Taalontwikkelend werken bij tweede jaars nieuwkomers

Transcriptie

1 Tlontwikkelend werken bij tweede jrs nieuwkomers Ad vn

2 Ad vn Dlen LPTN 2017 i.s.m. Krijn Helsloot en Jntien Smit

3 Tl ls tool in de kls Tl is de toegngspoort tot het denken Vygotsky (1962, 1978)

4 Driehoeksverhouding... tl gesprek denken kennis Dmhuis, 2007

5 Om wie zou het hier gn? Ik kwm n een tijdje in de grote school terecht. Nog steeds ls kleuter, mr op een immense speelplts, wr voor mij lleen mr onveiligheid gold. Er werd me l snel duidelijk gemkt dt ik met dt tltje vn me nergens zou komen en werd n de knt gezet tot ik ftsoenlijk verstnbr Nederlnds zou prten. Als ik nu lees over pestgedrg dn denk ik terug n mijn kinderjren. Niet in het minst n mijn leerkrchten. Al vnf het begin wisten ze me te pkken op wt me het meest rkte: mijn thuis, mijn chtergrond, mijn tl, mijn eigenheid, mijn zijn.

6 Moedertl ls springplnk

7 Hoe lost u deze som op? Sixty-nine plus seventy-two is? =

8 Nr de tlschool! Pools centrum voor onderwijs en cultuur licht hun visie op meertligheid toe

9 Voorbeelden vn functioneel veeltlig leren Tlkrt. Mk in de kls zichtbr welke tlen nwezig zijn. Een kind hoeft geen moedertlspreker te zijn, enige kennis vn een tl is ook vn wrde. Tlportfolio. Lt lle leerlingen hun eigen repertoire n tlen, woorden en uitdrukkingen inventriseren en bewren in een tlportfolio. Shring Grmmrs. Ontdek de wrde vn (culturele en tlige) heterogeniteit in de kls: kinderen leren vn elkr en vn hun onderlinge verschillen Tlmtjes. Lt nieuwkomers en Nederlndstlige leerlingen vn meet f n met elkr smenwerken en prten.

10 T l k r t Welke tlen zijn er? Hoeveel zijn er in mijn kls?

11 Een rondje Amsterdm nno 2017 T l k r t Munduscollege, 8 leerlingen uit ISK-kls en regulier spreken smen 14 tlen - Nederlnds - Engels - Spns - Turks - Duits - Arbisch - Frns - Roemeens - Bhs Indonesi - Hindi - Srnntongo - Arwk - Wolof - Mndink

12 T l p o r t f o l i o

13 S h r i n g Woordenscht: pp en mm in ndere tlen G r m m r Ad vn Dlen LPTN 2017 i.s.m. Krijn Helsloot en Jntien Smit

14 Tlking of mommy nd dddy A phonologicl comprison Mny of the MOM words hve nsl (m, n). Mny of the DAD words hve dentl (d, t) or lbil obstruent (b, p). A morpho-syntctic comprison Sometimes/in some lnguges you cn dd determiner before mother nd fther. When? Why? Dov è l mm? Wo is die Muti? Wr is mmm?

15 Vn en met elkr leren: verzmelen en vergelijken Lelystd, 2017: nieuwkomerskls verzmelt woorden voor schoen en nder schoeisel in hun thuistlen. Bij de keuze vn het mooiste woord voor schoen wint het Thise woord.

16 seki:m

17 T l m t j e s

18 T l p o r t f o l i o Uit Tltrotters, 2002, Studio Tlwetenschp

19 Vnuit visie

20

21 Wt is DAT en CAT Dgelijks Algemene Tlvrdigheden en Cognitief Acdemische Tlvrdigheden (en schooltl)

22 Even oefenen DAT: Het regende dr heel lng niet. En omdt het zo droog ws, gingen lle plnten die de boeren verbouwden, dood. En omdt er geen mis en grn geoogst kon worden, hdden de mensen niet te eten. En wt gebeurt er dn? Ze gingen dood. Voorl kinderen en oude mensen.

23 CAT: CAT: De lngdurige droogte veroorzkte misoogsten, met ls gevolg hongersnood en slchtoffers, voorl onder kinderen en ouderen. CAT is korter, gecomprimeerd met bstrcties. DAT heeft veel woorden nodig om lngdurige droogte, misoogsten en hongersnood ) te omschrijven. In de DAT-versie wordt de gedchtegng stpsgewijs onder woorden gebrcht in gewone tl

24 Tl nodig bij lle vkken om te kunnen begrijpen * geschreven tl (methode, website, toetsen, wt de leerkrcht schrijft op het bord) * mondelinge tl (wt de leerkrcht en ndere leerlingen zeggen) te kunnen spreken en schrijven * spreken (meedoen in de les, denk ook n lle vkken) * schrijven (notities kunnen mken en strtegieën kunnen verwoorden) Andcht voor de tl vn het vk is essentieel voor tweedetlleerders.

25 tlsteun Leerling

26

27

28 Hoe ondersteunen we CAT? Het verwoorden vn denkctiviteiten, bij lezen, schrijven, rgumenteren, bij vkken ls rekenen en rdrijkskunde. CAT is bstrcter en cognitief complexer dn DAT én crucil voor de intellectuele ontwikkeling en de schoolcrrière. CAT wordt in de loop vn de jren steeds specifieker per schoolvk. Uiteindelijk heeft elk vk zijn eigen vktl. De bsis wordt gelegd in het primir onderwijs.

29 Rol vn de leerkrcht/school Ook wnneer leerlingen nog op DAT-niveu functioneren, kun je l denkrelties onder woorden brengen en de poort openen nr CAT: Hoe zeggen we dt nog mooier en preciezer? Hoe zou een bioloog, een dokter, een rcheoloog dit opschrijven? Leerlingen doen dit onderling ook: smen nieuwe kennis ontdekken, in diloog gn en hrdop denken... Vrdigheden die op lle niveus essentieel zijn.

30 Input én output Leer woorden en begrippen uit het CAT n Creëer ruimte voor uitgebreide tlproductie door de nieuwkomer Belngrijk is betekenisonderhndeling : het smen uitzoeken, l herformulerend wt je poogt duidelijk te mken. Zet tijdens de klssengesprekken kernwoorden op het bord om het woordbeeld mee te geven.

31 smenhng in de verschillende delen vn het curriculum Curriculir spinnenweb, v d Akker, 2003

32

33 Een greep uit de hndreiking. Onderscheid de ontwikkeling vn de dgelijkse tl (DAT) en schooltl (CAT). Benut mogelijkheden voor ntuurlijke tlverwerving. Lt tl- en kennisontwikkeling hnd in hnd gn Benut de veeltligheid vn kls en school. Mk lle tlen zichtbr en hoorbr. Bouw een meerjrig model: eerste opvng, instp en doorgroei (lezing Mike Hjer)

34