Praktijkinstructie Sparen en beleggen 4 (CBV04.4/CREBO:50165)

Transcriptie

1 instructie Sparen en beleggen 4 (CBV04.4/CREBO:50165)

2 pi.cbv04.4.v1 ECABO, 16 juni 1997 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, overgenomen, opgeslagen of gepubliceerd in enige vorm of wijze, hetzij elektronisch, kopieertechnisch, druktechnisch of fotografisch, zonder voorafgaande toestemming van ECABO. Correspondentie met betrekking tot overneming of reproductie: ECABO Postbus BE AMERSFOORT

3 Inhoud Inleiding 3 Taak 1 Informatie en advies (eindterm 1, 2, 3, 4, 5, 10, 12, 13, en 16) 5 Taak 2 Het openen van spaar- en beleggingsvormen (eindterm 6, 7, 8 en 9) 7 Taak 3 Effecten (eindterm 11 en 14) 9 Taak 4 Gegevensverwerking (eindterm 15) 12 Taak 5 Organisatie van promotionele acties 13 Sparen en beleggen 4

4 Sparen en beleggen 4 4

5 Inleiding Belangrijke redenen waarom mensen sparen zijn veiligheid, zekerheid en renteopbrengst. Wanneer iemand geld op de bank zet weet hij zeker dat het veilig staat en dat het te zijner tijd verhoogd met rente weer terugbetaald zal worden. Deze spaarder neemt vrijwel geen risico als hij voor een bepaalde periode zijn spaartegoed bij een bank onderbrengt. De belegger in effecten echter streeft in de eerste plaats naar het financieel voordeel dat hij kan behalen door een zeker risico te nemen. Met risico bedoelen we de kans dat het beleggingsresultaat tegenvalt. In taak 1 leert u informatie en advies te verstrekken over de diverse spaarvormen en beleggen in huisfondsen. In taak 2 leert u welke activiteiten u moet verrichten als een cliënt een spaarvorm wil openen of in een huisfonds wil deelnemen. Informatie en advies over de verkrijging en verkoop van effecten wordt in taak 3 behandeld, alsmede de open bewaargeving. In taak 4 komt gegevensverwerking aan bod. In taak 5 tenslotte wordt, als onderdeel van eindterm 1, het organiseren van marktbewerkingsacties behandeld. Of u hier op de praktijkwerkplek daadwerkelijk mee aan de slag gaat is echter sterk afhankelijk van de bank waar u uw praktijkopleiding doorloopt. In deze instructie wordt steeds gesproken van de bank. Het is natuurlijk mogelijk dat u uw praktijkopleiding bij een andere organisatie doorloopt. Sparen en beleggen 4 3

6 Sparen en beleggen 4 4

7 Taak 1 Informatie en advies Banken bieden cliënten de keuze uit verschillende spaarvormen. De manier waarop een cliënt met zijn spaargeld denkt om te gaan is bepalend voor de keuze van een bepaalde spaarvorm. Belangrijke elementen zijn hierbij het spaarmotief, de wensen van de cliënt met betrekking tot de beschikbaarheid en fiscale vrijstellingen resp. aftrekmogelijkheden. Op sommige spaarrekeningen wordt het geld voor een aantal jaren vastgezet. In ruil daarvoor krijgt de cliënt een hoge rente. Op andere spaarrekeningen ontvangt de cliënt een minder hoge rente, maar kan hij wel redelijk vrij opnemen. Naast deze twee varianten zijn er nog allerlei andere vormen van spaarrekeningen. Cliënten die willen beleggen hebben vaak geen tijd, zin of onvoldoende kennis om te kiezen voor een bepaalde vorm van beleggen. Voor deze cliënten hebben banken collectieve beleggingsvormen ontwikkeld ook wel huisfondsen genoemd. In een gesprek kunt u inzicht krijgen in de wensen van de cliënt en op basis hiervan een advies geven. Doel Aan het eind van deze taak kunt u : de belangrijkste spaarmotieven beschrijven (eindterm 1) de cliënt informatie verschaffen over de verschillende vormen van sparen en beleggen (eindterm 2) de cliënt de financiële, fiscale en juridische consequenties m.b.t. spaarvormen uitleggen (eindterm 3) de cliënt adviseren bij de keuze van een passende spaarvorm (eindterm 4) de administratieve afhandeling van een adviesgesprek verzorgen (eindterm 5) de cliënt wijzen op en informeren over overige producten en diensten die verband houden met of een aanvulling vormen op de transactie die de cliënt wil aangaan (eindterm 10) de cliënt de wettelijke voorschriften en de fiscale consequenties van verzekerde spaarplannen uitleggen (eindterm 13) de cliënt met behulp van een brochure informeren over de verwachte opbrengst van een spaar- of beleggingsvorm (eindterm 12) de cliënt doorverwijzen naar interne adviseurs wanneer de cliënt advies/informatie wenst over zaken die niet behoren tot de standaarddienstverlening op het terrein van sparen en beleggen (eindterm 16) Werkplan Lees het werkplan door om een beeld van de taak te krijgen. Stap 1 Vraag aan de cliënt welke wensen hij heeft met betrekking tot de spaarvorm of het beleggen in een huisfonds en noteer deze. Stap 2 Geef de cliënt een toelichting, evt. met gebruik making van een brochure, aansluitend op zijn wensen. Stap 3 Leg de juridische consequenties en tenaamstellingsmogelijkheden uit. Stap 4 Maak aan de hand van de wensen van de cliënt berekeningen m.b.t. de financiële en fiscale consequenties Stap 5 Licht, indien dit voor de betreffende cliënt relevant is, de wettelijke en fiscale consequenties van verzekerde spaarplannen toe. Stap 6 Geef de cliënt informatie over de overige producten en diensten van de bank die verband houden met of een aanvulling vormen op de spaar- of beleggingsvorm. Taak 1 Sparen en beleggen 4 5

8 Er kunnen nu 2 verschillende situaties ontstaan. Cliënt wil verder praten Cliënt wil nadenken Stap 7 Stap 7 De verdere behandeling van Geef cliënt brochures deze cliënt wordt in taak 2 en rekenvoorbeelden mee. uiteengezet. Stap 8 Stap 8 Indien blijkt dat de cliënt Leg een dossier aan en agendeer meer informatie wenst dan u gemaakte afspraken. hem kunt verschaffen dient u de cliënt door te verwijzen naar een ter zake kundige collega, bijv. de beleggingsadviseur. Vragen Beantwoord de vragen en bespreek de antwoorden met uw praktijkopleider. 1. Welke spaarmotieven komen vaak voor? Licht de invloed van de diverse levensfasen van de consument op het spaar- en beleggingsgedrag toe. 2. Welke mogelijkheden bestaan er op het gebied van cross-selling bij uw bank bij het afsluiten van spaar- en beleggingsvormen? 3. Welke follow-up geeft u als een cliënt na het adviesgesprek nog niet tot een besluit is gekomen? Opdrachten De opdrachten zijn een uitwerking van het werkplan. Voordat u de opdrachten gaat uitvoeren dient u na te gaan of het werk bij uw bank op de hiervoor beschreven wijze gebeurt of dat het werkplan moet worden aangepast. Pas het werkplan, in overleg met uw praktijkopleider, zo nodig aan. Voer daarna de opdrachten uit. 1. Vraag aan uw praktijkopleider een ingevuld formulier m.b.t. de opening van een bestaande spaar- of beleggingsvorm, neem de betreffende procedure erbij en ga na of het formulier volledig en correct is ingevuld. Bespreek onduidelijkheden met uw praktijkopleider. 2. Woon, in overleg met uw praktijkopleider, een adviesgesprek bij voor een spaar- of beleggingsvorm. Vul tijdens dit gesprek -naast het formulier dat uw praktijkopleider invult- een schaduwformulier in. Vergelijk na afloop van het gesprek uw formulier met dat van uw praktijkopleider. Geef aan op welk moment u de cliënt eventueel overgedragen zou hebben aan een meer deskundige collega. Bespreek dit met uw praktijkopleider. 3. Voer met potentiële cliënten een aantal informatie- en adviesgesprekken m.b.t. spaarvormen of deelneming in huisfondsen. Bespreek het resultaat en uw eventuele vragen met uw praktijkopleider. Taak 1 Sparen en beleggen 4 6

9 Taak 2 Het openen van spaar- en beleggingsvormen U heeft de cliënt geïnformeerd over de mogelijkheden van sparen en beleggen in een huisfonds bij uw bank. De cliënt heeft besloten bij uw bank een spaar- of beleggingsvorm te openen. Aan u nu de taak om de handelingen die verricht moeten worden bij een dergelijke transactie uit te voeren. Doel Aan het eind van deze taak kunt u: cliëntgegevens verzamelen en registreren ten behoeve van het openen van een spaar- of beleggingsvorm (eindterm 6) de identiteit van de cliënt en de juistheid en volledigheid van verstrekte gegevens controleren (eindterm 7) de administratieve afwikkeling van spaar- of beleggingsovereenkomsten verzorgen (eindterm 8) op grond van de wettelijke kaders, actie ondernemen bij constatering of vermoeden van ongebruikelijke transacties (eindterm 9) Werkplan Lees het werkplan door om een beeld van de taak te krijgen. Stap 1 Verzamel en registreer relevante gegevens van de cliënt. Stap 2 Controleer of de door de cliënt verstrekte gegevens juist zijn. Denk aan WIF en VIS. Stap 3 Laat de cliënt het aanvraag-/openingsformulier tekenen en informeer de cliënt over de verdere gang van zaken. Stap 4 Overhandig de cliënt de relevante papieren. Let op : mocht de cliënt al meteen willen storten denk dan aan de Wet MOT. Stap 5 Leg in geval van een nieuwe cliënt een dossier aan. Agendeer eventueel gemaakte afspraken. Stap 6 Informeer andere functionarissen c.q. afdelingen over de door u afgesloten transactie. Vragen Beantwoord de vragen en bespreek de antwoorden met uw praktijkopleider. 1. Welke procedure dient u te volgen bij het openen van een spaarvorm of beleggingsvorm (huisfonds)? 2. Als blijkt dat u een cliënt moet doorverwijzen naar een interne adviseur welke gegevens van de cliënt dient u dan reeds te hebben genoteerd? 3. Zijn er door de bank grenzen gesteld aan uw bevoegdheid met betrekking tot het openen van spaar- of beleggingsvormen? Zo ja, welke? 4. Welke beveiligingsvoorschriften voor geautomatiseerde systemen gelden er binnen uw bank met betrekking tot het openen van spaar- of beleggingsvormen? Taak 2 Sparen en beleggen 4 7

10 Opdrachten De opdrachten zijn een uitwerking van het werkplan. Voordat u de opdrachten gaat uitvoeren dient u na te gaan of het werk bij uw bank op de hiervoor beschreven wijze gebeurt of dat het werkplan moet worden aangepast. Pas het werkplan, in overleg met uw praktijkopleider, zo nodig aan. Voer daarna de opdrachten uit. 1. Vraag aan uw praktijkopleider een overeenkomst van een bestaande spaarvorm. Neem de betreffende procedure erbij en ga na of het formulier volledig en correct is ingevuld. Bespreek onduidelijkheden met uw praktijkopleider. 2. Woon, in overleg met uw praktijkopleider, een gesprek bij m.b.t. het openen van een spaarvorm. Vul tijdens dit gesprek -naast het formulier dat uw praktijkopleider invulteen schaduwformulier in. Vergelijk na afloop van het gesprek uw formulier met dat van uw praktijkopleider. Geef aan op welk moment u de cliënt eventueel overgedragen zou hebben aan een meer deskundige collega. Bespreek dit met uw praktijkopleider. 3. Voer een aantal gesprekken m.b.t. de opening van een spaarvorm met potentiële cliënten. Verzorg ook de administratieve afhandeling hiervan. Bespreek het resultaat en uw eventuele vragen met uw praktijkopleider. 4. Vraag aan uw praktijkopleider een overeenkomst van een bestaande belegging in een huisfonds. Neem de betreffende procedure erbij en ga na of het formulier volledig en correct is ingevuld. Bespreek onduidelijkheden met uw praktijkopleider. 5. Woon, in overleg met uw praktijkopleider, een gesprek bij met betrekking tot het plaatsen van een belegging in een huisfonds. Vul tijdens dit gesprek -naast het formulier dat uw praktijkopleider invult- een schaduwformulier in. Vergelijk na afloop van het gesprek uw formulier met dat van uw praktijkopleider. Geef aan op welk moment u de cliënt eventueel overgedragen zou hebben aan een meer deskundige collega. Bespreek dit met uw praktijkopleider. 6. Voer een aantal gesprekken m.b.t. de plaatsing van een belegging in een huisfonds met potentiële cliënten. Verzorg ook de administratieve afhandeling hiervan. Bespreek het resultaat en uw eventuele vragen met uw praktijkopleider Taak 2 Sparen en beleggen 4 8

11 Taak 3 Effecten Bedrijven, instellingen en de overheid hebben vaak grote sommen geld nodig, bijvoorbeeld voor de bouw van nieuwe kantoren of fabrieken. Om aan geld te komen kunnen ze natuurlijk geld lenen bij de bank, maar daarnaast proberen ze rechtstreeks middelen van particulieren of institutionele beleggers aan te trekken door aandelen of obligaties uit te geven. Door te beleggen nemen ze financieel deel aan bedrijven, instellingen of overheid. Welke vorm van beleggen mensen kiezen is afhankelijk van hun wensen en fiscale positie. Sommige mensen willen de zekerheid hebben dat ze een bepaald winstpercentage ontvangen, terwijl anderen wat meer risico durven te nemen en zo misschien profiteren van koerswinsten. Omdat het informeren van cliënten over beleggingen en het aannemen en doorleiden van effectenorders tot uw werkzaamheden behoort, wordt dit in deze taak behandeld. Doel Aan het eind van deze taak kunt u: de cliënt informatie verschaffen over de verkrijging en verkoop van effecten (eindterm 11) de beheerstaken in het kader van de open bewaargeving van effecten uitvoeren (eindterm 14) Werkplan Lees het werkplan door om een beeld van de taak te krijgen. Stap 1 Vraag aan de cliënt welke wensen hij heeft m.b.t. beleggen. Stap 2 Geef de cliënt, eventueel met gebruik making van een brochure, een toelichting aansluitend op zijn wensen. Denk aan: fiscale aspecten, provisie-structuur, rendement, koersfluctuaties, looptijd, risicospreiding. Stap 3 Geef de cliënt informatie over de mogelijkheden en kosten van de open bewaargeving die de bank kan verzorgen. Stap 4 Geef de cliënt informatie over de mogelijkheden van de beleggingslijn en HomeNet. Taak 3 Sparen en beleggen 4 9

12 Let op: Er kunnen nu drie situaties ontstaan: Cliënt wil standaardeffectenorder afsluiten Cliënt wil nadenken Cliënt wil geen standaardeffectenorder afsluiten Stap 5 Stap 6 Stap 7 Stap 8 Vul de effectenorder in, voer de gegevens in in het geautomatiseerde gegevensbestand en controleer of de ingebrachte gegevens juist zijn. N.b. bij sommige banken wordt deze handeling verricht door de afdeling 'Effecten' Laat de cliënt de effectenorder tekenen en informeer hem over de verdere gang van zaken. Verzorg de bewaargeving, indien gewenst In geval van een nieuwe cliënt: leg een dossier aan. Stap 5 Stap 6 Stap 7 Vraag of de cliënt een vervolgafspraak wil maken. Vraag of de cliënt foldermateriaal wil meenemen. Agendeer gemaakte afspraken. Stap 5 Draag de cliënt over aan een ter zake kundige collega. Vragen Beantwoord de vragen en bespreek de antwoorden met uw praktijkopleider. 1a. Welke procedures bestaan er binnen uw bank met betrekking tot het aannemen van effectenorders aan de balie? Vermeld de eventueel te gebruiken formulieren. b. Welke procedures bestaan er binnen uw bank met betrekking tot het telefonisch of schriftelijk aannemen van effectenorders? Vermeld de eventueel te gebruiken formulieren. 2. Zijn er door de bank grenzen gesteld aan uw bevoegdheid met betrekking tot het aannemen van effectenorders? Zo ja, welke? 3. Wat wordt er bij uw bank onder een 'zwaardere cliënt' verstaan? Welke criteria worden hiervoor gehanteerd? 4. Welke vormen van beleggen in edele metalen en munten biedt uw bank aan? 5. Welke kosten worden een cliënt in rekening gebracht bij de aan- of verkoop van aandelen, obligaties en opties? 6. Welke procedures worden er bij uw bank gehanteerd in het kader van de bewaargeving? Taak 3 Sparen en beleggen 4 10

13 Opdrachten De opdrachten zijn een uitwerking van het werkplan. Voordat u de opdrachten gaat uitvoeren dient u na te gaan of het werk bij uw bank op de hiervoor beschreven wijze gebeurt of dat het werkplan moet worden aangepast. Pas het werkplan, in overleg met uw praktijkopleider, zo nodig aan. Voer daarna de opdrachten uit. 1. Vraag aan uw praktijkopleider een ingevuld afschrift van een bestaande effectenorder; neem de betreffende procedure erbij en ga na of de gegevens volledig en correct zijn opgenomen. Bespreek onduidelijkheden met uw praktijkopleider. 2. Woon, in overleg met uw praktijkopleider, een gesprek bij met betrekking tot het afsluiten van een effectenorder. Vul tijdens dit gesprek -naast het formulier dat uw praktijkopleider invult- een schaduwformulier in. Vergelijk na afloop van het gesprek uw formulier met het formulier van uw praktijkopleider. 3. Verzorg een aantal malen het afsluiten van een effectenorder. Leg een en ander voor aan uw praktijkopleider. 4. Verzorg opdrachten tot open bewaargeving volgens de procedures. Bespreek eventuele onduidelijkheden met uw praktijkopleider. Taak 3 Sparen en beleggen 4 11

14 Taak 4 Gegevensverwerking Het is van groot belang dat wijzigingen in persoonlijke gegevens van de cliënt of wijzigingen met betrekking tot eerder gemaakte afspraken correct worden ingevoerd in de betreffende gegevensbestanden. Doel Aan het eind van deze taak kunt u: mutaties verrichten in cliëntenbestanden m.b.v. een geautomatiseerd systeem (eindterm 15) Werkplan Lees het werkplan door om een beeld van de taak te krijgen. Stap 1 Verzamel de te muteren gegevens. Denk ook aan het aflopen van rentevaste periodes. Stap 2 Voer de mutaties in in de betreffende dossiers. Stap 3 Berg de mutatie-opdrachten op in een centraal archief. Vragen Beantwoord de vraag en bespreek het antwoord met uw praktijkopleider. 1. Welke beveiligingsvoorschriften voor het bewerken van cliëntdossiers in het geautomatiseerde systeem gelden er binnen uw bank met betrekking tot spaar- en beleggingsovereenkomsten? Opdrachten De opdracht is een uitwerking van het werkplan. Voordat u de opdracht gaat uitvoeren dient u na te gaan of het werk bij uw bank op de hiervoor beschreven wijze gebeurt of dat het werkplan moet worden aangepast. Pas het werkplan, in overleg met uw praktijkopleider, zo nodig aan. Voer daarna de opdracht uit. 1. Vraag aan uw praktijkopleider te muteren gegevens op, neem de betreffende procedure erbij en voer de wijzigingen uit. Bespreek onduidelijkheden met uw praktijkopleider. Taak 4 Sparen en beleggen 4 12

15 Taak 5 Organisatie van promotionele acties De leiding van de bank is voortdurend bezig nieuwe activiteiten te ontplooien die een bijdrage kunnen leveren tot een beter resultaat. Deze activiteiten worden jaarlijks vastgelegd in een commercieel jaarplan. Dit jaarplan is een middel om te komen tot een systematische bewerking van het marktgebied. De activiteiten in het jaarplan zijn afgestemd op het bereiken van de gestelde doelen en zijn gericht op het verbeteren van de marktpositie en de winstgevendheid. De leiding van de bank laat voor het opstellen van een jaarplan onderzoek doen naar de mogelijkheden in de eigen plaats of omgeving. Een onderzoek dus naar de 'markt' waaruit moet blijken waar de bank mogelijk nog nieuwe cliënten kan aantrekken of reeds afgezette diensten kan uitbreiden. In deze taak leert u hoe u een promotionele actie kunt voorbereiden en (mede)organiseren. Niet bij alle banken zult u daadwerkelijk aan deze taak toekomen, omdat hier specifieke deskundigen voor aangesteld zijn. Doel Aan het eind van deze taak kunt u: promotionele acties voorbereiden en organiseren in het kader van spaar- en beleggingsproducten Werkplan Lees het werkplan door om een beeld van de taak te krijgen. Stap 1 Stel vast op welk(e) product/dienst en/of doelgroep een actie gericht moet worden. Stap 2 Verzamel zoveel mogelijk informatie over het product/de dienst en/of de doelgroep. Stap 3 Stel de doelstelling van de te voeren actie vast. Stap 4 Stel de vorm van de actie vast om de doelstelling te bereiken. Stap 5 Stel een actieplan op. Stap 6 Stel vast op welke wijze de follow-up zal plaatsvinden. Stap 7 Stel vast hoe de actie geëvalueerd zal worden. Stap 8 Informeer de medewerkers over de actie. Stap 9 Zorg dat de actie uitgevoerd wordt. Vragen Beantwoord de vragen en bespreek de antwoorden met uw praktijkopleider. 1a b Ligt het commercieel jaarplan van uw bank ter inzage voor alle mensen binnen de bank? Zo nee, wat is de reden hiervoor? Ligt het commercieel jaarplan ter inzage voor mensen van buiten de bank? Zo nee, wat is de reden hiervoor? 2. Hoe komt de bank aan gegevens van mogelijke cliënten? 3. Welke promotionele acties werden er in het kader van sparen en beleggen door uw bank het afgelopen jaar georganiseerd? Welke vorm hadden deze acties en wat was het resultaat? 4. Wat is, in het kader van sparen en beleggen, de gang van zaken wanneer een actie gevoerd wordt waarbij de cliënten rechtstreeks benaderd worden d.m.v. een mailing? Taak 5 Sparen en beleggen 4 13

16 Opdrachten De opdrachten zijn een uitwerking van het werkplan. Voordat u de opdrachten gaat uitvoeren dient u na te gaan of het werk bij uw bank op de hiervoor beschreven wijze gebeurt of dat het werkplan moet worden aangepast. Pas het werkplan, in overleg met uw praktijkopleider, zo nodig aan. Voer daarna de opdrachten uit. 1. Vraag het commercieel jaarplan van het afgelopen jaar aan uw praktijkopleider. Lees dit ter oriëntatie. Maak notities over de volgende punten : - de manier van marktbenadering - cliëntgroepen - productgroepen - marktontwikkelingen - beleidsuitgangspunten 2. Overleg met uw praktijkopleider op welk(e) product/dienst en/of doelgroep een nieuwe actie gericht zou kunnen worden. 3. Verzamel gegevens over het product/de dienst en/of doelgroep 4. Stel de doelstelling van de actie vast. 5. Stel in overleg met uw praktijkopleider de vorm van de actie vast om de doelstelling te bereiken. Bespreek met hem ook de budget-ruimte. 6. Stel een actieplan op, leg dit voor aan uw praktijkopleider en verwerk zijn eventuele op- of aanmerkingen. 7. Vul het actieplan verder in. Denk aan : locatie, planning, inschakeling medewerkers in- en extern, benodigde hulpmiddelen, enz. 8. Stel vast op welke wijze de follow-up plaats gaat vinden. 9. Stel vast hoe de evaluatie uitgevoerd zal worden. 10. Leg het actieplan, en uw voorstel van follow-up en evaluatie voor aan uw praktijkopleider. 11. Verwerk mogelijke op- of aanmerkingen van uw praktijkopleider. 12. Informeer de medewerkers van uw bank schriftelijk over de actie en geef direct bij de actie betrokkenen een mondelinge toelichting. 13. Zorg in overleg met uw praktijkopleider dat het plan uitgevoerd wordt. Taak 5 Sparen en beleggen 4 14