Jaardocument 2014 de Bascule

Transcriptie

1 Jaardocument 2014 de Bascule

2 De Raad van Bestuur van de stichting De Bascule heeft het maatschappelijk verslag op 28 mei 2015 vastgesteld. De heer dr. P.J.M van den Elzen De Raad van Commissarissen van de stichting De Bascule heeft het maatschappelijk verslag goedgekeurd op 29 mei De heer prof. dr. ir. R.E. Delver Voorzitter Raad van Commissarissen 1

3 Inhoudsopgave Voorwoord Uitgangspunten voor de verslaggeving Profiel van de organisatie Algemene identificatiegegevens Structuur van het concern Kerngegevens Samenwerkingsrelaties Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap Normen voor goed bestuur Raad van Bestuur Toezichthouders; jaarverslag Raad van Commissarissen (RvC) Speerpunten in bedrijfsvoering Medezeggenschap cliënten Ondernemingsraad (OR) Medezeggenschap scholen Beleid, inspanningen en prestaties Meerjarenbeleid, beleidsvoorbereiding Algemeen beleid in Algemeen kwaliteitsbeleid Bascule Zorg Kwaliteitsbeleid ten aanzien van cliënten in zorg Personeelsbeleid Samenleving en belanghebbenden Financieel beleid Beleid, inspanning en prestaties Therapeutische Pleegzorg Inleiding De zorglijn Therapeutische Pleegzorg binnen de Bascule De belangrijkste speerpunten en projecten in Realisatie van de gestelde doelen Capaciteit en productie Kwaliteit Beschikbaarheid en bereikbaarheid Pleegouderraad en Cliëntparticipatie Externe overlegorganen en lidmaatschappen Samenwerking en overleg met ouders Afkortingen Jaarrekening

4 Bijlagen Bijlage 1: Organogram de Bascule Bijlage 2: Overzicht wetenschappelijk onderzoek de Bascule 2014 Bijlage 3: Nevenfuncties leden Raad van Commissarissen Bijlage 4: Herstelplan voor 2014 Bijlage 5: Overzicht van de in 2014 ingediende klachten Bijlage 6: Overzicht van de CIR meldingen in

5 Voorwoord De afgelopen jaren zijn er in de Jeugd GGZ veel veranderingen doorgevoerd die van grote invloed waren op de Bascule. Denk aan de overgang naar het DBC systeem, de steeds verder krimpende budgetten en het verplaatsen van steeds meer zorg naar de eerste lijn. Ondanks alle inspanningen was de Bascule niet altijd in staat om effectief op deze veranderingen in te spelen. Het behoud van de goede zorg kwam voor de Bascule eind 2013 in gevaar. Eind 2013 heeft de Raad van Bestuur het herstelplan alle hens aan dek opgesteld. De gevolgen van het herstelplan waren ingrijpend voor de Bascule. Vooral voor alle medewerkers die de organisatie moesten verlaten. De druk op de medewerkers om de vele maatregelen goed uit te voeren was ongewoon hoog maar noodzakelijk. De Bascule is gelukkig in staat geweest de zorg voor onze cliënten goede doorgang te laten vinden. Dat kon echter alleen dankzij de enorme motivatie van onze medewerkers. Alle hens was aan dek! De transitie van de Jeugd GGZ naar de gemeentes en de verdere krimp van de budgetten veroorzaakte echter nieuwe onzekerheden. In de tweede helft van 2014 is er enorm veel energie gestoken in de relaties met de vele gemeenten om de zorg voor onze cliënten vanaf 2015 te continueren. De gemeente Amsterdam heeft daarbij namens de omliggende gemeentes een leidende rol gespeeld. De Bascule is haar zeer erkentelijk voor de constructieve gesprekken en het vertrouwen in de Bascule. De contractering met Amsterdam, de andere gemeenten en de landelijke raamovereenkomst met de VNG eiste veel van onze organisatie, maar over het algemeen zijn wij redelijk tevreden over de gemaakte afspraken. Wel leiden al deze contracten, naast de al bestaande verantwoordingsverplichtingen, tot een nog groter beslag op de organisatie in termen van verantwoording. Dit vanwege de grote verschillen tussen de gemeenten onderling. We mogen gelukkig concluderen dat de Bascule enorme stappen heeft gezet in de richting van behoud van goede zorg. Gedurende 2014 heeft de Bascule Zorg ruim cliënten, inclusief hun gezin, kunnen helpen. De HKZ audit liet opnieuw zien dat de kwaliteit van zorg uitstekend is. Ik ben trots op de medewerkers die dit mogelijk hebben gemaakt en heel erg blij met de enorme verbeteringen in de klantgerichtheid en slagvaardigheid van de organisatie. Ook ben ik heel erg positief over de steeds strategischere inbreng van de Centrale Cliëntenraad bijvoorbeeld op het gebied van herstelondersteunende zorg. De financiële resultaten van 2014 zijn beter dan in de begroting voorzien, al moet 2015 zeker ook gericht zijn op de stabiliteit van deze financiële resultaten. Rest mij alle medewerkers van de Bascule, maar ook alle stakeholders, te bedanken voor de enorme inzet die zij in 2014 hebben geleverd. Amsterdam, 12 mei 2015 Raad van Bestuur de Bascule Peter van den Elzen 4

6 1 Uitgangspunten voor de verslaggeving Dit maatschappelijk verslag van Stichting de Bascule is opgesteld in overeenstemming met het format jaarverantwoording zorginstellingen dat jaarlijks onder verantwoordelijkheid van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport wordt gepubliceerd. Als onderdeel van de jaarverantwoording wordt ook een groot aantal feitelijke gegevens via een webenquête ingevoerd en voldoet de Bascule ook aan de andere verantwoordingsverplichtingen, die aan de Bascule als kinder- en jeugdpsychiatrisch centrum en provinciaal gefinancierde jeugdzorginstelling worden gesteld. De stadsregio Amsterdam en de provincie Noord Holland ontvangen bij deze jaarverantwoording 2014 een apart hoofdstuk 5, waarin het maatschappelijk verslag van de RVE Trauma & Gezin, afdeling Therapeutische Pleegzorg is opgenomen. Dit document is, conform de subsidie-eisen, al voor 1 mei 2015 aan hen toegezonden. Naast (jeugd)zorginstelling is de Bascule ook verantwoordelijk voor twee scholen (de Professor Waterink School en de Pionier). De voor de scholen geldende wetgeving maakt het wenselijk voor dit onderdeel van de Bascule een afzonderlijk jaarverslag op te stellen. Deze is via de website van de Bascule te raadplegen, Afkortingen proberen we in dit maatschappelijk verslag zo veel mogelijk te vermijden. Omdat dat niet overal is gelukt, vindt u op de laatste pagina voor de bijlagen een afkortingenlijst. De volledige jaarverantwoording 2014 bestaat uit de volgende onderdelen: het maatschappelijk verslag van de Bascule (hoofdstuk 1 tot en met 4 met bijlagen); het maatschappelijk verslag Jeugdzorg (hoofdstuk 5); de jaarrekening van de Bascule; en een aantal feitelijke gegevens in daartoe voorgeschreven bijlagen. Deze bijlagen worden via een webenquête ingevoerd en zijn te raadplegen via 5

7 2 Profiel van de organisatie 2.1 Algemene identificatiegegevens Naam: Stichting de Bascule Adres: Rijksstraatweg 145, 1115 AP Duivendrecht Telefoon: tel Identificatienummer NZa: AGB code: Nummer Kamer van Koophandel: BTW nummer: B02 Algemeen adres: adres voor het jaardocument: Website: Wat is de Bascule? Stichting de Bascule (hierna: de Bascule) exploiteert een academisch centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie en twee scholen voor speciaal onderwijs voor kinderen van vier tot twaalf jaar. Vanuit verschillende locaties in Amsterdam, Duivendrecht, Hilversum, Purmerend, Zaandam en Hoofddorp bieden wij hulp en onderwijs aan kinderen en jongeren met psychiatrische problemen en ontwikkelingsstoornissen. Wij helpen kinderen en jongeren én hun ouders of verzorgers. Hulpverleners kunnen ook een beroep op de Bascule doen voor een kinder- en jeugdpsychiatrisch consult voor een cliënt. De Bascule wil kinderen en jongeren met psychiatrische problemen de zorg bieden die zij nodig hebben. Zorg van goede kwaliteit. Wij werken daarom zoveel mogelijk met behandelingen die wetenschappelijk onderzocht en bewezen effectief zijn. Zo nodig ontwikkelen wij in samenwerking met anderen nieuwe methodieken. Onze dochteronderneming PI Research BV, een organisatie voor onderzoek, innovatie en opleiding gericht op de ontwikkeling, opvoeding en behandeling van kinderen en jeugdigen, speelt daarin een belangrijke rol. Daarnaast werkt de Bascule nauw samen met het AMC en het VUmc. De strategie van de Bascule Kernwaarden en missie vormen de basis voor het (strategisch) beleid van de Bascule. In 2012 heeft de Bascule geconstateerd dat een aanpassing van het strategisch beleid, kernwaarden, visie en missie noodzakelijk is. In 2014 is het besluit genomen om een breder gedragen strategietraject te starten om te komen tot een hernieuwde missie, visie en strategie voor de komende jaren. Het strategietraject wordt afgerond in de eerste helft van In dit verslag worden de missie, visie en kernwaarden beschreven die voor het jaar 2014 van toepassing waren. 6

8 Wat is de missie van de Bascule? De Bascule zorgt er voor dat kinderen en jongeren met psychiatrische problemen in Amsterdam en omstreken weer een toekomst hebben, zoveel mogelijk binnen hun natuurlijke leefomgeving (gezin, school en vrije tijdsbesteding). Door een brug te slaan tussen wetenschap en praktijk bieden wij wetenschappelijk verantwoorde behandeling, ondersteuning en onderwijs en spelen wij flexibel in op nieuwe ontwikkelingen door middel van snelle programma ontwikkeling en methodiek implementatie. Wat is de visie van de Bascule? De Bascule ziet zichzelf als een zorgverlenende organisatie die zich op een doelmatige en efficiënte manier inzet voor een toegankelijk, volledig en complementair kinder- en jeugdpsychiatrisch zorgaanbod in Amsterdam en omstreken. Bovendien voorziet de Bascule in (speciaal) onderwijs voor de kinderen die in behandeling zijn. Om dit waar te kunnen maken, staat de cliënt en zijn omgeving binnen de Bascule centraal. Cliënten mogen de best mogelijke zorg verwachten van de Bascule, geleverd in een professionele, respectvolle en vriendelijke omgeving. De Bascule levert een extra inspanning om aan te sluiten bij de realiteit van de multiculturele samenstelling van de bevolking in haar verzorgingsgebied. De Bascule past haar visie op de organisatie, personeelsbeleid en de daarmee samenhangende behandelvisie en opleidingsvisie voortdurend aan op ontwikkelingen in de zorgvraag en de omgeving. Zij is vernieuwend in zowel het zorgaanbod als in de wijze waarop de zorg is georganiseerd. Daarnaast heerst er een grote mate van wederkerigheid binnen de Bascule: wat gevraagd wordt van de ander wordt ook aan die ander geboden. Dit is geconcretiseerd in het Basculemodel dat dient als leidraad bij het meerjarenbeleid. Om kwalitatief goede zorg te kunnen bieden en te voldoen aan the state of the art participeert de Bascule in wetenschappelijk onderzoek, methodiekontwikkeling, onderwijs en opleiding binnen het vakgebied en de kennisgebieden die relevant zijn voor de kinder- en jeugdpsychiatrie. Om complementaire en kwalitatief hoogwaardige zorg en onderwijs te kunnen garanderen werkt de Bascule samen met andere organisaties op het gebied van jeugdzorg, onderwijs, jeugdbeleid, volwassenen zorg, somatische zorg en wetenschappelijk onderzoek. Kernwaarden Klant- en vraaggericht: Hoge kwaliteit van de dienstverlening houdt in dat cliënt en klant centraal staan, binnen het kader van de organisatiedoelstellingen. Het feit dat dit topic op de eerste plaats staat houdt in dat ook acties die uit de andere kernwaarden voortvloeien getoetst worden op de meerwaarde die deze acties opleveren voor de cliënt / klant 1. Interculturalisatie van de Bascule is een noodzakelijke voorwaarde voor klantgerichtheid. 1 Met cliënt wordt ouders of jeugdigen bedoeld die hulp krijgt van de Bascule. Met klant wordt iedereen bedoeld die een dienst afneemt van de Bascule, dat kan dus zowel een medewerker zijn die een beroep doet op ondersteuning van een interne afdeling als een verwijzer of journalist. 7

9 Systeemgericht: De problemen die kinderen en hun opvoeders presenteren worden altijd in de context van de dagelijkse leefomgeving (thuis, op school en bij de vrije tijdsbesteding) onderzocht en behandeld en bij de evaluatie wordt het gehele cliëntsysteem betrokken. Professioneel: Cliënten mogen van de Bascule het hoogste niveau van professionele deskundigheid verwachten. Hiertoe biedt de Bascule opleiding en onderwijs voor zowel de eigen medewerkers, collega s van andere organisaties als toekomstige professionals. Vernieuwend / innovatief: De Bascule heeft de ambitie om alert en flexibel in te spelen op nieuwe ontwikkelingen in en rondom ons vakgebied. We doen dat onder meer door programma s te ontwikkelen en door nieuwe methodieken te implementeren. In samenwerking met universiteiten dragen we door onderzoek en onderwijs bij aan de wetenschappelijke onderbouwing van ons vakgebied. 2.2 Structuur van het concern Alle activiteiten van de Bascule zijn ondergebracht in Stichting de Bascule met als statutaire vestigingsplaats Amsterdam. De Bascule heeft één dochteronderneming: PI Research BV. De Bascule is de enige aandeelhouder. De Raad van Bestuur van de Bascule trad in 2014 op als Raad van Commissarissen van PI Research. Ten behoeve van de (oud-) werknemers van het Gemeentelijk Paedologisch Instituut (GPI) is eind 2005 de stichting werkgever GPI opgericht. Hierin zijn de pensioenrechten van deze werknemers ondergebracht. Stichting de Bascule is bestuurder van deze stichting. De Stichting de Bascule had een maatschapovereenkomst met GGz Centraal in t Gooi, ten behoeve van het Regionaal Centrum voor Kinder- en Jeugdpsychiatrie (RCKJP) in t Gooi. Deze maatschapovereenkomst is in goed overleg per 1 januari 2015 beëindigd. Het jaar 2014 heeft in het teken gestaan van voorbereidingen voor de ontvlechting van het RCKJP, zodat beide organisaties onafhankelijk van elkaar zorgactiviteiten kunnen verrichten. De Bascule verleent met ingang van 2015 zorg in t Gooi binnen de Regiopoli Gooi en Vechtstreek, onder de merknaam van de Bascule. De samenwerking van de Bascule met de stichting Amsterdamse Gezondheidscentra is vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst voor de Oase. De Oase is gebaseerd op een intensieve samenwerking van de huisarts en de medewerkers van de Oase, die in dienst zijn van de Bascule. Daarom is de Oase is gevestigd in een gezondheidscentrum. Zo kan een huisarts een patiënt via een "warme overdracht" doorverwijzen naar een medewerker van de Oase. Bij de Oase werken psychologen en ambulante hulpverleners. De behandelteams zijn wat etnische achtergrond betreft een afspiegeling van de bevolkingssamenstelling in de buurt. Indien gewenst wordt hulp verleend in de eigen taal. De Oase biedt hulp bij diverse psychische problemen. In verband met de transitie van de jeugd GGZ en de vorming van de Ouder- en Kindteams door de Gemeente Amsterdam in dat 8

10 kader is aan de Bascule gevraagd om de Oase per 2015 af te bouwen. De Oase vertoont qua aanbod en doelstelling een overlap met de Ouder- en Kindteams (zie hiervoor ook hoofdstuk 4.2). Op 1 januari 2015 bestond de Bascule uit: een Raad van Commissarissen; een eenhoofdige Raad van Bestuur ondersteund door het directieteam, de afdeling Strategie, Kwaliteit en Innovatie en het directiesecretariaat; het directieteam bestaande uit de geneesheer-directeur, directeur Zorg, directeur Centrale Service Organisatie en de directeur Klantrelaties en Zorgcontractering; zes Resultaat Verantwoordelijke Eenheden (RVE s) en de Zorglogistiek onder leiding van de directeur Zorg; de Professor Waterink School en de Pionier met een bovenschoolse directeur; de Raad van Bestuur treedt op als het bevoegd gezag van de scholen; een Centrale Service Organisatie (CSO) met de afdelingen Financiën, Business Control en AO/IC, Informatiemanagement, Facilitaire en Automatisering en Human Resource Management (HRM). Academische Werkplaats Kinder- en Jeugdpsychiatrie. Deelneming PI Research B.V.; heeft een eigen statutair bestuurder. Het organogram (bijlage 1) is hiervan een weergave. In het organogram zijn ook opgenomen: de Ondernemingsraad: er is één Ondernemingsraad voor de gehele Bascule; de Cliëntenraden, te weten: de Centrale Cliëntenraad (CCR), de Jongerenraad (JR), Kinderraad van de Bascule en de medezeggenschapsraden van de scholen. De activiteiten op het gebied van de medezeggenschap en participatie van cliënten komen in paragraaf 3.5 aan de orde. 2.3 Kerngegevens Kernactiviteiten en nadere typering De Bascule voert een zelfstandige kinder- en jeugdpsychiatrische kliniek (hierna: Bascule Zorg) inclusief een onderdeel voor forensische zorg (zorglijn Forensische Jeugdpsychiatrie). In 2014 nog binnen de Zorgverzekeringswet (Zvw) en (zeer beperkt) binnen de AWBZ levert de Bascule de functies behandeling, begeleiding en verblijf en richt zich op psychiatrische aandoeningen, al dan niet in combinatie met een verstandelijke beperking. Zoals al eerder vermeld vallen onder de verantwoordelijkheid van de Bascule ook twee scholen en een onder de Wet op de Jeugdzorg (WJz) vallende zorglijn: de zorglijn Therapeutische Pleegzorg. De zorglijn Therapeutische Pleegzorg richt zich op de diagnostiek en behandeling van kinderen met 9

11 ernstige (dreigende) psychosociale en psychiatrische problematiek waarbij het opgroeien in het gezin van herkomst (tijdelijk) niet meer mogelijk is Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Tabel 1: overzicht cliënten in zorg/personeel in dienst Kerngegevens Aantal/bedrag Cliënten 2 Aantal cliënten in zorg op 31 december Aantal cliënten dat zorg heeft ontvangen in Capaciteit 3 Aantal beschikbare bedden per einde verslagjaar, inclusief beschermd wonen, inclusief deeltijdplaatsen en exclusief BOPZ 213 Waarvan deeltijdplaatsen 163 Waarvan beschermd wonen 0 Productie Aantal verzorgingsdagen inclusief beschermd wonen exclusief BOPZ in verslagjaar Waarvan verzorgingsdagen beschermd wonen 0 Aantal deeltijdbehandelingen in verslagjaar Personeel Aantal personeelsleden in loondienst op 31 december Aantal FTE personeelsleden in loondienst op 31 december Bedrijfsopbrengsten Totaal bedrijfsopbrengsten (in euro s) in verslagjaar Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Waarvan overige bedrijfsopbrengsten Toelichting capaciteit Het grootste deel van de kinderen en jongeren die wij behandelen komt uit de Stadsregio Amsterdam en de Gooi en Vechtstreek. Onze gespecialiseerde expertisecentra werken echter ook landelijk; 23% van onze cliënten komt van buiten deze regio en kan in veel gevallen niet in de eigen regio geholpen worden. 2 Deze aantallen zijn exclusief de cliënten van de TGV en de leerlingen van de scholen. 3 Deze aantallen zijn exclusief de capaciteit van de TGV. 4 Dit aantal is exclusief de werknemers van PI Research, maar met inbegrip van de werknemers van de scholen. 10

12 2.4 Samenwerkingsrelaties Op vele terreinen zoekt de Bascule Zorg actief de samenwerking met externe partijen, zoals collegaorganisaties in de zorgketen en universiteiten of onderzoeksinstituten. Hier wordt volstaan met het vermelden van de belangrijkste vormen van samenwerking in Samenwerkingsrelaties van de Bascule Zorg De geestelijke gezondheidszorg voor jeugdigen in Nederland Als lid van de brancheorganisatie GGZ Nederland participeert de Bascule op bestuurlijk niveau in het Platform Jeugd GGZ. In dit overleg staat afstemming op strategisch niveau centraal richting de landelijke overheden, verzekeraars en andere brancheorganisaties op het terrein van de jeugdzorg. GGZ Nederland wordt door het platform gevoed met de actualiteiten van haar leden, terwijl de brancheorganisatie zorg draagt voor de informatievoorziening en de belangenbehartiging van haar leden. De jeugdzorg in Nederland De Bascule is voor de zorglijn Therapeutische Pleegzorg lid van de werkgeversvereniging Jeugdzorg Nederland en participeert als instelling voor Jeugd- en Opvoedhulp in de Branchecommissie Jeugden Opvoedhulp. In het landelijk Managersoverleg Pleegzorg wordt de expertise binnen de pleegzorg gebundeld en worden afspraken nagestreefd met betrekking tot kwaliteits- en uitvoeringseisen binnen de pleegzorg. Vanuit het landelijk overleg wordt contact gehouden met het Ministerie van VWS met betrekking tot de ministeriële regeling pleegzorg. Ook vindt van hieruit overleg plaats met de Nederlandse Vereniging voor Pleeggezinnen (NVP) en het landelijk overleg pleegouderraden. Samenwerking in het Expertisenetwerk Kinder- en Jeugdpsychiatrie (voorheen K7) Naast de formele afstemming binnen GGZ Nederland participeert de Bascule sinds jaren op bestuurlijk niveau in een periodiek overleg met collega kinder- en jeugdpsychiatrie instellingen: het E- KJP. Dit bestaat naast de Bascule uit: Triversum, De Jutters, Yulius, Accare, Karakter en Curium. Meerdere keren per jaar vindt overleg plaats tussen de bestuurders met zorginhoud in hun portefeuille (vanuit de Bascule participeert de geneesheer-directeur) en tussen de bestuurders die primair verantwoordelijk zijn voor de bedrijfsvoering. Bovendien vergaderen de bestuurders een aantal keer per jaar gezamenlijk. Daarnaast bestaan een aantal netwerkgroepen: Personeel en Organisatie, Facilitair en Vastgoed, Controllers, Informatievoorziening en Automatisering, Communicatie, Kwaliteitsfunctionarissen en Bestuurssecretarissen. Voor meer informatie over het netwerk volstaan wij hier met een verwijzing naar de website: 11

13 Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie Per 1 januari 2014 zijn de vereniging Landelijk Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie en de vereniging Routine Outcome Monitoring Consortium Kinder- en Adolescentenpsychiatrie (ROMCKAP) ondergebracht in één vereniging: het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie. Het Landelijk Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie is een vereniging van twintig grote organisaties voor kinder- en jeugdpsychiatrie, waaronder de Bascule. Het is oorspronkelijk opgezet vanuit het E-KJP. Het kenniscentrum benut de aanwezige hoogwaardige kennis van de verschillende instellingen voor het ontwikkelen en/of implementeren van protocollen die breed toepasbaar zijn in de zorg met betrekking tot diagnostiek en behandeling van kinderen en jongeren met psychiatrische aandoeningen. Door de samenwerkingsconstructie kan de aanwezige expertise worden ingezet op projecten gericht op specifieke vormen van problematiek van kinderen. De kennis wordt vervolgens vertaald in praktisch bruikbare en breed toepasbare protocollen. Daarnaast is ouderparticipatie een essentieel uitgangspunt van het Kenniscentrum. Samenwerking met ouder-/patiënten verenigingen maakt het mogelijk om ervaringskennis zowel op strategisch niveau als op praktisch uitvoerend niveau in te zetten. De bundeling van expertise resulteerde onder meer tot een zeer toegankelijke website: waarop zowel professionals, ouders als jongeren informatie kunnen vinden over de meest voorkomende psychiatrische aandoeningen onder kinderen en tieners, en de diagnostiek en behandeling van deze aandoeningen. Speciaal voor kinderen, jongeren en hun ouders is ook de website De Bascule is deelnemer aan het ROMCKAP. ROMCKAP is een samenwerkingsverband van kinderen jeugdpsychiatrische instellingen en academische centra met als doel de zorg aan kinderen met een psychiatrische aandoening te verbeteren. Door te meten en te hermeten op relevante variabelen wordt nagegaan waardoor en in welke mate cliënten veranderen als ze in zorg komen. Veranderingen die optreden tijdens de behandeling worden hierdoor inzichtelijk. Kerndoel is de verbetering van de zorg voor kinderen en jongeren met een psychiatrische aandoening. De resultaten komen ten dienste van de gehele sector. Het kenniscentrum is sinds november 2014 gevestigd in Utrecht en wordt gefinancierd door de aangesloten instellingen. De gezondheidszorg in Amsterdam In Amsterdam participeert de Bascule in het platform van Samenwerkende Instellingen Gezondheidszorg Regio Amsterdam (SIGRA). Binnen de SIGRA neemt de Bascule deel aan het Netwerk Jeugd GGZ, dat tot doel heeft de samenwerking op operationeel niveau af te stemmen. Er worden jaarlijks zes netwerkbijeenkomsten georganiseerd. Op uitnodiging schuiven ook de zorgverzekeraar en de gemeente Amsterdam aan. Vanwege de voorbereiding op de transitie is het 12

14 aantal deelnemende instellingen in 2014 uitgebreid. Tevens neemt de Bascule deel aan de commissie kindzorg van de SIGRA en aan het LVB-netwerk van de SIGRA. De jeugdzorg in de stadsregio Amsterdam In het kader van haar werkzaamheden in het kader van de Wet op de Jeugdzorg neemt de Bascule deel aan het Jeugdzorg Overleg (JZO) in de stadsregio Amsterdam. In dit overleg vindt afstemming plaats met Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam (BJAA; nu Jeugdbescherming Regio Amsterdam: JBRA) en de instellingen voor Jeugd- en Opvoedhulp, die in belangrijke mate door de stadsregio Amsterdam gefinancierd werden. In de voorbereiding op de transitie naar de gemeenten als onderdeel van de nieuwe Jeugdwet die 1 januari 2015 in werking treedt - is het overleg geïntensiveerd. In 2015 wordt het overleg verbreed naar de gehele jeugdhulp in de regio. Ontwikkelgroep Ouder- en Kindteams De Bascule heeft in 2014 deelgenomen aan de ontwikkelgroep Ouder- en Kindteams (OKT). De Gemeente Amsterdam heeft 26 partijen uit het brede jeugddomein in Amsterdam bij elkaar gebracht, om samen met de Jeugdgezondheidszorg van de GGD per 1 januari 2015 OKT s te vormen in de wijken. Daarmee wil de Gemeente Amsterdam de problemen klein houden en ouders en kinderen zoveel mogelijk in staat stellen hun problemen zelf, of met enige begeleiding of een lichte behandeling (onder andere preventie en Basis GGZ) op te lossen. Als specialistische zorg nodig is, kan het OKT doorverwijzen naar de specialistische aanbieders. De Bascule is één van de Joint Venture partners en heeft namens de Jeugd GGZ partijen in Amsterdam deel genomen aan de ontwikkelgroep en geparticipeerd in vier proeftuinen. De ontwikkelgroep heeft input geleverd rondom de inrichting van de OKT s en het bijbehorende programmamanagement. Daarnaast vormde zij een klankbord voor de kwartiermakers en nam besluiten met betrekking tot de OKT s en het programmamanagement. In oktober 2014 is de ontwikkelgroep vervangen door de stuurgroep OKT. De directeur Klantrelaties en Zorgcontractering van de Bascule is één van de leden van de stuurgroep Samenwerkingsrelaties vanuit de zorg De verschillende zorgonderdelen van de Bascule werken met een scala aan instellingen en instanties samen; zowel binnen de geestelijke gezondheidszorg, de somatische gezondheidszorg (bijvoorbeeld Emma Kinderziekenhuis, onderdeel van het AMC), de jeugdzorg (bijvoorbeeld Spirit) en het onderwijs. De visie daarachter is dat het delen en samenvoegen van expertise een betere garantie biedt dat cliënten de zorg krijgen die aansluit op hun vraag. In plaats van een volledige opsomming te geven willen we in deze paragraaf aandacht besteden aan de belangrijkste projecten voor multifocale zorg, waaraan de Bascule in 2014 een bijdrage heeft geleverd. Deze projecten zijn: 13

15 In samenwerking met Altra: Deeltijdbehandeling in het VSO-ZMOK 5 onderwijs: Schooluitval en afglijden richting/recidive van criminaliteit behandelen door ingebedde specialistische zorg. Poliklinische en deeltijdbehandeling op Altra College Bleichrodt (HAVO, VWO): Alle leerlingen die ambulante psychiatrische hulp nodig hebben, worden op locatie behandeld. Op dezelfde locatie krijgen ook de 12+ cliënten onderwijs die in kliniek en dagbehandeling bij de Bascule zijn opgenomen. Diagnostiek en eventuele behandeling van kinderen die in zorg zijn bij Altra: Kinderen met een vermoeden van psychiatrische problematiek die in zorg zijn bij Altra, worden snel gediagnosticeerd en eventueel (mede) behandeld. Kenmerken van deze dienstverlening zijn: een hele korte wachtlijst, snelle doorstroming en een goede samenwerking. School2Care: de Bascule levert psychiatrische behandeling voor de complexe probleemjongeren die gebruik maken van de 8-tot-8 voorziening voor onderwijs en jeugdzorg. In samenwerking met Spirit: De Koppeling: De Bascule behandelt de cliënten van de jeugdzorg-plus voorziening de Koppeling. Verder wordt daar samengewerkt met Altra (VSO), Lijn5 (LVB) en Jellinek (verslavingszorg). In 2014 is een gezamenlijke behandelvisie ontwikkeld en een gezamenlijk professioneel statuut om te komen tot één plan voor elk kind. Forensische zorg op JJI Amsterbaken: Direct bij binnenkomst jongeren aanmelden bij de Bascule zodat snel psychiatrische screening en behandeling plaats kan vinden. Forensisch Centrum: Spirit (IFA) en de Bascule (FJP) ontwikkelen samen de instroom en toeleiding voor jongeren met jeugdforensische problematiek die jeugdzorg en psychiatrische behandeling nodig hebben. De samenwerking met andere partners in deze is in ontwikkeling. In 2015 gaat dit verder onder de naam Forensisch Netwerk voor Jongeren en Jongvolwassenen (FNJ) in Amsterdam. Pleegzorg/TGV: Pleegzorg zoveel mogelijk de residentiële jeugdzorg te laten vervangen. Eveneens inzetten van multifocale pleegzorg trajecten. In de Alliantie voor Trauma en Gezin wordt de instroom in alle pleegzorg afgestemd en verdere innovatie van gecombineerde pleegzorg en psychiatrische behandeling ontwikkeld. Vliegende Brigade voor residentieel opgenomen kinderen bij Spirit: Laagdrempelige, snelle psychiatrische hulp. In samenwerking met Spirit en Bureau Jeugdzorg/JBRA: Duaal Aanmeld Overleg: Afstemmen ketenzorg in geval van (dag)klinische opname bij de Bascule (4-18 jaar) en er (naar verwachting) gelijktijdig of daarna een woontraject in jeugdzorg nodig is. 5 Voortgezet Speciaal Onderwijs voor zeer moeilijk opvoedbare kinderen 14

16 In samenwerking met Spirit, Altra, SRA en Bureau Jeugdzorg: Overleg Landelijk Werkende Instellingen: Afstemmen ketenzorg voor jongeren uit jeugdzorg voor wie in Amsterdam niet zonder meer een passende voorziening is en waarbij door de drie zorgaanbieders trajecten op maat worden afgesproken. Regionaal Centrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie (RCKJP) Gooi en Vechtstreek Eind 2012 was besloten de maatschap RCKJP op te heffen, die GGz Centraal en de Bascule al jaren samen voerden. In de tweede helft van 2014 is de dissociatie voorbereid. Per 1 januari 2015 zetten de Bascule en GGz Centraal Fornhese elk afzonderlijk de behandelingen in de regio voort. Academisch Medisch Centrum (AMC) Met de afdeling Psychiatrie van het AMC zijn de voorbereidingen gestart om in 2015 te kunnen komen tot een gezamenlijk High & Intensive Care (HIC) unit waarmee de zorg voor jongeren en volwassenen met ernstige psychiatrische stoornissen in crisisopname kan verbeteren en waarmee het aantal benodigde separaties nog verder kan worden teruggedrongen. Met het Emma Kinderziekenhuis en de afdeling Psychiatrie van het AMC is een onderzoek gestart om te komen tot een psych-med unit (PMU) voor jongeren met een combinatie van somatische en psychiatrische problematiek. Binnen het AMC bestaat al een dergelijk afdeling voor volwassenen Samenwerkingsrelaties van de Academische Werkplaats Kinder- en Jeugdpsychiatrie Cliënten, ketenpartners en financiers moeten erop kunnen rekenen dat ons werk oplevert wat daarvan mag worden verwacht. Naast deelname in het kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie (onderdeel ROMCKAP) is onze samenwerking in de academische werkplaats daarvoor van grote waarde. De Academische Werkplaats Kinder- en Jeugdpsychiatrie, bestaat uit de universitaire kinderpsychiatrische - onderzoeksafdelingen van AMC, VUmc en de Bascule. Sinds 2010 is er een gezamenlijke onderzoekscommissie. Deze wordt gevormd door Dr. R. Lindauer (voorzitter), Dr. A. Popma, Dr. L. Wolters, Dr. L. Nauta en Dr. P. Troost. Het secretariaat van de commissie wordt gevormd door mw. Dr. E. Ran. De commissie speelt een belangrijke rol bij de toepassing van (evidence based) interventies binnen de Bascule en het doen van wetenschappelijk onderzoek naar deze interventies. Het streven van de onderzoekscommissie is erop gericht een goede balans te vinden tussen fundamenteel en toegepast wetenschappelijk onderzoek, dat waar mogelijk direct de cliëntenzorg ten goede komt. 15

17 Academisch Medisch Centrum Het Academisch Medisch Centrum (AMC) en de Bascule werken intensief samen op het gebied van onderzoek en onderwijs. De wetenschappelijke onderzoeksprojecten van het AMC op het terrein van de kinder- en jeugdpsychiatrie vinden vooral plaats binnen de Bascule. Speerpunten zijn de behandeling van trauma, hechtingsproblemen, angst, dwang en ADHD 6. Sinds 2009 is dr. R.J.L. Lindauer afdelingshoofd van de Kinder- en Jeugdpsychiatrie bij het AMC-UvA en is hij verbonden aan de Bascule. Het VU medisch centrum Het VU medisch centrum (VUmc) en de Bascule werken samen op het gebied van onderzoek en onderwijs. Prof dr. Theo Doreleijers was als hoogleraar verbonden aan de Bascule tot medio Dr. A. Popma heeft hem als interim afdelingshoofd opgevolgd. De onderzoeksspeerpunten zijn gedragsstoornissen en forensische jeugdpsychiatrie. Opleiding KJP De Bascule heeft een zelfstandige erkenning voor het opleiden van kinder- en jeugdpsychiaters. Daar maakt ook de opleiding tot gezondheidspsycholoog deel van uit. Met de faculteit der sociale wetenschappen is een samenwerkingsovereenkomst afgesloten over een bijdrage van de Bascule aan de opleiding van hun studenten. De universiteit in Paramaribo Om de kinderen, jongeren en gezinnen met een niet-nederlandse culturele achtergrond beter te kunnen bereiken en te behandelen is kennis nodig over cultuurspecifieke zaken met betrekking tot de behandeling van deze doelgroep. Via uitwisselingsprojecten met organisaties in Suriname komt een win-win situatie tot stand: de Bascule brengt kinder- en jeugdpsychiatrische expertise in en tegelijkertijd levert het de Bascule kennis op met betrekking tot de behandeling van Surinaamse kinderen en jongeren. Het vergroten van de deskundigheid op dit gebied past in het streven van de Bascule om de hulp aan Amsterdamse kinderen, jongeren en gezinnen met een andere culturele achtergrond te verbeteren. De Anton de Kom Universiteit in Suriname en de Bascule houden samen een bijzondere leerstoel klinische psychologie, in het bijzonder de klinische kinder- en jeugdpsychologie in stand. Deze leerstoel wordt bezet door Prof. Tobi Graafsma. Hij houdt zich in deze functie bezig met onderwijs op bachelor, masters en PhD-niveau en onderzoek. Hierbij richt hij zich voornamelijk op de thema s: kindermishandeling en kinderbescherming, suïcide(preventie) bij kinderen en jeugdigen en traumagerelateerde stoornissen bij kinderen en jeugdigen. 6 Attention Deficit Hyperactivity Disorder, ook wel aandachtstekort hyperactiviteitstoornis 16

18 3 Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap 3.1 Normen voor goed bestuur Vanaf haar oprichting heeft de Bascule zich bij de vormgeving van de Zorgbrede Governance Code gericht op de referentiemodellen die door de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorginstellingen (NVTZ) zijn vastgesteld. De Bascule beschikt over een volgens deze modellen opgesteld reglement Raad van Commissarissen en reglement Raad van Bestuur ; beide zijn in 2008 vastgesteld. De statuten van de Bascule en beide reglementen voldoen aan de Zorgbrede Governance Code. 3.2 Raad van Bestuur De Raad van Bestuur bestond in 2014 uit de heer dr. P.J.M. (Peter) van den Elzen. De bezoldiging van de Raad van Bestuur (is conform de adviesregeling van de Nederlandse Vereniging van directeuren in de zorg (NVDZ) en de Wet Normering Topinkomens (WNT). 3.3 Toezichthouders; jaarverslag Raad van Commissarissen (RvC) Inleiding De Raad van Commissarissen van de Bascule verricht zijn werkzaamheden volgens het Reglement Raad van Commissarissen de Bascule, dat is opgesteld op basis van de Zorgbrede Governance Code van de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in de Zorg. In het reglement zijn doelen, functies, de onderwerpen, het instrumentarium en de gestructureerde opzet van het toezicht vastgelegd. Ook de onafhankelijkheid van de leden van de Raad van Commissarissen ligt in dit reglement vast. Samenstelling In de samenstelling van de Raad hebben zich in 2014 de volgende wijzigingen voorgedaan. Per 1 januari 2014 heeft de heer Mr. S. Harchaoui zich tot zijn spijt, vanwege de drukke werkzaamheden van de Raad die met zijn hoofdfunctie steeds moeilijker te combineren waren, uit de Raad teruggetrokken. In de eerste helft van 2014 heeft de heer Prof. R.M.J. Heineman, lid op voordracht van het AMC zich geleidelijk uit de Raad teruggetrokken. Dit vanwege zich mogelijk in de toekomst voordoende overlappende belangen tussen AMC en de Bascule. Er is direct overleg begonnen het AMC en het VUmc over een nieuwe invulling van deze zetel in de Raad. De Raad van Commissarissen bestond derhalve in 2014 in feite uit uit de volgende personen: de heer Prof. Dr. ir. R.E. Delver, voorzitter mevrouw. Mr. J.C.J. van Craaikamp, contactpersoon Cliëntenraad, lid auditcommissie mevrouw Drs. J. Hekkers MBA, lid, contactpersoon OR de heer Drs. M. Kuperus, voorzitter auditcommissie. De nevenfuncties van deze commissarissen staan vermeld in bijlage 3. 17

19 Ondanks deze compacte bezetting beschouwde de Raad van Commissarissen zijn samenstelling en achtergrond voor het moment als adequaat voor het uitvoeren van zijn toezichthoudende functie. In 2014 is het profiel van de Raad geactualiseerd. Daarbij is een vacature vastgesteld voor een lid met het profiel bedrijfsvoering en een lid met een zorginhoudelijk profiel. De Raad is direct begonnen met de werving daarvoor. In mei 2014 heeft de Raad van Commissarissen zijn jaarlijkse evaluatie uitgevoerd. Dit maal onder externe begeleiding. Daarvoor werd mw. drs. Hanneke Beijer, partner bij het organisatieadviesbureau Damhuis, Elschot en Verschure aangetrokken. Bij deze evaluatie zijn als hoofdpunten het interne functioneren van de Raad en praktische verbeteringen daarvoor aan de orde geweest. Bij deze evaluatie is opnieuw vastgesteld dat de governancestructuur van de Bascule, met in acht name van de te vervullen zorginhoudelijke vacature aan de Zorgbrede Governance Code 2010 voldoet. Het samenspel met de bestuurder komt aan de orde op het moment dat de Raad van Commissarissen weer voltallig is. De Raad heeft, onder handhaving van de integrale verantwoordelijkheid van de volledige Raad, een auditcommissie ingesteld. Deze werkt volgens een in 2010 vastgesteld Reglement auditcommissie de Bascule. De verslagen van de commissie worden geagendeerd ter bespreking tijdens de vergaderingen van de Raad. In 2014 heeft de Raad verder twee tijdelijke commissies ingesteld. Een sollicitatiecommissie ten behoeve de vervulling van de vacatures in de Raad en een commissie voor de jaarlijkse beoordeling van het functioneren van de voorzitter van de Raad van Bestuur en het opstellen van zijn nieuwe jaaropdracht. Ook deze commissies werken onder de integrale verantwoordelijkheid van de Raad. De invulling van de vacature bedrijfsvoering is begin 2015 rond gekomen. Daarover meer in het jaarverslag De beoordelingscommissie heeft in 2014 uitgebreid informatie ingewonnen bij leidinggevenden in de organisatie, bij de Ondernemingsraad en de Centrale Cliëntenraad. De evaluatie is in januari 2015 in zeer goede verstandhouding afgerond. Ook daarover meer in het verslag van volgend jaar. Werkwijze Raad van Commissarissen De besluitvorming van de Raad vindt, behalve in bijzondere gevallen, plaats tijdens de vergaderingen van de Raad. De bestuurder met één of meer leden van de directieteam is in beginsel altijd aanwezig bij de vergaderingen van de Raad. In de regel bereidt de bestuurder deze vergaderingen in overleg met de voorzitter van de Raad voor. Mede daartoe hadden de bestuurder en de voorzitter van de Raad in 2014 in principe maandelijks een regulier bilateraal overleg. Agendapunten worden in beginsel schriftelijk en met onderbouwing geagendeerd. De Raad vergadert besloten voorafgaand aan de reguliere vergadering. 18

20 De contactpersoon van de Raad voor de Ondernemingsraad participeert ten minste tweemaal per jaar in een overlegvergadering van de Ondernemingsraad met de bestuurder. De contactpersoon van de Raad voor de Centrale Cliëntenraad participeert ten minste eenmaal per jaar in een overlegvergadering van de cliëntenraad met de bestuurder. De verantwoording van de Raad van Bestuur tijdens de reguliere vergaderingen met de Raad van Commissarissen was in algemene zin gericht op de beantwoording van de volgende vragen: Wordt gewerkt vanuit een lange termijn visie en een strategisch plan? Zijn de activiteiten van de Bascule gericht op de realisatie van de in de strategie omschreven organisatiedoelen? Wordt zorgvuldig omgegaan met cliënten? Worden de beschikbare middelen efficiënt en effectief besteed? Functioneert de Bascule in zijn geheel en per bedrijfsonderdeel effectief, efficiënt en behoorlijk? Wordt zorgvuldig omgegaan met medewerkers? Vanwege de moeilijke financiële situatie, de uitvoering van het herstelplan, de onderhandelingen met de stakeholders (zorgverzekeraars, banken en gemeente Amsterdam) en de voorbereiding van de transitie van de jeugdzorg naar de gemeenten zijn er in de loop van 2014 diverse malen een ingelast crisisberaad en extra overleg tussen de voorzitters gehouden en is ook het overleg met de medezeggenschap geïntensiveerd. Vergaderingen in 2014 De Raad heeft in 2014 acht maal regulier vergaderd waarvan vier maal extra vanwege serieuze financiële en bestuurlijke aandachtspunten. In 2014 heeft de Raad ingevoerd om voorafgaande aan deze vergaderingen een besloten overleg te houden over de agendabehandeling en om interne kwesties te bespreken. De Raad heeft in 2014 bijzondere aandacht besteed aan de volgende onderwerpen: De voortgang van het door het bestuur opgestelde herstelplan voor de Bascule; De onderhandelingen met de stakeholders en de vakbonden. De afvloeiing van medewerkers in verband met de krimpende budgetten. Diverse voorliggende scenario s en strategische opties om de continuïteit van de organisatie te waarborgen; De financiële situatie van de Bascule, in het bijzonder de liquiditeitspositie, de bancaire leningen en de relatie met Achmea als onze belangrijkste zorgverzekeraar; De relatie met de accountant; De strategie van de Bascule, vooral met het oog op de komende transitie van de jeugdzorg; De aansturing van de organisatie en de cultuur van de organisatie; De mutaties in de Raad van Bestuur en het nieuwe besturingsmodel. 19

21 In november 2014 hebben de voorzitter van de Raad van Bestuur en de directeur Klantrelaties en Zorgcontractering samen met de voorzitter van de auditcommissie en de voorzitter van de Raad van Commissarissen een gesprek gevoerd met de wethouder Jeugd, het afdelingshoofd team Jeugd en de programmamanager Om het kind van de gemeente Amsterdam. In die vergadering zijn de actuele situatie van de Bascule, de stand van zaken bij het herstelplan, de prognoses voor de toekomst, de visie van de Raad en het bestuur op de toekomst, de lessen die geleerd zijn uit de ontstane situatie van de Bascule en de dienstverlening van de Bascule met daarbij de wachtlijstproblematiek, besproken. Ook hebben de voorzitter van de Raad van Bestuur en de voorzitter van de Raad van Commissarissen in november 2014 bij het AMC overleg gevoerd met vertegenwoordigers van de Raden van Bestuur van het AMC en het VUmc over de strategische samenwerking van beide instellingen met de Bascule. Deze vergadering was in juli 2014 voorafgegaan door een bezoek van beide voorzitters aan een lid van de Raad van Bestuur van het VUmc met het doel om de bestuurlijke samenwerking weer op te pakken. Auditcommissie De auditcommissie is in het bijzonder belast met het toezicht op de interne beheersing, de financiële verslaglegging en de naleving van relevante wet- en regelgeving. De auditcommissie vergaderde in 2014 zes keer. Bij de vergaderingen van de commissie zijn altijd de voorzitter van de Raad van Bestuur en de directeur CSO aanwezig. Minimaal één keer per jaar is ook de externe accountant aanwezig. De auditcommissie vergadert altijd twee weken voor de vergadering van de Raad van Commissarissen en behandelt dan meer diepgaand de in de betreffende RvC vergadering te behandelen agendapunten met een bedrijfseconomische component, waarbij de voorzitter van de auditcommissie hierover terugrapporteert aan de Raad van Commissarissen. Overleg met de Ondernemingsraad (OR) en de Centrale Cliëntenraad (CCR) In 2014 werd door vertegenwoordigers van de Raad meerdere keren met de Ondernemingsraad vergaderd. Een aantal extra vergaderingen had plaats, naast de geplande aanwezigheid van de commissaris bij twee reguliere overleggen van de OR met de bestuurder. Twee maal heeft ook een bredere delegatie van de Raad van Commissarissen overlegd met de OR, ten gevolge van bestuurlijke, strategische, organisatorische en financiële aandachtspunten. De onderwerpen die gedurende het jaar aan bod zijn gekomen waren steeds gerelateerd aan deze aandachtspunten. De Raad van Commissarissen ervaart het overleg met de OR altijd als constructief kritisch. Met de CCR werd gedurende het jaar over diverse onderwerpen per mail contact gehouden. In september 2014 woonde de commissaris het regulier overleg van de CCR met de bestuurder bij. In december sprak de commissaris met de CCR over de voortgang in en ervaringen met het eerste jaar van het herstelplan en de nieuwe bestuursstructuur. De Raad van Commissarissen heeft veel respect 20

22 voor de wijze waarop de CCR kans ziet om zowel alle adviesaanvragen met aandacht te verwerken als om eigen onderwerpen op de agenda te zetten en ontwikkelingen te initiëren. Onderwerpen en besluiten in de RvC-vergaderingen In 2014 heeft de Raad van Commissarissen in al zijn vergaderingen de voortgang van het in december 2013 goedgekeurde herstelplan besproken en geëvalueerd en de ter informatie voorgelegde voortgangsrapportages inhoudelijk geaccordeerd. Bij sommige van deze vergaderingen waren de leden van het directieteam aanwezig. De Raad van Commissarissen heeft in 2014 verder onder meer de volgende besluiten genomen: Goedkeuring van de jaarrekening Goedkeuring van het principebesluit Academische werkplaats KJP, strategische samenwerking AMC, VUmc en de Bascule over het aangaan van besprekingen met AMC en VUmc over de toekomstige samenwerking, te bekrachtigen door een gezamenlijke kwaliteitszetel voor AMC en VUmc in de RvC. De begroting 2014 van PI Research verdiende verdere aanscherping. Voorwaardelijke goedkeuring van de begroting 2015 en het verzoek tot nadere onderbouwing van het concept jaarplan Goedkeuring van het jaarplan en begroting voor PI Research na aanscherping van de begroting. Vaststelling van de begroting van de scholen. Wijziging van de statuten voor de Bascule en PI Research conform de door de notaris opgestelde concepten. Overige verantwoordelijkheden De beoordeling van het functioneren van de Raad van Bestuur en de leden van de Raad van Bestuur vindt jaarlijks plaats op basis van het reglement Raad van Bestuur, dat is opgesteld volgens de Zorgbrede Governance Code van de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in de Zorg. Bij de beoordeling van het functioneren van de Raad van Bestuur betrekt de Raad de uitkomsten van interviews met een aantal medewerkers op kernfuncties binnen de organisatie. Naar aanleiding van de vergadering in mei waarin de jaarrekening over 2013 is vastgesteld en goedgekeurd heeft de Raad van Commissarissen decharge verleend aan de Raad van Bestuur over het door haar gevoerde beleid. Beloning De beloning van de leden van de Raad van Bestuur is gebaseerd op de adviesregeling van de NVZD uit De beloning van de leden van de Raad van Bestuur wordt vermeld in de jaarrekening van de Bascule. De vergoedingsregeling van de Raad van Commissarissen is gebaseerd op het advies over de omvang van de honorering van Raden van Toezicht van de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorginstellingen van juni De vergoeding voor de leden van de Raad bedroeg 21

23 in bruto per lid per jaar. De voorzitter van de Raad van Commissarissen ontvangt een toeslag van 50%. De extra vergoeding voor de leden van permanente of tijdelijke commissies bedraagt een toeslag van 25%. Deze vergoeding is inclusief een vergoeding van werkelijk gemaakte kosten, zoals reiskosten en dergelijke. De kosten van kwaliteit- en deskundigheidsbevordering komen voor rekening van de Bascule. Vindplaatsen van relevante informatie Relevante informatie met betrekking tot het functioneren van de Raad van Commissarissen is te vinden in: De statuten van stichting de Bascule van december 2014; Het reglement van de Raad van Commissarissen van 27 mei 2008; Het reglement Raad van Bestuur van 27 mei 2008; Reglement auditcommissie de Bascule van 31 augustus 2010; Vergoedingsregeling Raad van Commissarissen van 12 februari De stukken kunnen via worden opgevraagd. Tot slot wil de Raad van Commissarissen haar dank uitspreken voor de enorme inzet van de Raad van Bestuur en de medewerkers van de Bascule in dit voor de Bascule zo moeilijke jaar van reorganisatie en voorbereiding op de transitie. Het jaardocument van de Bascule (inclusief de jaarrekening) wordt in overeenstemming met artikel 12 van de statuten opgesteld door de Raad van Bestuur van de Bascule en ter goedkeuring voorgelegd aan de Raad van Commissarissen. 3.4 Speerpunten in bedrijfsvoering Het afgelopen jaar heeft in het teken gestaan van de uitvoering van het herstelplan alle hens aan dek. De permanente veranderingen, omzetkortingen en opeenvolgende bezuinigingen maakten dat in 2014 een pakket van 5,9 mln. aan bezuinigingsmaatregelen moest worden doorgevoerd. Om de uitvoering van het herstelplan mogelijk te maken zijn wij in overleg getreden met onze belangrijkste stakeholders en met de vakbonden. Dit heeft geresulteerd in een set aan maatregelen waarmee de afvloeiing van personeel - met omvangrijke frictiekosten en een navenante liquiditeitsbehoefte - kon worden opgevangen. Met de stakeholders is een convenant afgesproken gericht op continuïteit van zorg en met de vakbonden is voor 2014 een addendum op het sociaalplan overeengekomen. De gezamenlijke inspanningen hebben ertoe geleid dat de Bascule ultimo 2014 niet meer in crisis is en dat de vooruitzichten ondanks de impact van de transitie sterk zijn verbeterd. Om de elkaar opvolgende ontwikkelingen te kunnen volgen is in het kader van het herstelplan alsmede de transitie eind 2013 besloten tot aanpassing van de topstructuur. Het contracteerbeleid is sinds medio 2014 centraal belegd bij de directeur Klantrelaties en Zorgcontractering. De wijziging van 22

24 de zorgcontractering naar bilaterale zorgverkoop met individuele verzekeraars en gemeenten legde een groot beslag op de interne organisatie. De bestaande divisiestructuur is verlaten en vervangen door een meer procesgericht organisatie model met resultaatverantwoordelijke eenheden onder integrale aansturing van één directeur Zorg. Met dit model kan beter en slagvaardiger worden ingespeeld op de externe ontwikkelingen. De Bascule onderschrijft de landelijk breed gedragen beleidsrichting om zorg zoveel mogelijk ambulant aan te bieden. Ambulantisering van de zorg biedt mogelijkheden om de zorg tegelijkertijd beter en goedkoper te maken. Tegen deze achtergrond heeft de Bascule het aantal klinische bedden sinds 2008 fors teruggebracht van 99 naar 58 bedden. Met deze keuze voldoet de Bascule al aan het in het bestuurlijk akkoord opgenomen beleid tot een verdere reductie van de klinische capaciteit per We zullen wel steeds goed in de gaten houden dat de samenleving gebruik kan blijven maken van ambulante en dag- en nachtvoorzieningen voor cliënten die daar echt van kunnen profiteren. De transitie jeugdzorg gaat gepaard met circa 1,5 mln. omzetkortingen. Hierdoor wordt de beleidsagenda komend jaar wederom sterk bepaald door het opvangen van aanvullende bezuinigingen. De formatiereductie voor 2015 is geraamd op circa 33 FTE Interne bedrijfsvoering Bascule Zorg Bij de Bascule Zorg is de aandacht in 2014 vooral uitgegaan naar het monitoren van de medewerkerproductiviteit en het doorvoeren van de reorganisatie. Ter beheersing van de DBC-omzet en de daar aan gekoppelde medewerkerproductiviteit zijn de declarabele verrichtingen aan de hand van de agendavulling dagelijks gemonitord. De voor 2014 geformuleerde doelstellingen tot verhoging van het gemiddeld aantal declarabele uren is gerealiseerd. Ook de formatiereductie met een krimp van 89 FTE ten opzichte van de begroting 2014 is doorgevoerd en in het 4 e kwartaal van 2014 afgerond. Door de van de stakeholders verkregen commitments en de afwikkeling van openstaande vorderingen c.q. financieringsverschillen over voorgaande jaren is de liquiditeitspositie van de Bascule sterk verbeterd. De sturing op liquiditeit wordt nauwgezet bewaakt aan de hand van de liquiditeitprognose met een forecast van een jaar. Deze wordt wekelijks aangesloten met de banksaldi om een voortschrijdend inzicht te verkrijgen. In verband met de krappe liquiditeitspositie wordt de uitfacturering van afgesloten DBC s maandelijks beoordeeld. Een tijdige afsluiting van DBC s, bewaking van de gemiddelde trajectduur en uitfacturering blijft een punt tot verbetering. Het verloop van de liquiditeit wordt periodiek besproken met de Raad van Bestuur en de auditcommissie. Aan de hand van periodieke rapportages wordt inzicht gegeven in de gerealiseerde omzet, de behaalde productiviteit, de gerealiseerde personeelsformatie en het ziekteverzuim. Per kwartaal 23

25 verschijnen er aanvullende rapportages over de uitkomsten van de controlewerkzaamheden met betrekking tot de Administratieve Organisatie en Interne Controle (AO/IC). Deze rapportages worden besproken in de kwartaalgesprekken tussen de Raad van Bestuur en de directie. Aan de hand van de uitkomsten van deze gesprekken worden de activiteiten van elk organisatieonderdeel geëvalueerd en waar nodig worden besluiten tot bijstelling genomen. Bovendien vindt met de oplevering van halfjaarcijfers een volledig tussentijds afsluitproces plaats, waarbij de cijfers in een vroeg stadium zijn geanalyseerd en beoordeeld aan de met de financiers overeengekomen kengetallen en/of ratio s. De financiële ratio s zijn in hoofdstuk 4.7 opgenomen als onderdeel van het financieel beleid. Ter verkrijging van meer zekerheid over de DBC-declaraties zijn onder de noemer NBA alert 32 specifieke richtlijnen gegeven voor het doen van zelfonderzoek naar de verantwoording van 2013 DBC s. Ten aanzien van het zelfonderzoek zijn de verwijsregistratie en het hoofdbehandelaarschap belangrijke onderwerpen. Voor het totaalbeeld van de interne controle (2014) zijn alle onderwerpen van belang. Het algemene beeld is dat de aandacht en het verantwoording nemen voor een juiste en volledige zorgregistratie ondanks gepleegde inspanningen in het kader van de steeds complexere vereisten voortdurende aandacht behoeft Vastgoedbeleid De ingezette richting om de dekking en kosten van huisvesting in balans te houden is in 2014 voortgezet. Met ingang van 2014 zijn vier huurlocaties, waaronder het hoofdkantoor aan het IJsbaanpad, afgestoten en ingevoegd op de Rijksstraatweg en Biesbosch in Duivendrecht. Hiermee is een besparing van gerealiseerd. Om de implicaties van de overgang van de bekostiging van de doelgroep >18 naar de gemeenten op het zorgvastgoed in beeld te brengen is begin 2015 een financiële vastgoed analyse opgesteld. De implicaties worden in hoofdstuk 4.7 toegelicht. 3.5 Medezeggenschap cliënten Centrale Cliëntenraad Binnen de Bascule Zorg opereert sinds haar oprichting in 2004 een actieve Centrale Cliëntenraad (CCR). De leden van deze Cliëntenraad zijn ouders van kinderen en jeugdigen, die zorg binnen de Bascule ontvangen of hebben ontvangen. De onderstaande tekst is in nauwe samenwerking met de CCR geschreven. De CCR vergadert regelmatig en heeft in 2014 vier maal met de Raad van Bestuur overleg gevoerd en een maal met de contactpersoon uit de Raad van Commissarissen. In 2014 is er een DB-overleg ingevoerd. Dit is een maandelijks overleg tussen de Raad van Bestuur, de directeur Zorg en het Dagelijks Bestuur van de CCR (voorzitter en secretaris). Sinds medio 2014 is er een tweewekelijks overleg tussen de secretaris van de RvB en de ondersteuner van de CCR. Het overleg tussen de 24

26 Raad van Bestuur en de ondersteuner van de CCR, voorafgaand aan een overlegvergadering, is in 2014 komen te vervallen. De CCR adviezen van 2014 kenmerken zich door vragen en bezorgdheid over de kwaliteit en continuïteit van de zorg als gevolg van de bezuinigingen, reorganisatie en op handen zijnde transitie van de jeugdzorg naar de gemeenten. Een ander belangrijke rode draad in 2014: de informatieverstrekking en communicatie met de CCR. De CCR signaleerde een verslechtering van de positie van de CCR en ook een afname van de medezeggenschap en participatie van cliënten. In de loop van 2014 is daar gelukkig weer een kentering in gekomen en eind 2014 kan worden gesteld dat er weer een opgaande lijn is. De onderwerpen waar de CCR op verzoek van de Raad van Bestuur zich in 2014 mee heeft bezighouden, waren: De uitwerking van het Bascule herstelplan alle hens aan dek : De CCR heeft een aantal aanvullingen op de profielen van de directeur Zorg, de directeur Klantrelaties en Zorgcontractering en de managers van de resultaatverantwoordelijke eenheden geadviseerd. De Raad van Bestuur heeft deze aanvullingen overgenomen. Met betrekking tot de adviesaanvragen over de cliëntgerichte organisatie en over het organisatieonderdeel Klantrelaties en Zorgcontractering zijn gesprekken geweest tussen de CCR en de Raad van Bestuur. De CCR heeft in haar advisering met betrekking tot het herstelplan en uitwerkingen daarvan, regelmatig aangekaart de cliënt en het werkelijk centraal stellen van de cliënt te missen. Bij de reorganisatie, de bezuiniging en de transitie lijkt de bedrijfsvoering meer en meer de boventoon te gaan voeren en dreigt het belang en de behoefte van de cliënt naar de achtergrond te raken. Dit uit zich onder andere. in een veranderend, meer bedrijfsmatig, taalgebruik in de diverse documenten. Toekomstbestendige Soz OO activiteiten: in het kader van de invoering wet op het passend onderwijs per augustus 2014 wordt de afdeling Soz OO gereorganiseerd. Nadat de CCR aanvullende informatie en een toelichting van de Raad van Bestuur heeft ontvangen, heeft zij een positief advies op de reorganisatie gegeven. Ondersteuning Zorglogistiek en herinrichting Zorgadministraties: De wijze van organisatie van de zorglogistiek en de zorgadministratie heeft, naast de kwaliteit van de behandeling, directe gevolgen voor cliënten en voor hoe ze de Bascule als zorgverlener ontmoeten en ervaren. De CCR ziet de inrichting hiervan dan ook als onderdeel van kwalitatief goede zorg. Om de doeltreffendheid van de nieuwe inrichting te vergroten heeft de CCR geadviseerd om de ervaringen van cliënten met deze processen mee te nemen bij de nieuwe inrichting. Regiopoli Gooi en Vechtstreek: het RCKJP wordt omgevormd tot een regiopoli en de Bascule wenst haar activiteiten in de regio Gooi en Vechtstreek uit te breiden. Hiertoe is advies gevraagd aan de CCR. De CCR heeft aanvullende vragen gesteld en aandachtspunten gegeven vanuit het oogpunt van de cliënt (bereikbaarheid, toegankelijkheid etc.) en geadviseerd de stand van zaken voor de zomer van 2015 te evalueren. 25

27 De CCR heeft in 2014 met betrekking tot de volgende onderwerpen afgezien van het uitbrengen van een advies: Markies/dagbehandeling RCKJP: De adviesaanvraag is ruim een maand na de start van het project aan de CCR gezonden. Een advies over dit project was niet meer relevant. De CCR heeft afgezien van het uitbrengen van een advies. Aanstelling interim directeur Zorg: Gezien de korte aanstellingstermijn heeft de CCR afgezien van het uitbrengen van advies Reorganisatie Bestuursbureau: De CCR maakt eigen afwegingen over welke onderwerpen ze een advies uitbrengt. Met betrekking tot. de reorganisatie van het bestuursbureau heeft ze de Raad van Bestuur geattendeerd op haar verzwaarde adviesrecht met betrekking tot de functie ondersteuner CCR. Er is geen wijzing aangebracht in de ondersteuning van de CCR. Ten aanzien van de andere punten ziet de CCR af van haar adviesbevoegdheid. Juridische ontvlechting van het RCKJP: De CCR heeft afgezien van het uitbrengen van advies over de RCKJP adviesvraag betreffende de juridische ontvlechting. Over de inhoudelijk invulling van het Bascule deel wilde zij wel advies uitbrengen. De CCR heeft om een inhoudelijke adviesaanvraag verzocht. De CCR heeft in 2014 vier keer ongevraagd advies uitgebracht aan de Raad van Bestuur. De onderwerpen die de CCR op eigen initiatief aan de orde heeft gesteld waren: Zes deelonderwerpen naar aanleiding van een bezoek aan de Jongerenraad: de onderwerpen betroffen: veiligheid op de groepen; inzet van ervaringsdeskundigen; creëren van een Bascule buddyproject; teamsamenstelling (meer mannelijke groepsleiders); kennis en ervaring van flexpool medewerkers en kwaliteit van het voedsel Functie ondersteuner CCR: De CCR heeft geadviseerd om bij de reorganisatie van het Bestuursbureau geen wijzigingen aan te brengen in de functie van de ondersteuner CCR. CCR visiedocument de cliënt centraal herstel ondersteunende zorg en cliëntmedezeggenschap en cliëntparticipatie: De CCR vraagt sinds 2013 aandacht voor herstelondersteunde zorg waarbij de cliënt (en ouders) meer zeggenschap heeft over de behandeling en waarbij ook meer aandacht is voor het persoonlijk herstel. De Bascule wil dit in haar visie en werkwijze gaan verwerken. Om dit te stimuleren en hier een positieve bijdrage aan te leveren heeft de CCR een ongevraagd advies uitgebracht in de vorm van een CCR visiedocument De cliënt centraal over twee onderwerpen: herstelondersteunde zorg en cliëntmedezeggenschap en cliëntparticipatie. Het schrijven van een CCR visiedocument sluit aan bij een verandering die in 2014 is ingezet namelijk dat de CCR ook op beleids- en strategisch niveau inzet. Daar ziet de CCR dat haar belang en invloed toeneemt. Aanvullende vragen CCR voor de GGZ thermometer: De CCR is met de Raad van Bestuur in gesprek om te komen tot een andere wijze, meer vanuit cliëntperspectief, van het meten van de cliënttevredenheid. Als tussenstap adviseert de CCR een aantal aanvullende vragen voor de GGZ thermometer. De aanvullende vragen zijn voor de CCR gerelateerd aan veiligheid en veilig 26

28 voelen en sluiten aan bij het door de CCR gemaakte overzicht is de Bascule veilig genoeg (december 2012, naar aanleiding van gesprekken met ouders in de week van de veiligheid). CCR acties richting gemeenten Deelname aan bijeenkomsten gemeentenen regionale samenwerkingsverbanden: Verschillende CCR leden hebben tijd geïnvesteerd in het deelnemen aan meerdere bijeenkomsten van diverse gemeenten en regionale samenwerkingsverbanden over de Verordening Jeugdwet en de Zorginkoop Soms in afstemming met de Bascule. Zo is bijgedragen aan het meer zichtbaar worden van de Jeugd GGZ en de impact van een psychiatrische hulpvraag op kind/jongere en gezin. In Amsterdam is bijgedragen aan de totstandkoming van het Jeugdplatform. Het Jeugdplatform bestaat uit jongeren en ouders waaronder een aantal jongeren uit de Jongerenraad en een ouder uit de CCR. Zij doen dit op persoonlijke titel. Het lid van de CCR zit ook in de door gemeente geïnstalleerde Adviesraad. Netwerkbijeenkomst met de Cliëntenraden (ouders) uit het Kinder- en jeugdpsychiatrie netwerk (K7). Het doel was het uitwisselen van informatie en op punten komen tot gezamenlijke strategie. Dit heeft geresulteerd in een gezamenlijk brief naar de VNG met daarin punten van zorg met betrekking tot de transitie van de jeugdzorg naar de gemeenten. Overige behaalde resultaten 2014 In september 2014 heeft het dagelijks bestuur van de CCR, evenals een afvaardiging van de Ondernemingsraad, op uitnodiging, deelgenomen aan het laatste deel van de beleidsdag van de Raad van Bestuur en het directieteam. Dit is als positief en constructief ervaren. Voor de CCR een belangrijk moment in de communicatie met en de betrokkenheid van de nieuwe bestuurder en het directieteam. De CCR heeft regelmatig contact met Cliëntbelang Amsterdam en stichting Alexander, beide cliëntbelangenorganisaties in Amsterdam over de ontwikkeling van cliëntmedezeggenschap en cliëntparticipatie in het transitieproces in Amsterdam. De CCR leden hebben deelgenomen aan sollicitatie- en kennismakinggesprekken met nieuwe directieleden en secretaris van de Raad van Bestuur. Proeftuin: De proeftuin is een vervolg op het symposium herstelondersteunde zorg in de Bascule van november In de Proeftuin zal worden gewerkt met elementen uit herstelondersteunende zorg (aandacht voor het persoonlijke verhaal van de cliënt, ervaringsdeskundigheid integreren in de behandeling, het vergroten van de autonomie en zelfsturing van cliënt en ouders en ouder- en omgevingsparticipatie). De Bascule krijgt begeleiding vanuit het project innovatieve vraagsturing van patiëntenverenigingen en VWS. Door de reorganisatie en bezuinigen was de ontwikkeling van de proeftuin stil komen te liggen. De CCR is blijven vragen om vervolg van dit project. Najaar 2014 is er een doorstart gemaakt. De CCR neemt deel aan de Bascule werkgroep Proeftuin. 27

29 Niet behaalde resultaten 2014 De CCR zou graag een optimale informatieverstrekking willen zien over de resultaten van de GGZ thermometer. De CCR ervaart te weinig Bascule beleid en acties met betrekking tot de cliëntparticipatie van ambulante jongeren. De leden van de CCR krijgen een onkostenvergoeding voor hun activiteiten. Daarnaast was er in de begroting 2014 een post opgenomen voor activiteiten van de Cliëntenraad en voor een ondersteuner van de Cliëntenraad voor twee dagen per week Kinderraad en jongerenraden Kinderraad De Kinderraad bestaat uit een vertegenwoordiging van kinderen van dag- en klinische behandelgroepen van de afdelingen. De Kinderraad vergadert onder begeleiding van een ondersteuner eens in de twee á drie weken. De groepssamenstelling bestond in 2014 merendeels uit vier kinderen uit de drie verschillende zorglijnen: twee kinderen uit de daggroepen en twee kinderen van een klinische groep. In de vergaderingen kwamen onderwerpen over onder andere de inrichting van het plein, veiligheid, voeding, website Bascule, medicatievoorlichting aan kinderen, wifi en speelmateriaal aan de orde. Rondom de maaltijdvoorziening heeft de Kinderraad de directeur Zorg een ongevraagd advies gegeven. De Kinderraad heeft meegedacht over de besteding van de donatie van een medewerker. Hier zijn toen voor alle groepen Space-scooters van gekocht. De Kinderraad heeft in 2014 contact gehad met volwassenen van binnen en buiten de Bascule om over verschillende onderwerpen te praten. Naast de directeur Zorg zijn de CCR, de Commissie Veiligheid, de PVP-er en iemand van het Jeugdplatform van de gemeente Amsterdam aanwezig geweest in een vergadering. In 2014 waren er veel veranderingen en wisselingen gaande binnen de Bascule. De Kinderraad heeft geprobeerd de cliëntparticipatie zo goed mogelijk te waarborgen. Ook afgelopen jaar heeft de Kinderraad weer hard haar best gedaan om dingen die spelen binnen de Bascule door de ogen van kinderen te bekijken en adviezen te doen. Hiermee heeft de Kinderraad weer mooie en goede dingen bereikt en onder de aandacht gebracht. Jongerenraad De Jongerenraad bestaat uit afgevaardigden van alle dag- en klinische behandelgroepen van de Bascule, met uitzondering van de gesloten afdeling. Van het maximale aantal van acht deelnemers zijn er gemiddeld zes aanwezig. De Jongerenraad komt eens per twee weken bij elkaar in aanwezigheid van een ondersteuner en eens in de drie maanden is de directeur Zorg bij de 28

30 bijeenkomst aanwezig. Ook worden regelmatig andere Bascule medewerkers voor een bijeenkomst uitgenodigd. Een aantal van de vele onderwerpen die zijn besproken en opgepakt, worden hier uitgelicht: Jeugdplatform: Jongeren van de jongerenraad nemen deel aan jeugdplatform. Een onafhankelijke adviesgroep die de gemeente Amsterdam adviseert over de zorg voor jeugd. De opgebouwde contacten met de gemeente Amsterdam rondom de transitie worden zeer binnenkort weer aangehaald. Kunstwerken: De jongeren hebben bij de entree van de klinieken kunstwerken opgehangen. Het idee is om deze eens in de zo veel tijd te wisselen voor kunstwerken van andere jongeren. Voeding: De Jongerenraad maakt zich hard om het eten van distrivers 7 zo goed mogelijk te laten verlopen. Nu missen er vaak ingrediënten op de verpakking en is er vaak fruit wat nog niet rijp is. Het eten is vaak niet naar wens. De Jongerenraad heeft een ongevraagd advies aan de Raad van Bestuur van de Bascule geschreven. Ook de komende periode zet de jongerenraad zich weer in om de belangen van de jongeren te behartigen. Jongerenraad de Koppeling De Koppeling kent één overkoepelende Jongerenraad, zowel werkzaam voor het Spirit als het Basculedeel van de Koppeling. We melden deze hier volledigheidshalve; voor meer informatie verwijzen wij u naar de website van de Koppeling. 3.6 Ondernemingsraad (OR) De ondernemingsraad van de Bascule Zorg bestond op 1 januari 2014 uit 13 leden. De OR heeft een eigen missie en visie die zij als vertrekpunt gebruikt om haar doelen te realiseren. Missie OR De OR van de Bascule streeft ernaar om vanuit medezeggenschap bij te dragen aan een gezonde organisatie: een organisatie waarbinnen een goede balans bestaat tussen de belangen van de werknemers en die van de organisatie. Het wegen van deze belangen en toezien op de balans daartussen zal voor de ondernemingsraad steeds de basis zijn om naar beleid te kijken. Visie OR De ondernemingsraad wil een ondernemingsraad zijn die: zich met één gezicht profileert naar de buitenwacht; resultaat bereikt door samenwerking, zowel onderling als met anderen; 7 Distrivers is voedingsmiddelenleverancier en maaltijdspecialist voor zorginstellingen in heel Nederland. 29

31 een serieuze, gelijkwaardige gesprekspartner is in het te ontwikkelen beleid; transparant is in zijn tijdspad van besluitvormingsprocedures; duidelijke lijnen naar de achterban heeft; medewerkers blijft motiveren voor directe medezeggenschap; naast het instemmings- en adviesrecht tevens gebruik maakt van het initiatiefrecht. De missie en visie van de OR worden vertaald in de volgende speerpunten: Belangen organisatie: 1. Bedrijfsorganisatie : a. Visie/strategie b. Marktwerking c. Managementinformatie d. Plannen/ innovatie e. Communicatie met RvB en management Belangen werknemers: 1. Veiligheid 2. Communicatie achterban 3. Welzijn: a. Speerpunten MTO - Ontwikkeling medewerkers - Werkdruk - Arbo b. Diversiteit In 2014 heeft de OR twaalf keer overleg gevoerd met de Raad van Bestuur, waarvan één keer in aanwezigheid van een lid van de Raad van Commissarissen. De OR heeft zich in 2014 vooral bezig gehouden met de uitwerkingen van het herstelplan. Bijna alle adviesaanvragen hebben te maken met een sterk veranderende situatie in de markt. Deze zijn direct of indirect verbonden met de financiële situatie waarin de Bascule zich bevond. Dit vroeg een bedrijfsmatig sterke organisatie, ontwikkelen van een strategie en inhoudelijke keuzes. Centraal is voor de OR blijven staan dat de belangen van de medewerkers worden behartigd en het streven naar rechtvaardigheid, transparantie en veiligheid. De communicatie over beleid en implementatie daarvan is een terugkerend onderwerp geweest. Helderheid, sturing en timing vindt de OR daarin van belang, naast geven van kaders en inspraak. Het belangrijkste onderwerp in 2014 was de reorganisatie/inkrimping personeel: De financiële situatie van de Bascule was zodanig, dat de noodzaak om in te krimpen voor de OR helder was. De uitgangspunten bij behandeling van de adviesaanvraag waren voor de OR: het behoud van zoveel mogelijk banen; transparante en eerlijke procedures die zorgvuldig worden uitgevoerd; een zo goed mogelijke regeling voor medewerkers waar we afscheid van moeten nemen; financieel haalbare plannen; en. continuïteit van zorg voor onze cliënten. De OR vreesde dat inkrimping op grond van een onvolledig overzicht van personeelsformatie gebeurde. Het traject na 1 april 2014 liet ook zien dat een en ander niet zorgvuldig genoeg was voorbereid, wat voor allerlei problemen zorgde en veel impact had op medewerkers. 30

32 Het is helder dat 2015 door de transitie naar de gemeenten grote veranderingen brengt. De risico s zijn groot doordat de Bascule pas in november 2014 wist voor welk budget de gemeenten voor 2015 inkochten. De productienorm van uur per FTE en daarmee de werkdruk voor het verminderde aantal medewerkers is hoog. De OR vindt het ontwikkelen van een visie, missie en bepalen van portfolio erg belangrijk als eerste stap op grond waarvan keuzes worden gemaakt. De OR participeert dan ook in het strategietraject dat is gestart. Het proces van inkrimping is zoals hierboven beschreven niet optimaal verlopen in Aanscherping van voorwaarden voor de reorganisatie in 2015 was noodzakelijk. De OR stuurt er op aan dat het formatieplaatsenplan op orde komt passend bij visie, inkoop, functiemix en sluitende begroting. 3.7 Medezeggenschap scholen De Pionier en de Professor Waterink School hebben elk een eigen Medezeggenschapsraad (MR), en een overkoepelende Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR). In de Raden zijn zowel ouders van leerlingen als medewerkers vertegenwoordigd. De medezeggenschapsraden voeren periodiek overleg met de directies van de scholen en met de bovenschools directeur. Eenmaal per jaar vindt een overleg plaats van de GMR met de Raad van Bestuur. In 2014 heeft de GMR vijf keer vergaderd. Naast de vaste onderwerpen zoals de begroting, het jaarverslag en het meerjaren bestuursformatieplan, zijn er ook andere onderwerpen besproken; de belangrijkste voor 2014 waren de inhoudelijke, financiële en personele gevolgen van de invoering van de Wet Passend Onderwijs (augustus 2014). 31

33 4 Beleid, inspanningen en prestaties 4.1 Meerjarenbeleid, beleidsvoorbereiding 2015 De afgelopen jaren was het door grote onzekerheden over de gemeentelijke inrichting van de jeugdhulp na de transitie, over de beschikbare budgetten en over de met de decentralisatie gemoeide frictiekosten, onmogelijk om een meerjarenbeleid op te stellen. In de loop van 2013 werd geconcludeerd dat het nodig was om een gedegen plan te maken om de Bascule een organisatorisch en financieel gezonde toekomst te geven. Dit is uitgemond in een herstelplan alle hens aan dek. Het plan voorziet in een meer klantgerichte en slagvaardige organisatie, betere positionering van de productportfolio en een betere marge op de personeelskosten, uitstekende zorg met minder mensen, een strakke sturing op productiviteit en liquiditeit, het realiseren van marktconforme personeelskosten, en een besparing op de materiële kosten. Aan het herstelplan is een financiële meerjarenraming gekoppeld tot en met 2016, in feite de hele transitieperiode naar de gemeenten. Het jaar 2014 heeft vooral in het teken gestaan van de uitvoering en realisatie van het herstelplan. Omdat 2015 in feite geheel in het teken staat van de transitie naar de gemeenten is een specifiek jaarplan 2015 gemaakt getiteld Samen door de transitie. Tevens is een aanzet gemaakt tot een hernieuwde Bascule strategie, die in de eerste helft van 2015 wordt uitgewerkt. 4.2 Algemeen beleid in 2014 Zoals eerder aan de orde is geweest, is eind 2013 het herstelplan alle hens aan dek opgesteld (zie bijlage 4). Als gevolg van de eind 2013 geconstateerde existentiële problemen van de Bascule heeft in 2014 een ingrijpende reorganisatie plaatsgevonden. Deze leidde tot een nieuwe topstructuur, een vrijwel volledige vervanging van het management en het afvloeien van 89 FTE aan medewerkers Relevante beleidsontwikkelingen in 2014 Topstructuur Eind 2013 is besloten tot aanpassing van de topstructuur van de Bascule onder een eenhoofdig Raad van Bestuur. In de eerste helft van 2014 heeft de werving en selectie plaatsgevonden voor de nieuwe posities. Medio 2014 waren de directie- en managementposities ingevuld. Aanpassing structuur zorgorganisatie Waar in 2013 het aantal divisies van drie naar twee was verminderd, is in 2014 gekozen voor één zorgorganisatie met één directeur Zorg en zeven managers van resultaatverantwoordelijke eenheden (RVE). De directeur Zorg werkt in het directieteam nauw samen met de Raad van Bestuur en met de geneesheer-directeur, de directeur Klantrelaties en Zorgcontractering en de directeur Centrale Service Organisatie (CSO). 32

34 Herstructurering zorgadministratie In 2013 zijn de zorgadministraties van de verschillende zorglijnen samengevoegd tot één zorgadministratie en ondergebracht in de Centrale Service Organisatie. In 2014 is de zorgadministratie wederom ingrijpend geherstructureerd en omgevormd tot één afdeling Ondersteuning Zorglogistiek en functioneert onder aansturing van de directeur Zorg. In de Ondersteuning Zorglogistiek zijn alle centrale en decentrale afdelingen zorgadministratie en de centrale aanmelding samengebracht. Transitie In 2014 heeft de Bascule zich voorbereid op de transitie van de Jeugd GGZ naar de gemeenten in Er is veel en intensief overleg geweest met gemeenten in Nederland. Vanaf het moment dat de eerste voorbereidingen door de gemeente Amsterdam werden getroffen heeft de Bascule intensief overleg gehad met de betrokken ambtenaren van de gemeente Amsterdam en omstreken. De gemeente Amsterdam liep voorop in de transitie en zocht een constructieve dialoog met de Bascule als een van de grotere aanbieders van Jeugd GGZ in deze regio. Begin oktober 2014 is het contract met de gemeente Amsterdam en de andere gemeenten van Amstelland en Zaanstreek Waterland getekend. Naast Amsterdam Amstelland en Zaanstreek Waterland heeft de Bascule contracten ondertekend met de gemeenten van de regio Utrecht West, West Friesland, Gooi & Vechtstreek, Midden en Zuid Kennemerland en Haarlemmermeer. Omdat de Bascule een bovenregionale en landelijke functie vervult, is in eerste instantie met alle gemeenten contact gezocht waarvan meerdere kinderen en jongeren bij de Bascule in behandeling waren. In de tweede helft van 2014 werd duidelijk dat de Bascule, als één van de vier academische centra, een landelijke raamovereenkomst met de VNG kon sluiten voor het leveren van academische Jeugd GGZ door heel Nederland. De raamovereenkomst is begin november 2014 afgesloten en geldt voor drie jaar. Inkoop 18+ Voor jongeren van 18 jaar en ouder blijft de GGZ onder de Zorgverzekeringswet vallen. En aangezien de Bascule ook jongeren tussen de jaar behandelt, zijn voor 2015 ook weer contracten gesloten met alle zorgverzekeraars. Wel merken we dat de zorgverzekeraars geneigd zijn om jongeren van 18 jaar en ouder bij de volwassen GGZ onder te brengen. De Bascule heeft zich hard gemaakt voor deze doelgroep, omdat het vaak jongeren betreft die door hun klachten en/of ziektebeloop een ontwikkelachterstand hebben opgelopen en veelal eerder bij de bascule is behandeling zijn geweest. Het aanbod en de werkwijze van de Bascule past beter bij deze doelgroep dan dat van de volwassenen GGZ. Aansluiting op de visie van de gemeente op wijkteams De gemeente Amsterdam heeft 26 partijen uit het brede jeugddomein in Amsterdam bij elkaar gebracht, om samen met de Jeugdgezondheidszorg van de GGD Ouder- en Kindteams (OKT) te 33

35 vormen in de wijk. Daarmee wil de gemeente Amsterdam de problemen klein houden en ouders en kinderen zoveel mogelijk in staat stellen hun problemen zelf, of met enige begeleiding of een lichte behandeling (onder andere Basis GGZ) op te lossen. Als specialistische zorg nodig is, kan het OKT doorverwijzen naar de specialistische aanbieders. De Bascule sluit zich bij de bovenstaande visie aan en is één van de Joint Venture partners en heeft in de OKT s ruim 20 GZ-psychologen ingebracht. Door de bovenstaande visie van de gemeente was het nodig om een eigen visie te ontwikkelen op Bascule in de Regio. De Bascule ontwikkelde in 2014 een visie op hoofdlijnen op de wijkteams jeugd (in Amsterdam: Ouder- en Kindteams: OKT s), de centrale specialistische behandelcentra en de specialist dichtbij in de verschillende regio s en delen van Amsterdam. Deze visie wordt in 2015 verder geconcretiseerd en geïmplementeerd. Een consequentie van deze nieuwe visie is dat de Oase in 2015 wordt afgebouwd. Omdat in de Oase ook kortdurende specialistische zorg werd geboden, opent de Bascule in 2015 na sluiting van de Oase in Amsterdam drie stadspoli s als onderdeel van Bascule in de Regio. Op die manier blijft de Bascule in de stad bereikbaar voor hen die specialistische zorg nodig hebben en daarvoor niet naar Duivendrecht of Amsterdam Zuidoost kunnen komen. In de regio s Gooi- en Vechtstreek, Zaandam, Purmerend en Hoofddorp blijft de Bascule actief; in de regio Haarlemmermeer/Zuidkennemerland zal de Bascule haar aanwezigheid in 2015 versterken. 4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid Bascule Zorg De Bascule Zorg streeft een bedrijfscultuur na waarin verbetering en innovatie centraal staan in alle werkprocessen: primaire, ondersteunende en besturende werkprocessen. Het kwaliteitsbeleid heeft in 2014 onder druk gestaan van de grote reorganisatie die heeft plaatsgevonden en de financiële situatie waar de Bascule zich in bevond. Het kwaliteitsmanagement wordt jaarlijks extern getoetst met behulp van het HKZ 8 - certificeringschema, inclusief het veiligheidsaddendum. Veiligheidsbeleid Het veiligheidsbeleid wordt ontwikkeld aan de hand van twee speerpunten: de doorontwikkeling van het Veiligheids Management Systeem (VMS) waarbij de speerpunten van het programma Veilige zorg ieders zorg en het veiligheidsaddendum bij het HKZ-schema een belangrijke leidraad is; en het voldoen aan de normen van NEN 7510 voor wat de informatieveiligheid betreft. De invoering van NEN 7510 was voorzien voor 2013, moest vanwege andere prioriteiten doorschuiven naar 2014, maar is in 2014 nog niet volledig afgerond. 8 Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector: HKZ zorgt ervoor dat kwaliteit genormeerd en toetsbaar wordt. en stelt zorginstellingen daarmee in staat om hun aanbod voortdurend te verbeteren. 34

36 HKZ audit Het HKZ-certificaat is drie jaar geldig. De HKZ audit van 2014 was een zogenoemde verlengingsaudit. In de managementsamenvatting rapporteren de auditoren net als in de afgelopen auditcyclus, dat het primaire proces bij de Bascule op een hoog niveau wordt uitgevoerd. In totaal zijn er zeven tekortkomingen vastgesteld, waarvan één ernstige en één op het addendum. De tekortkoming op het addendum betrof de beleving van de cliëntveiligheid. Dit punt is samen met de Centrale Cliëntenraad opgepakt en heeft in december 2014 er in geresulteerd dat het addendum is verlengd. De opvolging van de andere tekortkomingen uit de verlengingsaudit vindt plaats in Interne audit Naast de externe HKZ audit kent de Bascule ook een systeem van jaarlijks te houden interne audits. Door de reorganisatie hebben veel interne auditoren de Bascule verlaten. Daarom is er in 2014 gekozen voor een interne audit op het kwaliteitshandboek door middel van een enquête onder de werknemers. De resultaten geven aanleiding om in 2015 het kwaliteitshandboek opnieuw in te richten. 4.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van cliënten in zorg In deze paragraaf wordt themagewijs inzicht gegeven in een aantal aspecten van de kwaliteit van de zorg aan cliënten Cliëntwaardering Om meer zicht te krijgen op de wijze waarop onze cliënten de zorg van de Bascule waarderen worden de GGZ thermometer (een landelijk binnen de geestelijke gezondheidszorg gebruikte vragenlijst die de waardering van cliënten meet) en spiegelbijeenkomsten ingezet. GGZ thermometer De GGZ thermometer wordt voorgelegd aan de ouders van de kinderen en jongeren en aan de jongeren vanaf 12 jaar. De zorglijn psychiatrische gezinsbehandeling (PGB) legt de ouders een iets afwijkende vragenlijst voor. De thermometer wordt alleen afgenomen bij cliënten die een behandeling hebben afgesloten en die niet alleen een diagnostiekaanbod hebben gekregen. 35

37 Tabel 2: Uitkomst GGZ thermometer 2014 Vraag Jongeren Ouders Ik heb voldoende informatie gekregen over de behandel- en begeleidingsmogelijkheden van de instelling 87% 92% De hulpverlener is voldoende deskundig 94% 99% Het behandelplan- of begeleidingsplan wordt naar wens uitgevoerd 79% 92% Er is een behandel- of begeleidingsplan gemaakt 97% 91% Je kunt/kon meebeslissen over de behandeling of begeleiding 77% 86% De behandeling of begeleiding is de juiste aanpak voor de problemen of klachten Er is voldoende informatie gegeven over de aanpak van de behandeling of begeleiding 73% 90% 87% 92% De hulpverlener is voldoende te vertrouwen 89% 99% Ik zou een ander aanraden hulp te zoeken bij deze instelling 78% 94% Er is ingestemd met het behandel- of begeleidingsplan 82% 95% Er is voldoende informatie gegeven over wat men kon (kan) verwachten als resultaat van de behandeling of begeleiding 86% 85% De hulpverlener toont/toonde voldoende respect voor jou/u 97% 100% Door de behandeling of begeleiding heb je meer greep op de problemen of klachten gekregen 70% De hulpverlener luistert/luisterde voldoende naar jou/u 92% 98% Door de behandeling of begeleiding ben je voldoende vooruit gegaan 71% 84% Door de behandeling of begeleiding ben je beter in staat de dingen te doen die je wilt Door de behandeling en begeleiding kun je beter omgaan met mensen of situaties waar je eerder moeite mee had 71% 73% 86% Het aantal ingevulde lijsten bij de PGB is zo klein dat die gegevens niet worden meegenomen in de bovenstaande tabel. De overige cijfers zijn positief en wijken weinig af van voorgaand jaar. De aantallen zijn echter te klein om trends weer te geven. Het proces om tot ingevulde lijsten te komen wordt onder de loep genomen om tot betere resultaten te komen Toezicht door de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) Op 23 september 2014 is er een kennismakingsgesprek geweest van de nieuwe bestuurder met de accounthouder van de Inspectie voor de Gezondheidszorg mw. Tietema en mw. Hippe van de Inspectie op de Jeugdzorg. In dit gesprek zijn de recente ontwikkelingen van de Bascule, de verschillende aspecten van het veiligheidsbeleid (dwang en drang, medicatie veiligheid, somatiek en agressiepreventie), de toetsingactiviteiten van de inspectie en het nieuw te ontwikkeling kwaliteitskader jeugd van de gezamenlijke inspecties besproken. In 2014 zijn geen calamiteiten 36

38 geweest die bij de IGZ moesten worden gemeld. Ook bij de aanlevering van cijfers over suïcides aan de inspectie waren geen meldingen noodzakelijk. In het kader van het thematisch toezicht terugdringen separaties is de Bascule door de Inspectie bezocht. Op 31 maart 2014 bezochten dhr. Slotegraaf en mw. Bos de Bascule. Zij concludeerden dat bij de gecontroleerde casus van de Bascule niet op alle punten aan de normen van de inspectie was voldaan. Hierbij werd opgedragen een interne toetsing aan de hand van het toetsingsformulier te verrichten. Deze interne toetsing is in september 2014 uitgevoerd door mw. drs. A. Heerma, kinder- en jeugdpsychiater en voorzitter van de M&M commissie. Naar aanleiding hiervan moesten enkele aanpassen worden doorgevoerd. Bij het laatste inspectiebezoek 19 januari 2015 werd aan alle toetsingseisen voldaan Middelen & Maatregelen Met de term middelen en maatregelen (M&M) wordt bedoeld het toepassen van vrijheidsbeperkende maatregelen die op behandel inhoudelijke gronden worden ingezet. Dat wil zeggen dat deze maatregelen noodzakelijk worden geacht om de behandeldoelen te kunnen realiseren, en er op dat moment geen alternatieven voor handen zijn. Het is van groot belang dat intensief wordt toegezien op de toepassing, en dat deze tot het minimaal noodzakelijke wordt beperkt. In de Bascule is het toezicht op, de toetsing van, en het adviseren over een juiste toepassing van M&M belegd bij de Commissie Veiligheid. De Commissie Veiligheid ondersteunt de geneesheerdirecteur bij het adviseren over en toetsen van de inzet van vrijheidsbeperkende maatregelen. Registratie van toepassing van Middelen en Maatregelen - ontwikkelingen Van oudsher werd binnen de Bascule vrijheidsbeperkende interventies handmatig geregistreerd en administratief verwerkt. Voor de BOPZ jeugdgroepen betrof dit de toepassing van Middelen en Maatregelen zoals deze beschreven staan binnen de wet BOPZ (separatie, afzondering, fixatie, gedwongen vocht en voeding en dwangmedicatie). De overige jeugdgroepen binnen de Bascule registreerden deze vrijheidsbeperkende interventies (indien die voorkwamen) niet. Voor de kindgroepen werden de toepassing van fysieke en ruimtelijke inperking handmatig geregistreerd op speciaal hiervoor ontwikkelde formulieren. Enkele jaren geleden is op de afdeling Panama van de Bascule gestart met het digitaal registreren binnen Argus. Argus is het landelijke digitale uniforme systeem voor de registraties van middelen en maatregelen (M&M). De kindgroepen konden echter geen gebruik maken van deze Argus-module omdat fysieke en ruimtelijk inperking, zoals die op deze groepen worden toegepast, niet beschreven staan binnen de wet BOPZ en ook niet opgenomen waren in de Argus-module. De afgelopen jaren is binnen de E-KJP (voorheen K7) in werkgroep Terugdringen Dwang en Drang gewerkt aan een Argus gegevensset die niet alleen kan worden toegepast op de jeugdgroepen (12 jaar en ouder), maar ook geschikt is voor het registreren van vrijheidsbeperkende interventies bij 37

39 kinderen onder de 12 jaar. Dit heeft geresulteerd in een beschrijving van tien vrijheidsbeperkende interventies voor kinderen en jeugdigen. Deze gegevensset is in de loop van 2013 landelijk geïmplementeerd. De tien gedefinieerde interventies zijn: 1. Separatie 2. Afzondering 3. Verplicht Verblijf Eigen Kamer 4. Verplicht Verblijf Andere Ruimte 5. Mechanische Fixatie 6. Fysieke Fixatie 7. Dwangmedicatie parenteraal 8. Dwangmedicatie oraal 9. Vocht en Voeding 10. Andere vormen van fysieke of ruimtelijke vrijheidsbeperking Binnen de Bascule is deze Argus gegevensset in de loop van 2013 geïmplementeerd binnen de digitale Argus-module waarvoor de Bascule al een contract had lopen bij the Patient Safety Company (TPSC). Hierdoor werd het digitaal registreren van vrijheidsbeperkende interventies mogelijk voor zowel de kind- als de jeugdgroepen van de Bascule. In 2013 en 2014 heeft er vervolgens een traject plaatsgevonden van voorbereiding, training en implementatie van de digitale Argus-module op alle groepen van de Bascule. Hiertoe werden instructiehandleidingen ontwikkeld en verspreid ter ondersteuning van dit proces van implementatie. In 2013 zijn de kindgroepen in Duivendrecht getraind en gestart met digitale registratie en in het voorjaar van 2014 ook alle overige groepen. Nu alle Bascule groepen van de Bascule klaar zijn voor gebruik van de Argus-module van TPSC wordt er in 2015 samen met TPSC toegewerkt naar een uniform rapportageformat, dat aansluit bij het format dat binnen de E-KJP landelijk is vastgesteld. Binnen dat format komt naar verwachting de nadruk te liggen op interventiecijfers. De M&M cijfers in het jaarverslag over 2014 zijn voor de jeugdgroepen al uitgesplitst naar interventie en episode registratie. Overzicht van geregistreerde vrijheidsbeperkende interventies in 2014 Binnen de Argus registratie zijn de volgende begrippen van belang: de episode: Hierbij gaat het over de toepassing of handeling die wordt uitgevoerd, zoals fysieke inperking, separatie etc. de interventie (= incidentie): Dit is de samenstelling van één of meerdere episoden. De interventie begint bij de eerste episode en eindigt als er meer dan 24 uur geen episode heeft plaats gevonden. 38

40 Voor de kerngetallen is het scoren van de hoeveelheid interventies van belang. Het kan dus zijn dat één interventie meerdere dagen of weken kan duren waarbij de toepassing niet voortdurend verricht wordt, maar waarbij de intervallen tussen de toepassingen (episodes) korter zijn dan 24 uur. Voor interne en benchmark gegevens is het ook van belang de hoeveelheid episodes te scoren. In onderstaande tabellen wordt een overzicht gegeven van de geregistreerde vrijheidsbeperkende maatregelen. Belangrijke kanttekeningen bij het interpreteren van de gegevens: Sinds invoering van Argus wordt er onderscheid gemaakt tussen interventie en episode cijfers (zie boven). In 2014 maken we dit onderscheid voor de jeugdgroepen. In voorliggende jaren werd dit niet gedaan. Pas in de loop van 2014 zijn alle groepen binnen de Bascule getraind in het digitaal registreren binnen Argus. Sinds 1 november 2014 wordt van alle groepen verwacht dit systeem te gebruiken. Van oudsher zien we grote verschillen tussen de Bascule groepen onderling in de wijze en bereidheid van het toepassen van registratie van vrijheidsbeperkende interventie. Dit is een belangrijk aandachtspunt voor de komende periode en het maakt dat het interpreteren van verschillen tussen groepen en door de jaren heen niet voldoende betrouwbaar kan worden gedaan. Verwachting is dat de werkelijke toepassing van dwang en drang binnen de Bascule hoger ligt dan de onderstaande cijfers weergeven. Door de jaren heen zijn groepen gesloten en samengevoegd, waardoor de totaalcijfers door de jaren heen niet met elkaar vergelijkbaar zijn. Tabel 3: Vrijheidsbeperking jeugdgroepen 2014 (gemeten in interventies (incidenties) en episodes) 2014 Gehele instelling de Bascule: Panama San Francisco Totaal Interv. Epis. Interv. Epis. Interv. Epis. Separaties Afzonderingen Fixaties Dwangmedicatie Vocht & voeding Totaal

41 Tabel 4: Specificatie van het aantal separaties op Panama Duur Aantal separatie episodes % Het aantal separaties met een duur van minder dan 84 uur in 1 week 10 91% Het aantal separaties waarbij de cliënt in 1 week meer dan 84 uur (= de helft van 7 x 24 uur) in de separeerruimte heeft doorgebracht Het aantal separaties waarbij de cliënt in 3 weken meer dan 252 uur (= de helft van 21 x 24 uur) in de separeerruimte heeft doorgebracht Het aantal separaties waarbij de cliënt in 6 weken meer dan 504 uur (= de helft van 42 x 24 uur) in de separeerruimte heeft doorgebracht Het aantal separaties waarbij de cliënt in 13 weken (grosso modo 3 maanden) meer dan 1092 uur (= de helft van 91 x 24 uur) in de separeerruimte heeft doorgebracht 0 0% 1 9% 0 0% 0 0% Totaal % Tabel 5: Vrijheidsbeperking kindgroepen 2014 (gemeten in episode) Groep FI RI Totaal 2014 Totaal 2013 Totaal 2012 Speedboot Kajak Raket Dubbeldekker (DB) Ark (DB) Basisklas B (DB) Eenhoorn (DB) Kameleon (DB) Bommel (DB) Tom Poes (DB) PGB kliniek Spaceshuttle* Zeppelin (DB)* Luchtballon (DB*) Tandem (DB)* Griffioen* Totalen FI = Fysieke inperking; RI = Ruimtelijke inperking *) deze groepen zijn voor 2014 gesloten 40

42 Tabel 6: Vergelijking M&M in de kindgroepen Jaar Fysieke inperking Fysieke en ruimtelijke inperking Ruimtelijke inperking Onbekend Totaal * * *) In het kader van de verandering van handmatige registratie in Argus registratie op de kindgroepen, die medio 2013 heeft plaatsgevonden, wordt er geen onderscheid meer gemaakt tussen ruimtelijke inperking en fysieke en ruimtelijke inperking. Er wordt van uitgegaan dat de laatste categorie de fysieke inperking in dienst staat van het ruimtelijk inperken. Dit laatste dient dan te worden geregistreerd BOPZ 9 In 2014 zijn er in totaal 16 cliënten met een maatregel in het kader van de BOPZ opgenomen. Bij tien cliënten werd een maatregel art. 39 (middelen of maatregelen) en acht cliënten in het kader van een maatregel art. 38 (dwangbehandeling) uitgevoerd. Alle BOPZ maatregelen hadden betrekken op cliënten op Panama Medicatiebeleid In de afgelopen drie jaar is veel aandacht besteed aan het verbeteren van het medicatiebeleid binnen de Bascule. Zowel in het beleid, het protocol, als het toezicht op de uitvoering is een aantal verbeteringen aangebracht. Protocol geneesmiddelendistributie In 2013 is er een protocol geneesmiddelendistributie ontwikkeld, vastgesteld en geïmplementeerd. Deze wordt periodiek gereviseerd en zo nodig aangepast. Daarnaast is een werkwijze vastgesteld voor het distribueren van geneesmiddelen in de dagbehandeling. Elektronisch voorschrijfsysteem (EVS) Apotheek Farmadam is onze partner bij het EVS en de begeleiding van verantwoorde geneesmiddelen voorschrijven en distribueren. Sinds 1 januari 2012 schrijven alle artsen nog alleen elektronische recepten voor. Alle artsen zijn in het eerste kwartaal 2012 getraind om met dit EVS te 9 Wet Bijzondere Opnemingen Psychiatrische Ziekenhuizen 41

43 werken. Een digitale koppeling tussen ons cliëntregistratiesysteem (Care4) en het EVS is in 2013 gerealiseerd. De artsen die werkzaam zijn op de klinische en dagklinische afdeling gebruiken het systeem intensief. In het eerste kwartaal van 2015 gaat de Bascule een nieuw cliëntregistratiesysteem (User) gebruiken, waarbij ook een digitale koppeling met het EVS wordt gemaakt. Alle artsen gaan dan via het EVS voorschrijven. Geneesmiddelencommissie In 2012 is de geneesmiddelencommissie geïnstalleerd. Deze commissie houdt zich bezig met: het invoeren en in stand houden van een doelmatig geneesmiddelendistributiesysteem dat voldoet aan vigerende wet- en regelgeving; het periodiek evalueren van de diensten van de leverancier van geneesmiddelen en hierover adviseren aan de Raad van Bestuur. Onder het geneesmiddelendistributiesysteem wordt verstaan alle aspecten van de farmaceutische verzorging die verband houden met voorschrijven, bewaren, behandelen en toedienen van geneesmiddelen. Het gaat daarbij niet alleen om de eigenlijke distributie, maar ook om de administratieve begeleiding en verantwoording daarvan en de hulpmiddelen die daarbij worden gebruikt, zoals het elektronisch voorschrijfsysteem (EVS). Richtlijnen dienen betrekking te hebben op: de wijze waarop de geneesmiddelendistributie moet plaatsvinden en wat de taken zijn van alle hierbij betrokken disciplines; de opslag en de voorraadbeheersing van de geneesmiddelen op de afdelingen; instructies ten behoeve van het gebruik van geneesmiddelen waarvan de toediening bepaalde voorzorgen vereist; strikte regels met betrekking tot de controle op de verschillende fasen die, voorafgaande aan de toediening aan de patiënt, in de distributie van het geneesmiddel zijn te onderscheiden. Naast de geneesmiddelencommissie is er een Landelijke Geneesmiddelencommissie waar alle kinder- psychiatrische instellingen van de E-KJP zijn vertegenwoordigd. De voorzitter van de Bascule Geneesmiddelcommissie is ook lid van de Landelijke Geneesmiddelencommissie. Bij deze Landelijke commissie is ook het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie nauw betrokken. Dit is een overleg dat dient om tot richtlijnen, uitwisseling en consensus te komen tussen kinder- en jeugdpsychiaters (verbonden aan verschillende organisaties), apothekers en het Kenniscentrum Kinder- Jeugdpsychiatrie. Op 1 juli 2007 is in Nederland de nieuwe geneesmiddelenwet in werking getreden. In artikel 68 van deze wet wordt bepaald dat off-label en unlicensed voorschrijven van medicijnen alleen is geoorloofd wanneer daarover binnen de beroepsgroep protocollen of standaarden zijn ontwikkeld. Het is algemeen bekend dat in de kinder- en adolescentpsychiatrie ongeveer 80% van de geneesmiddelen 42

44 off-label en/of unlicensed wordt voorgeschreven. Slechts een deel van deze middelen wordt gedekt door actuele nationale richtlijnen. Een van de belangrijke functies van de Landelijke Geneesmiddelencommissie kinder- en jeugdpsychiatrie is het ontwikkelen van protocollen voor het voorschrijven van medicatie. De Bascule maakt gebruik van het formularium van de Kenniscentrum voor Kinder- en Jeugdpsychiatrie. In de onderstaande tabellen is een overzicht gegeven van de medicatiefouten bij de Bascule per kwartaal in 2014 en in vergelijking met 2011 tot en met Tabel 7: Medicatiefouten (1) 2014 (2) 2014 (3) 2014 (4) Vergeten Anders Verkeerde dosis Verkeerde tijd Weigeren Verkeerde medicatie Toediening fout Totaal Totaal (zonder weigeren) Totaal 2014=77 Tabel 8: Medicatiefouten Aantal 2011 Aantal 2012 Aantal 2013 Aantal 2014 Medicatiefouten De tabellen laten zien dat het aantal medicatiefouten ten opzichte van 2011 en 2012 fors is gedaald. Ten opzichte van 2013 is het aantal fouten iets toegenomen. Het gevoerde beleid is er op gericht het aantal medicatiefouten verder terug te dringen. Het vergeten van medicatie is nog steeds de grootste categorie, maar ook gedaald in de afgelopen vier jaar. 10 weigeren om medicatie in te nemen is geen medicatie fout maar een recht van een cliënt. Deze categorie telt niet meer. Om de cijfers vergelijkbaar te maken is het aantal gegeven zonder de categorie weigeren. 43

45 Tabel 9: Vergeten medicatie Aantal 2011 Aantal 2012 Aantal 2013 Aantal 2014 Vergeten medicatie Tabel 10: Medicatiefouten per afdeling Medicatiefouten per afdeling 14 (1) 14 (2) 14 (3) 14 (4) Totaal (zonder weigeren) Speedboot 5 4 (-1) Kajak Raket Ark San Remo 3 (-2) San Francisco 6 8 (-3) Santa Rosa 0 2 (-1) Lissabon Panama SOz 1 (-1) VB Totaal Totaal (zonder weigeren) Toelichting Door de kleine aantallen levert een analyse per afdeling niet zo veel op. Het is ook niet zeker in hoeverre er verschillen zijn tussen de afdelingen in het rapporteren van medicatie fouten. Een afdeling met het grootste aantal fouten is mogelijk de meest open en eerlijke afdeling. Daarom wordt in het kwaliteitsbeleid ook de nodige aandacht gegeven aan het belang medicatiefouten, en andere incidenten, te melden. Er is inmiddels medicatiebeleid met betrekking tot het toedienen van medicatie op de dagklinieken Nota s, protocollen en regelingen Een groot aantal nota s, protocollen en regelingen op het gebied van de zorg is in 2014 geüpdate en enkele nieuw opgesteld. We noemen hier: de BOPZ nota: deze is geactualiseerd ten aanzien van interne en externe consultatie bij langer durende separaties. En voldoet nu aan de normen van de inspectie op het gebied van terugdringen dwang en drang; de Argus set: Deze heeft nu een sectie voor <12 jaar gekregen. 44

46 Nieuw EPD: Veel formulieren uit het EPD zijn geüpdate voor de overgang naar het nieuwe EPD USER Klachten Het is van belang dat cliënten geen drempels ervaren om een klacht in te dienen. Bij aanmelding ontvangt elke cliënt de brochure Welkom bij de Bascule waarin wordt gewezen op de mogelijkheid een klacht in te dienen. De primaire doelstelling van de klachtregeling is dat een oplossing wordt gevonden voor de klacht. Daarnaast kan een klacht belangrijke aanwijzingen geven voor verbetering van bejegening of werkwijzen die op de hele organisatie van toepassing zijn. Een klacht kan in die zin ook worden opgevat als een gratis advies. De klachtencommissie bestaat uit zes leden. Er is voor alle leden een vervanger behalve voor de jurist. De klachtencommissie wordt bij haar werkzaamheden ondersteund door de secretaris. De secretaris is tevens contactpersoon voor de klagers en geleidt meldingen door naar de betreffende afdeling. Afhankelijk van de klacht formeert de secretaris een kamer die de klacht behandelt. Een kamer bestaat standaard uit een voorzitter, een jurist, een kinder- en jeugdpsychiater en een kinderen jeugdpsychiater in opleiding. De kamer wordt bij haar werkzaamheden ondersteund door de secretaris. De voorzitter, de plaatsvervangende voorzitter en de jurist zijn onafhankelijk. De voorzitter is aangesteld op basis van affiniteit met de missie van de organisatie, en zijn bestuurlijke ervaring. De plaatsvervangend voorzitter kan behalve als voorzitter ook worden ingezet bij een klacht in het kader van de wet op de Jeugdzorg, als extern lid. Deze vervangt in dat geval de psychiater. Een psychiater/lid van de commissie zal nooit worden betrokken bij een klacht die zijn/haar eigen afdeling betreft. Daarmee voldoet de Bascule aan de eisen die de wet op de Jeugdzorg aan klachtencommissies stelt. De samenstelling is per september 2014 iets gewijzigd. De klachtencommissie stelt een eigen jaaroverzicht op, dat voor 1 juni 2015 formeel aan de Minister van Volksgezondheid en de Inspectie voor de Volksgezondheid wordt aangeboden. Op grond van het jaaroverzicht zijn geen opmerkelijke thema s of concentraties van klachten te constateren. Tabel 11: Samenstelling klachtencommissie Klachtencommissie: Plaatsvervangers: Voorzitter Extern en onafhankelijk Extern en onafhankelijk Jurist Extern en onafhankelijk vanaf juni 2013 geen plaatsvervanger Kinder- en jeugdpsychiater (KJP) De Bascule De Bascule Assistent in Opleiding (KJP) De Bascule De Bascule Secretaris De Bascule De Bascule 45

47 In 2014 is de klachtencommissie 12 keer benaderd. Van de 12 klachten die zijn ingediend bij de klachtencommissie van de Bascule is/zijn: één van de klachten ingetrokken of niet doorgezet door klagers. Het komt soms voor dat iemand in eerste boosheid opbelt en naar de klachtenregeling vraagt en in tweede instantie toch niet blijkt te (willen) klagen; zes klachten door bemiddeling opgelost; en drie klachten in behandeling genomen. Bij alle drie de klachten zijn hoorzittingen gehouden. De drie behandelde klachten bestonden uit 11 klachtonderdelen. Hiervan werden er vier gegrond, twee deels gegrond, vier ongegrond en één niet kunnen beoordelen verklaard. De meeste klachten gingen over bejegening, communicaties en het niet eens zijn met het zorgaanbod. De klachten zijn niet geconcentreerd binnen één RVE of zorglijn. Het aantal ingediende klachten is ten opzichte van 2013 met negen afgenomen. Tabel 12: Vergelijking van 2010 t/m Aantal klachten Klacht in behandeling Klacht onderdelen Klacht (onderdeel) gegrond Klacht(onderdeel) gedeeltelijk gegrond Klacht (onderdeel) ongegrond Klacht niet kunnen beoordelen Vanaf 2007 heeft de klachtencommissie besloten niet alleen te rapporteren over de formele klachten, maar ook over de meldingen, die zij heeft ontvangen. Op deze manier kunnen ervaringen van cliënten of andere betrokkenen, die van belang zijn voor de kwaliteit van het werk van de Bascule, toch worden opgepakt. In 2013 zijn er vier meldingen bij de klachtencommissie gedaan; in 2014 en 2013 waren dat er respectievelijk zes en vier. Het betreft hier veelal telefonische contacten van (ex)cliënten. Het gaat hier meestal om personen, die: - hun onvrede willen bespreken, maar die de juiste persoon om wat voor reden dan ook niet te pakken krijgen; - in een impuls bellen om hun onvrede kenbaar te maken; of - met vragen of opmerkingen komen waarvan ze niet weten bij wie ze terecht kunnen. Regelmatig geven cliënten aan dat ze ervoor willen zorg dragen dat verbeteringen worden doorgevoerd ten behoeve van toekomstige cliënten. Deze meldingen worden in het kader van het 46

48 kwaliteitsbeleid opgepakt en naar de betreffende verantwoordelijken doorgegeven. Ook een melding kan leiden tot verbeteringen Toegankelijkheid De vestigingen van de Bascule zijn telefonisch en geografisch goed bereikbaar. Er is een 24-uurs bereikbaarheid voor cliënten van de Bascule georganiseerd. Er zijn wachttijden tussen de inschrijving en de start van de behandeling van gemiddeld 67 dagen voor de ambulante- en de dagbehandeling, en gemiddeld 23 dagen voor de 24-uursbehandeling. De wachttijden voor de ambulante- en dagbehandeling zijn iets korter (vijf dagen) dan in Voor de 24-uursbehandeling is de wachttijd enorm teruggelopen (41 dagen). Wanneer een norm van 98 dagen wordt gehanteerd, wordt deze norm overschreden bij 11% van de cliënten voor ambulante- en dagbehandeling. Bij de cliënten voor dag- en nachtbehandeling ligt de norm op 105 dagen. Deze norm wordt bij 18% van de cliënten overschreden. Hoewel wachttijden onvermijdelijk zijn vindt de Bascule het belangrijk deze zoveel mogelijk te beperken. Op basis van het herstelplan zal in overleg met financiers en ketenpartners beter moeten worden onderzocht wat, gezien de problematiek van de cliënten, aanvaardbare wachttijden zijn, en hoe die kunnen worden gerealiseerd Veiligheidsbeleid In de Bascule is het veiligheidsbeleid belegd bij de Commissie Veiligheid. Deze commissie: monitort het veiligheidsbeleid op volledigheid, actualiteit, integrale samenhang en doeltreffendheid; ondersteunt het management bij het maken van de jaarlijkse veiligheidsagenda van de Bascule, door analyse van de in de linkerkolom van het model genoemde input; beoordeelt nieuw beleid en werkwijzen op het gebied van veiligheid op samenhang met de visie op veiligheid en kwaliteitsnormen; en adviseert het management gevraagd en ongevraagd op het gebied van veiligheidsbeleid, -thema s en -vraagstukken. De geneesheer-directeur is voorzitter van de Commissie Veiligheid. Leden van de commissie zijn de aandachtsfunctionaris M&M, de projectleider NVR, de aandachtsfunctionaris kindermishandeling, de directeur Zorg, de beleidsmedewerker kwaliteit, de manager facilitair en huisvesting, de manager Informatisering en automatisering en de Arbo functionaris. De werkzaamheden van de commissie worden bepaald door het jaarlijks opgestelde veiligheidsjaarplan. Hierin worden de uitkomsten opgenomen van onder andere audits, incidentmeldingen, waarderingsmetingen, incidentanalyses, risico-inventarisaties en analyses. De Bascule kent een integrale benadering van veiligheid. Ook medewerkers kunnen zowel aspecten van cliëntveiligheid als van medewerkerveiligheid indienen. Belangrijke aspecten die afgelopen jaar in 47

49 de Commissie Veiligheid aan bod zijn geweest, zijn: Adviezen uit de audit van de arbeidsinspectie, adviezen na de prospectieve analyse brandveiligheid, protocol en adviezen over contacten met politie en agressietrainingen, het vormen en trainen van een poule medewerkers voor de retrospectieve analyses door middel van SIRE/PRISMA en prospectieve analyses door middel van SAFER Melden van incidenten (CIR rapportage) In de Bascule worden incidenten gemeld via Centrale Incidenten Registratie (CIR). In 2014 zijn er in totaal 245 meldingen gedaan, tegenover 240 meldingen in Het aantal meldingen in 2014 is nagenoeg gelijk aan In bijlage 6 is een overzicht van de gemelde incidenten opgenomen. De cijfers verschillen nauwelijks van Wel is duidelijk dat niet alle afdelingen gemiddeld evenveel incidenten melden. Hier wordt in 2015 aandacht aan geschonken. 4.5 Personeelsbeleid Instroom en uitstroom Aan het einde van het verslagjaar waren 651 (465,24 FTE) medewerkers in dienst bij de Bascule Zorg, waarvan 82% vrouwen. Het aantal is ten opzichte van 2013 (497,43 FTE) met 31,19 FTE gedaald. 11,5% van de medewerkers voldoet aan de definitie inventarisatie diversiteit-interculturisatie. Dit is ten opzichte van 2013 een stijging van 44%. Tabel 13: Overzicht leeftijdsopbouw medewerkers (zonder de scholen) Leeftijdsopbouw Aantal medewerkers 2013 Aantal medewerkers 2014 Percentage 0 24 jaar ,53% jaar ,77% jaar ,49% jaar ,74% Boven de 65 jaar 2 3 0,46% Totaal % Flexpool De flexpool zoekt en biedt oplossingen voor tijdelijke problemen rondom vacatures, langdurige ziekte en dergelijke bij een groot aantal functies. Oplossingen op maat voor tijdelijke problematiek rondom vacatures, langdurige ziekte en dergelijke zijn steeds meer binnen het werkgebied van de flexpool gaan vallen. In 2014 lag het accent binnen de flexpool wederom op een brede flexibele inzet van sociotherapeuten en pedagogisch medewerkers. 11 In deze paragraaf gepresenteerde cijfers zijn geen gegevens opgenomen over het personeel van de scholen en van PI Research. 48

50 4.5.3 Kwaliteit van het werk Verzuimbeleid Het verzuimpercentage over 2014 bij de Bascule was 4,76%. Dit is ten opzichte van 2013 nagenoeg gelijk gebleven (4,99%). De organisatie scoort een redelijke 7,3 in de Vernet Health Ranking van GGZ Instellingen. Opvallend is dat in vergelijking met de branche de Bascule slechter scoort in de categorieën: 46 t/m 55 jaar (6,25%), verzuim langer dan 1 jaar en verzuim door zwangerschap. De verzuimkosten bedroegen Dit is minder dan in 2013, echter in 2014 werkten er 53 werknemers minder bij de Bascule. Per FTE bedragen de gemiddelde verzuimkosten per jaar. Dit is circa 685 hoger dan het branchegemiddelde en wordt deels veroorzaakt doordat ook het gemiddelde salaris 385 hoger ligt dan de branche en deels door meer langdurig verzuim. In 2014 is een analyse gedaan als basis voor een plan van aanpak ter verdere reductie van het verzuim. Arbodienst AMC In 2014 is afscheid genomen van mw. H. van Hoorn en is mw. J. Tersteeg gestart als bedrijfsarts voor de Bascule. De bevlogen medewerker Naar aanleiding van het plan van aanpak De Bevlogen Werknemer, waaruit bleek dat 32% van de behandelaren dagelijks vermoeid is, zijn in 2014 drie E-health programma s van Inbalansopjewerk.nl van start gegaan. Medewerkers kunnen gratis en anoniem gebruik maken van Sterk op je Werk, Psyfit en Minder Drinken om hun psychische fitheid te verbeteren. In 2014 hebben 27 medewerkers Psyfit gevolgd en 11 Sterk op je Werk. Van Minder Drinken zijn geen gegevens bekend. De programma s lopen in 2015 door. Infectieziekten De Bascule bevordert dat medewerkers met een beroepsgebonden risico een Hepatitis B vaccinatie krijgen. In 2014 heeft geen vaccinatiecampagne tegen Hepatitis B plaatsgevonden. Ook biedt de Bascule haar medewerkers de mogelijkheid zich te laten vaccineren tegen de griep. Ongeveer 30 medewerkers hebben hiervan in 2014 gebruik gemaakt. Klimaat- en werkplekonderzoeken Er werden 18 individuele beeldschermwerkplek onderzoeken uitgevoerd, waarna de nodige aanpassingen werden gedaan. In gebouw C op de Rijksstraatweg werd een defecte stoom bevochtiger vervangen en maximaal afgesteld, waardoor de luchtvochtigheid een betere waarde kreeg. Ook werden de ventilatie roosters schoongemaakt. Het warme en benauwde klimaat in de keuken van de kantine op de Rijksstraatweg werd verbeterd. 49

51 Arbeidstijden Vanaf 1 november 2014 is een proef gestart van drie maanden met de nieuwe functie Avond ANIO omdat de bereikbaarheidsdiensten een te zware belasting waren voor de arts-assistenten. Ook werden regelmatig de randen van de arbeidstijdenwet opgezocht. De nieuwe functie moet ervoor zorgen dat weer geheel voldaan wordt aan de wettelijke eisen en A(N)IOS voldoende toekomen aan hun andere werkzaamheden. Om de eis van de inspectie SZW (voorheen arbeidsinspectie) uit 2013 op te heffen is de Kadernota Dienstroosterbeleid in samenspraak met de teamcoördinatoren uitgebreid met wettelijk verplichte roosterregels en aanbevolen vuistregels volgens de methode werkdruk en herstel. Ook is een paragraaf toegevoegd om te zorgen dat jaarlijks de ervaringen van medewerkers met de roosters worden geëvalueerd. Bedrijfshulpverlening Het trainingsbureau Ajax Chubb Varel heeft in 2014 weer de basis-, herhalings- en ploegleider BHV trainingen verzorgd. Medewerkers zijn tevreden over de manier waarop de trainingen worden gegeven. Wat betreft ontruimingsoefeningen werden op alle locaties volgens planning twee oefeningen gehouden: één georganiseerd door de betrokken BHV ploegleider en één oefening met een externe partij. Op de locatie Meibergdreef was dat het AMC, op de Rijksstraatweg Ajax Chubb Varel en op de locatie Brakensiekhof stichting Altra. De verbeterpunten die naar voren kwamen betroffen meestal de communicatie binnen de BHV organisatie. Om dit te verbeteren is het voorstel om op de Meibergdreef onze receptie het beheer over de portofoons te geven. Daarnaast wordt onderzocht of men daar beter gebruik kan gaan maken van AMC portofoons om de communicatie met onder andere De AMC beveiliging te vergroten. Op locatie Rijksstraatweg heeft overleg met de nieuwe gebruikers van het pand plaatsgevonden om de communicatie te verbeteren. Op verzoek van de medisch behandelaar heeft de afdeling Panama op de Meibergdreef afgezien van deelname aan oefeningen. Opleidingsbeleid Er zijn in 2014 vijf verschillende interne trainingen verzorgd door HRM vooral op het gebied van de arbeidsomstandigheden, waaronder de agressiehantering, separeertraining, NVR-training en bedrijfshulpverlening. Andere trainingen die intern werden aangeboden waren signaleren kindermishandeling en een training klantgerichtheid. In 2014 waren er opleidingsplaatsen voor gezondheidswetenschappen, orthopedagogiek en psychologie vanuit de Vrije Universiteit en de Universiteit van Amsterdam. Ook waren er stageplaatsen voor studenten HBO Sociaal Pedagogische Hulpverlening, Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, Verpleegkunde en Pedagogiek. Binnen de CSO waren er ook stagiaires vanuit ICT, economie en financieel- administratieve opleidingen. In totaal hebben 53 studenten hun stage in 2014 afgerond en zijn 49 studenten aan hun stage begonnen. 50

52 Zes scholieren van het Ignatius gymnasium hebben in mei 2014 de beroeporiënterende stage bij de Bascule doorgebracht. Ook voor 2015 is er vanuit dezelfde school weer vraag naar deze stagemogelijkheid, waardoor de leerlingen die zijn geïnteresseerd in de kinder- en jeugdpsychiatrie zich op hun beroepskeuze kunnen oriënteren. Coaching In 2014 is geen interne coaching meer ingezet. Vertrouwenspersoon klokkenluidersregeling en vertrouwenspersoon ongewenst gedrag De Bascule beschikt sinds 2013 over een vertrouwenspersoon klokkenluidersregeling en een vertrouwenspersoon ongewenst gedrag. Met deze functie bieden de vertrouwenspersonen conform de Klachtenregeling Individuele medewerkers aan de medewerkers van de Bascule de mogelijkheid om vertrouwelijk het advies of de ondersteuning van een onafhankelijke en onpartijdige functionaris in te roepen. Deze functionarissen zijn allen werkzaam voor de arbodienst van het AMC. In zowel 2013 als 2014 is er geen gebruik gemaakt van de vertrouwenspersoon klokkenluidersregeling. Zowel in 2013 als in 2014 is er in elk jaar eenmalig een beroep gedaan op de vertrouwenspersoon ongewenst gedrag. Deze twee meldingen hebben niet geresulteerd in klachten. Bij één melding was verschil van mening met leidinggevende de aanleiding. Het niet uitkomen van gewekte verwachtingen ten aanzien van carrière en secundaire arbeidsvoorwaarden was een probleem. Bij de andere melding betrof het intimiderende uitspraken door een collega naar aanleiding van onderlinge afstemmingsproblemen. Hiervoor zijn adviezen gegeven en deze hebben niet geresulteerd in een tweede gesprek met de vertrouwenspersoon. 4.6 Samenleving en belanghebbenden Er bestaan nog steeds allerlei vooroordelen over mensen met psychische problemen. De Bascule rekent het tot haar taak om psychische problemen bij kinderen en jongeren bespreekbaar te maken, om vooroordelen te bestrijden en de drempel voor hulpzoekenden te verlagen. Hiermee wordt de kans groter dat ouders eerder hulp zoeken voor hun kind en waardoor de kans op positieve behandelresultaten wordt vergroot In de media De Bascule zet zich in om zo goed mogelijk informatie te verschaffen en voorlichting te geven over psychische problemen en de mogelijke behandelingen. Wij richten ons daarbij niet alleen op verwijzers, ouders, kinderen, jongeren en financiers, maar ook op de publieke opinie. In dat kader onderhoudt de Bascule actief contacten met de media. Daarnaast monitoren we ook de uitingen die via de social media over de Bascule gedaan worden en waarnodig reageren we hierop. Hieronder een aantal belangrijke media-uitingen in thema s. 51

53 Financieel sterker maken van de organisatie 2014 was een zwaar jaar voor de Bascule Zorg. Er werd een reorganisatie ingezet om de organisatie financieel sterker te maken en gereed te maken voor de veranderingen in de jeugdzorg. In maart 2014 ontstonden er naar aanleiding van geruchten berichten in de media en op de social media over de financiële situatie van de Bascule. Er werd gemeld dat de organisatie in zwaar weer verkeerde en dat ontslagen onvermijdelijk waren. De Bascule is terughoudend geweest in het commentaar op deze geruchten en heeft ervoor gekozen om eerst intern te communiceren alvorens naar buiten te treden. Via de behandelaren en door een mailing werden (de ouders van) cliënten geïnformeerd over de reorganisatie en de mogelijke gevolgen. De vorming van het nieuwe directieteam was aanleiding om actief naar buiten te treden en een persbericht te versturen: het team is compleet en is klaar om richting te geven aan herstructurering en de voorbereidingen op de transitie. De eerste signalen zijn zeer bemoedigend en hebben geleid tot structurele verbetering van het operationele resultaat van 1 miljoen. Wachttijden Als gevolg van de bezuinigingen en de reorganisatie moesten we helaas constateren dat de wachttijden voor een aantal afdelingen behoorlijk waren toegenomen. De voorzitter van de Amsterdamse Huisartsenkring maakte hiervan melding in Het Parool. Via de verschillende media hebben we deze boodschap genuanceerd en toegelicht. In reactie op de berichtgeving in de media ontstonden er ook spontane initiatieven in de social media, onder andere van een oud-cliënt die vertelde over haar positieve ervaringen in de Bascule en daarbij de hoop uitsprak dat andere jongeren die met ernstige psychiatrische problematiek geconfronteerd worden ook die hulp kunnen krijgen in de toekomst. Een warm en betrokken pleidooi. Dwang in de schijnwerpers Vier psychologen van het expertisecentrum voor Dwang, Angst en Tics van de Bascule werkten mee aan de televisieserie Levenslang met dwang?. Daarin gingen zeven mensen met een obsessiefcompulsieve stoornis (OCS) naar Thailand voor intensieve gedragstherapie. Onder begeleiding van de vier psychologen volgden de deelnemers achttien dagen lang een intensieve therapie en gingen de strijd aan met hun dwangstoornis. Deze serie bood de mogelijkheid om aan een groot publiek te laten zien wat een dwangstoornis inhoudt en hoe de behandeling er uit ziet. De serie werd vanaf 28 april 2014 uitgezonden bij RTL5. Ook de dagbladpers besteedde aandacht aan de dwangstoornis. Zo verscheen er in het NRC van 17 mei 2014 een groot artikel met de titel: De hele dag bezig om je angsten te bezweren. Aanleiding was de publicatie van het boek The man who couldn t stop van de wetenschapsjournalist David Adam. Professor dr. Else de Haan, psycholoog bij het expertisecentrum Dwang, Angst en Tics gaf in het artikel een toelichting op de dwangstoornis bij kinderen en jongeren. Het betrof een spread in de weekendbijlage. Met dergelijke artikelen levert de Bascule een bijdrage aan de verlaging van de 52

54 drempel naar de hulpverlening, het vergroten van het begrip en de vermindering van de schaamte van mensen met een dwangstoornis. Jongeren en ouders als doelgroep De Bascule richt zich in haar communicatie niet alleen op professionals, maar ook kinderen, jongeren en hun ouders behoren tot de communicatiedoelgroep. In het jongerentijdschrift Hoe overleef ik verscheen in april/mei 2014 het artikel Madelief heeft PDD-NOS. Sandra van der Meijden, psycholoog bij de Bascule, gaf daar als deskundige een toelichting bij. In hetzelfde tijdschrift gaf Rosanne de Bruin, klinisch psycholoog bij Expertisecentrum Dwang, Angst en Tics van de Bascule in augustus/september 2014 uitleg over automutilatie. Hoe ontstaat het, wat kun je ertegen doen en welke hulp is er voor je. Het tijdschrift J/M magazine is een belangrijk medium om ouders te bereiken. In het augustus nummer van 2014 verscheen het artikel Door het gedrag van onze zoon zijn wij uit elkaar, waarin een moeder vertelt over hoe haar 13-jarige zoon de sfeer in huis zo verziekte dat het haar man en haar uit elkaar dreef. Willemijn van Vlerken, gezinsmaatschappelijk werkende en PMTO-therapeut, gaf een toelichting op de situatie en gaf tips aan ouders hoe om te gaan met dergelijk gedrag van kinderen. Van Vlerken werkt met ouders van kinderen met gedragsproblemen. Met behulp van PMTO helpt zij ouders om de regie weer in handen te nemen en om stapje voor stapje te werken aan de verbetering van het contact. Transitie In de loop van 2014 gonst het in de media over de mogelijke gevolgen van de aankomende transitie van de jeugdzorg. In januari 2014 spreekt geneesheer-directeur Chaim Huyser zijn zorgen uit in een artikel in Het Parool met de titel: Kan gemeente de jeugdhulp aan?. In juli 2014 deed het AD een inventarisatie onder jeugdzorginstellingen naar de stand van zaken. Veel instellingen geven aan in onzekerheid te verkeren over hun budget voor Mark van de Eshof, divisiedirecteur, waarschuwt in het AD dat door alle bezuinigingen de wachtlijsten verder zullen oplopen. Ook Wim Gorissen bevestigt in het november nummer van het Amsterdamse MUG Magazine in 2014, gericht op uitkeringsgerechtigden, dat er nog veel onzekerheid bestaat over de gespecialiseerde jeugdzorg maar dat de Bascule samen met gemeenten en verzekeraars zich in blijft zetten om kinderen, jongeren en gezinnen die gespecialiseerde kinder- en jeugdpsychiatrische zorg nodig hebben, die ook na 1 januari 2015 te kunnen blijven behandelen. De transitie betekent ook dat de Bascule zich in haar externe communicatie meer moet gaan richten op de gemeenten. Veel gemeenten hadden de kinder- en jeugdpsychiatrie niet of onvoldoende in het vizier. Om gemeenten en nieuwe verwijzers een beeld te geven van het gespecialiseerde aanbod van de Bascule en de complexiteit van problemen waar veel cliënten mee worstelen, heeft de Bascule drie korte films gemaakt onder de noemer: De Bascule kijkt verder. Deze films zijn speciaal voor verwijzers en gemeenten ontwikkeld en worden ondersteund door een brochure. De drie films vertellen de 53

55 verhalen van Sven, Kerem, Milan en Ayla, vier fictieve cliënten van de Bascule. Hun verhalen laten zien dat ingewikkelde psychiatrische problemen zich niet altijd eenvoudig laten duiden en dat niet alles is wat het lijkt. Daarom kijkt de Bascule verder. In september 2014 vielen de films in de prijzen tijdens het Corporate Media & TV Awards filmfestival in Cannes. De films wonnen de Zilveren Dolfijn, in de categorie marketing communicatie. Op 29 september 2014 werd tijdens het Nederlands Filmfestival 2014 in Utrecht bij het onderdeel: Ontdek de infofilm, een selectie van bijzondere bedrijfsfilms vertoond. Ook hiervoor waren de drie Bascule films geselecteerd. De reacties waren erg positief. Trauma Een van de specialismen van de Bascule is het onderzoek naar en de behandeling van posttraumatische stoornissen. Ramón Lindauer is hoofd kinder- en jeugdpsychiatrie AMC/de Bascule en als zodanig betrokken bij diverse onderzoeksprojecten ondermeer naar de ontwikkelingen van een psychotrauma screeningsvragenlijst en de validering van een predictorenlijst voor kinderen na een verkeersongeval. In de praktijk blijkt echter dat de psychische schade na een ongeluk vaak niet tijdig wordt gesignaleerd. In een artikel op de voorpagina van de Volkskrant van 1 oktober 2014 pleit Lindauer daarom voor een systematische screening in ziekenhuizen bij patiënten die betrokken zijn geweest bij een ongeluk zodat PTSS tijdig gesignaleerd kan worden. Wilsbekwaamheid bij kinderen Meer dan de helft van de medicijnen die aan kinderen worden voorgeschreven is niet bij kinderen getest en dat brengt risico s met zich mee. Irma Hein, kinder- en jeugdpsychiater en onderzoeker bij AMC/de Bascule, onderzoekt wanneer kinderen geschikt zijn om te beslissen of ze willen meedoen aan medisch wetenschappelijk onderzoek. Daarbij voldoet volgens Hein een leeftijdsgrens niet altijd als meetlat om te bepalen of kinderen zelf in staat zijn om deze beslissingen te nemen. Naar aanleiding van de discussie in 2e Kamer over de verruiming van medisch onderzoek en kindereuthanasie, wordt het onderzoek van Hein ook door de media opgepakt. Op 21 juli 2014 publiceert het NRC een artikel met de titel: Ook een kind kan wilsbekwaam zijn, met hierin een uitgebreid interview met Hein. Ook andere media pakten het onderwerp op en interviewden Hein, ondermeer voor tijdschrift Kinderarts en Samenleving en radio-interviews met BNR Nieuwsradio en FunX. Op 13 oktober 2014 werden de bevindingen van het onderzoek gepubliceerd in het Amerikaanse tijdschrift JAMA. Naar aanleiding hiervan besteedde tv-programma Een Vandaag aandacht aan het onderzoek en interviewde Hein en de negenjarige Sjoerd. Hein promoveert in april 2015 op het onderzoek naar wilsbekwaamheid bij kinderen. Hoogvliegers Op 21 juni 2014 beleefden 30 kinderen die bij de Bascule Zorg in behandeling zijn een spannende dag. Op uitnodiging van Stichting Hoogvliegers mochten zij samen met 25 leerlingen van de school de Spreekhoorn in Breda als VIP naar de Luchtmachtdagen op Vliegbasis Gilze-Rijen. Vanaf de vliegbasis vlogen ze samen met astronaut André Kuipers een rondje boven Nederland in de MD-11 van de KLM. Na de rondvlucht landde de MD-11 op Schiphol met een spectaculaire ontvangst door de 54

56 brandweer. Dit bijzondere uitje leverde veel positieve publiciteit en daarmee naamsbekendheid op, ondermeer in BN De Stem, op de website van RTVNH, Piloot en Vliegtuig en in het relatiemagazine van de KLM. Samenwerkingsverbanden De Bascule verzorgt in De Koppeling, het besloten behandelcentrum voor jongeren, de poliklinische jeugdpsychiatrische zorg. Het Parool signaleert in de krant van 26 juli 2014 dat veel jongeren in gesloten jeugdzorginstellingen behalve ernstige gedragsstoornissen ook kampen met zware psychiatrische problemen, maar daar echter geen behandeling voor krijgen. In het artikel met de titel Opsluiten helpt probleemjeugd niet, komt ondermeer Tijs Jambroes aan het woord, kinder- en jeugdpsychiater bij de Bascule en voorheen werkzaam bij De Koppeling. Hij beschrijft het belang van deze Jeugd GGZ poli op de Koppeling, een vrij uniek gegeven in Nederland en een goed voorbeeld van samenwerking tussen de Jeugdzorg en Jeugd GGZ. Een ander samenwerkingsproject dat in de zomer van 2014 in het nieuws komt, is het Altra College Bleichrodt, een combinatie van zorg en onderwijs voor jongeren met een autisme spectrum stoornis of ernstige gedragsproblemen waardoor het niet lukt om in het reguliere voortgezet onderwijs te functioneren. Aanleiding is de komst van een Domusplus, een 24-uursopvang van het Leger des Heils voor langdurig verslaafden. Deze Domusplus was gepland naast het gebouw van Altra College Bleichrodt in Amsterdam Zuidoost, gelet op de kwetsbare populatie van het Altra College Bleichrodt is de keuze voor deze locatie op zijn zachts gezegd niet gelukkig. Het Altra College neemt het voortouw in de communicatie met de pers. In Het Parool, het AD en diverse digitale nieuwssites, wordt er aandacht aan besteed. De komst van de Domusplus wordt uiteindelijk niet verhinderd, maar er worden wel de nodige maatregelen getroffen. Jong aan de Amstel Jong aan de Amstel is het nieuwsblad over de jeugdzorg in de Stadsregio Amsterdam. Het wordt verspreid binnen alle jeugdhulpinstellingen, onder huisartsen, jeugdartsen, GGD, scholen en andere professionals die met kinderen en jongeren werken. De Bascule zit samen met andere jeugdhulpinstellingen in de redactie. Jong aan de Amstel is een goed middel om verwijzers en andere professionals te informeren over ontwikkelingen in de jeugdhulp in de regio. De Bascule zorgt voor de input aan specifieke Jeugd GGZ onderwerpen en laat medewerkers hierover aan het woord. Vanzelfsprekend was de transitie ook in Jong aan de Amstel een veel besproken onderwerp. Zo meldde Mark van den Eshof medio 2014 dat de GGZ zorg gegarandeerd werd in de Ouder- en Kindteams door de inzet van GZ-psychologen Kennis delen In het kader van professionalisering van professionals in de zorg biedt de Bascule opleidingsplaatsen voor de postacademische opleidingen: kinder- en jeugdpsychiater, klinisch psycholoog, GZpsycholoog en psychotherapeut. Maar ook op andere manieren dragen we bij aan de professionalisering. Zo organiseert de Bascule samen met het AMC Psychiatrie jaarlijks het 55

57 symposium De Amsterdamse School (31 januari 2014). Dit jaar was het thema Effectiever behandelen door stageren en profileren. Hierbij werd ingezoomd op de diagnostische praktijk van de oncologie, die een inspirerende benadering bleek te bieden voor de psychiatrie. Een benadering waarbij het niet zozeer gaat om de classificatie van de symptomen en het stellen van de diagnose, maar waarbij stagering en profilering bepalend zijn voor het vinden van de meest effectieve behandeling. Hierbij gaat het om het vaststellen van de fase waarin de ziekte verkeert en het in kaart brengen van het specifieke profiel van de patiënt. Het symposium De Amsterdamse School is bedoeld voor psychiaters, kinder- en jeugdpsychiaters, neurologen, gedragswetenschappers, verpleegkundigen en anderen die bij de zorg voor mensen met psychische stoornissen betrokken zijn. In 2014 werden de werkboeken bij de methode Traumagerichte Cognitieve Gedragstherapie uitgegeven, gericht op therapeuten, ouders en kinderen/jongeren. De werkboeken verschenen onder de titel: Versterken en verwerken en horen bij de methode Traumagerichte Cognitieve Gedragstherapie (TF-CBT), een behandeling van trauma bij kinderen en adolescenten. De auteurs Renee Beer en Ramón Lindauer zijn geaccrediteerd als TF-CBT trainer en zij trainen professionals in het werken met de TF-CBT methode. In het kader van voorlichting en voor onderwijsdoeleinden heeft de Bascule de film: Dwang, de vriendelijke vijand gemaakt. De film geeft in een aantal portretten een beeld van jongeren met een dwangstoornis. Drie indringende en persoonlijke portretten van jongeren duidelijke hoe zij leven met, en vechten tegen, een ernstige dwangstoornis. Positioneert de Bascule als specialistisch centrum voor de behandeling van complexe psychische problemen. Samen met Convenant Autisme ontwikkelde de Bascule in 2014 een voorlichtingsfilm over autisme. De film de titel: Sterke kanten is bedoeld voor iedereen die in het werk te maken krijgt met allochtone gezinnen en autisme. Het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie, een landelijke netwerkorganisatie die zich richt op het beschikbaar stellen van wetenschappelijke kennis over de kinder- en jeugdpsychiatrie, heeft in 2013 De Kennis Blogs opgericht. Dit is een podium voor iedereen die iets te maken heeft met kinder- en jeugdpsychiatrie. Onder de vaste bloggers bevinden zich ook een aantal Basculemedewerkers: Else de Haan (onder andere over de nieuwe jeugdwet), Lidewij Wolters (over het belang van vertrouwen als basis voor de behandeling) en Wim Gorissen (over actuele ontwikkelingen in de jeugdhulp, bijvoorbeeld over de inzet van GZ-psychologen in de ouder- en kindteams en de specialistische Jeugd GGZ). Hierbij is De Kennis Blogs voor de Bascule een van de verschillende media die we benutten om kennis over de Jeugd GGZ te delen met een brede doelgroep Wetenschappelijk onderzoek De Bascule Zorg houdt zich naast de zorg aan cliënten ook bezig met wetenschappelijk onderzoek. Door dit onderzoek verkrijgen we meer inzicht en kennis over waarom een behandeling werkt en hoe. Hiermee leveren we een bijdrage aan de verbetering van de behandelingen. 56

58 Het wetenschappelijk onderzoek is georganiseerd rondom drie kernthema s: dwang, angst en tics; trauma gerelateerde stoornissen; gedragsstoornissen/forensische psychiatrie. De onderzoeksafdeling van de Bascule werkt nauw samen met het AMC en het VUmc. De afdeling zorgde in 2014 voor 25 internationale publicaties, tien nationale publicaties en publiceerde onder meer vier (werk-)boeken. In 2014 werden er drie promotietrajecten succesvol afgerond. Charlotte Geluk promoveerde op 16 mei 2014 bij het VUmc met het proefschrift Who are at Risk? A two-year follow-up study on the development of offending and related problems. Hierin toonde zij verschillende ontwikkelingstrajecten van delinquentie, externaliserend- en internaliserend gedrag aan bij kinderen die al voor het 12e jaar met de politie in aanraking komen. Op de dag van de promotie werd een werkconferentie georganiseerd met partners uit het veld (politie, Jeugdzorg, GGZ etc.), waarin de resultaten werden vertaald naar de praktijk. Julia Diehle promoveerde op 23 september 2014 aan de UvA met het proefschrift The world is a scary place? Investigating Treatments and Assessment for Children after Trauma. Julia Diehle heeft het klinisch trauma interview voor kinderen en jongeren (CAPS-CA) en de vragenlijst naar posttraumatische cognities gevalideerd. Daarnaast heeft zij de effecten van twee traumabehandelingen onderzocht in een gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek, namelijk de Trauma-Focused Cognitive Behavioral Therapy (TF-CBT) en Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR). Uit haar onderzoek blijkt dat beide behandelingen effectief zijn. Eva Verlinden promoveerde op 23 oktober 2014 aan de UvA met het proefschrift Time does not heal all wounds. Identifying suffering from psychological trauma. Eva Verlinden heeft onderzoek gedaan naar de A1- en A2-criteria van de posttraumatische stressstoornis. Daarnaast heeft zij de CRIES-13, een trauma screeningslijst voor posttraumatische stresssymptomen bij kinderen en adolescenten, gevalideerd. Hierbij heeft zij een kindversie en een ouderversie van de CRIES-13 gevalideerd. 4.7 Financieel beleid Algemene Ontwikkelingen in de bekostiging In de aanloop naar de transitie van de Jeugd GGZ naar gemeentelijke financiering vormt voor de Bascule de Zorgverzekeringswet in 2014 nog de belangrijkste inkomstenstroom. De overgang van de Jeugd GGZ onder de 18 naar de gemeenten ging - vanwege de veranderde financiering - gepaard met een tussentijdse DBC afsluiting per 31 december 2014 van de lopende behandelingtrajecten. 57

59 De relatie met de zorgverzekeraars als uitvoerder van de Zorgverzekeringswet beperkt zich met ingang van 2015 tot de voortgezette financiering voor de doelgroep 18+. Om te komen tot een finale verantwoording en financiële afwikkeling over voorgaande jaren zijn door de branche partijen (VWS, ZN en GGZ) afspraken gemaakt die voorzien in een plan van aanpak om eventuele risico s door middel van zelfonderzoek in kaart te brengen. De Bascule heeft het zelfonderzoek conform de richtlijnen zoals vastgelegd in het NBA alert 32 uitgevoerd en verwerkt in de jaarcijfers Over haar bevindingen is voorafgaand aan de vaststelling van de jaarrekening contact gezocht met de representerende zorgverzekeraars. Bij het overleg wordt ook het door de zorgverzekeraars opgestarte aanvullend onderzoek controles cggz 2013 betrokken. De afronding van de thans lopende onderzoeken staat gepland voor het einde van De in de jaarrekening 2014 verantwoorde omzet is in overeenstemming met de uitgevoerde controles en bevindingen en kent daarmee voor de stakeholders en financiers een hoge mate aan zekerheid. Daarnaast zijn ook de door het Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap (OCW) gefinancierde onderwijsactiviteiten van grote invloed op de exploitatie. Voor de periode blijft de bekostiging van de basisactiviteiten voor het passend onderwijs in principe ongewijzigd. Bovendien is de verwachting dat de leerlingaantallen komende jaren redelijk stabiel blijven. De verbinding met Jeugd GGZ onderscheidt de Bascule scholen van andere scholen Ontwikkelingen in het resultaat en de financiële positie Het geconsolideerde resultaat van de Bascule wordt gevormd door drie onderdelen: zorg, scholen en PI Research. Het boekjaar 2014 heeft de Bascule afgesloten met een positief exploitatieresultaat van stond volledig in het teken van het herstelplan alle hens aan dek. Bij het Bascule zorg waren veel financiële onzekerheden. Het voortbestaan van de Bascule was in het geding. Om hierin de noodzakelijke verbeteringen te bereiken is veel van ieders inzet gevraagd en zijn ingrijpende personele maatregelen genomen. Het behaalde resultaat mag er zijn, want door het in gezamenlijkheid met medewerkers en stakeholders oppakken van de geformuleerde doelen is het operationele resultaat structureel circa 1 miljoen beter uitgekomen dan het aanvankelijk begroot. Verder zijn er nog incidentele meevallers. Vooral de vrijval van de in 2013 ten laste van de exploitatie Bascule Zorg gedoteerde voorzieningen CAO- en reorganisatievoorziening van ruim 1,4 miljoen hebben een sterk positief effect op het jaarresultaat. Het op 22 mei 2015 bereikte onderhandelingsakkoord over een nieuwe CAO kent geen terugwerkende kracht. Dit maakt dat de in 2013 gevormde reservering ad is vrijgevallen ten gunste van het resultaat De daadwerkelijke frictiekosten van de in 2014 doorgevoerde reorganisatie zijn lager uitgevallen dan vooraf geraamd. De uit het zelfonderzoek voortgekomen correcties hebben betrekking op het niet volledig voldoen aan de administratieve richtlijnen. Het komt voor dat de behandeling soms eerder is gestart dan volgens de spelregels is toegestaan. Daarnaast komt het voor dat er volgens de DBC-spelregels geen 58

60 zichtbare directe tijd door een hoofdbehandelaar is geregistreerd. Dit heeft geleid tot de getroffen voorziening DBC-producten Het nog resterende deel van de reeds gevormde voorziening DBC-producten 2013 is voldoende om eventuele terugbetalingen te kunnen opvangen. De solvabiliteit en liquiditeit van de instelling zijn onder invloed van het geëffectueerde Herstelplan alle hens aan dek en de toegenomen medewerkerproductiviteit sterk verbeterd. Bascule zorg Door het herstelplan zijn de oplopende tekorten ondervangen en is het operationele resultaat structureel verbeterd. Het exploitatieoverschot over 2014 van, is van incidentele aard. Naast het incidentele effect van de vrijval van de reorganisatievoorziening, de voorziening CAOafspraken en de voorziening DBC-producten uit 2013 is zeer sterk gestuurd op kostenreductie en is zeer terughoudend omgegaan met het doen van nieuwe investeringen. Bovendien zijn de rentelasten als gevolg van niet doorgevoerde risico-opslagen en hogere bevoorschotting door de zorgverzekeraars lager uitgevallen dan begroot. Tegelijkertijd vraagt de transitie om een projectmatige aanpak en ingrijpende aanpassingen in onze ICT-systemen. De verwachte project- en advieskosten kunnen naar het zich laat aanzien in 2015 niet binnen de reguliere exploitatie worden opgevangen. Om hieraan invulling te kunnen geven is van het exploitatieoverschot bestemd als bestemmingsreserve ICT & systeemontwikkeling. Hiermee is een eventueel exploitatietekort als gevolg van het hiervoor benoemde gedekt. Ondanks het positieve resultaat is een nieuwe reorganisatie als gevolg van een lagere zorgcontractering 2015 noodzakelijk. Voor de Bascule komt de in 2015 e.v. jaren op te vangen budgetkorting naar verwachting uit op circa 1,5 miljoen. Om dergelijke kortingen te kunnen effectueren is een formatiereductie van circa 33 FTE onontkoombaar. De hieruit voortkomende frictiekosten in verband met boventalligheid bedragen circa 1,3 miljoen. Zowel de verantwoorde frictiekosten als de omzetreductie liggen binnen de geraamde meerjarenprognoses zoals voorzien in het met de stakeholders, huisbankiers, zorgverzekeraars en gemeente Amsterdam overeengekomen herstelplan Om de formatiereductie te kunnen doorvoeren is met de vakbonden overeenstemming bereikt over het tot stand brengen van een voor de Bascule financieel draagbaar addendum 2015 op het Sociaal Plan. Effecten Transitie De interne organisatie heeft zich intensief voorbereid op de invoering van de transitie. De systemen zijn in het eerste kwartaal van 2015 aangepast aan de nieuwe wijze van bekostiging, zoals het afsluiten en heropenen van DBC s. Met de nieuwe bekostiging vervalt de nacalculatie. Dit betekent dat de kapitaallasten met ingang van 2015 volledig door middel van het factureren productieomzet moeten worden verdiend. Wij zijn erin geslaagd om onze huisvestinglasten tijdig op deze nieuwe situatie aan te passen. De voorgenomen verkoop van locatie Biesbosch draagt hier eveneens aan bij. 59

61 Vaststelling nacalculaties De met de zorgverzekeraars, het zorgkantoor en de Nederlands Zorgautoriteit (NZa) vast te stellen nacalculaties op de AWBZ en de Zvw productie zijn tot en met het boekjaar 2013 ongewijzigd vastgesteld. Op basis van deze vaststelling zijn de in de jaarrekening opgenomen vorderingen in verband met financieringsverschillen volledig inbaar. De uit voorgaande jaren daterende opbrengstverrekeningen zijn in het eerste kwartaal 2014 geheel afgewikkeld en ontvangen. Hierdoor is onze liquiditeit sterk verbeterd. Kapitaallasten en impairment op zorgvastgoed Om de toekomstige huisvestinglasten in evenwicht te brengen met de normatieve vergoeding zijn ingaande 2014 een drietal aflopende huurcontracten niet voortgezet. Tegelijkertijd is de bezetting op de eigendomslocaties geïntensiveerd. Eind 2014 is de totale vastgoedportefeuille op instellingsniveau opnieuw beoordeeld op eventuele impairment risico s en toekomstige financiering. Mede door toename van de bezettingsgraad is de potentiële waarde van de eigendomslocaties Biesbosch en Rijksstraatweg ondanks de grote impact van de transitie en daarmee gepaard gaande lagere omzet nog hoger dan de boekwaarde. De bedrijfswaarde bij voortzetting van zorgactiviteiten is ten opzichte van medio 2013 met circa 4 miljoen afgenomen tot ruim 19 miljoen en ligt nog om en nabij de boven de boekwaarde. Om tijdig te anticiperen op eventuele extra bezuinigingen en ter voorkoming van toekomstige leegstand als gevolg van een verdere organisatiekrimp is het voorgenomen besluit tot verkoop van locatie Biesbosch genomen. Het te verwachten boekwaardeverlies bij verkoop van is reeds verwerkt. Langlopende financiering De vaste activa zijn medio 2011 langlopend gefinancierd met een tweetal langlopende leningen in aanvang van 12,5 miljoen. De totale omvang van de leningen ten opzichte van de geactiveerde boekwaarde ligt beneden de 50%. De aanvankelijke aflossingslast van jaarlijks 1 mln. tot en met 2017 is als onderdeel van het convenant en de gekoppelde meerjarenraming herzien. Over 2014 is eenmalig afgezien van aflossing. Daarbovenop heeft de financier ingestemd met het stretchen van de lening en is het aflossingschema met ingang van 2015 bijgesteld naar 700k per jaar. Het geheel aan toegepaste maatregelen resulteert in een sterk verbeterde liquiditeitspositie en een toekomstbestendig vastgoed. Dit voorkomt afkalving van het eigen vermogen als gevolg van afwaardering op het vastgoed in verband met impairment. 60

62 Scholen Het boekjaar 2014 is afgesloten met een positiefresultaat van De financiële positie van de Basculescholen per 31 december 2014 is onveranderd gezond. De kengetallen voldoen ruim aan de normen van de commissie Don 12. Voor het beoordelen van de vermogenspositie op langere termijn worden binnen het onderwijs twee kengetallen gehanteerd: de solvabiliteit en de kapitalisatiefactor (deze laatste in plaats van het weerstandvermogen). De solvabiliteit van de scholen ligt ultimo 2013 op 72%. De ratio van de kapitalisatiefactor bedraagt 49% en voldoet daarmee ruimschoots aan de gangbare norm. De bovengrens ligt op 60%. PI Research PI Research kent een exploitatieomvang van circa 2,0 miljoen. Het boekjaar is afgesloten met een licht positief resultaat na belasting van Ondanks de druk op de budgetten heeft PI Research slechts in beperkte mate negatieve effecten van de bezuinigingen ondervonden. Hierdoor weet PI Research zich in de huidige dynamiek goed staande te houden. Voor de toekomstige resultaatontwikkeling is de impact van de transitie Jeugdzorg en de onderwijsbekostiging van belang. Hier liggen zowel kansen als risico s Financiële positie Het eenmalige effect van de convenantafspraken met stakeholders (met name banken en verzekeraars) hebben de balansposities van de Bascule in 2014 enorm versterkt. In combinatie met het positieve exploitatieresultaat, zijn de ratio s ten opzichte van vorig jaar toegenomen. Dit neemt niet weg dat door meerdere onzekerheden, aandacht voor de begrotingsdiscipline en sturing op liquiditeit een zeer belangrijk vereiste blijft. De onzekerheden behelzen in het bijzonder de transitie van de jeugdzorg naar de gemeenten en bijbehorende budgetverlagingen en de uitkomsten en financiële afwikkeling van het zelfonderzoek naar rechtmatigheid van de geregistreerde en gefactureerde DBC productie. Het operationeel resultaat is in 2014 toegenomen tot 6%, voornamelijk als gevolg van lagere kosten voor de doorgevoerde personele bezuinigingen. Als gevolg van de positieve exploitatie is de balansratio eigen vermogen/totaal vermogen toegenomen tot 27% van het totaal vermogen. De budgetratio is gestegen tot 25%. De Debt Service Coverage Ratio (DSCR) is als gevolg van de convenantafspraken met de banken incidenteel toegenomen tot 9,28. Dit komt vooral door het uitstellen van de aflossing voor de langlopende lening. De current ratio betreft nu 1,6 en ligt boven het gewenste niveau. Voor het goed kunnen opereren is een current ratio tussen de 1,2 en 1,5 gewenst. De loonkosten per FTE kent bij het onderdeel Bascule Zorg een daling als gevolg van de doorgevoerde bezuinigingen in voornamelijk de topstructuur. De getroffen voorzieningen gerelateerd aan personeel zijn buiten beschouwing gelaten. 12 Commissie die het vermogensbeheer van onderwijsinstellingen onderzocht. 61

63 In de onderstaande tabel wordt de ontwikkeling in de financiële positie van de Bascule cijfermatig weergegeven. Tabel 14: Financiële positie de Bascule LIQUIDITEIT Current ratio 1,60 1,38 1,11 1,08 Netto Werk Kapitaal 20% 16% 5% 1% (als % van balans totaal) Debiteuren termijn 30,47 33,85 19,80 29,60 SOLVABILITEIT Balans ratio (EV/TV) 27% 19% 24% 33% DSCR 9,28-0,12 0,33 2,60 Budgetratio 25% 18% 22% 23% RENTABILITEIT Exploitatie resultaat 7% -3% -2% 3% Operationeel resultaat 6% -5% -3% 5% PRODUCTIVITEIT Bascule zorg Opbrengst/FTE Loonkosten/FTE Scholen Opbrengst/FTE Loonkosten/FTE PI Research Opbrengst/FTE Loonkosten/FTE Financiële sturing en management control De inrichting van de management control structuur is medio 2014 aangepast aan de veranderende omgevingseisen. De aandacht voor interne AO/IC is versterkt door het aanstellen van een compliance officer risicomanagement bedrijfsvoering en AO/IC. Dit heeft onder andere geresulteerd in een voortvarende aanpak van het zelfonderzoek ter afronding van de DBC verantwoording over Ter verhoging van het rendement wordt zowel op teamniveau als op individueel niveau gestuurd op verantwoording van gerealiseerde productie-uren. Dit heeft geresulteerd in een stijgende medewerkerproductiviteit. De realisatie is uitgekomen op de gestelde norm van declarabele uren per jaar en ligt daarmee circa 10% hoger dan in

64 Daarbovenop wordt de liquiditeit scherp bewaakt. Dit is onder andere zichtbaar in de gemiddelde debiteurentermijn en het bewaken van tijdige facturatie van afgesloten DBC s. De gemiddelde termijn van openstaande DBC s ligt onder de gehanteerde grens van acht maanden. Belangrijk voor de financiële sturing is de doorkijk en financiële effecten van de bezuinigingsmaatregelen aan de hand van het financieel meerjarenbeleid. De voor de periode opgestelde meerjaren prognose is als onderdeel van het herstelplan beoordeeld door onze externe accountant. Hieruit zijn voor de stakeholders geen contra-indicaties voortgekomen. De maatregelen lijken toereikend voor een op termijn bestendige bedrijfsvoering. In eerste aanzet zullen als gevolg van de in 2013 en 2014 geëffectueerde personele maatregelen en een naar verwachting in 2015 nog niet sluitende exploitatie de liquiditeit-, DSCR- en rentabiliteitsratio s tijdelijk dalen. Met ingang van 2016 verminderen de reorganisatielasten en is sprake van herstel. De huisbankiers zien het onvermijdelijke van deze daling in en accepteren deze binnen de kaders van de opgestelde meerjarenscenario s. Naast de exploitatieontwikkeling zijn de bestaande kapitaallasten in relatie tot de bancaire aflossingen geanalyseerd. Op middellange termijn behoudt het vastgoed een positieve bedrijfswaarde en resteert voldoende solvabiliteit. De toereikendheid van de liquiditeit is sterk afhankelijk van de uiteindelijke reorganisatielasten en omzetontwikkeling. Op dit moment lijkt deze met de van de stakeholders verkregen commitments toereikend. 63

65 5 Beleid, inspanning en prestaties Therapeutische Pleegzorg 5.1 Inleiding Dit onderdeel van het jaarverslag bevat de specifieke verantwoording van de Therapeutische Pleegzorg over 2014 voor de Stadsregio Amsterdam en de provincie Noord-Holland. De subsidierelatie met de provincie Noord-Holland is met ingang van 1 januari 2015 beëindigd en de budgetten voor Jeugd- en Opvoedhulp zijn overgeheveld naar de gemeenten. Als instelling voor Jeugd- en Opvoedhulp is dit verslag gebaseerd op het Jaardocument Jeugdzorg en de gemaakte afspraken die in dat verband zijn gemaakt. 5.2 De zorglijn Therapeutische Pleegzorg binnen de Bascule De zorglijn Therapeutische Pleegzorg maakt sinds eind 2012 onderdeel uit van het Academisch Centrum voor Trauma en Gezin. Met dit centrum wil de Bascule het volgende bereiken: bundelen van expertise en activiteiten op het gebied van trauma en gezinsproblematiek en hulp bij seksueel misbruik en huiselijk geweld; geïntegreerde behandeling: kind/adolescent en (pleeg-)gezin; en embedded specialistische kinder- en jeugdpsychiatrie in de wijk. De Bascule onderschrijft het uitgangspunt van het IFCO (International Foster Care Organization) en het Convenant Jonge kinderen groeien op in gezinsverband van BJAA en de Instellingen voor Jeugden Opvoedhulp in de Stadsregio Amsterdam dat jonge kinderen, bijna altijd afkomstig uit deze doelgroep, moeten zijn opgenomen binnen pleeggezinnen. Effectieve behandeling op jonge leeftijd kan veel problemen op latere leeftijd voorkomen. 5.3 De belangrijkste speerpunten en projecten in 2014 De Therapeutische Pleegzorg heeft zich binnen het Centrum voor Trauma en Gezin in 2014 verder voorbereid op de gevolgen van de komende transitie naar de gemeenten in nauwe alliantie met Spirit. In 2014 is er verder gewerkt aan de vorming van integrale programma s binnen het centrum, zoals traumasensitief pleegouderschap in samenwerking met de trauma afdeling. Daarnaast is de alliantie met Spirit meer vormgegeven en is er een projectaanpak geschreven dat zich richt op: innovatie, preventie, gerichtere diagnostiek en behandeling van traumagerelateerde problematiek bij (pleeg)kinderen en hun ouders, een efficiëntere inzet van mens en middelen. In de context van de strategische alliantie Spirit/Centrum voor Trauma en Gezin willen wij door het combineren van kennis van beide organisaties ongewenste breuken in de gespecialiseerde zorg voorkomen. Dit betekent dat in een vroeg stadium bij uithuisplaatsing diagnostiek en behandeling plaats dient te vinden om in een later stadium zo normaal mogelijk te kunnen opvoeden. Dat wil zeggen dat de mogelijkheden van een gewoon leven groter worden doordat stoornissen en trauma s op het juiste moment, zo snel mogelijk door specialisten worden behandeld. 64

66 Een eerste evaluatie van de alliantie wijst uit dat er in acht van de tien kinderen geen verdere plaatsingen meer voorkomen. Daarnaast zijn de beschreven interventies van de TGV en MTFC-P voorgelegd aan de erkenningscommissie van het NJI. Alliantie met Spirit en de transitie In 2014 is binnen de alliantie met Spirit verder onderzocht hoe reguliere pleegzorg, behandeling in pleegzorg context TGV, MTFC-P en betaalde pleegzorg kunnen samenwerken en hoe deze gaat worden gepositioneerd binnen een integraal zorgtraject. De doorontwikkeling en omgeving van behandeling in pleegzorgcontext en betaalde pleegzorg heeft in 2014 gezamenlijk plaatsgevonden. Het gezamenlijk opzetten van een expertise centrum Pleegzorg is een ambitie met Spirit binnen een alliantie. De stelselwijziging Zorg voor de Jeugd waarin de meeste taken op het terrein van hulp en ondersteuning aan kinderen en gezinnen door het Rijk worden overgedragen aan de gemeenten, stelt de Bascule en de Therapeutische Pleegzorg in het bijzonder voor de opgave om het aanbod en de specifieke specialistische expertise goed over het voetlicht te brengen bij de gemeenten. Voor de Bascule als geheel betreft dit de specialistische kinderpsychiatrische expertise maar ook de GGZ taken in het publieke domein zoals bijvoorbeeld de forensische psychiatrie en de gezinspsychiatrie die zich richten op multiprobleem gezinnen met psychiatrische problematiek. In de plannen van de gemeenten ten aanzien van de transitie wordt aandacht besteed aan de kinder- en jeugdpsychiatrie en wat dit van de gemeenten vraagt qua sturing en financiering. De Bascule wil ook het komend jaar een bijdrage leveren aan de vergroting van deze kennis. Specifiek voor de Therapeutische Pleegzorg, als specialistische nichespeler binnen de jeugdzorg, is het van groot belang dat de inkoop regionaal of provinciaal gaat plaatsvinden omdat het product van de Therapeutische Pleegzorg zich niet goed leent om per gemeente afspraken te maken gezien de kleine aantallen. Op dit moment vinden er op het vlak van specialistische consultatie ook gesprekken met Parlan, OCK t Spalier en Youké plaats. Interventie beschrijving TGV De vraag naar de wetenschappelijke onderbouwing van effectiviteit van interventies in de jeugdzorg klinkt de laatste jaren steeds luider. Het streven is een gemeenschappelijke databank waarin op een overzichtelijke wijze alle werkzame interventies te vinden zijn. Het goed omschrijven en theoretisch onderbouwen van een interventie blijkt echter niet eenvoudig. Daarom heeft de provincie Noord-Holland aan de instellingen voor Jeugd- en Opvoedhulp een subsidie verstrekt om samen met het NJI (Nederlands Jeugd Instituut) de interventies te beschrijven. Enkele medewerkers van Therapeutische Pleegzorg hebben met succes de NJI training doorlopen. In de voorgaande jaren is er gewerkt aan het beschrijven van de interventie TGV Diagnostiek en Behandeling. De probleemanalyse, het doel van de behandeling en de theoretische onderbouwing 65

67 van de interventies staan op papier. Voor goedkeuring van het NJI en opname in de databank is het echter van groot belang dat de specifieke werkwijze (de aanpak) van de behandelprogramma s nog verder wordt geëxpliciteerd en uitgewerkt in een handleiding. De interventies zijn in 2014 aan het NJI voorgelegd om feedback te ontvangen op de probleemanalyse, het doel van de behandeling, de theoretische onderbouwing en de handleiding methodiek maatschappelijk werk. Naar aanleiding van deze feedback is gekeken naar de evidentie van de interventies. Op dit moment wordt een eerste onderzoek afgerond en vindt de evaluatie in maart 2015 plaats. Doorontwikkeling MTFC varianten Therapeutische Pleegzorg werkt met effectief bewezen interventies binnen haar programma s voor Therapeutische Pleegzorg. Gezien de toenemende professionalisering van de Organisaties voor Pleegzorg kan Therapeutische Pleegzorg de kinderpsychiatrische expertise en behandeling binnen de pleegzorg als belangrijkste focus nemen voor de komende jaren. De strategische alliantie met Spirit biedt de mogelijkheid om verder te onderzoeken of MTFC-P kan worden ingezet bij jonge kinderen en hun pleegouders in het kader van de hulpverlening of opvoedingsvariant om daarmee een extra breuk te voorkomen. Tevens wordt daarmee bereikt dat kinderen onnodig langer in het opvoedgezin MTFC-P verblijven bij gebrek aan perspectief biedende pleeggezinnen op het moment dat overplaatsing mogelijk is. Daarnaast wordt in 2015 binnen de alliantie de mogelijkheid van MTFC-P light onderzocht en ontwikkeld. Inmiddels zijn twee MTFC-P teams operationeel. In 2014 is onderzocht, binnen de alliantie met Spirit/Driehuis, of het MTFC-C programma voor 6 tot 12 jarigen een goede voorbereiding is op het verder groot worden in een perspectiefbiedend pleeggezin of Driehuis. Een eerste evaluatie van dit onderzoek staat gepland voor maart Traumazorg bij pleegkinderen Therapeutische Pleegzorg richt zich in 2014 in toenemende mate op het behandelen van traumagerelateerde problematiek bij de kinderen die worden aangemeld, omdat uit onderzoek is gebleken dat bij alle kinderen binnen de Therapeutische Pleegzorg sprake is van traumatisering, posttraumatische stressstoornissen en traumagerelateerde problematiek. Sinds 2012 is de training Traumasensitief pleegouderschap ontwikkeld door het The National Child Traumatic Stress Network (NCTSN) en vertaald door L. Coppens en C. Kregten, geïmplementeerd binnen de zorglijn TGV. Na enkele inhoudelijke aanpassingen is de groepstraining een standaard onderdeel geworden van de TGV behandeling en volgen alle pleegouders deze groepstraining. inmiddels wordt elke pleegouder hierin getraind en is het een vast onderdeel van het programma. De reacties zijn heel positief. 66

68 Pubers met gedragsstoornissen in pleegzorg/forensische pleegzorg Ten behoeve van pubers met gedragsstoornissen heeft verdere samenwerking met de forensische pleegzorg plaatsgevonden. Ook is er een medewerker verbonden aan de TGV geschoold in de FFT methodiek. Dit levert tot nu toe veel positieve ervaringen op bij het bieden van pleegzorg aan pubers. Met dit zorgprogramma levert Therapeutische Pleegzorg een zorgaanbod aan lopende pleeggezinplaatsingen, waarvan de Organisaties voor Pleegzorg aangeven dat het risico groot is dat de aard van de problematiek van de jeugdige de pedagogische draagkracht van de opvoeders te boven gaat. Intensieve gezinsbehandeling FFT (Functional Family Therapy), traumabehandeling, agressieregulatietraining, psychomotore therapie en een intensief outreachend contact met de scholen kunnen daarvoor worden ingezet in nauwe samenwerking met Forensische Jeugdpsychiatrie (FJP). Bovenstaand zorgaanbod wordt binnen de alliantie met Spirit verder ontwikkeld. Complexe familie/netwerkpleeggezinplaatsingen De Bascule/Therapeutische Pleegzorg krijgt in toenemende mate te maken met zeer ingewikkelde familienetwerk pleeggezinplaatsingen waarbij sprake is van een onveilige situatie van het kind. Dit toont een eerste screening van het onderzoek naar TGV en MTFC-P uit. Dit geldt in bijzondere mate voor de kinderen die voor MTFC-P worden aangemeld: zij hebben aantoonbaar al enkele uithuisplaatsingen achter de rug, soms vier tot vijf keer. De problematiek van de ouders kan inherent zijn aan de problematiek van de familie. Therapeutische Pleegzorg wil in die gevallen samen met de Gezinspsychiatrie (PGB) de mate van veiligheid/onveiligheid van het kind in kaart brengen en daarbij gebruik maken van het inzetten van SOS, PCIT, VIPP. Waar dergelijke poliklinische modules niet toereikend zijn, kan dag- en klinische behandeling ingezet worden voor de familiepleegouders. Deze interventies hebben tot doel dat de volwassenen beter zijn toegerust om het kind wat aan hen is toevertrouwd veilig groot te brengen en de familiepathologie zodanig te verminderen c.q. tot rust te brengen, dat er sprake is van meer gezonde betrekkingen tussen de familieleden onderling. Ook in dit traject is de TGV-maatschappelijk werker de casemanager die de familiepleegouders, de ouders en het kind begeleidt gedurende de behandeling. In 2014 zijn er drie trajecten geweest waarbij intensieve samenwerking tussen de PGB en de TGV heeft plaatsgevonden, middels poliklinische, dagklinische en klinische modules van de gezinspsychiatrie. De ervaringen hierbij zijn uitermate positief. Veiligheid in pleeg- en adoptie gezinnen Er hebben zich acht meldingen (CIR) voorgedaan afgelopen jaar die betrekking hebben op de veiligheid van kinderen in hun pleeg- of adoptiegezin. Aan de Inspectie voor de Jeugdzorg is gerapporteerd dat de Bascule Therapeutische Pleegzorg in toenemende mate te maken krijgt met 67

69 zeer ingewikkelde familienetwerk pleeggezinplaatsingen waarbij er sprake is van een groot risico van een onveilige situatie voor het kind of waar sprake is van een gezinssituatie welke niet beantwoordt aan de kwaliteitscriteria pleegzorg. Dat kan te maken hebben met het hebben van een slechte behuizing en/of financiële problemen; de culturele waarden en normen komen niet overeen met de kwaliteitscriteria pleegzorg of er is sprake van zeer ingewikkelde familiebetrekkingen. In dergelijke gevallen wordt samen met de Gezinspsychiatrie binnen de Bascule de mate van veiligheid/ onveiligheid in kaart gebracht. De gebruikte behandelmethodes zijn SOS, PCIT en VIPP. Als dit niet toereikend is kunnen ook de modules van de dag- en klinische behandeling worden ingezet. Inmiddels zijn de medewerkers geschoold in de methodiek Non Violence Resistance, (NVR) bedoeld om agressief en zelfdestructief gedrag van jeugdigen te reguleren. NVR is een methode om (pleeg)ouders te leren hoe zij kunnen reageren op agressief gedrag of andere gedragsproblemen. Het geeft opvoeders handvatten om gedrag te de-escaleren. Ook is er veel aandacht besteed aan de uitvoering van het protocol kindermishandeling. Iedereen wordt jaarlijks in dit protocol getraind. Multifocale zorg Ook in 2014 zijn er diverse multifocale trajecten opgezet met de ketenpartners uit de regio. De hulp is voornamelijk gericht op intensivering van de meest noodzakelijke hulp aan kinderen en het verbeteren van de onderlinge samenwerking met de ketenpartners Spirit, Altra, de Koppeling, wijkpoli, speciaal onderwijs en BJAA op het gebied van diagnostiek, de aanmelding en aanbod zoals crisisopvang, poliklinische hulp, ondersteuning van de ouders/pleegouders en hulpverleners. Daarnaast wordt er regionaal meer specialistische expertise van de TGV gevraagd waar we in 2015 meer vorm aan zullen geven middels specialistische consultatie. Wetenschappelijk onderzoek en opleiding In 2014 zijn de programma s TGV Diagnostiek en Behandeling en MTFC-P binnen Therapeutische Pleegzorg onderzocht op hun effectiviteit en in 2015 worden de resultaten gepubliceerd. Naast diverse publicaties in wetenschappelijke tijdschriften, zijn er verschillende wetenschappelijke onderzoeken opgestart en presentaties gegeven zowel nationaal als internationaal. Ook is er een aantal boeken gepubliceerd. Doelmatigheid en efficiëntie Voor alle kinderen die al in een pleeggezin verblijven, geldt geen wachtlijst bij de Bascule en wordt hulp direct ingezet. De duur van een TGV-behandeling is voor veel kinderen al teruggebracht van drie jaar naar gemiddeld 18 maanden en met behulp van het inzetten van verdere effectieve interventies kan dit mogelijk nog verder afnemen. De Bascule werkt instellingsbreed met zorgpaden. Onderdeel daarvan is het systematisch meten en volgen van de effecten van de geboden zorg. (Routine Outcome Monitoring/ROM) 68

70 Ook biedt de implementatie van Care4 en Inforay, het managementinformatiesysteem van de Bascule, informatie die van belang is om de aansturing op productieafspraken en doorlooptijden van de programma s te verbeteren en goede managementsrapportages op te stellen. Voor de provincie Noord-Holland en de Stadsregio Amsterdam participeert de Bascule/Therapeutische Pleegzorg in een gezamenlijke gegevensmonitor. 5.4 Realisatie van de gestelde doelen Tabel 15: Realisatie doelen Gesteld doel De interventie TGV is met een methodiekbeschrijving en theoretische onderbouwing en een handleiding met de werkwijze opgenomen in de databank van het NJI. Managementrapportage is verbeterd door invoering en doorontwikkeling Care 4 en Inforay Uitval van pubers in pleegzorg wordt voorkomen door in nauwe samenwerking met de zorglijn Forensische Psychiatrie specifieke behandelinterventies toe te voegen en medewerkers te scholen in FFT methodiek Complexe familie/ netwerkpleeggezinplaatsingen worden uitgevoerd in nauwe afstemming met de zorglijn Gezinspsychiatrie en door versterking van de eigen kracht van het netwerk middels de oplossingsgerichte methodiek en Familienetwerkberaden Het effect van de hulpverlening komt tot uitdrukking op door de volgende scores op de prestatie indicatoren: - Cliënttevredenheid: 8 - Doelrealisatie: 80% - Reden van beëindiging: 95% Centrum Trauma en Gezin organiseert voor de Organisaties voor Pleegzorg Noord- Holland Pleegoudercursussen Trauma Sensitief Ouderschap Strategische alliantie in Spirit heeft vorm en inhoud gekregen en geïntegreerde zorgpaden zijn ontwikkeld Resultaat Adviezen worden verwerkt in definitieve versie Gereed Gereed, opnieuw scholingsplekken FFT in ambulante setting aangevraagd en verkregen. Gereed. inmiddels drie trajecten positief afgesloten Er is een significante verbetering ten opzichte van 2013 zichtbaar, maar niet alle gestelde doelen zijn behaald. - Cliënttevredenheid is gem. 7,9. - Doelrealisatie gemiddeld: 76,4% - Reden van beëindiging gemiddeld: 95,25% Gereed Geïntegreerde zorgpaden zijn nog niet ontwikkeld. Wel heeft de alliantie vorm en inhoud gekregen. 69

71 5.5 Capaciteit en productie De Bascule beschikt voor de functie Therapeutische Pleegzorg in 2014 over de volgende capaciteit: Tabel 16: Capaciteit 2014 Capaciteit Stadsregio Productieafspraak Aantal plaatsen Zorgprogramma Therapeutische Pleegzorg Diagnostiek en Behandeling, Adoptie Beëindigde zorgactiviteiten: Zorgprogramma Therapeutische Pleegzorg Vervolgbehandeling Beëindigde zorgactiviteiten: Zorgprogramma MTFC-P hybride 10 Zorgprogramma Steunpleegzorg 6 Noord-Holland Zorgprogramma Therapeutische Pleegzorg Diagnostiek en Behandeling, Vervolgbehandeling, Adoptie en steunpleegzorg 40 MTFC-P 4 Flevoland MTFC-P Subsidierelatie beëindigd definitieve uitstroom 1 Tabel 17: Wachtlijst eind 2014 en eind 2013 Wachtlijst Zorgprogramma Stadsregio Noord-Holland Flevoland Diagnostiek en Behandeling/ Vervolgbehandeling en MTFC-P Adoptie Steungezinnen Totaal per zorgregio

72 Tabel 18: Gemiddelde behandelduur 2014 SRA Behandelduur Stadsregio 2014 Gemiddeld Norm Diagnostiek en Behandeling 10,4 12 Vervolgbehandeling 7,6 12 Vervolgbehandeling TGVIII 5,4 MTFC-P 12,0 12 MTFC-P II 6,3 Steunpleegzorg 10,5 12 Adoptie 12 Tabel 19: Gemiddelde behandelduur 2014 Noord-Holland Behandelduur Noord-Holland 2014 Gemiddeld Norm Diagnostiek en Behandeling 10,9 12 Vervolgbehandeling 14,9 12 MTFC-P 12,0 12 MTFC-P II 6,5 12 Steunpleegzorg 18,0 12 Adoptie 1,0 12 De onderstaande tabel toon het aantal afgesloten zorgprogramma s voor de Stadsregio Amsterdam (SRA). De productieafspraak in de Stadsregio Amsterdam is gericht op het aantal afgesloten zorgprogramma s, dat is begroot. Tabel 20: Afgesloten zorgprogramma s SRA Productie Stadsregio Aantal afgesloten programma's Zorgprogramma's Begroot Realisatie % Diagnostiek en Behandeling Vervolgbehandeling TGVIII 0 5 MTFC-P MTFC-P II

73 Steunpleegzorg Interlandelijke adoptie 0 0 Totaal Tabel 21: Bezetting capaciteit in 2014 SRA Capaciteit bezetting Stadsregio Zorgprogramma Instroom Uitstroom Gerealiseerde verpleegdagen Maximale bruto capaciteit Bruto bezettingspercentage Diagnostiek/Behandeling % Vervolgbehandeling/ TGVIII % MTFC-P/MTFC-PII % Adoptie* Totaal % *Adoptie is meegenomen in de capaciteit van Diagnostiek en Behandeling Tabel 22: In- en uitstroom in 2014 en 2013 van de zorgmodule weekend/steun pleegzorg Capaciteit bezetting Stadsregio Instroom Uitstroom Weekend/steunpleegzorg De productieafspraak in de provincie Noord-Holland is gericht op het behalen van een bezettingspercentage van minimaal 95% Tabel 23: Bezetting capaciteit in 2014 in de provincie Noord-Holland Productie Noord-Holland Zorgprogramma Instroom Uitstroom Gerealiseerde Maximale Bruto verpleegdagen bruto capaciteit bezettingspercentage Diagnostiek/Behandeling Steunpleegzorg/Adoptie* % Vervolgbehandeling* % MTFC-P % Totaal % *Diagnostiek/behandeling, Steunpleegzorg en Vervolgbehandeling is één capaciteit De productieafspraak in de provincie Flevoland is gebaseerd op de uitstroom van één jeugdige in het zorgprogramma MTFC-P in het kader van het beëindigen van de subsidierelatie. 72

74 Eén jeugdige is in 2014 uit het zorgprogramma MTFC-P uitgestroomd. Er is één jeugdige ingestroomd vanuit Rotterdam Tabel 24: Overzicht unieke cliënten Unieke cliënten In zorg Instroom B+M+V Unieke cliënten B+M+V Weekend Adoptie Totaal Stadsregio Noord-Holland Flevoland Totaal In zorg Instroom B+M+V Unieke cliënten B+M+V Weekend Adoptie Totaal Stadsregio Noord-Holland Flevoland Totaal In zorg Instroom B+M+V Unieke cliënten B+M+V Weekend Adoptie Totaal Stadsregio Noord-Holland Flevoland Totaal In zorg Instroom B+M+V Unieke cliënten B+M+V Weekend Adoptie Totaal Stadsregio Noord-Holland Rotterdam Flevoland Totaal Tabel 25: In- en uitstroom in 2014 van het zorgprogramma MTFC-P in Noord-Holland Noord-Holland Zorgprogramma Instroom Uitstroom Gerealiseerde verpleegdagen Maximale capaciteit Bezettingspercentage MTFC-P % 73

75 Tabel 26: In- en uitstroom in 2014 en 2013 van het zorgprogramma TGV-hulp bij Interlandelijke Adoptie Adoptie Instroom Uitstroom Stadsregio Flevoland Noord-Holland Kwaliteit HKZ certificering In oktober 2014 is een HKZ-hercertificeringsaudit van de Bascule uitgevoerd. Dit resulteerde voor de TGV in twee tekortkomingen die beide te maken hadden met de borging van het TGV-beleid in het kwaliteitshandboek. Deze tekortkomingen zijn inmiddels opgelost. De Bascule heeft, inclusief de TGV, een verlenging van het certificaat gekregen voor drie jaar. Kwaliteitsbeleid Net als elders brengt de zorglijn Therapeutische Pleegzorg het resultaat van de zorg in kaart aan de hand van drie prestatie-indicatoren: de mate van doelrealisatie; de mate van tevredenheid over de resultaten van de hulp; en de mate van reguliere beëindiging van de hulp (reden beëindiging van hulp). Doelrealisatie Bij de start van de behandeling worden in samenspraak met de cliënt - de doelen die door Bureau Jeugdzorg zijn geformuleerd in het behandelplan van het kind opgenomen en worden er werkdoelen voor de komende behandeling geformuleerd. De doelen zijn uitgesplitst in de domeinen jeugdige, pleegouder, ouder en school en worden aan het einde van de behandeling gescoord. Als zodanig worden de doelen aan het einde van de behandeling gescoord. Het inzetten van de doelrealisatie heeft tot gevolg gehad dat men meer vraaggericht is gaan werken en dat het effect van de hulpverlening zichtbaarder is geworden. De Therapeutische Pleegzorg kan één tot twee jaar behandelen en op indicatie van het LWI (Landelijk Werkende Instellingen) nog een derde jaar. De doelen zoals die door Bureau Jeugdzorg zijn geformuleerd in het indicatiebesluit worden overgenomen in het behandelplan en zij worden in het eindbehandelplan gescoord met een 0, 1 of 2. De doelen zijn vaak niet realistisch geformuleerd, het geeft een ideaalbeeld weer. Een doel als ouders accepteren de pleeggezinplaatsing, de jeugdige heeft het verleden verwerkt worden 74

76 geaccepteerd als werkpunten, maar zullen niet behaald kunnen worden binnen de TGV termijn. Er kan wel een goede start worden gemaakt, maar het realiseren van de doelen vergt jaren van inzet. De resultaten doelrealisatie moet met dit voorbehoud worden gelezen. Er zijn ook doelen die wel goed kunnen worden behaald, bijvoorbeeld kind krijgt hulp bij het verwerken, kind krijgt uitleg over levensverhaal, er is een duidelijk hoe de bezoekregeling er uit moet zien. De meeste nullen worden gescoord op doelen gericht op de ouders. De problematiek van ouders in onze doelgroep is vaak chronisch en moeilijk beïnvloedbaar. Tabel 27: De scores 2014 per regio Stadsregio A dam 2014 Totaal gestelde doelen Score doelen bij eindevaluatie Totaal te behalen scores Gehaald Verbetering Aantal kinderen % Bij 64% van de kinderen in de Stadsregio Amsterdam treedt na behandeling een verbetering op. Dit is een verslechtering van 3% ten opzichte van Doelrealisatie Stadregio verbetering jeugdige verbetering pleegouder verbetering ouders verbetering school Stadsregio A dam MTFC-P 2014 Totaal gestelde doelen Score doelen bij eindevaluatie Totaal te behalen scores Gehaald Verbetering Aantal kinderen % 75

77 Bij 81% van de kinderen in de Stadsregio Amsterdam treedt na een MTFC-P een verbetering op. Dit is een verbetering van 6% ten opzichte van Doelrealisatie Stadregio MTFC-P verbetering jeugdige verbetering ouders Noord-Holland 2014 Totaal gestelde doelen Score doelen bij eindevaluatie Totaal te behalen scores Gehaald Verbetering Aantal kinderen % Bij 74% van de kinderen in de provincie Noord-Holland treedt na behandeling een verbetering op. Dit is een verbetering van 5% ten opzichte van

78 Doelrealisatie Noord-Holland verbetering jeugdige verbetering pleegouder verbetering ouders verbetering school Noord-Holland MTFC-P 2014 Totaal gestelde doelen Score doelen bij eindevaluatie Totaal te behalen scores Gehaald Verbetering Aantal kinderen % Bij 83% van de kinderen in de provincie Noord-Holland treedt na MTFC-P een verbetering op. Dit is een verbetering van 10% ten opzichte van Doelrealisatie Noord-Holland MTFC-P verbetering jeugdige verbetering pleegouder verbetering ouders verbetering school 77