-werkplaats Noord Jolanda Kroes Hanzehogeschool Groningen
Onderzoeksopzet Vrijwilligers in de Wmo Wmo-werkplaats Noord Jolanda Kroes Hanzehogeschool Groningen Inhoud 1. Inleiding 2 De Wmo-werkplaats 2 Schets van de context 2 Ontwikkelde producten 3 2. Doel onderzoek
Nadere informatieOefening: Profiel en valkuilen vragenlijst
Oefening: Profiel en valkuilen vragenlijst Dit is een korte vragenlijst die bedoeld is om een aantal van je denkbeelden, attitudes en gedrag in werksituaties in kaart te brengen. Wees zo eerlijk mogelijk
Nadere informatieDyslexie. Een grote tegenvaller. Een vervelend probleem
Dyslexie Een grote tegenvaller Als iemand dyslexie heeft heet dat een dyslecticus. Het meervoud van een dyslecticus is dyslectici. Dyslexie is een woord uit de Griekse taal, het betekent `slecht lezen`.
Nadere informatieVRAGEN BIJ DE COMPETENTIES
ONDERWIJSMAGAZIJN VOOR LOB VRAGEN BIJ DE COMPETENTIES Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo VRAGEN BIJ ONTDEK COMPETENTIES JE PASSIE MOTIEVEN INLEIDING In LOB-trainingen en tijdens gesprekken met
Nadere informatiePersoonlijk opleiding plan
Persoonlijk opleiding plan Een opdrachtgever adviseren Hem vertellen wat jou de beste optie lijkt. Het klopt dat ik deze competenties zo had ingevuld. Ik heb hiermee ervaring doordat ik vaak op forums
Nadere informatieMEER ZIELEN, MEER IDEEËN, MEER OPLOSSINGEN BEWONERSPARTICIPATIE IN STEDELIJKE ONTWIKKELING
MEER ZIELEN, MEER IDEEËN, MEER OPLOSSINGEN BEWONERSPARTICIPATIE IN STEDELIJKE ONTWIKKELING P5, 30 januari 2014 TU DELFT - BK - RE&H/UAD Wilson Wong INHOUD - Onderwerp en context - Onderzoeksopzet - Theoretisch
Nadere informatieDominique Filion s prestatiemix
Dominique Filion s prestatiemix Dominique over de 7 factoren die haar prestaties beïnvloeden Geschreven door Marlon van Wissen en Dominique Filion Er zijn 7 factoren die de prestaties van een ruiter beïnvloeden
Nadere informatieDEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!
DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het
Nadere informatieWat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.
Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me
Nadere informatieSWOT. Werkblad 1 Sterke punten. 1.Omgevingsgericht heid
SWOT Werkblad 1 Sterke punten Sterke punten 1.Omgevingsgericht heid 2. Vermogen tot groei en vernieuwing Voorbeelden Ik ben echt iemand die midden in de maatschappij staat. Ik heb veel interesses binnen
Nadere informatie10 Innovatielessen uit de praktijk 1
10 Innovatielessen uit de praktijk 1 Geslaagde gastoudermeeting levert veel ideeën op voor innovatie! Wat versta ik onder innoveren? Innoveren is hot. Er zijn vele definities van in omloop. Goed om even
Nadere informatieBESPREEKPUNTEN VANUIT AFGENOMEN ENQUETES; 2014 HET OUDERTEVREDENHEIDONDERZOEK;
BESPREEKPUNTEN VANUIT AFGENOMEN ENQUETES; 2014 HET OUDERTEVREDENHEIDONDERZOEK; Inleiding: Allereerst wil ik iedereen bedanken voor het invullen van deze onderzoeken. We zijn erg blij met de uitkomsten
Nadere informatieR O S A D E D I E F. Arco Struik. Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl
R O S A D E D I E F Arco Struik Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl In de winkel 3 Bart 5 Een lieve dief 7 De telefoon 9 Bij de dokter 11 De blinde vrouw 13 Een baantje 15 Bijna betrapt
Nadere informatie