Besluitenlijst d.d. d.d. d.d. [ ]Akkoordstukken -- [X]Openbaar [ ]Besloten --

Transcriptie

1 Nota voor burgemeester en wethouders Onderwerp deelname Overijsselse aanpak slim openbaar laden 1- Notagegevens Notanummer Datum Programma: 04 Milieu Portefeuillehouder Weth. Rorink Team ROB 2- Bestuursorgaan [X]B & W [ ]Raad -- [ ]Burgemeester -- College van B & W - Burgemeester - Weth. Kolkman - Weth. Hartogh Heys - Weth. Rorink - Weth. Grijsen Besluitenlijst d.d. d.d. d.d. [ ]Akkoordstukken -- [X]Openbaar [ ]Besloten -- Routing d.d. programmamanager regiemanager wethouder par. [ ]adj.secr. -- [X]gem.secr BIS Openbaar Status Definitief Bijlagen Uitnodigingsbrief van de provincie: "Informatiepakket Overijsselse aanpak voor slim openbaar laden"; bijlagen bij brief van de provincie: informatienotitie (1); veel gestelde vragen (2); concept samenwerkingsovereenkomst (3); toelichting overeenkomst (4) prognose laadlocaties (5) Incidentele volmacht F. Rorink samenwerkingsovereenkomst Laadpalen B & W d.d.: Besloten wordt: 1 In te stemmen met het ondertekenen van een samenwerkingsovereenkomst met de provincie Overijssel voor deelname aan de Overijsselse aanpak slim openbaar laden. In deze overeenkomst de provincie te machtigen en mandaat te verlenen voor het organiseren van een openbare aanbesteding namens de deelnemende gemeenten en het aangaan van een concessieovereenkomst met een marktpartij (Charge Point Operator (CPO)) voor het exclusieve recht en de verplichting voor het plaatsen van laadpalen in de openbare ruimte op het grondgebied van Deventer voor een periode van 3 jaar (vanaf 2018) met een verlengingsmogelijkheid van 1 jaar en de exploitatie van deze laadpalen gedurende een periode van 10 jaar tot en met de burgemeester te verzoeken portefeuillehouder F. Rorink volmacht te verlenen om de samenwerkingsovereenkomst te tekenen met de provincie Overijssel, waarin de afspraken zijn vastgelegd. 3 de beleidsregels oplaadpalen Deventer 2015, openbaar laden elektrische voertuigen, aan te passen aan de aanpak slim openbaar laden voor 1 januari de nota en het besluit openbaar te maken. Financiële aspecten: Financiële gevolgen voor de gemeente? Begrotingswijziging Financiële gevolgen opvangen binnen het programma Milieu en Duurzaamheid Ja Nee Voorstel openbaarmaking conform Wet Openbaarheid Bestuur (Wob)

2 [ ] De nota en het besluit openbaar te maken [X] De nota en het besluit openbaar te maken vergezeld van bijgaand persbericht [ ] De nota en het besluit openbaar te maken nadat [ ] De nota en het besluit openbaar te maken, behalve [ ] Het besluit openbaar te maken, maar niet de nota, gelet op artikel: [ ] De nota en het besluit niet openbaar te maken, gelet op artikel: Kennisgeving/ Bekendmaking Awb Kennisgeving (publicatie) conform Awb Bekendmaking conform Awb Nee Nee ADVIESRADEN: Moet een van de adviesraden gehoord worden of op de hoogte gesteld? Nee Toelichting Inleiding De komende jaren wordt een aanzienlijke groei van het (volledig) elekrisch rijden verwacht. Dit door toename van de actieradius en daling van de kostprijs van volledig elektrische auto's. Het belang van laadvoorzieningen in de openbare ruimte neemt daardoor toe. De elektrische auto is in de transitie naar energieneutraal Deventer in 2030 ook van belang voor opslag van pieken in opwek van duurzame energie en het later benutten van deze duurzame stroom. In 2015 heeft de gemeenteraad elektrisch vervoerbeleid vastgesteld. In december 2015 heeft B&W beleidsregels vastgesteld en is de raad per raadsmededeling geinformeerd. Uitgangspunt voor de laadpalen in Deventer is marktwerking. In de beleidsregels is een open markt model uitgewerkt. De afgelopen 1,5 jaar zijn naast laadpalen in de gemeentelijke parkeergarages inmiddels zes laadpalen in de openbare ruimte, op aanvraag van elektrische autorijders, gerealiseerd door het bedrijf Allego. Allego biedt de laadpalen zonder kosten (als enige aanbieder) aan de gemeente aan. De gemeente neemt een verkeersbesluit en regelt en betaalt het verkeersbord. Gemeente en Allego hebben voor deze geplaatse laadpalen een contract. De verantwoordelijkheid voor definitieve locatiekeuze ligt bij de gemeente. De gemeente heeft een uitnodiging ontvangen van de provincie Overijssel deel te nemen aan "Overijsselse aanpak slim openbaar laden". Overijssel regelt de aanbesteding, het contractmanagement en organiseert de financiering voor een gebundelde concessie voor 1200 laadpalen (100 voor Deventer). Deelname aan dit aanbod draagt bij aan het realiseren van een slimme en toereikende openbare E-laadinfrastructuur met maximale marktwerking, kwalitatieve voorwaarden, zo min mogelijk kosten voor E-rijders en gemeente, bijdragen vanuit de netbeheerders, ontzorging voor de deelnemende gemeenten bij de aanbesteding, de locatiekeuzen en het aanvraag- en realisatieproces. Voorgesteld wordt deel te nemen. Beoogd resultaat Realisatie van een slimme en toereikende E-laadinfrastructuur in de openbare ruimte met maximale marktwerking (door bundeling), zo min mogelijk kosten voor elektrische autorijders ( E-rijders) en gemeente, zeggenschap over de locaties en maximale ontzorging voor de gemeente. Kader E-laadstrategie, raadsbesluit 1 juli Beleidsregels oplaadpalen Deventer 2015, B&W besluit 8 december Argumenten voor en tegen Argumenten voor De Overijsselse aanpak draagt bij aan een maximale marktwerking met zo min mogelijk kosten voor de

3 gemeente en E-rijder, doordat de toekomstige vraag voor laadpalen gebundeld in een aanbesteding wordt uitgezet in de markt. De Overijssels aanpak draagt bij aan het ontzorgen van de gemeente door de provinciale aanbesteding, het stroomlijnen van het aanvraag- en realisatieproces en het tegelijk realiseren van een verkeersbord naast de laadpaal. De Overijsselse aanpak ontzorgt en helpt de gemeente bij de locatiekeuzes. Namelijk met ondersteuning vanuit dit project in 2017 kan de gemeente een plankaart openbare laadinfrastructuur kan opstellen (met toekomstige laadlocaties), hierover informeren en publiceren en indien gewenst voor meerdere locaties tegelijk een (concept) verkeerbesluit nemen. Argumenten tegen Met deze aanbesteding krijgt een marktpartij het exclusieve recht en de plicht voor de plaatsing van laadpalen in een periode van 3 jaar met een optie voor 1 jaar verlenging. Het is in deze periode dus niet mogelijk dat andere martkpartijen laadpalen in de openbare ruimte plaatsen, die binnen de voorwaarden van deze concessie vallen. De gemeentelijke ervaringen met het aanvraag- en relisatieproces met de huidige aanbieder van laadpalen (Allego) zijn overwegend positief. Het is niet zeker of de ervaringen met de nieuwe aanbieder en de ontzorging vanuit de provincie vergelijkbaar zullen zijn. Extern draagvlak (partners) Gezamenlijke aanpak van provincie, gemeenten en netwerkbeheerders (Enexis, Coga en Rendo) leidt tot een Overijsselse aanpak voor slim openbaar laden met maximale marktwerking. De netbeheerders hebben toegezegd bij te dragen in de kosten per laadlocatie. Deze aanpak maakt het ook mogelijk voor de financiering van de aanbesteding een beroep te doen op de landelijke Green Deal 'Publiek Toegankelijke Elektrische laadinfrastructuur'. De provincie gaat daarvoor een bestuursoverenkomst aan met de Rijksdienst voor ondernemend Nederland. Financiële consequenties Op basis van een marktverkenning door de provincie wordt verwacht dat de gemeente maximaal 250 euro per ingerichte laadplek (laadpaal inclusief verkeersbord) bijdraagt. Ervaring met een vergelijkbare aanbesteding in Noord- Brabant en Limburg leert dat de bijdrage ook op nul euro per laadplek zou kunnen uitkomen. De prognose voor Deventer is dat er een laadbehoefte is voor 100 openbare laadpalen in de periode 2018 t/m 2020 (met eventuele verlenging met 1 jaar). De maximale kosten van 100 x 250 euro = euro verspreid over 3 jaar (mogelijk vier jaar) wordt gedekt uit het programma Milieu en Duurzaamheid. Omdat in deze concessie bij een laadpaal tegelijk ook een verkeersbord wordt geplaatst hoeft de gemeente vanuit het programma Leefomgeving deze kosten niet meer voor haar rekening te nemen. Naar verwachting zijn door het opstellen van een plankaart openbare laadinfrastructuur in 2017 en de coordinatie door de provincie de komende jaren minder gemeentelijke uren nodig voor het aanvraag- en realisatieproces en het nemen van verkeersbesluiten. Aanpak/uitvoering Voor 16 mei 2017 besluit deelname door het college van B&W. Juni 2017 besluit provincie Overijssel over een Europese aanbesteding en verder voorbereiden aanbesteding Juni 2017 schirftelijk informeren huidige aanbieder Allego dat nieuwe aanvragen via de concessie gaan lopen. Voor 1 juli 2017 ondertekenen door de portefeuillehouder Milieu en Duuzaamheid van de definitieve samenwerkingsovereenkomst met de provincie Overijssel.

4 Na ondertekening van de samenwerkingsovereenkomst de gemeenteraad actief te informeren door middel van een raadsmededeling. Voor 1 januari 2018 opstellen van een plankaart openbare laadinfrastructuur, met ondersteuning vanuit het project, en daarover informeren /publiceren. Voor 1 januari 2018 aanpassen beleidsregels oplaadpalen Deventer 2015 aan de voorwaarden in de concessie en daarover informeren /publiceren. Vanaf 1 januari 2018 aanvraag- en realisatieproces in uitvoering met aanbieder van de concessie. Plaatsing door concessiehouder naar behoefte op basis van plankaart, beleidsregels en verkeersbesluiten.

5 Luttenbergstraat 2 Postbus GB Zwolle Telefoon Fax overijssel.nl postbus@overijssel.nl Burgemeester en wethouders van alle gemeenten in Overijssel Inlichtingen bij Dhr. W. Gerritsen telefoon W.Gerritsen@overijssel.nl KvK IBAN NL45RABO Onderwerp: Informatiepakket 'Overijsselse aanpak voor slim openbaar laden' Datum Kenmerk 2017/ Pagina 1 Uw brief Uw kenmerk Geacht College, Hierbij ontvangt u de uitnodiging voor uw gemeente om deel te nemen aan de Overijsselse aanpak voor slim openbaar laden van elektrische voertuigen. In november 2016 en februari 2017 is uw gemeente o.a. via ambtelijke informatiebijeenkomsten hierover eerder geïnformeerd. Een gezamenlijke aanbesteding voor deelnemende gemeenten is nu de kernopgave. De provincie Overijssel, het intergemeentelijke Kernteam Openbaar Laden Overijssel (KOLO) en netwerkbedrijven Enexis, Cogas en Rendo zijn de initiatiefnemers van deze regionale aanpak met en voor gemeenten. Het is onze ambitie dat zoveel mogelijk Overijsselse gemeenten deelnemen aan deze aanpak. Dat is de basis voor een succesvolle aanbesteding. Waarom een Overijsselse aanpak? Elektrisch rijden groeit. De kostprijs van accu s en daarmee van elektrische auto s neemt in hoog tempo af en tegelijkertijd neemt de actieradius toe. De ambitie van het Rijk, elektrische voertuigen in 2020, wordt naar verwachting gehaald. De ontwikkelingen rond accu s en auto-industrie laten zien dat de volgende doelstelling 1 miljoen elektrische auto s in 2025 realistisch is. Laadzekerheid voor de EV-rijder is van groot belang. 70% van de Nederlanders heeft geen eigen oprit en dus geen mogelijkheid om op eigen terrein te laden. Naast de mogelijkheid om op eigen terrein, op het werk of bij semi-publieke laadpunten op te laden (zoals bijvoorbeeld Stek in Twente) is er daardoor behoefte aan laadinfrastructuur in de openbare ruimte. De gemeente is beheerder en eigenaar van de openbare ruimte en heeft daarmee een belangrijke rol in het faciliteren van elektrisch rijden met laadinfrastructuur in de openbare ruimte. Tegelijkertijd groeit de productie van duurzame energie uit o.a. zon en wind. De productie van duurzame energie vindt vaak niet plaatst op het moment dat er vraag is, waardoor er tijdelijke opslag van energie nodig is. De elektrische auto is een opslagmedium dat hier bij uitstek voor geschikt is. Door de benodigde laadinfrastructuur slim en toekomstbestendig te maken, wordt het mogelijk om de productie van duurzame energie op termijn te koppelen aan de elektrische auto. Hiermee kan elektrisch rijden maximaal bijdragen aan de transitie naar duurzame mobiliteit en energie. Bijlagen div. Datum verzending

6 Informatiepakket 'Overijsselse aanpak voor slim openbaar laden' Om de transitie naar duurzame mobiliteit en energie te faciliteren organiseert de provincie Overijssel in samenwerking met Enpuls (dochter van Enexis), Cogas, Rendo en het KOLO een gezamenlijke aanbesteding voor de realisatie van ten minste nieuwe laadinfrastructuur locaties in Overijssel. Op deze manier wordt schaal gecreëerd en kan een marktpartij op basis van één set randvoorwaarden voor alle gemeenten een goede aanbieding doen. Deze aanpak leidt tot maximale marktwerking. Het uitgangspunt van de aanbesteding is om de gemeente zoveel mogelijk te ontzorgen en de EV-rijder een goede laadmogelijkheid tegen een gunstig laadtarief te bieden. Datum Kenmerk 2017/ Pagina 2 Uw brief Uw kenmerk Mee doen? Voor deelname aan de Overijsselse aanpak vragen wij een collegebesluit van uw gemeente met daarin de volgende punten: 1. De gemeente verleent de provincie machtiging en mandaat om een openbare Europese aanbesteding te organiseren ten behoeve van en namens alle deelnemende gemeenten voor het aangaan van een concessieovereenkomst met één marktpartij (Charge Point Operator (CPO)) die zorg draagt voor het realiseren en exploiteren van laadpalen in de gemeente. In deze concessieovereenkomst wordt vastgelegd dat de marktpartij gedurende de plaatsingstermijn (3 jaar met eenmaal verlengingsmogelijkheid van 1 jaar) het exclusieve recht en de verplichting heeft voor het plaatsen van laadpalen in de openbare ruimte op grondgebied in eigendom van de gemeente; 2. De gemeente verleent de provincie machtiging en mandaat om namens de gemeente het contractmanagement met de marktpartij te voeren gedurende de looptijd van de CPOovereenkomst (10 jaar). 3. De gemeente is er mee bekend dat voor de financiering van de aanbesteding de provincie Overijssel een beroep doet op de Green Deal Publiek Toegankelijke Elektrische Laadinfrastructuur en hiervoor een bestuursovereenkomst aan gaat met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland; 4. De gemeente sluit een samenwerkingsovereenkomst met de provincie Overijssel, waarin de afspraken zijn vastgelegd. Deze overeenkomst is in concept bijgevoegd PLANNING Wij vragen uw gemeente tijdig te besluiten om al dan niet deel te nemen aan de aanbesteding. Deze planning ziet er als volgt uit: Informeren van gemeenten en het beantwoorden van vragen door het projectteam in voorjaar 2017; Een collegebesluit voor deelname voor 10 mei 2017; Op basis van o.a. het aantal deelnemende gemeenten besluit de provincie samen met de netwerkbedrijven of wordt overgegaan tot publicatie van de aanbesteding; Gemeente en provincie ondertekenen de samenwerkingsovereenkomst voor 1 juli 2017; Het concept van de samenwerkingsovereenkomst is bijgevoegd; De aanbesteding wordt naar verwachting in juni 2017 gepubliceerd. De gunning vindt naar verwachting in november 2017 plaats De exploitant start naar verwachting vanaf januari 2018 met het plaatsen van nieuwe laadpalen.

7 Informatiepakket 'Overijsselse aanpak voor slim openbaar laden' Informatie voor gemeenten Aan dit document is een viertal bijlagen toegevoegd met informatie over de Overijsselse aanpak voor slim openbaar laden: 1. Informatienotitie met een volledige toelichting op de Overijsselse aanpak voor slim openbaar laden; 2. Q & A met antwoord op de meest gestelde vragen tijdens de informatiebijeenkomsten; 3. Concept samenwerkingsovereenkomst tussen gemeente en de provincie Overijssel; 4. Toelichting op samenwerkingsovereenkomst; 5. Prognose van de behoefte aan laadpalen in de openbare ruimte in 2020 per gemeente. Datum Kenmerk 2017/ Pagina 3 Meer informatie? Voor meer informatie en aanvullende vragen over deze aanbesteding kunt u contact opnemen met: Willem Knol: telefoon willem.knol@overmorgen.nl; Wim Gerritsen, telefoon w.gerritsen@overijssel.nl. We zien uit naar uw deelname aan de Overijssel aanpak voor slim openbaar laden. Wij verwachten uw reactie graag uiterlijk 16 mei Met vriendelijke groet, namens Gedeputeerde Staten van Overijssel, Uw brief Uw kenmerk ir. Ivo Rooze, teamleider Beleidsontwikkeling en Realisatie eenheid Natuur en Milieu Schrijft u ons een brief of ? Behandel dan één onderwerp per brief of . Wilt u ook het kenmerk vermelden dat u bovenaan deze brief vindt? Op die manier kunnen wij sneller op uw vraag of opmerking reageren.

8 Overijsselse aanpak slim openbaar laden Bijlage 1: Informatienotitie over de Overijsselse aanpak slim openbaar laden Inleiding De provincie Overijssel, Enexis (via Enpuls), Rendo en Cogas en het KOLO zetten zich gezamenlijk in voor elektrisch vervoer (ook wel EV) en de energietransitie in Overijssel. Dit doen ze door het faciliteren van slimme laadinfrastructuur in de openbare ruimte. Zo maken ze elektrisch rijden op lokaal opgewekte duurzame energie in Overijssel op termijn mogelijk. De Overijsselse aanpak heeft het volgende doel en uitgangspunten: Gemeenten maximaal te ontzorgen bij de uitrol van laadinfrastructuur, waarbij de inspanning voor de en gemeenten zo beperkt mogelijk is én de gemeente altijd zeggenschap heeft over de laadlocaties; Zorgen voor marktwerking, oftewel het realiseren van laadinfrastructuur is aan de markt. De praktijk leert dat via een aanbesteding op regionaal of provinciaal niveau laadinfrastructuur exploitanten met elkaar kunnen en willen concurreren. Op gemeentelijk niveau ontstaat deze marktwerking (voorlopig nog) niet. Marktpartijen zien een drempel in het afzonderlijk maken van afspraken met elke gemeente. De Overijsselse aanpak zorgt voor gestandaardiseerde afspraken en processen, waarbij de provincie Overijssel optreedt als aanbestedende dienst en contractmanager. In de uitwerking van de aanbesteding maakt de provincie zoveel mogelijk gebruik van bestaande kennis en standaarden, die onder andere zijn opgesteld door het Natioaanl Kennisplatform Laatinfrastructuur (NKL), ElaadNL en lessons learned van voorgaande aanbestedingen; Lage kosten voor gebruikers én overheden. Voor het realiseren van laadinfrastructuur kan nog een eenmalige bijdrage per laadlocatie nodig zijn. Een marktconsultatie en praktijkvoorbeelden (o.a. aanbesteding Brabant/Limburg en regio Rotterdam) laten zien dat door schaalgrootte en nieuwe verdienmodellen marktpartijen bereid zijn om te investeren en geen of een beperkte overheidsbijdrage nodig is. Het uitgangspunt van de Overijsselse aanpak is dat het laadtarief voor de EV-rijder in ieder geval concurrerend is ten opzichte van brandstof, maar liefst nog lager. In deze aanbesteding zetten we daar vol op in. Het tarievenmodel wordt daarbij toekomstbestendig ingericht, o.a. door onderscheid te maken in de tarieven voor het leveren van duurzame energie en het gebruik van de infrastructuur. Ondanks een lang exploitatiecontract voorkomen we daarmee een zogenaamde lock-in. De provincie Overijssel organiseert om deze doelen te behalen een aanbesteding waarmee het mogelijk is om de komende jaren openbare laadinfrastructuur te realiseren naar behoefte van EV-rijders en gemeenten. Deze notitie bevat informatie voor gemeenten over deze aanpak. Hierbij wordt ingegaan op de inhoud van de Overijsselse aanpak en de rolverdeling van de provincie en de gemeente. Voor deelname van een gemeente is een college besluit nodig voor 10 mei Dit collegebesluit maakt het onder andere mogelijk om aanspraak te maken op een rijksbijdrage voor de financiering van het project. Vervolgens tekenen provincie en gemeenten een samenwerkingsovereenkomst om de samenwerking vast te leggen. Deze informatienotitie bestaat uit: 1. Achtergrond informatie over de Overijsselse aanpak 2. Actuele ontwikkelingen voor elektrisch vervoer en openbaar laden 3. Rol van de gemeente bij openbaar laden 4. Gezamenlijke aanbesteding zorgt voor marktwerking 5. Taken en verantwoordelijkheden CPO 6. Het aanbod voor gemeenten 7. Voorwaarden aan gemeenten voor deelname 8. De rol van de provincie Pagina 1 van 8

9 Overijsselse aanpak slim openbaar laden 1. De Overijsselse aanpak openbare laadinfrastructuur Het realiseren van openbare laadinfrastructuur in Overijssel is nodig om de transitie naar duurzame energie en mobiliteit mogelijk te maken. De provincie heeft deze ambitie opgenomen en vertaald naar de uitvoeringsagenda van haar programma Nieuwe Energie Overijssel (NEO). Daarop heeft zij besloten een Overijsselse aanpak te faciliteren voor en door gemeenten in samenwerking met de netwerkbedrijven Enexis, Rendo en Cogas en het Kernteam Openbaar Laden Overijssel (KOLO). De netwerkbedrijven Enexis (via haar nieuwe bedrijfsonderdeel Enpuls 1 ), Cogas en Rendo stimuleren deze regionale samenwerking voor openbare laadinfrastructuur vanuit de ambitie om de energietransitie te versnellen (bijv. door Smart Charging), haar maatschappelijke verantwoordelijkheid en de kwaliteit van het elektriciteitsnet. Het is tevens in hun belang dat regionale laadinfrastructuur, kennis en processen aansluiten op nationale en internationale ontwikkelingen en samenwerkingen. Dit heeft ook aan de basis gestaan voor de gezamenlijke succesvolle aanpak voor laadinfrastructuur in de provincies Noord-Brabant en Limburg. Het KOLO is het platform voor en door gemeenten in Overijssel waarin gemeenten de samenwerking zoeken en kennis delen om tot een regionale laadinfrastructuur te komen. Randvoorwaarden voor de verdere groei van elektrische vervoer is immers een dekkend laadnetwerk in elke gemeente en zo ook in de provincie. Tot nu toe zijn er in Overijssels ongeveer 200 openbare laadinfrastructuur locaties gerealiseerd. Uit een voorgaande analyse (uitgevoerd in 2014 op basis van een wetenschappelijk gevalideerd voorspelmodel) blijkt een behoefte voor publieke laadpalen in Overijssel in In bijlage 4 is de prognose per gemeenten opgenomen. Deze analyse is gebaseerd op de landelijke verwachting van EV s in 2020 en meervoudig gebruik van publieke laadpalen (o.a. door meerdere bewoners, forenzen en bezoekers). Om aan de behoefte voor openbare laadinfrastructuur in 2020 te voldoen is er aanzienlijke sprong in het aantal laadpalen nodig. In de komende jaren willen de provincie, Enpuls, Cogas en Rendo zich inzetten voor de ontwikkeling naar een volwassen markt voor publieke laadinfrastructuur. Op dit moment zijn de kosten van publieke laadinfrastructuur nog niet in verhouding met de opbrengsten, waardoor het voor marktpartijen lastig is een verdienmodel te ontwikkelen en in openbare laadinfrastructuur te investeren. Recente praktijkervaringen en ook de resultaten van een markconsultatie voor de Overijsselse aanpak, laten zien dat via regionale samenwerking en een openbare aanbesteding er voldoende schaal ontstaat. Daardoor ontstaat bij marktpartijen bereidheid om te investeren in publieke laadinfrastructuur. Zo behoort ook in Overijssel laadinfrastructuur met lage kosten voor overheden en gebruikers tot de mogelijkheden. Via de Overijsselse aanpak worden deze randvoorwaarden zo goed mogelijk ingevuld. 2. Ontwikkeling elektrisch vervoer en openbaar laden In februari 2017 reden er ruim auto s met een stekker in Nederland. Er is op dit moment een behoorlijke keuze uit volledig elektrische en hybride modellen. De meeste grote automerken zetten in op de doorontwikkeling hiervan. Dit jaar en volgend jaar komen nieuwe betaalbare volledig elektrische auto s op de markt met een actieradius van 300 km of meer (o.a. Volkswagen e-golf, Opel Ampera-e, Renault ZOE en de Tesla Model 3). De elektrische auto wordt daarmee een volwaardig alternatief voor de auto met brandstofmotor. Naar verwachting zijn er in elektrische auto s, met een groei naar één miljoen elektrische auto s in Enpuls is een nieuw bedrijfsonderdeel van Enexis Groep dat zich richt op realisatie van oplossingen die bijdragen aan lokale energieambities. Enpuls focust zich op de thema s duurzame mobiliteit, energiebesparing, flexibiliteit en duurzame gebiedsontwikkeling. Pagina 2 van 8

10 Overijsselse aanpak slim openbaar laden De vraag naar laadinfrastructuur voor elektrische auto s in de openbare ruimte neemt door deze ontwikkeling flink toe. De provincie Overijssel, Enpuls, Cogas en Rendo zien in deze groei van elektrisch rijden een kans en een noodzaak om onze energievoorziening te verduurzamen. Met de elektrische auto is rijden op duurzaam opgewekte energie mogelijk. Daarnaast biedt het kansen om duurzaam opgewerkte energie slim en efficiënt te gebruiken. Door slim te laden bijvoorbeeld als er veel aanbod is van zon en wind - kan vraag en aanbod van duurzame energie beter op elkaar worden afgestemd door de duurzame energie op te slaan in accu s van elektrische auto s. 3. Rol van de gemeente bij openbaar laden Landelijk hebben circa 70% van de huishoudens geen gelegenheid om op eigen terrein te parkeren en laden. In Overijssel ligt dit percentage iets lager, maar nog steeds boven de 50%. Bij het opladen van een elektrische auto zijn EV-rijders zonder parkeermogelijkheid op eigen terrein aangewezen op laadvoorzieningen in de openbare ruimte. De gemeente is als eigenaar en beheerder van de openbare ruimte daardoor altijd betrokken bij de realisatie van openbare laadinfrastructuur. Met de verwachte groei van het aantal elektrische auto s zal de behoefte van inwoners van gemeenten voor openbare laadinfrastructuur aanzienlijk toenemen. De Overijsselse aanpak biedt voor gemeenten de mogelijkheid om met maximale marktwerking elektrisch rijden te faciliteren voor haar inwoners en bezoekers. Daarnaast stellen meerdere gemeenten doelen op het gebied van duurzaamheid. Denk hierbij aan het terugdringen van broeikasgassen of het verbeteren van de luchtkwaliteit. Elektrisch rijden is stil en emissieloos en levert daarmee een substantiële bijdrage aan deze doelstellingen. 4. Gezamenlijke aanbesteding zorgt voor marktwerking De provincie, Enpuls, Cogas en Rendo faciliteren elektrische rijders en gemeenten met de uitrol van toekomstbestendige en slimme laadinfrastructuur door het organiseren van een Europese aanbesteding. Het doel hiervan is het selecteren van één Charge Point Operator (CPO) die het recht en de verplichting krijgt om naar behoefte van elektrische rijders en gemeenten laadinfrastructuur te plaatsen, beheren en onderhouden. Via deze aanpak is het mogelijk om in de periode 2018 tot 2020 (met optionele verlenging van een jaar) in alle deelnemende Overijsselse gemeenten ten minste nieuwe laadinfrastructuur locaties te realiseren. Naar verwachting voldoen we hiermee in deze periode aan de vraag van de EVrijders en de gemeenten voor openbare laadpalen. Voor een eventueel snellere groei van het aantal elektrische auto s wordt in de aanbesteding een optie opgenomen om aanvullend nog eens 400 nieuwe laadinfrastructuur locaties te realiseren binnen de plaatsingstermijn. Paragraaf 6 gaat in op de verschillende type locaties die gerealiseerd kunnen worden. De provincie heeft er bewust voor gekozen om via een aanbesteding één partij te selecteren die op basis van bepaalde randvoorwaarden laadinfrastructuur locaties gaat realiseren en exploiteren. Hiermee bieden we alle CPO s die actief zijn voor het plaatsen en exploiteren van laadinfrastructuur een gelijkwaardige mogelijkheid om laadinfrastructuur locaties te realiseren. Zo zorgen we voor zoveel mogelijk marktwerking tussen alle CPO s die in Nederland actief zijn. O.a. de vergelijkbare aanbesteding in Noord-Brabant en Limburg laat zien dat deze marktwerking ontstaat met lage kosten voor overheden en EV-rijders als gevolg. Door het gezamenlijk aanbesteden creëren we financiële schaalvoordelen. Praktijkvoorbeelden laten zien dat CPO s met elkaar kunnen concurreren in (Europese) aanbestedingen voor het plaatsen, beheren en onderhouden van laadinfrastructuur. In dergelijke aanbestedingen waarin meerdere gemeenten samenwerken is sprake van schaal (grote aantallen laadinfrastructuur locaties) en zijn CPO s in staat en bereid om te investeren. Het doel van deze aanpak is om meer concurrentie te organiseren, waardoor voorwaarden (looptijd, risico s) voor gemeenten beter worden en de prijs voor de EV-rijder lager. Schaalvoordelen zorgen namelijk voor lagere kosten en minder risico s voor CPO s. Deze concurrentie ontstaat niet als elke gemeente een eigen aanpak kiest. Dit geldt ook voor het standaardiseren van Pagina 3 van 8

11 Overijsselse aanpak slim openbaar laden processen en afspraken. De CPO hoeft niet met elke gemeente afzonderlijk afspraken te maken. Het eenmalig inrichten van standaard processen en afspraken heeft ook voor gemeenten voordelen, zo is er één aanspreekpunt en kan een groot deel van het werk van gemeenten bij de CPO belegd worden. Tevens maakt een gezamenlijke aanpak het mogelijk dat er aanspraak wordt gemaakt op rijkssubsidie (Green Deal publiek toegankelijke elektrische laadinfrastructuur). 5. Taken en verantwoordelijkheden van de Charge Point Operator (CPO) Door middel van een Europese aanbesteding wordt één CPO geselecteerd. Deze CPO heeft het recht en de verplichting om laadinfrastructuur locaties te realiseren, beheren en onderhouden. In deze paragraaf geven we een toelichting op de belangrijkste taken en verantwoordelijkheden van de CPO. Plaatsingstermijn en exploitatietermijn Het contract met de CPO kent twee termijnen: de plaatsingstermijn en de exploitatietermijn. Tijdens de plaatsingstermijn krijgt de CPO het recht en de verplichting laadpalen te plaatsen. De CPO heeft dan de exclusiviteit voor het plaatsen van openbare laadpalen met een eigen netaansluiting tot en met 3x35A en een laadvermogen van maximaal 22 kw. Andere partijen mogen tijdens de plaatsingstermijn geen openbare laadinfrastructuur plaatsen als dit onder de exclusiviteit valt. Dit kan van invloed zijn op eventuele bestaande contracten. Dat wordt verder toegelicht in paragraaf 7. De gemeente kan wel met andere partijen samenwerken voor laadoplossingen die niet tot de exclusiviteit horen. Zo vallen verlengd private aansluitingen, waarbij laadpalen worden aangesloten op bestaande netaansluitingen, laadpleinen met een netaansluiting vanaf 3x35A en ook snellaadinfrastructuur buiten de exclusiviteit. Daarnaast is er ruimte om op beperkte schaal met andere CPO s samen te werken, bijvoorbeeld voor het realiseren van innovatieve laadoplossing. De plaatsingstermijn duurt drie jaar en kan eerder eindigen op het moment dat alle laadinfrastructuur locaties gerealiseerd zijn. Als er na de termijn van drie jaar nog geen locaties gerealiseerd zijn, dan kan de plaatsingstermijn een keer met één jaar verlengd worden. Aanvullend bestaat de optie om het aantal laadinfrastructuur locaties uit te bereiden met 400 locaties binnen de (eventueel verlengde) plaatsingstermijn. Tijdens de exploitatietermijn, die gelijktijdig start met de plaatsingstermijn, krijgt de CPO het recht en de plicht om de geplaatste palen gedurende 10 jaar (met optionele verlenging van twee keer één jaar) te beheren en te onderhouden. In dit beheren en onderhouden valt ook de 24/7 storingsdienst waar gebruikers mee kunnen bellen in het geval van storing. Hiermee is dienstverlening voor het beheer en onderhoud voor de laadinfrastructuur voor 10 jaar gegarandeerd. Na de afloop van de exploitatietermijn kan de gemeente er voor kiezen de laadpalen te behouden of op kosten van de CPO te laten verwijderen. Werken met één arbeidsgang Het plaatsen van laadpalen kent drie stappen: Het realiseren van de netaansluiting, het aansluiten van de laadinfrastructuur hierop en het plaatsen van het verkeersbord uitsluitend opladen elektrische voertuigen. Dit betekent dat er drie keer iemand naar de locatie toe moet. Om dit proces te optimaliseren worden de netaansluiting en het aansluiten van de laadinfrastructuur in één arbeidsgang verricht. Als de gemeente dit wenst, wordt ook het verkeersbord geplaatst door de CPO. Hiermee reduceren we kosten en beperken we eventueel hinder van de werkzaamheden. Groene stroom van Nederlandse oorsprong De CPO sluit een leveringscontract af met een energieleverancier voor de levering van elektriciteit op de laadinfrastructuur. In het programma van eisen wordt opgenomen dat dit contract altijd moet bestaan uit volledig groene stroom, met Nederlandse garanties van oorsprong. In de aanbesteding maken we het mogelijk dat zodra wet- en regelgeving dit mogelijk maakt EV-rijders een eigen stroomleverancier kunnen kiezen bij het gebruik van de laadinfrastructuur. Pagina 4 van 8

12 Overijsselse aanpak slim openbaar laden Leveren van data over het gebruik van de laadpalen Om het gebruik van de laadpalen inzichtelijk te maken is de CPO verplicht om data beschikbaar te stellen over het gebruik van de laadinfrastructuur. Hiermee is bijvoorbeeld door de gemeente te beoordelen of een uitbreiding van het netwerk daadwerkelijk nodig is als bestaande laadpalen veel worden gebruikt, maar kunnen ook vragen van bewoners en/of bijvoorbeeld de raad worden beantwoord. 6. Het aanbod voor gemeenten Het aanbod voor gemeenten die deelnemen aan de Overijsselse aanpak voor slimme laadinfrastructuur bestaat uit: 1. Toekomstbestendige en slimme laadinfrastructuur 2. Gestandaardiseerd aanvraag- en realisatieproces met regie op de locaties 3. Plankaart openbare laadinfrastructuur 4. Typen laadlocaties: laadinfrastructuur op aanvraag, basis op orde en strategische locaties 5. Optioneel: één arbeidsgang inclusief plaatsen verkeersbord Toekomstbestendige slimme openbare laadinfrastructuur De CPO plaatst, beheert, onderhoudt en exploiteert de laadinfrastructuur van ten minste laadinfrastructuur locaties. Elke laadpaal heeft twee sockets met een laadvermogen van 11 kw. De laadinfrastructuur is toekomstbestendig en is voorzien van alle huidige standaarden en protocollen. Ook is de laadinfrastructuur Smart Charging ready en onderdeel van de landelijke proeftuin Living Lab Smart Charging van ElaadNL. De provincie verzorgt namens de deelnemende gemeenten de aanbesteding voor deze laadinfrastructuur locaties. Na gunning is de provincie namens de deelnemende gemeenten verantwoordelijk voor het contractmanagement met de CPO gedurende de gehele exploitatietermijn van 10 jaar. Gestandaardiseerd aanvraag- en realisatieproces met regie op de locaties Tijdens de plaatsingstermijn wordt een eenduidig aanvraag- en realisatieproces gehanteerd. Dit is een standaard proces, met één aanspreekpunt voor de gemeente bij de CPO. Hiermee wordt de gemeente zoveel mogelijk ontzorgd en besparen gemeenten op ambtelijke capaciteit. Aanvragen voor laadinfrastructuur vanuit EV-rijders, bedrijven en gemeenten komen binnen bij één centraal digitaal portaal. Voor elke aanvraag geldt dat deze dient te voldoen aan de aanvraagvoorwaarden zoals opgenomen in de samenwerkingsovereenkomst. De gemeente kan na gunning haar specifieke wensen ook bespreken met de CPO. De CPO controleert op deze voorwaarden. Indien daarop afwijkingen zijn kan dit tot meerkosten leiden, uiteraard alleen na overleg met en instemming van de gemeente. Binnen het centrale aanvraagportaal is door de gemeente en aanvrager de voortgang van het aanvraag- en realisatieproces te volgen. Zo heeft de klant en de gemeente een goed inzicht in de voortgang. Plankaart openbare laadinfrastructuur Het bepalen van een geschikte locatie is voor zowel gemeente als voor de CPO een tijdrovend proces. Hierdoor kan het lang duren voor de laadinfrastructuur locatie gerealiseerd wordt. Het is belangrijk dat een elektrische rijder zo snel mogelijk gebruik kan maken van de laadinfrastructuur. Te meer omdat een deel van de verkochte auto s tweedehands zal zijn en daarmee direct beschikbaar is voor de consument. Ook is het merendeel van nieuwe elektrische auto s volledig elektrisch, die afhankelijk zijn van laadinfrastructuur om te kunnen rijden. Om de gemeente zoveel mogelijk te ontzorgen in de keuze voor laadlocaties faciliteert de provincie het proces om voor de gemeente en in samenwerking met de gemeente (zonder extra kosten voor de gemeente) een plankaart met de mogelijke laadlocaties op te stellen. Deze plankaart is gebaseerd op gedetailleerde toekomstprognoses voor de behoefte aan openbare laadinfrastructuur per gemeente. Op de plankaart staan alle mogelijke locaties voor openbare laadinfrastructuur ingetekend. De kaart vormt Pagina 5 van 8

13 Overijsselse aanpak slim openbaar laden daarmee een beleidskader en kan eventueel ter inzage worden voorgelegd. Vervolgens kan hiermee een verzameling van verkeersbesluiten worden voorbereid en ter inzage gelegd. Met de plankaart kan de CPO, na een aanvraag voor een laadlocatie, een locatie binnen loopafstand van de EV-rijder kiezen. Doordat de gemeente deze locaties al heeft beoordeeld, wordt het proces voor de locatiekeuze aanzienlijk versneld. Met en zonder plankaart wordt een locatie altijd nog ter goedkeuring aan de gemeente voorgelegd voordat een laadinfrastructuur locatie door de CPO wordt gerealiseerd. Een ander voordeel van de plankaart is dat er zoveel mogelijk gezocht wordt naar locaties met (toekomstig) dubbelgebruik vanuit bewoners, bezoekers en forenzen. Tevens zorgt dit voor een onderbouwing voor het plaatsen zonder aanvrager, zogenaamde strategische laadlocaties. Daarnaast kan er door te zoeken naar concentratie, worden nagedacht over laadpleinen. Hierbij worden meerdere laadpalen aangesloten op één netaansluiting. Aanvullend kan de gemeenten besluiten om ook de semipublieke laadpunten op privaat terrein in te tekenen (onder meer Stek). Hierdoor ontstaat een zo goed mogelijk beeld van een toekomstbestendig laadnetwerk dat is afgestemd op de behoefte in de gemeente en de provincie Overijssel. Gemeenten zijn niet verplicht om de plankaart op te laten stellen en kunnen hier dus vanaf zien. Mocht de gemeente hier wel gebruik van willen maken, dan zijn er twee opties: 1. Het opstellen van de plankaart en deze te gebruiken in het locatiekeuze proces met de CPO. Op het moment dat een EV-rijder een aanvraag doet, kan het verkeersbesluit worden voorbereid en worden genomen. 2. De volledige kaart als beleidskader ter inzage te leggen en zelfs in tranches meerdere verkeersbesluiten in één keer te nemen. Hierdoor wordt het proces van aanvraag tot realisatie aanzienlijk ingekort. De uitwerking van de plankaarten vindt plaats tijdens de aanbestedingsprocedure. Voorzien is dat de plankaarten gereed zijn voor gunning van de aanbesteding aan een CPO (verwacht in december 2017). Typen laadlocaties: laadinfrastructuur op aanvraag, basis op orde en strategische locaties Het realiseren van laadinfrastructuur kan tot stand komen door middel van een aanvraag van bijvoorbeeld een bewoner, bedrijf en ook zonder een aanvraag van een EV-rijder. Het grootste deel van de laadinfrastructuur locaties zal tot stand komen op basis van het principe paal volgt auto. Hierbij doet de (toekomstig) EV-rijder een aanvraag bij de CPO voor het realiseren van een laadinfrastructuur locatie. De laadlocatie wordt vervolgens binnen loopafstand van de aanvrager gerealiseerd. De volgende typen laadlocaties kunnen gerealiseerd worden (locatie voorwaarden zijn opgenomen in bijlage 1 van de samenwerkingsovereenkomst tussen gemeente en provincie): Paal volgt auto: bij verzoek voor een laadlocatie van een EV-rijder. Bewoners of forenzen kunnen bij de CPO een verzoek indienen voor een laadlocatie, waarbij de EV-rijder moet kunnen aantonen in elektrische auto te (gaan) rijden en niet kan parkeren en laden op eigen terrein. Als er al een laadlocatie binnen een straal van 250 meter aanwezig is, wordt eerst gecontroleerd of de EV-rijder hiervan gebruik kan maken. Basis op orde: om te komen tot een gedegen basisinfrastructuur van laadlocaties kan ook in gemeentekernen (met minimaal inwoners) waar nog geen publieke laadpaal aanwezig is per kern maximaal één basis op orde laadpaal geplaatst worden. Deze laadlocaties worden door de opdrachtnemer tegen dezelfde voorwaarden geplaatste en geëxploiteerd als bij paal volgt auto. Basis op orde laadpalen worden naar verwachting beperkt gebruikt waardoor in heel Overijssel maximaal 50 basis op orde locaties mogelijk zijn. Met dit aantal kunnen alle kernen waar nog geen openbare laadlocatie is, worden voorzien van een basis op orde laadlocatie. Pagina 6 van 8

14 Overijsselse aanpak slim openbaar laden Strategische locaties: plaatsing van een laadpaal zonder aanvraag van een EV-rijder (bijvoorbeeld voor locaties waar veel bezoekers komen). Deze paal wordt bijvoorbeeld geplaatst naar aanleiding van een wens van een gemeente, een (groep) ondernemer(s), een buurtinitiatief of op voorstel van de CPO met instemming van de gemeente. Voorwaarde hierbij is dat er op deze locatie aantoonbaar behoefte aan een laadpaal is. De plankaart kan hierbij als hulpmiddel dienen. Uitgangspunt is dat deze laadpalen tegen dezelfde voorwaarden en tarieven gerealiseerd en geëxploiteerd worden als bij paal volgt auto. Indien de CPO in alle redelijkheid en billijkheid kan aantonen dat hier minder of geen transacties te verwachten zijn, of de kosten voor het realiseren van deze locatie onredelijk hoog zijn, dan kan de CPO de betreffende initiatiefnemer een voorstel doen voor eventuele meerkosten aanvullend op de eenmalige bijdrage per laadlocatie. 7. Voorwaarden voor deelname voor gemeenten Voor deelname door een gemeente aan de Overijsselse aanpak gelden de volgende voorwaarden: 1. Een maximale én eenmalige all-in bijdrage van 250,- per laadinfrastructuur locatie 2. Verlenen van exclusiviteit tijdens de plaatsingstermijn Ad 1. Eigen bijdrage gemeente Het aanbod voor gemeenten is een all-in aanbod en bestaat uit de ontzorging van de voorbereiding, financiering, de aanbesteding, het contractmanagement, plaatsen- en beheren van de laadinfrastructuur door de CPO, het opstellen van plankaarten voor laadlocaties en het indien gewenst plaatsen van een verkeersbord. Om de aanbesteding mogelijk te maken financieren de provincie, Enpuls, Cogas en Rendo de proceskosten en een deel van een eenmalige bijdrage per laadinfrastructuur locatie. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van de Green Deal Openbaar Toegankelijke Elektrische Laadinfrastructuur om de eenmalige bijdrage per laadinfrastructuur locatie te financieren met een rijksbijdrage van 500,- per laadinfrastructuur locatie. Per laadinfrastructuur locatie wordt van de gemeente voor het all-in aanbod een bijdrage van maximaal 250,- gevraagd. Alleen met deze bijdrage van de gemeente kan er een beroep worden gedaan op de landelijke green deal en wordt de aanbesteding mogelijk. Door deze bundeling van bijdragen van de verschillende partijen is voor de aanbesteding een bedrag van 1.000,- per laadinfrastructuur locatie beschikbaar. Het kan zijn dat de bijdrage voor de gemeente lager uitvalt bij een gunstig aanbestedingsresultaat. Ad 2. Verlenen van exclusiviteit tijdens de plaatsingstermijn Voorwaarde voor de aanbesteding is dat er tijdens de plaatsingstermijn van drie jaar (met optionele verlenging van één maal één jaar) het exclusieve recht voor het plaatsen van openbare laadinfrastructuur aan de CPO wordt verleend. Dit houdt in dat er geen andere partij laadinfrastructuur mag realiseren in de openbare ruimte gedurende deze periode. In paragraaf 5 is een toelichting op de exclusiviteit opgenomen. De reeds bestaande laadinfrastructuur blijft in eigendom en exploitatie bij dezelfde partij als deze nu is. Gemeenten die met CPO s afspraken hebben over het realiseren van nieuwe laadlocaties worden ondersteund om de afspraken aan te passen op de Overijsselse aanpak. Neem hiervoor contact op met Willem Knol. 8. Rol van de gemeente De gemeente heeft als eigenaar en beheerder van de openbare ruimte een belangrijke rol. Locatiekeuze De gemeente is verantwoordelijk voor het geven van een akkoord op de locatie van een laadlocatie. Alleen met instemming van de gemeente wordt een locatie gerealiseerd. Vervolgens is de gemeente verantwoordelijk voor het nemen van een verkeersbesluit. Als onderdeel van het all-in aanbod kan de gemeente een plankaart voor laadlocaties opstellen, zoals toegelicht in paragraaf 6. Pagina 7 van 8

15 Overijsselse aanpak slim openbaar laden Plaatsen verkeersbord / inrichten oplaadlocatie De gemeente is verantwoordelijk voor het inrichten van de laadlocatie. Het gaat hierbij om het plaatsen van een verkeersbord en indien gewenst het aanbrengen van een markering. Indien de gemeente dit wenst, plaatst de CPO voor de gemeente een verkeersbord op het moment dat ook de laadinfrastructuur wordt geplaatst. Alle werkzaamheden vinden dan plaats in één arbeidsgang. Het optioneel plaatsen van het verkeersbord door de CPO is onderdeel van het all-in aanbod en dus zonder extra kosten voor de gemeente. 9. De rol van de provincie De provincie organiseert de aanbesteding, voert het contractmanagement uit en organiseert de financiering. Organiseren van de aanbesteding en het uitvoeren van het contractmanagement De provincie organiseert de aanbesteding. De provincie zet zich in voor de realisatie van een aantrekkelijk aanbod vanuit de markt. Een kernteam met Enpuls, Rendo en Cogas en het KOLO is betrokken bij de uitwerking van de voorwaarden van de aanbesteding en de uitwerking van de samenwerkingsovereenkomst met gemeenten. Hierin worden zoveel mogelijk de wensen van de gemeenten meegenomen. Daarnaast is de provincie verantwoordelijk voor het contractmanagement met de CPO gedurende de exploitatieperiode van 10 jaar. Financieren en budgetbeheerder Naast de eigen inleg van de provincie, netbeheerder Enexis en Cogas en de gemeente, organiseert de provincie de rijksbijdrage vanuit de Green Deal Openbaar Toegankelijke Elektrische Laadinfrastructuur. Hiervoor dient de provincie een aanvraag in bij het Rijk. Pagina 8 van 8

16 Overijsselse aanpak slim openbaar laden Bijlage 2: Veel gestelde vragen Wat gebeurt er na afloop van de exploitatietermijn van 10 jaar? In het contract met de CPO (Charge Point Operator) wordt opgenomen dat aan het einde van de exploitatietermijn de laadinfrastructuur verwijderd dient te worden op kosten van de CPO. De provincie en gemeenten kunnen in gezamenlijk overleg besluiten om de laadinfrastructuur niet te verwijderen en bijvoorbeeld een nieuw contract voor het beheer en onderhoud aan te besteden. Waarom kiest de provincie voor een aanbesteding; er zijn immers al aanbieders van laadpalen met wie de gemeente (gratis) kan samenwerken? Ten eerste wordt door middel van een gezamenlijke aanbesteding schaalvoordeel gecreëerd. Hierdoor kunnen er betere eisen en voorwaarden gesteld worden. Denk hierbij aan de kwaliteit van de laadinfrastructuur, laadprijs en locatiekeuze. Door betere laadpalen kan er o.a. een koppeling worden gemaakt met lokaal duurzaam opgewekte energie, wat de transitie naar duurzame energie bevordert. Processen worden in deze aanbesteding eenduidig en efficiënt ingericht, wat er voor zorgt dat gemeenten zoveel mogelijk ontzorgd worden. Ten tweede willen we alle CPO s een gelijke kans geven. Door een gezamenlijke aanbesteding wordt een level playing field gecreëerd, waardoor alle partijen onder gelijke omstandigheden kunnen inschrijven. De uitgevoerde marktconsultatie en ook de ervaring met vergelijkbare recente aanbestedingen (o.a. in Noord-Brabant en Limburg) laten zien dat door een aanbesteding de kosten voor overheden en EV-rijders afnemen. Elke gemeente kan op verschillende manieren laadpalen realiseren. Het is aan de gemeente zelf om hierin een keuze te maken. Wat als ik al een overeenkomst heb met een andere partij voor het plaatsen en exploiteren van openbare laadpalen? Kan ik dan toch meedoen? Ja. De invulling is echter afhankelijk van het contract van de gemeente met een bestaande partij. Neem als dit het geval is contact op met Willem Knol (willem.knol@overmorgen.nl/ ). Wat gebeurt er als de laadinfrastructuur in storing raakt? Het beheer en onderhoud en daarmee ook de storingsdienst ligt volledig in handen van de charge point operator. Als de paal in storing raakt kan de klant het storingsnummer van de charge point operator bellen. Zij zullen de klant vervolgens verder helpen. In de eisen van de aanbesteding worden adequate termijnen opgenomen om de storingen op te lossen, zodat eventuele hinder voor de gebruikers zo beperkt mogelijk is. Wat kost het de EV-rijder? Het realiseren van een laadinfrastructuur locatie in de openbare ruimte is voor de EV-rijder kosteloos. Het uitgangspunt van de aanbesteding is een gunstig laadtarief voor de EV-rijder. Het laadtarief is één van de gunningscriteria in de aanbesteding en staat daardoor nu nog niet vast. We ambiëren een laadtarief dat in ieder geval concurrerend is ten opzichte van rijden op fossiele brandstof. Wat zijn de kosten voor de gemeente? De gemeente doet een all-in bijdrage van maximaal 250,- exclusief BTW per laadinfrastructuur locatie. Bij een gunstig aanbestedingsresultaat kan dit bedrag lager uitvallen. Dit bedrag is all-in (ongeacht of de gemeente gebruik maakt van de optie om het verkeersbord te laten plaatsen door de CPO en of een gemeente kiest voor het opstellen van plankaarten). Wat als ik de laadinfrastructuur locatie wil verplaatsen of verwijderen? De kosten voor het verplaatsen of verwijderen van de laadinfrastructuur komen voor rekening van de initiatiefnemer, dit kan de gemeente zijn, maar ook CPO. Uitzondering hierop zijn de kosten voor eventuele verwijdering aan het einde van de exploitatietermijn, die zijn voor rekening van de CPO. Informatiepakket voor gemeenten - Overijsselse aanpak voor slim openbaar laden Pagina 1 van 2

17 Overijsselse aanpak slim openbaar laden Wordt de laadinfrastructuur gevoed met groene stroom? In de aanbesteding wordt opgenomen dat de laadpalen uitsluitend met groene stroom van Nederlandse bodem inclusief garanties van oorsprong (GVO) worden gevoed. Waar mag de laadinfrastructuur geplaatst worden? De laadinfrastructuur kan alleen geplaatst worden op publiek toegankelijke locaties die in eigendom zijn van de gemeente. Realisatie vindt alleen plaats nadat de gemeente heeft ingestemd met realisatie op de betreffende locatie en het verkeersbesluit is genomen. Kan ik de plankaart gebruiken om verkeersluiten vooraf te nemen? De plankaart kan gebruikt worden om verkeersbesluiten in tranches of in één keer ter inzage te leggen. Elke gemeente gaat hier anders mee om. Het advies is om met de jurist van de gemeente de mogelijkheden te bespreken. Informatiepakket voor gemeenten - Overijsselse aanpak voor slim openbaar laden Pagina 2 van 2

18 Bijlage 3: concept overeenkomst voor het realiseren en exploiteren van Laadpalen in de openbare ruimte De ondergetekenden: De publiekrechtelijke rechtspersoon de PROVINCIE OVERIJSSEL Zetelende te Zwolle, aan de Luttenbergstraat 2 hierna ook te noemen: de Provincie ; En De publiekrechtelijke rechtspersoon de Gemeente GEMEENTE Zetelende te PLAATS, aan de ADRES, hierna ook te noemen de Gemeente ; Gezamenlijk te noemen: Partijen. Overwegende dat: - Het bezit en gebruik van elektrische voertuigen snel groeit en er hierdoor een toenemende behoefte is aan laadinfrastructuur in de openbare ruimte; - Elektrisch rijden bijdraagt aan een schonere lucht, minder geluidoverlast, minder energieverbruik en een grotere onafhankelijkheid van fossiele brandstoffen; - Elektrisch rijden hiermee bijdraagt aan gemeentelijke en provinciale doelstellingen op het gebied van energie, klimaat en duurzaamheid; - Elektrisch rijden door netwerkbedrijven Enexis (via Enpuls), Rendo en Cogas wordt gestimuleerd; - De Provincie wil gemeenten in Overijssel faciliteren voor de verdere uitbreiding van de publieke laadinfrastructuur in Overijssel door het via een openbare Europese aanbesteding aan gaan van een samenwerking met een Charge Point Operator (CPO) die in Overijsselse gemeenten Laadpalen kan realiseren en exploiteren; - Op 9 juni 2015 een Green Deal Openbaar Toegankelijke Elektrische Laadinfrastructuur in werking is getreden die de verdere ontwikkeling van openbaar toegankelijke laadinfrastructuur beoogt te stimuleren en de Provincie vanuit deze Green Deal medefinanciering voor de verdere uitrol van publieke laadinfrastructuur wil organiseren; - De Gemeente door ondertekening van deze samenwerkingsovereenkomst deel gaat nemen aan deze aanbesteding. Partijen zijn het volgende overeengekomen: Artikel 1. Begripsomschrijvingen In deze overeenkomst wordt verstaan onder: Aanvraag: Concessieovereenkomst: Elektrisch voertuig: Verzoek aan de CPO voor het plaatsen van een Laadpaal waarmee elektrische voertuigen in de openbare ruimte kunnen opladen; De overeenkomst die de Provincie namens de Gemeente aangaat met één CPO waarin de condities en voorwaarden, waaronder Exclusiviteit, voor het plaatsen en Exploiteren van Laadpalen in de openbare ruimte zijn opgenomen; Een voertuig dat geheel of gedeeltelijk door een elektromotor wordt aangedreven, waarvoor de elektrische energie geleverd wordt door een batterij en waarvan deze batterij wordt opgeladen door middel van een voorziening buiten het voertuig; 1

19 Exclusiviteit: De CPO heeft tijdens de Plaatsingstermijn het alleenrecht én de plicht Laadpalen te plaatsen wanneer wordt voldaan aan de locatie- en aanvraagvoorwaarden zoals opgenomen in de bijlage 1. Exclusiviteit geldt voor één of meerdere Laadpalen ongeacht het aantal sockets op één netaansluiting met een maximale capaciteit van 3x35A en 22 kw. Exploitatie: De activiteiten voor o.a. maar niet limitatief het beheren, onderhouden en adequaat oplossen van storingen aan Laadpalen om de Laadpalen in stand te houden; Exploitatietermijn: De termijn waarin de CPO het recht en de verplichting heeft om te voorzien in de Exploitatie van Laadpalen. De Exploitatietermijn start na ondertekening van de concessieovereenkomst; Green Deal: De Green Deal Openbaar Toegankelijke Elektrische Laadinfrastructuur ; CPO: De partij of consortium van partijen aan wie de Concessieovereenkomst wordt gegund en die verantwoordelijk is of zijn voor het realiseren en Exploiteren van Laadpalen voor haar eigen rekening en risico; Laadprijs: De prijs die de CPO in rekening brengt bij laadpasdienstverleners voor het gebruik van de Laadpaal; Laadpaal: Een voorziening waar Elektrische voertuigen kunnen opladen, conform de nationale en internationale standaarden voor stekkers en betaalsystemen voor interoperabel laden, inclusief alle daarbij behorende en achterliggende installaties. Laadinfrastructuur locatie: Locatie in de openbare ruimte waar de CPO de Laadpaal plaatst, aangevuld met één of meer parkeerplaatsen bestemd en ingericht voor het opladen van elektrische voertuigen. Tot de Laadinfrastructuur locatie behoort ook de aanwezige bebording; Plaatsingstermijn: De termijn waarbinnen de CPO de Exclusiviteit heeft om op basis van Aanvragen Laadpalen te plaatsen voor in de openbare ruimte; Plankaart openbare laadinfrastructuur: Kaart van de Gemeente waarop mogelijke Laadinfrastructuur locaties worden aangewezen, met als doel de doorlooptijd van aanvraag tot realisatie van de Laadinfrastructuur locaties te versnellen. Artikel 2. Doel overeenkomst 2.1 Het vastleggen van afspraken tussen de Gemeente en de Provincie voor het door de Provincie uitvoeren van een aanbesteding en contractmanagement ten behoeve van het realiseren en Exploiteren van Laadpalen in de openbare ruimte van de Gemeente voor rekening en risico van een CPO. 2

20 Artikel 3. Machtiging voor Europese aanbesteding 3.1 Het college van B&W van de Gemeente verleent door ondertekening van deze overeenkomst de Provincie machtiging om een openbare Europese aanbesteding te organiseren ten behoeve van en namens alle deelnemende gemeenten voor het aangaan van een Concessieovereenkomst. 3.2 Het college van B&W van de Gemeente verleent door ondertekening van deze overeenkomst de Provincie machtiging om namens de Gemeente het contractmanagement met de CPO te voeren gedurende de looptijd van de Concessieovereenkomst. Artikel 4. Taken en verantwoordelijkheden van de Provincie De Provincie draagt voor eigen rekening en risico zorg voor: 4.1 Het uitvoeren van een Europese aanbesteding voor het selecteren van één CPO voor het realiseren en Exploiteren van Laadpalen. Hierbij spant de Provincie zich in voor een start van de Plaatsingstermijn en Exploitatietermijn op 1 januari Het informeren van de Gemeente over het resultaat van de Europese aanbesteding en de definitieve datum van de start en looptijd van de Plaatsingstermijn en Exploitatietermijn. 4.3 Het opstellen van een adequate Concessieovereenkomst, waarin de locatievoorwaarden zoals opgenomen in Bijlage 1 en het aanvraag- realisatieproces zoals opgenomen in Bijlage 2 zijn verwerkt. 4.4 Het voeren van het contractmanagement met de CPO gedurende de volledige looptijd van de Concessieovereenkomst. 4.5 Het organiseren van de financiële middelen voor het verstrekken van een éénmalige financiële bijdrage per gerealiseerde Laadpaal in de deelnemende Gemeente aan de CPO waarmee de Laadprijs wordt gereduceerd, onder andere door een aanvraag te doen voor de Green Deal en een samenwerking aan te gaan met private partijen. De Provincie verzorgt mede voor de Gemeente de aanvraag van de Rijksbijdrage uit de Green Deal en gaat hiervoor een bestuursovereenkomst aan met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. 4.6 Het in de Concessieovereenkomst vastleggen dat gedurende de Plaatsingstermijn op beperkte schaal realisatie van Laadpalen van andere aanbieders mogelijk is naast de aan de CPO verleende Exclusiviteit, bijvoorbeeld maar niet limitatief ten behoeve van innovatie. Realisatie van Laadpalen van andere aanbieders op beperkte schaal kan alleen plaatsvinden na overleg tussen en met instemming van de Gemeente en de Provincie. 4.7 Het in de Concessieovereenkomst vastleggen dat het realiseren van laadvoorzieningen via zogenoemde verlengde private aansluitingen aangesloten op een bestaande netaansluiting buiten de aan de CPO verleende Exclusiviteit valt evenals het realiseren van laadpleinen en snellaadinfrastructuur op een netaansluiting groter dan 3x35A. 3

21 4.8 Het in de Concessieovereenkomst vastleggen dat Laadpalen van andere CPO s die zijn aangevraagd voor ingang van de Plaatsingstermijn wel geplaatst worden en daarmee buiten de verleende Exclusiviteit vallen Het in de Concessieovereenkomst vastleggen dat de Plaatsingstermijn een looptijd heeft van drie (3) jaar met een optionele verlenging van één (1) jaar. Indien binnen de Plaatsingstermijn alle beschikbare Laadpalen geplaatst zijn eindigt de Plaatsingstermijn Het in de Concessieovereenkomst vastleggen dat binnen de (optioneel verlengde) Plaatsingstermijn de CPO Laadpalen kan realiseren en dit optioneel uitgebreid kan worden met 400 Laadpalen Het kosteloos ondersteunen van de Gemeente bij het opstellen van een Plankaart openbare laadinfrastructuur, zo mogelijk voordat de aanbesteding is gegund. Het staat de Gemeente vrij om hier al dan niet gebruik van te maken Het informeren van en afstemming met de Gemeente over voortgang tijdens de aanbestedingsprocedure en het contractmanagement met de CPO gedurende de Plaatsingsperiode Vrijwaring van aansprakelijkheid jegens de Gemeente met een maximum van 1 miljoen Euro te regelen in de Concessieovereenkomst met de CPO. Artikel 5. Taken en verantwoordelijkheden van de Gemeente De Gemeente draagt voor eigen rekening en risico zorg voor: 5.1 Het om niet beschikbaar stellen van de Laadinfrastructuur locatie(s) met inachtneming van de voorwaarden, zoals opgenomen in Bijlage 1. De Gemeente heft geen precario en brengt geen kosten en/of leges in rekening voor het doorlopen van procedures voor het doorlopen van de aanvraagprocedure van een Laadpaal en de procedure voor het verkeersbesluit. Voor overige procedures, zoals maar niet uitsluitend een graafvergunning, kunnen wel kosten in rekening worden gebracht bij de CPO. 5.2 Het beoordelen van de Laadinfrastructuur locatie(s), conform het aanvraag- en realisatieproces zoals opgenomen in Bijlage Het verlenen van toestemming aan de CPO voor het realiseren en Exploiteren van Laadpalen op de door de Gemeente goedgekeurde Laadinfrastructuur locaties. 5.4 Indien nodig het voeren van een procedure voor een verkeersbesluit. In het verkeersbesluit bestemt de Gemeente ten minste één en bij voorkeur twee parkeerplaatsen op de Laadinfrastructuur locatie uitsluitend voor het opladen van elektrische voertuigen. In het geval dat de Gemeente een verkeersbesluit voor één parkeerplaats neemt heeft de Gemeente de verplichting om een verkeersbesluit te nemen voor de tweede parkeerplaats indien het gebruik van de Laadpaal daar aanleiding toe geeft. 5.5 Het inrichten van ten minste één en bij voorkeur twee parkeerplaatsen op de Laadinfrastructuur locatie door het plaatsen van een verkeersbord (E4 of E8) met onderbord waarop is aangegeven dat de parkeerplaats(en) zijn bestemd voor het Alleen opladen elektrische voertuigen binnen 5 werkdagen nadat de CPO een Laadpaal heeft opgeleverd. De Gemeente kan optioneel het verkeersbord en 4

22 onderbord gelijktijdig met het plaatsen van de Laadpaal door de CPO laten plaatsen zonder aanvullende kosten voor de Gemeente. Na plaatsing van het verkeersbord en onderbord door de CPO vervalt het eigendom hiervan aan de Gemeente. Indien de Gemeente één parkeerplaats inricht, is zij verplicht ook de tweede parkeerplaats in te richten indien het gebruik van de Laadpaal daar aanleiding toe geeft. Indien gewenst kan de Gemeente de inrichting van de Laadinfrastructuur locatie aanvullen met een markering. 5.6 Het toegankelijk houden en onderhouden van de Laadinfrastructuur locaties zelf. 5.7 Het, binnen de grenzen van haar competentie, verzorgen van toezicht en parkeerbeheer volgens het op de betreffende Laadinfrastructuur locatie geldende regime. Daarnaast zal de Gemeente bevorderen dat andere toezichthoudende, beherende en handhavende instanties op een constructieve wijze reageren indien er op een niet correcte wijze gebruik gemaakt wordt van een Laadinfrastructuur locatie. 5.8 Het vergoeden van een bijdrage van maximaal 250,- exclusief BTW aan de Provincie per Laadinfrastructuur locatie. De Provincie stelt na de aanbesteding de definitieve bijdrage per Laadinfrastructuur locatie vast. De Gemeente en de Provincie maken werkafspraken over een periodieke afrekening van deze bijdrage. 5

23 Artikel 6. Eigendom, overdracht en aansprakelijkheid 6.1 Partijen onderkennen dat de door de CPO gerealiseerde Laadpalen door natrekking juridisch eigendom van de Gemeente kunnen worden. Partijen zullen in hun onderlinge rechtsverhoudingen - gedurende de looptijd van deze overeenkomst - de Laadpalen echter beschouwen en behandelen als het eigendom van de CPO. 6.2 Aan het einde van de looptijd van de Exploitatietermijn vervalt het eigendom van de Laadpalen aan de Gemeente. De Provincie verwerkt in de Concessieovereenkomst dat op verzoek van de Gemeente de CPO verplicht is om op haar kosten binnen 3 maanden na afloop van Exploitatietermijn de Laadpaal te verwijderen en de Laadinfrastructuur locatie in de originele staat te herstellen.. De CPO wordt in dit geval eigenaar van de laadinfrastructuur. Tot het moment van eventuele verwijdering dient de CPO verantwoordelijk te blijven voor het adequaat functioneren van de Laadpaal conform de Concessieovereenkomst. De Provincie en de Gemeente overleggen tijdig voor het einde van de Exploitatietermijn over het al dan niet verwijderen van de Laadpalen, met de ambitie om daarin met alle gemeenten collectief op te trekken. Artikel 7. Looptijd en beëindiging 7.1 Deze overeenkomst treedt zo nodig met terugwerkende kracht na ondertekening door beide partijen in werking op de datum van de publicatie van de aanbesteding en eindigt na het verstrijken van de Exploitatietermijn van de Concessieovereenkomst, zoals bedoeld in Artikel 1 van deze overeenkomst. De Provincie informeert de Gemeente over de publicatiedatum van de aanbesteding. De overeenkomst eindigt zonder dat een nadere schriftelijke opzegging nodig is. Stilzwijgende verlenging van de overeenkomst is uitgesloten. 7.2 De Gemeente en de Provincie monitoren en evalueren ten minste eens per twee jaar de onderlinge samenwerking. Artikel 8. Tussentijdse wijzigingen 8.1 Indien de omstandigheden waaronder deze overeenkomst is afgesloten zich zodanig wijzigen, dat in redelijkheid niet van één of van beide Partijen gevergd kan worden dat de overeenkomst ongewijzigd in stand blijft, treden Partijen met elkaar in overleg om in de geest van de bestaande overeenkomst nadere afspraken te maken. 8.2 Wijzigingen zijn alleen van kracht indien zij schriftelijk door Partijen zijn overeengekomen. Artikel 9. Geschillen en toepasselijk recht 9.1 Op de overeenkomst is Nederlands recht van toepassing. 9.2 Ieder geschil tussen Partijen ter zake van de overeenkomst wordt bij uitsluiting voorgelegd aan de daartoe bevoegde rechter in het arrondissement Overijssel, tenzij Partijen alsnog een andere vorm van geschillenbeslechting zullen overeenkomen. 6

24 Aldus overeengekomen en in tweevoud ondertekend te: Zwolle, d.d PLAATS, d.d Provincie Overijssel, Gemeente..... Naam: Functie:. Naam: Functie: 7

25 Bijlage 1 Locatievoorwaarden De Provincie draagt zorg voor het verwerken van de voorwaarden genoemd in deze bijlage in de Europese aanbesteding voor het selecteren van één CPO. De voorwaarden bestaan uit: 1. Typen laadlocaties 2. Aanvraagvoorwaarden 3. Locatievoorwaarden 4. Kenmerken Laadpaal 5. Afwijkingen op aanvraag- en locatievoorwaarden 6. Verplaatsen en verwijderen van de Laadinfrastructuur locatie Ad 1. Typen laadlocaties In de CPO overeenkomst neemt de Provincie de volgende typen laadlocaties op: a. Paal volgt auto: bij verzoek voor een laadlocatie van een EV-rijder. Bewoners of forenzen kunnen bij de CPO een verzoek indienen voor een laadlocatie. De voorwaarden hiervoor zijn uitgewerkt onder Ad 2. en Ad 3. van deze bijlage. b. Basis op orde: om te komen tot een gedegen basisinfrastructuur van laadlocaties kan ook in gemeentekernen (met minimaal inwoners) waar nog geen Laadinfrastructuur locatie aanwezig is per kern maximaal één basis op orde laadpaal geplaatst worden. Deze Laadinfrastructuur locaties worden door de CPO tegen dezelfde bijdrage van de Gemeente geplaatste en geëxploiteerd als bij paal volgt auto. Basis op orde laadpalen worden naar verwachting beperkt gebruikt waardoor in heel Overijssel maximaal 50 basis op orde locaties mogelijk zijn. Met dit aantal kunnen alle kernen waar nog geen openbare Laadinfrastructuur locatie is voorzien van een basis op orde laadlocatie. c. Strategische locaties: plaatsing van een laadpaal zonder aanvraag van een EV-rijder (bijvoorbeeld voor locaties waar veel bezoekers komen). Deze paal wordt bijvoorbeeld geplaatst naar aanleiding van een wens van een gemeente, een (groep) ondernemer(s), een buurtinitiatief of op voorstel van de CPO met instemming van de gemeente. Voorwaarde hierbij is dat er op deze locatie aantoonbaar behoefte aan een laadpaal is. Bij het aantonen van de laadbehoefte kan de Plankaart openbare laadinfrastructuur een hulpmiddel zijn. Uitgangspunt is dat deze laadpalen tegen dezelfde bijdrage van de Gemeente geplaatst en geëxploiteerd worden als bij paal volgt auto. Indien de CPO in alle redelijkheid en billijkheid kan aantonen dat hier minder of geen transacties te verwachten zijn, of de kosten voor het realiseren van deze locatie onredelijk hoog zijn, dan kan de CPO de betreffende initiatiefnemer een voorstel doen voor eventuele meerkosten aanvullend op de eenmalige bijdrage per Laadinfrastructuur locatie. Ad 2. Aanvraagvoorwaarden voor paal volgt auto De CPO heeft de verplichting een Laadinfrastructuur locatie te realiseren indien aan de volgende voorwaarden is voldaan: a. Aantoonbare behoefte aan te tonen door een aanvraag van een bewoner of forens (minimaal 20 uur per week werkzaam op de aanvraaglocatie) die een Elektrisch voertuig in bezit of gebruik heeft dan wel krijgt. Met dit Elektrische Voertuig kan minimaal 50 km (NEDC) elektrisch worden gereden. b. De Gemeente kan ook een Aanvraag indienen met daarbij een gedegen motivatie waaruit onderbouwd blijkt dat van de te plaatsen Laadpaal structureel gebruik gemaakt gaat worden. c. Indien er binnen een loopafstand van circa 250 meter al een Laadinfrastructuur locatie van de CPO dan wel een andere aanbieder aanwezig is, wordt aan de hand van het gebruik bepaald of een extra Laadinfrastructuur locatie noodzakelijk is. Als vuistregel geldt hierbij dat een Laadpaal met twee vaste gebruikers aanleiding is voor het realiseren van een nieuwe Laadinfrastructuur locatie. d. De aanvrager beschikt niet over een eigen terrein waarop een elektrische auto middels een eigen aan te brengen laadvoorziening kan worden opgeladen. In overleg tussen de Gemeente en de CPO kan hiervan gemotiveerd worden afgeweken. 8

26 Ad 3. Locatievoorwaarden voor paal volgt auto a. Indien op een beoogde Laadinfrastructuur locatie een parkeerregime actief is kan dit van toepassing blijven naar keuze van de Gemeente. Eventueel vigerend of toekomstig parkeerbeleid vrijwaart de CPO niet van het plaatsen van het realiseren van een Laadpaal op de betreffende locatie. b. De Laadpaal staat op grond in eigendom van de Gemeente. c. De Laadinfrastructuur locatie wordt gerealiseerd binnen een loopafstand van circa 250 meter van het adres van de aanvrager. d. De Laadinfrastructuur locatie ligt op een afstand van maximaal 25 meter van een hoofdelektriciteitskabel waarop de netaansluiting gerealiseerd kan worden. e. Een aanrijdbeveiliging wordt geplaatst op advies van de netbeheerder. Uitgangspunt is dat er Laadinfrastructuur locaties worden gekozen waarbij geen aanrijbeveiliging nodig is. De kosten voor het realiseren van een aanrijdbeveiliging zijn voor rekening van de CPO. Ad 4. Kenmerken van de Laadpalen a. De Laadpaal wordt geleverd in de kleur grijs. b. De Laadpaal beschikt over twee laadpunten. c. De Laadpaal is aangesloten op het elektriciteitsnet via een eigen netaansluiting. d. De Laadpaal is geschikt voor smart charging, waarvoor wordt aangesloten bij de uitgangspunten van ElaadNL. Ad 5. Afwijkingen op aanvraag- en locatievoorwaarden en kenmerken van de Laadpaal a. Het is mogelijk een Laadinfrastructuur locatie te plaatsen die afwijkt van de aanvraag- en locatievoorwaarden benoemt in punt Ad 1 t/m Ad 3. Over de realisatie van een dergelijke Laadinfrastructuur locatie vindt overleg plaats tussen de CPO en de Gemeente. De basis van dit overleg is een locatievoorstel, met daarbij een overzicht van de afwijkingen op de aanvraag- en locatievoorwaarden. b. Indien de CPO afwijkt van de vooraf bepaalde toegestane Laadinfrastructuur locaties dienen zij bij de Gemeente een voorstel in ter goedkeuring van de Gemeente. c. Indien er voor een andere locatie wordt gekozen op voorstel van de Gemeente zijn eventueel aanvullende kosten ten opzichte van de oorspronkelijke kosten voor rekening van de Gemeente. De CPO levert hiervoor indien nodig een prijsopgave. Ad 6. Verplaatsen en verwijderen van Laadpalen tussentijds voor het einde van de exploitatietermijn a. De kosten voor het verwijderen of verplaatsen van een Laadpaal worden gedragen door de initiatiefnemer hetzij de Gemeente, hetzij de CPO tenzij daarover nadere afspraken worden gemaakt. 9

27 Bijlage 2 Aanvraag- en realisatieproces Het aanvraag- en realisatieproces voor het realiseren van Laadpalen bestaat uit de volgende stappen: Stap 1 Aanvragen voor het realiseren van een Laadpaal Stap 2 Toetsen aanvraag aan aanvraagvoorwaarden Stap 3 Uitwerken locatievoorstel Stap 4 Goedkeuren locatie Stap 5 Nemen verkeersbesluit Stap 6 Realiseren laadpaal Het aanvraag- en realisatieproces wordt als resultaat van de aanbesteding op basis van deze stappen in verder detail uitgewerkt. Stap 1. Aanvragen voor het realiseren van een Laadpaal Aanvraag voor een Laadpaal vindt digitaal plaats waarbij de Gemeente en Aanvrager inzicht hebben in de voortgang van het aanvraag- en realisatieproces. Stap 2. Toetsen aanvraag aan aanvraagvoorwaarden De CPO dient de aanvraag binnen 3 werkdagen na ontvangst te toetsen aan de aanvraagvoorwaarden zoals opgenomen in bijlage 1. In het geval een aanvraag aan de voorwaarden voldoet heeft de CPO de verplichting een voorstel voor de locatie van de Laadinfrastructuur locatie uit te werken. Stap 3. Uitwerken locatievoorstel De CPO werkt binnen 10 werkdagen na ontvangst van een Aanvraag een voorstel voor de locatie van de Laadinfrastructuur locatie uit. Indien de Gemeente een plankaart voor Laadinfrastructuur locaties heeft opgesteld, wordt er door de CPO gekozen voor één van de vooraf bestemde Laadinfrastructuur locaties. Waar nodig vindt overleg met de Gemeente plaats, waaraan de Gemeente als vanzelfsprekend meewerkt. Hierbij wordt aangegeven of er sprake is van eventuele afwijkingen op de locatievoorwaarden of beleid van de Gemeente. Indien de Gemeente een Plankaart openbare laadinfrastructuur heeft uitgewerkt kiest de CPO in beginsel een locatie die is opgenomen in deze plankaart. De CPO kan hier gemotiveerd van afwijken. Stap 4. Goedkeuren locatie Indien de Gemeenten een Plankaart openbare laadinfrastructuur heeft opgesteld en de voorgestelde locatie overeenkomt met een locatie op de Plankaart openbare laadinfrastructuur, stemt de gemeente normaliter binnen 2 werkdagen in met het betreffende locatievoorstel. De Gemeente besluit binnen 10 werkdagen na ontvangst over het al dan niet goedkeuren van een locatievoorstel en overlegt hierover met de CPO. Indien de Gemeente het locatievoorstel goedkeurt, heeft de CPO de verplichting voor de plaatsing en Exploitatie van de Laadpaal tot het einde van de Exploitatietermijn. De CPO voert een schouw uit, het is aan de Gemeente om op voorstel van de CPO bij deze schouw aanwezig te zijn. Stap 5. Nemen verkeersbesluit Indien de Gemeente akkoord is met het locatievoorstel dient de Gemeente indien nodig zorg te dragen voor het nemen van een verkeersbesluit om 1 of 2 parkeerplaatsen bij de Laadpaal te bestemmen voor het alleen opladen van elektrische voertuigen. De Gemeente dient indien nodig te zorgen voor publicatie van het verkeersbesluit binnen 15 werkdagen nadat een akkoord is gegeven op het locatievoorstel. 10

28 Nadat de bezwaartermijn is verstreken informeert de Gemeente de CPO binnen 3 werkdagen over het al dan niet onherroepelijk zijn van het verkeersbesluit. Indien de Gemeente geen verkeersbesluit neemt of al genomen heeft op basis van de Plankaart openbare laadinfrastructuur informeert de Gemeente de CPO hierover op het moment dat de Laadinfrastructuur locatie door de Gemeente is goedgekeurd (stap 4). In het geval een verkeersbesluit niet onherroepelijk is geworden treden de Gemeente en CPO in overleg over het vervolg. Stap 6. Realiseren laadinfrastructuur locatie De CPO dient te zorgen voor het plaatsen van de laadpaal binnen 15 werkdagen nadat de CPO is geïnformeerd dat het verkeersbesluit onherroepelijk is geworden. De Gemeente zorgt voor het plaatsen van bebording op de Laadinfrastructuur locatie binnen 5 werkdagen nadat de Laadpaal door de CPO is opgeleverd, indien de Gemeente er voor kiest om de bebording niet door de CPO te laten plaatsen. Informatie en communicatie Via de website kan de aanvrager van de Laadpaal de voortgang volgen. De Gemeente verkrijgt door middel van door de CPO te verstrekken inloggegevens toegang tot de website waarmee de Gemeente inzicht krijgt in de status van de ingediende aanvragen voor een Laadpaal in de Gemeente. De CPO dient te zorgen voor proactieve communicatie met de aanvragers en de Gemeente over de voortgang van het realisatieproces. Anderzijds mag de CPO een proactieve communicatie en medewerking vanuit de Gemeente verwachten. 11

29 Overijsselse aanpak slim openbaar laden Bijlage 4: Toelichting op samenwerkingsovereenkomst De samenwerking tussen provincie en gemeenten wordt vastgelegd in een overeenkomst. In deze overeenkomst worden afspraken gemaakt over het realiseren en exploiteren van de openbare laadpalen. In onderstaande tabel staat een overzicht van de artikelen die zijn opgenomen in de overeenkomst. De concept samenwerkingsovereenkomst is bijgevoegd. Artikel Artikel 1. Begripsomschrijvingen Artikel 2. Doel van de overeenkomst Artikel 3. Machtiging en mandatering voor Europese aanbesteding Artikel 4. Taken en verantwoordelijkheden van de provincie Artikel 5. Taken en verantwoordelijkheden van de gemeente Artikel 6. Eigendom, overdracht en aansprakelijkheid Artikel 7. Looptijd en beëindiging Artikel 8. Tussentijdse wijzigingen Artikel 9. Geschillen en toepasselijk recht Bijlage 1: Locatie voorwaarden Bijlage 2: Aanvraag- en realisatieproces Toelichting In dit artikel worden de begrippen uit de overeenkomst toegelicht. Bevat het doel van de overeenkomst, namelijk het vastleggen van afspraken tussen provincie en gemeente voor het realiseren en exploiteren van laadpalen in de openbare ruimte. In dit artikel machtigt en mandateert de gemeente de provincie om een openbare aanbesteding namens de gemeente te organiseren en het contractmanagement uit te voeren. De taken van de provincie bevatten onder meer het uitvoeren van de aanbesteding, het voeren van het contractmanagement, en het organiseren van de financiële middelen. Taken van de gemeente bevatten onder meer het beschikbaar stellen en inrichten van oplaadlocaties, het nemen van haar rol in het aanvraag- en realisatieproces, en het doen van een all-in bijdrage per laadinfrastructuur locatie. Hierin wordt vastgelegd dat het eigendom tijdens de exploitatietermijn bij de CPO ligt. Na afloop van de exploitatietermijn worden, indien de gemeente daarvoor kiest, de laadlocaties op kosten van de CPO verwijderd. Toelichting op looptijd van de overeenkomst. Mogelijkheden voor het doen van tussentijdse wijzigingen in de overeenkomst. Beschrijft hoe om te gaan met eventuele geschillen tussen provincie en gemeente. Bevat de voorwaarden ten aanzien van de locatie, de aanvragen, kenmerken van de laadinfrastructuur, afwijkingen op deze voorwaarden, en afspraken over het verplaatsen en verwijdering van gerealiseerde laadpalen. Hierin wordt in hoofdlijnen het aanvraag- en realisatieproces beschreven, zoals dat meegenomen wordt in de aanbesteding. Informatiepakket voor gemeenten - Overijsselse aanpak voor slim openbaar laden Pagina 1 van 1

30 Overijsselse aanpak slim openbaar laden Bijlage 5: Prognose voor aantal laadlocaties per gemeente in 2020 Onderstaande tabel geeft de prognose weer van de verwachte behoefte voor het aantal laadlocaties per gemeente in Deze prognose is in 2014 opgesteld voor bewoners en forenzen op basis van een wetenschappelijk gevalideerd voorspelmodel en houdt dus geen rekening met bezoekerslocaties. De tabel bevat per gemeente: I. Het aantal laadlocaties op dit moment gerealiseerd en nog aan te vragen, voor zover bekend (op basis van laadpalen van EVnetNL en Allego); II. Prognose voor de behoefte aan laadlocaties in 2020; III. Te realiseren laadlocaties tot en met 2020 (tweede kolom minus eerste kolom). Gemeente I. Laadlocaties op dit moment II. Prognose laadlocaties t/m 2020 III. Te realiseren t/m 2020 Almelo Borne Dalfsen Deventer Dinkelland Enschede Haaksbergen Hardenberg Hellendoorn Hengelo Hof van Twente Kampen Losser Oldenzaal Olst-Wijhe Ommen Raalte Rijssen-Hollten Staphorst Steenwijkerland Tubbergen Twenterand Wierden Zwartewaterland Zwolle Totaal Informatiepakket voor gemeenten - Overijsselse aanpak voor slim openbaar laden Pagina 1 van 1

31 Besluit nr.: Deventer, 2 mei 2017 Onderwerp: Verlening van een incidentele volmacht tot ondertekening aan portefeuillehouder F. Rorink: - Samenwerkingsovereenkomst voor het realiseren en exploiteren van Laadpalen in de openbare ruimte. De burgemeester; Gelet op artikel 171 Gemeentewet; Gelet op de Regeling tot verlening van bevoegdheden krachtens attributie, delegatie, mandaat en volmacht gemeente Deventer; Gelet op afdeling van de Algemene wet bestuursrecht; BESLUIT: I. Aan Portefeuillehouder F. Rorink volmacht te verlenen tot uitoefening van de bevoegdheid tot ondertekening van: - Samenwerkingsovereenkomst voor het realiseren en exploiteren van Laadpalen in de openbare ruimte. II. Op de uitoefening van onderhavige bevoegdheid is Regeling tot verlening van bevoegdheden krachtens attributie, delegatie, mandaat en volmacht gemeente Deventer van toepassing. III. Dit besluit treedt in werking 2 mei Deventer, 2 mei 2017 De burgemeester van Deventer, Ir. A. P. Heidema