Bachelor projecten Start September

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bachelor projecten 2013-2014 Start September"

Transcriptie

1 Bachelor projecten Start September BACHELORPROJECTEN JEUGDHULPVERLENING LifeQuest onderzoek: Etnische minderheidspositie, psychosociale problematiek en ernstige gedragsproblemen onder Marokkaanse, Antilliaanse en Nederlandse jongeren. Docent(en) Projectnr. Groepnr. (rooster) Inleiding Doel Werkwijze Literatuur Maximaal aantal Dr. Violaine Veen (supervisor); Wendy Zwaanswijk, MSc; Margo Veenstra, MSc. (docent) B02; B05 Groep 2 (maandag) Groep 5 (dinsdag) Er bestaat een relatie tussen een chronische, langdurige ervaring van social defeat, dat wil zeggen gevoelens van minderwaardigheid en het gevoel een buitenstaander te zijn enerzijds en het risico op ernstige psychische problemen anderzijds (Cantor-Graae & Selten, 2005). Het social defeat model stelt dat herhaalde ervaringen van sociale stress leiden tot een verminderd gevoel van eigenwaarde en een verhoogd risico op psychische problemen. Vooral oncontroleerbare en onvoorspelbare stressoren, zoals discriminatie en sociale uitsluiting verhogen het risico op psychische problemen aanzienlijk. Een ongunstige positie in de maatschappij, gekenmerkt door werkloosheid, minder kansen op de arbeidsmarkt en een langdurige lage socio-economische status dragen hieraan bij. Het doel van deze studie is tweeledig. Ten eerste wordt de aanwezigheid van psychische en gedragsproblemen onderzocht onder Marokkaanse, Antilliaanse en Nederlandse jongens en wordt gekeken of er een verband is met specifieke groepskenmerken. Ten tweede wordt het social defeat model als verklarend model voor de relaties tussen de minderheidspositie, psychosociale problemen en ernstige gedragsproblematiek onderzocht. Dit afstudeeronderzoek maakt gedeeltelijk gebruik van bestaande data. Er worden vragenlijsten afgenomen bij jongeren van verschillende etnische groepen op middelbare scholen. De studenten zullen worden getraind voor het verzamelen van de data. Iedere student schrijft een individueel verslag over een eigen probleemstelling. Eerst wordt een vraagstelling geformuleerd: je kunt daarbij denken aan etnische verschillen in het voorkomen van psychische problematiek (bijvoorbeeld gedragsproblemen, emotionele problemen, psychopathische persoonlijkheidskenmerken). Zo zijn er heel veel andere vragen mogelijk. De student zoekt en leest zelfstandig de literatuur die bij zijn/haar vraagstelling past en schrijft op basis hiervan een inleiding. De verzamelde data worden met behulp van SPSS geanalyseerd. Ten slotte worden probleemstelling, onderzoek en resultaten met de conclusie en discussie beschreven in een individueel eindverslag. Er vinden bijeenkomsten plaats tussen september 2013 en juli Deze bijeenkomsten vinden groepsgewijs plaats. De docent geeft commentaar op de keuze van de vraagstelling, het zoeken van onderzoeksliteratuur en het verslag. Cantor-Graae, E. & Selten, J.P. (2005). Schizophrenia and migration: a metaanalysis and review. The American Journal of Psychiatry, 162, Selten, J.P. & Cantor-Graae, E. (2005). Social defeat: risk factor for schizophrenia? British Journal of Psychiatry, 187, Veling, W., Hoek, H.W., Wiersma, D., & Mackenbach, J.P. (2010). Ethnic identity and the risk of schizophrenia in ethnic minorities: A case-control study. Schizophrenia Bulletin, 36, (10 studenten per groep)

2 Bachelor project: Ieder kind heeft recht op een veilig huis. Thema: Projectnr. Groepnr: Onderwerp: Probleemstelling: Theoretisch kader: Onderzoeksvragen: Opvoeding en Ontwikkeling van Jongeren B01 B06 Groep 1 (maandag) Groep 6 (dinsdag) Ontwikkeling, thuisomgeving, internaliserende en externaliserende problematiek Uit onderzoek weten we dat een veilige en stimulerende thuisomgeving van essentieel belang is voor een gunstige ontwikkeling van kinderen (Bradley & Caldwell, 1980; Bradley & Corwyn, 2005). De thuisomgeving zit dan ook stevig verankerd in belangrijke ontwikkelingsmodellen zoals die van Bronfenbrenner (1979), Belsky (2010), en Sameroff (2009). Een veelgebruikt instrument voor onderzoek naar de thuisomgeving van kinderen is de HOME Inventory (Bradley & Caldwell, 1977). Alhoewel de Home al vaker is gebruikt in Nederlands onderzoek (Bakermans-Kranenburg, Van IJzendoorn, & Bradley, 2005), weten we nog te weinig over de validiteit van de Nederlandstalige HOME. In dit onderzoek gaan we na of de HOME een geschikt instrument is om de ontwikkeling van Nederlandse kinderen mee te bestuderen, en we analyseren in hoeverre de thuisomgeving van kinderen samenhangt met internaliserende en externaliserende problematiek bij kinderen. Zie boven. De student is vrij om binnen het project eigen vragen te formuleren. Bijvoorbeeld: In hoeverre is de Nederlandse vertaling van de HOME valide. In hoeverre hangt de thuisomgeving van kinderen samen met internaliserende problematiek. In hoeverre hangt de thuisomgeving van kinderen samen met externaliserende problematiek. Onderzoeksgroep: Kinderen van 6-10 Onderzoeksdesign: Dataverzameling: Cross-sectioneel Ouders van kinderen worden benaderd; hen wordt gevraagd of ze bereid zijn een HOME te laten afnemen, en enkele additionele vragenlijsten af te nemen. Begeleiding: Tijdstip: Docent: Periode: Beoordeling: Maximaal aantal Een combinatie van groepsgewijze en individuele begeleiding. Nog onbekend Mitch van Geel, Fatih Toprak, Anouk Goemans september 2013 tot mei2014 Volgens de in het bachelor project vastgestelde criteria. 24 (12 studenten per groep)

3 BACHELORPROJECTEN NEUROPEDAGOGIEK Bachelorproject Agressie beter beheersen Thema: Projectnr Groep (rooster) Titel project: Probleemstelling: Theoretisch kader: Agressie, neuropsychologie, psychofysiologie (hartslag/huidgeleiding/cortisol), interventie. B09 Groep 9 (woensdag) Agressie beter beheersen Meerdere mogelijk, zelf in te vullen In dit bachelor project kun je meedraaien in een longitudinaal onderzoek naar de onderliggende neurocognitieve en neurobiologische factoren van agressief en antisociaal gedrag bij kinderen. Een doel van het onderzoek is duidelijk te krijgen welke cognitieve functies minder goed ontwikkeld zijn bij kinderen met zulke gedragsproblemen. Er wordt bijvoorbeeld gekeken naar empathisch vermogen, executieve functies, sociale cognitie, taal, emotie, leerbaarheid etc. Daarnaast wordt er met behulp van psychofysiologische meetapparatuur en hormoonmetingen het stress systeem in kaart gebracht, zoals hartslag, huidgeleiding en cortisol reactiviteit tijdens stress. Dit onderzoek is specifiek erop gericht om uit te zoeken of verschillende vormen van agressie, zoals kinderen die meer berekenende agressie (psychopathie) laten zien versus kinderen die impulsieve agressie laten zien, te onderscheiden zijn op basis van al deze cognitieve en neurobiologische kenmerken. Met deze kennis kan beter ingeschat worden of bestaande behandelingen gericht op het verminderen van agressie, zoals PMTO (Parent Management Training Oregon), meer of minder geschikt zijn voor kinderen met verschillende typen agressie. Deze kinderen hebben namelijk mogelijk een verschillende interventie nodig, door de verschillen in cognitieve en neurobiologische profielen. Het onderzoek moet uiteindelijk leiden tot beter maatwerk in de zorg voor kinderen met agressie. Studenten op dit onderzoek kunnen ervaring opdoen in de volgende onderdelen: - Vragenlijsten afnemen bij kinderen - Meekijken met neuropsychologisch onderzoek bij kinderen - Meekijken met psychofysiologisch onderzoek (hartslag/huidgeleiding) - Neuropsychologische beoordelingen en analyses van testen uitvoeren - Neuropsychologische verslaglegging Omdat er meerdere vraagstellingen mogelijk zijn, kunnen er 12 studenten aan dit project werken. Bij bepaalde praktische onderdelen van het onderzoek zal samenwerking heel handig zijn. Er zullen in het begin van het project een serie gezamenlijke bijeenkomsten georganiseerd worden. Iedere student zal wel zelf een eigen onderzoeksvraag bedenken en beantwoorden en dus individueel de gegevens analyseren en een verslag schrijven. Onderzoeksvragen: Meerdere mogelijk, zelf in te vullen Dataverzameling: Vragenlijsten afnemen bij kinderen, meekijken met neuropsychologisch en psychofysiologisch onderzoek (hartslag, huidgeleiding, speeksel) Opmerkingen over Start vanaf september. Dataverzameling is van sept tot 1 jan planning:* Docent: Jarla Pijper en Andrea Spruijt Aantal studenten: 12

4 BACHELORPROJECTEN LEERPROBLEMEN Bachelorproject Wat Werkt voor Wie? Docent: Dr. C.A.T. Kegel en R.D. Plak MSc Projectnr.: B16 Groepnr (rooster) Groep 16 (individuele begeleiding, bijeenkomsten in overleg) Startdatum September Titel bamaproject: Wat Werkt voor Wie Vroege onderwijsinterventies met computerprogramma s: De invloed van genetische en neurobiologische factoren Theoretisch kader: Computerinstructie kan bij jonge kinderen een zinvol hulpmiddel zijn om de taal- en leesontwikkeling te stimuleren. Sommige kinderen profiteren meer van computerinterventies dan anderen. In dit project gaan we na of kinderen met een bepaald dopamine genotype dat gerelateerd is aan aandachtsproblemen gevoeliger zijn voor een interventie op het gebied van ontluikende geletterdheid, dan andere kinderen. Het aanbod van computerprogramma s voor kleuters is groot, maar lang niet alle beschikbare software is bewezen effectief. Wij bieden kinderen Letters in Beweging en Levende Boeken aan (Bereslim.nl). Deze programma s bevatten specifieke feedback die kinderen voortdurend bij de les houdt. We proberen achterstanden bij kinderen vroegtijdig op te sporen en te verminderen. Bovendien helpen we leerkrachten om ICT in hun onderwijs te integreren. Op deze manier is deze praktische studie een waardevolle bijdrage aan het onderwijs. Onderzoeksvragen: - Is het effect van een computerinterventie direct na afloop en in de fase van formele leesinstructie bij gevoelige kinderen (ongeveer een derde deel van de kinderen) aanmerkelijk hoger dan bij de gehele groep (differentiële gevoeligheid)? - Gaan de gevoelige kinderen door de computerinterventie tot de best presterende groep behoren? Onderzoeksgroep: Kleuters uit groep 2 op een groot aantal basisscholen verspreid over heel Nederland. Onderzoeksdesign: Gerandomiseerd onderzoek met controlegroep. Toetsen beginnende geletterdheid (foneembewustzijn, letterkennis) en de leesontwikkeling (CITO-scores, DMT, AVI en spelling). Dataverzameling: Wij zoeken enthousiaste en communicatief vaardige studenten om ons onderzoek onder de aandacht te brengen van scholen. Activiteiten bestaan o.a. uit: scholen aanschrijven, bellen en benaderen via sociale media; website ontwerpen en bijhouden; digitale vragenlijsten naar ouders versturen en gegevens invoeren in SPSS. Literatuur (ter Kegel, C. A. T., & Bus, A. G. (2012). Online tutoring as a pivotal quality oriëntatie): of web-based early literacy programs. Journal of Educational Psychology, 104, Kegel, C. A. T., & Bus, A. G. (2013). Links between DRD4, executive attention, and alphabetic skills in a nonclinical sample. Journal of Child Psychology and Psychiatry 54, Kegel, C. A. T., Bus, A. G., & Van IJzendoorn, M. H. (2011). Differential susceptibility in early literacy instruction through computer games: The role of the Dopamine D4 Receptor gene (DRD4). Mind, Brain, and Education, 5, Begeleiding: Individueel Max. aantal studenten 1

5 Bachelorproject: Een vroege start met Lezen Docent(en) Projectnr Groepnr (rooster) H. van den Berg B11 groep 11 (woensdag) Start Zo spoedig mogelijk. Gelieve alleen in te schrijven voor dit project als je op korte termijn kunt beginnen met het testen van kinderen (1 a 2 dagen per week) en de beschikking hebt over een ov-jaarkaart. Inleiding In opdracht van Stichting lezen en Ministerie van Onderwijs onderzoek ik het BoekStart project. Het doel van BoekStart is om ouders te stimuleren hun baby al voor te lezen. Ouders ontvangen daarom een gratis koffertje met een babyboekje, CD-rom en abonnement op de bibliotheek wanneer hun kind tussen 4-14 maanden oud is. Mijn onderzoek is bedoeld om de effectiviteit van het project te testen: Verandert het activiteitenpatroon van ouders? Gaan ouders door BoekStart meer tegen hun kind praten? Bijna 100 ouders van kinderen tussen 6 en 9 maanden oud hebben de afgelopen maanden meegedaan aan een interview op het consultatiebureau over voorlezen en taalgebruik. Ongeveer twee-derde van deze ouders woont in een gemeente waar het BoekStart project loopt, de andere ouders vormen de controlegroep. Uit een eerder onderzoek onder 800 ouders van baby s komt naar voren dat activiteiten die met lezen te maken hebben meer voorkomen in de BoekStart groep: BoekStart ouders lezen vaker voor, bezoeken de bibliotheek meerdere keren per maand en zijn beter bekend met het aanbod babyboekjes. Ook blijkt uit het eerste onderzoek dat BoekStart vooral op de groep kinderen met een moeilijk temperament een sterk effect heeft. Ouders van deze kinderen zijn minder geneigd voor te lezen maar met BoekStart blijven ouders voorlezen ook als hun kind niet altijd even leuk reageert. Doel In een observatieonderzoek wordt momenteel getest of de taalontwikkeling van BoekStartkinderen meer vooruit gaat en de taalinput verandert. Voor deze studie worden ouders en baby s geworven. Omdat taaltesten moeilijk af te nemen zijn als kinderen net één jaar oud zijn, wordt gebruik gemaakt van de eye tracker. Kijken ze meer naar het plaatje dat benoemd wordt? Om te testen of BoekStart ouders meer praten tegen hun kind willen we gebruik maken van Language Environment Analysis software (LENA). Nieuwsgierig? Schrijf je dan in voor dit project. Werkwijze Voor je scriptie werk je mee aan de dataverzameling en ga je bij ouders en kinderen thuis langs. Tijdens het huisbezoek neem je een aantal taalvaardigheidstaken af bij het kind en gebruik je de eyetracker en LENA apparatuur. Ook help je mee met het coderen van de data. Voorbeelden van onderzoeksvragen voor je scriptie kunnen zijn: Is er een verband tussen taalinput en de taalontwikkeling van kinderen? Neemt taalinput in BoekStart groep niet alleen toe door meer voorlezen maar ook andere talige interacties? Wordt effect van BoekStart op de taalontwikkeling van kinderen gemedieerd door voorlezen of andere talige input? Profiteren vooral kinderen met een moeilijk temperament van BoekStart? Literatuur Internet: Wade, B. & Moore, M. (2000). A sure start with books, Early Years, 20(2), doi: / Hall, E. (2001). Babies, Books and Impact : problems and possibilities in the evaluation of a bookstart project. Educational Review, 53(1), doi: / Aantal studenten 4

6

Bachelorprojecten Neuropedagogiek/Ontwikkelingsstoornissen

Bachelorprojecten Neuropedagogiek/Ontwikkelingsstoornissen Start September Bachelorprojecten Neuropedagogiek/Ontwikkelingsstoornissen Specialisatie Bachelorproject (nr): BP05 Titel: Effect van oudertraining en leerkrachttraining op executieve functies, sociale

Nadere informatie

Masterproject Ontwikkelingsstoornissen

Masterproject Ontwikkelingsstoornissen Nummer masterproject: Titel masterproject: Probleemstelling: Onderzoeksvragen: Dataverzameling: Masterproject Ontwikkelingsstoornissen O01 Ontwikkeling van het executieve functioneren bij jonge kinderen

Nadere informatie

Ontluikende geletterdheid stimuleren met. tussen kleuters

Ontluikende geletterdheid stimuleren met. tussen kleuters 3 Ontluikende geletterdheid stimuleren met digitale prentenboeken: verschillen tussen kleuters Rachel Plak, Cornelia Kegel & Adriana Bus Instituut Pedagogische Wetenschappen, Universiteit Leiden Sommige

Nadere informatie

Taalontwikkeling, vroegtijdige interventie, baby s en peuters

Taalontwikkeling, vroegtijdige interventie, baby s en peuters Specialisatie Jeugdhulpverlening Masterproject (nr): 1 Titel masterproject: Het verdedigen van pestslachtoffers Pesten, verdedigen Probleemstelling: Pesten is een stelselmatige vorm van agressie waarbij

Nadere informatie

Onderzoek Letters in Beweging

Onderzoek Letters in Beweging Onderzoek Letters in Beweging Nieuwe Kansen voor de Ontwikkeling van Beginnende Leesvaardigheden in Risicogroepen door Inzet van de Computer Tussenrapportage Dit onderzoek is uitgevoerd met financiering

Nadere informatie

Masterprojecten November

Masterprojecten November Masterprojecten November Specialisatie Thema Neuropedagogiek / Ontwikkelingsstoornissen MP09 Neurofibromatose Type 1: symptomatologie en sociaal-cognitief vermogen in relatie tot kwaliteit van leven Executieve

Nadere informatie

Nr masterproject: Titel masterproject:

Nr masterproject: Titel masterproject: Nr masterproject O01 Het lerende brein: de rol van slaap en slaapgerelateerde factoren Waarom zou je eigenlijk slapen? Je zou je leven met eenderde verlengen als je dat achterwege zou laten. Helaas blijkt

Nadere informatie

BoekStart maakt baby s slimmer. Heleen van den Berg Adriana G. Bus

BoekStart maakt baby s slimmer. Heleen van den Berg Adriana G. Bus BoekStart maakt baby s slimmer Heleen van den Berg Adriana G. Bus BoekStart: Wereldwijd project In: Groot-Brittanië (sinds 1992), Australië, Japan, Taiwan, België, Duitsland Met als doel: Een vroege start

Nadere informatie

Educatieve software voor jonge kinderen

Educatieve software voor jonge kinderen Educatieve software voor jonge kinderen ADRIANA G. BUS Universiteit Leiden Het aanbod van educatieve computerprogramma s voor peuters en kleuters groeit exponentieel. Maar leren kinderen ervan? Na meer

Nadere informatie

Het samenspel van genen en omgeving: Relevantie voor de Jeugdgezondheidszorg

Het samenspel van genen en omgeving: Relevantie voor de Jeugdgezondheidszorg Het samenspel van genen en omgeving: Relevantie voor de Jeugdgezondheidszorg Luc Goossens KU Leuven Schoolpsychologie and Ontwikkeling in Context (SCenO) Leuven Institute of Human Genomics and Society

Nadere informatie

Proefschrift. Cannabis use, cognitive functioning and behaviour problems. Merel Griffith - Lendering. Samenvatting

Proefschrift. Cannabis use, cognitive functioning and behaviour problems. Merel Griffith - Lendering. Samenvatting Proefschrift Cannabis use, cognitive functioning and behaviour problems Merel Griffith - Lendering Samenvatting Het gebruik van cannabis is gerelateerd aan een breed scala van psychische problemen, waaronder

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting 1. gevoelig is voor interventies. Uit dit onderzoek is gebleken dat genetische verschillen, en met name

Nederlandse samenvatting 1. gevoelig is voor interventies. Uit dit onderzoek is gebleken dat genetische verschillen, en met name Nederlandse samenvatting 1 Een opmerkelijke bevinding in recent orthopedagogisch onderzoek is dat niet ieder kind even gevoelig is voor interventies. Uit dit onderzoek is gebleken dat genetische verschillen,

Nadere informatie

Onderzoek Letters in Beweging

Onderzoek Letters in Beweging Onderzoek Letters in Beweging Nieuwe Kansen voor de Ontwikkeling van Beginnende Leesvaardigheden in Risicogroepen door Inzet van de Computer Tussenrapportage Dit onderzoek is uitgevoerd met financiering

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/33033 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/33033 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/33033 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Berg, Heleen van den Title: From BookStart to BookSmart: about the importance

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/45043 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Plak, R.D. Title: What works for whom? Differential genetic effects of early literacy

Nadere informatie

Graduate School of Child Development and Education Welkom bij de mastervoorlichting van Orthopedagogiek

Graduate School of Child Development and Education Welkom bij de mastervoorlichting van Orthopedagogiek Graduate School of Child Development and Education Welkom bij de mastervoorlichting van Orthopedagogiek mastertraject in de Pedagogische wetenschappen Master Orthopedagogiek Op een onbewoond eiland is

Nadere informatie

Aandachtsklachten en aandachtsstoornissen worden geobserveerd in verschillende volwassen

Aandachtsklachten en aandachtsstoornissen worden geobserveerd in verschillende volwassen SAMENVATTING Aandachtsklachten en aandachtsstoornissen worden geobserveerd in verschillende volwassen klinische populaties, waaronder ook de Aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD). Ook al wordt

Nadere informatie

Samenvatting (Dutch summary)

Samenvatting (Dutch summary) Parenting Support in Community Settings: Parental needs and effectiveness of the Home-Start program J.J. Asscher Samenvatting (Dutch summary) Ouders spelen een belangrijke rol in de ontwikkeling van kinderen.

Nadere informatie

Samenvatting (Summary in Dutch) Het Belang van Leeftijdsgenoten: Sociale Problemen in de Kleuterklas en de Ontwikkeling van Psychische Problemen

Samenvatting (Summary in Dutch) Het Belang van Leeftijdsgenoten: Sociale Problemen in de Kleuterklas en de Ontwikkeling van Psychische Problemen (Summary in Dutch) Het Belang van Leeftijdsgenoten: Sociale Problemen in de Kleuterklas en de Ontwikkeling van Psychische Problemen 141 Als kinderen psychische problemen ontwikkelen zoals gedragsproblemen

Nadere informatie

7-10-2013. Emotieherkenning bij CI kinderen en kinderen met ESM

7-10-2013. Emotieherkenning bij CI kinderen en kinderen met ESM 7--3 Sociaal-emotioneel functioneren van kinderen met een auditieve/ communicatieve beperking Emotieherkenning bij kinderen en kinderen met Rosanne van der Zee Meinou de Vries Lizet Ketelaar Rosanne van

Nadere informatie

GEEF ME DE 5- METHODIEK IN DE ZORG

GEEF ME DE 5- METHODIEK IN DE ZORG GEEF ME DE 5- METHODIEK IN DE ZORG Effectiviteit Geef me de 5-methodiek in zorginstelling JP van den Bent In dit rapport worden de wetenschappelijke bevindingen beschreven betreffende de effectiviteit

Nadere informatie

Een vroege start met voorlezen

Een vroege start met voorlezen Nr masterproject: Titel masterproject: Docent(en) Aantal studenten 4 Inleiding Doel Werkwijze Literatuur L01 Een vroege start met voorlezen H. van den Berg Dit onderzoeksproject is alleen geschikt voor

Nadere informatie

6 7 NORM= het niveau waarop het vak volgens de doelstelling van het onderwijsprogramma wordt afgesloten 8 9 Excellent

6 7 NORM= het niveau waarop het vak volgens de doelstelling van het onderwijsprogramma wordt afgesloten 8 9 Excellent Bachelor Opleiding Sociale Geografie & Planologie Beoordelingsprotocollen Wetenschappelijk Rapporteren en Presenteren, Groepsonderzoekproject & Bachelorproject De Beoordelingsprotocollen van Wetenschappelijk

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20683 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Griffith-Lendering, Merel Frederique Heleen Title: Cannabis use, cognitive functioning

Nadere informatie

Samenvatting. Summary in Dutch

Samenvatting. Summary in Dutch 6 Samenvatting Summary in Dutch 112 Samenvatting Emotionele en sociale processen bij pesten, gepest worden en verdedigen Pesten op school is een wereldwijd probleem met negatieve korte- en langetermijngevolgen

Nadere informatie

Cover Page. Author: Netten, Anouk Title: The link between hearing loss, language, and social functioning in childhood Issue Date:

Cover Page. Author: Netten, Anouk Title: The link between hearing loss, language, and social functioning in childhood Issue Date: Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/47848 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Netten, Anouk Title: The link between hearing loss, language, and social functioning

Nadere informatie

Wetenschappelijk Congres: Stichting Lezen Effecten van de VoorleesExpress

Wetenschappelijk Congres: Stichting Lezen Effecten van de VoorleesExpress Wetenschappelijk Congres: Stichting Lezen Effecten van de VoorleesExpress Aike Broens, MSc, Erasmus Universiteit Rotterdam Prof. Dr. Roel van Steensel, Erasmus Universiteit Rotterdam en de Vrije Universiteit

Nadere informatie

Samenvatting. Summary in Dutch

Samenvatting. Summary in Dutch Summary in Dutch De meeste jonge kinderen weten voor de start van formele leesinstructie dat letters verwijzen naar klanken in (gesproken) woorden. Zonder deze ontluikende alfabetische kennis lopen ze

Nadere informatie

Differential Susceptibility in Education. Cornelia A. T. Kegel

Differential Susceptibility in Education. Cornelia A. T. Kegel Differential Susceptibility in Education Cornelia A. T. Kegel Samenvatting (Summary in Dutch) Letters in Beweging is een interventie ter bevordering van alfabetische kennis: doel is kinderen ervan bewust

Nadere informatie

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Data verzameld in de derde graad van de basisschool en verslag opgesteld door Amber Van Geit Opleiding:

Nadere informatie

Meedoen met de Monitor

Meedoen met de Monitor Meedoen met de Monitor met de Bibliotheek Een school die deelneemt aan de Monitor de Bibliotheek op school (Monitor dbos) wil doelgericht samenwerken met de Bibliotheek om de taalontwikkeling en de informatievaardigheden

Nadere informatie

Implementatie van een effectief CGt programma voor gedragsproblemen op school Spelen leerkrachten een rol?

Implementatie van een effectief CGt programma voor gedragsproblemen op school Spelen leerkrachten een rol? Implementatie van een effectief CGt programma voor gedragsproblemen op school Spelen leerkrachten een rol? Juliette M.Liber, Gerly M. De Boo & Pier J.M. Prins VGCt 2011, Veldhoven Training is effectief,

Nadere informatie

Individuele gevoeligheid voor riskant middelengebruik in de adolescentie. Anja Huizink

Individuele gevoeligheid voor riskant middelengebruik in de adolescentie. Anja Huizink Individuele gevoeligheid voor riskant middelengebruik in de adolescentie Anja Huizink Adolescentie = grenzen verkennen Op zoek naar prikkels Brein in ontwikkeling Nucleus accumbens (basale ganglia): -

Nadere informatie

Leesvaardigheid bevorderen

Leesvaardigheid bevorderen Leesvaardigheid bevorderen Middagconferentie over taalbeleid voor het PraktijkOnderwijs Marco van de Ven (RU) Introductie Leesvaardigheid legt het fundament voor leren (O`Shaughnessy, et al., 2002) Leerlingen

Nadere informatie

De rol van de schoolleider bij het systematisch gebruiken van data voor onderwijsverbetering

De rol van de schoolleider bij het systematisch gebruiken van data voor onderwijsverbetering De rol van de schoolleider bij het systematisch gebruiken van data voor onderwijsverbetering VO-congres, 29 maart 2018 Kim Schildkamp: k.schildkamp@utwente.nl Cindy Poortman: c.l.poortman@utwente.nl Programma

Nadere informatie

Kenniskring Entree van zorg

Kenniskring Entree van zorg Kenniskring Entree van zorg Aansluiting problematiek en hulp: rol van de context 12 november 2015 Het programma Psychosociale hulp voor kinderen en jongeren: welke problemen zien we waar terug? Marieke

Nadere informatie

Informatie voor deelname aan onderzoek: basisscholen De toekomst van muziek

Informatie voor deelname aan onderzoek: basisscholen De toekomst van muziek Informatie voor deelname aan onderzoek: basisscholen De toekomst van muziek Geachte mevrouw/heer, Het muziekonderwijs in Nederland heeft sinds 2015 een impuls gekregen door het ministerie van Onderwijs,

Nadere informatie

Deze brochure is een uitgave van het Programmabureau Onderwijs Bewijs in samenwerking met het Ministerie van OCW.

Deze brochure is een uitgave van het Programmabureau Onderwijs Bewijs in samenwerking met het Ministerie van OCW. Deze brochure is een uitgave van het Programmabureau Onderwijs Bewijs in samenwerking met het Ministerie van OCW. Programmabureau Onderwijs Bewijs Agentschap NL Postbus 93144 2509 AC Den Haag onderwijsbewijs@agentschapnl.nl

Nadere informatie

CREATIEF VERMOGEN. Andrea Jetten, Hester Stubbé

CREATIEF VERMOGEN. Andrea Jetten, Hester Stubbé CREATIEF VERMOGEN Andrea Jetten, Hester Stubbé OPDRACHT Creativitief vermogen meetbaar maken zodat de ontwikkeling ervan gestimuleerd kan worden bij leerlingen. 21st century skills Het uitgangspunt is

Nadere informatie

Voorspellers van Leerbaarheid en Herstel bij Cognitieve Revalidatie van Patiënten met Niet-aangeboren Hersenletsel

Voorspellers van Leerbaarheid en Herstel bij Cognitieve Revalidatie van Patiënten met Niet-aangeboren Hersenletsel Voorspellers van Leerbaarheid en Herstel bij Cognitieve Revalidatie van Patiënten met Niet-aangeboren Hersenletsel Een onderzoek naar de invloed van cognitieve stijl, ziekte-inzicht, motivatie, IQ, opleiding,

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING

NEDERLANDSE SAMENVATTING NEDERLANDSE SAMENVATTING Over de hele wereld groeien veel kinderen met een migrantenachtergrond tweetalig op, omdat hun etnische of eerste taal verschilt van de meerderheidstaal, hun tweede taal. De etnische

Nadere informatie

Neurobiologie, criminaliteit en strafrecht. SWR 27 september 2014. Arne Popma

Neurobiologie, criminaliteit en strafrecht. SWR 27 september 2014. Arne Popma Neurobiologie, criminaliteit en strafrecht SWR 27 september 2014 Arne Popma Interactie in ontwikkeling en onderzoek van antisociaal gedrag Moran Cohn / Arne Popma Interactie in ontwikkeling en onderzoek

Nadere informatie

Het profielwerkstuk. 2. Eisen en voorwaarden Het profielwerkstuk moet aan een aantal eisen en voorwaarden voldoen:

Het profielwerkstuk. 2. Eisen en voorwaarden Het profielwerkstuk moet aan een aantal eisen en voorwaarden voldoen: -1- Het profielwerkstuk 1. Inleiding Hier staat hoe u te werk gaat bij het maken van het profielwerkstuk. Ook de eisen waaraan het moet voldoen zijn opgesomd. Verder geeft het u een voorbeeld van een plan

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 134 Nederlandse samenvatting De inleiding van dit proefschrift beschrijft de noodzaak onderzoek te verrichten naar interpersoonlijk trauma en de gevolgen daarvan bij jongeren in

Nadere informatie

Monitor de Bibliotheek op School een nieuw instrument voor beleid. Kees Broekhof Sardes

Monitor de Bibliotheek op School een nieuw instrument voor beleid. Kees Broekhof Sardes + Monitor de Bibliotheek op School een nieuw instrument voor beleid Kees Broekhof Sardes + Onderwerpen Vrij lezen en vrijetijdslezen als onderwerp van beleid De Monitor de Bibliotheek op school De monitor

Nadere informatie

Ondersteuningaanbod voor peuters met problemen in de ontwikkeling. Lex Wijnroks (UU) 22 juni 2015

Ondersteuningaanbod voor peuters met problemen in de ontwikkeling. Lex Wijnroks (UU) 22 juni 2015 Ondersteuningaanbod voor peuters met problemen in de ontwikkeling Lex Wijnroks (UU) 22 juni 2015 1 Individuele ondersteuning voor peuters en hun pedagogisch medewerkers op peutercentra en speelleergroepen

Nadere informatie

Samenvatting (Dutch summary)

Samenvatting (Dutch summary) Samenvatting (Dutch summary) Lezen is een essentiële vaardigheid om goed te kunnen functioneren in onze maatschappij. Eén van de belangrijkste taken van het basisonderwijs is dan ook om alle kinderen te

Nadere informatie

Neurofeedback: een geschikte behandeling voor autisme?

Neurofeedback: een geschikte behandeling voor autisme? Neurofeedback: een geschikte behandeling voor autisme? Mirjam Kouijzer, MSc Radboud Universiteit Nijmegen Het programma Controversiële behandelingen Wat is biofeedback? Mijn onderzoek naar de effecten

Nadere informatie

Dr. Barbara van den Hoofdakker, klinisch psycholoog - gedragstherapeut Accare Universitair Centrum Groningen. Lezing GGNet 27 juni 2013 1

Dr. Barbara van den Hoofdakker, klinisch psycholoog - gedragstherapeut Accare Universitair Centrum Groningen. Lezing GGNet 27 juni 2013 1 Dr. Barbara van den Hoofdakker, klinisch psycholoog - gedragstherapeut Accare Universitair Centrum Groningen Lezing GGNet 27 juni 2013 1 Behandelmogelijkheden bij kinderen met ADHD in de basisschoolleeftijd

Nadere informatie

Dutch summary 1. Dutch summary. Dutch summary

Dutch summary 1. Dutch summary.   Dutch summary http://hdl.handle.net/1765/105797 Dutch summary Dutch summary 1 Dutch summary 2 Erasmus Medical Center Rotterdam Dutch summary 3 Introductie Kinderen die in de neonatale periode zeer ernstig ziek zijn

Nadere informatie

Onderzoek naar het cluster 4 onderwijs: kinderen en hulpverlening. Drs. R. Stoutjesdijk & Prof. Dr. E.M. Scholte M.m.v. drs. H.

Onderzoek naar het cluster 4 onderwijs: kinderen en hulpverlening. Drs. R. Stoutjesdijk & Prof. Dr. E.M. Scholte M.m.v. drs. H. Onderzoek naar het cluster 4 onderwijs: kinderen en hulpverlening Drs. R. Stoutjesdijk & Prof. Dr. E.M. Scholte M.m.v. drs. H. Leloux-Opmeer Voorwoord Inhoudsopgave Een tijd geleden hebben Stichting Horizon

Nadere informatie

Summery. Effectiviteit van een interventieprogramma op arm-, schouder- en nekklachten bij beeldschermwerkers

Summery. Effectiviteit van een interventieprogramma op arm-, schouder- en nekklachten bij beeldschermwerkers ummery amenvatting Effectiviteit van een interventieprogramma op arm-, schouder- en nekklachten bij beeldschermwerkers 207 Algemene introductie Werkgerelateerde arm-, schouder- en nekklachten zijn al eeuwen

Nadere informatie

Over het belang van BoekStart een programma dat ouders stimuleert vanaf vier maanden voor te lezen, verhaaltjes te vertellen en rijmpjes te reciteren

Over het belang van BoekStart een programma dat ouders stimuleert vanaf vier maanden voor te lezen, verhaaltjes te vertellen en rijmpjes te reciteren Over het belang van BoekStart een programma dat ouders stimuleert vanaf vier maanden voor te lezen, verhaaltjes te vertellen en rijmpjes te reciteren Heleen van den Berg en Adriana Bus 1 Samenvatting Vlak

Nadere informatie

gegevens analyseren Welk onderzoekmodel gebruik je? Quasiexperiment ( 5.5) zonder controle achtergronden

gegevens analyseren Welk onderzoekmodel gebruik je? Quasiexperiment ( 5.5) zonder controle achtergronden een handreiking 71 hoofdstuk 8 gegevens analyseren Door middel van analyse vat je de verzamelde gegevens samen, zodat een overzichtelijk beeld van het geheel ontstaat. Richt de analyse in de eerste plaats

Nadere informatie

DATA-ANALYSEPLAN (20/6/2005)

DATA-ANALYSEPLAN (20/6/2005) DATA-ANALYSEPLAN (20/6/2005) Inleiding De manier waarop data georganiseerd, gecodeerd en gescoord (getallen toekennen aan observaties) worden en welke technieken daarvoor nodig zijn, dient in het ideale

Nadere informatie

Methodologie voor onderzoek in de verpleegkunde. Foeke van der Zee

Methodologie voor onderzoek in de verpleegkunde. Foeke van der Zee Methodologie voor onderzoek in de verpleegkunde Foeke van der Zee Inhoudsopgave 1. Onderzoek, wat is dat eigenlijk... 1 1.1 Hoe is onderzoek te omschrijven... 1 1.2 Is de onderzoeker een probleemoplosser

Nadere informatie

Deelopdracht 1: Onderzoek naar het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek

Deelopdracht 1: Onderzoek naar het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek Deelopdracht 1: Onderzoek naar het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek In deze deelopdracht ga je het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek onderzoeken. Geerts en van Kralingen (2011) definiëren onderwijsconcept

Nadere informatie

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie Studieloopbaan en Loopbaanorientatie Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Programma - Wat kan er in de opleiding - Hoe kies je? - Loopbaan oriëntatie en Studieloopbaankeuzes, binnen

Nadere informatie

De Voorleesvogel voor ouders en kleuters. Draaiboek voor de leerkracht

De Voorleesvogel voor ouders en kleuters. Draaiboek voor de leerkracht De Voorleesvogel voor ouders en kleuters Draaiboek voor de leerkracht 1 Openbare Bibliotheek Amsterdam Team Educatie 020-5230786 / 780 g.vanderbijl@oba.nl 2 Inhoud In het kort... 4 Een planning... 6 1.

Nadere informatie

samenvatting Opzet van het onderzoek

samenvatting Opzet van het onderzoek 167 Angst en depressie komen vaak voor bij kinderen. Angst en depressie beïnvloeden niet alleen het huidige welbevinden van kinderen, maar kunnen ook een negatieve invloed hebben op hun verdere leven.

Nadere informatie

Leerproblemen. Specialisatie Bachelorproject (nr):

Leerproblemen. Specialisatie Bachelorproject (nr): Leerproblemen BP01 Titel bachelorproject: Kleuter-praat met Prentenboeken Ontluikende Geletterdheid en Executieve Functies Probleemstelling: Welke vaardigheden binnen de ontluikende geletterdheid kunnen

Nadere informatie

Meedoen met de Monitor

Meedoen met de Monitor Meedoen met de Monitor Een school die deelneemt aan de Monitor de Bibliotheek op school wil doelgericht samenwerken met de bibliotheek om de taalontwikkeling van de leerlingen te stimuleren. Dat gebeurt

Nadere informatie

Onderzoek naar gebruik, waardering, impact en behoefte aan LOB onder scholieren en studenten.

Onderzoek naar gebruik, waardering, impact en behoefte aan LOB onder scholieren en studenten. Onderzoek naar gebruik, waardering, impact en behoefte aan LOB onder scholieren en studenten. 1. Samenvatting Scholieren willen LOB! Dat is goed want loopbaanoriëntatie en begeleiding (LOB) is belangrijk.

Nadere informatie

Presentatie Bouw! Plein013

Presentatie Bouw! Plein013 Presentatie Bouw! Plein013 Presentatie Bouw! Plein013 27 september 2016 Programma 15:00-15:30 Inloop met koffie en thee 15:30-15:45 Welkom en inleiding - Henri Smit, Consultant Passend Onderwijs 15:45-16:30

Nadere informatie

Zorg op Tijd. EIF Conferentie Nijmegen

Zorg op Tijd. EIF Conferentie Nijmegen Zorg op Tijd EIF Conferentie Nijmegen 19-11-2015 Projectpartners Project in Gouda Scholen in Gouda Onderdelen Training van professionals Overleg over de screening Bijeenkomsten met ouders Individuele

Nadere informatie

DATATEAMS VOOR ONDERWIJSVERBETERING. SOK studiedag, 6 juni 2014 Kim Schildkamp: k.schildkamp@utwente.nl

DATATEAMS VOOR ONDERWIJSVERBETERING. SOK studiedag, 6 juni 2014 Kim Schildkamp: k.schildkamp@utwente.nl DATATEAMS VOOR ONDERWIJSVERBETERING SOK studiedag, 6 juni 2014 Kim Schildkamp: k.schildkamp@utwente.nl Programma Opbrengstgericht werken Wat is het en waarom belangrijk? Datateam methode Resultaten onderzoek

Nadere informatie

Introductie stage-scriptie combi. Orthopedagogiek G&G, 25 augustus 2011

Introductie stage-scriptie combi. Orthopedagogiek G&G, 25 augustus 2011 Introductie stage-scriptie combi Orthopedagogiek G&G, 25 augustus 2011 Welkom toekomstige Scientist-Practitioners Achtergrond Vanuit Orthopedagogiek:GenG steeds meer accent op scientist-practitioner model

Nadere informatie

Gezinspedagogiek. Specialisatie. Faculteit der Sociale Wetenschappen. MSc Education and Child Studies

Gezinspedagogiek. Specialisatie. Faculteit der Sociale Wetenschappen. MSc Education and Child Studies Specialisatie Gezinspedagogiek MSc Education and Child Studies Faculteit der Sociale Wetenschappen Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Gezinspedagogiek MSc Education and Child Studies Graad

Nadere informatie

Afspraken mbt protocol dyslexie Van Dijckschool Bilthoven. Inhoudsopgave:

Afspraken mbt protocol dyslexie Van Dijckschool Bilthoven. Inhoudsopgave: 11-12-2007 Inhoudsopgave: 1. Dyslexie...3 1.1 Wat is het dyslexieprotocol?...3 1.2 Doel van het Protocol Dyslexie....3 1.3 Inhoud van het protocol...3 2. Preventie en interventiehandelingen...4 2.1 Groep

Nadere informatie

op het latere leven Anja Huizink Vrij Universiteit Amsterdam Radboud Universiteit Nijmegen

op het latere leven Anja Huizink Vrij Universiteit Amsterdam Radboud Universiteit Nijmegen De gevolgen van prenatale stress op het latere leven Anja Huizink Vrij Universiteit Amsterdam Radboud Universiteit Nijmegen De ontwikkeling begint prenataal Dierstudies: prenatale stress Programmerend

Nadere informatie

Keeping Youth in Play: the Effects of Sports-Based Interventions in the Prevention of Juvenile Delinquency A. Spruit

Keeping Youth in Play: the Effects of Sports-Based Interventions in the Prevention of Juvenile Delinquency A. Spruit Keeping Youth in Play: the Effects of Sports-Based Interventions in the Prevention of Juvenile Delinquency A. Spruit Dutch summary De financiële en maatschappelijke kosten van jeugdcriminaliteit zijn

Nadere informatie

Digitale opvoedondersteuning voor aanstaande ouders

Digitale opvoedondersteuning voor aanstaande ouders Bijvoorbeeld over: borst- en flesvoeding; ouderschap; verzorging van je kind; balans tussen kind en relatie. Ouders die deelnemen aan deze thema- of voorlichtingsbijeenkomst hebben (nieuwe) kennis en informatie

Nadere informatie

On Mindfulness and Autism A. Ridderinkhof

On Mindfulness and Autism A. Ridderinkhof On Mindfulness and Autism A. Ridderinkhof Over Mindfulness en Autisme Kinderen met autismespectrumstoornis (ASS) worden gekenmerkt door problemen in de sociale communicatie en interactie, evenals repetitieve,

Nadere informatie

Studiehandleiding Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media

Studiehandleiding Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media Studiehandleiding Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media Titel: Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media Vakcode: LWX999B10 Opleiding: Kunsten, Cultuur en Media Studiefase: Bachelor 3 e jaar/ KCM Major Periode:

Nadere informatie

Sikkelcelziekte. Hersenschade: 30-60% silent infarct op MRI

Sikkelcelziekte. Hersenschade: 30-60% silent infarct op MRI Sikkelcelziekte 1000 kinderen in NL Erfelijke, chronische bloedarmoede Sikkelvormige rode bloedcellen Vernauwingen in bloedvaten Schade in alle organen Hersenschade: 30-60% silent infarct op MRI Gevolgen

Nadere informatie

het neuropsychologisch denkkader binnen een schoolsetting Claudia König Klinisch psycholoog, RCKJP

het neuropsychologisch denkkader binnen een schoolsetting Claudia König Klinisch psycholoog, RCKJP het neuropsychologisch denkkader binnen een schoolsetting Claudia König Klinisch psycholoog, RCKJP 15-03-2013 Inhoud Het neuropsychologisch denkkader De schoolsetting Ter ondersteuning bij het kind met

Nadere informatie

Masterprojecten September/Oktober. Neuropedagogiek / Ontwikkelingsstoornissen

Masterprojecten September/Oktober. Neuropedagogiek / Ontwikkelingsstoornissen Masterprojecten September/Oktober Specialisatie Thema: Neuropedagogiek / Ontwikkelingsstoornissen MP01 Preventief interveniëren bij kinderen met externaliserend probleemgedrag Externaliserend probleemgedrag,

Nadere informatie

Afbeelding: TriamFloat Effectmetingsmodel

Afbeelding: TriamFloat Effectmetingsmodel Het meten van het effect van leren en ontwikkelen is een belangrijk thema bij onze klanten. Organisaties willen de toegevoegde waarde van leren weten en verwachten een professionele aanpak van de afdeling

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/22989 holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/22989 holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22989 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Pouw, Lucinda Title: Emotion regulation in children with Autism Spectrum Disorder

Nadere informatie

Item RTL4 journaal 3 oktober 2015 over Deltion afstandsleren

Item RTL4 journaal 3 oktober 2015 over Deltion afstandsleren Voorstellen M. Kiewiet MLI, Deltion College, Opleiding Verzorgenden H. Otten MSc, Deltion College, Opleiding Bouw-Infra Dr. W. J. Trooster, Windesheim Lectoraat Onderwijsinnovatie & ICT Item RTL4 journaal

Nadere informatie

De rol van stress en verwachtingen bij chronische lichamelijke klachten: Op weg naar innovatieve therapievormen

De rol van stress en verwachtingen bij chronische lichamelijke klachten: Op weg naar innovatieve therapievormen Symposium 30 maart 2012 Pijn, jeuk, vermoeidheid. verschillende klachten, één behandeling? Recente ontwikkelingen in de diagnostiek en behandeling van chronische lichamelijke klachten De rol van stress

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 207 208 Deel I Het wordt steeds belangrijker gevonden om kinderen een stem te geven. Hierdoor kunnen kinderen beter begrepen worden en kan hun ontwikkeling worden geoptimaliseerd.

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Titel: Cognitieve Kwetsbaarheid voor Depressie: Genetische en Omgevingsinvloeden Het onderwerp van dit proefschrift is cognitieve kwetsbaarheid voor depressie en de wisselwerking

Nadere informatie

informatie profielwerkstuk havo avondlyceum CAL handleiding H5 2015-2016

informatie profielwerkstuk havo avondlyceum CAL handleiding H5 2015-2016 informatie profielwerkstuk havo avondlyceum CAL handleiding H5 2015-2016 Inhoud: Inleiding 2 Tijdsplanning 3 Logboek 4 Voorbeeld logboek 5 Verslag 6 Bronvermelding 7 Weging/ eindcijfer 8 pws-informatieboekje

Nadere informatie

Mediaopvoeding - risico s en kansen Gezin, opvoeding, media en ongelijke kansen voor de jeugd

Mediaopvoeding - risico s en kansen Gezin, opvoeding, media en ongelijke kansen voor de jeugd Mediaopvoeding - risico s en kansen Gezin, opvoeding, media en ongelijke kansen voor de jeugd Natascha Notten Wetenschappelijk Congres Mediawijsheid - 24 januari 2018 Email: n.notten@ru.nl https://www.youtube.com/watch?v=rbb5roa1nvq

Nadere informatie

DANKZIJ DIGITALE HULPMIDDELEN MEER LEESBEGRIP EN MINDER LEESANGST

DANKZIJ DIGITALE HULPMIDDELEN MEER LEESBEGRIP EN MINDER LEESANGST DANKZIJ DIGITALE HULPMIDDELEN MEER LEESBEGRIP EN MINDER LEESANGST HENRI MICHAUX (1899-1984) DICK SCHRAM Interview: Het lezen van literatuur biedt vaak een bijzondere ervaring. Je leest over personages

Nadere informatie

Mental Health in Ethnic Minority Youth. Prevalence Risk and Protective Factors Identification dr. Marcia Adriaanse Psychiater i.o.

Mental Health in Ethnic Minority Youth. Prevalence Risk and Protective Factors Identification dr. Marcia Adriaanse Psychiater i.o. Mental Health in Ethnic Minority Youth Prevalence Risk and Protective Factors Identification dr. Marcia Adriaanse Psychiater i.o. Het onderzoek Fase 1: Screening 1563 kinderen en jongeren Fase 2: Diagnostiek

Nadere informatie

18-11-2013. Even voorstellen. Inhoud. De visual cliff experiment. Pleegzorg voor jonge kinderen, meer dan opvoeden alleen. De aanleiding tot de PPI

18-11-2013. Even voorstellen. Inhoud. De visual cliff experiment. Pleegzorg voor jonge kinderen, meer dan opvoeden alleen. De aanleiding tot de PPI Even voorstellen Pleegzorg voor jonge kinderen, meer dan opvoeden alleen De waarde van de Pleegouder Pleegkind Interventie (PPI) Hans van Andel Kinder- en Jeugdpsychiater Dimence Directeur GGZ, eerste

Nadere informatie

Cannabis & psychosen: alleen risico s of ook kansen?

Cannabis & psychosen: alleen risico s of ook kansen? Universitair Docent Hersencentrum Rudolf Magnus Afdeling Psychiatrie Universitair Medisch Centrum Utrecht Cannabis & psychosen: alleen risico s of ook kansen? Matthijs Bossong Overzicht Psychotische stoornis

Nadere informatie

Samenvatting. (Summary in Dutch)

Samenvatting. (Summary in Dutch) (Summary in Dutch) 142 In dit proefschrift is de rol van de gezinscontext bij probleemgedrag in de adolescentie onderzocht. We hebben hierbij expliciet gefocust op het samenspel met andere factoren uit

Nadere informatie

Perseverative cognition: The impact of worry on health. Nederlandse samenvatting

Perseverative cognition: The impact of worry on health. Nederlandse samenvatting Perseverative cognition: The impact of worry on health Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Perseveratieve cognitie: de invloed van piekeren op gezondheid Iedereen maakt zich wel eens zorgen.

Nadere informatie

SECTORWERKSTUK 2013-2014

SECTORWERKSTUK 2013-2014 SECTORWERKSTUK 2013-2014 1 HET SECTORWERKSTUK Het sectorwerkstuk is een verplicht onderdeel voor alle leerlingen uit het Mavo. Het maken van een sectorwerkstuk is een manier waarop je, als eindexamenkandidaat,

Nadere informatie

2. In functie van implementatie van onderzoekscompetenties in de lerarenopleiding

2. In functie van implementatie van onderzoekscompetenties in de lerarenopleiding Gebruikswijzer P- Reviews: Hoe kunnen de Reviews op een nuttige manier geïntegreerd worden in de lerarenopleiding? In deze gebruikswijzer bekijken we eerst een aantal mogelijkheden tot implementatie van

Nadere informatie

Masterprojecten

Masterprojecten Masterprojecten 2015-2016 Specialisatie Neuropedagogiek / Ontwikkelingsstoornissen MP01 Genderverschillen in het klinische profiel van autisme spectrum stoornissen Diagnostiek, ASS, kwaliteit van leven,

Nadere informatie

http://www.rotsenwater.nl

http://www.rotsenwater.nl http://www.rotsenwater.nl Rots en Water programma samen leren spelen,werken, leven sociale il competentie training i psycho fysieke didaktiek steeds meer jongeren kennen steeds minder betekenisvolle relaties

Nadere informatie

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal Vakbeschrijvingen derde jaar EBM: In het derde jaar volg je enkele verdiepende vakken, schrijf je de bachelorscriptie en heb je een vrije keuzeruimte. Je kunt deze ruimte invullen met keuzevakken (o.a.

Nadere informatie

Afdeling Medische Psychologie

Afdeling Medische Psychologie Afdeling Medische Psychologie In de meeste ziekenhuizen is een afdeling medische psychologie; ook in het St. Annaziekenhuis. U bent door uw medisch specialist naar deze afdeling doorverwezen. In deze folder

Nadere informatie

MASTERCLASS De datateam methode Examenresultaten Nederlands

MASTERCLASS De datateam methode Examenresultaten Nederlands MASTERCLASS De datateam methode Examenresultaten Nederlands Taal op koers 29 oktober 2014 Cindy Poortman en Kim Schildkamp Uitdagingen in de onderwijspraktijk Voortijdige schooluitval Gebrek aan praktische

Nadere informatie

Marjo Maas: fysiotherapeut / docent / onderzoeker Peer assessment De impact van peer assessment op het klinische redeneren en het klinisch handelen van fysiotherapeuten in opleiding en fysiotherapeuten

Nadere informatie