NVVK Studiedag. Innoveren kun je leren'

Transcriptie

1 Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren NVVK Studiedag Innoveren kun je leren' 11 april 2017, Jaarbeurs te Utrecht

2 Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren Opening door dagvoorzitter Rik Bovenberg

3 Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren Programma uur Ontvangst uur Opening, dagvoorzitter Rik Bovenberg, bestuurslid NVVK uur Zonder aanpak laaggeletterdheid geen succesvolle schuldhulpverlening, Arjan Beune, adjunct-directeur Stichting Lezen en Schrijven uur Mobility Mentoring: vertaling naar de praktijk, Tamara Madern, Lector Schuldpreventie en vroegsignalering & zelfstandig ondernemer uur Inspireren om te innoveren, Tanja van der Linde, Sectorhoofd Services gemeente Zaanstad, Mariëlle Fleuren, beleidsmedewerker gemeente Rotterdam, Frank Jansen en Rutger Schoenmakers, beleidsadviseurs gemeente Den Haag uur Pauze uur Workshopronde uur LUNCH uur DATT Werkt in Venlo, Christien Thijssen, beleidsadviseur gemeente Venlo, Nelly Labrie en Anja Tijdhof, projectleiders DATT Werkt! uur Actualiteiten Schuldhulpverlening, Joke de Kock, voorzitter NVVK uur Workshopronde uur Korte pauze, wisseling workshops uur Workshopronde uur Afsluiting met hapje en drankje

4 Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren Zonder aanpak laaggeletterdheid geen succesvolle schuldhulpverlening Arjan Beune St. Lezen en Schrijven

5 Dubbel taboe: schulden en niet goed kunnen lezen, schrijven of rekenen Stichting Lezen & Schrijven, door Arjan Beune

6

7 Laaggeletterdheid en armoede

8 Missie L&S: iedereen kan meedoen Taal is middel Ondersteunen door heel NL gemeenten en organisaties door Agenderen Slim verbinden Omdenken vanuit doelgroep Praktisch hulp, waaronder: Screenen en herkennen; Les en trainingsmateriaal vrijwilligers en professionals.

9 Resultaten 6 maanden taalscholing Bron: Universiteit Maastricht

10 Resultaten gezondheid Bron: Universiteit Maastricht In 2016: bijna mensen aan de slag met netwerkaanpak

11 Dubbel taboe & vertrouwensband

12 Lezen en schrijven Als je niet goed kunt lezen en schrijven, Zal stilte voor de woorden altijd blijven.

13 Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren Mobility Mentoring: vertaling naar de praktijk Tamara Madern Lector Schuldpreventie

14 Mobility Mentoring Hoe inzichten uit de hersenwetenschap leiden tot een betere aanpak van armoede en schulden Tamara Madern & Nadja Jungmann

15 De aanleiding.

16 Handreiking Hoe inzichten uit de hersenwetenschap leiden tot een betere aanpak van armoede en schulden

17 Invloed van geldstress op gedrag

18 Reptielenbrein Oudste deel van ons brein (hersenstam) Regelcentrum bloeddruk, hartslag, ademhaling, temperatuur, evenwicht, coördinatie Primitieve instinctmatige levensfuncties, o.a. Honger, dorst Voortplantingsdrang Overlevingsdrang (vechten / vluchten)

19 Limbisch systeem Hoofdkwartier van emoties: angst, boosheid, verdriet, vreugde, walging, verbazing, minachting, jaloezie et cetera Eerste verwerking van signalen zintuigen (je vindt vaak al iets voordat je weet waarom je dat vindt)

20 Prefrontale cortex Nodig om doelgericht te handelen

21 Tijdelijke stress Bij de dag leven Niet direct in actie komen Zaken vooruit schuiven Minder doordachte beslissingen nemen Vooral het eigen gelijk zien Zaken vergeten Niet geloven dat je iets kunt realiseren.

22 Hersenactiviteit Geen stress Chronische stress

23 Twee processen Limbische systeem wordt niet bijgestuurd We reageren impulsiever, zijn ongeduldiger etc. Prefrontale cortex funtioneert nauwelijks We zijn minder goed in plannen, vergeten van alles, hebben meer moeite met doorzetten, moeilijker remmen op impulsen en eigen perspectief is leidend

24 Gedrag beïnvloedt door geldstress Bij de dag leven Tunnelvisie Minder doordachte beslissingen Vooral het eigen gelijk zien Belangrijke zaken vergeten Niet geloven dat je iets kunt realiseren. Te vaak voorkomend klantgedrag: niet in actie komen, uitval, passiviteit etc.

25 Gevolg voor het handelen Dynamiek 1: Onderontwikkelde EF Geen of nauwelijks plannen maken Niet of nauwelijks monitoren/bijsturen Prioriteiten niet goed stellen Geen of nauwelijks rem op verlangens Dynamiek 2: Schaarste Bij de dag leven en tunnelvisie Onverstandige beslissingen Tijdelijke daling IQ +/- 13 punten

26 Paradox van stress / schaarste Twee verbanden: 1. Wie door pech in het leven in de stress van schulden of armoede komt, zet zijn/haar executieve functies slechter in 2. Wie opgroeit in chronische stress van bv armoede loopt een achterstand op in de ontwikkeling van executieve functies Paradox: De maatschappij vraagt veel van mensen in armoede of met schulden, maar de functies die zij zo hard nodig hebben om eruit te komen hebben ze onvoldoende tot hun beschikking

27 Mobility Mentoring Ontwikkeld in Boston Op basis van wetenschappelijk literatuur over de impact van (chronische) stress op gedrag Dienstverleningsprincipes: Voorkom nog meer stress Vermijd grote cognitieve belasting Versterk executieve functies en copingsstrategieën

28 Een mobility mentor Bespreekt impact stress op gedrag Leert doelen stellen Werkt samen met klant strategieën uit Voorzien in zelfbeoordeling deelnemer Bieden van concrete expertise

29 Instrumenten Bridge to Self-Sufficiency Doel-actieplannen Beloningen Economic Independence index Hot jobs en smart start jobs Succes deelnemers inzichtelijk maken

30 Rendement MM Diverse onafhankelijke onderzoeken laten zien: New York Twee groepen met elk 700 deelnemers. MM specifiek ingezet op beloningen. MM-groep met beloningen: 30 procent hogere uitstroom naar betaald werk. Na vier jaar verdiende MMgroep gemiddeld 47 procent meer dan de groep zonder beloning. Washington Twee groepen van elk 1500 gezinnen vergeleken. MM-groep boekte op 21 indicatoren significante verbeteringen. Andere groep boekte statistisch minder significante verschillen en kleinere effecten op slechts een deel van de indicatoren

31 Vragen

32 Einde Tamara Madern

33 Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren Inspireren om te innoveren Tanja van der Linde Mariëlle Fleuren Rutger Schoenmakers Frank Jansen

34 Leefwereld PAGINA 34

35

36 Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren ROTTERDAM FAALT MET BELEID SCHULDHULP Bron: Binnenland Bestuur Het Rotterdamse schuldhulpverleningsbeleid heeft gefaald, en niet zo n beetje ook. Die conclusie trekt de Rotterdamse Rekenkamer in een keihard rapport. De schuldhulpverlening rammelt aan alle kanten en de hoop dat het binnenkort beter zal gaan, is een ijdele. Margot Limburg 03 mrt reacties De schuldhulpverlening in Rotterdam rammelt aan alle kanten. Die conclusie trekt de Rotterdamse Rekenkamer in een keihard rapport. Het schuldhulpverleningsbeleid faalt er al jaren en de hoop dat het binnenkort beter zal gaan, is een ijdele. Probleem wordt niet kleiner Rotterdam heeft veel inwoners met schulden en de hoogte van die schulden is ook nog eens boven het landelijk gemiddelde. De lokale rekenkamer onderzocht daarom of de gemeentelijke schuldhulp de mensen met schulden wel bereikt en of het beleid dat de gemeente tussen 2012 en 2015 gevoerd heeft bijdraagt aan het verminderen van dat probleem. Het antwoord is simpel maar hard: nee. Bovendien verwacht de rekenkamer weinig goeds van het beleid dat sindsdien is gevoerd. Ingewikkeld en onpersoonlijk De gemeente is er niet in geslaagd om met het schulddienstverleningsbeleid het aantal inwoners met problematische schulden omlaag te brengen. Is de eerste conclusie van de rekenkamer. Reden hiervoor is dat de schuldhulpverleners de inwoners met die het betreft niet voldoende bereikt. In 2015 diende slechts 8 procent van de ongeveer 27 duizend Rotterdammers met problematische schulden een aanvraag in bij de Kredietbank voor een schuldhulpregeling. Dat dit percentage zo laag ligt, komt doordat aanvragen te ingewikkeld is en er te veel verschillende organisaties bij betrokken zijn. Ook hebben inwoners persoonlijke hulp nodig terwijl de gemeente vooral collectieve ondersteuning biedt. Signalen worden niet opgepikt Daarnaast gaat Rotterdam niet goed om met signalen van bijvoorbeeld woningcorporaties of het waterbedrijf. Als deze instanties aangeven dat er een probleem is, springt de gemeente daar niet actief op in. De wijkteams krijgen ook een draai om de oren van de rekenkamer. Zij zijn er niet in geslaagd de beoogde signalering door partijen in het wijknetwerk, zoals huisartsen en scholen, te realiseren. En de afdeling Werk en Inkomen signaleert de schuldenproblematiek bij uitkeringsgerechtigden niet structureel. Geen monitoring De gemeente laat ook steken vallen op het gebied van monitoring. Hierdoor ontbreekt het het college aan inzicht en wat er gebeurt en kan het college dus ook niet zien welke onderdelen verbeterd moeten worden. Eén van de doelstellingen van het college is om bijvoorbeeld wijkteams te laten werken aan gedragsverandering van schuldenaars, maar ook dat is niet gelukt, concludeert de rekenkamer. Geen verbetering te verwachten Het onderzoek spitste zich toe op het beleid tussen 2012 en 2015, maar ook voor de opvolgende periode tussen 2016 en 2019 verwacht de rekenkamer weinig verbetering in het aantal mensen dat met problematische schulden te maken heeft. De factoren die het bereik van schulddienstverlening en een integrale aanpak van schuldproblemen belemmeren, worden namelijk onvoldoende onderkend en/of aangepakt, is de harde conclusie. Ook heeft het college onvoldoende gewaarborgd dat er over deze periode wél verantwoording af kan worden gelegd over de resultaten. Want er zijn geen meetbare doelen geformuleerd en een methode om te monitoren moet nog worden ontwikkeld. Reactie college De gemeente erkend in een reactie op het rapport dat de schuldhulpverlening beter moet en wijst erop dat ze in maart het uitvoeringsprogramma Samenhang schulddienstverlening zal presenteren. Daarin zullen verbeteringen in de dienstverlening langs drie sporen aangepakt worden. De ondersteuning zal verbeterd worden, zal effectiever worden en de effecten zullen beter gemonitord worden. De veranderingen zullen tijd kosten, maar ook voor de korte termijn worden verbeteringen zichtbaar, aldus het college. Te simpel In de conclusie van de rekenkamer dat er weinig verbetering te verwachten valt, kan het college zich dan ook niet vinden. De conclusie dat het succes kan worden beoordeeld aan de hand van een dalend aantal Rotterdammers met schulden, is te simpel, vindt het college. Ze wijst erop dat er een verbetertraject is ingezet. Dat er in de beleidsdocumenten geen meetbare doelen zijn opgenomen klopt, aldus de gemeente. Maar dat hoeft ook niet, omdat het een visiedocument is. De gemeente werkt eraan met een monitor te komen.

37 Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren Eén op de vijf Rotterdamse kinderen is arm Bron: AD Bijna één op de vijf kinderen in Rotterdam leeft in armoede. Dat blijkt uit een vandaag verschenen rapport. In 2015 betrof het iets meer dan 18 procent van alle Rotterdamse kinderen. Het Verwey- Jonker Instituut, dat het onderzoek samen met onder meer Defence for Children uitvoert, heeft het dan over kinderen 0 tot en met 17 jaar die leven in gezinnen met een bijstandsuitkering, eventueel aangevuld met bijzondere bijstand. De situatie is ten opzichte van 2014 overigens wel licht verbeterd. Het verschil met ,80 procent is echter groot. Dat geldt eveneens voor het gat met de nummer twee op de lijst, Heerlen. De Limburgse gemeente wisselde in 2015 van plek met Amsterdam, dat nu op nummer drie staat met 13,86 procent. In Heerlen leeft gaat het om iets meer dan 14 procent van de jeugd. Op provinciaal niveau staat Zuid-Holland met 8,76 procent (2015) bovenaan. Groningen volgt met 8,47 procent. In beide provincies is de situatie al jaren vergelijkbaar, zo melden de onderzoekers.

38 Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren

39

40 Jongeren Perspectief Fonds

41 Jongeren Perspectief Fonds

42 #JP F Jongeren Perspectief Fonds

43 Jongeren Perspectief Fonds #JP F Meer weten?

44 Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren PAUZE

45 Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren Workshopronde uit blok 1 Mobility Mentoring Laaggeletterdheid Update Vrij Te Laten Bedrag

46 Mobility Mentoring Toepassen in uw organisatie Tamara Madern, 11 april 2017

47 Handreiking Hoe inzichten uit de hersenwetenschap leiden tot een betere aanpak van armoede en schulden

48 Twee processen Limbische systeem wordt niet bijgestuurd We reageren impulsiever, zijn ongeduldiger etc. Prefrontale cortex functioneert nauwelijks We zijn minder goed in plannen, vergeten van alles, hebben meer moeite met doorzetten, moeilijker remmen op impulsen en eigen perspectief is leidend

49 Gedrag beïnvloedt door geldstress Bij de dag leven Tunnelvisie Minder doordachte beslissingen Vooral het eigen gelijk zien Belangrijke zaken vergeten Niet geloven dat je iets kunt realiseren. Te vaak voorkomend klantgedrag: niet in actie komen, uitval, passiviteit etc.

50 Aanpak Mobitity Mentoring

51 Mobility Mentoring

52 Bridge to self-sufficiency

53 Doel-actieplan & beloningen

54 Rekenmodule benodigd inkomen Uitgangspunt: opheffen geldstress is randvoorwaarde duurzame zelfvoorzienendheid Professionals hebben paraat: Welk bedrag moet jij verdienen om geen geldstress te hebben? Wat verdien je met de verschillende beroepen? Naar welke lage opleiding-veel verdienen beroepen is er vraag?

55 Bij welk inkomen geen geldstress? 1 1 volwassene + volwassene kind 8 jaar 1 volwassene + 2 volwassenen + kind 6 en 14 jaar kind 6 en 14 jaar Noodzakelijke Reserveren Leuk Minimuminkomen Verschil Gebaseerd op cijfers uit Nibud budgethandboek 2016

56 Inspiratie voor anderen

57 Scenario s voor implementatie 3 Interventietrouw implementeren MM Inspanningen voor de organisatie 1 Toevoegen losse elementen 2 Herontwerp bestaande dienstverlening Te verwachten effecten

58 1 Voorbeelden los in te voegen elementen Professionals impact van stress met deelnemers laten bespreken Mentoring als benadering invoegen (manier vragen stellen etc) Gebruik inzicht minimaal benodigd inkomen Reminders sturen, to do lijstjes, stappenplannen maken etc Doel-actieplannen (al dan niet met beloningen) Bridge to Self-sufficiency inzetten Formulieren vereenvoudigen, minder tegelijk vragen etc Resultaten deelnemers inzichtelijk maken Herinrichting groepswerk

59 2 Herontwerp bestaande dienstverlening Theoretische basis is impact stress op gedrag Middel is bevorderen/ontlasten executieve functies om het beoogde beleidsdoel te bereiken (schulden oplossen, betaald werk vinden, stabielere opvoeding etc) Afhankelijk van de beoogde doelen doordenken 1. Welke instrumenten van toegevoegde waarde zijn 2. Welke aanpassingen/veranderingen nodig zijn in opleiding/coaching professionals (zodat zij invulling gaan geven aan mentoring 3. Hoe de dienstverlening ontstrest kan worden

60 Alphen aan den Rijn Context Wens implementatie op niveau bestuur en management, draagvlak professionals Professionals zijn getraind in methodiek Sturen op Zelfsturing 1 Werkplaatsen om te ontwerpen: bridge, doel-actieplannen, beloningssysteem 2 Aanvullende training professionals om invulling te geven aan mentoring en om impact stress op gedrag te leren bespreken 3 Meten van effecten aanvraag subsidie Alphen aan den Rijn

61 Brainstorm: instrumenten

62 Brainstorm: Innoveren kun je leren

63 Eigen doel-actieplan maken

64 Einde Tamara Madern

65 Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren Datt Werkt! in Venlo Christien Thijssen Nelly Labrie Anja Tijdhof

66

67 STUDIEDAG NVVK DATT Werkt! in Venlo 11 april 2017

68 DATT Werkt! in Venlo NELLY LABRIE SCHAARSTE BEKEND MAAKT BEMIND AFSTEMMEN ORGANISATIE- EN LEEFWERELD CHRISTIEN THIJSSEN DATT WERKT! TOOLBOX ANJA TIJDHOF

69 6 bijeenkomsten met management, sleutelfunctionarissen, uitvoerende medewerkers, vrijwilligers en ervaringsdeskundigen. 3 thema s: bekend maakt bemind, schaarste en organisatiewereld versus leefwereld. Doel: Versterking van de infrastructuur, verbetering van de ketensamenwerking en duurzame bestrijding van armoede en schulden.

70 SCHAARSTE

71 AFSTEMMING ORGANISATIEWERELD LEEFWERELD

72 KETENSPEL Stichting Proteion Cliëntenraad Gemeente Veno Hoe zit dat? Allerzorg Fictie of feit Vluchteling en-werk??? Antares Bibliothee k Boei Limburg Gezin/Burger Bureau Jeugdzorg N-L Zorggroep Hoe zit dat? Dichterbij Vluch t- heuv el Humanita s St Vincent van Gogh Senioren Platform Sociaal Wijkteam MET de wijk Venlo St Speciaal Onderwijs N & M Limburg Fictie of feit St Jongerenkerk Venlo Leger des Heils Schuldhul pmaatje Vluch t- heuv el WAA Wel.kom Vluch t- heuv el Woonwen z Synthese GGD Fictie of feit Hoe zit dat? Stichting t Groenewo ld Vereniging Marokkaans e Alhouda Als ik het voor het zeggen had.. Wonen Limburg Fictie of feit Radar Uitvoering Moveoo Dag/nacht opvang Adviesra ad Sociaal Domein Parochiefederatie Mutsaersstichting PvdA PLANgroe p HDV Venlo Tevhit Camii / Moskee Gilde Opleidingen St Lezen & schrijven MEE Stichting Voedselban k Politie Hoe zit dat?

73 LANDELIJKE TOOLBOX Gereed eind juli 2017 Wordt gratis verspreid in alle gemeenten in Nederland

74 Samen aan de slag in Venlo! Proces w.o. DATT werkt (in Venlo) De Armoede Troef Toolbox Product w.o. Beleidsplan een integrale aanpak schuldhulpverlening in Venlo

75 UITKOMSTEN IN VENLO Houd rekening met: Schaamte Teleurstelling Mogelijkheden voor kinderen Beperkte taal- en basisvaardigheden Procedures: Menselijke maat Straf niet te snel Denk in mogelijkheden Durf out of the box te denken Voorkom herhaling Samenwerking Elkaar leren kennen Elkaars werk leren kennen Voorkom sociale uitsluiting Betrek scholen

76 Beleid schuldhulpverlening tot nu toe Veel van huidige beleid staat nog, goede kwaliteitsbodem gelegd onder de integrale aanpak schuldhulpverlening in Venlo We ontwikkelen vooral door en verbinden met andere beleidsthema s en met proces sociale wijkteams (van 2D naar 3D, inclusief schuldhulpverlening)

77 Missie: de integrale aanpak schuldenproblematiek bevordert participatie van (kwetsbare) burgers in Venlo financiële zelfredzaamheid dusdanig bevorderen dat schulden geen belemmering vormen voor maatschappelijke participatie kwaliteit van leven neemt toe voorkomen onnodige maatschappelijke kosten

78 Visie: een samenhangend hulpaanbod van preventie, curatie en nazorg met als doel zowel financiële problemen als de oorzaak hiervan op te lossen of te stabiliseren, zodanig dat deze geen belemmering vormen om te kunnen participeren in de samenleving, waarbij maatwerk wordt toegepast. de eigen verantwoordelijkheid en gedragsverandering van de burger staan hierbij voorop.

79 Vijf beleidsuitgangspunten, waarvan één essentieel is veranderd: Beleidsuitgangspunt 1 was: We gaan aansturen op meer zelf organiserend vermogen in de samenleving. De nadruk komt te liggen op de zelfredzaamheid van mensen. Beleidsuitgangspunt 1 is nu: 1. We geloven in het zelf organiserend vermogen van de samenleving en de zelfredzaamheid van mensen. Mensen die daarbij (tijdelijk) een extra steun in de rug nodig hebben wordt die steun geboden. 2. De ambitie is elke schuldenaar een zo stabiel mogelijke financiële toekomst te bieden waardoor schulden geen belemmering vormen voor volwaardige deelname aan de samenleving. 3. Schuldhulpverlening heeft door een integrale aanpak een blijvend effect. 4. Door aandacht voor preventie en nazorg wordt het (opnieuw) ontstaan van schulden voorkomen. 5. Het principe van wederkerigheid wordt toegepast door gebruik te maken van ervaringsdeskundigheid.

80 Nieuw in het kaderstellend beleidsplan schuldhulpverlening is: de andere manier van kijken naar wat armoede en schulden doen met mensen. Zelfredzaamheid is, zeker in eerste fase van de ondersteuning bij problematische schulden, vaak nog een brug te ver. mogelijkheden onderzoeken van een aanpak om ook kwetsbare zzp ers te ondersteunen, (Besluit bijstandsverlening zelfstandigen 2004, Bbz).

81 Waar een wil èn ondersteuning is,.... is een financieel zo stabiel mogelijke toekomst mogelijk

82 De beleidskaders zijn 25 januari 2017 vastgesteld in de gemeenteraad van Venlo

83 NU: bezig met uitwerken in een Uitvoeringsplan aanpak integrale schuldhulpverlening in Venlo waarbij we (nog meer) met andere beleidstermijnen verbinden middels acht speerpunten.

84 Acht speerpunten 1. Laagdrempelige toegang schuldhulpverlening, in de nabije toekomst via sociale wijkteams 2. Sturen op kwaliteit en resultaat 3. Samenwerken met partners in het kader van vroeg signalering van betalingsachterstanden 4. Preventie door het bevorderen van zelfredzaamheid 5. Gebruik maken van de (eigen) kracht van de samenleving 6. Bestendigen van de ketensamenwerking en onderlinge afstemming 7. Ontschotten (van beleid en wetten) 8. Verbinden met andere (leef)domeinen: laaggeletterdheid en armoedebeleid

85 Resultaten DATT werkt Beleidsplan een integrale aanpak Schuldhulpverlening in Venlo waarbij beleidskaders vanuit de nieuwste inzichten wat langdurige armoede en schulden met mensen doen. Vertaling naar de praktijk middels een concreet uitgewerkt uitvoeringsplan een integrale aanpak Schuldhulpverlening in Venlo.

86 Resultaten DATT werkt En het allerbelangrijkste: inzicht in en daardoor meer begrip voor wat langdurige armoede en schulden met mensen doen én een brede integrale kijk op de aanpak én een versterking van de infrastructuur én een verbetering van de ketensamenwerking én een doorontwikkeling duurzame bestrijding van armoede en schulden

87 Vervolg: werk in uitvoering

88 Vereniging voor schuldhulpverlening en en sociaal bankieren Actualiteiten Schuldhulpverlening Joke de Kock voorzitter NVVK

89 Vereniging voor voor schuldhulpverlening schulhulpverlening en sociaal bankieren Nieuwe wet- en regelgeving Nieuwe beslagvrije voet Besluit wettelijk moratorium minder bronnen noodzakelijk dat het er is + minder afhankelijk van klant voorziening tegen samenloop + inzet budgetbeheer betrouwbaar en eenvoudig bankbeslag niet geregeld kosten voor gemeenten - geen directe toegang schuldhulpverlening tot polisadministratie - doorlooptijd rechtbanken BVV in plaats van VTLB geen prikkels voor schuldeisers

90 Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren

91 Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren Consultatie Wft Wat wil het ministerie van Financiën? Opzet van de Wet financieel toezicht, later eventueel ook de inhoud veranderen. Waarom is het van belang? Omdat de NVVK-leden de Wft volgen waar het gaat om kredietverlening, rekeningenbeheer, financieel advies en de vakbekwaamheidseisen in deze. Wat is onze inzet? De aparte rol van NVVK-leden en kredietbanken benadrukken en de belangen van de NVVK behartigen, de bijzondere positie in de Wet behouden/uitbreiden.

92 Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren Nieuwe poging AMvB gegevensuitwisseling Wie moet er informatie kunnen krijgen? Wat voor informatie is strikt noodzakelijk? Waar moet die informatie vandaan komen? Hoe moet de informatie worden verkregen? Hoe zit het met de privacy?

93

94 Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren

95 Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren

96 Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren Congres Donderdag, 18 mei 2017

97 Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren Workshopronde uit blok 2 Mobility Mentoring Ketenspel Bekend maakt bemind Innovaties in Zaanstad

98 Mobility Mentoring Toepassen in uw organisatie Tamara Madern, 11 april 2017

99 Handreiking Hoe inzichten uit de hersenwetenschap leiden tot een betere aanpak van armoede en schulden

100 Twee processen Limbische systeem wordt niet bijgestuurd We reageren impulsiever, zijn ongeduldiger etc. Prefrontale cortex functioneert nauwelijks We zijn minder goed in plannen, vergeten van alles, hebben meer moeite met doorzetten, moeilijker remmen op impulsen en eigen perspectief is leidend

101 Gedrag beïnvloedt door geldstress Bij de dag leven Tunnelvisie Minder doordachte beslissingen Vooral het eigen gelijk zien Belangrijke zaken vergeten Niet geloven dat je iets kunt realiseren. Te vaak voorkomend klantgedrag: niet in actie komen, uitval, passiviteit etc.

102 Aanpak Mobitity Mentoring

103 Mobility Mentoring

104 Bridge to self-sufficiency

105 Doel-actieplan & beloningen

106 Rekenmodule benodigd inkomen Uitgangspunt: opheffen geldstress is randvoorwaarde duurzame zelfvoorzienendheid Professionals hebben paraat: Welk bedrag moet jij verdienen om geen geldstress te hebben? Wat verdien je met de verschillende beroepen? Naar welke lage opleiding-veel verdienen beroepen is er vraag?

107 Bij welk inkomen geen geldstress? 1 1 volwassene + volwassene kind 8 jaar 1 volwassene + 2 volwassenen + kind 6 en 14 jaar kind 6 en 14 jaar Noodzakelijke Reserveren Leuk Minimuminkomen Verschil Gebaseerd op cijfers uit Nibud budgethandboek 2016

108 Inspiratie voor anderen

109 Scenario s voor implementatie 3 Interventietrouw implementeren MM Inspanningen voor de organisatie 1 Toevoegen losse elementen 2 Herontwerp bestaande dienstverlening Te verwachten effecten

110 1 Voorbeelden los in te voegen elementen Professionals impact van stress met deelnemers laten bespreken Mentoring als benadering invoegen (manier vragen stellen etc) Gebruik inzicht minimaal benodigd inkomen Reminders sturen, to do lijstjes, stappenplannen maken etc Doel-actieplannen (al dan niet met beloningen) Bridge to Self-sufficiency inzetten Formulieren vereenvoudigen, minder tegelijk vragen etc Resultaten deelnemers inzichtelijk maken Herinrichting groepswerk

111 2 Herontwerp bestaande dienstverlening Theoretische basis is impact stress op gedrag Middel is bevorderen/ontlasten executieve functies om het beoogde beleidsdoel te bereiken (schulden oplossen, betaald werk vinden, stabielere opvoeding etc) Afhankelijk van de beoogde doelen doordenken 1. Welke instrumenten van toegevoegde waarde zijn 2. Welke aanpassingen/veranderingen nodig zijn in opleiding/coaching professionals (zodat zij invulling gaan geven aan mentoring 3. Hoe de dienstverlening ontstrest kan worden

112 Alphen aan den Rijn Context Wens implementatie op niveau bestuur en management, draagvlak professionals Professionals zijn getraind in methodiek Sturen op Zelfsturing 1 Werkplaatsen om te ontwerpen: bridge, doel-actieplannen, beloningssysteem 2 Aanvullende training professionals om invulling te geven aan mentoring en om impact stress op gedrag te leren bespreken 3 Meten van effecten aanvraag subsidie Alphen aan den Rijn

113 Brainstorm: instrumenten

114 Brainstorm: Innoveren kun je leren

115 Eigen doel-actieplan maken

116 Einde Tamara Madern