Les Dans en Muziek De man met de hoed

Transcriptie

1 Les Dans en Muziek De man met de hoed In deze les gaan de leerlingen een lied zingen dat gaat over de belevingswereld van de leerlingen. Eerst gaat het over een man met een hoed. Deze man bedenkt veel dingen waarin gedanst en gezongen wordt. Zijn er mensen die vroeger liedjes hebben bedacht uit Nederland en misschien wel uit de wereld (verbinding met thema personen van vroeger en nu ). Deze keer is dit namelijk de droomboom waar het over gaat. Iedere leerling heeft wel een droom en daar heeft De man met de hoed een liedje over gemaakt. Dit liedje zingen de leerlingen in het juiste tempo en hoogte. Verder gaan de leerlingen bewegen op muziek. De Man met de hoed heeft inspiratie nodig en nodigt daarom de leerlingen uit om mee te bedenken. De hoed gaat door de klas. Iedere leerling gaat een pasje bedenken en de klas doet deze na. Ten slotte gaan we kijken naar de pasjes en welke binnen het lied van de Droomboom passen. We sluiten af door het lied te zingen en te dansen met de daarbij behorende pasjes. Namelijk het reageren op woorden als krakboom dit wordt uitgebeeld. Werken vanuit het design (binnen de voorbereiding verder uitgewerkt) We starten met zorgen dat leerlingen rustig en betrokken zijn. De leerlingen moeten kunnen zingen en dansen. Gewoon lekker doen en je hebt respect voor elkaar. Je lacht elkaar niet uit. Vervolgens kunnen we verder met de les. Hierbij gaan we de ontwerpprincipes door. Er wordt deze les gewerkt volgens het stappenplan van het design (ontdekkend en onderzoekend leren). Deze wordt verder uitgewerkt binnen de voorbereiding van de les (zie hieronder). De betrokkenheid van de leerlingen komt door een goede opening die aansluit op thema en leefwereld van de leerlingen. Er zijn plaatjes en de leerkracht vertelt hierover (inspiratiebron) en vraagt wat de leerlingen weet (begeleidende rol). Vervolgens de activiteit. Hierin veel afwisseling van werkvormen (klassikaal zingen, dansen, hoed is de persoon die danst en de rest volgt). De leerkracht is de begeleidende rol gedurende de dans. Hij/zij kijkt of dit in goede banen gaat en of er nadere uitleg nodig is. Ten slotte wordt er voldaan aan vakintegratie. Er zijn meerdere kerndoelen (TULE) aangesproken. Dans, muziek en geschiedenis komen aan bod gedurende de les. Deze les sluit aan op thema dat gekozen is (personen van vroeger en nu). Voor dansles ideeën, zie de volgende website (waaronder het dansidee van deze les):

2 Even wat theorie: Kennisbasis muziek (Cramer et al., 2012) De kennisbasis van muziek heeft verschillende domeinen: zingen en spelen (op instrumenten), luisteren, componeren en improviseren, bewegen en muziek, lezen en noteren van muziek. Dit is verbonden aan de muzikale ontwikkeling van de leerlingen. Deze les wordt er gewerkt aan zang en bewegingen. Zingen van een liedje en bewegen op sommige begrippen uit de songtekst. Verder wordt er nog een concept gebruikt. Dit is het KVB-model. Dit staat voor: klank, vorm en betekenis. - Klank: klankeigenschappen als klankduur, klankhoogte en nog meer. Dit wordt gebruikt om de leerlingen te laten horen hoe een klank en ritme is. De leerlingen weten hoe lang ze tonen moeten aan houden in het liedje. Ik zal er bij de droomboom op sturen. - Vorm: is de variatie en structuur van muziek. De snelheid van muziek bij de droomboom is voor de leerlingen goed vol te houden. - Betekenis: dat muziek iets met mensen doet. Ieder kind heeft dromen, daarom dit liedje. Dit past bij de leerlingen. Verder gaat het over gebakjes, dat kan er altijd wel in bij de leerlingen. Theorie: KVB-model Bij het KVB-model combineren ze de drie taartpunten (klank, vorm, betekenis) met de ring van de vijf verschillende domeinen (zingen, luisteren, muziek maken, muziek lezen en noteren, bewegen op muziek). De ring van de domeinen heeft te maken met de manier waarop kinderen bezig zijn met muziek. Er worden veel muzieklessen gegeven en methodes ontwikkeld door middel van dit model. Deze les gebruiken we het model ook. Er is klank, vorm en betekenis. De kinderen luisteren naar muziek, zingen mee en bewegen op muziek. Er wordt ook gezongen, het liedje van De Droomboom namelijk. (muziek meester, 2010) Doelen SLO (SLO, 2016) - De leerling kan meezingen met begeleiding, dat wordt gedaan deze les. Ik begeleid en de leerlingen leren om het liedje mee te kunnen zingen. - De leerling kan de maat houden, daar let ik goed op. De leerling moet het liedje redelijk zuiver zingen en op de maat.

3 Kennisbasis dans Centraal bij dans en drama het model MVB, materie-vormbetekenis. In termen van het model: vanuit materie wordt geleerd binnen dans en drama zelf materiaal te maken. Je lichaam gebruiken voor muziek en dans. Vervolgens moeten reflectie en analyse op deze vorm -geving de inhoud betekenis verlenen. Vorm: vorm afgestemd op inhoud. Verder ook verschillende soorten dans. Dans als dramatische of beeldende functie. In vormgeving onderscheiden we fysieke, Betekenis: de manier waarop dans wat te zeggen heeft voor de persoon. Creativiteit staat centraal. Dit staat voor dansen en een dans bedenken bijvoorbeeld. Iets wat deze les centraal staat. De leerlingen gaan pasjes bedenken, vervolgens kijken welke passen binnen het lied en gaan deze vervolgens dansen.

4 Les over De man met de hoed Studentnummer SLB Ad van Rangelrooij Basisschoolcoach Elma Koenders School De Regenboog Stagegroep 6 Mentor Angela Brüggink Datum activiteit Domein, vak-/vormingsgebied Dans en Muziek Inhoud en doelen: Inhoud en onderwerp van de leeractiviteit: Kerndoel 54 (TULE) staat centraal: Kinderen leren beelden, muziek, taal, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om ermee te communiceren. Kerndoel 53 (TULE) komt daarbij: de leerlingen leren over de belangrijke historische personen en gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis en kunnen die voorbeeldmatig verbinden met de wereldgeschiedenis. In deze les gaan de leerlingen een lied zingen dat gaat over de belevingswereld van de leerlingen. Eerst gaat het over een man met een hoed. Deze man bedenkt veel dingen waarin gedanst en gezongen wordt. Zijn er mensen die vroeger liedjes hebben bedacht uit Nederland en misschien wel uit de wereld (verbinding met thema personen van vroeger en nu ). Deze keer is dit namelijk de droomboom waar het over gaat. Iedere leerling heeft wel een droom en daar heeft De man met de hoed een liedje over gemaakt. Dit liedje zingen de leerlingen in het juiste tempo en hoogte. Verder gaan de leerlingen bewegen op muziek. De Man met de hoed heeft inspiratie nodig en nodigt daarom de leerlingen uit om mee te bedenken. De hoed gaat door de klas. Iedere leerling gaat een pasje bedenken en de klas doet deze na. Ten slotte gaan we kijken naar de pasjes en welke binnen het lied van de Droomboom passen. We sluiten af door het lied te zingen en te dansen met de daarbij behorende pasjes. Namelijk het reageren op woorden als krakboom dit wordt uitgebeeld. Doelen voor de leerlingen: Aan het einde van de les kunnen de leerlingen (Tule): - Het liedje van De Droomboom zingen met mij met het juiste tempo en de juiste hoogte - Bewegingen maken die passen bij het liedje van De Droomboom en op juiste tempo en duur - Zeggen welke mensen met een hoed liedjes hebben bedacht Beginsituatie van de leerlingen: - organisatie: ik heb de gehele klas. Ik zorg voor een digi bord, PowerpPoint, de hoed, muziek. Eventueel

5 concreet materiaal. - niveau: Deze les houd ik rekening met de leerbehoeftes van zes kinderen. Er is bij de meeste leerlingen behoefte aan duidelijke doelen en structuur. Deze bied ik door de doelen duidelijk te benoemen en visueel te maken op de PowerPoint. Ik evalueer deze doelen tussendoor, ik vraag of iedereen het nog snapt en ik kijk of iedereen het nog volgt. Verder evalueer ik aan het einde van iedere les en blik ik alvast vooruit op de volgende les. Verder zorg ik voor een duidelijk verhaal van mijn les. Hoe gaat deze verlopen en wat gaan we doen. - leefwereld: de leerlingen hebben allemaal dromen en kennen mensen van de muziek van nu en vroeger. Dit is aansluiting op het onderwijsthema en ook op de dromen van de leerlingen in het liedje van de Droomboom. Persoonlijke leerdoelen, gerelateerd aan het persoonlijk ontwikkelingsplan: - A.2. Leiding geven: 1.4 leiding nemen, 4.5 wederzijdse afspraken maken, 4.2 adequate tijdsplanning maken. Deze week nogmaals letten op leiding nemen. Ik zorg dat ik de tips van afgelopen weken meeneem. Dit is wel een vrijere les, daarom nog strakker houden en het tempo in de les hebben. Ik vertel ook wat er gaat gebeuren en wat ik verwacht. Dit is ook meteen wederzijdse afspraken maken. Ten slotte moet de tijd in orde zijn. Dit blijft altijd even opletten en zeker bij vrijere lessen zoals deze. B.2. Leeractiviteiten in samenhang ontwerpen: 3.8 mediadidactiek toepassen, 4.3 leeromgeving inrichten. Gedurende de les maak ik gebruik van een zelfgemaakte PowerPoint. Deze is uitdagend en begeleidend. Geeft tevens een visueel beeld van het woord dat ik zeg en ze zien het ook. Ten slotte zorg ik dat alles klaar staat zoals het liedje en de hoed. De PowerPoint moet ook kloppen en duidelijk zijn voor de leerlingen. Opbouw van de leeractiviteit: Tijd Inleiding: (digibord gebruik) - eerst gaat het over een man met een hoed. Deze man bedenkt veel dingen waarin gedanst en gezongen wordt. Zijn er mensen die vroeger liedjes hebben bedacht uit Nederland en misschien wel uit de wereld (verbinding met thema personen van vroeger en nu ). Dit introduceer ik door een dia op de PowerPoint te hebben met foto s van verschillende personen en ik vertel hier verhalen bij. Dit is stap 1 van de aangepaste cyclus (onderzoekend leren) uit het design, confrontatie en introductie. Deze opening is aangepast op de leefwereld van de leerlingen, omdat het onderwijsthema personen van vroeger en nu is verwerkt. Dit is een levend thema nu. Verder heb ik spullen mee als een hoed en er staan plaatjes waarbij de leerlingen vragen krijgen. Dit roept intrinsieke motivatie op. De leerkracht is hier de inspiratiebron, maar kan ook leerlingen aansporen tot nadenken over personen. - vervolgens vragen wat de leerlingen weten van deze personen en of zij iets kunnen toevoegen. Dit is stap 2 verkennen. De leerlingen delen kennis en ik geef nog kennis (ook al gedurende stap 1). - dan de uitleg van de les en bespreken van de doelen van vandaag. Deze herhaal en controleer ik door te vragen aan een kind om het doel in eigen woorden te verwoorden. Dan weet ik of de kinderen snappen wat er staat en dus weten wat het doel is. De man met de hoed van deze les heeft ook liedjes en dansjes bedacht. Wij gaan er daar een van zingen en hem helpen met pasjes bij dit liedje. 10 min.

6 Kern: (digibord gebruik) - vervolgens gaan we verder met de muziek activiteit. Dit is stap 3 uit het plan verwerken. De leerlingen gaan zich inleven in de man met de hoed en gaan dansen en zingen. - dan gaan we het liedje van de droomboom zingen. Dit liedje heeft de man gezongen. Hij had dromen en deze zong hij in een lied. Misschien zijn er ook wel dromen van de leerlingen bij? Vervolgens gaan we zingen. Ik zing het liedje eerst helemaal voor. - daarna gaan we zin voor zin zingen zonder muziek. We leren eerst het eerste couplet. Deze geleerd: dan met muziek helemaal zingen. - zo gaat het ook bij het refrein. Zin voor zin, zonder muziek. Daarna het hele refrein met muziek. - dan zingen we het hele lied met muziek. Deze zingen we met de band mee. - vervolgens gaan we de man met de hoed helpen met pasjes. Dit doen we door op onze plek te staan. Ik zet muziek aan en vervolgens ga ik één danspasje dansen. Ik heb de hoed op en ben even de man met de hoed. vervolgens gaan de leerlingen een pasje doen als zij van mij de hoed op krijgen. De klas danst dit dan helemaal na. Dit moet op de maat van de muziek. Verder duurt dit tot ik merk dat de leerlingen voldoende hebben gehad. Hier is de leerkracht de begeleider. Hij begeleidt de activiteit en kijkt wat er uit de kinderen komt. - hebben we dat gedaan, dan gaan we kijken naar de songtekst met wat woordjes gekleurd (van het liedje van de Droomboom). Hierbij gaan we bewegingen bedenken. Deze voeren we uit als we daarna het liedje nogmaals enkele keren gaan zingen. Afsluiting: - ik ga de doelen na en vraag aan kinderen of we de doelen behaald hebben en wat ze hebben geleerd. Wat vonden ze ervan? Dit is stap 4. Een mondelinge afsluiting en evaluatie. - kinderen ruimen op. 10 min. 10 min. Wijze van evalueren met de kinderen: Interactief. Didactische werkvormen Doelen: klassikale uitleg met interactieve gesprekken. Dan werken aan de droomboom in groepen. Vervolgens lied zingen met bewegingen en zang. Speelleeractiviteiten Doelen: klassikale uitleg met interactieve gesprekken en bekijken van plaatjes. Gebruik maken van Organisatie / materialen - digi bord. - PowerPoint. - concreet materiaal.

7 concreet materiaal. - een hoed. Vervolgens de - timer. muziek activiteit met zang. We leren het samen aan. Is het liedje in het hoofd, dan gaan de leerlingen het liedje zingen met verschillende stukjes (woorden) die worden uitgebeeld. NB: je evaluatie en reflectie plaats je als feedbacknotitie bij deze voorbereiding. Gebruik daarbij de stappen van reflectie achteraf. Ook de feedback van mentor, medestudent, basisschoolcoach en/of studieloopbaanbegeleider laat je plaatsen als feedbacknotitie. Bronnenlijst 10 voordeleraar (2012). Dans en drama. Binnengehaald op 12 november 2016 van en_drama.pdf Cramer, S., Helmes, P., van der Lei, R., T. Toenink (2016). Muziek. Kunstzinnige oriëntatie. Binnengehaald op 18 april 2016 van muziek.pdf Hermens, I (2010). Muziek op de basisschool. In I. Hermens (red.). Muziek Meester! (pp ). Amersfoort: ThiemeMeulenhoff SLO (2016). Leerlijnen kunstzinnige oriëntatie. In SLO (red.). Enschede: SLO

8 Evaluatie door Tom Berkers Door Tom Berkers , Top: - Start met persoon van vroeger. Deze is steeds ergens in de school en op deze locatie is dan les (meestal ook rondom die persoon). Deze les was het de man met de hoed. Een zanger, net zoals Michael Jackson en Andre Hazés. Hier hebben we mee vergeleken en gekeken wie dit waren. - Goed bedachte les. Sluit aan op belevingswereld en leerlingen werden meteen getrokken door de twee plaatjes van personen van vroeger met een hoedje die zongen. Dit waren Michael Jackson en André Hazes. De leerlingen wisten elkaar goed aan te vullen de eerste twee fases van het design waren succesvol verlopen. - Vervolgens het lied. Deze was goed aangeleerd, de leerlingen kenden deze allemaal. Ook de activiteit met de hoed door de klas en dan een dansje doen was erg goed ontvangen. De leerlingen waren hoog betrokken, deden allemaal mee en hadden plezier. - Ten slotte het lied met wat bewegingen bracht de twee vakken echt samen. Ik was hier begeleider en de leerlingen zongen het lied. Waar nodig gaf ik aanwijzingen en liet leerlingen ideeën naar voren brengen voor de pasjes bij het lied. Ik gaf ondersteuning en de afsluiting was kort en vraag naar wat de leerlingen van de les vonden en wat ze van het dansen vonden. - Hierbij goed aangesloten dat de leerlingen respect moeten hebben voor elkaar. Tip: - Soms was er zo n enthousiasme, dan moet ik in plaats van aftellen om het stil te krijgen, gewoon even kijken voor een bruggetje. Zoiets van: zo allemaal en nu gaan we kijken of. - Wellicht het Youtube filmpje in de PowerPoint krijgen. Dit scheelt het klikken van PowerPoint naar Youtube. Persoonlijke leerdoelen: - A.2. Leiding geven: 1.4 leiding nemen, ik nam de leiding, maar af en toe kon het aftellen wat minder en daarvoor in de plaats de motivatie (die er rijkelijk was) verbinden aan rust in de klas. Dit door een vloeiend bruggetje tussen activiteiten te maken. 4.5 wederzijdse afspraken maken, de leerlingen moesten bijvoorbeeld respect hebben voor elkaar. Sommige leerlingen vinden het spannend en gaven dit aan. Ik vertelde dat we elkaar respecteren gedurende dans. We lachen niet uit bijvoorbeeld. Dit ging deze les goed, de leerlingen waren allemaal bezig en enthousiast aan het

9 dansen en zingen. 4.2 adequate tijdsplanning maken, de les was goed binnen de tijd. Zowel dans, drama als geschiedenis kwamen evenveel aan bod. - B.2. Leeractiviteiten in samenhang ontwerpen: 3.8 mediadidactiek toepassen, de PowerPoint was mediadicatiek en was goed afgestemd op de leerlingen. Gaf veel motivatie en was een begeleidende rol. 4.3 leeromgeving inrichten, alle spullen stonden klaar, PowerPoint was stimulerend en compleet met informatie en de hoed was er. Werken vanuit het design De leerlingen kregen van mij te horen dat respect nodig was. Sommige leerlingen gaven aan dit een moeilijk onderwerp te vinden en daarom vertelde ik dat we respect hebben en dat iedereen moet kunnen dansen. Er wordt niet uitgelachen bijvoorbeeld. Vervolgens werd de les gestart. De leerlingen kregen meteen al twee plaatjes te zien met André Hazes en Michael Jackson. De leerlingen vertelden hierover en voegden elkaar goed toe. Ik gaf ook toelichting. Hierbij was stap 1 en 2 goed gedaan vanuit het stappenplan (onderzoekend en ontdekkend leren) van het design. Vervolgens leidde ik de man met de hoed in. Deze persoon heeft liedjes gezongen en deze gingen we leren. Daarbij kwam het doel dat we danspasjes gingen bedenken bij het liedje. Dit was stap 3 uit het stappenplan. Het liedje inoefenen en de pasjes ook. Deze was goed aangeleerd, de leerlingen kenden deze allemaal. Ook de activiteit met de hoed door de klas en dan een dansje doen was erg goed ontvangen. De leerlingen waren hoog betrokken, deden allemaal mee en hadden plezier. Dit hebben we uiteindelijk gepresenteerd in een eindlied met dans en zang. Hier was duidelijk dans en muziek samengebracht. Ik was hier begeleider en de leerlingen zongen het lied. Waar nodig gaf ik aanwijzingen en liet leerlingen ideeën naar voren brengen voor de pasjes bij het lied. Ik gaf ondersteuning en de afsluiting was kort en vraag naar wat de leerlingen van de les vonden en wat ze van het dansen vonden. Dit was stap 4. De stappen zijn succesvol geweest en bieden echt een fijne structuur voor de leerkracht in ieder geval. Nu nog een aantal keren toepassen binnen de lessen om te kijken of deze structuur werkt voor de leerlingen. Verder was ik ook een begeleidende en inspirerende leerkracht. Ik bleef zoveel mogelijk uit de leerlingen halen. Hierdoor kwam verwondering en het oja gevoel bij Michael Jackson bijvoorbeeld. Ook de afwisseling in werkvormen was goed. De leerlingen waren gemotiveerd en deden vol enthousiasme mee aan de dans werkvorm met hoed rondgaan, maar ook het lied zingen met gehele zang en dans was goed gegaan. Einde evaluatie door Tom Berkers.

10 Evaluatie door mentor: