Personeelstekort op de OK 2013

Transcriptie

1 Personeelstekort op de OK 2013 Samenvatting In het afgelopen jaar is de arbeidsmarkt voor anesthesiemedewerkers (AM) en operatieassistenten (OA) flink veranderd; er gingen detachingsbureaus failliet en vele ZZP'ers ruilden hun zelfstandige status in voor een vaste aanstelling op de OK. Is personeelstekort op de OK nog wel een issue? Uit dit onderzoek blijkt dat de vacatureruimte voor zowel OA als AM sterk gedaald is en dat de inzet van PNIL aanzienlijk verminderd is. Voor de AM is er sprake van aanwas van vast personeel. Het aantal leerlingen per OK is voor de AM gestegen en voor de OA is dit afgenomen. Er worden minder leerlingen OA opgeleid dan in De uitstroom onder leerlingen om andere reden dan onvoldoende voor theorie of praktijk is laag. De conclusie is dat het personeelstekort op de OK geen issue meer is. Inleiding In juni 2012 heeft OK-inside het onderzoek "Personeelstekort op de OK...hoe zit het nu echt" 1 gepubliceerd. Dit onderzoek richtte zich op de omvang, gevolgen en oplossingen voor het mogelijke personeelstekort. Uit dit onderzoek bleek dat het personeelstekort op van vast personeel aantoonbaar en landelijk is. Door inzet van ZZP ers 2 en detacheerders (samengevat onder de noemer PNIL; personeel niet in loondienst) lijdt de productie er weinig onder. Echter, deze oplossing maakt van het personeelstekort een financieel probleem. De oplossingen zoals inzet detacheerders en buitenlands personeel zijn van tijdelijke of kostbare aard. Initiatieven om personeel te werven en/of te behouden leverden weinig op. Alleen meer opleiden leidt tot een oplossing van het personeelstekort. In het afgelopen jaar is de arbeidsmarkt voor anesthesiemedewerkers (AM) en operatieassistenten (OA) flink veranderd; er gingen detachingsbureaus failliet en vele ZZP'ers ruilden hun zelfstandige status in voor een vaste aanstelling op de OK. In de media wordt tegenstrijdig bericht over het personeelstekort in de zorg. Het gaat hier niet alleen over verpleegkundigen of verzorgenden maar ook over gespecialiseerd personeel. Het UWV 3 verwacht dat generieke personeelstekorten in de zorg uitblijven tot 2015, terwijl de Rijksoverheid in de nabije toekomst juist een personeelstekort 4 verwacht. Het RTL 4 nieuws gaat nog verder en meldt dat het dreigende personeelstekort in de zorg binnen enkele jaren dramatische vormen aanneemt 5. Illustratief voor de veranderende arbeidsmarkt is onderstaande casus: Een groot ziekenhuis in de Randstad haalt in 2009 een groep buitenlandse OA naar Nederland omdat het personeelstekort onder de OA groot was. Dit werd ten dele opgevangen door ZZP is zelfstandige zonder personeel ekort.xml 1

2 de inzet van 12 fte PNIL. Nadat de buitenlandse OA's waren ingewerkt, is er in de loop van 2010/2011 afscheid genomen van de PNIL'ers. Dankzij deze buitenlandse OA kon er vanaf september 2010 maximaal worden opgeleid. Met als resultaat dat er eind 2012 begonnen is met 3 OA's te detacheren naar andere ziekenhuizen vanwege een overschot aan personeel. Nu in 2013 moet er afscheid genomen worden van de leerlingen die in september diplomeren omdat er geen vacatureruimte meer is. Afgelopen tijd is er door de overheid en de ziekenhuizen flink ingezet op het meer opleiden van leerlingen. Veel ziekenhuizen hebben meer opgeleid mede dank zij een subsidie van de overheid. Voor een instromer AM of OA krijgt het ziekenhuis een subsidie van Als deze leerling een diploma haalt dan volgt nog een subsidie van Dit heeft meer gediplomeerde operatiekamerassistenten (OKA) tot gevolg gehad. In onderstaande tabel staan het aantal AM en OA die in dat jaar hun diploma behaalden 7. Tabel 1. Aantallen gediplomeerden AM AM HBO-VT OA OA HBO-VT Gezien het afnemende aantal PNIL, het toenemende aantal gediplomeerden en de tegenstrijdige berichten in de pers is het de vraag of het personeelstekort op de OK nog steeds een issue is. Onderzoek Om te onderzoeken of er nog steeds sprake is van personeelstekort op de OK willen we antwoord krijgen op de volgende vragen: Hoe groot is de vacatureruimte t.o.v. de begrote formatie? Hoe groot is de inzet van PNIL? Is er aanwas van vast personeel? Wat is het aantal leerlingen per OK? Hoe groot is de uitstroom van de leerlingen? Van 15 januari t/m 15 april 2013 zijn door de NVLO en via ons eigen netwerk online vragenlijsten (zie bijlage 1) verspreid. Er is gevraagd naar de situatie op In dit onderzoek zijn deze vergeleken met de situatie op Door leidinggevenden OK zijn er in totaal zijn er 25 vragenlijsten ingevuld. De respondenten komen uit 19 ziekenhuizen met 238 OK's en 830 fte vast personeel 8 (zie verder bijlage 2) De opleiding tot recoverymedewerker is een eenjarige deeltijdopleiding. Hiervan zijn geen landelijke cijfers gepubliceerd. 8 Over de recoverymedewerkers (RM) is vorig jaar geen data verzameld. Dit jaar zijn er te weinig vragenlijsten ingevuld voor een representatief beeld. 2

3 Hoe groot is de vacatureruimte en de inzet PNIL? In de onderstaande tabel staan de gegevens van 2013 en 2012 met betrekking tot de inzet PNIL en de vacatureruimte. Tabel 2 Inzet PNIL en vacatureruimte PNIL t.o.v. begroot AM 0,70% 8,70% PNIL t.o.v. begroot OA 4,70% 5,70% vacatureruimte t.o.v. begroot AM 2,30% 9,90% vacatureruimte t.o.v. begroot OA 5,1% 10,60% De inzet van PNIL en de vacatureruimte voor AM is in 2013 aanzienlijk lager dan in Voor de OA is er een geringe afname van de inzet PNIL maar wel een halvering van de vacatureruimte. Hierbij moet worden aangetekend dat er grote verschillen in inzet PNIL tussen de ziekenhuizen zijn. Is er aanwas van vast personeel? Om een aanwas is de vaste formatie te kunnen vaststellen zijn er gegevens over de in- en uitstroom nodig. Het aantal fte s in- en uitstroom in 2013 staan in onderstaande tabel. Tabel 3 Aanwas personeel in 2013 Instroom Uitstroom vanwege natuurlijk verloop Uitstroom vanwege andere reden Aanwas AM 21 4,4 10,5 6,1 OA ,6 0,4 Er is bij de AM een duidelijke aanwas in personeel. Wat is het aantal leerlingen per OK? Eén van de oplossingen om het personeelstekort op OK te verminderen is het meer opleiden van AM's en OA's. We hebben gevraagd naar het aantal leerlingen op om het aantal leerlingen per OK te kunnen meten. In onderstaande tabel staan het aantal fte leerlingen per OK van 2013 in vergelijking met de gegevens van ons vorig onderzoek in Tabel 4 Aantal leerlingen per OK AM 0,73 0,68 OA 0,8 0,91 Het aantal leerlingen per OK is voor de AM met 0,05 leerling per OK gestegen en voor de OA is dit met 0,11 leerling per OK afgenomen. Dat wil zeggen dat er minder OA wordt opgeleid ten opzichte van

4 Hoe groot is uitstoom van de leerlingen? In het vorig onderzoek hebben we geconstateerd dat er een grote uitval was bij de leerlingen tijdens hun studie. In onderstaande tabel staan de percentages uitstroom onder de AM en de OA. Deze zijn gesplitst in uitstroom vanwege onvoldoende praktijk beoordeling of theorie en uitstroom met een andere reden. Tabel 5 Uitstroom leerlingen AM uitstroom vanwege onvoldoende praktijk of theorie 8,8% 14,0% AM uitstroom om een andere reden 1,3% 9,0% OA uitstroom vanwege onvoldoende praktijk of theorie 11,4% 12,6% OA uitstroom om een andere reden 2,4% 7,4% Uit bovenstaande cijfers blijkt dat de uitstroom onder leerlingen om andere reden laag is. Dit komt overeen met de resultaten van ons cultuuronderzoek 9 Conclusie Is personeelstekort op de OK nog steeds een issue? Uit dit onderzoek is naar voren gekomen dat: - de vacatureruimte t.o.v. de begrote formatie voor zowel OA als AM sterk gedaald is; - de inzet van PNIL aanzienlijk verminderd is; - er voor de AM sprake is van aanwas van vast personeel; - voor de OA deze aanwas minimaal is; - het aantal leerlingen per OK voor de AM gestegen is en voor de OA afgenomen is; er worden dus minder leerlingen OA opgeleid dan in 2012; - de uitstroom onder leerlingen om andere reden dan onvoldoende voor theorie of praktijk laag is. De conclusie is dat het personeelstekort op de OK geen issue meer is

5 Bijlage 1 Vragen Naam ziekenhuis Locatie Wat is het aantal OK's dat in gebruik is op deze locatie? Voor welke beroepsgroep vul je deze vragenlijst in? (AM, OA, RM) Hoeveel fte zijn er op als PNIL (uitzendkracht, detacheerder, ZZP'er, etc.) werkzaam op de OK? Hoeveel fte zijn er op in vaste dienst? Hoeveel fte zijn er op begroot? Hoeveel fte vacatureruimte is er op ? Hoeveel fte gediplomeerde medewerkers zijn er ingestroomd in 2012? Hoeveel fte eerstejaars leerlingen zijn er werkzaam op ? Hoeveel fte tweedejaars leerlingen zijn er werkzaam op ? Hoeveel fte derdejaars leerlingen zijn er werkzaam op ? Hoeveel fte gediplomeerde medewerkers zijn er uitgestroomd in 2012 vanwege natuurlijk verloop? Hoeveel fte leerlingen zijn er uitgestroomd in 2012 vanwege het niet voldoen in theorie en/of praktijk? Hoeveel fte gediplomeerde medewerkers zijn er uitgestroomd in 2012 om een andere reden? Hoeveel fte leerlingen zijn er ingestroomd in 2012? Hoeveel fte leerlingen zijn er uitgestroomd in 2012 om een andere reden? Mail adres Voornaam Achternaam Bijlage 2 Resultaten vragenlijsten samengevat AM OA RM Aantal ziekenhuizen Aantal OK's Aantal fte PNIL inzet 43 21,8 2 Aantal ziekenhuizen met PNIL inzet Aantal fte vast Aantal fte begroot Aantal fte vacatureruimte 9,49 23,69 3,85 Aantal fte instroom ,5 Aantal fte uitstroom vanwege natuurlijk verloop 4,4 4 0 Aantal fte uitstroom vanwege andere reden 10,5 15,6 0,89 % PINL t.o.v. begroot 0,7% 4,7% 5,7% % vacatureruimte t.o.v. begroot 2,30% 5% 11% 5

6 De respons van AM en OA lijken vanwege hetzelfde aantal uit dezelfde ziekenhuizen te komen, dit is niet het geval. De inzet PNIL bij de AM wordt vertekent omdat er één ziekenhuis is dat bij de anesthesie 40 fte PNIL inzet en 3 fte vast personeel. Voor de berekening % PNIL ten opzichte van begroot is er gecorrigeerd voor deze 40 fte. Bijlage 3 Stand van zaken m.b.t. de leerlingen op AM OA RM Aantal eerste jaars op Aantal tweede jaars op Aantal derde jaars op Totaal aantal fte in opleiding Aantal uitstromers onvoldoende praktijk/theorie Aantal uitstromers om andere reden Dorien van Broekhoven Peter Houg Juni 2013 OK inside 6

7 7