Addendum WFt Basis INHOUDSOPGAVE

Transcriptie

1 Addendum WFt Basis Dit addendum is uitsluitend voor persoonlijk gebruik en het is niet toegestaan om het digitaal of in kopie door te sturen naar anderen. Met dit addendum heeft u een overzicht van de aanvullingen op de syllabus WFt Basis versie De gewijzigde fiscale cijfers hebben we niet opgenomen in dit addendum, omdat deze tijdens het examen worden gegeven. Wij wensen u succes met uw studie Lindenhaeghe Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk fotokopie microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaand schriftelijke toestemming van Lindenhaeghe. Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, aanvaarden de auteurs, redacteuren en Lindenhaeghe geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor de gevolgen hiervan. INHOUDSOPGAVE

2 1. AANVULLINGEN WFT BASIS Ombudsman Financiële Dienstverlening (vervangt deel 1.6.1) Het vervallen van de vergunning (vervangt 2.4.3) Ongehuwd samenwonen (vervangt deel 3.2.2) Inkomstenbelasting (vervangt 3.3.1) Uitstel van betaling (toegevoegd aan 3.3.2) Blokhypotheek (toegevoegd aan 5.2.4) Particuliere en sociale verzekeringen (vervangt 7.1.2) /Addendum WFt Basis 2

3 1. AANVULLINGEN WFT BASIS 1.1 OMBUDSMAN FINANCIËLE DIENSTVERLENING (VERVANGT DEEL 1.6.1) Een klant kan bij de Financiële Ombudsman van Kifid terecht zodra uit een brief van de directie of van de interne klachtencommissie van een financieel dienstverlener blijkt dat de klacht niet samen op te lossen is, of wanneer er geen tijdige reactie van de financieel dienstverlener komt. De Ombudsman Financiële Dienstverlening maakte in eerste instantie deel uit van de klachtenprocedure bij Kifid. Hij kon een oordeel geven over de klacht, waarbij de consument de keuze had de klacht voor te leggen aan de Geschillencommissie met als gevolg een dubbele dossiervorming. Dit is nu niet meer het geval. De Ombudsman houdt zich sinds 1 oktober 2014 alleen nog maar bezig met bemiddeling. Als de Ombudsman het met de klant eens is over de klacht, zal hij bij de dienstverlener opkomen voor de belangen van de klant. De Ombudsman doet dan een bemiddelingsvoorstel of een aanbeveling. Het bemiddelingsvoorstel of de aanbeveling is niet bindend. Als de klant niet tevreden is met het oordeel van de Ombudsman, kan hij binnen drie maanden naar de Geschillencommissie stappen. 1.2 HET VERVALLEN VAN DE VERGUNNING (VERVANGT 2.4.3) Er zijn twee omstandigheden waarin een vergunning vervalt: het overlijden van de vergunninghouder. De vergunning vervalt als de persoon, aan wie de vergunning is verleend, komt te overlijden. De vergunning is namelijk niet overdraagbaar; het verdwijnen van de financieel dienstverlener. De vergunning vervalt ook als de financieel dienstverlener ophoudt te bestaan. Voorbeelden hiervan zijn het einde van de financieel dienstverlener door een fusie of een splitsing. Het is wenselijk een voorziening te treffen voor de continuïteit van een o nderneming als een van de bovenstaande situaties zich voordoet. Om deze reden blijft de vergunning nog twee maanden gelden voor degene(n) aan wie de onderneming is overgedragen of overgegaan. Deze persoon of personen worden dan in de gelegenheid gesteld op eigen titel een vergunning te verkrijgen. Deze persoon of personen worden dan in de gelegenheid gesteld op eigen titel een vergunning te verkrijgen. 1.3 ONGEHUWD SAMENWONEN (VERVANGT DEEL 3.2.2) Twee personen kunnen gaan samenwonen zonder iets te regelen. Zij hebben dan voor de wet geen andere relatie met elkaar dan twee willekeurige vreemden. De financieel dienstverlener die advies aan ongehuwd samenwonenden geeft, geeft dus advies aan zelfstandige individuen. De rechtshandelingen die de ene partner verricht, binden de andere partner niet. Als de ene partner bijvoorbeeld een kredietovereenkomst afsluit, kan de geldverstrekker de andere partner niet aanspreken op het nakomen van de kredietovereenkomst /Addendum WFt Basis 3

4 Er bestaat dus geen specifieke wetgeving voor ongehuwd samenwonenden die niets hebben geregeld. Zo zijn er geen wettelijke bepalingen voor ongehuwd samenwonende partners die uit elkaar gaan. Ook zijn ongehuwd samenwonende partners geen wettelijke erfgenamen van elkaar. Anders gezegd: als zij niets hebben geregeld, erven zij niet van elkaar. Als de ene partner bijvoorbeeld een kredietovereenkomst afsluit, kan de geldverstrekker de andere partner niet aanspreken op het nakomen van de kredietovereenkomst. 1.4 INKOMSTENBELASTING (VERVANGT 3.3.1) Box 1: Loon Een werknemer ontvangt loon voor het werken voor een werkgever. Dit loon is belast in box 1. Ook pensioenuitkeringen en uitkeringen op grond van een sociale verzekering (zoals AOW en WW) vallen in box 1. Fiscaal loon Fiscaal loon is het loon dat de fiscus aanhoudt voor de berekening van de loonheffing (loonbelasting en premies volksverzekeringen). De belastingplichtige vindt de hoogte van het fiscaal loon terug op de jaaropgave. Een jaaropgave is een overzicht van het loon dat de werkgever of uitkeringsins tantie jaarlijks verstrekt. Ook staan de loonheffing en de heffingskortingen op dit overzicht. De werkgever houdt de loonheffing in. De werknemer ontvangt dus het loon nadat de loonheffing eraf is gehaald. De werkgever betaalt de loonheffing aan de fiscus. Loonheffing en inkomstenbelasting De loonheffing is een voorheffing op de inkomstenbelasting. Dit betekent dat bij de berekening van de uiteindelijk verschuldigde inkomstenbelasting rekening wordt gehouden met de al betaalde loonheffing. Als een werknemer al loonheffing betaalt, is het niet zo dat hij ook nog een keer inkomstenbelasting verschuldigd zal zijn. Het loon wordt maar één keer belast. Alleen belastingplichtigen die naast het loon nog andere inkomsten of aftrekposten hebben, krijgen te maken met de inkomstenbelasting /Addendum WFt Basis 4

5 Voorbeeld Loonbelasting en inkomstenbelasting Joost werkt in loondienst. Zijn salaris bedraagt per jaar. Hierover betaalt hij loonheffing. Joost heeft geen andere inkomsten en aftrekposten in box 1. Joost is geen inkomste nbelasting verschuldigd omdat hij loonbelasting betaalt en geen andere inkomsten heeft dan loon. Dit jaar koopt Joost een eigen woning. Hierdoor krijgt hij bepaalde aftrekposten voor de inkomstenbelasting. Met deze aftrekposten is nog geen rekening gehoude n bij het berekenen van loonheffing die de werkgever van Joost heeft afgedragen. Joost moet nu een (digitaal of papieren) aangiftebiljet Inkomstenbelasting invullen om de te veel betaalde belasting terug te krijgen. Auto van de zaak Een werknemer die privé-kilometers rijdt in een auto van zijn werkgever, krijgt een fiscale bijtelling op zijn loon. De bijtelling berekent de fiscus als de belastingplichtige meer dan 500 kilometer per jaar in privé rijdt. Met andere woorden: door het gebruik van de auto van d e zaak voor privédoeleinden betaalt een werknemer meer loonbelasting. Levensloopregeling Via de levensloopregeling konden werknemers een deel van hun brutosalaris sparen voor onbetaald verlof of om eerder te stoppen met werken. De levensloopregeling is per 1 januari 2012 afgeschaft. Er is een overgangsregeling die loopt tot 1 januari Voor mensen die op 31 december 2011 al meededen aan deze regeling èn een spaarsaldo hadden van of meer, geldt dat ze nog kunnen blijven sparen. Dat heeft invloed op de te betalen loonbelasting. De levensloopregeling is ingevoerd om fiscaal vriendelijk te sparen voor verlof. Het fiscaal vriendelijke wil zeggen dat er uitstel van belastingheffing plaatsvindt. Dit werkt als volgt: Werknemer legt in op een levenslooprekening. Over de ingelegde bedragen die werknemer via de werkgever betaalt is geen loonbelasting verschuldigd. Inleggen kan tot maximaal 12% van het loon. Inleggen is alleen toegestaan binnen de regeling als: er niet meer gespaard is dan 210% van het bruto loon; en er per 31 december 2011 minimaal gespaard was. Werknemer neemt geld op van zijn levenslooprekening. Over het opgenomen geld is de werknemer loonbelasting is verschuldigd. Een belastingplichtige mag tegenwoordig het geld van de levensloopregeling altijd opnemen, dus niet meer alleen voor verlof. Door opname van een levenslooprekening neemt de te betalen belasting dus toe. Wel heeft de belastingplichtige bij opname van het tegoed recht op de levensloopverlofkorting. Deze bedraagt maximaa l de belastingheffing over het opgenomen bedrag of het aantal jaren van deelname aan de levensloopregeling maal 207 (2015). Sinds 2012 worden jaren waarin nog gestort wordt in de levensloopregeling niet meer meegeteld als jaren van deelname voor het verk rijgen van een levensloopverlofkorting. Als de werknemer zijn levenslooptegoed in 2015 vrij laat vallen, betaalt hij belasting over slechts 80% van het levenslooptegoed dat tot 31 december 2013 is opgebouwd. Voorwaarde is dat u het volledige levenslooptegoed in 1 keer opneemt. Dit wordt de 80%-regeling genoemd /Addendum WFt Basis 5

6 Box 1: Winst uit onderneming Er zijn in hoofdlijnen twee soorten ondernemingen te onderscheiden. Onderstaande tabel geeft deze twee ondernemingsvormen weer plus informatie hierover. De winst van een ondernemer zonder rechtspersoonlijkheid wordt belast in box 1 van de inkomstenbelasting. De winst wordt berekend door de ondernemingskosten af te trekken van de omzet van de onderneming. Voorbeeld Ondernemer Bert heeft twee jaar geleden een poffertjeskraam overgenomen van een goede vriend. Bert heeft dit jaar voor aan poffertjes verkocht. Zijn kosten bedroegen De winst voor Bert bedraagt: / = Om te komen tot de fiscale winst van de onderneming kunnen bepaalde bijtellingen en aftrekposten nog een rol spelen. De fiscale winst is de winst waarover de ondernemer belasting moet betalen. In het kader van deze basisopleiding gaan we hierop niet verder in. Box 1: Resultaat uit overige werkzaamheden Onder inkomsten uit overige werkzaamheden vallen de inkomsten uit werk die geen loon zijn en ook geen winst uit onderneming zijn. Voorbeelden hiervan zijn: inkomsten uit freelance-werkzaamheden; honoraria voor het geven van lezingen; vergoedingen die gemeenteraadsleden voor hun werk ontvangen. Onder resultaat uit overige werkzaamheden vallen ook inkomsten uit bepaalde vormen van het rendabel maken van vermogen. Een voorbeeld hiervan is het ter beschikking stellen van een vermogensbestanddeel, zoals een pand of geld, aan bepaalde (rechts)personen /Addendum WFt Basis 6

7 Voorbeeld Resultaat uit overige werkzaamheden Pieter schrijft naast zijn baan als docent Nederlands geregeld als freelance journalist voor verschillende kranten. Het inkomen uit de freelance-werkzaamheden van Pieter wordt belast als resultaat uit overige werkzaamheden in box 1. Box 1: Inkomsten uit periodieke uitkeringen en verstrekkingen Naast loon, winst uit onderneming en resultaat uit overige werkzaamheden vallen periodieke uitkeringen en verstrekkingen ook in box 1. De meeste voorkomende voorbeelden van periodieke uitkeringen en verstrekkingen zijn: lijfrente-uitkeringen. Een lijfrente-uitkering is een periodieke uitkering. Een verzekeraar of een bank betaalt deze periodieke uitkering. De belastingplichtige heeft namelijk een verzekering of bankrekening afgesloten waarbij de afspraak is gemaakt met de verzekeraar of bank dat er een periodieke uitkering volgt als de belastingplichtige op een bepaalde datum leeft en/of voor een bepaalde datum komt te overlijden; alimentatie-inkomsten. De ontvangen alimentaties voor partners is belast in box 1. Kinderalimentatie is niet belast. Niet elke periodieke uitkering wordt belast, denk hierbij aan de zorgtoeslag en kinderbijslag. Box 1: Inkomsten uit eigen woning Iemand die een eigen woning heeft, kan in box 1 een aftrekpost hebben. Alleen in bijzondere situaties zijn de inkomsten uit de eigen woning positief. Die situaties behandelen we niet in deze module. De inkomsten uit de eigen woning zijn meestal negatief. Dit wil zeggen dat het hier gaat om een aftrekpost die in mindering mag worden gebracht op het overige inkomen in box 1. Er is alleen een aftrekpost als er een schuld is aangegaan om de woning te kunnen aankopen, verbouwen of te verbeteren. Een lening die is aangegaan voor de eigen woning heet in fiscale termen een eigenwoningschuld. Is er geen eigenwoningschuld dan heeft het bezit van een eigen woning geen effect op de heffing van de inkomstenbelasting. Negatieve inkomsten eigen woning De aftrekpost voor de eigen woning heet de Negatieve inkomsten eigen woning. Er is sprake van een eigen woning als deze voortdurend als hoofdverblijf dient. De belastingplichtige moet er dus permanent wonen. Er kan dan ook maar één eigen woning zijn. Berekening negatieve inkomsten eigen woning De negatieve inkomsten eigen woning worden als volgt berekend: eigenwoningforfait (percentage x WOZ-waarde) -/- rente eigenwoningschuld /Addendum WFt Basis 7

8 De negatieve inkomsten eigen woning bestaan dus uit: eigenwoningforfait. Dit is een bijtelling in box 1 vanwege het eigenwoningbezit. Deze bijtelling is een percentage van de WOZ-waarde van de woning. De WOZ-waarde van de woning stelt de gemeente, waarin de woning zich bevindt, jaarlijks vast; betaalde rente. Dit is de rente die betaald is over de schuld die is aangegaan voor de eigen woning. Als de betaalde rente hoger is dan het eigenwoningforfait is er een aftrekpost voor de eigen woning. Is dit niet het geval dan is er geen aftrekpost, maar ook geen ext ra heffing van inkomstenbelasting. Voorbeeld Eigen woning José heeft een koopwoning aan de Knollenweg. Deze woning dient voor haar als permanent hoofdverblijf. José ging een hypothecair krediet aan om de woning te kunnen betalen. Zowel de koopwoning als het hypothecaire krediet vallen in box 1. Dit houdt in dat José het eigenwoningforfait bij haar inkomen moet optellen en de rente die zij moet betalen over het krediet in mindering kan brengen op haar fiscale inkomen. De eigen woning zorgt dus voor een bela stingvermindering. Regeling met ingang van 2013 Met ingang van 1 januari 2013 is alleen de rente betaald voor de financiering van de eigen woning (een zogeheten eigenwoningschuld) aftrekbaar als er op de lening wordt afgelost. De aflossing moet minimaal annuïtair zijn. Een annuïteit is een periodiek gelijkblijvend bedrag, waarmee de lener de lasten van de hypothecaire geldlening betaalt. Deze betaling van de lasten bestaat uit rente en aflossing, waarbij de lener tijdens de looptijd van de lening steeds minder rente gaat betalen en steeds meer gaat aflossen. Voor een lening met lineaire aflossing heeft de lener ook recht op een aftrekpost voor de eigen woning. Bij een lineaire aflossing lost de lener elke periode hetzelfde bedrag af. Op deze aflossingsvorm en komen we uitgebreider terug in het hoofdstuk Lenen van deze syllabus. Voor mensen die op 31 december 2012 een eigen woning en een eigenwoningschuld hadden, blijft de hypotheekrente aftrekbaar, ook al lossen zij op de lening niet af. Dit geldt ook als zij de lening overzetten naar een andere geldverstrekker en/of als zij de lening in een andere vorm oversluiten. Voor deze situaties geldt overgangsrecht: bestaande rechten worden gerespecteerd. Tarief box 1 Het tarief in box 1 is progressief. Dat wil zeggen dat de belastingdruk groter wordt naarmate het inkomen stijgt. Met andere woorden hoe hoger het inkomen, hoe hoger het belastingpercentage. Er is sprake van een zogeheten schijventarief. Hoe hoger het inkomen hoe meer schijven er van toepassing zijn. Het inkomen wordt verdeeld in schijven, waarbij elke schijf zijn eigen belastingpercentage kent. Het laagste tarief is 36,50% en het hoogste tarief is 52%. Voor AOW -ers is het laagste tarief 18,60% en loopt het tarief ook op naar maximaal 52% /Addendum WFt Basis 8

9 Box 2: inkomen uit aanmerkelijk belang Iemand heeft een aanmerkelijk belang als hij 5% of meer van de aandelen van een BV of NV bezit. Een persoon met een aanmerkelijk belang betaalt belastingheffing in box 2 over bijvoorbeeld: dividend. Dividend is een winstuitkering; verkoopwinst. Er wordt een verkoopwinst behaald als de aandeelhouder zijn aandelen verkoopt tegen een hogere prijs dan waarvoor hij ze aankocht. Het tarief in box 2 bedraagt 25%. Box 3: inkomen uit sparen en beleggen In box 3 worden de inkomsten uit sparen en beleggen belast. De heffing van de belasting in box 3 wordt als volgt berekend. Bezittingen min schulden Voorbeelden van bezittingen en schulden die onder deze grondslag vallen zijn: de tweede woning. De eerste woning valt in box 1 en kan dus niet in box 3 vallen. Een tweede woning valt in box 3; spaartegoeden. Dit is bijvoorbeeld geld op een gewone spaarrekening; beleggingen. Voor zover deze niet vallen in box 2; alle schulden die niet in box 1 vallen. Dit zijn in principe schulden die geen verband houden met de eigen woning. De eerste (2015) van een schuld telt niet mee bij het in mindering brengen van de schulden in box 3. Bij partners geldt een drempel ter hoogte van (2015) voor schulden in box 3. Dit is de zogeheten doelmatigheidsdrempel voor schulden in box 3. NB. belastingschulden. Nederlandse belastingschulden zijn geen schulden in box 3. Deze mogen in principe niet in mindering worden gebracht in box 3. Een uitzondering hierop is de nog niet betaalde erfbelasting. Vrijstellingen Een aantal bezittingen zijn vrijgesteld in box 3. Dit betekent dat deze niet meetellen voor het bepalen van de rendementsgrondslag /Addendum WFt Basis 9

10 Dit zijn onder andere: groene beleggingen. Dit zijn beleggingen in milieuvriendelijke projecten. Een groene belegging is vrijgesteld tot een bedrag van (2015); uitvaartverzekeringen. Dit is een verzekering waarbij de uitkering dient voor het betalen van een uitvaart. Een verzekering met een waarde lager dan (2015) is vrijgesteld. Zodra de verzekering meer waard is dan (2015) is deze volledig belast in box 3; bepaalde kapitaalverzekeringen. Dit zijn kapitaalverzekeringen die al op 14 september 1999 bestonden en voldoen aan bepaalde voorwaarden. De vrijstelling voor deze verzekeringe n in box 3 is maximaal Voorbeeld Vrijstelling groene beleggingen Alexander heeft in heel 2015 groene beleggingen voor een bedrag van De belegging telt voor de rendementsgrondslag in box 3 mee voor een bedrag van ( ). Heffingsvrij vermogen Het heffingsvrij vermogen is het vermogen waarover de belastingplichtige geen inkomstenbelasting is verschuldigd. Het heffingsvrij vermogen bedraagt per belastingplichtige voor het jaar Voor AOW-ers kan een hoger heffingsvrij vermogen gelden. De inkomsten uit sparen en beleggen kunnen niet negatief zijn. Er kan door het in mindering brengen van het heffingsvrij vermogen dus geen negatief belast vermogen ontstaan. Bepaling verschuldigde belasting Over het belast vermogen (grondslag sparen en beleggen) geldt een fictief rendement van 4%. Een fictief rendement is niet het daadwerkelijke behaalde rendement maar een aangenomen rendement. Het fictieve rendement wordt ook wel het forfaitaire rendement genoemd. Voor de berekening van de belastingheffing doet het er niet toe hoeveel rendement (rente of dividend) de belastingplichtige in werkelijkheid heeft ontvangen. Belastbaar inkomen uit sparen en beleggen is 4% over d e grondslag sparen en beleggen. De belastingplichtige betaalt in box 3 30% inkomstenbelasting over het belastbaar inkomen uit sparen en beleggen. Dit komt per saldo neer op een heffing van 1,2% (4% x 30%) over de grondslag sparen en beleggen (rendementsgrondslag -/- heffingsvrij vermogen). De belastingheffing in box 3 noemen we de vermogensrendementsheffing. Persoonsgebonden aftrek De persoonsgebonden aftrek is een verzameling van aftrekposten die in eerste instantie in mindering komt op het inkomen in box 1. Als de persoonsgebonden aftrek groter is dan he t inkomen in box 1, dan mag de belastingplichtige de aftrekposten daarna van het inkomen in box 3 en eventueel van het inkomen in box 2 aftrekken. De persoonsgebonden aftrek kan niet tot een negatief inkomen leiden. Het gedeelte van de persoonsgebonden aftrek dat de belastingplichtige dan nog niet heeft afgetrokken, kan hij meenemen naar het volgende belastingjaar. Voorbeelden van persoonsgebonden aftrekposten zijn: alimentatieverplichtingen voor de ex -partner, specifieke zorgkosten, scholingsuitgaven en aftrekbare giften /Addendum WFt Basis 10

11 Fiscaal partnerschap Een fiscaal partnerschap wil zeggen dat partners zelf mogen kiezen wie welk bedrag aan bepaalde inkomsten of aftrekposten aangeeft voor de inkomstenbelasting. Partners zijn: gehuwden, geregistreerde partners en samenwoners. Deze laatste groep moet wel voldoen aan bepaalde voorwaarden wil er sprake zijn van fiscaal partnerschap. De inkomsten en aftrekposten die partners onderling fiscaal kunnen verdelen zijn: (negatieve) inkomsten uit eigen woning; inkomsten uit aanmerkelijk belang; persoonsgebonden aftrek; rendementsgrondslag inkomen uit sparen en beleggen (box 3). Heffingskortingen Een heffingskorting is een korting op de door de belastingplichtige te betalen inkomstenbelasting (loonbelasting). De fiscus rekent eerst de totale belasting over box 1, box 2 en box 3 uit. Op de som van de belasting uit deze drie boxen worden de zogenoemde heffingskortingen in mindering gebracht. De hoogte van de totale korting is afhankelijk van: de leeftijd van de belastingplichtige; het inkomen van de belastingplichtige; en de gezinssituatie van de belastingplichtige. De meest bekende heffingskortingen zijn de algemene heffingskorting en de arbeidskorting. Iedere Nederlands loonbelastingplichtige heeft recht op de algemene heffingskorting. Voor degene die een arbeidsinkomen heeft is ook de arbeidskorting van toepassing. De arbeidskorting is inkomensafhankelijk. Dit houdt in dat naarmate het inkomen hoger is, deze heffingskorting lager uitvalt. Sinds 1 januari 2014 is de algemene heffingskorting ook inkomensafhankelijk. Na aftrek van de heffingskortingen blijft het bedrag over dat een belastingplichtige daadwerkelijk aan belasting moet betalen. De heffingskortingen zijn vastgestelde bedragen die te vinden zijn in de wet. Werkgevers en uitkeringsinstanties houden bij de uitbetaling van het salaris of een uitkering meestal rekening met enkele heffingskortingen. 1.5 UITSTEL VAN BETALING (TOEGEVOEGD AAN 3.3.2) Uiterlijk acht maanden na het overlijden moet er aangifte worden gedaan van erfbelasting bij de Belastingdienst. Dat kan echter een probleem zijn, als de erfenis voornamelijk uit een woning bestaat en het niet lukt deze woning in die periode te verkopen. Als de langstlevende ouder die achterblijft de woning erft en de kinderen door de wettelijke verdeling een vordering op deze ouder krijgen, dan moet de ouder de eventuele erfbelasting van de kinderen betalen. De ouder kan uitstel van betaling krijgen, als: de erfenis voornamelijk uit de woning bestaat de erfbelasting niet uit de rest van de erfenis kan worden betaald /Addendum WFt Basis 11

12 De ouder die achterblijft kan uitstel van betaling aanvragen bij de aangifte erfbelasting. De ouder ontvangt dan wel een aanslag erfbelasting, maar hij hoeft het te betalen bedrag niet direct te betalen. Deze aanslag noemen wij een conserverende aanslag. 1.6 BLOKHYPOTHEEK (TOEGEVOEGD AAN 5.2.4) Er bestaat een mogelijkheid om naast de hypotheek een tweede lening af te sluiten waarmee de aflossingen uit de eerste lening kunnen worden voldaan (de zogenoemde Blok -hypotheek). Deze tweede lening mag oplopen tot maximaal 50% van de waarde van de woning. De bank en klant kunnen afspraken maken over de aflossingstermijn van de tweede lening. Hierdoor kan een looptijd worden bereikt van maximaal 35 jaar. De tweede lening valt in box 3, waardoor de rente over deze lening niet aftrekbaar is. Banken zijn niet verplicht mee te werken aan deze constructie. Hoewel de mogelijkheid bestaat sinds maart 2013, wordt er vrijwel geen gebruik van gemaakt. 1.7 PARTICULIERE EN SOCIALE VERZEKERINGEN (VERVANGT 7.2.1) Een andere verdeling in de verzekeringen die er zijn is het verschil tussen: sociale verzekeringen. Dit zijn verzekeringen waarvoor iedereen in Nederland automatisch verzekerd is; particuliere verzekeringen. Dit zijn verzekeringen die de klant zelf afsluit. Er zijn slecht een paar verplicht af te sluiten particuliere verzekeringen, zoals een zorgverzekering en een WAM - verzekering (hierop komen we later terug). Een groot deel van de verzekeringen kan de klant op vrijwillige basis zelf regelen. Naast de sociale verzekeringen zijn er sociale voorzieningen. Voor sociale verzekeringen betaalt de burger premies. Sociale voorzieningen worden door de overheid gefinancierd uit de algemene middelen en dus uit de belastingen. Een voorbeeld van een sociale voorziening is de Algemene Bijstandswet (ABW). Werknemers- en volksverzekeringen Sociale verzekeringen kunnen worden ingedeeld in: werknemersverzekeringen. Werknemersverzekeringen zijn er alleen voor werknemers. Werknemersverzekeringen zijn bijvoorbeeld de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA), de Ziektewet (ZW) en de Werkloosheidswet (WW). De WW en WIA worden uitgevoerd door het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV); volksverzekeringen. Volksverzekeringen gelden voor alle Nederlandse ingezetenen en mensen die in het buitenland wonen maar vanuit Nederland inkomsten uit arbeid ontvangen. De Algemene Ouderdomswet (AOW) en de Algemene nabestaandenwet (Anw) zijn voorbeelden van volksverzekeringen. De uitvoering van de AOW en Anw is in handen van de Sociale Verzekeringsbank /Addendum WFt Basis 12

13 Basisinkomen of voorziening en aanvulling hierop De sociale verzekeringen en voorzieningen zijn bij wet geregeld en hebben tot doel om Nederlandse ingezetenen te voorzien van een basisinkomen wanneer zich een specifiek risico voord oet. Bij het risico op lang leven keert de AOW uit, en bij het risico op kort leven keert de Anw uit, wanneer wordt voldaan aan bepaalde voorwaarden. Een klant kan zelf zorgen voor het aanvullen van dit basisinkomen door het afsluiten van een particuliere verzekering. Onderstaand overzicht geeft aan wat er is verzekerd door sociale verzekeringen en wat hierbij een aanvullende particuliere verzekering of voorziening kan zijn. De aanvulling hoeft namelijk niet altijd een verzekering te zijn. Het afdekken van risico s kan ook door andere voorzieningen worden geregeld. Wat is er verzekerd Sociale verzekering (basisinkomen) Mogelijke aanvullende particuliere oplossing Inkomen bij ouderdom Algemene ouderdomswet (AOW) Via werkgever: ouderdomspensioen Privé: kapitaalverzekering (spaarverzekering), lijfrentes (bancair of verzekerd) Inkomen bij overlijden Inkomen bij arbeidsongeschiktheid Inkomen bij werkloosheid Algemene nabestaandenwet (Anw) Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) Werkloosheidswet (WW) Algemene bijstandswet (ABW) Via werkgever: nabestaandenpensioen Privé: kapitaalverzekering (risicoverzekering), uitvaartverzekering, nabestaandenlijfrente (bancair of verzekerd), eigen vermogen (sparen of beleggen). Via werkgever: arbeidsongeschiktheidspensioen Privé: arbeidsongeschiktheidsverzekering Woonlastenverzekering Bepaalde inkomensverzekeringen Ziektekosten Wet langdurige zorg (Wlz) Zorgverzekering Wet Werk en Zekerheid Om de arbeidsmarkt weer een extra impuls te geven zijn er aanpassingen gedaan in het flexrecht, het ontslagrecht en de regels rond de werkeloosheidsuitkering. Een groot deel van deze regels is terecht gekomen in de nieuwe Wet Werk en Zekerheid (WWZ) /Addendum WFt Basis 13

14 Flexrecht: met betrekking tot flexibele contracten is de positie van de betreffende werknemers sinds 1 januari 2015 versterkt. Dit komt tot uitdrukking in het volgende: bij tijdelijke contracten van zes maanden of korter is een proeftijd niet meer toegestaan het is niet meer toegestaan een concurrentiebeding op te nemen in een contract voor bepaalde tijd bij een contract voor bepaalde tijd van zes maanden of langer moet de werkgever uiterlijk één maand voor het aflopen van het contract de werknemer schriftelijk laten weten of het contract wordt verlengd en zo ja, onder welke voorwaarden uitzendkrachten kunnen na 18 maanden aanspraak maken op een tijdelijk arbeidscontract bij de uitzendorganisatie. Werknemers met opeenvolgende tijdelijke contracten kunnen eerder aanspraak maken op een vast contract. Niet na 3 jaar, zoals in de oude regeling, maar al na 2 jaar. Tijdelijke contracten worden daarbij als opeenvolgend gezien als zij elkaar met een periode van 6 maanden of minder opvolgen. Deze nieuwe ketenbepaling geldt voor (opvolgende) contracten die per 1 juli 2014 gesloten worden. Binnen wettelijk grenzen kan het maximum aantal contracten en de duur van de ketenbepaling op basis van een CAO verlengd worden. Ontslagrecht: de invoering van het nieuwe ontslagrecht heeft ertoe geleid dat er voor de werkgever geen keuze meer is in de te bewandelen ontslagroute. Bedrijfseconomisch ontslag en ontslag door langdurige arbeidsongeschiktheid gaan via het UWV. Ontslag om andere redenen gaat via de kantonrechter. In het verleden viel de keuze vaak voor het UWV, omdat zij geen ontslagvergo eding aan de werknemer kon toekennen. Vanaf 1 juli 2015 wordt de ontslagvergoeding vervangen door een transitievergoeding voor werknemers die minimaal 2 jaar in dienst zijn, en die worden ontslagen op initiatief van de werkgever. Die vergoeding komt neer op een derde maandsalaris per dienstjaar voor de eerste tien dienstjaren plus een half maandsalaris per gewerkt jaar vanaf het elfde dienstjaar. De hoogte van de transitievergoeding is gemaximeerd op , of een jaarsalaris als dat hoger is dan dit bedrag. Als de werkgever ernstig verwijtbaar heeft gehandeld of nalatig is geweest, dan kan de kantonrechter nog wel een vergoeding bovenop de transitievergoeding toekennen. Bij surseance van betaling, faillissement of schuldsanering hoeft de ondernemer geen transitievergoeding te betalen. Werkeloosheidsuitkering: tot slot heeft de Wet Werk en Zekerheid ertoe geleid, dat de WW op verschillende onderdelen wordt aangepast. De belangrijkste wijzigingen worden weergegeven in het onderstaande overzicht /Addendum WFt Basis 14

15 Tot 1 juli 2015 Vanaf 1 juli 2015 (Publieke) duur: maximaal 38 maanden Maximaal 24 maanden 1 Hoogte: 2 maanden 75% en daarna 70% dagloon Blijft gelijk, dus: 2 maanden 75% en daarna 70% dagloon Opbouw: 1 jaar arbeidsverleden = 1 maand WW 1e 10 jaar: 1 jaar = 1 maand WW en daarna elk jaar arbeidsverleden = ½ maand WW Na 1 jaar is alle arbeid passend 2 Na ½ jaar is alle arbeid passend Urenverrekening 3 en voor kleine groep na 1 jaar inkomensverrekening Inkomensverrekening 4 vanaf 1e WW-dag Gemoedsbezwaarden Er zijn personen die door hun geloof of levensovertuiging bezwaar hebben tegen het afsluiten van verzekeringen. Een persoon die geen enkele particuliere verzekering afsluit, kan ook ontheffing krijgen van de sociale verzekeringen. Daarvoor moet iemand officie el worden erkend als gemoedsbezwaarde. Die erkenning kan worden aangevraagd bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB). De SVB behandelt de aanvraag en kan de erkenning verstrekken. Die geldt dan voor de AWBZ, de Zorgverzekeringswet, de AOW, de Anw, de WIA en de WW. Als mensen zijn erkend als gemoedsbezwaarde gaan ze meer inkomstenbelasting betalen (in plaats van de premies voor genoemde verzekeringen). Hierdoor vloeit er uiteindelijk evenveel geld in de staatskas als wanneer ze niet gemoedsbezwaard zouden zijn geweest. Zoals we later in deze syllabus nader toelichten, komen gemoedsbezwaarden ook in aanmerking voor een uitzondering op de plicht zich te verzekeren voor de aansprakelijkheid van ongevallen met motorrijtuigen. In dat geval moeten ze een bijdrage storten in een waarborgfonds dat ongedekte schades uitkeert. De bijdrage is even hoog als de premie van een aansprakelijkheidsverzekering voor motorrijtuigen zou zijn geweest. 1 Deze regeling gaat in vanaf 1 januari In CAO s kunnen tussen werkgevers en werknemers overigens afspraken gemaakt worden over (nadere) aanvullingen voor de periode na 2 jaar tot maximaal 38 maanden 2 Passend bij eerder opleidings- en werkniveau 3 Als de uitkeringsgerechtigde (deels) gaat werken, dan wordt het aantal gewerkte uren in mindering gebracht op uw WW-uitkering. Voor de uren die de uitkeringsgerechtigde nog werkloos is, blijft er rec ht op een WWuitkering 4 ls de uitkeringsgerechtigde (deels) gaan werken, dan wordt 70% van de (extra) inkomsten in mindering gebracht op de WW-uitkering /Addendum WFt Basis 15