Evaluatie Boomverordening 2013 Groene Kaart

Transcriptie

1 Evaluatie Boomverordening 2013 Groene Kaart Evaluatie en actualisatie Bomenverordening Groene Kaart en Handboek Groen

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Evaluatie Bomenverordening Groene Kaart Handboek Groen Bijlagen

3 1. Inleiding Tijdens de vaststelling van de Bomenverordening (BVO) 2013 door de gemeenteraad is afgesproken dat het werkproces ten tijde van de nieuwe verordening geëvalueerd zou worden. Hier is in 2016 invulling aangegeven door de Bomenverordening, het Handboek Groen en de Groene Kaart te evalueren. Vanuit diverse bronnen (vakafdeling, juridisch advies, betrokken inwoners, communicatie etc.) is informatie opgehaald en zijn gesprekken gevoerd. Hieruit is gebleken dat de Bomenverordening en het bijhorende Handboek Groen goed in elkaar zat en werkbaar was. Daarnaast bleek dat er ruimte voor verbetering was. In dit rapport wordt weergegeven waar ruimte voor verbetering lag en welke punten aangepast zijn. Indien akkoord wordt de Bomenverordening 2017 vastgesteld door de gemeenteraad, het Handboek Groen en de Groene Kaart worden vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders. 2

4 2. Evaluatie In 2013 is de Bomenverordening (BVO) Groene Kaart vastgesteld. In 2016 zijn de Bomenverordening, het Handboek Groen en de Groene Kaart geëvalueerd. Onderstaand een uiteenzetting van de doorlopen stappen bij deze evaluatie. Juridische scan De huidige Bomenverordening en het bijbehorende Handboek Groen zijn onderwerpen aan een (externe) juridische toets. Hieruit is gebleken dat in de huidige verordening een aantal zaken incorrect waren. De resultaten en adviezen voortkomend uit dit advies zijn verwerkt in de vernieuwde Bomenverordening en het bijbehorende Handboek Groen. Herplant In de evaluatie is aandacht gegeven aan de volgende werkwijze: "De juiste boom op de juiste plaats en liever één goede boom dan drie slechte bomen" (conform de uitgangspunten uit de eerder vastgestelde beleidstukken). De uitwerking hiervan is verwerkt in het Handboek Groen. Aanwijzing beschermde bomen Momenteel staan ruim 2800 bomen op de Groene Kaart. De aanwijzing van beschermde bomen is, in samenspraak met de bomengroep (inwoners die geholpen hebben bij de totstandkoming van de Groene Kaart) tegen het licht gehouden. De toewijzingscriteria voor belevingsbomen zijn uitvoerig besproken, uiteindelijk is hier een gezamenlijk standpunt uitgekomen. De voorgestelde aanpassing wordt toegelicht in hoofdstuk 4. Ontheffingscriteria De ontheffingscriteria van de bomen op de Groene Kaart zijn beoordeeld op effectiviteit, hieruit is gebleken dat de huidige ontheffingscriteria in de praktijk regelmatig onwerkbaar waren en vragen opriepen. Daarom zijn de criteria om tot kap over te gaan aangepast en verwerkt op het aangepaste beoordelingsformulier. Dit is uitgewerkt in hoofdstuk 5. Communicatie Samen met de afdeling communicatie is het huidige communicatieproces geanalyseerd op effectiviteit en bruikbaarheid, hieruit blijkt dat in de huidige situatie intensief gecommuniceerd wordt over bomenkap. Direct-omwonenden worden (bijna altijd) per brief geïnformeerd over de voorgenomen kap en de aanleiding daartoe, daarnaast verschijnt vooraf ook altijd een publicatie op de gemeentenieuwspagina. Omdat uit reacties blijkt dat dit door veel inwoners als prettig en informatief wordt ervaren, wordt deze manier van communiceren voortgezet. Digitalisering De huidige Groene Kaart is voor een ieder op de gemeentelijke website als 'slim' bestand beschikbaar, hierbij is het mogelijk op een boom te klikken en direct relevante informatie te tonen. Deze werkwijze wordt bij de nieuwe Groene Kaart geoptimaliseerd. Overige Naast bovenstaande zaken zijn een aantal relevante zaken aangepast, denk hierbij aan zaken als geldigheid omgevingsvergunning, afstand tot de erfgrens, financiële compensatieplicht, concretisering overlast etc. 3

5 3. Bomenverordening Naar aanleiding van het juridisch advies, praktijkervaringen en de gewenste deregulering stellen wij voor de Bomenverordening aan te passen. Onderstaand volgt een opsomming van de meest relevante aanpassingen. De verplichting aan particuliere eigenaren met betrekking tot het doen van een melding omtrent de overdracht van het eigendomsrecht en/of tenietgaan van de boom is verwijderd. De reden hiervan is dat dit in de praktijk niet gebeurde. Controle is lastig uitvoerbaar, tijdrovend en levert weinig resultaat op. Het college kan de Groene Kaart voortaan in plaats van om de vier jaar, om de drie jaar herzien en vaststellen. De reden hiervan is de aansluiting op de frequentie van de veiligheidsinspectie van de bomen, iedere jaar wordt 1/3 van het bomenbestand geïnspecteerd. Bomen in een boomzone met een stamdiameter van meer dan 20 cm zijn nu ontheffingsplichtig, in de BVO 2013 was dit 10 cm. Hierdoor vallen de kleinere, 'onbelangrijkere' bomen niet onder het velverbod. Dunning (verzorgingsmaatregel ter bevordering van groei van overblijvende bomen) van bomen in een boomzone is niet langer ontheffingsplichtig. De reden hiervan is dat een dergelijke ontheffing altijd verleend wordt omdat het een boomverzorgende maatregel betreft. Bomen die zijn aangeplant n.a.v. herplantplicht (vervangen van een gevelde boom) zijn niet ontheffingsplichtig. Deze bomen worden tegen vroegtijdige velling beschermd door de voorschriften in de verleende omgevingsvergunning. Ontheffingscriteria om tot kap van beschermde bomen over te gaan zijn, afhankelijk van het beschermingsniveau, aangepast en daarmee praktischer en beter toepasbaar. In de praktijk waren hier vaak onduidelijkheden en vragen over. Daarnaast zijn algemene ontheffingscriteria voor alle beschermingsniveaus zijn toegevoegd: - Bomen met een levensverwachting van minder dan vijf jaar - Instandhouding onmogelijk i.v.m. letsel en schade - Boom kan in een reconstructieplan niet gehandhaafd worden (o.b.v. alternatievenonderzoek). In de vernieuwde verordening is een omgevingsvergunning 3 jaar geldig, in de BVO 2013 was dit 1 jaar. De reden hiervan is dat in bepaalde situaties (bij een reconstructie bijvoorbeeld) een termijn van 1 jaar te kort was. De financiële compensatieplicht vervalt in de vernieuwde verordening, sinds de vaststelling van de BVO 2013 is hier nog nooit gebruik van gemaakt. De afstand tot de erfgrens bij nieuwe aanplant is aangepast van nihil naar 0,5 m. Voor bestaande bomen geldt nog steeds nihil. Bovenstaande aanpassingen zijn (inclusief de overige aanpassingen) verwerkt in de bijgevoegde BVO In bijlage 1 vindt u een overzicht van alle aangepaste artikelen in de BVO, daarnaast is de BVO 2013 bijgevoegd. 4

6 4. Groene Kaart Op de huidige Groene Kaart staan circa 2800 bomen (exclusief de boomzones), deze zijn als volgt onderverdeeld. Monumentaal: 275 bomen. Waardevol: 990 bomen. Belevingsbomen: 1556 bomen. Beschermde boomzones: diverse (hoofd)wegen en parken. Tijdens de evaluatie omtrent de aanwijs van de bomen die op de Groene Kaart staan is gebleken dat de meeste beschermingsniveaus geen wijzigingen behoeven. De uitzondering hierop is de belevingsboom, de huidige aanwijscriteria hiervoor zijn als volgt. Alle bomen met een stamdiameter van meer dan 50 cm. Alle bomen van 51 tot en met 75 jaar oud. Het nadeel aan het eerste criterium is dat snelgroeiende bomen als populieren en wilgen op basis van de stamdiameter eerder op de Groene Kaart komen dan langzaam groeiende bomen als eiken en beuken. Nadeel aan de snelgroeiende soorten is dat deze over het algemeen minder oud worden en daarmee de status monumentaal of waardevol minder vaak bereiken. Dit is niet in overeenstemming met onze uitgangspunten, de belevingsbomen zijn bedoeld als onze 'toekomstbomen'. Om deze oneerlijke concurrentie weg te nemen stellen wij de aanwijscriteria voor belevingsbomen als volgt aan te passen: Alle bomen van 51 tot en met 75 jaar oud. Op deze manier heeft de snelgroeiende boom niet langer een voorsprong ten opzichte van de langzaam groeiende boom. Wanneer de criteria van de belevingsbomen verwerken als bovenstaand beschreven veranderd het aantal belevingsbomen op de Groene Kaart niet noemenswaardig (86 stuks). De reden hiervan is een actualisatieslag van de boomgegevens, hierdoor zijn de leeftijden van de bomen in Papendrecht beter in kaart dan ten tijde van de totstandkoming van de huidige Groene Kaart. Wanneer bovenstaande aanpassing omtrent de belevingsbomen doorgevoerd wordt, wordt het totaal aantal bomen 3014 (exclusief de boomzones), deze zijn als volgt onderverdeeld. Monumentaal: 309 bomen. Waardevol: 1063 bomen. Belevingsbomen: 1642 bomen. Beschermde boomzones: diverse (hoofd)wegen en parken. Aan de status van bomen in particulier eigendom vinden geen wijzigingen plaats. Bovenstaand voorstel is in nauw overleg met de eerder genoemde bomengroep tot stand gekomen. In de bijlage vindt u zowel de vernieuwde Groene Kaart als de huidige Groene Kaart. Indien de Groene Kaart op deze manier wordt vastgesteld, worden de aanpassingen verwerkt in de slimme Groene Kaart. Bij de slimme digitale, online Groene Kaart is het mogelijk op de boom te klikken, vervolgens wordt de meest relevante informatie weergegeven. 5

7 5. Handboek Groen Naast de evaluatie van de Bomenverordening en de Groene Kaart is ook het bijbehorende Handboek Groen geëvalueerd. Het Handboek Groen bestaat uit nadere regels van de Bomenverordening welke door het college wordt vastgesteld en dient als handvat voor de interne organisatie. Daarnaast is het Handboek Groen beschikbaar voor belangstellenden om te zien hoe de gemeente met haar bomen omgaat. Onderstaand vind u een opsomming van de meest relevante aspecten welke aangepast zijn in het vernieuwde Handboek Groen. Momenteel bestaat regelmatig onduidelijkheid over criteria om wel of niet tot kap over te gaan. In de BVO 2017 is per beschermingsniveau onderscheid gemaakt in het belang van de kap t.o.v. belang van behoud van de boom. Bij een monumentale boom moet het belang van de kap zeer zwaarwegend zijn, bij een waardevolle boom van algemeen maatschappelijk belang of individueel belang en bij een belevingsboom of een boom in een boomzone van algemeen belang. In het Handboek Groen wordt uitgelegd wat deze verschillende belangen inhouden, dit is uitgewerkt op een beoordelingsformulier. De criteria om tot kap over te gaan van een boom die niet op de Groene Kaart staat zijn ook aangepast en worden tevens in het Handboek Groen en het beoordelingsformulier benoemd. De criteria zijn in de vernieuwde versie specifieker geformuleerd en daarmee beter toepasbaar. In het huidige Handboek Groen staan uitgangspunten omtrent het aanplanten van bomen, ondergrondse omstandigheden etc. Momenteel is de Leidraad Inrichting Openbare Ruimte (LIOR) in ontwikkeling, daar worden regels omtrent ondergrondse groeiruimte, verankering en maten van aanplant vastgesteld. Daarnaast heeft de gemeente Papendrecht (gezamenlijk met de overige Drechtsteden) een licentie op het handboek bomen van het norminstituut bomen. Hierin worden ontwerpuitgangspunten, snoei- en aanplantwijzen benoemd. In het vernieuwde Handboek Groen komen dergelijke zaken niet terug omdat dit elders geborgd is. In het huidige Handboek Groen staat het volgende omtrent communicatie omschreven: Gemeentelijke bomen die gekapt worden (wel of niet op de Groene Kaart) worden altijd in het Papendrechts Nieuwsblad gepubliceerd. Bij kap van bomen met een emotionele waarde of grote aantallen in een straat worden de belanghebbenden per brief geïnformeerd, ongeacht of de bomen wel of niet op de Groene Kaart staan. In de praktijk sturen wij bij kap van bomen (wel of niet op de Groene Kaart) omwonenden bijna altijd een informatieve brief. Bij een boom die op de Groene Kaart staat, en dus een ontheffing nodig is, wordt de brief vlak na verlening van de ontheffing verzonden. Reden daarvan is dat omwonenden binnen de bezwaartermijn (zes weken na verlening) op de hoogte zijn van de ontheffing. Bij bomen die niet op de Groene Kaart staan, en waar dus geen ontheffing voor nodig is, wordt een aankondiging van de geplande kap verzonden. Deze brief wordt minimaal 10 dagen voor de geplande kap verzonden. Alleen in gevallen waarbij de boom niet zichtbaar is vanuit een woning of als het een (zeer) kleine boom (bijvoorbeeld bij reguliere inboet) betreft wordt geen brief verstuurd. Daarnaast wordt de geplande kap van iedere boom (wel of niet op de groene kaart) in de krant gepubliceerd. Navraag heeft ons geleerd dat de ontvangers van deze brieven deze manier van communiceren waarderen. Dit wordt dan ook niet aangepast in het vernieuwde Handboek Groen. In het huidige Handboek Groen staat deze wijze van communiceren niet dusdanig beschreven, in de vernieuwde versie is dit verwerkt. Omdat bij de huidige werkwijze onduidelijkheid bestond omtrent de uitgangspunten om wel of niet tot herplant over te gaan is hier in het vernieuwde Handboek Groen aandacht aan gegeven. Kort samengevat: Als herplant nodig is om het huidige (laan)beeld in stand te houden of terug te brengen en de (ondergrondse)situatie te plaatse het toe laat wordt in principe herplant uitgevoerd. Indien herplant niet nodig is of hier geen ruimte voor is wordt dit niet uitgevoerd. Veel vragen over bomen gaan over de vermeende overlast, omdat de omschrijving van overlast in het huidige Handboek Groen niet altijd bruikbaar was bij dergelijke vragen is dit in het vernieuwde Handboek Groen verbeterd. 6

8 Bovenstaande aanpassingen zijn (inclusief de overige aanpassingen) verwerkt in het bijgevoegde Handboek Groen In bijlage 2 vindt u een overzicht van alle aanpassingen in het Handboek Groen, tevens is het Handboek Groen 2013 bijgevoegd. 6. Bijlagen 1 Aanpassingen concept Bomenverordening Aanpassingen concept Handboek Groen Concept Bomenverordening Concept Handboek Groen Concept Groene Kaart Bomenverordening Handboek Groen Groene Kaart