Met de Omgevingswet naar een optimale kubieke kilometer Wico Ankersmit Directeur Vereniging BWT Nederland. Roadshow OmgevingsPlatform voorjaar 2017

Transcriptie

1 Met de Omgevingswet naar een optimale kubieke kilometer Wico Ankersmit Directeur Vereniging BWT Nederland Roadshow OmgevingsPlatform voorjaar 2017

2

3 Ruim zes jaar Wabo. Wabo = Proceswet Wabo = Toestsen aan kader Omgevingsvergunning = Uitvoeringsvergunning

4 Met de Omgevingswet. De Wabo (de uitvoeringsvergunning)komt in de Omgevingswet De Omgevingswet gaat vooral over wat er nodig is voordat een uitvoeringsvergunning kan worden aangevraagd. (Het toetsingskader) Slogan is Eenvoudig Beter, maar!

5

6 Van Nee tenzij naar.. Ja mits! o Faciliteren en stimuleren van initiatieven o Met meer algemene regels o Minder gedetailleerde (doel)voorschriften o ruimte om gebruik te maken van innovatieve ontwikkelingen o Eigen ambities vastleggen o Burgerparticipatie o Meer flexibiliteit

7 Van 26 wetten naar 1 wet Van 5000 naar 350 wetsartikelen Van 240 naar 14 regelingen Van centraal naar lokaal bepaald Belemmeringenwet Privaatrecht, Crisis- en herstelwet, Interimwet stad- en milieubenadering, Ontgrondingenwet, Planwet Verkeer en Vervoer, Spoedwet wegverbreding, Tracéwet, Wet algemene bepalingen omgevingsrecht, Wet hygiëne en veiligheid badinrichtingen en zwemgelegenheden, Wet inzake de luchtverontreiniging en de Wet ruimtelijke ordening; Waterwet; Woningwet; Wet milieubeheer; Monumentenwet 1988; Wet beheer rijkswaterstaatswerken; Spoorwegwet en Wet lokaal spoor; Wet bereikbaarheid en mobiliteit; Wet luchtvaart; Mijnbouwwet.

8 De Omgevingswet vraagt verandering van bestuur, management en organisatie Het bestuur moet in staat zijn een visie te formuleren die aansluit bij de behoefte van de samenleving Het management moet in staat zijn te sturen op het centraal stellen van samenlevingsgerichtheid, moet ruimte creëren voor nieuwe werkwijzen en medewerkers stimuleren in het zoeken naar nieuwe oplossingen De organisatie is visie gedreven vanuit behoeften van de samenleving. Zij is naar buitengericht, heeft oog voor verschillen en is in staat te werken vanuit variëteit en diversiteit in plaats van strakke regels. Bron: Ruimte voor verandering Propositie invoering OW van VNG

9 Implementatie Er komen geen blauwdrukken vanuit het Rijk. Gemeenten zijn zelf aan zet en hebben de regie op de implementatie. Alleen dan is lokale kleuring mogelijk zo wordt gesteld. Bron: Ruimte voor verandering Propositie invoering OW van VNG

10 De zes kerninstrumenten 1. Omgevingsvisies (hoofdstuk 3) 2. Plannen of programma s (hoofdstuk 3) 3. Decentrale regelgeving (hoofdstuk 4) 4. Algemene rijksregels over activiteiten (hoofdstuk 4) 5. Omgevingsvergunning (hoofdstuk 5) 6. Projectbesluit (hoofdstuk 5)

11 Provinciale Omgevingsvisie Sluit aan op wat er leeft in de maatschappij; Een dynamisch aan te passen instrument (niet 10 jaar vast) Omgevingsvisie is co-creatie van provincie, gemeenten, waterschappen, bedrijfsleven, corporaties en maatschappelijke organisaties. In Omgevingsvisie zullen instructieregels en instructies worden opgenomen die het speelveld van de gemeente afbakenen

12 Gemeentelijke Omgevingsvisie Sluit aan op wat er leeft binnen de gemeente en volgt provinciale Omgevingsvisie; Beschrijft alle lokale doelen en ambities over de fysieke leefomgeving. Het wordt een dynamisch aan te passen instrument (niet 10 jaar vast) Alleen bindend voor bevoegd gezag dat haar vaststelt Omgevingsvisie integreert alle afzonderlijke beleidsdocumenten in de fysieke leefomgeving zoals beschermde gezichten, monumenten, welstand, milieu, structuurvisie, regiovisie etc. etc.

13 Gemeentelijk omgevingsplan 1 gebiedsdekkend gemeentelijk plan; Moet geheel of gedeeltelijk betrekking hebben op fysieke leefomgeving, dus ook milieu --> goede fysieke leefomgeving Leefomgeving; kappen; ligplaatsen; terrassen; kiosken; inrit/uitweg; alarm; handelsreclame; opslag roer; zaken; openbare orde/veiligheid; welstand; aanzien gemeente/goede zeden; Overgangsrecht : alle bestemmingsplannen (van rechtswege) over naar het gemeentelijk omgevingsplan; Geen bestemming aan grond maar functie aan locatie. Niet vastleggen wat er nu zit maar wat acceptabel is!

14 Gemeentelijk omgevingsplan Bevat de algemene verkeersregels waar een ieder zich aan moet houden Het is aan de gemeente hoe streng, uitgebreid en complex zij die regels maakt

15 Gemeentelijk omgevingsplan en DSO Gegevensbeheer en digitale ontsluiting wordt grootste uitdaging implementatie Omgevingswet! Omgevingsplan moet locatiegebonden worden ontsloten met daarin alle specifieke aspecten. OLO wordt ook aangesloten op Omgevingswet waarbij uitgangspunt is dat van toepassing zijnde regelgeving precies wordt gefilterd op betreffende locatie en activiteit

16 Van anoloog bestemmingsplan in IMRO

17 Naar Omgevingsplan in 3D IMRO

18 Met contouren, en belemmeringen

19 Voltooid verleden tijd

20 Koppelen naar BIM met digitaal ontwerpen/toetsen Bouwbesluit inclusief 100% Omgevingsplantoets

21

22 Informatie uit 3D omgevingsplan inlezen in BIM model (IFC)

23 Toetsing aan voorschriften uit omgevingsplan tijdens het ontwerpen (IFC)

24 Belemmeringen zoals geluidscontouren worden ook herkend en gezien tijdens ontwerpen bouwproject

25 Belemmeringen zoals geluidscontouren worden ook herkend en gezien tijdens ontwerpen bouwproject

26 Gemeentelijk omgevingsplan Bevat de algemene verkeersregels waar een ieder zich aan moet houden Het is aan de gemeente hoe streng, uitgebreid en complex zij die regels maakt

27

28 Kern toekomstige regelgeving voor bevoegd gezag Minder vergunningen meer algemene regels Meer repressief dan preventief Meer college minder raad Meer bestuurlijke afwegingsruimte maar wel met spelregels Totale verandering financiering werkzaamheden Enorme opgave om digitaal goed te kunnen ontsluiten Meer participatie (samen) Meer faciliterend in plaats van redigerend Meer gericht op maatschappelijke vraagstukken en te behalen doelen in plaats van toetsen aan regels Waar we nog van zijn, uitvoeren met meer kwaliteit

29 AMvB s Omgevingswet

30

31 De vier AMvB s

32 Het Besluit bouwwerken leefomgeving Vervangt Bouwbesluit 2012 Met doel en middelvoorschriften Aan doelvoorschriften voldoen door middelvoorschriften toe te passen Doel Bbl is Rijksregels verder te beperken en veel decentraal te laten regelen Meer bestuurlijke afwegingsruimte

33 Het Besluit bouwwerken leefomgeving Voorgestelde aanpassingen t.o.v. Bouwbesluit 2012 Verblijfsgebiedseisen verdwijnen Eis toiletruimte geschrapt Eis badruimte geschrapt Eis opstelplaatsen geschrapt Eis buitenberging en buitenruimte geschrapt Ventilatiecapaciteit op aantal personen en niet op oppervlak Daglicht geen EDO maar 0,5m2 per verblijfsruimte Wateropname geschrapt Bescherming tegen muizen en ratten geschrapt Meer eisen op feitelijk gevraagd gebruik i.p.v. aanwezig oppervlak ten behoeve van gebruik.

34 Voordeel!

35

36

37 Ontvangst concept Besluit bouwwerken leefomgeving in beleidscommissies Veel bestuurlijke afwegingsruimte maakt bouw alleen maar duurder Minder standaarden zijn slecht voor producenten Minder standaarden remmen nieuwe ontwikkelingen De regels zijn niet voor niets gekomen. Niet terug naar 400 gemeentelijke bouwverordeningen Afgewezen door JTC en OPB Op 16 december ook afgewezen door de Tweede Kamer via moties

38 Kern Omgevingswet voor bevoegd gezag Aanvraag binnen speelruimte is vergunningvrij Aanvraag buiten speelruimte omgevingsplan is omgevingsplanactiviteit Omgevingsplanactiviteit is reguliere procedure (dus niet via de raad) Knip in activiteit bouwen Digitaal ontsluiten van de gegevens wordt grootste opgave Van toetser naar adviseur, fascilitator, co-creator, partner.

39 Initiatieffase Schetsontwerp aanvraag vergunning ingebruikname ontwerp uitvoering Rol bevoegd gezag huidige situatie gebruik

40 Initiatieffase Schetsontwerp aanvraag vergunning ingebruikname ontwerp uitvoering gebruik Rol bevoegd gezag onder de Omgevingswet

41 Concreet werk maken van toekomstige meerwaarde lokaal bevoegd gezag Doel-/effectgericht in plaats van productiegericht Van techneut naar facilitator Van uitvoerend naar regisserend In plaats van gericht op wetgeving gericht op maatschappelijke vraagstukken Veranderingen zorghuisvesting Optimaliseren kwaliteit bestaande voorraad Klimaatdoelstellingen Leefbaarheid (krimp, buitengebied, recreatiegebruik)

42 Naar een Gemeente waar je kunt blijven wonen tot je dood Mantelzorg, zorgwonen, zelfredzaamheid, leefbaarheid Rol BWT binnen dit onderwerp Preventieve rol of Repressieve rol bevoegd gezag?

43 Naar een asbestvrije gemeente Een nieuw deltaplan 2024 Nederland asbestvrij. Rol BWT binnen dit deltaplan Preventieve rol of Repressieve rol bevoegd gezag? Ontwikkelen communicatieplan sanering asbestdaken in de lijn van onze handreiking asbestcommunicatie

44 Naar een duurzame gemeente BENG doelstellingen Energieneutraal 2030 Stimuleren en promoten Voorlichting en subsidies

45 Uw inwoners duurzaam! Huidige situatie Oude woning Ongeïsoleerde kap. Kwaliteit dakpannen slecht Gebruik stroom +/ kwh/jaar Gebruik gas +/ m3/jaar Ik krijg 500,- subsidie van de gemeente. Gewenste situatie Verbeterde energetische kwaliteit woning Esthetisch verantwoord Naar zelfvoorzienend (nul op de meter)

46 Ongewenste situatie

47 Gewenste situatie

48

49

50

51

52

53

54 Naar de praktijk Wat is nodig om de maatschappelijke vraagstukken goed op te pakken en daarbinnen je rol in te gaan innemen

55 De Visie op omgevingsmanagement Vergunningverlening als middel om risico s te vermijden Zoeken naar zekerheid! Iedere gegrond bezwaar is er één te veel Nat gaan is een zonde Omgeving staat boven initiatiefnemer Juridische houdbaarheid staat boven klantwens Bestuur wil aansprakelijkheid op alle fronten voorkomen

56 Voorbeelden risico vermijdend Omgevingsmanagement Proces is leidend boven praktijkgerichtheid Beheersplan Ontheffingen nee tenzij Veel adviseurs inschakelen Zeer gedetailleerd Omgevingsplan Welstandsbeleid met veel niveaus Alles toetsen en beoordelen Juridische controle op alle beschikkingen Bestuur op afstand

57 De Visie op omgevingsmanagement Vergunningverlening om activiteiten mogelijk te maken Vraagt lef van de organisatie Iedere gegrond bezwaar is een bewijs dat overheid tot de grens heeft durven gaan voor aanvrager Nat gaan is een risico van het vak klantwens staat boven optimale bescherming omgeving Overheid durft risico te lopen

58 Voorbeelden omgevingsmanagement om activiteiten mogelijk te maken Praktische procesinrichting Verantwoordelijkheden delen Ontwikkelingsgericht omgevingsplan Zeer globaal omgevingsplan Afwijken ja mits Helder beeldkwaliteitsregels (of afschaffen) Alleen aspecten toetsen en beoordelen met een hoger risico Bestuur neemt schuld op zich!!!

59 Implementatie gemeente Utrechtse Heuvelrug Plan van Aanpak implementatie Omgevingswet Projectplan implementatie Omgevingswet Fase 1: Oriëntatie, verdieping en verbreding Fase 2: Voorbereiding en verandering Fase 3: Realisatie en verankering

60 Implementatie Ambitieniveau Consoliderend (Wettelijk minimum) Selectief (gebiedsgericht of themagewijs verschil maken) \ Calculerend (waar het aanwijsbaar voordeel oplevert) Vernieuwend (Hoge ambities op zowel regeldruk, rol en taakuitvoering)