jaarverslag 2014 Stichting Pensioenfonds Randstad

Transcriptie

1 jaarverslag 2014 Stichting Pensioenfonds Randstad

2 kernpunten 2014 dekkingsgraad eind 2014: 109,1% beleggingsrendement: 34% pensioenverplichtingen gestegen naar 913,1 miljoen fonds uit dekkingstekort maar nog in reservetekort dalende rente totaal aantal heeft grote deelnemers: impact op fonds pensioengerechtigden aantal actieve deelnemers: 4.733

3 1 inhoudsopgave kerncijfers 2 kasstroomoverzicht over meerjarenoverzicht van kerncijfers 2 verslag van het bestuur 3 algemene informatie 4 Juridische structuur 4 Samenstelling van organen en commissies 4 Statutaire doelstellingen 8 financiële positie 11 Financiële positie en ontwikkeling dekkingsgraad 11 Vaststelling pensioenaanpassing 14 bestuursvergaderingen en besluitvorming 15 Vergaderingen 15 Activiteiten en besluiten 15 uitvoering pensioenregeling 22 Algemene kenmerken pensioenregeling 22 Ontwikkeling pensioenpremie 22 Ontwikkeling deelnemersbestand 23 Risicobeheersing en uitvoeringskosten 25 beleggingen 29 Algemene ontwikkelingen op beleggingsgebied 29 Beleggingsbeleid en -rendement 30 actuariële resultaten 37 Actuariële analyse 37 Actuariële toelichting 38 rapportage van de visitatiecommissie 40 Algemeen 40 Samenvatting van het visitatierapport 40 Reactie van het bestuur op het visitatierapport 41 rapportage van het verantwoordingsorgaan 42 Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Randstad 42 Reactie van het bestuur 43 verklaring en ondertekening 45 Ontwikkelingen in Ondertekening 45 toelichting op de balans en staat van baten en lasten Algemene toelichting Grondslagen voor waardering van activa en passiva Grondslagen voor bepaling resultaat Beleggingen voor risico pensioenfonds Herverzekeringsdeel technische voorzieningen Vorderingen en overlopende activa Overige activa Stichtingskapitaal en reserves Technische voorzieningen Overige schulden en overlopende passiva Risicobeheer Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Verbonden partijen Premiebijdragen van werkgever en deelnemers Beleggingsresultaten voor risico pensioenfonds Overige baten Pensioenuitkeringen Herverzekering Mutatie voorziening pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds Mutatie herverzekeringsdeel technische voorzieningen Saldo overdrachten van rechten Aantal personeelsleden Bezoldiging bestuurders Honoraria onafhankelijke accountant Uitvoeringskosten 70 ondertekening jaarrekening 71 overige gegevens 72 overige gegevens 73 Gebeurtenissen na balansdatum 73 Statutaire regeling omtrent de bestemming van het saldo van baten en lasten 73 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 73 Verklaring van de certificerende actuaris 73 Bijdrage in het tekort 73 Financiële overeenkomst met sponsors 73 Actuariële en bedrijfstechnische nota 74 controleverklaring van de onafhankelijke accountant 75 jaarrekening 46 verklaring van de actuaris 76 balans per 31 december personalia Stichting Pensioenfonds Randstad 77 staat van baten en lasten over

4 2 meerjarenoverzicht van kerncijfers Financiële positie dekkingsgraad 109,1% 104,5% 101,9% 92,5% 100,8% Financiële positie voor korting 102,9% Aantal verzekerden Actieve deelnemers Arbeidsongeschikten Gewezen deelnemers Pensioengerechtigden Totaal Aantal actieven als % van totaal 28,6% 28,5% 29,3% 33,3% 34,6% Aantal pensioengerechtigden als % van totaal 3,5% 3,2% 2,7% 2,5% 2,3% Pensioengerechtigden per soort (aantallen) Ouderdomspensioen Nabestaandenpensioen Wezenpensioen Arbeidsongeschiktheidspensioen WAO-hiaatpensioen Totaal Premies en uitkeringen Kostendekkende premie (FTK) Feitelijke premie, inclusief vrijwillige stortingen, zonder uitv.kst Uitkeringen Uitkeringen per soort Ouderdomspensioen Nabestaandenpensioen & wezenpensioen Arbeidsongeschiktheid & WAO-hiaat Afkoop kleine pensioenen Samenloop en overige (8) (26) (55) (74) (143) Totaal Voorwaardelijke toeslagverlening Actieve deelnemers 0,0% (1,5)% 0,0% 0,0% 0,0% Gewezen deelnemers 0,0% (1,5)% 0,0% 0,0% 0,0% Vermogen en solvabiliteit Stichtingskapitaal en reserves (50.782) Pensioenverplichtingen (eigen rekening) Minimaal vereist eigen vermogen (MVEV) Vereist eigen vermogen (VEV) Minimaal vereiste dekkingsgraad (behorend bij MVEV) 104,4% 104,5% 104,6% 104,6% 104,7% Evenwichtsdekkingsgraad (behorend bij VEV) 109,6% 110,4% 110,2% 111,9% 114,3% Gemiddelde duratie van verplichtingen (in jaren) 24,9 24,2 25,0 26,1 26,0 Rentetermijnstructuur (RTS) 2,2% 3,0% 2,7% 2,8% 3,4% Beleggingen Belegd vermogen Beleggingsopbrengsten (30.210) Beleggingsrendement 34,0% (3,8)% 16,0% 9,6% 17,4% Beleggingsportefeuille Vastgoedbeleggingen Aandelen Vastrentende waarden Derivaten (1.977) (33) (163) (667) (32.393) Overige beleggingen

5 3 verslag van het bestuur 4 algemene informatie 11 financiële positie 15 bestuursvergaderingen en besluitvorming 22 uitvoering pensioenregeling 29 beleggingen 37 actuariële resultaten 40 rapportage van de visitatiecommissie 42 rapportage van het verantwoordingsorgaan 45 verklaring en ondertekening

6 4 algemene informatie Juridische structuur Algemeen Stichting Pensioenfonds Randstad (hierna ook: SPR, het fonds, het pensioenfonds, 'de stichting'), statutair gevestigd in Amsterdam, is opgericht op 1 januari De stichting is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer De statuten zijn laatstelijk gewijzigd op 2 september Het pensioenreglement is het laatst gewijzigd per 1 januari SPR is een ondernemingspensioenfonds en treedt op als enige pensioenuitvoerder van de pensioenregeling van de onder Randstad Groep Nederland bv ressorterende bedrijven en voor Randstad Holding nv. De statuten van het fonds kennen aan Randstad Groep Nederland bv de bevoegdheid toe om dochterondernemingen aan te wijzen, waarvan de werknemers participeren in de door het fonds uitgevoerde regeling. Het fonds is belast met de uitvoering van de eenvormige pensioenregeling voor alle vaste, indirecte, medewerkers van de aangesloten ondernemingen. Het draagt de verantwoordelijkheid voor een goede uitvoering van de pensioenregeling voor (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden in overeenstemming met de bestaande wet- en regelgeving. SPR houdt de aangegane (pensioen)verplichtingen in eigen beheer en heeft een contract gesloten met een herverzekeraar betreffende de dekking van de overlijdens- en invalideringsrisico s. SPR werkt aan de hand van een actuariële en bedrijfstechnische nota (ABTN). Het fonds is aangesloten bij de Pensioenfederatie, de belangenorganisatie voor pensioenfondsen in Nederland. Hoewel de pensioenregeling van SPR in aanleg een middelloonregeling is op basis van een uitkeringsovereenkomst waarin deelnemers pensioenaanspraken opbouwen, is de regeling administratief gezien een zogeheten CDC 1 -regeling: de werkgever is enkel gehouden tot de betaling van de pensioenpremies. SPR heeft een paritair samengesteld bestuur, waarin ook twee externe bestuurders zitting hebben. Het bestuur laat zich terzijde staan door een externe actuaris, een externe accountant, een fiduciaire vermogensbeheerder, een verantwoordingsorgaan en enkele commissies waaronder een beleggingsadviescommissie en een communicatiecommissie. Het pensioenfonds heeft geen personeel in dienst: alle werkzaamheden (pensioenadministratie, -uitbetaling, vermogensbeheer, communicatie, etc.) zijn uitbesteed, voornamelijk aan Randstad Holding nv. Randstad Holding nv betaalt ook de uitvoeringskosten van het fonds. Aangesloten ondernemingen In 2014 hebben zich geen nieuwe ondernemingen aangesloten bij het pensioenfonds. Per 1 januari 2014 hebben Mailprofs Beheer B.V. en Sparq Beheer B.V. hun aansluitingen beëindigd. Zij zijn geïntegreerd in Tempo-Team Group bv. Gedurende geheel 2014 waren de in de onderstaande tabel vermelde ondernemingen aangesloten bij SPR. Aangesloten ondernemingen per 31 december 2014 Diemermere Beheer bv E-bridge bv I-bridge bv Otter-Westelaken Groep bv Randstad Holding nv Randstad HR Services bv Randstad Nederland bv Rederij Clipper Stad Amsterdam (t.b.v. het niet-varende personeel) Tempo-Team Group bv Yacht Group Nederland bv Samenstelling van organen en commissies Bestuur De samenstelling van het bestuur van het fonds is met ingang van 1 juli 2014 gewijzigd: was er voorheen een bestuur dat bestond uit vier leden namens de werkgever en vier leden namens deelnemers en pensioengerechtigden, nu is er sprake van een bestuur waarin ook externe leden zitting hebben. SPR kent nog steeds een paritair bestuursmodel: er zijn nu drie leden namens de werkgever, twee namens de deelnemers en één (specifiek) namens de pensioengerechtigden. De twee externe leden completeren het bestuur, dat dus net als voorheen uit acht leden bestaat. De namen van de bestuursleden staan vermeld in de tabellen. José Suarez Menendez is pas in 2015 toegetreden tot het bestuur 2. Tot zijn toetreding was zijn zetel vacant (sinds 1 juli 2014). 1 CDC = collective defined contribution. Hiermee wordt aangegeven dat alle deelnemers de lusten én de lasten van het pensioenfonds gezamenlijk dragen op basis van de vooraf bepaalde premies (contributions). Uiteindelijk is de financiële positie van het pensioenfonds bepalend voor de hoogte van de pensioenaanspraken (benefits). In geval van een onvoldoende financiële positie kan het fonds niet bij de sponsor (de onderneming Randstad) aankloppen voor steun, zoals bij DB-regelingen (defined benefits) vaak wel het geval is. 2 In beginsel hoeft van benoeming van bestuursleden in andere jaren dan het verslagjaar in het jaarverslag geen melding te hoeven gemaakt. Ten behoeve van transparantie en volledigheid is dit hier wel gedaan.

7 5 Bestuursleden namens werkgever functie in bestuur datum toetreden datum aftreden nevenfunctie binnen SPR Sieto de Leeuw voorzitter 1 augustus januari 2016 lid communicatiecie., lid geschillencie. Bart Gianotten plv. voorzitter 1 september januari 2016 lid beleggingsadviescie. Ton Hopmans lid 5 juli januari 2016 lid interne auditcie. Bestuursleden namens deelnemers functie in bestuur datum toetreden datum aftreden nevenfunctie binnen SPR Solange Overeijnder-Schalker secretaris 1 januari januari 2016 lid geschillencie. Mark Poort plv. secretaris 1 augustus januari 2016 lid beleggingsadviescie. Bestuurslid namens pensioengerechtigden functie in bestuur datum toetreden datum aftreden nevenfunctie binnen SPR Wil Kitslaar lid 1 juli juli 2018 lid communicatiecie. Externe bestuursleden functie in bestuur datum toetreden datum aftreden nevenfunctie binnen SPR Hans de Ruiter lid 1 juli juli 2018 lid beleggingsadviescie., lid interne auditcie. José Menendez Suarez lid 13 maart januari 2019 De bestuursleden namens de werkgever zijn voor een periode van vier jaren benoemd op voordracht van de aangesloten ondernemingen. De deelnemers kiezen hun bestuursleden uit hun midden voor een periode van vier jaren aan de hand van verkiezingsreferenda. Ook de pensioengerechtigden kiezen hun bestuurslid voor eenzelfde periode met behulp van een verkiezing. De externe bestuursleden worden geworven en geselecteerd door het bestuur. Met ingang van juli 2014 benoemt het bestuur zelf de bestuursleden, zij het dat de voordrachten van de diverse geledingen bindend zijn. De aantreding van drie nieuwe bestuursleden in 2014 en 2015 (Wil Kitslaar, Hans de Ruiter en José Suarez Menendez) betekent ook dat er drie bestuursleden vertrokken zijn. Dit zijn Els Adam-Smolders, Nanda Cousijn-Denker en Roland Berendsen. Zij besloten vervroegd af te treden om plaats te maken voor de implementatie van de nieuwe bestuurssamenstelling, een samenstelling die mede gebaseerd is op de nieuwe verplichtingen van de Wet Versterking bestuur pensioenfondsen die medio 201 van kracht is geworden. Het bestuur heeft daarbij besloten externe bestuursleden in zijn midden op te nemen om de deskundigheid van het bestuur op specifieke beleidsterreinen te verbeteren. Extern bestuurslid Hans de Ruiter is Chief Investment Officer bij Stichting TNO Pensioenfondsen en heeft al jaren zitting in de beleggingsadviescommissie van SPR. Met het oog op zijn specifieke deskundigheid op het gebied van beleggingen voor pensioenen is hij gevraagd bestuurslid te worden van SPR. Extern bestuurslid José Suarez Menendez is directeur van het Vroegpensioenfonds Technische Groothandel. Hij is gevraagd zitting te nemen in het bestuur van SPR vanwege zijn ervaring met het besturen van een gesloten pensioenfonds en zijn deskundigheid op het gebied van risicomanagement. Het bestuur vertegenwoordigt het pensioenfonds en draagt de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de pensioenregeling en het daartoe behorende pensioen- en beleggingsbeleid. Besluitvorming vereist dat een meerderheid van de bestuursleden haar stem uitbrengt en dat ten minste de helft van de uitgebrachte stemmen instemt. Het bestuur heeft uitsluitend bevoegdheden conform de statuten en reglementen van het pensioenfonds, in overeenstemming met de vastlegging in de actuarieel bedrijfstechnische nota (ABTN). Het bestuur heeft een directie aangesteld ten behoeve van het dagelijkse beheer van het pensioenfonds. De directeur is

8 6 algemene informatie Raimond Schikhof. Hij wordt bijgestaan door een adjunctdirecteur, Ronald Ganzeboom. Daarnaast zijn er vijf personen werkzaam op het pensioenbureau van Randstad Holding nv. Verantwoordingsorgaan In het kader van de bepalingen van goed pensioenfondsbestuur is met ingang 2008 een verantwoordingsorgaan ingesteld. Het Verantwoordingsorgaan is samengesteld uit zes leden uit de drie geledingen (werkgever, deelnemers, pensioengerechtigden) van het fonds. Met de wijzigingen die SPR in het kader van de Wet Versterking bestuur pensioenfondsen per 1 juli 2014 doorvoerde, liepen gelijk de lidmaatschappen van de leden namens de deelnemers in het Verantwoordingsorgaan af. Leden namens de deelnemers in dit orgaan dienen namelijk nu verkozen te worden; zij worden niet meer voorgedragen door de centrale ondernemingsraad, zoals tot medio 2014 het geval was. Dientengevolge had het bestuur van SPR het voornemen een verkiezing te organiseren, zodat de deelnemers van het fonds uit hun midden twee leden voor het Verantwoordingsorgaan konden kiezen. Uiteindelijk stelden twee deelnemers zich voor deze verkiezing kandidaat. Omdat er ook twee vacatures waren, hoefde er vervolgens geen verkiezing georganiseerd te worden. De twee kandidaten werden direct als lid van het Verantwoordingsorgaan benoemd. Feitelijk betrof het herbenoemingen: het betrof de twee leden die op 1 juli 2014 waren afgetreden, te weten Annet Goossen en Niels Meijer. In het jaarverslag 2013 is al melding gemaakt van het feit dat Annet Goossen eerder - op 27 mei in het Verantwoordingsorgaan benoemd is als opvolger van Huck Chuah. Ook is in dit verslag melding gemaakt van de opvolging van Hans Broeks door Ben Hoogendam als lid namens de pensioengerechtigden in het Verantwoordingsorgaan. Hans Broeks is in januari 2014 overleden. Op 1 januari 2015 liepen de zittingstermijnen van Henk Janssen, lid namens de pensioengerechtigden, en Misja Bouma, lid namens de werkgever, af. Zij zijn beiden inmiddels door hun geledingen - in geval van Henk Janssen vertegenwoordigd door de Vereniging van Gepensioneerden Leden verantwoordingsorgaan functie geleding Henk Janssen voorzitter pensioengerechtigden Niels Meijer secretaris deelnemers Misja Bouma lid werkgever Saskia Herweijer lid werkgever Ben Hoogendam lid pensioengerechtigden Annet Goossen lid deelnemers van Randstad Groep Nederland (VvGRGN) - herbenoemd voor een nieuwe termijn van vier jaren. Zodoende is de huidige samenstelling van het Verantwoordingsorgaan zoals vermeld in de tabel. Visitatiecommissie Eveneens als gevolg van de bepalingen van goed pensioenfondsbestuur heeft SPR sinds het najaar 2008 het interne toezicht formeel ingericht en vormgegeven. Hierbij is gekozen voor een visitatiecommissie die het interne toezicht door visitatie vormgeeft. Het bestuur van SPR heeft Visitatie Commissie Pensioenfondsen (VCP) aangesteld als contractpartner voor de visitatiecommissie. Statutair is (sinds 2014) bepaald dat de visitatiecommissie jaarlijks een visitatie verricht. Mede daardoor heeft de visitatiecommissie in het najaar van 2014 een visitatie bij SPR uitgevoerd. De samenvatting van het visitatierapport is opgenomen in dit jaarverslag. De samenstelling van deze commissie is in 2014 geheel gewijzigd; de visitatiecommissie van SPR bestaat nu uit de tabel genoemde leden. Leden visitatiecommissie Jan Steinhauser Hans Nuyens Stephen Verdonkschot functie voorzitter Beleggingsadviescommissie De verantwoordelijkheid van de beleggingsadviescommissie (BAC) is het bestuur te adviseren over beleggingsaangelegenheden in brede zin. Dit betreft zowel advies over het algemene beleggingsbeleid als over meer specifieke zaken, waaronder het gebruik van derivaten en de afweging tussen actief en passief beleggen. De commissie is samengesteld uit leden van het bestuur, de directie van het fonds en externe deskundigen. De commissie kent twee externe leden: Anne Gram en Hans de Ruiter, zij het dat Hans de Ruiter ook extern lid van het bestuur is. Anne Gram is zelfstandig adviseur op het gebied van vermogensbeheer en beleggingen. Zij heeft zitting in meerdere beleggingscommissies en raden van toezicht van pensioenfondsen. Door het vertrek van Roland Berendsen uit het bestuur - en derhalve ook uit de BAC - heeft Bart Gianotten medio 2014 het voorzittersschap van de BAC overgenomen. Roland Berendsen is in de BAC niet vervangen. lid lid

9 7 Leden beleggingsadviescommissie functie geleding Bart Gianotten voorzitter werkgever Mark Poort lid deelnemers Anne Gram lid extern Hans de Ruiter lid extern Raimond Schikhof lid directie SPR Ronald Ganzeboom lid directie SPR De communicatiecommissie vormt tevens de redactieraad van grijs, het magazine van SPR dat in beginsel een tot twee keer per jaar aan alle actieve deelnemers en pensioengerechtigden van het fonds wordt verzonden. Door het aftreden van de bestuursleden Els Adam-Smolders en Roland Berendsen is de samenstelling van de communicatiecommissie in 2014 gewijzigd. Bestuursleden Sieto de Leeuw en Wil Kitslaar zijn toegetreden tot deze commissie. De beleggingsadviescommissie heeft de volgende taken: - het opstellen van het jaarlijkse beleggingsplan; - het monitoren van de activiteiten van de fiduciaire vermogensbeheerder; - het gevraagd en ongevraagd advies geven ten aanzien van het gevoerde beleggingsbeleid door de fiduciaire vermogensbeheerder, ook in relatie tot de strategische benchmark. De strategische benchmark vertaalt de beleidsuitgangspunten naar concrete beleggingsdoelstellingen en vergelijkingsmaatstaven voor het rendement; - het adviseren van het bestuur ten aanzien van de beleggingen van het pensioenfonds. Geschillencommissie In geval er een (vermeend) geschil ontstaat tussen het pensioenfonds en een belanghebbende bij het pensioenfonds, is statutair bepaald dat de belanghebbende zich kan wenden tot de geschillencommissie van het pensioenfonds. Voorzitter van deze commissie is Arjen Pama, senior bedrijfsjurist bij Randstad Groep Nederland bv. Door het aftreden van de bestuursleden Els Adam-Smolders en Roland Berendsen is de samenstelling van de geschillencommissie in 2014 gewijzigd. Bestuursleden Sieto de Leeuw en Solange Overeijnder-Schalker zijn toegetreden tot deze commissie. Leden geschillencommissie Leden communicatiecommissie functie geleding Ronald Ganzeboom voorzitter directie SPR Sieto de Leeuw lid werkgever Wil Kitslaar lid pensioengerechtigden Peter den Ronden lid pensioenbureau Interne auditcommissie De interne auditcommissie adviseert het bestuur over het jaarverslag en over onderwerpen als de inrichting en werking van het risicobeheersings- en controlesysteem, de wijze van toepassing van de regels voor verslaglegging en de relatie met de externe accountant. Door het aftreden van bestuurslid Nanda Cousijn-Denker is deze commissie in 2014 qua samenstelling gewijzigd. Bestuurslid Hans de Ruiter maakt nu in haar plaats deel uit van deze commissie. Leden interne auditcommissie functie geleding Ronald Ganzeboom voorzitter directie SPR Ton Hopmans lid werkgever Hans de Ruiter lid extern functie geleding Arjen Pama voorzitter - Sieto de Leeuw lid werkgever Solange Overeijnder- Schalker lid deelnemers Communicatiecommissie De communicatiecommissie bereidt het communicatiebeleid van het fonds voor en ontplooit activiteiten ten behoeve van de communicatie-uitingen van het fonds, waaronder die voor het beheer en onderhoud van de website. De uitvoering en ondersteuning van de pensioencommunicatie is in handen van het pensioenbureau van Randstad Holding. Werkgroep Uitbesteding Monitoring van de door SPR uitbestede taken geschiedt onder meer door de door het bestuur opgerichte Werkgroep Uitbesteding. In deze werkgroep hebben thans Solange Overeijnder-Schalker en José Suarez Menendez zitting. In plaats van laatstgenoemde maakte tot medio 2014 Nanda Cousijn-Denker deel uit van deze werkgroep. Compliance officer Het bestuur heeft Marianne Scholten, werkzaam bij Randstad Holding nv, benoemd als compliance officer van het pensioenfonds. De voornaamste taak van de compliance officer is het onafhankelijke toezicht op de naleving van de gedragscode. Deze taak leiden onder meer tot het toetsen

10 8 algemene informatie van de naleving van wet- en regelgeving met betrekking tot onder andere koersgevoelige informatie en persoonlijke effectentransacties door het bestuur en de medewerkers van het pensioenfonds. Certificerende actuaris en accountant De certificerende actuaris van SPR is Mercer (Nederland) B.V. De accountant is PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. Fiduciaire vermogensbeheerder SPR heeft Kempen Capital Management N.V. (KCM) aangesteld als fiduciaire vermogensbeheerder van het fonds. KCM beheert zodoende het vermogen van het fonds en bepaalt in beginsel welke vermogensbeheerders hierbij worden ingehuurd. KCM laat het vermogen van het fonds namelijk beheren door andere partijen dan KCM zelf, een belangrijke voorwaarde die in overeenkomst tussen SPR en KCM opgenomen is. Dit vindt plaats binnen de kaders van de met KCM afgesloten overeenkomst en het jaarlijkse, door het bestuur vast te stellen, beleggingsplan. KCM verzorgt tevens het kas- en valutabeheer en draagt zorg voor de risicobeheersing en rapportage van de totale beleggingsportefeuille ten opzichte van de verplichtingen van het fonds. KCM verzorgt ook alle contacten met de ingehuurde vermogensbeheerders. Custody en beleggingsadministratie SPR heeft KAS Bank NV aangesteld als bewaarder van de beleggingen (custodian) alsmede als de beleggingsadministrateur van het fonds. KAS Bank bewaart en administreert de belegde gelden; zij rapporteert hierover rechtstreeks aan het bestuur van SPR. De beleggingsadministratie bij KAS Bank is leidend voor de financiële verslaglegging van SPR. Tevens rapporteert KAS Bank over de op de beleggingen gelopen risico s en verzorgt zij maandelijkse rapportages van de totale beleggingsportefeuille. Hierdoor wordt het bestuur niet alleen door vermogensbeheerder KCM, maar ook door een andere partij structureel geïnformeerd over de risicobeheersing en de resultaten van de beleggingsportefeuille van het fonds. Adviseurs Het pensioenfonds wordt voor actuariaat, risicobeheersing en advies inzake afstemming van de beleggingen op de pensioenverplichtingen van het fonds ondersteund door een externe, adviserende actuaris, te weten Mercer (Nederland) B.V., als ook door een ALM 3 -adviseur, ORTEC Finance. Dagelijkse uitvoering Voor de uitvoering van de pensioenadministratie, het voorlichten en informeren van deelnemers, de bestuursondersteuning als ook beleidsvoorbereiding wordt gebruik gemaakt van het pensioenbureau van Randstad Holding nv. De leiding van het pensioenbureau is in handen van de directeur van het pensioenfonds, verder zijn op het pensioenbureau de adjunct-directeur en vijf medewerkers werkzaam. Naast de uitvoering van bovengenoemde taken ten behoeve van SPR wordt door het pensioenbureau en het (ambtelijk) secretariaat uitgevoerd van alle organenen en commissies van het fonds Website De website van SPR is op internet benaderbaar via Op de site is informatie te vinden over het pensioenfonds en de pensioenregeling. Op de website zijn (voor iedereen) alle fondsdocumenten te downloaden en wordt er actuele informatie verstrekt over de gang van zaken binnen het fonds, waaronder maandelijkse berichtgeving over de dekkingsgraad. Tevens zijn digitale versies van het magazine van het fonds, 'grijs', in te zien en te downloaden van de site. Statutaire doelstellingen Het pensioenfonds heeft tot doel het, binnen de grenzen van zijn middelen, verlenen of doen verlenen van pensioenen, uitkeringen en/of andere tegemoetkomingen aan (gewezen) deelnemers, pensioengerechtigden en hun nagelaten betrekkingen, die daarvoor in aanmerking komen krachtens de bepalingen van de statuten en reglementen van het fonds. Statuten De statuten zijn in september 2014 gewijzigd. De wijzigingen betroffen voornamelijk aanpassingen met het oog op het voldoen aan wet- en regelgeving verband houdend met de Wet Versterking bestuur pensioenfondsen. Het betreft in het bijzonder de bestuurssamenstelling, benoeming van bestuursleden en de benoeming van leden namens de deelnemers in het Verantwoordingsorgaan. Deze laatsten worden nu statutair op basis van een verkiezing onder de deelnemers van het fonds benoemd. 3 ALM = asset & liability management 4 Naast de taken voor SPR voert het pensioenbureau taken voor andere opdrachtgevers uit. Het voert (deels) de adminstratie en het secretariaat van de Stichting Pensioenfonds Flexsecurity, het fonds van de pensioenregelingen voor flexwerkers in dienst van de werkmaatschappijen van Randstad Groep Nederland bv. Tijdens het verslagjaar is (formeel) 25% van de capaciteit van het pensioenbureau aangewend voor Flexsecurity. 5 Daarnaast worden op het pensioenbureau activiteiten verricht voor de uitvoering van de separate pensioenregeling voor leden van de Raad van Bestuur van Randstad Holding nv. Ook worden door het pensioenbureau alle diensten verricht in het kader van de uitvoering van de Randstad-aandelenkoopregeling (SPP) voor het vaste personeel van de bedrijven in de Randstad Groep (wereldwijd), en van het zogeheten performance share plan (PSP) voor het topmanagement van de Randstad Groep (wereldwijd). Bovendien wordt er door het pensioenbureau ad hoc advies gegeven met betrekking tot pensioentechnische vraagstukken die zich binnen de ondernemingen van de Randstad Groep voordoen, zich onder andere meer en meer structureel uitend in de inrichting van de nieuwe pensioenregeling voor het vaste personeel die per 1 juli 2015 bij ABN Amro Pensioenen wordt ondergebracht. 6 Tenslotte heeft het pensioenbureau van de Randstad Groep ook de opdracht gekregen om namens Randstad Groep Nederland bv het beheer van de voormalige - bij Nationale-Nederlanden rechtstreeks verzekerde - Vedior-pensioenregelingen op zich te nemen.

11 9 Daarnaast is in de aangepaste statuten opgenomen dat de vistatiecommissie jaarlijks intern toezicht (een visitatie) verricht. Benoeming en ontslag van leden van de visitatiecommissie vindt plaats door het bestuur, na bindend advies van het Verantwoordingsorgaan. De statuten zijn te vinden op de website van het fonds. Pensioenreglement Met ingang van 1 januari 2014 en vervolgens ook met ingang van 1 januari 2015 is het pensioenreglement gewijzigd. De belangrijkste wijzigingen betreffen de aanpassing van het opbouwpercentage ten behoeve van het ouderdomspensioen: 1,84% van de pensioengrondslag in 2014 en 1,606% in Deze aanpassingen worden gedreven door de maximaal fiscaal toelaatbare pensioenopbouw voor regelingen met een pensioenleeftijd van 65 jaar. Met het oog op het sluiten van de pensioenregeling van SPR per 1 juli 2015 heeft het bestuur besloten de pensioeningangsleeftijd van de pensioenregeling in 2015 niet te wijzigen en deze op 65 jaar te houden. De nieuwe pensioenreglementen zijn gedeeld met De Nederlandsche Bank. Het actuele pensioenreglement is eveneens te vinden op de website van het fonds. Uitvoeringsovereenkomst SPR voert haar taken uit op basis van een uitvoeringsovereenkomst. In deze overeenkomst is vastgelegd dat SPR de pensioenovereenkomsten tussen de werknemers en de werkgever uitvoert. De werkgever in dezen is Randstad Groep Nederland bv waarin bijna alle Nederlandse werkmaatschappijen van de Randstad Groep zijn opgenomen, alsmede Randstad Holding nv. In de uitvoeringsovereenkomst is daarnaast de financiering van de pensioenregeling geregeld. De premieverplichting van de werkgever is vormgegeven met behulp van een leeftijdsafhankelijke staffel, de deelnemersbijdrage is leeftijdsonafhankelijk en voor alle deelnemers (procentueel) gelijk. Voorts is in de uitvoeringsovereenkomst expliciet vastgelegd dat de financiële verplichtingen van de werkgever niet verder strekken dan de tijdige betaling van de werkgeversbijdrage, maar dat er ook in geen geval sprake kan zijn van premiekorting of terugstorting van pensioenpremies aan de werkgever. In geval van een dekkings- en/of reservetekort, zoals momenteel bij SPR het geval is, is het fonds zelf verantwoordelijk voor het op peil brengen van de financiële positie. Daarnaast is geregeld dat de werkgever de uitvoeringskosten, met uitzondering van de kosten voor vermogensbeheer, van het fonds betaalt. In de uitvoeringsovereenkomst zijn ook bepalingen opgenomen voor het door de werkgever beschikbaar stellen van werknemers met betrekking tot lidmaatschappen van het bestuur en van het Verantwoordingsorgaan van het fonds. Ook is bepaald hoe het pensioenfonds zich in beginsel opstelt ten aanzien van collectieve waardeoverdrachten, mocht de werkgever bijvoorbeeld overnames doen. Het fonds werkt in principe mee aan collectieve waardeoverdrachten, mits bij de inkoop van pensioenverplichtingen een evenredige overwaarde beschikbaar komt bestemd voor het behoud van de financiële positie van het fonds. De voorlaatste uitvoeringsovereenkomst kende een geldigheid van één jaar: het kalenderjaar Deze overeenkomst is toentertijd stilzwijgend met één jaar verlengd tot eind Zowel de werkgever als het fonds streefde ernaar in 2015 een nieuwe pensioenregeling te hebben, zij het dat de werkgever op 2 juni 2014 het bestuur van SPR heeft laten weten dat "[...] alles overwegende [...] de werkgever tot de conclusie [is] gekomen dat voor de uitvoering van de nieuwe solidaire DC-regeling moet worden gezocht naar een externe partij zijnde een verzekeraar of PPI." Dit bericht betekent dat de nieuwe Randstadpensioenregeling niet door het pensioenfonds zal worden uitgevoerd en dat het SPR vanaf 2015 in beginsel als zogeheten gesloten pensioenfonds verder gaat. In de loop van 2014 bleek vervolgens dat de nieuwe Randstadpensioenregeling, die zal worden uitgevoerd door ABN Amro Pensioenen, pas vanaf 1 juli 2015 zal gelden. Hierdoor is er voor het kalenderjaar 2015 een nieuwe uitvoeringsovereenkomst tussen werkgever en SPR opgesteld, met een looptijd van één jaar, omdat in enkele uitzonderingsgevallen werknemers tot eind 2015 actief deelnemer blijven aan de pensioenregeling van SPR. De werkgever heeft aangegeven ook van het gesloten pensioenfonds de uitvoeringskosten te blijven betalen. Dientengevolge wordt er voor de periode van 2016 en daarna wederom een nieuwe uitvoeringsovereenkomst afgesloten, waarin met name deze toezegging centraal staat. Overigens is de werkgever ook na beëindiging van de uitvoeringsovereenkomst(en) gehouden aan de betaling van de overeengekomen (premie)bijdrage en zal hij niet verplicht worden additionele betalingen te doen. Ook het uitgangspunt dat de werkgever geen aanspraak heeft op middelen van het fonds is en blijft te allen tijde gehandhaafd. Actuariële en Bedrijfstechnische Nota (ABTN) In de actuariële en bedrijfstechnische nota (ABTN) is de financiële systematiek van de pensioenregeling vastgelegd, zoals het premiebeleid en het indexatiebeleid. Verder zijn de belangrijkste kenmerken van het reglement, het beleggingsbeleid en de maatregelen ter zake risicobeheersing uitgebreid beschreven. In 2014 heeft het bestuur een nieuwe ABTN vastgesteld. De actuele ABTN is te vinden op de website van het fonds. Voor 1 juli 2015 zal het bestuur wederom een nieuwe ABTN vaststellen. Deze ABTN zal voldoen aan de voorschriften van het nieuwe Financieel Toetsingskader (nftk) en zal gezien het dan gesloten karakter van het fonds voornamelijk ingaan op

12 10 algemene informatie het toeslag- en kortingsbeleid, als ook op het beleggingsbeleid dat van toepassing zal zijn op het gesloten pensioenfonds dat SPR vanaf 1 juli 2015 de facto zal zijn. Gedragscode De interne gedragscode van het fonds is in het verslagjaar niet gewijzigd. Met ingang van 2015 is dit wel het geval, zij het dat er geen fundamentele, inhoudelijke wijzigingen betreft De gedragscode is opgesteld volgens de bepalingen van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). De compliance officer houdt toezicht op het bepaalde in de gedragscode en de naleving hiervan. Alle zogeheten verbonden personen van het pensioenfonds verklaren jaarlijks zich te hebben gehouden aan de gedragscode. Ten aanzien van 2014 hebben alle aangewezen verbonden personen van het fonds bij de compliance officer verklaard zich aan de gedragscode te hebben gehouden. Klachten en geschillen SPR heeft een geschillen- en klachtenregeling. De belangrijkste punten uit deze regeling zijn: - Geschillen betreffen disputen tussen het fonds en belanghebbenden waarin belanghebbenden zich in hun rechtspositie menen geschaad; - Klachten betreffen verklaringen van belanghebbenden dat ze op incorrecte wijze door het fonds bejegend zijn; - Klachten worden afgehandeld door het pensioenbureau; - Geschillen worden behandeld in de geschillencommissie, die een nader onderzoek naar feiten instelt en daarbij het beginsel van hoor en wederhoor toepast; - De geschillencommissie is door het bestuur van het fonds gemandateerd besluiten te nemen ten aanzien van de geschillen; - De geschillencommissie stelt de belanghebbenden zo spoedig mogelijk van de besluiten in kennis en doet deze besluiten vergezeld gaan van een mededeling dat de mogelijkheid bestaat het geschil voor te leggen aan de Ombudsman Pensioenen. De geschillencommissie is samengesteld uit drie leden, te weten: - een onafhankelijk voorzitter, niet zijnde een bestuurslid of lid van het Verantwoordingsorgaan van het fonds; - een bestuurslid namens de deelnemers of pensioengerechtigden; - een bestuurslid namens de werkgever. het pensioenbureau voor haar rekening. In de overeenkomst is de onafhankelijke positie van het pensioenbureau benadrukt: het moet zich bij de vervulling van de overeengekomen werkzaamheden richten naar de belangen van de bij SPR betrokken deelnemers, gewezen deelnemers, pensioengerechtigden en aangesloten ondernemingen. Het pensioenbureau draagt zorg voor het op evenwichtige wijze behartigen van de belangen van alle betrokkenen van SPR. Met de andere derdepartijen KCM, KAS Bank BV, en Piramide BV (leverancier van het pensioenadministratiepakket) heeft het fonds uitbestedingsovereenkomsten en service level agreements afgesloten. Ook deze voldoen aan de wettelijke richtlijnen voor pensioenfondsen ter zake uitbesteding. Monitoring van de uitbestede taken en de uitbestedingsafspraken geschiedt door het bestuur in een samenspel met de directie. Hiervoor heeft het bestuur de Werkgroep Uitbesteding ingesteld. De geschillencommissie heeft in 2014 geen geschillen ontvangen. Uitbesteding SPR maakt gebruik van het pensioenbureau van Randstad Holding nv. Zodoende zijn alle uitvoerende werkzaamheden van het pensioenfonds uitbesteed. De uitbesteding aan Randstad Holding nv is geformaliseerd door middel van een uitbestedingsovereenkomst. Deze overeenkomst is getoetst aan de wettelijke richtlijnen voor pensioenfondsen met betrekking tot uitbesteding. Aan deze uitbesteding zijn geen kosten verbonden: Randstad Holding neemt alle kosten van

13 11 financiële positie - dekkingsgraad SPR gestegen van 102,9% (104,5%) naar 109,1%; - positief resultaat van 51,8 miljoen; - SPR kampt nog met dekkingstekort: geen winstbijschrijving in Financiële positie en ontwikkeling dekkingsgraad In 2014 is de financiële positie van SPR, gemeten naar dekkingsgraad, verbeterd. De dekkingsgraad steeg van 102,9% ultimo 2013 (voor korting) 7 naar 109,1% aan het einde van Deze verbetering komt deels voort uit de korting op de pensioenen van 1,5% die moest worden doorgevoerd en formeel (en verslaggevingstechnisch) verwerkt is aan het einde van Hiermee werd (aan het einde van 2013) het dekkingstekort van het fonds opgeheven - en bedroeg de dekkingsgraad 104,5%. SPR verkeert eind 2014 nog in een situatie van een reservetekort: de dekkingsgraad is lager dan de zogeheten evenwichtsdekkingsgraad 8, de dekkingsgraad behorende bij het vereist eigen vermogen van het fonds. De evenwichtdekkingsgraad bedraagt 109,6%. Het in 2009 ingediende herstelplan zou daarom nog steeds van toepassing zijn, ware het niet dat per 1 januari 2015 alle herstelplannen komen te vervallen: het nieuwe Financieel Toetsingskader (nftk) voor pensioenfondsen dat in 2015 hanteert andere regels voor de berekening van de dekkingsgraad en het vereist eigen vermogen. Elders in dit verslag wordt dit nader toegelicht, maar feit blijft dat de dekkingsgraad van SPR bij toepassing van het nftk ook onder de evenwichtsdekkingsgraad ligt en het fonds dus ook onder nftk kampt met een reservetekort. Daarom moet moet het fonds uiterlijk 1 juli 2015 bij de toezichthouder een nieuw herstelplan indienen. Een herstelplan dat moet aantonen hoe SPR tijdig de situatie van het reservetekort bij toepassing van het nftk opheft. De ontwikkeling van de dekkingsgraad in 2014 laat zich met de blauwe lijn weergeven in hierna volgende grafiek. Ontwikkeling dekkingsgraad 2014 Realisatie versus verwachtingen herstelplan 115,0% 112,5% 110,0% 107,5% 105,0% 102,5% 100,0% ult jan feb Dekkingsgraad mrt apr mei Minimaal vereiste dekkingsgraad jun jul aug Verwachte dekkingsgraad herstelpad (uit 2014) In de grafiek is ook te zien wat de verwachte ontwikkeling van de dekkingsgraad volgens het begin 2014 herziene 'herstelpad' was (de rode lijn). Volgens dit herstelpad, zou SPR ultimo 2014 een dekkingsgraad van 108,8% hebben, een verwachting die in de praktijk feitelijk is uitgekomen. Bij het bepalen van de dekkingsgraad is de driemaandsmiddeling van de rentetermijnstructuur die pensioenfondsen voor het waarderen van hun pensioenverplichtingen (nog) moesten hanteren, toegepast. Aangezien de rente gedurende het hele jaar 2014 daalde, lag het te hanteren driemaandsgemiddelde structureel hoger dan de feitelijke stand van de UFR-rente 9, de rente waartegen de pensioenverplichtingen gewaardeerd worden. SPR dekt de bewegingen van de rente grotendeels af: daardoor zou de dekkingsgraad van het fonds maar in beperkte mate gevoelig moeten zijn voor ontwikkelingen van de rente. Bij een sep okt nov ult Verslaggevingstechnisch is de korting op de pensioenen per einde 2013 doorgevoerd. De officiële dekkingsgraad van het fonds aan het einde van 2013 bedroeg dan ook 104,5% en niet 102,9%. Omdat de korting in de praktijk pas in het verslagjaar vastgesteld en (met terugwerkende kracht) verwerkt werd, als ook omdat in het jaarverslag 2013 dit hoofdstuk gebaseerd is op een dekkingsgraad van 102,9% ultimo 2013, is er ten behoeve van het jaarverslag 2014 voor gekozen in dit hoofdstuk de aansluiting te zoeken met het jaarverslag Een dekkingsgraad primo 2014 van 102,9% derhalve. SPR was echter per einde 2013 uit de situatie van een dekkingstekort geraakt: de formele dekkingsgraad was toen gelijk aan de dekkingsgraad behorende bij het Minimaal Vereist Eigen Vermogen en bedroeg dus 104,5%. 8 De term 'evenwichtsdekkingsgraad' wordt in dit verslag gebruikt voor de situatie waarin het fonds de positie van het Vereist Eigen Vermogen bereikt. De dekkingsgraad is dan gelijk aan het als het in een percentage van de pensioenverplichtingen uitgedrukte Vereist Eigen Vermogen. Zijnde 109,6% per einde Andere pensioenfondsen duiden met de term 'evenwichtdekkingsgraad' wel eens wat anders aan, bijvoorbeeld de grens waarbij een fonds volledige prijsindexatie kan geven. 9 UFR = Ultimate Forward Rate. De UFR-rente is een berekende rekenrente na het laatste liquide punt in de termijnmarkt voor renteswaps. Het is aldus een risicovrije rekenrente voor langjarige contracten, waarin wegens de lange looptijd onvoldoende handel bestaat. Een Nederlandstalige benaming zou kunnen zijn: "De langstetermijnrente".

14 12 financiële positie dalende rente stijgt de waarde van de pensioenverplichtingen, maar door de renteafdekking stijgt ook de waarde van de beleggingen en gebeurt er per saldo in beginsel weinig. Door de driemaandsmiddeling wordt deze ongevoeligheid (tijdelijk) verstoord: een dalende rente leidt tot stijgende beleggingen, maar de pensioenverplichtingen stijgen minder hard omdat deze, gezien de driemaandsmiddeling, tegen een hogere rente gewaardeerd worden. In geval de rente stijgt, zijn deze effecten tegengesteld; iets wat in 2013 het geval was. In 2014 betekende dit echter dat door de renteontwikkelingen het pensioenfonds feitelijk structureel een hogere dekkingsgraad rapporteerde dan zonder driemaandsmiddeling van de rente het geval zou zijn geweest. Door deze effecten van driemaandsmiddeling valt er lastig te sturen op de ontwikkeling van de 'officiële', te rapporteren, dekkingsgraad. Het bestuur van SPR kijkt dan ook voornamelijk naar de ontwikkeling van de dekkingsgraad die berekend wordt op basis van de feitelijke UFR-rente - dus zonder driemaandsmiddeling. Deze dekkingsgraad heeft zich het hele jaar 2014 stabieler ontwikkeld, maar zakte aan het eind van het jaar toch weg. De daling van de dekkingsgraad aan het einde van het jaar komt ook voort uit het toepassing van nieuwe overlevingskansen, zoals vastgelegd in de Prognosetafel AG2014 die het Actuarieel Genootschap in september presenteerde. Deze tafel geeft aan dat de overlevingskansen van de Nederlanders toenemen - de gemiddelde Nederlander wordt naar verwachting steeds ouder. Ouder worden betekent langer pensioen uitkeren: reden waarom SPR de voorziening pensioenverplichtingen in 2014 moest verhogen. Ontwikkeling dekkingsgraad 2014 Realisatie versus dekkingsgraad o.b.v. niet-gemiddelde rente Ontwikkeling dekkingsgraad in % Dekkingsgraad per jaareinde (gerealiseerd) [2013: na korting] 109,1 104,5 101,9 92,5 100,8 Dekkingsgraad per jaareinde (verwachting herstelplan) 112,1 109,2 105,8 103,2 100,8 Dekkingsgraad per jaareinde (verwachting herstelpad 2014) 108,8 103, Deze verhoging is in december doorgevoerd en stegen de pensioenverplichtingen in waarde. Dientengevolge daalde de dekkingsgraad. De ontwikkeling van de dekkingsgraad van SPR in de afgelopen vijf jaren laat zich in vergelijking met de verwachtingen zoals vastgelegd in het in 2009 ingediende herstelplan samenvatten in de tabel 'Ontwikkeling dekkingsgraad'. Hierbij wordt opgemerkt dat bij indiening van het herstelplan nog geen sprake was van waardering tegen een UFR-rente en van driemaandsmiddeling van de rente. Op basis van de wettelijke regels van het Financieel Toetsingskader (FTK) moet tegenover de marktwaarde van de pensioenverplichtingen van het fonds een zodanig vermogen staan dat ten minimale 104,4% 10 van deze verplichtingen gedekt worden. Zo niet, dan is er sprake van onderdekking, een situatie van een dekkingstekort. Sinds oktober 2008 bevond SPR zich in een dergelijke situatie, een situatie die teniet werd gedaan na een korting op de pensioenen van 1,5%. Hiermee kwam de dekkingsgraad op de ultimo 2013 vereiste 104,5% te liggen. 115,0% 112,5% 110,0% 107,5% 105,0% 102,5% 100,0% okt sep aug jul jun mei apr mrt feb jan ult Dekkingsgraad Minimaal vereiste dekkingsgraad Dekkingsgraad zonder 3-maands middeling rekenrente nov ult Aangezien het fonds momenteel nog wel in een situatie van een reservetekort verkeert - de dekkingsgraad ligt onder het niveau van de evenwichtsdekkingsgraad behorend bij het vereist eigen vermogen van het fonds - dient SPR nog steeds jaarlijks te evalueren in hoeverre het fonds zich financieel herstelt. Deze evaluaties leid(d)en elk jaar tot de vaststelling van een bij DNB in in te dienen (verwacht) financieel herstelpad. Ook begin 2014 is er een nieuw herstelpad opgesteld, waarin de formeel per einde 2013 doorgevoerde korting op de pensioenen is meegenomen. Uit dit herstelpad bleek dat het pensioenfonds naar verwachting een dekkingsgraad van 108,8% zou hebben aan het einde van het jaar, zoals te zien valt in de tabel. De korting op de pensioenen is hierin meegenomen onder het kopje 'Winstbijschrijvingen', zij het dat het om een negatieve winstbijschrijving (of toeslag c.q. indexatie) ging. De korting heeft een positief effect gehad op de dekkingsgraad ,4% is het voor SPR in 2014 van toepassing zijnde percentage. In 2013 was dit 104,5%. In haar communicatie gebruikte SPR in het verleden vaak het afgeronde percentage van 105%.

15 13 Werkelijke t.o.v. verwachte dekkingsgraad in % 2014 realisatie 2014 herstelpad Dekkingsgraad 31 december ,5 103,0 Pensioenpremies 0,5 0,5 Pensioenuitkeringen 0,0 0,0 Winstbijschrijvingen (toeslagverlening, indexatie) 1,6 1,6 Wijziging rentetermijnstructuur, gevolgen voor VPV (22,6) 0,0 Beleggingsresultaat (overrendement) 34,5 3,4 Overige oorzaken, verwerking nieuwe actuariële grondslagen (7,8) 0,3 Dekkingsgraad 31 december ,7 108,8 Het verschil tussen de in het verslagjaar gerealiseerde dekkingsgraad en de verwachte dekkingsgraad is feitelijk te verklaren door ontwikkelingen in de rente en de mate waarin deze door de beleggingen van het fonds gevolgd konden worden. De rente daalde per saldo fors, waardoor de pensioenverplichtingen sterk in waarde stegen en de dekkingsgraad in beginsel daalde. Door de afdekking van het renterisico in de beleggingen steeg de waarde van de beleggingen eveneens (er is een groot positief beleggingsrendement) en stijgt de dekkingsgraad. Per saldo is er ook sprake van een stijging van de dekkingsgraad: de positieve beleggingsresultaten zijn groter dan de waardestijging van de verplichtingen. De waardestijging van de verplichtingen wordt immers gedempt door de driemaandsmiddeling van de voortdurend dalende UFR-rente. Ook indien in de waardestijging van de verplichtingen de verwerking van de nieuwe actuariële grondslagen, de Prognosetafel AG2014, worden meegenomen, is er sprake van een positief effect. Naast de eis om niet langjarig in een situatie van een dekkingstekort te verkeren, geldt er voor pensioenfondsen de eis van het vereist eigen vermogen (VEV). Het VEV is het vermogen van een pensioenfonds dat naar verwachting benodigd is om te voorkomen dat het fonds binnen één jaar terecht zal komen in de situatie van een dekkingsgraad die lager is dan 100%, gegeven een zekerheidsmaat van 97,5%. De hoogte van dit vermogen hangt af van de risico s die een pensioenfonds loopt en de mate waarin het deze heeft afgedekt. De evenwichtsdekkingsgraad behorende bij het VEV van SPR - berekend op basis van het tot en met 2014 geldende FTK - bedraagt eind ,6% (2013: 110,4%). Ligt de dekkingsgraad onder deze evenwichtsdekkingsgraad, dan is er sprake van een situatie van een reservetekort; een situatie die dus eind 2014 op SPR van toepassing is. Pas als SPR niet meer in een situatie van een reservetekort verkeert, zullen de pensioenaanspraken en ingegane pensioenen verhoogd (kunnen) worden door middel van winstbijschrijving (indexatie, toeslagverlening) 11. Sinds 2009 is hiervan geen sprake meer bij SPR. Door de korting op de pensioenen is de situatie van dekkingstekort opgeheven, de situatie van reservetekort doet zich echter nog steeds voor. Het beleggingsrendement was hoog in De beleggingen van SPR zijn opgenomen in twee deelportefeuilles: de zogeheten matchingportefeuille en de rendementsportefeuille. Met de matchingportefeuille wordt getracht het renterisico van de pensioenverplichtingen van het fonds af te dekken. Met de rendementsportefeuille wordt getracht rendement te behalen, waarmee het reservetekort van het fonds kan worden opgeheven en waardoor in de toekomst de pensioenaanspraken en ingegane pensioenen (weer) verhoogd zouden kunnen worden. Door de rentestijging in 2014 is het rendement van de matchingportefeuille in zeer grote mate positief geweest. Ook de rendementsportefeuille kende een positief rendement. De matchingportefeuille deed het beter dan benchmark, de rendementsportfeuille bleef iets achter bij de hare. Zie de tabel. Rendementen beleggingsportefeuilles in % / in %-pt. realisatie benchmark verschil Resultaat matchingsportefeuille 56,6 54,8 1,8 Resultaat rendementsportefeuille 7,3 7,4 (0,1) Totaal beleggingsresultaat 34,0 43,5 (9,5) De benchmark van de 'totale beleggingen' heeft geen directe relatie met de benchmarks van de twee deelportefeuilles en wordt gevormd door het 'rendement' van de pensioenverplichtingen, ofwel de waardeontwikkeling van de pensioenaanspraken en ingegane pensioenen van het fonds, gewaardeerd tegen de marktrente (van renteswaps). Het beleggingresultaat bleef achter bij deze ontwikkeling. Op basis van de marktrente stegen de verplichtingen meer in waarde dan de waarde van beleggingen. De marktrente wordt echter niet (meer) gebruikt voor het vaststellen van de waarde van de verplichtingen van een pensioenfonds: deze is vervangen door de UFR-rente. Was de marktrente nog wel gebruikt, dan had dit zich geuit in een daling van de dekkingsgraad van SPR in SPR hecht er waarde aan om de financiële ontwikkelingen toch te relateren aan de marktrente: deze rente vormt een goede maatstaf voor de economische omgeving waarin het pensioenfonds zich bevindt. Die economische omgeving bepaalt ook het beleggingsresultaat, dat per saldo groot is in 2014: + 248,0 miljoen (2013: -/- 30,2 miljoen). Het beleggingsresultaat is een zeer bepalend onderdeel van alle baten en lasten die in 2014 het resultaat van het pensioenfonds vormden. Alle baten 11 Het al dan niet verhogen van de pensioenaanspraken en ingegane pensioenen vergt een bestuursbesluit. Het is geen automatisme op basis van de hoogte van de dekkingsgraad. Zie ook de volgende paragraaf.

16 14 financiële positie en lasten van SPR met elkaar verrekenend, is er sprake van een positief resultaat van 51,8 miljoen (2013: 17,0 miljoen). Een resultaat, wat zich uiteindelijk uit in een stijging van de dekkingsgraad van SPR in Saldo van baten en lasten x Beleggingsresultaat (30.210) Resultaat pensioenactiviteiten (excl. aanpassing actuariële grondslagen) ( ) Resultaat korting op de pensioenen Resultaat SPR (excl. aanpassing actuariële grondslagen) Aanpassing actuariële grondslagen (8.726) - Saldo van baten en lasten Vaststelling pensioenaanpassing Op basis van de financiële positie van het fonds - en gegeven de situatie van een reservetekort - heeft het bestuur van SPR op 13 maart 2015 besloten dat de pensioenaanspraken en ingegane pensioenen per 1 januari 2015 niet verhoogd worden. Er is dus ook dit jaar geen sprake van winstbijschrijving, ook wel toeslagverlening of indexatie genoemd. Een verhoging van de pensioenen is normaliter aan de orde als het fonds aan het einde van een kalenderjaar niet in de situatie van een reservetekort verkeert. Anders gezegd: in de situatie dat de dekkingsgraad aan het einde van het jaar groter of gelijk is dan de evenwichtsdekkingsgraad (behorende bij het VEV). Met een dekkingsgraad van 109,1% en een evenwichtsdekkingsgraad van 109,6% is deze situatie niet gerealiseerd. Ter afsluiting van deze paragraaf enkele formele punten: het afgelopen jaar zijn aan SPR geen dwangsommen of boetes opgelegd. Er zijn door DNB geen directe aanwijzingen aan het fonds gegeven. Ook is er geen bewindvoerder aangesteld. Tevens is de uitoefening van bevoegdheden van organen van het pensioenfonds niet gebonden aan toestemming van de toezichthouder.

17 15 bestuursvergaderingen en besluitvorming - aangekondigde korting op pensioenen uitgevoerd; - pensioenopbouw verder verlaagd; - nieuwe pensioenregeling bij nieuwe pensioenuitvoerder; SPR verder als gesloten pensioenfonds - bestuursmodel aangepast; - Code Pensioenfondsen nageleefd. Vergaderingen Om voldoende zicht te houden op en aandacht te schenken aan alle zaken die bij het besturen van een pensioenfonds van belang zijn, is regelmatig overleg voeren van essentieel belang. Het bestuur van SPR vergadert daarom in beginsel één keer per maand. Een frequentie die in het verslagjaar niet gehaald werd: in 2014 waren er negen plenaire bestuursvergaderingen. Tevens was er twee maal een overleg met het Verantwoordingsorgaan en stonden er overleggen met de Visitatiecommissie op de agenda. Activiteiten en besluiten In deze paragraaf volgt een opsomming van de belangrijkste activiteiten en besluiten van het bestuur in Tevens wordt ingegaan op de wijze waarop het fonds heeft voldaan aan de voorschriften in de Code Pensioenfondsen die sinds 1 januari 2014 van kracht is. Herstelplan en korting op de pensioenen Sinds oktober 2008 verkeerde SPR in een dekkingstekort: de middelen van het pensioenfonds bleken vanaf dat moment niet toereikend om de contante waarde van alle verplichtingen en de daarbij behorende buffers te kunnen financieren. In maart 2009 heeft het pensioenfonds het herstelplan ingediend dat door De Nederlandsche Bank (DNB) van alle pensioenfondsen die in onderdekking verkeerden, geëist werd. Het betrof zowel een herstelplan voor de korte termijn (vijf jaar) als voor de lange termijn (vijftien jaar). In dit herstelplan was aangegeven hoe, conform de verwachte gemiddelde ontwikkelingen van de beleggingen en van de pensioenverplichtingen van het fonds, de financiële positie van SPR in de jaren 2009 tot 2014 zou gaan verlopen. Destijds was de inschatting dat de dekkingsgraad van het fonds zich gedurende het verloop van het herstelplan zodanig zou ontwikkelen dat zowel het dekkingstekort als het reservetekort beëindigd zouden worden. In alle jaarverslagen sinds 2008 is uitgebreid verslag gedaan van dit herstelplan en de ontwikkelingen sindsdien. Helaas is gebleken dat de veronderstelling dat het herstel langs natuurlijke weg zou plaatsvinden geen bewaarheid geworden. De belangrijkste redenen hiervoor zijn de sinds 2008 aanhoudende daling van de langetermijnrente en de noodzakelijk gebleken aanpassing in de levensverwachtingen van de (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden van het fonds. Ondanks de invoering van twee ingrepen in de berekening van de dekkingsgraad door de toezichthouder, te weten de invoering van een driemaandsmiddeling van de rekenrente voor de pensioenverplichtingen en de introductie van de UFRrente, bleek eind 2013 dat een korting op de pensioenen onvermijdelijk was. De dekkingsgraad eindigde eind 2013 op 102,9%, derhalve beneden het op dat moment minimaal vereiste niveau van 104,5%, de dekkingsgraad behorende bij het Minimaal Vereist Eigen Vermogen (MVEV). Een korting op de pensioenen was het enige redmiddel om de dekkingsgraad van het fonds op het minimaal vereiste niveau te brengen. Gegeven het karakter van de Randstadpensioenregeling zijn bijstortingen door de werkgever ten behoeve van herstel immers niet aan de orde. Een korting op de opgebouwde aanspraken en uitkeringen was naar de mening van het bestuur de enige herstelmogelijkheid die recht zou doen aan de belangen van alle betrokkenen. Een korting van 1,5% was noodzakelijk om het vereiste herstel van de dekkingsgraad te kunnen realiseren. DNB heeft in februari 2014 aangegeven geen opmerkingen te hebben bij de kortingsmaatregel en de hiervoor door het bestuur gehanteerde motivering. Alle (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden van het fonds zijn hierover in dezelfde maand schriftelijk geïnformeerd. Ook is aanvullend informatiemateriaal beschikbaar gesteld via de website van het fonds. In april 2014 hebben in het land meerdere voorlichtingsbijeenkomsten plaatsgevonden ten behoeve van deelnemers en pensioengerechtigden, waarbij de oorzaken en achtergronden van de korting nader zijn toegelicht. De verlaging van 1,5% van de opgebouwde pensioenen is met de administratieve datum van 31 december 2013 uitgevoerd bij alle actieve en gewezen deelnemers. Alle ingegane pensioenen zijn de facto met ingang van 1 april verlaagd. De pensioengerechtigden zijn hierover tevens schriftelijk geïnformeerd door middel van een opgave van hun nieuwe pensioenuitkering in april 2014.

18 16 bestuursvergaderingen en besluitvorming Met de uitgevoerde korting was eind 2013 het MVEV bereikt en daarmee het herstelplan voor de korte termijn na vijf jaar afgerond. Het herstelplan voor de lange termijn voorzag daarnaast in een herstel van de dekkingsgraad van het fonds naar de grens van het Vereist Eigen Vermogen (VEV) op een termijn van vijftien jaar. Als gevolg van de invoering van het nieuwe Financieel Toetsingskader (nftk) per 1 januari 2015 zal dit plan echter niet als zodanig worden uitgevoerd. Het nftk brengt een nieuwe systematiek qua herstelplannen, die in de loop van 2015 door het fonds geïmplementeerd dient te worden. Als gevolg van deze aanpassingen in de wettelijke kaders heeft het fonds in de loop van 2014 geen verdere acties hoeven ondernemen ten aanzien van de realisatie van het herstelplan. Met de komst van het nftk is dit plan komen te vervallen. In 2015 zal het fonds met behulp van een nieuw herstelplan moeten aantonen op welke wijze binnen de nieuwe wettelijke kaders herstel tot het vereiste niveau mogelijk zal zijn. Verlaging van het opbouwpercentage Vanaf 2012 is SPR gedwongen geweest om het opbouwpercentage voor ouderdomspensioen stapsgewijs te verlagen van de oorspronkelijke 2,25% naar uiteindelijk 1,84% in De redenen hiervoor waren gelegen in de combinatie van dalende rentes en stijgende levensverwachtingen, die ook voor nieuwe pensioenopbouw tot stijgende kosten leidt. In de aanloop naar 2015 werd een andere factor van belang bij de vaststelling van het opbouwpercentage, te weten de fiscale beperkingen die door de overheid worden gesteld aan pensioenopbouw in het zogenaamde Witteveenkader. De fiscale regels voor pensioenopbouw vanaf 2015 gaan uit van een maximaal opbouwpercentage voor ouderdomspensioen van 1,875% bij een pensioenleeftijd van 67 jaar. Hantering van een afwijkende pensioenleeftijd is ook in 2015 toegestaan, maar daarbij moet dan wel een naar rato verlaagd opbouwpercentage worden toegepast. Het bestuur heeft in overleg met de werkgever besloten om de pensioeningangsleeftijd in 2015 ongewijzigd vast te blijven stellen op 65 jaar. Gelet op de beperkte periode waarin daadwerkelijk nog pensioen wordt opgebouwd binnen het fonds (zie hiervoor de paragraaf Overgang naar een gesloten pensioenfonds ), achtte het bestuur het niet opportuun om de pensioenleeftijd te wijzigen naar 67 jaar. Een dergelijke aanpassing zou immers ook gevolgen moeten hebben voor de reeds opgebouwde pensioenaanspraken, die in dat geval eveneens omgezet zouden moeten worden naar de nieuwe pensioenleeftijd. Mede omdat zowel deelnemers als gewezen deelnemers in de huidige regeling binnen de wettelijke mogelijkheden alle ruimte hebben om het pensioen te vervroegen of uit te stellen, achtte het bestuur een verhoging naar pensioenleeftijd 67 jaar niet wenselijk of noodzakelijk. De fiscale regels voor 2015 geven aan dat een omrekening van het opbouwpercentage van 1,875% op 67 jaar naar 65 jaar zou leiden naar een maximaal opbouwpercentage van 1,616% voor ouderdomspensioen in Op basis van de financiële uitgangspunten voor de vaststelling van de premie was de door werkgever en pensioenfonds overeengekomen pensioenpremie toereikend voor de financiering van dit maximale premiepercentage. Wel heeft het bestuur een correctie toegepast op het opbouwpercentage vanwege het feit dat het pensioen bij het fonds ingaat op de eerste dag van de maand waarin de deelnemer 65 jaar wordt. Aangezien volgens de strikte interpretatie van de regels door de Belastingdienst het fiscaal maximale pensioen pas mag ingaan op de feitelijke verjaardag, heeft het bestuur moeten besluiten om het opbouwpercentage in 2015 vast te stellen op 1,606%. Naast de verdere verlaging van het opbouwpercentage heeft de aanscherping van het Witteveenkader in 2015 tevens geleid tot de invoering van een maximaal fulltime pensioengevend salaris van per jaar. Het fonds heeft, gezien de geringe omvang van de doelgroep die door deze wijziging wordt geraakt, geen ambitie om de uitvoering van een zogenaamde nettopensioenregeling voor het inkomensdeel boven deze salarisgrens te verzorgen. Hierdoor is de pensioenopbouw in de Randstad-pensioenregeling in 2015 beperkt tot een maximaal pensioengevend salaris van De aanpassing van het opbouwpercentage en de invoering van het maximaal pensioengevend salaris hebben geleid tot wijzigingen in diverse fondsdocumenten, zoals het pensioenreglement en de ABTN. Nieuwe pensioenregeling en uitvoering Al enkele jaren hebben de werkgever en het bestuur van het pensioenfonds zich georiënteerd op de vormgeving van een nieuwe Randstad-pensioenregeling. De directe aanleiding hiervoor wordt gevormd door de ontwikkelingen sinds 2008, zoals het achterwege blijven van toeslagverlening gedurende meerdere jaren, de uiteindelijk noodzakelijk gebleken korting op de pensioenen en de stapsgewijze verlaging van het opbouwpercentage. Bij het traject rond de herziening van de pensioenregeling stonden met name de financiële houdbaarheid van de pensioenregeling als ook de duidelijkheid en transparantie naar de belanghebbenden centraal. In nauwe afstemming met de werkgever is een nieuwe regeling op hoofdlijnen ontworpen, waarin een (verdere) individualisering van de pensioenopbouw plaatsvindt. Deelnemers bouwen op basis van een beschikbarepremiesystematiek een eigen pensioenkapitaal op, dat op de pensioendatum wordt omgezet in een levenslange pensioenuitkering. Risicoverzekeringen en het beheer van de beleggingen worden collectief georganiseerd om optimaal gebruik te kunnen maken van de schaalgrootte (collectiviteit) en van solidariteit. Bewust is bepaald dat bepaalde aspecten

19 17 van solidariteit behouden zullen moeten blijven in de nieuwe regeling, maar dat de intergenerationele solidariteit tussen de deelnemers beperkt moet worden. Na een intensief traject is in het voorjaar van 2014 door de werkgever een besluit genomen omtrent de vraag op welke wijze een dergelijke nieuwe regeling zou moeten worden uitgevoerd. Een dergelijke beschikbare premieregeling zou namelijk door het pensioenfonds, maar ook door een derde partij (zoals een verzekeraar of een premiepensioeninstelling) kunnen worden uitgevoerd. De werkgever heeft medio 2014 aangegeven de uitvoering van een nieuwe pensioenregeling onder te willen brengen bij een derde partij en niet bij SPR. De redenen die hiervoor worden aangegeven zijn dat de uitvoering van pensioenregelingen principieel niet binnen de onderneming zou moeten plaatsvinden en dat de uitvoering door het pensioenfonds geen duidelijke voordelen biedt ten opzichte van de uitvoering door een derde partij. Het bestuur was eerder in maart 2014 tot de conclusie gekomen dat de uitvoering van de huidige en de nieuwe regelingen door het pensioenfonds in het belang van de (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden het meest wenselijk zou zijn. Een belangrijke reden daarbij betrof de overweging dat door het verplaatsen van de uitvoering van de nieuwe pensioenregeling naar een andere pensioenuitvoerder, SPR als gesloten pensioenfonds verder dient te gaan. Dat zou de levensvatbaarheid van het pensioenfonds op termijn mogelijk onder druk kunnen zetten. De werkgever heeft echter aangegeven, na via het pensioenfonds aanvullende informatie van DNB verkregen te hebben, geen grote nadelen te zien in het feit dat SPR in de toekomst als gesloten fonds zal opereren. Als gevolg van deze keuze door de werkgever heeft het bestuur van SPR zich na dit besluit nader moeten oriënteren op de consequenties die deze beslissing van de werkgever voor het fonds heeft en hoe in het kader van deze nieuwe situatie vanaf 2015 in het belang van alle betrokkenen door het fonds gehandeld dient te worden. Overgang naar een gesloten pensioenfonds De keuze van de werkgever om de uitvoering van de (gewijzigde) pensioenregeling onder te brengen bij een andere pensioenuitvoerder heeft ingrijpende gevolgen voor de toekomst en de inrichting van het pensioenfonds. In dit kader heeft het bestuur zich vanaf de zomer van 2014 nadrukkelijk gebogen over de vraag welke wijzigingen en risico s hierdoor aan de orde zijn. In deze paragraaf wordt verslag gedaan van de diverse acties die het bestuur in dit kader heeft ondernomen. Ondanks het oorspronkelijke voornemen van de werkgever om de uitvoering van de nieuwe pensioenregeling met ingang van 1 januari 2015 bij een derde partij onder te brengen, bleek in het najaar van 2014 dat realisatie van dit voorgenomen tijdpad niet haalbaar was. Om die reden heeft de werkgever het bestuur verzocht om de uitvoering van de bestaande pensioenregeling in 2015 voor (in ieder geval) een half jaar voort te zetten. Werkgever en pensioenfonds hebben hiertoe eind 2014 overleg gevoerd over de totstandkoming van een nieuwe uitvoeringsovereenkomst, die begin 2015 is afgesloten. Deze uitvoeringsovereenkomst kent een ongewijzigde premiestelling ten opzichte van de voorgaande uitvoeringsovereenkomst. Als specifiek aspect geldt dat ten behoeve van een specifieke groep werknemers die zich in de eindfase van een reorganisatietraject bevinden, voortzetting van de pensioenopbouw tot uiterlijk eind 2015 binnen het fonds mogelijk is. In het kader van de nieuwe positie van het fonds heeft het bestuur adviseur Mercer opdracht gegeven tot het uitvoeren van een zogenaamde kwetsbaarheidsanalyse. In deze analyse wordt de financiële positie van het pensioenfonds doorgerekend, uitgaande van de situatie waarin geen premies meer worden ontvangen. Hierbij zijn zaken als de ontwikkeling van de dekkingsgraad, indexatiepotentieel, herstelpotentieel, schaalgrootte en kostendekking aan de orde. Ook wordt er gekeken naar meer kwalitatieve zaken, zoals de bestuurbaarheid van het fonds. Bij de analyse is rekening gehouden met de mogelijkheid dat deelnemers die overgaan naar de nieuwe pensioenregeling een uitgaande waardeoverdracht kunnen uitvoeren. De conclusie van de kwetsbaarheidsanalyse is dat als gevolg van het gesloten karakter een geleidelijke veroudering zal optreden, die sneller gaat naarmate er meer uitgaande waardeoverdrachten zullen plaatsvinden. Desondanks kan geconcludeerd worden dat het fonds de komende jaren ook als gesloten fonds een jong fonds zal blijven dat voldoende schaalgrootte heeft om zelfstandig voort te bestaan. De financiële positie wordt beperkt beïnvloed door de overgang naar het gesloten pensioenfonds, wel zal het bestuur zich moeten buigen over de vraag of aanpassing van het beleggings- en winstbijschrijvingsbeleid voor het gesloten fonds aan de orde zijn. Enige concrete aandachtspunt uit de kwetsbaarheidsanalyse betreft de kostendekking van het gesloten pensioenfonds. De conclusie van de analyse is dat de omvang van de huidige voorziening excassokosten momenteel beperkt en daarmee mogelijk niet toereikend zal zijn in de nieuwe situatie. Op grond van deze constatering hebben het bestuur en de werkgever overleg gevoerd over de instandhouding van de volledige vergoeding van de uitvoeringskosten door de werkgever aan het pensioenfonds, conform de huidige situatie. Partijen zijn voornemens om voor de jaren vanaf 2016 een uitvoeringsovereenkomst te sluiten waarin de werkgever zich verbindt om de uitvoeringskosten van het fonds voor onbepaalde tijd voor zijn rekening te nemen. Ten aanzien van het beleggingsbeleid voor het gesloten fonds heeft het bestuur geconstateerd dat het wenselijk en noodzakelijk is om een nieuwe ALM-studie uit te voeren. Besloten is om deze studie in het voorjaar van 2015 uit te voeren, aangezien daarmee tevens voldaan kan worden aan

20 18 bestuursvergaderingen en besluitvorming de verplichtingen op grond van het nieuwe Financieel Toetsingskader. Verwacht wordt dat deze ALM-studie voor het gesloten pensioenfonds voor 1 juli 2015 zal worden afgerond. Op basis hiervan zullen tevens het nieuwe herstelplan en de haalbaarheidsanalyse voor het gesloten pensioenfonds worden opgesteld en zal een aangepaste ABTN worden vastgesteld. De werkgever heeft in het kader van de totstandkoming van de nieuwe pensioenregeling het verzoek ingediend om ten behoeve van de deelnemers die overgaan naar de nieuwe pensioenregeling een overdracht van de opgebouwde aanspraken mogelijk te maken. Het bestuur heeft zich gebogen over de vraag op welke wijze het bestuur aan dit verzoek kan voldoen, zonder de belangen van de diverse betrokken groepen te veronachtzamen. Het bestuur heeft vervolgens de uitgangspunten vastgesteld op grond waarvan een collectieve waardeoverdracht dient plaats te vinden. Eén van de gestelde voorwaarden is dat de betrokken deelnemers hun expliciete instemming dienen te verlenen aan de overdracht. Wordt deze instemming niet verkregen, dan kan er geen sprake zijn van overdracht. Voor de uitvoering van een dergelijke collectieve waardeoverdracht is voorafgaande instemming van de toezichthouder vereist. In 2015 zal het bestuur het voornemen tot collectieve waardeoverdracht voorleggen aan De Nederlandsche Bank. Gegeven de nieuwe situatie van een gesloten pensioenfonds heeft het bestuur zich ook georiënteerd op de mogelijkheden om tot een volledige overdracht van de verplichtingen en bezittingen aan een andere pensioenuitvoerder te komen. Daarbij zijn concreet met name verzekeraars in beeld. Dit zou leiden tot een liquidatie van het pensioenfonds. Bij een dergelijke overdracht staan de belangen van de betrokken (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden centraal. Alleen als een overdracht een toekomstperspectief biedt dat voldoende aantrekkelijk is in termen van zekerheid en kansen op indexatie, zal een dergelijke overdracht en daarmee liquidatie van het fonds door het bestuur worden overwogen. De eerste uitgevoerde analyses wijzen uit dat in de huidige marktomstandigheden met lage renteniveaus een overdracht naar een verzekeraar weinig aantrekkelijk lijkt. Ook lijkt de (fors gestegen) omvang van het fonds een beperkende factor voor een mogelijke overdracht. Het bestuur heeft besloten de mogelijkheden voor een eventuele overdracht continu te monitoren, waarbij ook mogelijkheden als het algemeen pensioenfonds (APF) in beeld zijn. Voor het uitvoeren van deze monitoring wordt gebruik gemaakt van de diensten van consultants. Van een overdracht naar een andere pensioenuitvoerder kan pas sprake zijn als SPR de actieve uitvoering van de pensioenregeling heeft beëindigd. Communicatie Net als in de voorgaande jaren heeft het fonds ook in 2014 het magazine grijs verspreid onder alle actieve deelnemers en pensioengerechtigden van het fonds. Grijs is ook te vinden op de website van SPR. Met grijs wordt vooral beoogd het onderwerp pensioen te laten leven bij de actieve deelnemers van het fonds. Tevens wordt getracht de toegankelijkheid van het bestuur en het pensioenbureau te vergroten. In 2014 is er één editie van grijs verschenen, in december. In deze editie werd ingegaan op de drie veranderingen die in 2015 op de pensioenen bij Randstad van toepassing zijn: de verlaging van het opbouwpercentage, de maximering van de pensioengrondslag op en het feit dat het pensioenfonds als een gesloten pensioenfonds verdergaat. Tevens heeft het bestuur zich in deze editie gepresenteerd aan de deelnemers en pensioengerechtigden van het fonds. Ten gevolge van de onzekerheid omtrent de toekomstige situatie van het pensioenfonds is er in 2014 terughoudend gecommuniceerd naar de belanghebbenden. De rolverdeling tussen de werkgever en het pensioenfonds in de communicatie rond de overgang naar een nieuwe pensioenregeling bij een nieuwe uitvoerder speelt daarbij een belangrijke rol. Partijen hebben afspraken gemaakt over deze rolverdeling en de communicatieve aspecten van de overgang, die in 2015 zullen worden geconcretiseerd. Bovendien is in het najaar van 2014 op de website van SPR een nieuwsbericht geplaatst waarin toegelicht wordt dat het fonds vanaf 1 juli 2015 de facto een gesloten pensioenfonds zal zijn. Overgang naar een nieuw bestuursmodel In 2013 werd de Wet Versterking bestuur pensioenfondsen van kracht. Als gevolg van deze wet moesten alle pensioenfondsen per 1 juli 2014 een keuze maken uit vijf mogelijke bestuursmodellen met bijbehorende keuzes voor de vormgeving van het intern toezicht en de betrokkenheid van en verantwoording aan (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden. Daarnaast leidde de nieuwe wet tot aanscherpingen op het gebied van de geschiktheid van bestuurders en rapportageverplichtingen van pensioenfondsen. Eind 2013 en begin 2014 heeft het bestuur zich intensief beziggehouden met de te maken keuzes ten aanzien van het bestuursmodel. Daarbij speelde als belangrijke omstandigheid dat de ontwikkelingen rond de toekomstige pensioenuitvoering (nieuwe regeling wel of niet binnen het pensioenfonds, een mogelijke overdracht van de rechten en verplichtingen aan een pensioenverzekeraar) van invloed waren op de keuze voor het bestuursmodel. Het bestuur heeft na overweging en consultatie van de achterban besloten om op 1 juli 2014 het bestaande paritaire bestuursmodel te handhaven. De reden voor deze keuze was dat de lopende trajecten inzake de toekomst van de pensioenuitvoering en van het pensioenfonds de directe betrokkenheid van sociale partners vereisen. Binnen het paritaire model zijn wel enkele inhoudelijke wijzigingen doorgevoerd. Allereerst hebben zowel de werkgevers- als de deelnemersgeleding binnen het bestuur ieder een zetel ingeleverd ten behoeve van de opneming