Intra-Aziatische handel

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Intra-Aziatische handel"

Transcriptie

1 Intra-Aziatische handel Discours J.P. Coen inv. nr Brief van Jan Pieterszoon Coen aan de Heren XVII uit In deze brief geeft Coen zijn visie op een VOC-imperium in Azië. Op het moment van schrijven was Coen voor de tweede maal in Indië, nu als boekhouder-generaal. De brief wordt ook wel het discours (de redevoering) van Coen genoemd.

2 Hertaling (gedeelte omlijning) Wilt u het belang van deze vaart weten, bedenk dan hoe de kroon en de staat van Portugal gegroeid zijn, net zoals de kroon van Portugal en Spanje, onze erfvijanden, ernstig lijden onder onze komst. Want niet alleen zijn zij beroofd van de grote schatten die zij uit de specerijen trokken, maar ook van een groot deel van de Indische inlandse handel die zoveel groter is dan de handel van Europa op Indië. Want deze Indische landen overtreffen door hun grootte Europa in bevolking en gebruik van verschillende nijverheid, materiaal, specerijen en levensmiddelen die met veel voordeel van het ene land naar het andere vervoerd worden. Onderzoek met deze bron Met het discours wordt duidelijk hoe de VOC handel dreef, en waar Coen vond dat er verbeterpunten lagen. Hij geeft twee redenen om toe te spitsen op het anders inrichten van het handelsnetwerk, een daarvan heeft te maken met andere zeevarende naties, zoals Portugal en Spanje. De verhouding in de ogen van Coen tussen die landen en de Republiek wordt in dit korte stukje tekst meteen al duidelijk. Drie jaar na het schrijven van het discours wordt Coen benoemd tot gouverneur generaal in Indië. De hoogste rang van de VOC in de Oost. De brief is een soort blauwdruk voor zijn beslissingen als bestuurder. In het taalgebruik kan je de opleiding en ambities van Coen herkennen. Hulpmiddelen Voor een overzicht van het bestuur van de VOC in de Oost staat een mooi schema op de voc site: Meer uit de bronnenbox Cargalijsten, waarop de lading van schepen staat beschreven, geven een mooi beeld van de producten die werden verscheept en de reis de zij aflegden.

3 Stoffen ruilen voor slaven inv. nr. 102 Dit is een factuur van de West Indische Compagnie uit 1712, links staan stoffen vermeld, rechts slaven. Indiase stoffen zijn belangrijk voor de slavenhandel tussen Afrika en Amerika. Ze gelden in West-Afrika als betaalmiddel: stoffen van de kust bij Coromandel worden geruild tegen slaven. Indiase stoffen worden dan ook in grote hoeveelheden naar Afrika verscheept.

4 Perzische paarden voor de Japanse shôgun inv. nr. 610 In ruil voor de unieke handelspositie moet de VOC speciale producten leveren aan Japan. Dieren, zoals de hond met krulstaart en de raspaarden met speciale tekeningen, worden meerdere malen gevraagd om meegebracht te worden. Het zijn Perzische paarden die de Japanse shôgun eist. Bovendien moeten ze al ingereden zijn en niet ouder dan negen jaar. Ook het uiterlijk is van belang. Zo mag de bles op het hoofd van het dier niet te lang zijn. Onderzoek met deze bronnen Deze bronnen verbeelden de complexiteit van de handel van de VOC. Goederen werden niet alleen verscheept van Indië naar de Republiek, ook binnen het octrooigebied werden goederen verhandeld. Bovendien blijkt uit de eerste bron dat hoewel de VOC en WIC zich op verschillende delen van de wereld richten, hun handelsnetwerk toch met elkaar verbonden was.

5 Hulpmiddelen Met de omrekentool van het IISG zijn de waardes uit de bronnen om te rekenen naar moderne euro s. Meer uit de bronnenbox De speciale handelsrelatie die de Republiek had met Japan wordt onderzocht in de bron waarin de Japanse handelspas wordt besproken. Volgens J.P. Coen was de intra-aziatische handel het belangrijkste onderdeel voor een succesvolle VOC. In zijn discours is te lezen waarom hij dat vond.

Japan invt.nr. 1A1

Japan invt.nr. 1A1 Japan 1.04.21 invt.nr. 1A1 Handelspas van de Japanse shôgun die in naam van de keizer toestemming geeft aan de Nederlanders om handel te drijven met Japan. De pas werd in 1609 uitgegeven en wordt nog steeds

Nadere informatie

Van de Oost naar de Republiek

Van de Oost naar de Republiek Van de Oost naar de Republiek De producten die in de Republiek worden aangeboden komen uit verschillende delen van het octrooigebied. Hoe zij uiteindelijk in de Republiek terechtkwamen wordt zichtbaar

Nadere informatie

Japan invt.nr. 1A1

Japan invt.nr. 1A1 Japan 1.04.21 invt.nr. 1A1 Handelspas van de Japanse shôgun die in naam van de keizer toestemming geeft aan de Nederlanders om handel te drijven met Japan. De pas werd in 1609 uitgegeven en wordt nog steeds

Nadere informatie

A) Handelsposten. Verovering Makassar door Cornelis Speelman. 4.VELH inv. nr

A) Handelsposten. Verovering Makassar door Cornelis Speelman. 4.VELH inv. nr A) Handelsposten Verovering Makassar door Cornelis Speelman 4.VELH inv. nr. 619.68 Bron Admiraal Cornelis Speelman verslaat de koning van Makassar op Celebes in 1667. De kaart is gemaakt door cartograaf

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis VOC

Praktische opdracht Geschiedenis VOC Praktische opdracht Geschiedenis VOC Praktische-opdracht door een scholier 2110 woorden 11 augustus 2009 5,4 21 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoudsopgave Onderdeel Blz. Inhoudsopgave 2 Inleiding 3

Nadere informatie

Driehoekshandel hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/61315

Driehoekshandel hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/61315 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 15 december 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/61315 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van

Nadere informatie

een zee van tijd een zee van tijd Werkblad 17 Ω Over Indië en Suriname Ω Les 1: Van Batavia tot Jakarta Naam:

een zee van tijd een zee van tijd Werkblad 17 Ω Over Indië en Suriname Ω Les 1: Van Batavia tot Jakarta Naam: Werkblad 7 Ω Over Indië en Suriname Ω Les : Van Batavia tot Jakarta VOC Schepen van de VOC varen naar Indië om specerijen te halen. Specerijen zijn bijvoorbeeld peper, kruidnagel en nootmuskaat. De reis

Nadere informatie

Driehoekshandel hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Driehoekshandel hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 22 July 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/61315 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

De leerkracht zorgt ervoor dat alle leerlingen een gatentekst en een ontdekkaart hebben.

De leerkracht zorgt ervoor dat alle leerlingen een gatentekst en een ontdekkaart hebben. Thema/ onderwerp: Ontdekkaart 1.1 Slavenkralen Korte samenvatting van de leeractiviteit: De leerlingen vullen de woorden op de goede plek in in de gatentekst. De leerlingen bevragen de kralen en maken

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4 Samenvatting door een scholier 990 woorden 24 februari 2018 4,2 7 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Geschiedenis samenvatting hoofdstuk 3 + kenmerkende

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis De betekenis van de VOC voor de Nederlandse economie en de wereldeconomie

Werkstuk Geschiedenis De betekenis van de VOC voor de Nederlandse economie en de wereldeconomie Werkstuk Geschiedenis De betekenis van de VOC voor de Nederlandse economie en de wereldeconomie Werkstuk door een scholier 2448 woorden 4 juni 2009 6,7 74 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoudsopgave

Nadere informatie

HANDEL LES 2. De Oostzeevaart of de Sontvaart. Aangenaam. De naam is Bicker, Jacob Bicker, directeur bij de Oostzeevaart.

HANDEL LES 2. De Oostzeevaart of de Sontvaart. Aangenaam. De naam is Bicker, Jacob Bicker, directeur bij de Oostzeevaart. Regenten en vorsten LES 2 HANDEL 1600 Aangenaam. De naam is Bicker, Jacob Bicker, directeur bij de Oostzeevaart. 1700 JE LEERT waarom de moederhandel zo belangrijk is; hoe de VOC werkt; hoe de WIC werkt.

Nadere informatie

Werkstuk door een scholier 1892 woorden 4 april keer beoordeeld. Aardrijkskunde. De Verenigde Oost-Indische Compagnie

Werkstuk door een scholier 1892 woorden 4 april keer beoordeeld. Aardrijkskunde. De Verenigde Oost-Indische Compagnie Werkstuk door een scholier 1892 woorden 4 april 2011 5 113 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde De Verenigde Oost-Indische Compagnie Inhoudsopgave Voorwoord 2 Hoofdstuk 1 - Oprichting VOC 3 Hoofdstuk 2 Vaarroutes

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 Samenvatting door D. 1279 woorden 20 december 2017 6,8 7 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats PWW 2 H3 Regenten en vorsten H3.1 Machthebbers in Europa

Nadere informatie

Lees het verhaal over Columbus de ontdekkingsreiziger (deel 1)

Lees het verhaal over Columbus de ontdekkingsreiziger (deel 1) Lees het verhaal over Columbus de ontdekkingsreiziger (deel 1) Dit is Columbus. Columbus ontdekte in 1492 Amerika. Hij was een ontdekkingsreiziger. Columbus was heel gemeen. Daar lees je straks meer over.

Nadere informatie

(Par 1) Amsterdam stapelmarkt van de wereld Deelvraag: Hoe werd Amsterdam de stapelmarkt van Europa en welke gevolgen had dat voor de landbouw?

(Par 1) Amsterdam stapelmarkt van de wereld Deelvraag: Hoe werd Amsterdam de stapelmarkt van Europa en welke gevolgen had dat voor de landbouw? Samenvatting door Hoi 1725 woorden 12 maart 2018 7,3 18 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Geschiedenis H3 Gouden Eeuw Gouden eeuw (1600-1700) Het ging goed met de Handel Kunst Wetenschap

Nadere informatie

Voorbereidende les Primaire bronnen Van VOC tot de onafhankelijkheid van Indonesië

Voorbereidende les Primaire bronnen Van VOC tot de onafhankelijkheid van Indonesië Voorbereidende les Primaire bronnen Van VOC tot de onafhankelijkheid van Indonesië De les in het Nationaal Archief Tijdens deze les leren de leerlingen over de ontwikkeling van de VOC tot en met de onafhankelijkheid

Nadere informatie

Oprichting voc vmbo-kgt34

Oprichting voc vmbo-kgt34 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 17 august 2018 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie https://maken.wikiwijs.nl/89655 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van

Nadere informatie

Bontekoe een van de vele Nederlanders die in de zeventiende eeuw de kost op zee verdiende.

Bontekoe een van de vele Nederlanders die in de zeventiende eeuw de kost op zee verdiende. Antwoorden door een scholier 1595 woorden 11 juni 2006 4,6 10 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Pharos Paragraaf 1 Een volk van schippers en handelaars Wie was Bontekoe? Bontekoe een van de vele

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis Handel van de VOC met Japan.

Praktische opdracht Geschiedenis Handel van de VOC met Japan. Praktische opdracht Geschiedenis Handel van de VOC met Japan. Praktische-opdracht door een scholier 2824 woorden 16 oktober 2009 5 19 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Handel VOC met Japan Inhoudsopgave

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis De oprichting, bloei en ondergang van de VOC

Werkstuk Geschiedenis De oprichting, bloei en ondergang van de VOC Werkstuk Geschiedenis De oprichting, bloei en ondergang van de VOC Werkstuk door een scholier 2703 woorden 24 februari 2005 6,1 337 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Voorwoord Ik heb gekozen voor dit onderwerp,

Nadere informatie

Opkomst en ondergang van de VOC

Opkomst en ondergang van de VOC Les 5 De eerste multinational ter wereld. gatentekst versie 1 Ontstaan In het voorjaar van 1594 staken Amsterdamse kooplieden de koppen bij elkaar. wilden proberen het Portugese monopolie op handel in

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 Samenvatting door een scholier 1563 woorden 18 februari 2004 4,9 26 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Pharos Hoofdstuk 5 Primair: bron door iemand geschreven

Nadere informatie

Geschiedenis van Suriname : de slavenhandel

Geschiedenis van Suriname : de slavenhandel Geschiedenis van Suriname 1502-1808: de slavenhandel 1502: het begin van de Europese slavenhandel Na de ontdekking van Amerika werden er door de Spanjaarden en Portugezen al snel plantages aangelegd. Op

Nadere informatie

VOC. Jantje Postma. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/38582

VOC. Jantje Postma. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/38582 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Jantje Postma 26 June 2012 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/38582 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Webquestie VOC. Jeffrey Sluyters. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/46517

Webquestie VOC. Jeffrey Sluyters. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/46517 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Jeffrey Sluyters 08 April 2014 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/46517 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Dynamiek en stagnatie in de republiek

Samenvatting Geschiedenis Dynamiek en stagnatie in de republiek Samenvatting Geschiedenis Dynamiek en stagnatie in de republiek Samenvatting door een scholier 1456 woorden 22 januari 2011 10 1 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Dynamiek en Stagnatie De Republiek in haar

Nadere informatie

Resten van de VOC in Amsterdam

Resten van de VOC in Amsterdam In onderstaand artikel een boeiende bijdrage over de sporen van de VOC in Amsterdam. Peter Schumacher, geboren in 1933 op Borneo, Nederlands-Indië, is journalist, schrijver, fotograaf en radiomaker. Hij

Nadere informatie

geschiedenis geschiedenis

geschiedenis geschiedenis Examen HAVO 2009 tijdvak 1 woensdag 20 mei 9.00-12.00 uur tevens oud programma geschiedenis geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 30 vragen. Voor dit examen zijn maximaal

Nadere informatie

Werkblad 1 (Bij bladzijde 2 en 3 van het lesboek)

Werkblad 1 (Bij bladzijde 2 en 3 van het lesboek) Naam: Werkboek Werkblad 1 (Bij bladzijde 2 en 3 van het lesboek) Op het plaatje hieronder zie je de beurs nog een keer. Dit keer zie je ook vier tekstballonnetjes. De mannen die een tekstballon boven hun

Nadere informatie

Boekverslag door L woorden 8 december keer beoordeeld. Geschiedenis INHOUDSOPGAVE

Boekverslag door L woorden 8 december keer beoordeeld. Geschiedenis INHOUDSOPGAVE Boekverslag door L. 2755 woorden 8 december 2004 6 1574 keer beoordeeld Vak Geschiedenis INHOUDSOPGAVE Inleiding Hoofdstuk 1, Wanneer speelde de Gouden eeuw zich af? Hoofdstuk 2, Wie speelde een belangrijke

Nadere informatie

De leerkracht zorgt ervoor dat alle leerlingen een gatentekst en een ontdekkaart hebben.

De leerkracht zorgt ervoor dat alle leerlingen een gatentekst en een ontdekkaart hebben. Thema/ onderwerp: Ontdekkaart 2.1 Kaurischelpen Korte samenvatting van de leeractiviteit: De leerlingen vullen de woorden op de goede plek in in de gatentekst. De leerlingen bevragen de schelpen en maken

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2007 - I

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2007 - I De koloniale relatie Indonesië-Nederland + Het Indonesisch-Nederlands conflict 1945-1949 Gebruik bron 15. 1p 22 Wat was een gebruikelijke route van VOC-schepen naar Indonesië? A route 1 B route 2 C route

Nadere informatie

VOC. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

VOC. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres E i Kiwijs 08 September 2011 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/32554 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

Begraven op de drempel van Japan

Begraven op de drempel van Japan Eerherstel voor Hollands funerair erfgoed buiten Deshima Begraven op de drempel van Japan Vanaf een kunstmatig eilandje in de baai van Nagasaki dreven Nederlanders meer dan 250 jaar handel met Japan. Hun

Nadere informatie

Tijd van regenten en vorsten 1600 1700. 6.1 Rijk door handel overzee.

Tijd van regenten en vorsten 1600 1700. 6.1 Rijk door handel overzee. Onderzoeksvraag: Waardoor namen in de 17 e eeuw de wereldwijde contacten toe en waarom speelde de Republiek hierin een hoofdrol? Kenmerkende aspect: Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis havo 2009 - I

Eindexamen geschiedenis havo 2009 - I Ten oorlog! Europese oorlogen 1789-1919. Oorlog als maatschappelijk fenomeen In de Coalitieoorlogen voerde de Franse regering de dienstplicht in. 2p 1 Leg uit dat zij hiermee de betrokkenheid van Franse

Nadere informatie

Onderzoeksvraag: Welke motieven hadden de Europeanen om in Afrika en Zuidoost-Azië een groot koloniaal imperium op te bouwen?

Onderzoeksvraag: Welke motieven hadden de Europeanen om in Afrika en Zuidoost-Azië een groot koloniaal imperium op te bouwen? Onderzoeksvraag: Welke motieven hadden de Europeanen om in Afrika en Zuidoost-Azië een groot koloniaal imperium op te bouwen? Kenmerkende aspect: De moderne vorm van imperialisme die verband hield met

Nadere informatie

Vraag 1c. In welke plaatsen waren VOC- vestigingen in Nederland?...

Vraag 1c. In welke plaatsen waren VOC- vestigingen in Nederland?... Naam: DE VERENIGDE OOSTINDISCHE COMPAGNIE (VOC) In 2002 was het 400 jaar geleden dat de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) werd opgericht. Dit werd in binnen- en buitenland op diverse manieren herdacht.

Nadere informatie

Ontstaan van de Gouden Eeuw (1588-1648)

Ontstaan van de Gouden Eeuw (1588-1648) 1 Ontstaan van de Gouden Eeuw (1588-1648) H!to"sche context Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden 1515-1648 meneervanempel.nl 2 Hoofdvraag Waardoor ontstond in de Republiek de Gouden Eeuw, 1588-1648?

Nadere informatie

Tijd van burgers en stoommachines 1800 1900. 8.2 Het moderne imperialisme

Tijd van burgers en stoommachines 1800 1900. 8.2 Het moderne imperialisme Onderzoeksvraag: Welke motieven hadden de Europeanen om in Afrika en Zuidoost Azië een groot koloniaal imperium op te bouwen? Kenmerkende aspect: De moderne vorm van imperialisme die verband hield met

Nadere informatie

5,5. Werkstuk door een scholier 2495 woorden 5 december keer beoordeeld. Geschiedenis

5,5. Werkstuk door een scholier 2495 woorden 5 december keer beoordeeld. Geschiedenis Werkstuk door een scholier 2495 woorden 5 december 2008 5,5 86 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Ons verslag gaat over de derde hoofdvraag: - De ontdekkingsreizen waren niet alleen oostwaarts

Nadere informatie

Oost-West wat je van ver haalt. Kijktocht Voortgezet onderwijs havo vwo onderbouw

Oost-West wat je van ver haalt. Kijktocht Voortgezet onderwijs havo vwo onderbouw Oost-West wat je van ver haalt Kijktocht Voortgezet onderwijs havo vwo onderbouw zaal 3 zaal 4 zaal 5 4 5 Oost-West wat je van ver haalt zaal 2 2 3 zaal 1 1 Ingang Uitgang begane grond Nederlanders zijn

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis VOC

Praktische opdracht Geschiedenis VOC Praktische opdracht Geschiedenis VOC Praktische-opdracht door een scholier 3429 woorden 29 januari 2003 5,3 39 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Oprichting en ondergang van de VOC Eind 16e eeuw kregen kooplieden

Nadere informatie

Hieronder volgt een chronologisch overzicht van de ontwikkelingen van de handelsstromen. Verder in dit werkstuk

Hieronder volgt een chronologisch overzicht van de ontwikkelingen van de handelsstromen. Verder in dit werkstuk Werkstuk door een scholier 1433 woorden 1 november 2017 7 6 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inhoudsopgave 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Inleiding; Wat zijn handelsstromen? Wat zijn kolonies? Chronologisch

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis West Indische Compagnie

Praktische opdracht Geschiedenis West Indische Compagnie Praktische opdracht Geschiedenis West Indische Compagnie Praktische-opdracht door een scholier 2719 woorden 21 mei 2002 5,7 216 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding De Nederlanders waren laatkomers

Nadere informatie

5,7. Werkstuk door een scholier 3729 woorden 8 juni keer beoordeeld. Geschiedenis. Wanneer en hoe is de VOC ontstaan?

5,7. Werkstuk door een scholier 3729 woorden 8 juni keer beoordeeld. Geschiedenis. Wanneer en hoe is de VOC ontstaan? Werkstuk door een scholier 3729 woorden 8 juni 2006 5,7 81 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Wanneer en hoe is de VOC ontstaan? Het officiële begin van de VOC was toen er op 20 maart 1602 het octrooi opgesteld

Nadere informatie

LESPAKKET DE VLIEGENDE HOLLANDER

LESPAKKET DE VLIEGENDE HOLLANDER @ LESPAKKET DE VLIEGENDE HOLLANDER ! inleiding Ik zal de Kaap ronden, Al moet ik blijven varen tot het einde der tijden! DE VLIEGENDE HOLLANDER Deze opdracht gaat over de legende van de Vliegende Hollander,

Nadere informatie

Tijd van regenten en vorsten Rijk door handel overzee. 5 verklaringen voor de economische groei van de Republiek

Tijd van regenten en vorsten Rijk door handel overzee. 5 verklaringen voor de economische groei van de Republiek 23 3 2015 Onderzoeksvraag: 17e Waardoor namen in de eeuw de wereldwijde contacten toe en waarom speelde de Republiek hierin een hoofdrol? Kenmerkende aspecten: Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme

Nadere informatie

Historische context: Nederlands-Indië in de 19e eeuw

Historische context: Nederlands-Indië in de 19e eeuw Universität zu Köln Institut für Niederlandistik WS 2008/09 HS: Neuere Literatur: Max Havelaar Dozentin: Prof. Dr. M.-T. Leuker Referentin: A. Theissing Do., 06.11.2008 Opbouw: Het Indonesische archipel

Nadere informatie

Geschiedenis van Suriname : Suriname van Engelse naar Nederlandse landbouwkolonie

Geschiedenis van Suriname : Suriname van Engelse naar Nederlandse landbouwkolonie Geschiedenis van Suriname 1667-1683: Suriname van Engelse naar Nederlandse landbouwkolonie 581-1795: De Republiek In de 17e en 18e eeuw spraken we nog niet van één Nederland maar, van de Republiek der

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis VOC

Werkstuk Geschiedenis VOC Werkstuk Geschiedenis VOC Werkstuk door een scholier 2833 woorden 18 maart 2000 5,7 232 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding: Ik maak dit werkstuk voor het vak geschiedenis. We moesten zelf een onderwerp

Nadere informatie

Voorbereidende les bij Snapback: van scheepsmaatje tot directeur bij de VOC

Voorbereidende les bij Snapback: van scheepsmaatje tot directeur bij de VOC Voorbereidende les bij Snapback: van scheepsmaatje tot directeur bij de VOC Ter voorbereiding op het bezoek aan het Nationaal Archief is een prezi gemaakt die u kunt gebruiken. Met deze prezi kunt u de

Nadere informatie

Klas 2: Revoluties en Slavernij

Klas 2: Revoluties en Slavernij Auteurs Laatst gewijzigd Licentie Webadres Joyce Landman ; Hielke ter Veld; Jonne Lubbi; Joyce Landman 09 september 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62754 Dit lesmateriaal

Nadere informatie

3,6. Samenvatting door een scholier 1458 woorden 7 februari keer beoordeeld. Geschiedenis. Jaartallen

3,6. Samenvatting door een scholier 1458 woorden 7 februari keer beoordeeld. Geschiedenis. Jaartallen Samenvatting door een scholier 1458 woorden 7 februari 2011 3,6 18 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Centraal examen Jaartallen uitleg >1650< rond het jaartal 1650 >1650 voor het jaartal 1650 1650

Nadere informatie

Antwoorden oefenopgaven HC Rep. Der Nederlanden

Antwoorden oefenopgaven HC Rep. Der Nederlanden Antwoorden oefenopgaven HC Rep. Der Nederlanden 5H Opgave 1 De Hollandse steden in het midden van de zestiende eeuw waren voor hun bevolkingsgroei afhankelijk van de invoer van graan uit het Oostzeegebied.

Nadere informatie

Intro De 17e eeuw heet ook wel de Gouden Eeuw omdat tijdens die eeuw Nederland een fase van snelle economische groei had.

Intro De 17e eeuw heet ook wel de Gouden Eeuw omdat tijdens die eeuw Nederland een fase van snelle economische groei had. Samenvatting door een scholier 1714 woorden 16 maart 2004 7,7 25 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdstuk 3 - Alle Hens aan Dek Intro De 17e eeuw heet ook wel de Gouden Eeuw omdat tijdens die eeuw Nederland

Nadere informatie

Werkblad Meander Thema 5: Over de grens

Werkblad Meander Thema 5: Over de grens Werkblad Meander Thema 5: Over de grens 5.1 Inpakken en wegwezen Trek een lijn naar het goede plaatje. Vragen: 1. Waarom gaat de vrouw in Zuid-Afrika werken? In Afrika is veel werk voor een kinder dokter..

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2003 - I

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2003 - I Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. DE KOLONIALE RELATIE INDONESIË - NEDERLAND + HET INDONESISCH NEDERLANDS CONFLICT 1945 1949 1p 1 De VOC kreeg van de Staten-Generaal

Nadere informatie

Inventaris van de uit Engeland overgezonden stukken betreffende de Oost-Indische Bezittingen en De Kaap (Nederburgh),

Inventaris van de uit Engeland overgezonden stukken betreffende de Oost-Indische Bezittingen en De Kaap (Nederburgh), Nummer archiefinventaris: 2.01.27.04 Inventaris van de uit Engeland overgezonden stukken betreffende de Oost-Indische Bezittingen en De Kaap (Nederburgh), 1791-1793 Auteur: H.T. Colenbrander Nationaal

Nadere informatie

Naam: Samenvatting Gouden Eeuw.

Naam: Samenvatting Gouden Eeuw. Samenvatting Gouden Eeuw. In het kort: De zeventiende eeuw (1600-1700) werd ook wel de Gouden Eeuw genoemd. De Gouden Eeuw was een periode waarin het erg goed ging met Nederland. Het ging goed met de schilderkunst

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis hoofdstuk 1

Samenvatting Geschiedenis hoofdstuk 1 Samenvatting Geschiedenis hoofdstuk 1 Samenvatting door D. 1605 woorden 22 oktober 2015 7,2 60 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Hallo, ik wil enkele tips geven om goed te leren met mijn samenvatting:

Nadere informatie

Klas 2: Revoluties en Slavernij

Klas 2: Revoluties en Slavernij Auteurs Laatst gewijzigd Licentie Webadres Joyce Landman ; ; 09 September 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62754 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Tijdelijk Museum. Het spel

Tijdelijk Museum. Het spel Tijdelijk Museum Het spel Welkom in de Nationale Bank van België! De Nationale Bank van België is geen gewone bank! Jij kan hier immers geen bankrekening openen. Alleen de gewone banken kunnen dit. Bovendien

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis VOC in de gouden eeuw

Werkstuk Geschiedenis VOC in de gouden eeuw Werkstuk Geschiedenis VOC in de gouden eeuw Werkstuk door een scholier 1373 woorden 1 december 2004 5,2 619 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Deelvraag 1: Wat is de geschiedenis van de VOC? De VOC (Verenigd

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis Voc

Praktische opdracht Geschiedenis Voc Praktische opdracht Geschiedenis Voc Praktische-opdracht door een scholier 3759 woorden 15 oktober 2002 6,3 99 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1. Inleiding Mijn werkstuk gaat over de Verenigde Oost-Indische

Nadere informatie

Even herhalen. democratie. militaire dril. slimme list. Gwijde van Dampierre. Leliaerts Guldensporenslag

Even herhalen. democratie. militaire dril. slimme list. Gwijde van Dampierre. Leliaerts Guldensporenslag Even herhalen Prehistorie Oudheid De ontdekking van het vuur bood enkele voordelen. Zo konden de eerste mensen roosteren, hadden ze en en bood het hun ook vlees warmte licht bescherming Athene stond bekend

Nadere informatie

1. Het begrip kan weg, omdat de overgebleven begrippen. Het begrip kan ook weg, omdat de overgebleven begrippen

1. Het begrip kan weg, omdat de overgebleven begrippen. Het begrip kan ook weg, omdat de overgebleven begrippen Welk Woord Weg Dynamiek en Stagnatie Aanloop 1. commerciële landbouw moedernegotie malthusiaanse spanning - nijverheid 2. waterschappen feodaliteit gilden - Hanze 3. stapelmarkt nijverheid Nederlanden

Nadere informatie

De geschiedenis van slavernij in Azië onder de VOC Antwoordenbladen voor leerlingen

De geschiedenis van slavernij in Azië onder de VOC Antwoordenbladen voor leerlingen De geschiedenis van slavernij in Azië onder de VOC Antwoordenbladen voor leerlingen 1 De geschiedenis van slavernij in Azië onder de VOC Antwoordenbladen voor leerlingen Oriëntatie Opdracht 1 2: Tijd van

Nadere informatie

Geschiedenis groep 6 Junior Einstein

Geschiedenis groep 6 Junior Einstein De oude Grieken en Romeinen hadden ze al en later ook de Vikingen. Koloniën. Koopmannen voeren met hun schepen over zee om met andere landen handel te drijven. Langs de route richtten ze handelsposten

Nadere informatie

Op welke manier dreven de Nederlanders handel met Oost-Indië in de 17e en 18e eeuw en waarom was deze handel zo'n groot succes?

Op welke manier dreven de Nederlanders handel met Oost-Indië in de 17e en 18e eeuw en waarom was deze handel zo'n groot succes? Werkstuk door een scholier 2563 woorden 3 mei 1999 5,7 63 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdstuk 1, Inleiding De opdracht is, een werkstuk te maken en een onderzoeksvraag te bedenken uit hoofdstuk

Nadere informatie

VOC WIC wereldhandel en slavernij h45. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/100768

VOC WIC wereldhandel en slavernij h45. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/100768 Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 juni 2017 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres https://maken.wikiwijs.nl/100768 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs

Nadere informatie

Archief Jan de Boo

Archief Jan de Boo Archief Jan de Boo 1975-2012 Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis Cruquiusweg 31 1019 AT Amsterdam Nederland hdl:10622/arch03473 IISG Amsterdam 2015 Inhoudsopgave Archief Jan de Boo...3 Archiefvorming...3

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6: Imperialisme

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6: Imperialisme Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6: Imperialisme Samenvatting door J. 1043 woorden 22 april 2015 6,7 34 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo 1 Europa verovert de wereld 1815 : leiders van de

Nadere informatie

7.1 Slavenhandel en abolitionisme.

7.1 Slavenhandel en abolitionisme. 7.1 Slavenhandel en abolitionisme. Hieronder treffen jullie een aantal bronnen aan die betrekking hebben op de kwestie van zwarte Piet. Lees en bekijk de bronnen goed en probeer een antwoord te geven op

Nadere informatie

TEN GELEIDE Henk den Heijer

TEN GELEIDE Henk den Heijer TEN GELEIDE Henk den Heijer De geschiedenis van zeevarend Nederland is een populair thema. Dat bleek wel in 2002, toen op tal van plaatsten werd herdacht dat de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC)

Nadere informatie

Zuid-Afrika Jan van Riebeeck

Zuid-Afrika Jan van Riebeeck Zuid-Afrika Jan van Riebeeck 1.04.02 inv. nr. 1188 1.04.02 inv. nr. 1188 De reis naar Indië duurt zo n acht of negen maanden. Omdat het precies op de helft van de reis ligt is Kaap de Goede Hoop is de

Nadere informatie

Samenvatting Gouden Eeuw ABC

Samenvatting Gouden Eeuw ABC Samenvatting Gouden Eeuw ABC Week 1ABC: Gouden Eeuw algemeen Info: De Gouden Eeuw (1600-1700) De 17 e eeuw wordt de Gouden Eeuw genoemd, omdat er in Nederland veel geld werd verdiend. Vooral door de handel.

Nadere informatie

Samenvatting door Daan 2932 woorden 4 maart keer beoordeeld. Geschiedenis Tijd voor geschiedenis

Samenvatting door Daan 2932 woorden 4 maart keer beoordeeld. Geschiedenis Tijd voor geschiedenis Samenvatting door Daan 2932 woorden 4 maart 2019 0 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Tijd voor geschiedenis 5.2 De welvaart van Holland en Zeeland In Holland en Zeeland was eeuwenlang visserij het

Nadere informatie

Opdracht 1 en 2. Voorbeeld: Deze toets is dat wel moeilijk; maar het toen is erg belangrijk dat je laat hondje zien wat je kunt.

Opdracht 1 en 2. Voorbeeld: Deze toets is dat wel moeilijk; maar het toen is erg belangrijk dat je laat hondje zien wat je kunt. leestoets Opdracht 1 en 2 In de volgende teksten staan heel wat woorden te veel. Dat komt doordat er iets fout is gelopen bij het printen van de teksten: er zat een virus op de computer en daardoor zijn

Nadere informatie

graanhandel Door het tekort aan graan gingen kooplieden naar de Oostzee om die graan te halen. Hier was het

graanhandel Door het tekort aan graan gingen kooplieden naar de Oostzee om die graan te halen. Hier was het Samenvatting door een scholier 2618 woorden 19 januari 2011 6 1 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats 1.1 Een vroeg verstedelijkte samenleving waterland Holland rond 1000 moerassig gebied.

Nadere informatie

Leerlingen laten reflecteren op betekenis en historische gevolgen van ontmoetingen tussen culturen.

Leerlingen laten reflecteren op betekenis en historische gevolgen van ontmoetingen tussen culturen. TITEL: Historische strip NIVEAU: 2 havo/vwo en 3 vmbo-t, maar met aanpassing voor meer niveaus mogelijk. BENODIGDE TIJD: 25 minuten TIJDVAK(KEN): Tijdvak 6, maar kernopdracht voor alle tijdvakken mogelijk.

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Regenten en Vorsten

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Regenten en Vorsten Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Regenten en Vorsten Samenvatting door een scholier 1536 woorden 15 februari 2011 6,4 80 keer beoordeeld Vak Geschiedenis GS H3, Regenten en Vorsten 3.1 Machthebbers

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis Afrika

Praktische opdracht Geschiedenis Afrika Praktische opdracht Geschiedenis Afrika Praktische-opdracht door een scholier 2206 woorden 11 januari 2007 6,3 74 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo HOOFDVRAAG Wat is mythe en wat is werkelijkheid

Nadere informatie

Buurtprofiel: Limmel hoofdstuk 7

Buurtprofiel: Limmel hoofdstuk 7 Buurtprofiel: hoofdstuk. Inleiding In dit hoofdstuk worden de kenmerken van het buurtprofiel voor gepresenteerd. Over de jaren, en worden de ontwikkelingen weergegeven en tevens wordt de leefbaarheid in

Nadere informatie

[download de bijlage voor de belangrijke afbeeldingen die niet te zien zijn in deze samenvatting op scholieren.com]

[download de bijlage voor de belangrijke afbeeldingen die niet te zien zijn in deze samenvatting op scholieren.com] Samenvatting door een scholier 1719 woorden 4 november 2014 6.8 20 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo [download de bijlage voor de belangrijke afbeeldingen die niet te zien zijn in deze samenvatting

Nadere informatie

Plakkaat van Verlatinghe 1581

Plakkaat van Verlatinghe 1581 Plakkaat van Verlatinghe 1581 DE NEDERLANDSE ONAFHANKELIJKHEIDSVERKLARING PROBUS 84 10 MEI 2012 JACQUES VAN DER JAGT Inhoudsopgave 1. Fasen Opstand 2. Totstandkoming Plakkaat 3. Inhoud algemeen 4. Politieke

Nadere informatie

Buurtprofiel: Pottenberg hoofdstuk 9

Buurtprofiel: Pottenberg hoofdstuk 9 Buurtprofiel: hoofdstuk. Inleiding In dit hoofdstuk worden de kenmerken van het buurtprofiel voor gepresenteerd. Over de jaren, en worden de ontwikkelingen weergegeven en tevens wordt de leefbaarheid in

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis H1 (-1.5)

Samenvatting Geschiedenis H1 (-1.5) Samenvatting Geschiedenis H1 (-1.5) Samenvatting door een scholier 1178 woorden 19 november 2017 5,7 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Geschiedenis Samenvatting H1 Het Spaanse wereldrijk

Nadere informatie

Collectievormingsprofiel (CVP) Geschiedenis

Collectievormingsprofiel (CVP) Geschiedenis Collectievormingsprofiel (CVP) Geschiedenis Actuele relatie met O&O De geschiedenis collectie is vooral bedoeld ter ondersteuning van onderzoek en onderwijs in het Instituut voor Geschiedenis. Het Instituut

Nadere informatie

Uit Engeland overgezonden stukken, 1791-1797

Uit Engeland overgezonden stukken, 1791-1797 Nummer Toegang: 2.01.27.04 Uit Engeland overgezonden stukken, 1791-1797 H.J. van der Tak Nationaal Archief (c) z.d. 2.01.27.04 3 I N H O U D S O P G A V E BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF... 5 Aanwijzingen

Nadere informatie

Ontdek de Wereld. Hoofdstuk 1C7

Ontdek de Wereld. Hoofdstuk 1C7 Ontdek de Wereld Hoofdstuk 1C7 Cursus 7.1 Wij en de wereld Wat leer je deze cursus? Wat internationale handel inhoudt Hoe de evenaar de aardbol verdeelt Wat en welke kaartprojecties er zijn Internationale-

Nadere informatie

Via het Noorden of via het Zuiden? In de jonge republiek was het kapitaal ruimschoots aanwezig. Maar om zelf een reis te maken moest je wel

Via het Noorden of via het Zuiden? In de jonge republiek was het kapitaal ruimschoots aanwezig. Maar om zelf een reis te maken moest je wel Werkstuk door een scholier 2591 woorden 6 november 2000 6,4 16 keer beoordeeld Vak Geschiedenis INLEIDING Dit werkstuk gaat voornamelijk over het schip de Breskens en zijn reis naar Japan. Een ontdekkingsreis,

Nadere informatie

7.1 Scheepsjournaals

7.1 Scheepsjournaals Thema/ onderwerp: Ontdekkaart 7.1 Scheepsjournaals Korte samenvatting van de leeractiviteit: De leerlingen vullen de woorden op de goede plek in in de gatentekst. De leerlingen bevragen het scheepsjournaal

Nadere informatie

Verslag van het nationaal archief Den Haag

Verslag van het nationaal archief Den Haag Verslag van het nationaal archief Den Haag Verslaggevers: Nafthali en Rens Wij gaan maandag 12 juni naar het nationaal archief in Den Haag. we gaan op zoek naar het gezonken schip van de VOC. VOC betekent:

Nadere informatie

Buurtprofiel: Nazareth hoofdstuk 5

Buurtprofiel: Nazareth hoofdstuk 5 Buurtprofiel: hoofdstuk. Inleiding In dit hoofdstuk worden de kenmerken van het buurtprofiel voor gepresenteerd. Over de jaren, en worden de ontwikkelingen weergegeven en tevens wordt de leefbaarheid in

Nadere informatie

Antwoorden Aardrijkskunde Antwoorden Discovery par. 1

Antwoorden Aardrijkskunde Antwoorden Discovery par. 1 Antwoorden Aardrijkskunde Antwoorden Discovery par. 1 Antwoorden door een scholier 1209 woorden 24 februari 2013 4,8 4 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Terra Discovery 1: Noord- Europa IJsland

Nadere informatie

keer beoordeeld 19 maart 2014

keer beoordeeld 19 maart 2014 0 Samenvatting door M. 2154 woorden keer beoordeeld 19 maart 2014 Vak Geschiedenis Methode Werkplaats Geschiedenis Werkplaats CE Examenkatern VWO De Republiek in een tijd van vorsten Hoofdstuk 3: Een Gouden

Nadere informatie

330 Lorrendrayen op Africa

330 Lorrendrayen op Africa 329 Samenvatting Op 3 juni 1621 verleenden de Staten-Generaal het octrooi aan de West-Indische Compagnie, waarmee zij het alleenrecht verwierf op de scheepvaart en handel in het Atlantisch gebied. Alle

Nadere informatie