Sterkte-/zwakte analyse Tram 19 (Delft Noord Leidsenhage)

Transcriptie

1 Sterkte-/zwakte analyse Tram 19 (Delft Noord Leidsenhage) Data schouwing: augustus en 29 november 2016 Deelnemers: Henk Toet/Michel Meinders/Arnold v.d.heijden/marc Schram Kenmerk: R.DH/AH/1612-T19-21 Datum: 21 december 2016 Samensteller: Arnold v.d. Heijden Pagina 1 van 8

2 Inleiding Tram 19 is op 1 juli 2010 ingesteld. Deze tramlijn verbindt Leidschendam Leidsenhage met Leidschenveen, Ypenburg en Delft en is te typeren als een regionale tangentiële tramlijn; hij komt niet in het Centrum van Den Haag. In de eerste fase reed tram 19 in Delft door tot Tanthof. M.i.v. 7 oktober 2013 is tram 19 in Delft ingekort tot de Nieuwe Plantage. Daardoor komt tram 19 niet meer bij het station NS in Delft maar eindigt/begint op circa meter afstand daarvan. Een combinatie van factoren lag aan deze inkorting ten grondslag: bezuinigingen op het OV, de aanleg van een tailtrack bij het begin- en eindpunt MCH Antoniushove en de (tijdelijke) inzet van tweerichtingsvoertuigen (Regio Citadis) op deze tramlijn. Het ligt in de planning om tram 19 door te trekken naar de TU-wijk en het Technopolis Innovation Park in Delft. Feitelijk had deze doortrekking al plaats moeten vinden maar vanwege het gebrek aan financiële middelen voor aanleg van een deel van het traject, in casu de vervanging van de Sebastiaansbrug, is nog niet in zicht wanneer de doortrekking gerealiseerd wordt. Verkenning & bevindingen Tram 19 rijdt door vier gemeenten (Delft, Rijswijk-Zuid, Den Haag en Leidschendam-Voorburg) en heeft 16 halten: Nieuwe Plantage, Delft (beginpunt) Brasserskade, Delft A. Fokkersingel, Ypenburg Ypenburg centrum Scholekstersingel, Ypenburg Gruttosingel, Ypenburg Weidevogellaan, Ypenburg station NS, Ypenburg Lanen, Leidschenveen Leidschenveen, winkelcentrum + RR-halte Klaverveld, Leidschenveen Oude Middenweg, Leidschenveen Oosteinde, Voorburg (ondergrondse halte) Weigelia, winkelcentrum Leidsenhage-Leidschendam Leidsenhage-Leidschendam MCH-Antoniushove, Leidschendam (eindpunt) De reistijd van begin- naar eindpunt bedraagt 25 minuten. Pagina 2 van 8

3 Tram 19 is een redelijk nieuwe tramlijn en heeft sedert de instelling veel wijzigingen ondergaan: reed in Delft eerst door naar Tanthof en werd later ingekort tot Nieuwe Plantage; reed in Leidschendam aanvankelijk door naar Leidschendam Noord en werd later definitief ingekort tot de tailtrack bij MCH Antoniushove. Sinds de inkorting tot de Nieuwe Plantage komt tram 19 niet meer bij het NS station en het centrum in Delft. Daardoor maken minder reizigers van de tramlijn gebruik. Een aantal dagen in augustus (9 ochtend, 17 avond) en op 29 november (ochtend) hebben wij (deelnemers, zie boven) tram 19 van Delft naar Leidsenhage en terug nader geschouwd. Tijdens de rit hebben wij het traject en het aantal reizigers gemonitord. Zowel op de heen- als op de terugweg zaten er op 9 augustus niet meer dan 10 reizigers in de tram. Op 17 augustus telden wij niet meer dan gemiddeld 7 reizigers in de tram. Buiten de vakantietijd, op 29 november, zaten er gemiddeld 15 reizigers in de tram. Op basis van deze cijfers is deze hoogwaardige tramlijn zwaar onderbezet. Gezien het aantal reizigers (zie bovenstaand) is de tramlijn momenteel onrendabel. Uitgaande van de vervoerscijfers is uit vervoerskundig oogpunt de beslissing tot de inkorting tot Nieuwe Plantage onverstandig gebleken. Het behoeft weinig betoog dat tram 19 meer reizigers moet gaan vervoeren anders komt haar bestaansrecht op de tocht te staan. De duurste tramhalte van tram 19 is met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid de halte Voorburg Oosteinde. Deze ondergrondse halte (in de tunnelbuis onder de Vliet en Voorburg) is de enige halte in Voorburg. Deze halte die in een woonomgeving ligt, in de nabijheid van de Vliet en die via een fietsen voetgangersbrug over deze rivier Leidschendam Zuid verbindt, heeft in zekere zin een goede Pagina 3 van 8

4 OV-potentie. Echter, op het maaiveldniveau is niet goed waarneembaar dat op deze ondergrondse halte tram 19 stopt die Voorburg Oosteinde e.o. verbindt met enerzijds Leidschenveen, Ypenburg en Delft en anderzijds met Leidschendam Leidsenhage en MCH Antoniushove. Deze informatie ontbreekt. Wel zijn bij de roltrappen fietsnieten geplaatst. Tram 19 geeft een verbinding met station Ypenburg. Op dat station vertrekt overdag elke 15 minuten een Sprinter naar Gouda en Utrecht. Cruciaal is de aansluiting van tram 19 op de Sprinter zodat de overstaptijd beperkt blijft. Tot voor kort was de situatie dat de Sprinter richting Gouda en Utrecht vertrekt op het moment dat tram 19 richting Leidschendam bij de halte aankomt, zodat er een overstaptijd ontstond van 15 minuten, in de avonduren van 30 minuten. Met ingang van 11 december 2016 (datum inwerkingtreding nieuwe dienstregeling) sluiten de aankomst- en vertrektijden van tram 19 richting Leidschendam en de Sprinter richting Gouda beter op elkaar aan en is een overstaptijd van 6 minuten gerealiseerd. Voor wat betreft de vertrektijden van tram 19 in beide richtingen is dat niet de situatie m.b.t. de aankomsttijden van de Sprinter uit Gouda/Utrecht. Station Ypenburg Vertrektijd Sprinter richting Gouda/Utrecht Aankomsttijd Sprinter uit Gouda/Utrecht ri. DH 00:33 00:10 00:48 00:25 00:03 00:40 00:18 00:55 Aankomst-/vertrektijd T19 ri. Delft Noord ri. Leidsenhage 00:08 00:12 00:23 00:27 00:38 00:42 00:53 00:57 Pagina 4 van 8

5 Recentelijk is de aanleg van de omloopsporen en -wissels voor het NS station Delft voor tram 19 gereed gekomen (zie onderstaande foto). Dat betekent dat m.i.v. de dienstregeling 2017, die in december 2016 ingaat, tram 19 naar dit station dat tevens bij het centrum ligt zou kunnen worden verlengd. Volgens officiële bron (MRDH) zou deze verlenging pas in december 2017 in kunnen gaan. De reden daarvan is vooralsnog niet bekend. Rover heeft de indruk dat de tramsporen in de Phoenixstraat nog moeten worden vervangen ten behoeve van de brede trams. Deze werkzaamheden zouden eventueel binnen een paar maanden uitgevoerd moeten kunnen worden zodat tram 19 in ieder geval met ingang van 1 juli 2017 verlengd zou kunnen worden naar Delft station. (Omloopspoor tram 19 station Delft) De bedoeling is dat tram 19 ook wordt doorgetrokken naar de TU-wijk in Delft. Dit was één van de redenen om deze tramlijn in te stellen. Door uitstel tot aanpassing van de Sebastiaansbrug en de slechte financiële situatie van de gemeente (artikel 12 status) is doortrekking naar de TU-wijk nog niet mogelijk en wordt dit telkenmale uitgesteld. Momenteel is 2019 in zicht. De loopafstand naar tramlijn 19, in het bijzonder in de stedelijke gebieden Ypenburg en Leidschenveen, gaat de norm van 500 meter die in Den Haag geldt ver te boven. Hoe verder men van het tramtracé woont, hoe groter de loopafstand is. Een loopafstand van meer dan 700 meter is niet incidenteel, terwijl een loopafstand in deze stedelijke buitengebieden van gemiddeld 700 meter de norm zou moeten zijn. Rond het dicht bebouwde stedelijke winkelcentrum Ypenburg zou met een loopafstand van 500 meter moeten worden volstaan. Op die locatie, ter hoogte van de Zwaluwsingel, ontbreekt een gezamenlijke halte voor de tramlijnen 15 en 19. Deze halte zou tevens als overstaphalte kunnen dienen. Pagina 5 van 8

6 Bij de tramhalten in Ypenburg zijn wel fietsnieten geplaatst. Maar de vraag is of bewoners bereid zijn zo ver naar een halte te lopen dan wel te fietsen. Het is wel de bedoeling dat er reizigers in de tram stappen. Op het grondgebied van Rijswijk-Zuid ontbreekt een tramhalte ter hoogte van de Vrijenbanselaan/Zuiderweg en de Patrijsweg (zie onderstaande foto) terwijl daar een bedrijvenpark aan grenst. Sterkte analyse Infrastructuur. De tram rijdt grotendeels, voor 95%, op een vrije baan. Het traject is gestrekt. De aansluiting van tram 19 op de Sprinter naar Gouda en Utrecht (Ypenburg station) is m.i.v. 11 december 2016 verbeterd met een overstaptijd van 6 minuten. De tram verbindt een aantal vitale knooppunten zoals: MCH Antoniushove Winkelcentrum Leidsenhage Pagina 6 van 8

7 Leidschenveen: het winkelcentrum, de overstaphalte Leidschenveen voor RR3, RR4 en het Mondriaan college station Ypenburg en het stadsdeelkantoor Ypenburg/Leidschenveen het winkelcentrum Ypenburg Delft. Zwakte analyse De loopafstand naar halten in Ypenburg/Leidschenveen bedraagt meer dan 700 meter (= norm loopafstand stedelijk buitengebied). Er ontbreken halten op vitale punten in Delft/Rijswijk Zuid, Ypenburg en Leidschenveen. Er bevinden zich weinig fietsnieten bij de halten. De vertrektijden van tram 19 op de halte Ypenburg station sluiten niet aan op de aankomsttijden van de Sprinter uit Gouda. Bij de bovengrondse 2x2 ingangen van de halte Voorburg Oosteinde ontbreekt de reisinformatie (haltepaal- en bord + lijnenoverzichtskaart en dienstregeling). De tram begint/eindigt niet op het NS station en het centrum van Delft maar op circa meter loopafstand daarvan. De gemiddelde rijsnelheid is laag (tussen de km per uur). Verbeterpunten & advies In het tracé van tram 19 een nagenoeg geheel vrije trambaan en tramtunnel onder de Vliet is flink geïnvesteerd. Tram 19 is qua railinfrastructuur e.d. een hoogwaardige railverbinding. Dat vereist dat de reizigersvraag van deze tramlijn omhoog moet en ook de reisnelheid. Daaruit volgt dat er maatregelen nodig zijn om de reizigersgroei op tram 19 te bevorderen. Wij denken daarbij aan de volgende maatregelen: tram 19 moet zo snel mogelijk, bij voorkeur met ingang van de dienstregeling 2017 (december 2016) worden doorgetrokken naar het station NS Delft. Op een latere datum, uiterlijk op 1 januari 2019, naar Delft TU-wijk; in Rijswijk-Zuid en het stedelijke buitengebied Ypenburg moet een aantal halten worden toegevoegd: Rijswijk-Zuid, op de Vrijenbanselaan ter hoogte van de Zuiderweg; Ypenburg, op de Nootdorpse Landingslaan een gezamenlijke halte van de trams 15 en 19 ter hoogte van de Zwaluwsingel; onderzocht moet worden om een extra halte toe te voegen op Rijswijkse Landingsbaan ter hoogte van de Bieremalaan en ter hoogte van het Donau (bedrijven Forepark); Pagina 7 van 8

8 de rijsnelheid van tram 19 moet omhoog naar km per uur; de vertrektijden van tram 19 in beide richtingen op de halte Ypenburg station moeten beter op de aankomsttijden van de Sprinter uit Gouda/Utrecht worden afgestemd. Gezien de loopafstand van station naar tramhalte is het alleszins redelijk om met een overstaptijd van 6 8 minuten rekening te houden; bij de bovengrondse 2x2 ingangen van de ondergrondse halte Voorburg Oosteinde moet reisinformatie worden aangebracht zoals: haltepaal + bord, lijnenoverzichtskaart en dienstregeling; bij de halten in Ypenburg, Leidschenveen en Voorburg Oosteinde moeten meer fietsnieten worden aangebracht; na invoering van deze maatregelen moet deze snelle regionale tramverbinding worden promoot; in het concept-vervoerplan 2018 wordt voorgesteld om de frequentie van tram 19 vanaf uur te verlagen naar 30 minuten. Hoewel begrijpelijk, gezien het gemiddeld aantal reizigers, is dit voorstel uit vervoerskundig oogpunt onverstandig. Immers, de verbinding met Delft NS wordt m.i.v. december 2017 hersteld en het heeft tijd nodig om reizigers terug te winnen voor deze hoogwaardige en snelle tramverbinding. Voorzitter: Arnold van der Heijden Adres: Sportlaan NB Den Haag Vice-voorzitter: Marc Schram Secretaris: Hein van der Hoeven website: adres: denhaag@rover.nl Pagina 8 van 8