handleiding Docentenhandleiding Lesmateriaal over orgaan- en weefseldonatie voor het MBO.

Transcriptie

1 handleiding x Docentenhandleiding Lesmateriaal over orgaanen weefseldonatie voor het MBO.

2 COLOFON Xtralife is een digitale lesmodule over orgaanen weefseldonatie voor jongeren in het MBO. Het lesmateriaal is kosteloos beschikbaar op De lesmodule is geïnitieerd door de afdeling Donorvoorlichting van de Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS). Xtralife is samengesteld door het Instituut voor Publiek en Politiek (IPP) en Podium Bureau voor Educatieve Communicatie bv, en kwam tot stand in samenwerking met MBO-docenten van verschillende disciplines. NTS-Donorvoorlichting houdt zich in opdracht van de overheid bezig met publieksvoorlichting over orgaanen weefseldonatie. Voor meer informatie over NTS-Donorvoorlichting kunt u terecht op Voor vragen en opmerkingen over kunt u mailen naar info@xtralife.nl. Vormgeving Xtralife door: Bureau Booy, Noordwijk.

3 handleiding x Docentenhandleiding Lesmateriaal over orgaanen weefseldonatie voor het MBO. Bladzijde 4 Inleiding Bladzijde 5 1. Achtergrondinformatie over de module Doelgroep Doel van het lesmateriaal Aandacht voor het maatschappelijk vraagstuk Aandacht voor de persoonlijke keuze Achtergrondinformatie over orgaanen weefseldonatie Gebruik computer Opbouw lespakket Aanvullende suggesties Bladzijde 8 2. Opbouw Bladzijde Overzicht modules Bladzijde Beschrijving modules Bladzijde 74 Bijlage 1 Bladzijde 87 Bijlage 2

4 handleiding x Inleiding Xtralife is een digitaal lespakket over orgaanen weefseldonatie voor jongeren in het middelbaar beroepsonderwijs (MBO). In het lespakket wordt aandacht besteed aan de maatschappelijke, persoonlijke en biologische aspecten van orgaandonatie. Voor MBO-studenten is aandacht voor orgaandonatie relevant. Jongeren krijgen namelijk in het jaar nadat zij achttien jaar worden een brief van de minister van VWS met de vraag of zij na de dood organen of weefsels af willen staan voor transplantatie. Veel jongeren volgen op dat moment een MBO-opleiding. Het doel van Xtralife is de jongeren voor te bereiden op deze lastige vraag. Zodat zij een weloverwogen keuze kunnen maken en deze laten vastleggen in het Donorregister. De Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS) verzorgt in opdracht van het ministerie van VWS de voorlichting over orgaanen weefseldonatie. De afdeling NTS-Donorvoorlichting heeft de digitale lesmodule Xtralife ontwikkeld om jongeren in het MBO correct te informeren over orgaanen weefseldonatie en hiermee samenhangende aspecten zoals donorschap en registratie in het Donorregister. Xtralife bestaat uit diverse werkvormen waarmee de studenten hun kennis kunnen uitbreiden en zich een mening vormen over orgaanen weefseldonatie. Op de bijbehorende website staan onder andere filmpjes, een kennisquiz, een meningentest, prikkelende stellingen en diverse hulpmiddelen voor het uitvoeren van de opdrachten. Xtralife is flexibel opgezet. Na een basismodule bepaalt u als docent zelf welke onderwerpen en werkvormen er aan bod komen en welke accenten u legt. In de handleiding vindt u achtergrondinformatie over Xtralife, achtergrondinformatie over orgaanen weefseldonatie en beschrijvingen van de lesmodules. Op vindt u zowel de complete handleiding als de handleiding in delen. 4

5 handleiding x 1. Achtergrondinformatie over de module Doelgroep Dit lesmateriaal over orgaanen weefseldonatie is speciaal ontwikkeld voor het MBO. Bij elke module wordt aangegeven voor welk niveau deze geschikt is. Doel van het lesmateriaal Het doel van dit lesmateriaal is tweeledig. Aan de ene kant wil de Nederlandse Transplantatie Stichting bereiken dat jongeren goed voorbereid zijn op de keuze die zij voorgelegd krijgen ten aanzien van orgaanen weefseldonatie. Aan de andere kant ontwikkelen studenten verschillende vaardigheden en competenties die passen bij de kwalificatie-eisen Loopbaan en Burgerschap in het MBO uit het vernieuwde Brondocument Burgerschap MBO. Het lesmateriaal sluit ook goed aan bij vaardigheden die bij het vak Nederlands aan de orde komen: mondelinge taalvaardigheid, leesvaardigheid en schrijfvaardigheid. Meer hierover vindt u in Bijlage 2 (zie docentendeel op Aandacht voor het maatschappelijk vraagstuk Het tekort aan donoren is een maatschappelijk vraagstuk, er is namelijk een groot tekort aan met name donororganen. Op 1 januari 2012 stonden 1311 mensen op de wachtlijst voor een orgaan en 853 mensen voor een weefsel. De gemiddelde wachttijd voor een nieuwe nier is ruim vier jaar, voor andere organen een jaar. Daardoor moeten mensen lang op een transplantatie wachten. En regelmatig overlijden patiënten omdat er niet tijdig een geschikt donororgaan beschikbaar is. Daarnaast steekt de discussie over het meest wenselijke donorregistratiesysteem regelmatig de kop op. Nederland heeft een toestemmingssysteem. Dit betekent dat een persoon zijn uitdrukkelijke toestemming moet geven voordat zijn organen en weefsels gebruikt mogen worden voor donatie. In de Tweede Kamer staat dit registratiesysteem met enige regelmaat op de agenda. Begin 2011 liet minister Schippers van VWS weten geen voorstander te zijn van een geen bezwaar - systeem. Bij dit systeem is iedereen automatisch donor, tenzij hiertegen bezwaar wordt gemaakt. Aandacht voor de persoonlijke keuze Orgaan- en weefseldonatie is natuurlijk niet alleen een maatschappelijk vraagstuk, maar vooral ook een persoonlijke keuze over een lastig onderwerp. Zeker op het MBO is aandacht voor de persoonlijke keuze relevant, omdat iedereen in het jaar nadat hij of zij achttien jaar wordt de vraag krijgt om een keuze te maken. 5

6 handleiding x Achtergrondinformatie over orgaanen weefseldonatie In Bijlage 1 in het docentendeel op vindt u uitgebreide achtergrondinformatie over orgaanen weefseldonatie, transplantatie en registratie. Voor de studenten is de achtergrondinformatie beschikbaar op in het onderdeel Veelgestelde vragen van het Snel naarmenu. Hier vindt u ook een pdf met deze veelgestelde vragen en antwoorden die u kunt printen. De informatie op is minder uitgebreid dan Bijlage 1. Studenten die behoefte hebben aan meer informatie kunt u verwijzen naar Gebruik computer Een belangrijk uitgangspunt van Xtralife is dat u de beschikking heeft over een groot scherm met internetverbinding voor het klassikaal bekijken van Dit kan zowel een beamer als een digitaal schoolbord zijn. Er zijn diverse opdrachten waarbij studenten individueel of in kleine groepjes opdrachten uitvoeren achter de computer. Wanneer er onvoldoende computers aanwezig zijn, vindt u in de handleiding voor veel opdrachten een alternatief voor een verwerking zonder computer. Opbouw lespakket Het lespakket bestaat uit zeven modules. Het is niet noodzakelijk om de zeven modules allemaal uit te voeren. In hoofdstuk 3 van deze handleiding vindt u meer informatie over de relatie tussen de verschillende modules. In het docentendeel op Xtralife staat per module stap voor stap beschreven wat er van u en de studenten verwacht wordt bij de uitvoering van de module. De meeste modules nemen meerdere lesuren in beslag. In de module staat per onderdeel aangegeven hoe lang het betreffende onderdeel duurt zodat u eenvoudig de module over meerdere lesuren kunt verspreiden. U bepaalt zelf hoeveel lessen u aan het onderwerp wilt besteden. De minimale variant bestaat uit twee lesuren. U doet dan alleen Module 1. 6

7 handleiding x Aanvullende suggesties Nodig een ervaringsdeskundige uit Als aanvulling op het lespakket is het mogelijk om een gastspreker in de klas uit te nodigen. U kunt hiervoor terecht bij NTS-Donorvoorlichting. Bij Donorvoorlichting zijn vrijwilligers actief. Dit zijn mensen die getransplanteerd zijn of nabestaanden van donoren. Zij verzorgen op verzoek voorlichtingen over orgaandonatie en -transplantatie en vertellen hun (eigen) ervaringsverhaal. Dit ervaringsverhaal staat los van deze lesmodule, maar het is een mooie aanvulling op lessen over orgaandonatie met Xtralife. Via vrijwilliger@transplantatiestichting.nl kunt u een voorlichting aanvragen. Tentoonstelling voor een projectweek De NTS biedt scholen de mogelijkheid om een tijdelijke interactieve tentoonstelling over orgaanen weefseltransplantatie aan te vragen. Meer informatie vindt u op 7

8 handleiding x 2. Opbouw Startmenu Het is raadzaam de site vooraf zelf goed door te nemen zodat u bekend met vorm en inhoud van de site. De verschillende onderdelen op de startpagina worden hier kort toegelicht. Via deze knop kunt u altijd terugkeren naar de homepagina. Studenten kunnen inloggen. Wanneer ze ingelogd zijn, blijven de resultaten van de Kennisquiz (Module 1 en Afsluiting) en van het datingprofiel (Module 3) bewaard. Hier staat onder andere de docentenhandleiding van Xtralife. U kunt de handleiding in zijn geheel downloaden of alleen de onderdelen die u op dat moment nodig heeft. Hier kunt u snel naar belangrijke onderdelen op de site. De onderdelen worden op de volgende pagina besproken. Dit zijn de zeven modules. 8

9 handleiding x Kennisquiz Onderdelen van het Snel naar-menu De Kennisquiz maakt deel uit van Module 1 en de afronding maar kan ook op andere momenten gedaan worden. De quiz bestaat uit vijftien vragen over orgaanen weefseldonatie. Na elke vraag volgt een korte inhoudelijke feedback. Wanneer studenten inloggen worden de resultaten bewaard. Als ze op een later tijdstip de Kennisquiz nogmaals uitvoeren, wordt het nieuwe resultaat vergeleken met het eerste resultaat. Meningentest De Meningentest maakt deel uit van Module 1 en de afronding maar kan ook op andere momenten gedaan worden. De studenten geven hun mening over tien stellingen. De stellingen gaan onder andere over het Nederlandse registratiesysteem en over het stellen van voorwaarden aan de ontvanger van een donororgaan of weefsel. Postertool en Protestbordtool De Postertool (Module 6) en de Protestbordtool (Module 7) zijn digitale hulpmiddelen voor het maken van een Poster of Protestbord. Door de verschillende stappen te volgen maken de studenten een Poster of Protestbord. Als een student zijn gegevens doorgeeft, krijgt hij een persoonlijke url toegestuurd. Via deze url kan de student de Poster of het Protestbord op een later tijdstip bewerken. YouTube Gallery In Module 6 en Module 7 maken de studenten een filmpje. Dit filmpje kunnen ze eenvoudig naar de YouTube Gallery uploaden. Binnen de YouTube Gallery wordt een onderscheid gemaakt tussen een Campagnefilmpje (Module 6) en een Politiek filmpje (Module 7). In de You Tube Gallery staan ook alle filmfragmenten uit de verschillende modules. Spelletjes De spelletjes zijn een onderdeel van Module 1 maar kunnen ook prima op een ander moment gespeeld worden. Bij het spelletje Wat zit waar? moeten de studenten verschillende organen en weefsels op de juiste plek in een lichaam slepen. Bij de Kruiswoordpuzzel staan de functies van organen en weefsels centraal. 9

10 handleiding x Lichaam In het lichaam (Module 1 onderdeel B) staan de organen en weefsels die getransplanteerd kunnen worden. Wanneer een orgaan of weefsel wordt aangeklikt dan volgt er meer informatie over: De functie van het orgaan of weefsel. De gevolgen als het orgaan of weefsel niet meer optimaal werkt. De transplantatie van het betreffende orgaan of weefsel. Veelgestelde vragen Hier staan de meest gestelde vragen en antwoorden over orgaanen weefseldonatie. Links Op deze sites staat nog meer relevante informatie over orgaanen weefseldonatie. Xtralife PowerPoint Studenten kunnen met dit sjabloon een PowerPoint maken in de stijl van Xtralife. 10

11 handleiding x Modulemenu Het beginscherm van een module ziet er als volgt uit: Met deze knop keert u terug naar de vorige pagina Dit zijn de verschillende onderdelen van de module. Wanneer u op een bepaald onderdeel klikt, komt u in een nieuw scherm. Hier staan alle downloads van de module overzichtelijk onder elkaar. WERKBLADEN In verschillende modules van Xtralife wordt gewerkt met Werkbladen en Stappenplannen. Deze kunt u downloaden op Om de pdf s te kunnen openen moet u het gebruik van popups toestaan. Wanneer uw computer hier niet standaard op is ingesteld, krijgt u de vraag of u het gebruik van popups wilt toestaan. U kunt dit bevestigen. Dit is veilig. 11

12 handleiding x 3. Overzicht modules Xtralife is flexibel opgezet. Module 1 vormt de basis van het lespakket. Deze module moet altijd uitgevoerd worden. Na Module 1 kiest u, afhankelijk van opleidingsniveau, opleiding en vak een of meer van de overige modules voor extra verdieping. In onderstaand schema staat per module de belangrijkste informatie aangegeven. Dit schema biedt houvast voor het vaststellen van uw lessen over orgaanen weefseldonatie. Module Inhoud Opleidingsniveau Brondocument Burgerschap kwalificatie-eis Doelen Tijd in minuten 1. Introductie orgaanen weefseldonatie 2. Religies en orgaanen weefseldonatie 3. Profiel aanmaken voor een datingsite In deze module wordt vooral basiskennis aangedragen over orgaanen weefseldonatie. Ook oefenen studenten met het invullen van een donorformulier. Hoe staan verschillende religies en levensbeschouwingen tegenover orgaanen weefseldonatie? In deze module leren studenten hier meer over. Ook komen ze erachter hoeveel (of hoe weinig) ze al van dit onderwerp wisten. Studenten leven zich in in het leven van een patiënt met een bepaalde ziekte of aandoening. Zij maken een profiel aan voor deze persoon op een fictieve datingsite. Hierdoor wordt duidelijk welke gevolgen een transplantatie of het uitblijven van een donororgaan of weefsel kan hebben. 1,2,3 en Kennis 100 min. 1,2,3 en en 1.3 Kennis 50 min. 1,2,3 en Inleven 60 min. Door het interviewen van elkaar en van mensen in hun 4. Interviewen en presenteren 1,2,3 en omgeving oriënteren studenten zich op verschillende opvattingen over orgaanen weefseldonatie. Er is aandacht voor interviewen presentatievaardigheden. Vaardigheden 110 á 145 min. 12

13 handleiding x Module Inhoud Opleidingsniveau Brondocument LLB Kerntaak Doelen Tijd in minuten Door een stille wanddiscussie of een Lagerhuisdebat (afhankelijk van de groep die 5. Klassikale discussie u heeft) krijgen studenten informatie over standpunten en belangen van anderen. Op basis van deze informatie kunnen studenten zich een eigen mening vormen over orgaanen weefseldonatie. 1,2,3 en Meningsvorming 30 of 50 min. 6. Voorlichtingscampagne Studenten bedenken in groepjes een campagne die mensen moet stimuleren om zich als donor te registreren. 1,2,3 en Creativiteit 80 á 100 min. Hoe kun je een besluitvor- 7. Politieke campagne mingsproces beïnvloeden? Studenten vormen belangengroepen en bedenken een strategie om politici en/of de publieke opinie te overtuigen van een bepaald donorregistratiesysteem. 3,4 1.1 Creativiteit 105 min. Afsluiting Herhaling Kennisquiz en Meningentest 1,2,3 en Kennis 15 min. 13

14 handleiding x Drie mogelijke combinaties Combinatie 1 is vooral gericht op basiskennis en vaardigheden. Les 1 Module 1 Les 2 Module 4 (interviews in de klas oefenen + huiswerk meegeven) Les 3 Module 4 (presentaties) Les 4 Module 6 (startvragen en aanvang campagneplan) Les 5 Module 6 (campagneproducten maken) + eindquiz als huiswerk Combinatie 2 is gericht op het maatschappelijk vraagstuk orgaanen weefseldonatie. Les 1 Module 1 Les 2 Module 1 Les 3 Module 2 Les 4 Module 5 en eventueel start met Module 7 Les 5 Module 7 Combinatie 3 is vooral gericht op basiskennis en de persoonlijke visie van studenten op weefsel en orgaandonatie Les 1 Module 1 Les 2 Module 1 Les 3 Module 3 Les 4 Module 4 (interviews in de klas oefenen + huiswerk meegeven) Les 5 Module 4 (presentaties) + eindquiz als huiswerk 14

15 module Introductie orgaanen weefseldonatie

16 module Introductie orgaanen weefseldonatie Over deze module MBO-opleidingsniveau: 1,2,3,4 Leerdoelen: Voorkennis activeren. Basiskennis verwerven. Meningsvorming over orgaanen weefseldonatie. Kennismaken met donorregistratieformulier. Duur: 110 minuten (Eventueel te verdelen over twee lessen): Les 1: Onderdeel A, B en C Les 2: Onderdeel D, E en F Korte omschrijving: In deze module breiden de studenten hun kennis over orgaanen weefseldonatie uit. Ze bekijken onder andere filmfragmenten en beantwoorden vragen over deze fragmenten. Ook oefenen studenten met het invullen van een donorformulier. 1A: Introductie Duur: 20 min. 1B: Biologische achtergrond Duur: 30 min. 1C: Wat is orgaanen weefseldonatie? Duur: 15 min. 1D: Oefening: donorformulier invullen Duur: 15 min. 1E: Discussie Donorregistratiesysteem Duur: 15 min. 1F: In het ziekenhuis Duur: 15 min. Voorbereidingen: Bepaal of u de Kennisquiz en/of de Meningentest als huiswerk wilt opgeven. Kies welke introductie het best bij uw groep past. Bedenk van tevoren of u een prijsje wilt meenemen voor de winnaar van de quiz. Voor onderdeel B is er per groepje een computer nodig. Print voor elke leerling het Werkblad Module 1 en het Oefenformulier. In Bijlage 1 vindt u uitgebreide achtergrondinformatie over orgaanen weefseldonatie, transplantatie en registratie. Voor de studenten is de achtergrondinformatie beschikbaar op in het onderdeel Veelgestelde vragen van het Snel naar-menu. Hier vindt u ook een pdf met deze veelgestelde vragen en antwoorden die u kunt printen. Studenten die behoefte hebben aan meer informatie kunt u verwijzen naar 16

17 module Onderdeel 1A: Introductie (20 minuten) 1. Begin met een klassikale introductie van het onderwerp orgaanen weefseldonatie. Het doel van deze introductie is dat de studenten hun voorkennis activeren en dat ze starten met het vormen van een mening. Er zijn vier opties voor deze klassikale introductie. Op staat per onderdeel een digitale uitwerking. Kies de optie die het best bij u en uw studenten past. U kunt ook mogelijkheden met elkaar combineren. Daarbij is het belangrijk om de tijd in de gaten te houden. Optie 1 Startvragen Voer aan de hand van één of meer van de volgende vragen een inleidend gesprek over orgaanen weefseldonatie: vragen Wie weet wat orgaanen weefseldonatie is? Welke organen en welke weefsels kun je doneren? Heeft iemand van jullie een donorformulier ingevuld? Kan iedereen zich als orgaan- of weefseldonor laten registreren? Waarom willen sommige mensen donor worden en waarom besluiten andere mensen dat niet te doen? Zou jij je organen na je dood willen afstaan? Weet je van je ouders en je vrienden of zij ingeschreven staan in het Donorregister en welke keuze zij gemaakt hebben? Het is nu niet de bedoeling om uitgebreid op de antwoorden in te gaan. Het gaat er hier vooral om dat de studenten hun voorkennis activeren en nadenken over hun mening. In Bijlage 1 en op vindt u achtergrondinformatie voor de bespreking. Laat in de nabespreking de volgende onderwerpen aan bod komen: Hoeveel studenten zijn al donor? En hoeveel (nog) niet? In hoeverre is dit een bewuste keuze geweest en welke argumenten speelden daarbij een rol? 17

18 module Welke argumenten voor orgaandonatie worden in deze klas genoemd en welke argumenten tegen orgaandonatie? Zet deze argumenten op het bord. Gedurende de lessen over orgaandonatie kunt u deze rijtjes aanvullen. Bespreek aan de hand van de antwoorden of het onderwerp orgaanen weefseldonatie (en de dood in het algemeen) bij u in de klas wel of geen taboe is. Optie 2 Woordweb Maak een woordweb rondom bijvoorbeeld het woord donor of rondom de woorden orgaanen weefseldonatie. Op bij Module 1 vindt u de mogelijkheid om dit digitaal te doen. Optie 3 Kennisquiz Kies vijf vragen uit de Kennisquiz en stel deze vragen klassikaal. Eventueel kunt u hier een wedstrijdelement aan toevoegen. Wanneer studenten denken dat een vraag waar is, gaan ze staan. Wanneer ze denken dat een vraag niet waar is, blijven ze zitten. Studenten die een verkeerd antwoord geven, doen niet meer mee met de volgende vraag. Optie 4 2. Meningentest Leg de studenten drie à vier stellingen uit de Meningentest voor. Inventariseer kort welke verschillende meningen er bij de studenten leven. Het is nu niet de bedoeling uitgebreid op de diverse meningen in te gaan, dat gebeurt in Module 5. De studenten maken alle vragen van de Kennisquiz en/of de Meningentest. Dit kan individueel, in tweetallen of wanneer u niet de beschikking heeft over voldoende computers klassikaal. Een andere optie is dat u deze onderdelen vooraf als huiswerk meegeeft. Als de studenten bij het maken van de Kennisquiz zijn ingelogd, worden hun resultaten bewaard. Als ze de Kennisquiz op een later moment nogmaals maken, wordt het nieuwe resultaat vergeleken met het eerste resultaat. 18

19 module Onderdeel 1B: Biologische achtergrond (30 minuten) Laat het filmfragment Orgaan- en weefseldonatie (4:39 minuten) zien. Bekijk samen met de studenten het lichaam op op het computerscherm. Behandel één of twee organen of weefsels klassikaal zodat de studenten zien welke mogelijkheden er zijn. Stimuleer de studenten eerst zelf aan te geven wat ze weten over het betreffende orgaan of weefsel. Laat daarna de informatie van de site zien. In het lichaam staan de organen en weefsels die getransplanteerd kunnen worden. Wanneer een orgaan of weefsel wordt aangeklikt dan volgt er meer informatie over: De functie van het orgaan of weefsel. De gevolgen als het orgaan of weefsel niet meer optimaal werkt. De transplantatie van het betreffende orgaan of weefsel. 3. Verdeel de groep studenten vervolgens in groepjes van maximaal vier studenten. Elk groepje beantwoordt de vragen op het Werkblad Module 1 over een bepaald orgaan of weefsel. Verdeel de organen of weefsels over de verschillende groepen. Bespreek de antwoorden na tien minuten. 4. Tip Wanneer u niet over voldoende computers beschikt, behandelt u klassikaal enkele organen of weefsels. Laat de studenten één of meer van de spelletjes op spelen. 19

20 module Bij het spelletje Wat zit waar? moeten de studenten verschillende organen en weefsels op de juiste plek in een lichaam slepen. Bij de Kruiswoordpuzzel staan de functies van organen en weefsels centraal. 20

21 module Onderdeel 1C: Wat is orgaanen weefseldonatie? (15 minuten) Bekijk klassikaal het fragment Donor: ja of nee (3.11 minuten). Geef de studenten vooraf het Werkblad Module 1 met de kijkvragen. Studenten beantwoorden de vragen eerst individueel (en zonder te praten). Daarna mogen ze hun antwoorden vergelijken met die van hun buurman of vrouw. Uiteindelijk moet ieder duo één antwoord formuleren. KIJKvragen EN ANTWOORDEN 1 Op welke leeftijd krijg je een donorformulier thuisgestuurd? In het jaar nadat je 18 wordt. 2 Tussen welke vier mogelijkheden kun je op het formulier kiezen? 1. je geeft toestemming, 2. je geeft geen toestemming, 3. je laat het over aan je nabestaanden, 4. je laat een specifieke persoon beslissen. 3 Kun je een gemaakte keuze over orgaanen weefseldonatie later nog veranderen? Ja, op kun je een (nieuw) registratieformulier aanvragen en opsturen. Je kunt je keuze ook digitaal wijzigen via deze website, hiervoor moet je inloggen met je DigiD. 21

22 module Onderdeel 1D: Oefening: donorformulier invullen (15 minuten) Vertel de studenten dat iedereen een donorformulier thuisgestuurd krijgt in het jaar nadat hij of zij 18 wordt. Deel aan tweetallen een Oefenformulier uit of laat de studenten in een computerruimte online het Oefenformulier bekijken. Vertel vooraf uitdrukkelijk aan de studenten dat het Oefenformulier ongeldig is en dat het invullen van het formulier een oefening is. De formulieren worden niet echt opgestuurd naar het Donorregister. Neem de formulieren na de les weer in. Het doel van Xtralife is informeren en bewustwording creëren. Het is daarom niet de bedoeling dat studenten in de klas een echt formulier gaan invullen. Tip Als de studenten hun keuze echt door willen geven, dan kunnen ze zelf een donorformulier bestellen of online invullen op U kunt ook extra donorformulieren bestellen bij de afdeling Donorvoorlichting van de Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS). Deze kunt u bijvoorbeeld in de mediatheek neerleggen, zodat de drempel voor studenten lager wordt om zich nader te informeren en/of te registreren. Neem contact op met NTS- Donorvoorlichting per via info@xtralife.nl, of per telefoon via

23 module Onderdeel 1E: Discussie Donorregistratiesysteem (15 minuten) Laat de studenten kort nadenken over de vraag hoe het aantal geregistreerde donoren verhoogd zou kunnen worden. Laat daarna het filmfragment Wachten op een orgaan zien (4:49 min.). Vraag om de eerste reacties van de groep. Wat vonden jullie ervan om dit te zien? Let op: 3. Het filmfragment Wachten op een orgaan kan confronterend zijn voor de studenten. Het meisje dat in dit fragment vertelt over haar ziekte en de impact van de ziekte op haar leven is drie weken na het verschijnen van dit fragment alsnog overleden. Er kwam voor haar niet op tijd een orgaan vrij. Voer vervolgens aan de hand van een aantal stellingen een discussie over het tekort aan organen en weefsels. U vindt de stellingen ook op In Bijlage 1 staat achtergrondinformatie die u tijdens de discussie kunt gebruiken. Handvatten voor een discussie De stellingen hebben allemaal te maken met het tekort aan donororganen. Zorg voor een evenwichtige discussie met zowel argumenten voor als tegen. U kunt bij het bespreken van de stellingen de volgende vragen betrekken: Hoe kijk je aan tegen orgaanen weefseldonatie? Is het een geschenk? Is het een vorm van hulp? Of is het vooral een kwestie van voor wat hoort wat? In geval van voor wat hoort wat, zou je dus alleen een orgaan kunnen ontvangen wanneer je zelf ook geregistreerd staat als donor. Wat zou je prikkelen om je te registreren als donor? En waarom? Vind je dat de overheid druk mag uitoefenen op burgers om zich te laten registreren? Vind je dat de overheid handel in organen en weefsels moet verbieden, zoals nu het geval is? 23

24 module 1. De stellingen Iedereen moet verplicht donor zijn De Nederlandse overheid heeft in 1998 gekozen voor het toestemmingssysteem. Dit betekent dat je tijdens je leven zelf toestemming moet geven voor donatie. Het ziet er niet naar uit dat het Nederlandse systeem op korte termijn verandert. In geen enkel land ben je verplicht donor zonder dat je dit kunt wijzigen. Wel zijn er landen met een geenbezwaarsysteem. Bij een geenbezwaarsysteem is iedereen automatisch donor, tenzij je hebt laten vastleggen dat je dit niet wilt. Argument(en) voor: Er komen dan meer donoren en de wachtlijsten worden dus korter. Argument(en) tegen: De overheid moet zich daar niet mee bemoeien. Mensen moeten zelf weten of ze zich als donor laten registreren. 2. Iemand die als orgaandonor geregistreerd staat moet korting krijgen op zijn ziektekostenverzekering. Het is in Nederland verboden om geld te ontvangen voor het doneren van organen. Er is wel nagedacht over het geven van korting op de ziektekostenverzekering. Wie met zijn keuze geregistreerd staat in het Donorregister zou korting moeten krijgen op zijn ziektekostenverzekering. Argument(en) voor: Er komen meer donoren en hierdoor worden de wachtlijsten korter. Ook artsen en ziekenhuizen verdienen aan de ziekte van anderen, dus waarom een donor niet? 24

25 module Argument(en) tegen: Orgaandonatie is een kwestie van solidariteit en naastenliefde, daar moet je geen beloning voor krijgen. Mensen moeten een principiële keuze maken en niet kiezen voor financieel voordeel. 3. Als je een nier nodig hebt mag je iemand geld bieden om één van zijn nieren te kopen. Het ontvangen of geven van geld voor een orgaan is in Nederland verboden. Argument(en) voor: Als je geld kunt krijgen voor een orgaan, dan zal het aantal mensen op de wachtlijst afnemen. Argument(en) tegen: Mensen moeten donor worden omdat ze iemand willen helpen niet omdat ze er geld mee kunnen verdienen. Waar ligt de grens? Gaat de nier dan naar de hoogste bieder? Terwijl de nier bij iemand anders misschien beter past/ harder nodig is. 25

26 module Onderdeel 1F: In het ziekenhuis (15 minuten) Zorg dat de studenten de kijkvragen op het Werkblad Module 1 voor zich hebben. Laat de studenten even over de vragen nadenken voordat ze het filmfragment bekijken. Laat het filmfragment Orgaandonatie: hoe gaat dat? (1.32 min.) zien en bespreek de antwoorden op de vragen. Kijkvragen en antwoorden 1 Waarom moet je als je donor wilt zijn in het ziekenhuis overlijden? Voor orgaandonatie is zuurstofrijk bloed in de organen belangrijk. Wanneer je in het ziekenhuis overlijdt, blijft daarom de beademingsmachine aan. Zodat jouw organen na je dood toch goed blijven voor de transplantatie. Wanneer je niet in het ziekenhuis overlijdt, is dat niet mogelijk. 2 Hoe weet een arts of je toestemming hebt gegeven voor donatie? De arts belt met de Nederlandse Transplantatie Stichting. Daar kijken ze in het Donorregister of jij je keuze hebt doorgegeven. In het Donorregister staan de gegevens van alle ingevulde donorformulieren. 3 Wanneer kunnen je familie en vrienden afscheid nemen? Je familie en vrienden kunnen voor en na de donoroperatie afscheid van je nemen. 4 Kan je opgebaard worden als je donor bent? Ja, dat kan prima. De artsen doen goed hun best, zodat je niet ziet dat er een donoroperatie is geweest. 26

27 module 2 Religies en orgaanen weefseldonatie

28 module 2 Religies en orgaanen weefseldonatie Over deze module MBO-opleidingsniveau: 1,2,3,4 Leerdoelen: Inzicht in belang van het vastleggen van je keuze. Inzicht in factoren die rol spelen bij maken van een keuze over orgaanen weefseldonatie. Kennis over religies en hun standpunten ten aanzien van orgaandonatie. Meningsvorming over donorschap. Duur: 60 minuten Korte omschrijving: Waarom is het belangrijk om je keuze vast te leggen in het Donorregister? Welke externe factoren beïnvloeden je uiteindelijke keuze? In deze module onderzoeken de studenten dit. Er wordt speciaal aandacht besteed aan de factor religie/levensovertuiging. De studenten ontdekken welke standpunten over orgaanen weefseldonatie er zijn binnen verschillende religies/ levensovertuigingen. Onderdeel 2B doen de studenten individueel achter de computer. Wanneer er niet genoeg computers beschikbaar zijn, geeft u deze opdracht vooraf als huiswerkopdracht. Voor de onderdelen 2C en 2D zijn er twee varianten: een variant met computeropdrachten en een variant met opdrachten op het werkblad. 2A: Belang van registratie Duur: 10 min. 2B: Factoren die je keuze beïnvloeden Duur: 15 min. 2C: Kennis over religies Duur: 10 min. 2D: Wijze lessen Duur: 20 min. 2E: Conclusie Duur: 5 min. 28

29 module 2 Religies en orgaanen weefseldonatie Voorbereidingen: Het is belangrijk dat u, voordat u met deze module start, Module 1 van dit lesmateriaal heeft behandeld. Zorg voor een computer met de mogelijkheid om centraal film te kijken vanaf het internet. Kies of u bij onderdeel 2C en 2D de studenten de computeropdracht laat doen of de opdracht met het werkblad. Wanneer u voor de computer kiest, hebben de studenten (individueel of per tweetal) een computer nodig. Print ook voor elke student onderdeel 2B en 2D van het werkblad. Wanneer u voor het werkblad kiest, print u voor elk groepje het volledige Werkblad Module 2 en de bijlage Tegels Wijze lessen. Knip voor onderdeel 2C de kaartjes uit. Zorg ook per groepje voor een groot vel papier en lijm. Brondocument LLB: Kerntaak 7 - De student zorgt voor de eigen gezondheid (vitaal burgerschap). 29

30 module 2 Onderdeel 2A: Belang van registratie (10 minuten) Zijn er studenten die hun keuze over orgaandonatie hebben vastgelegd in het Donorregister? Welke redenen geven de studenten voor het wel of niet vastleggen van hun keuze? Laat het filmfragment Verhaal van een nabestaande zien. In het filmpje vertellen een moeder en zus van een overleden jongen over de dag van zijn overlijden. Toen duidelijk werd dat de jongen een verkeersongeluk niet zou overleven, kreeg de moeder van de arts de vraag of zijn organen en weefsels gebruikt mochten worden voor transplantatie. Kunnen de studenten zich voorstellen hoe het is om op zo n moeilijk moment hierover na te denken? Kom samen tot de conclusie dat het belangrijk is om je keuze vast te leggen. Alleen dan kun je er voor zorgen dat er daadwerkelijk gebeurt wat jij zelf wilt en dat je nabestaanden geen moeilijke beslissing hoeven te nemen op een verdrietig moment. Als er namelijk geen keuze is vastgelegd in het Donorregister wordt aan de nabestaanden gevraagd of de organen en weefsels van de overledene gebruikt mogen worden voor donatie. 30

31 module 2 Onderdeel 2B: Factoren die je keuze beïnvloeden (15 minuten) Let op: Geef deze opdracht vooraf als huiswerkopdracht als het niet mogelijk is dat de studenten de opdracht tijdens de les individueel achter de computer uitvoeren. De studenten weten nu waarom het belangrijk is om je keuze rondom orgaanen weefseldonatie vast te leggen in het Donorregister. Maar hoe kom je eigenlijk tot een keuze? Hebben de studenten er wel eens met hun ouders of andere familie over gepraat? En met elkaar? Is de mening van mensen uit je omgeving belangrijk of niet? De studenten bedenken in tweetallen welke factoren een rol kunnen spelen bij het maken van je keuze. Bespreek de uitkomsten kort klassikaal. Zijn er bijvoorbeeld studenten die bij hun keuze de volgende factoren een rol laten spelen: religie, traditie, mening familie, mening vrienden, geld, invloed van televisie, film, internet. De studenten maken individueel de test Welke factoren beïnvloeden jouw keuze? Ze noteren de uitslag op het werkblad. Bespreek de uitslag kort klassikaal. Welke factoren spelen bij veel studenten een rol? Welke factoren spelen helemaal geen rol? Vertel dat de rest van deze les gaat over de factor geloof. Zijn er studenten voor wie dit een belangrijke factor is? Waarom wel /niet? Leg uit dat sommige mensen denken dat ze geen orgaandonor kunnen zijn omdat hun geloof orgaanen weefseldonatie niet goedkeurt. Maar is dit eigenlijk wel zo? Zijn er geloven die expliciet zeggen dat je geen orgaan- of weefseldonor kunt worden? 31

32 module 2 Onderdeel 2C: Kennis over religies (10 minuten) De studenten gaan nu eerst hun kennis over de vier grootste wereldreligies opfrissen. Kies of u de opdracht met de computer laat uitvoeren of met het werkblad. Optie 1 Computeropdracht: Wat hoort bij elkaar? Voorbereiding Zorg dat er voor elke student of tweetal een computer beschikbaar is Laat de studenten individueel of in tweetallen de computeropdracht maken. De studenten plaatsen een afbeelding en een omschrijving bij de juiste religie. Bespreek de opdracht na.. Optie 2 Werkbladopdracht: Wat hoort bij elkaar? Voorbereiding Print voor elk groepje het Werkblad Module 2 onderdeel C. Knip de kaartjes uit en zorg voor elk groepje voor een groot vel papier en lijm Verdeel de klas in groepen van 4 of 5 studenten. Geef elke groep een groot vel papier, lijm en de uitgeknipte kaarten met religies, afbeeldingen en omschrijvingen van Werkblad Module 2. Zorg dat de verschillende kaarten niet meer in de juiste volgorde liggen. De studenten verdelen het grote vel in vier vlakken, vervolgens plakken ze bij elk vlak een religie. Daarna proberen ze een afbeelding en een omschrijving over de religie in het juiste vlak te plaatsen. Bespreek de opdracht na. 32

33 module 2 ANTWOORDEN WERKBLAD 2 Hindoeisme Katholicisme Onderdeel A: Omschrijvingen Brahman is de oppermachtige geest. Brahman heeft geen bepaalde vorm en is overal en altijd aanwezig. Er zijn veel goden, die onderdeel zijn van Brahman. Jezus Christus is de zoon van God. De Paus in Rome wordt gezien als de vervanger van Jezus op aarde. Symbolen en rituelen zijn erg belangrijk. Islam Allah is de enige god en de profeet Mohammed heeft de boodschap van Allah doorgegeven aan de mensen. Deze staan in de Koran, het heilige boek. Protestantisme Maarten Luther is één van de grondleggers van dit geloof. Jezus Christus is de zoon van God. De Bijbelteksten zijn belangrijker dan symbolen of rituelen. 33

34 module 2 Onderdeel 2D: Wijze lessen (20 minuten) Let op: Het doel van de Wijze lessen is dat de studenten kennis maken met mogelijke interpretaties van religieuze teksten en dat (gelovige) studenten nadenken over welke interpretatie het meest aansluit bij hun eigen opvattingen. Het is niet de essentie van deze module dat de studenten een uitgebreid theologisch warenonderzoek doen. Dit is ook vrijwel onmogelijk omdat religieuze teksten op verschillende manieren geïnterpreteerd kunnen worden. Bovendien wordt er in de religieuze boeken niet expliciet over orgaandonatie gesproken. Kies of de studenten de Wijze lessen online op bekijken of op de uitgeprinte bijlage Tegels Wijze lessen Inventariseer welke religies de studenten hebben. Schrijf in trefwoorden op het bord wat volgens de studenten de opvattingen van deze religies over orgaanen weefseldonatie zijn. Bespreek bijvoorbeeld wat hierover in het heilig boek van een religie staat, wat de geestelijk leiders van een religie zeggen en of er binnen een religie verschillende stromingen bestaan. Wijs de studenten op de Wijze lessen op de computer of op de bijlage Tegels Wijze lessen. Deze opdracht draait om tegeltjeswijsheden van verschillende religies. Bij de digitale tegels verschijnt door op de tegel te klikken of gebruik te maken van de draai om-button een toelichting. Laat de studenten individueel alle tegeltjes goed bekijken. Elke student kiest twee tegels: een tegel waarvan de inhoud hem het meest aanspreekt en een tegel waarvan de inhoud hem het minst aanspreekt. De studenten tekenen op het werkblad de gekozen tegels na en schrijven in vijf regels op waarom ze het wel of niet met de teksten eens zijn. Eventueel bedenken ze zelf ook nog een tegeltekst. Bespreek de opdracht klassikaal na. Kom samen tot de conclusie dat over orgaanen weefseldonatie verschillend wordt gedacht. Ook binnen een religie zijn er meestal zowel voor- als tegenstanders van orgaanen weefseldonatie. Voor gelovigen speelt het dilemma onaantastbaarheid van het lichaam tegenover naastenliefde. Eigenlijk kun 34

35 module 2 je niet beweren dat alle mensen binnen één levensbeschouwelijke richting voor of tegen orgaandonatie zijn. Strengere stromingen in verschillende religies staan vaak negatiever tegenover orgaanen weefseldonatie dan minder strenge stromingen. Die zijn vaak positief over orgaanen weefseldonatie. Tips Voor elke religie zijn er twee tegels: een tegel waaruit je kunt concluderen dat de religie positief staat tegenover orgaanen weefseldonatie en een tegel waaruit je kunt concluderen dat de religie orgaanen weefseldonatie afkeurt. Dit kunt u snel zien aan het gebruik van het v-teken (positief ) of kruisje (negatief ). Alleen voor het humanisme is er maar één tegel. Daag de leerlingen uit zich niet te focussen op hun eigen geloof. Benadruk tijdens de nabespreking de overeenkomsten en verschillen. Onderdeel 2E: Conclusie (5 minuten) Waren de studenten verrast over de tegeltjesspreuken? Welke teksten hadden ze niet verwacht? Welke juist wel? Helpen de teksten bij het maken van hun keuze? Bespreek kort of er studenten zijn die naar aanleiding van deze les van plan zijn om hun keuze vast te leggen in het Donorregister. 35

36 module 3 Profiel aanmaken voor een datingsite

37 module 3 Profiel aanmaken voor een datingsite Over deze module MBO-opleidingsniveau: 1,2,3,4 Leerdoelen: Inleving en kennis over ziekten en aandoeningen, die kunnen leiden tot orgaan- of weefseltransplantatie. Duur: 60 minuten Korte omschrijving: Studenten leven zich in in het leven van een patiënt met een bepaalde ziekte of aandoening. Zij maken een profiel aan voor diegene op een fictieve datingsite. Hierdoor realiseren de studenten zich welke gevolgen een transplantatie of het uitblijven van een donororgaan of -weefsel kan hebben. 3A: Filmfragment Na de transplantatie Duur: 5 min. 3B: Fictief profiel aanmaken Duur: 20 min. 3C: Profielen vergelijken en presenteren Duur: 25 min. 3D: Discussie Duur: 10 min. Voorbereidingen: Het is belangrijk dat u, voordat u met deze module start, Module 1 van dit lesmateriaal heeft behandeld. Zorg voor een computer met de mogelijkheid om centraal film te kijken vanaf het internet. Bekijk vooraf de opdracht op 37

38 module 3 Onderdeel 3A: Filmfragment Na de transplantatie (5 minuten) Vertel dat de studenten het verhaal van René Oud gaan bekijken over zijn leven voor en na de transplantatie. Leg uit dat de studenten zich straks gaan inleven in het verhaal van een (ex-)patiënt en dat zij online een profiel gaan aanmaken voor een fictieve datingsite. Laat het filmfragment Na de transplantatie zien (3:18 min.). 38

39 module 3 Onderdeel 3B: Fictief profiel aanmaken (20 minuten) 1. De studenten gaan voor een fictief persoon een online profiel voor een datingsite aanmaken. Ze gebruiken hiervoor de informatie van het onderdeel Persoonsgegevens op de site. Met de optie Kies voor deze persoon, bepalen de studenten eerst voor welke (ex-)patiënt ze straks een profiel willen aanmaken. Let erop dat niet iedereen voor hetzelfde personage kiest. U kunt ook zelf de personages toewijzen. Leg uit dat de profielschets een goed beeld moet geven van de beperkingen van de ziekte of de aandoening, maar het profiel moet ook een potentiële partner aanspreken. Laat de studenten aan de hand van de volgende vragen nadenken over de informatie vragen Welke beperkingen moeten vermeld worden en welke niet? Welke eigenschappen worden in een partner gewaardeerd? Op welke manier kun je je aantrekkelijk presenteren? 2. Laat de studenten het profiel online invullen door de verschillende stappen te volgen. Maak duidelijk dat de studenten zich voor de medische informatie moeten baseren op de informatie van hun personage. De overige informatie mogen ze zelf bedenken. De studenten kunnen hun profiel opslaan en/of printen. 39

40 module 3 Onderdeel 3C: Profiel vergelijken en presenteren (25 minuten) 1. Maak tweetallen en vraag de studenten om elkaars profielen te bekijken en vergelijken. Vraag hen hierbij de volgende vragen te beantwoorden: vragen Welk profiel is het aantrekkelijkst voor een potentiële date of partner? Hoe komt het dat dit profiel het aantrekkelijkst is? In welke tekst werd het best duidelijk welke problemen iemand heeft door zijn ziekte? Loop rond en houd in de gaten of de studenten aan het bespreken van beide profielen toekomen Vraag een tweetal om hun profielen toe te lichten. Laat deze presentatie maximaal vijf minuten duren. Als u een digitaal schoolbord of een beamer heeft, dan kunt u de profielen ook laten zien. Vraag de studenten aandacht te besteden aan bovenstaande vragen. Na de presentatie van het eerste tweetal, vraagt u twee andere tweetallen om hun profielen toe te lichten, zodat in totaal zes studenten hun profielen hebben toegelicht. 40

41 module 3 Onderdeel 3D: Discussie (20 minuten) Voer een afrondende discussie met de klas. Besteed aandacht aan de volgende vragen: vragen Hoe zou jij reageren op een date die over zijn of haar lichamelijke beperkingen vertelt? Vind je het verstandig om deze problemen in een profiel zoveel mogelijk uit het zicht te houden zodat mensen niet meteen op je afknappen? Vond je het lastig om een aantrekkelijk profiel te schrijven, waarbij er ook aandacht was voor de beperkingen? 41

42 module 4 Interviewen en presenteren

43 module 4 Interviewen en presenteren Over deze module MBO-opleidingsniveau: 1,2,3,4 Leerdoelen: Ontwikkelen van interviewen presentatievaardigheden. Kennis nemen van andermans opvattingen. Duur: 110 minuten (exclusief huiswerk) Korte omschrijving: Door het houden van interviews met elkaar en met mensen in hun omgeving oriënteren studenten zich op verschillende opvattingen over orgaanen weefseldonatie. Er is aandacht voor interviewen presentatievaardigheden. De studenten oefenen eerst door elkaar te interviewen, daarna interviewen ze als huiswerkopdracht andere mensen en presenteren in een volgende les de resultaten aan elkaar. 4A: Interview een medestudent Duur: 30 min. 4B: Voorbereiding interviews Duur: 10 min. Huiswerk: Interviews afnemen Duur: 40 min. 4C: Voorbereiding presentaties Duur: 20 min. 4D: Presentaties Duur: 50 min. Voorbereidingen: Het is belangrijk dat u, voordat u met deze module start, Module 1 van dit lesmateriaal heeft behandeld. Print voor elke student de Interviewtips, de Presentatietips en het Werkblad Module 4. 43

44 module 4 Onderdeel 4A: Interview een medestudent (30 minuten) Leg het doel van de huiswerkopdracht uit. De studenten interviewen mensen uit hun omgeving over orgaanen weefseldonatie. Bespreek dat een interview niet zomaar een gesprek is tussen mensen. Een interview heeft onder andere de volgende kenmerken: het onderwerp staat van tevoren vast en de interviewer heeft een bepaald doel met het interview. In dit geval is het onderwerp: orgaanen weefseldonatie en het doel: te weten komen wat andere mensen weten over orgaanen weefseldonatie, hoe ze er over denken en waarom mensen besluiten wel of niet een donorformulier in te vullen. Maak tweetallen. Bepaal wie student A en wie student B is. Ieder tweetal bedenkt vier onderwerpen rondom orgaanen weefseldonatie waar zij elkaar over willen interviewen. Loop langs de tweetallen en help zo nodig met het bedenken van een onderwerp. Bijvoorbeeld: de rol van religie bij het doneren van organen en weefsels. Let op: 4. Alleen de vier onderwerpen worden in tweetallen bedacht. De interviewvragen niet. De studenten noteren de onderwerpen op het Werkblad Module 4. Iedere student bedenkt per onderwerp een eigen interviewvraag en schrijft deze op het Werkblad Module 4. Benadruk dat de studenten open vragen moeten bedenken, dus vragen waarop iemand geen ja of nee kan antwoorden. Loop langs en kijk of de vragen die de studenten bedenken tot een goed interview zullen leiden. 44

45 module De studenten interviewen elkaar en verwerken de informatie op het Werkblad Module 4. Student A interviewt eerst student B. Daarna interviewt student B, student A. Bespreek van tevoren dat de studenten tijdens het interview korte aantekeningen moeten maken of dat ze het interview kunnen opnemen. Bespreek de opdracht aan de hand van de volgende vragen: vragen Was het verzinnen van vier onderwerpen lastig of niet? Hoe vonden ze het om concrete (en niet-sturende vragen) te bedenken? Hoe verliep het interview? Wat zijn ze te weten gekomen over hun medestudent wat betreft het onderwerp orgaanen weefseldonatie? 45

46 module 4 Onderdeel 4B: Voorbereiding interviews (10 minuten) 1. Deel de Interviewtips uit en bespreek deze. U vindt deze op interviewtips Sommige mensen praten liever niet over orgaandonatie of de dood. Houd daar rekening mee. Vertel waarom je dit interview houdt en wat je met de gegevens gaat doen. Vertel hoe lang het interview zal duren (5 tot 10 minuten). Kijk degene die je interviewt goed aan. Kijk dus niet de hele tijd naar je vragen. Maak tijdens het interview aantekeningen of neem het interview op. Zorg dat je open vragen stelt (dus geen ja/nee-vragen). Sluit je interview duidelijk af. Bedank de persoon die je hebt geïnterviewd. Schrijf direct na het interview de antwoorden uit Geef instructie over de huiswerkopdracht. De studenten moeten voor de volgende les twee interviews doen met mensen uit hun omgeving. Dat kunnen ouders, familie of buren zijn. Het is leuk als ze iemand interviewen die wel een donorformulier heeft ingevuld en iemand die geen donorformulier heeft ingevuld. Laat de studenten het interview voorbereiden met behulp van het Werkblad Module 4. Iedere student vult op het Werkblad Module 4 zijn naam, de naam van de persoon die de student wil interviewen, de datum van het interview en de onderwerpen in. Ook noteren ze de vragen voor de interviews. Dit kunnen dezelfde vragen zijn als bij onderdeel 4A of nieuwe vragen. Als huiswerk voeren de studenten de interviews uit. De studenten bereiden in de volgende les een presentatie voor over hun interviews en houden vervolgens deze presentatie. Optie U kunt het voorbereiden van de presentaties ook als huiswerk meegeven. Zorg dan dat u nu ook de Xtralife PowerPoint-presentatie en de Presentatietips bespreekt (zie onderdeel 4C). 46

47 module 4 Onderdeel 4C: Voorbereiding presenteren (20 minuten) 1. Deel de Presentatietips uit en bespreek deze. Vertel dat de presentatie maximaal vijf minuten mag duren. Tips voor de voorbereiding van een presentatie Tijdsindeling Welke onderwerpen (van de vier) wil je in je presentatie behandelen? Bedenk hoeveel tijd je aan elk onderwerp wilt besteden. Denk na over je inleiding, kern en afsluiting. Vergeet niet dat mensen aan het einde van je presentatie nog wat ruimte moeten krijgen voor het stellen van vragen. Xtralife PowerPoint-presentatie Gebruik eventueel de Xtralife PowerPoint-presentatie op Spiekkaartjes Maak van ieder onderwerp een spiekkaartje. Zet hier geen hele verhalen op. Deze spiekkaartjes zijn alleen een houvast voor jezelf. Presentatietips Houding: zorg dat je stevig staat met beide voeten op de grond en laat je handen langs je lichaam hangen. Spreek rustig en hard genoeg. Zorg dat je de woorden goed en helder uitspreekt. Lees niet voor! Wel mag je spieken van je spiekkaartje. Korte stiltes zijn niet erg. Zeker niet als je snel praat. Geef aan het einde van je presentatie nog een korte samenvatting. 2. Wijs de studenten op de Xtralife PowerPoint-presentatie op De Xtralife PowerPoint-presentatie is een powerpointpresentatie in de stijl van Xtralife. De studenten kunnen de Xtralife PowerPoint-presentatie vullen met tekst en afbeeldingen. Herinner de studenten er aan dat ze de powerpoint moeten opslaan. 47

48 module 4 3. Leg uit dat de studenten die zelf geen presentatie geven, ook een taak hebben. Zij gaan feedback geven op de gegeven presentatie. Bespreek dat de feedback zowel over de vorm (presentatietechniek) als de inhoud kan gaan en dat je feedback altijd respectvol moet geven. Optie Oefen het geven van feedback. Houd zelf een presentatie van vijf minuten en laat de studenten reageren. Vraag hen tips en tops te verwoorden. Het is belangrijk dat er evenveel tips als tops worden gegeven. Eventueel kunt u expres de bekende valkuilen van het houden van een presentatie laten zien zoals heel snel praten, op een spiekbriefje kijken enzovoorts. Onderdeel 4D: De presentaties (50 minuten) Laat enkele studenten hun resultaten presenteren. Ze gebruiken hierbij eventueel de Xtralife PowerPoint-presentatie. De overige studenten geven feedback op zowel presentatietechniek als op inhoud. 48

Nog meer weergeven