Wat doen we met de bagger en wat betekent dit voor de bodemkwaliteit? Verspreiding op aanliggend perceel versus weilanddepot

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Wat doen we met de bagger en wat betekent dit voor de bodemkwaliteit? Verspreiding op aanliggend perceel versus weilanddepot"

Gerrit Smit
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Wat doen we met de bagger en wat betekent dit voor de bodemkwaliteit? Verspreiding op aanliggend perceel versus weilanddepot Joop Harmsen, Rene Rietra, Bert Jan Groenenberg, Antonie van der Toorn, en Hans Zweers

2 Doel onderzoek Vaststellen of bodemsysteem is veranderd door verspreiden baggerspecie (verspreidbare specie, klasse 2) Is dit wel of niet nadelig Afweging voor en nadelen Baseren op metingen Nadruk metingen ligt op het bodemsysteem. Speelt rol in evaluatie Bodembesluit (begin 211) Onderzoek loopt van 28 tot eind 211 In opdracht van EL&I, M&I, STOWA en TCB

3 Vraagstelling onderzoek Meten effect verspreiden Geen probleem Accumulatie Gewasopname Begrazing Ecosysteem Effect/ Ris ico?? tijdelijk probleem? probleem? Tijd

4 Opzet onderzoek Waar staan we Veldonderzoek, bagger, baggerstrook en referentie Totaalgehalten en biobeschikbare gehalten Bodemeigenschappen (ph, lutum, organische stof) Bioassays (regenworm) Klei- en veengebieden Waar gaan we naar toe? Modelleren van gedrag stoffen Accumulatie, uitspoeling, gewas opname

5 Selectie van locaties Via objectieve s electiecriteria locaties bij waterschappen selecteren. Verschillende typen onderzoek, alleen van laatste ~8 jaren. Gegeven zijn klasseoordeel bagger, klasseoordeel per onderzochte stof, tot electronisch beschikbaarheid van meetrapport). Werkwijze prioriteren locaties per waterschap gesprek boer/terreindeskundige waterschap over verspreiden bagger prioriteren van alle locaties. Probleem: beperkt aantal locaties op veen

6 Selectiecriteria kleilocaties Cu (mg/kg) Bagger Rivierenland en 1 Bagger Rivierenland klasse 2 bodemmeetnet Gelderland lutum (%) Ni (mg/kg) Bagger Rivierenland en 1 Bagger Rivierenland klasse 2 bodemmeetnet Gelderland lutum (%) Hg (mg/kg) Bagger Rivierenland en 1 Bagger Rivierenland klasse 2 bodemmeetnet Gelderland lutum (%) DDT DDT klasse 2 bepalend klasse locaties org stof (%) klasse 2, maar liever de gehalten

7 selectiecriteria Verschillen in locaties

8 selectiecriteria Verschillen in verspreiding

9 Referentielocatie moet beschikbaar zijn

10 Resultaten bagger op klei: totaalgehalten totaalgehalten N1 N2 N3 N4 N5 HR1 HR2 HR3 HR4 HR5 Z1 Z2 Z3 Z4 D1 D3 D4 D2 D5 R2 R2 R3 R4 R5 R6 Lood Ref erentie Baggerstrook Sediment N1 N2 N3 N4 N5 HR1 HR2 HR3 HR4 HR5 Z1 Z2 Z3 Z4 D1 D3 D4 D2 D5 R2 R2 R3 R4 R5 R6 Zink Ref erentie Baggerstrook Sediment

11 Beschikbaar koper: extraheerbaar met CaCl Koper Ref erentie Baggerstrook Totaal Koper.1M CaCl2 4 3 referentie baggerstrook 2 1 N1 N2 N3 N4 N5 HR1 HR2 HR3 HR4 HR5 Z1 Z2 Z3 Z4 D1 D2 D3 D4 D5 R1 R2 R3 R4 R5 R6 N1 N2 N3 N4 N5 HR1 HR2 HR3 HR4 HR5 Z1 Z2 Z3 Z4 D1 D3 D4 D2 D5 R2 R2 R3 R4 R5 R6 Beschikbaar Cu (ug/l) locatie

12 PAK referentie baggerstrook sediment 1 van VROM (mg/kg) Z1 Z3 D1 D3 D5 N2 N4 HR1 HR3 HR5 R2 R4 R6 2 PAK snelle fractie (mg/kg d.s.) PAK beschikbaar 1 5 referentie baggerstrook sediment Min Outlier Max Outlier referentie baggerstrook sediment Min Outlier Max Outlier

13 mspaf

14 Kwaliteitsontwikkeling bagger lutum keuring Keuring keuring Alterra Pb Alterra Bagger schoner Alterra Bagger vuiler 1:1 Geen verandering keuring keuring Cu ZN Alterra Alterra

15 Modellering: accumulatie PAK en zware metalen Concentratie= Aanwezig + aanvoer afvoer Achtergrond Bagger Me s t Lucht Afbraak Uits poeling Opname

16 Modellering Cadmium (baggerstrook) D2 1.2 Cd-bodem (mg/kg) Baggerstrook Bagger, mes t, depos itie Bagger Mes t, depos itie nul tijd (jaren)

17 Modellering uitspoeling cadmium - D MTR oppervlaktewater =.4 ug/l ph 5.3 Cd-rz (ug/l).1.5 ph tijd (jaren)

18 Modellering koper (baggerstrook) - D2 6 Cu-bodem (mg/kg) Mes t, depos itie Bagger, mes t, depos itie Baggerstrook Bagger nul tijd (jaren)

19 Baggerdepots in veengebieden Depots : 88 Stichts e Rijnlanden, 67 Rivierenland, hoofdzakelijk op veen, aanleg tussen

20 Vulling en rijping in depot Vullen van depot Rijping in depot

21 Onderzoek Bestaande gegevens AP4 Ris ico s / Biobes chikbaarheid depot referentie

22 Ontmanteld depot Naastgelegen perceel

23 Bestaande gegevens depots Cu (mg/kg) koper referentiebodem gerijpte bagger Ni (mg/kg) nikkel referentiebodem gerijpte bagger depotnr depotnr

24 PAK (mg/kg) Bestaande gegevens depots PAK referentiebodem gerijpte bagger 6 mspaf metaal mspaf (metaal) referentiebodem gerijpte bagger depotnr depotnr

25 Metalen in drie depots (depot/ referentie) metaalgehalten A Ld G depot/referentie As Ba Cd Co Cr Cu Mo Ni Pb Zn beschikbaar metaal depot/referentie A Ld G. As Ba Cd Co Cr Cu Mo Ni Pb Zn

26 2.5 2 Verhoogd cadmium in depot Totaal Beschikbaar Cd mg/kg d.s Cd ug/l A 1B A 2B A 3B A R Ld 1B Ld 2B Ld 3B Ld R G 1B G 2B G 3B G 1R. A 1B A 2B A 3B A R Ld 1B Ld 2B Ld 3B Ld R G 1B G 2B G 3B G 1R ph ph A 1B A 2B A 3B A R Ld 1B Ld 2B Ld 3B Ld R G 1B G 2B G 3B G 1R

27 Verhoogd PAK in depot A van VROM (mg/kg d.s Ris ico REFERENTIE 5 snel langzaam zeer langzaam

28 Hoe verder Toepassen bioassays (regenworm) Interimrapportage bij evaluatie Bodembesluit Verdere uitwerking via modellering met waargenomen gehalten (achtergrond, ph) Waterkwaliteit in sloten Eindrapportage (eind 211)

29 Conclusies (1) Verspreiden op kleigrond Locaal achtergrond gehalte is vaak bepalend voor kwaliteit bodem Verspreide bagger is relatief schoon Ris ico s Risico s metalen (beschikbaarheid) worden bepaald door ph PAK in bagger beïnvloed baggerstrook Risico (beschikbaarheid) PAK is laag

30 Conclusies (2) Bagger in depot Wat er in gaat blijft er in Eindsituatie: gehalten vaak hoger dan AW2 Risico s metalen verhogen door ph daling Risico PAK klein door lage beschikbaarheid

31 Consequenties Hoe gaan we om met het locale achtergrond gehalte? Hoe gaan we om met de ph daling veroorzaakt door de bagger Landbouwkundige praktijk (bekalking) Bagger in natuurgebieden Hoe gaan we om met niet-gevoelige metalen in mspaf (cadmium, kwik)

Vergelijkbare documenten

Verspreiden van bagger op het land in klei- en veengebieden

Verspreiden van bagger op het land in klei- en veengebieden Alterra is onderdeel van de internationale kennisorganisatie Wageningen UR (University & Research centre). De missie is To explore the potential of nature to improve the quality of life. Binnen Wageningen