Een digitale versie van deze publicatie kan worden aangevraagd via

Transcriptie

1 Provinciale rapportage RECREATIEF FIETSEN ZUID-HOLLAND 2016

2 Colofon Dit is een uitgave van Stichting Landelijk Fietsplatform. Deze is tot stand gekomen met financiële bijdragen van het Ministerie I&M en de provincie Zuid-Holland. Gegevensverwerking, tekst en opmaak is uitgevoerd door: De Afdeling Onderzoek December 2016 Overname van gegevens uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron wordt vermeld. Deze uitgave is met zorg samengesteld uit informatie van diverse bronnen. Stichting Landelijk Fietsplatform en De Afdeling Onderzoek kunnen niet aansprakelijk gesteld worden voor fouten of onvolkomenheden en eventueel daaruit voortvloeiende schade. Een digitale versie van deze publicatie kan worden aangevraagd via FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 2

3 Inhoud Voorwoord Fietsen in het algemeen Fietsen en gezondheid Fietsverkoop Fietsdagtochten Participatie Aantal fietstochten Kenmerken fietstochten... 9 Duur... 9 Afstand Fietsomgeving Profiel fietser Demografische kenmerken Fietsgezelschap Leisure Leefstijlen Belang kwaliteitsaspecten naar leefstijl Waardering laatste fietstocht Ontwikkeling waardering Zuid-Holland Vergelijking met aangrenzende provincies Bekendheid en gebruik knooppunt- en LF-routes Bekendheid met LF- en knooppuntroutes Gebruik LF- en knooppuntroutes Knooppuntroutes en Leisure Leefstijlen Uitgaven tijdens recreatieve fietstochten Fietsen en vakantie Aantal fietsvakanties Fietstrekvakanties en fietsstandplaatsvakanties LF-gebruikers Bekendheid en gebruik routes bij fietsvakantiegangers Logiesvorm en verblijfsduur LF-gebruikers Logiesvorm Verblijfsduur fietsvakanties LF-gebruikers en binnenlandse toeristische vakanties Profiel LF-gebruikers Leeftijd en gezinssituatie Fietsgezelschap LF-gebruikers Sociale klasse LF-gebruikers en reguliere vakantiegangers Motieven en activiteiten Vakantiemotieven Reden gebruik LF-routes Activiteiten Waardering fietsvakantie Fietsen tijdens de vakantie Uitgaven aan fietsvakanties Uitgaven per persoon per dag door LF-gebruikers Samenvatting kengetallen FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 3

4 Voorwoord Voor u ligt de Provinciale rapportage recreatief fietsen van het Fietsplatform. In deze rapportage worden feiten en cijfers over het recreatief fietsen uit diverse onderzoeken bij elkaar gebracht. Daarbij worden zowel landelijke als provinciale cijfers getoond. Verschillende vormen van recreatief fietsen worden onderscheiden: dagtochten, specifieke fietsvakanties en vakanties waarin een fietstocht wordt ondernomen. Bij specifieke fietsvakanties, vakanties waarbij op meer dan de helft van de dagen wordt gefietst, wordt zoveel mogelijk onderscheid gemaakt tussen fietstrekvakanties (waarbij van de ene plaats naar de andere wordt gefietst) en standplaatsfietsvakanties (fietsvakanties vanaf één adres). Het Fietsplatform is het samenwerkingsverband op het gebied van recreatief fietsen. Doelstelling van het Fietsplatform is om samen met andere organisaties de mogelijkheden voor het recreatieve fietsen in Nederland te bevorderen en het gebruik van deze fietsmogelijkheden te stimuleren. Belangrijk daarbij is goede monitoring, met name de meting van gebruik en waardering van voorzieningen (resultaatmeting). Het Fietsplatform verzamelt al vele jaren landelijke cijfers over het recreatief fietsen en zorgt voor kennisdeling. Dit wordt gefinancierd door het Rijk. Provinciale uitsplitsing van cijfers wordt door het Rijk niet meegefinancierd. In 2016 is voor het eerst door acht provincies aan het Fietsplatform gevraagd een provinciale rapportage te leveren. De voor u liggende rapportage is op maat gemaakt voor de provincie Zuid-Holland. Deze provincie heeft het Fietsplatform gevraagd in 2016 en in 2017 een provinciale rapportage van de feiten en cijfers rondom het recreatief fietsen te leveren. Doordat pas laat in het jaar duidelijk werd dat hiervoor een bijdrage beschikbaar werd gesteld, was er onvoldoende tijd om bij de provincies te inventariseren welke wensen er zijn ten aanzien van de rapportage. Dit resulteert voor 2016 in een eenvoudige rapportage van bestaande onderzoeksgegevens. Het Fietsplatform heeft inmiddels van verschillende provincies de vraag en de financiële toezegging voor een provinciale rapportage voor 2017 ontvangen. Dit betekent dat er voldoende tijd is om de wensen van deze provincies mee te nemen in de rapportage voor De rapportage van 2016 zal als uitgangspunt fungeren voor die inventarisatie. Wij hopen dat deze rapportage nuttige inzichten biedt die gebruikt kunnen worden bij het doorontwikkelen van recreatief fietsbeleid en recreatieve fietsproducten in uw provincie. We wensen u daarbij veel succes. Stichting Landelijk Fietsplatform Eric Nijland, directeur FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 4

5 1 Fietsen in het algemeen Nederland staat bekend als echt fietsland. Nederlanders stappen graag op de pedalen. Ze fietsen voor het plezier, zowel als ze thuis zijn als op vakantie (recreatief fietsen), maar gebruiken hun fiets ook om op school, op het werk of in de winkel te komen (utilitair fietsen). Deze uitgave gaat alleen in op recreatief fietsen, oftewel fietsen voor het plezier. Het rapport beperkt zich tot fietstochten en fietsvakanties van Nederlanders. 1.1 FIETSEN EN GEZONDHEID Steeds meer onderzoeken tonen het gunstige gezondheidseffecten van bewegen aan. Bewegen en dus fietsen heeft een positief effect op vetverbranding, bloedvaten en hersenen. Fietsen kan daarmee enkele veel voorkomende ziekten (mede helpen) voorkomen. Door overgewicht en te weinig bewegen is Diabetes 2 een groeiend probleem. Dagelijks fietsen verkleint de kans op diabetes type 2. Voor mensen die diabetes 2 hebben, verkleint het de kans op lichamelijke gevolgen van diabetes 1. Hart- en vaatziekten en kanker kunnen gevolgen zijn van te veel vet op de verkeerde plek. Fietsen stimuleert de vetverbranding. Bovendien zorgt regelmatig fietsen ervoor dat de samenstelling en de stroming van het bloed verbeterd. Stress leidt op lange duur tot ontstekingsreacties in de bloedvaten en is slecht voor de hersenen. Fietsen zorgt voor een ontspannen lichaam en geest en kan daarmee stress verminderen. Uit onderzoek blijkt dat bewegen het verval van ouder wordende hersenen tegengaat. Het bevordert het vermogen van het brein om zich aan te passen aan omstandigheden en ook het geheugen heeft profijt als men meer gaat bewegen 2. In onze vergrijzende samenleving is het belangrijk dat mensen blijven bewegen. Omdat fietsen de gewrichten niet belast is dit een goede mogelijkheid om bij het ouder worden te blijven bewegen. 1.2 FIETSVERKOOP 3 Ont w ikkeling gem iddeld aankoopbedrag nieuw e fiet sen ( in euro's) In 2015 zijn in totaal nieuwe fietsen verkocht in Nederland. Het aantal nieuwe fietsen dat verkocht wordt is de afgelopen jaren afgenomen. In 2011 werden nog bijna 1,2 miljoen fietsen verkocht, in de periode nog ruim een miljoen per jaar. Gemiddeld werd in euro uitgegeven aan een nieuwe fiets. De gemiddelde uitgaven aan een nieuwe fiets zijn sinds 2011 met een kwart toegenomen Fietsplatform Bron: Bovag/ CBS/ RAI / Gfk, In totaal gaven Nederlanders in miljoen euro uit aan nieuwe fietsen. 1 Website diabetesfonds, Fietsersbond, Fietsen als Medicijn, Bron: Bovag/CBS/RAI/Gfk, Mobiliteit in Cijfers Tweewielers FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 5

6 Ontw ikkeling verkoop nieuw e fietsen naar categorie % 5% 14% 28% 11% % 7% 12% 21% 9% % 8% 13% 19% 10% % 9% 13% 16% 10% % 9% 14% 15% 9% Stadsfiets Hybride/tour Kinderfietsen Elektrische fiets Overige Fietsplatform Bron: Bovag/ CBS/ RAI / Gfk, Het aandeel van de elektrische fiets op het totaal aantal verkochte fietsen is de afgelopen jaren sterk toegenomen. In 2011 was nog 15% ( fietsen) van de nieuw verkochte fietsen een e-bike, in 2015 is dit aandeel toegenomen tot 28% ( fietsen). De stijging van het aandeel elektrische fietsen gaat vooral ten koste van het aandeel stadsfietsen en hybride-/tourfietsen. FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 6

7 2 Fietsdagtochten Dit hoofdstuk gaat in op de fietsdagtochten, hiermee worden de recreatieve fietstochten van een uur of langer inclusief de eventuele reistijd naar het startpunt van de fietstocht bedoeld die vanaf het huisadres worden ondernomen. Dit zijn zowel de recreatieve fietstochten waarbij men gelijk thuis op de pedalen stapt, als de fietstochten waarbij men de auto of het OV pakt om op het startpunt van de fietsroute te komen. Hoofdstuk 3 gaat in op de fietstochten vanaf het vakantieadres. De informatie in dit hoofdstuk is voornamelijk gebaseerd op het Continu Vrijetijdsonderzoek (CVTO) van NBTC-NIPO en op de aanvullende vragen die het Landelijk Fietsplatform in dit onderzoek heeft laten meelopen. Indien gebruik gemaakt wordt van een andere bron, wordt dit vermeld in een voetnoot. 2.1 PARTICIPATIE In 2015 ondernam 48% van de inwoners van Zuid-Holland wel eens een fietstocht voor het plezier van minimaal een uur (incl. reistijd. Zuid-Holland telt circa 1,7 miljoen recreatieve fietsers. De participatiegraad ligt in Zuid-Holland ongeveer op het landelijk gemiddelde van 49%. In de aangrenzende provincie Noord-Holland ligt de participatie, met 44%, significant onder het landelijk gemiddelde. In Noord- Brabant stapt een vergelijkbaar deel (47%) wel eens voor het plezier op de pedalen. In Zeeland (51%), Gelderland (54%) en Utrecht (54%) gaat een relatief groot deel van de bevolking wel eens voor het plezier fietsen. 2.2 AANTAL FIETSTOCHTEN In Zuid-Holland zijn in 2015 circa 42 miljoen recreatieve fietstochten ondernomen, dit is ongeveer 22% van alle recreatieve fietstochten die Nederlanders maken. Landelijk worden in totaal circa 192,3 miljoen fietstochten voor het plezier gemaakt. Aant al recreatieve fiet stocht en ( > 1 uur) (x mln) Zuid-Holland Nederland 196,1 192,3 37,9 42,0 2012/ Qua aantal fietstochten staat Zuid- Holland in 2015 in Nederland op de eerste plaats. Zuid-Holland is dan ook de provincie met de meeste inwoners. Het aantal fietstochten dat in Zuid-Holland gemaakt wordt, komt ongeveer overeen met wat je op basis van het aantal inwoners mag verwachten; 21% van de Nederlanders woont in Zuid- Holland 4. In de periode 2012/ is er landelijk sprake van een lichte daling van het aantal recreatieve fietstochten. In Zuid-Holland nam het aantal fietstochten voor het plezier juist toe. Fietsplatform Bron: CVTO 2012/ CBS, Gemiddelde bevolking; geslacht, leeftijd, burgerlijke staat en regio, FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 7

8 Aantal keren dat m en voor het plezier fiet st % Zuid-Holland Nederland 28% 17% 19% 24% 22% 14% 19% 3% 5% 6% 7% 4 keer per week of vaker 1, 2 of 3 keer per week 1, 2 of 3 keer per maand 6 tot 11 keer per jaar 3 tot 5 keer per jaar 1 tot 2 keer per jaar Fietsplatform Bron: NBTC-NI PO - CVTO 2015 In Zuid-Holland fietst een relatief groot deel (34% t.o.v. 28% landelijk) van de fietsers één of enkele keren per maand voor het plezier. In totaal gaat het om Zuid-Hollanders die één, twee of drie keer per maand voor het plezier fietsen. Het deel van de Zuid-Hollanders dat wekelijks fietst blijft wat achter bij het landelijk gemiddelde (20% van de Zuid-Hollanders t.o.v. 24% van de Nederlanders). Toch stappen in totaal inwoners van Zuid-Holland minimaal eens per week op de pedalen. Het CVTO en het ANWB-onderzoek 5 tonen verschillende percentages in de frequentie van het recreatief fietsen in Nederland. In het ANWB onderzoek wordt aangegeven dat landelijk 62% van de recreatieve fietsers minimaal eens in de week een fietstocht maakt. Het CVTO gaat uit van 24%. Aangenomen mag worden dat de meer fanatieke fietser de ANWB-enquête hebben ingevuld waardoor het percentage in het ANWB onderzoek hoger ligt. Bovendien worden in het ANWB-onderzoek naast dagtochten ook fietstochten vanaf een vakantieadres meegenomen. Deze zitten niet in het CVTO. 5 Bureau Blauw, rapportage recreatief fietsen, 2016 (i.o.v. ANWB) FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 8

9 2.3 KENMERKEN FIETSTOCHTEN Duur fietsdagt ocht Duur 3% 2% 5% 7% 14% 26% 43% 1 tot 2 uur 2 tot 3 uur 3 tot 4 uur 4 tot 5 uur 5 tot 6 uur 6 tot 7 uur 7 uur of meer De gemiddelde fietstocht duurt 2,6 uur. Het grootste deel van de fietstochten die Nederlanders ondernemen vanaf het huisadres duurt 1 tot 2 uur (43%). Ruim een kwart van de fietsers is 2 tot 3 uur onderweg. Ten opzichte van twee jaar eerder zijn de Nederlanders wat meer 3-4 uur gaan fietsen en wat minder 2-3 uur. Fietsplatform Bron: NBTC- NI PO - CVTO 2015 Lengte fietsdagt ocht Afstand 3% 29% 13% 10% 29% 15% 0 t/m 5 km 6 t/m 10 km 11 t/m 20 km 21 t/m 50 km 51 t/m 100 km Onbekend Gemiddeld leggen de fietsers tijdens een fietstocht circa 20 kilometer af. Een kwart van de recreatieve fietstochten is korter dan 10 km. Ruim de helft van de fietsers, fietst maximaal 20 kilometer als ze op de pedalen stappen. De afgelopen vijf jaar is de gemiddeld gefietste afstand ongeveer gelijk gebleven. Fietsplatform Bron: NBTC- NI PO - CVTO FIETSOMGEVING Het gros (94%) van de fietsers start de fietstocht direct vanuit huis, 4% gaat met de auto naar het startpunt van de route. Van het openbaar vervoer wordt nauwelijks (<0,5%) gebruik gemaakt als vervoermiddel om bij het startpunt te komen. Hoewel slechts voor 4% van de recreatieve fietstochten gebruik gemaakt wordt van de auto om naar het startpunt van de route te gaan, gaat het landelijk toch om bijna 7,2 miljoen recreatieve fietstochten. Aangenomen dat deze verhoudingen in Zuid-Holland ongeveer hetzelfde zijn, komt dit neer op circa 1,7 miljoen fietstochten waarbij men de auto neemt om op het startpunt te komen. FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 9

10 Een fietstocht gaat meestal door verschillende gebieden. In 2015 fietste men tijdens de laatste fietstocht vaak (44% van de fietstochten) in het landelijk gebied. Een kwart van de tochten gaat (ook) door een dorp of een stad en 21% van de fietsers fietst (deels) in het bos. Fietsdagtocht en om geving Eigen wijk 12% Op of aan zee 2% Op of aan het water 7% Landelijk gebied 44% Recreatiegebied 10% Nat natuurgebied 3% Duinen 5% Bos 21% Heidegebied 4% Dorp/stad 25% Stadspark Anders 5% 5% Fietsplatform Bron: NBTC-NI PO - CVTO 2015 Ongeveer de helft (48%) van de fietsers fietste tijdens de laatste fietstocht in de eigen gemeente. De rest van de fietstochten vindt dus buiten de eigen gemeente plaats. In vergelijking met vijf jaar geleden wordt er relatief vaak in de eigen gemeente gefietst; in 2010/2011 fietste 39% in de eigen gemeente. Deze stijging wordt mogelijk deels veroorzaakt door de samenvoeging van een aantal gemeenten, het gebied de eigen gemeente is voor een deel van de Nederlanders groter geworden. 2.5 PROFIEL FIETSER Demografische kenmerken Bijna de helft (49%) van de fietstochten in Nederland wordt gemaakt door fietsers die deel uitmaken van een volwassen huishouden zonder kinderen. Met name de volwassen huishoudens van 50 jaar of ouder gaan graag recreatief fietsen. Een andere groep die goed vertegenwoordigd is onder de recreatieve fietsers, is de gezinnen met kinderen onder de 13 jaar (24%). Mannen stappen vaker (55%) op de pedalen dan vrouwen (45%). FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 10

11 Deelname fietsdagtocht naar levensfase/ huishoudsamenstelling % 5% 7% alleenstaand < 50 jaar alleenstaand jaar 24% 20% 23% 9% 6% alleenstaand 65 jaar volwassen huishouden < 50 jaar volwassen huishouden jaar volwassen huishouden 65 jaar huishouden met kinderen < 13 jaar huishouden met kinderen jaar Fietsplatform Bron: NBTC-NI PO, CVTO 2015 Een relatief groot deel (42%) van de fietstochten voor het plezier, wordt ondernomen door Nederlanders van 55 tot en met 74 jaar oud. Het aandeel 65 plussers is de laatste twee jaar toegenomen van 23% in 2012/2013 naar 29% in Het toegenomen bezit van e-bikes is hier mogelijke een verklaring voor. De in totaal bijna 1,5 miljoen Nederlanders van 65 jaar of ouder die wel eens voor het plezier fietsen, maken samen bijna 56 miljoen fietstochten van een uur of langer. Deelname fietsdagtocht naar leeftijd % 20% 7% 8% 13% 5% 8% 9% 8% 0 t/m 5 jaar 6 t/m 12 jaar 13 t/m 24 jaar 25 t/m 34 jaar 35 t/m 44 jaar 45 t/m 54 jaar 55 t/m 64 jaar 65 t/m 74 jaar 75 jaar en ouder Bijna een kwart van de fietsers maakt onderdeel uit van een gezin met kinderen onder de 13 jaar (zie grafiek op voorgaande pagina). Verder inzoomen op de leeftijd van de individuele fietsers leert dat 8% van de fietstochten zelfs gemaakt wordt door kinderen van vijf of jonger. Bij deze jongste groep kan ervan uitgegaan worden dat een deel van hen niet zelf fietst, maar deze tochten voor- of achterop de fiets bij een ouder of grootouder doorbrengt. Fietsplatform Bron: NBTC-NI PO, CVTO 2015 Ook in het ANWB onderzoek 6 is gevraagd naar de leeftijd. Het CVTO en het ANWB-onderzoek tonen duidelijke verschillen in de leeftijd van de fietsers. Het ANWB onderzoek is in verhouding tot het CVTO meer ingevuld door oudere fietsers. In CVTO is 29% van de fietsers jonger dan 35 jaar, in het ANWB onderzoek is dat slechts 4%. In het ANWB-onderzoek is landelijk gezien 67% van de fietsers ouder dan 55 jaar, in het CVTO is dat 29%. Fietsers die de ANWB enquête hebben ingevuld zijn relatief ouder dan de mensen in het CVTO. 6 Bureau Blauw, rapportage recreatief fietsen, 2016 (i.o.v. ANWB) FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 11

12 Binnen het ANWB-onderzoek is het percentage recreatieve fietsers in Zuid-Holland in de leeftijdscategorie 65 jaar en ouder (30%) lager dan het landelijk gemiddelde (34%). Deelname fietsdagtocht en groepsgrootte % 43% 6% 3% 41% Alleen Met z n tweeën Drie personen Vier personen Vijf personen of meer Fietsgezelschap Het grootste deel (43%) van de fietsers gaat met zijn tweeën op pad, maar in vergelijking met andere buitenrecreatie-activiteiten wordt een fietstocht ook relatief vaak alleen ondernomen. Tijdens bijna 79 miljoen recreatieve fietstochten fietst men alleen. Het deel van de Nederlanders dat alleen gaat fietsen (41%) is de afgelopen jaren gelijk gebleven. Fietsplatform Bron: NBTC-NI PO - CVTO 2015 Leisure Leefstijlen Deelname fietsdagtochten naar Leisure Leefst ijl % 15% 9% 2% 14% 7% 22% 22% Rood Geel Lime Groen Aqua Blauw Paars Onbekend In de vrijetijdssector wordt veel gebruik gemaakt van doelgroepen op basis van de Leisure Leefstijlen. Bij deze manier van doelgroepsegmentatie wordt niet gekeken naar demografische factoren als leeftijd, gezinssituatie en herkomst, maar naar vrijetijdsmotieven en gedrag. De recreanten worden op basis van de Leisure Leefstijlen ingedeeld in zeven groepen (kleuren). Een uitgebreide omschrijving van de verschillende leefstijlen is te vinden op: leefstijlen- %28kleurensegmentatie%29/watzijn-de-leisure-leefstijlen Fietsplatform Bron: NBTC-NI PO, CVTO 2015 Het grootste deel van de recreatieve fietstochten wordt gemaakt door Nederlanders met een gele of lime leefstijl. Beide kleuren zijn goed voor 22% van de fietstochten vanaf het huisadres. Nederlanders met een groene leefstijl zijn verantwoordelijk voor 14% van de fietstochten, maar de groene consument fietst jaarlijks wel meer dan gemiddeld. FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 12

13 Belang kwaliteitsaspecten naar leefstijl Onderstaande grafiek laat zien in welke mate de groepen met een bepaalde leefstijl belang hechten aan diverse aspecten van een recreatieve fietstocht. Belang aspect en recreatieve fiet stocht / ( rapport cij fer) - naar Leisure Leefstij l Aantrekkelijkheid omgeving Kwaliteit fietspaden en wegen Kwaliteit bewegwijzering Kwaliteit routeverloop Drukte op fietspaden Aanwezigheid bezienswaardigheden Aanwezigheid horeca 8,2 8,1 8,3 8,4 8,4 8,2 8,5 8,1 8,0 8,1 8,5 8,3 8,4 8,2 8,0 8,2 7,5 7,6 8,0 7,4 7,8 7,7 7,4 7,5 7,3 7,6 8,0 7,4 7,8 7,8 7,5 7,5 7,4 7,4 7,6 7,8 7,5 7,1 7,5 7,4 6,6 6,9 7,2 6,6 6,8 7,0 6,6 6,8 6,0 6,2 6,6 5,9 6,4 6,2 6,0 6,2 Rood Geel Lime Groen Aqua Blauw Paars Totaal Fietsplatform Bron: NBTC-NI PO - CVTO, 2012/ 2013 o.b.v. vragen Fietsplatform FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 13

14 Een aantrekkelijke omgeving en kwalitatief goede fietspaden en wegen zijn voor de respondenten van alle Leisure Leefstijlen belangrijk. Gemiddeld beoordelen ze het belang van deze aspecten met respectievelijk een 8,1 en een 8,2. Gemiddeld worden de aanwezigheid van horeca en bezienswaardigheden het minst belangrijk gevonden. Er zijn wel duidelijke verschillen tussen verschillende leefstijlen 7 : Fietsers met een rode leefstijl (7% van de fietstochten) vinden de aantrekkelijkheid van de omgeving iets belangrijker dan gemiddeld. De kwaliteit van de paden en wegen en de aanwezigheid van bezienswaardigheden en horeca is voor hen wat minder van belang. Rode fietsers zoeken uitdagingen en gaan graag soms ook letterlijk buiten de gebaande paden en willen uniek zijn. De gele consument is een wat uitbundiger groep, zij houden ervan om samen met anderen actief en sportief te recreëren, uit te gaan en te genieten. Ze zoeken graag de gezellig drukte op. De gele consumenten (22%) willen graag weten wat er onderweg te doen is, het aanbod van bezienswaardigheden is voor hun iets belangrijker dan gemiddeld. Hetzelfde geldt voor de kwaliteit van het routeverloop en de bewegwijzering. De lime groep ziet recreëren als lekker vrij zijn, rust en ontspanning. Ze zijn met name gericht op het eigen gezin en de directe leefomgeving. Lime consumenten (22%) vinden alle aspecten van de fietsroutes belangrijker dan gemiddeld. Zij hechten met name waarde aan de kwaliteit van de bewegwijzering en het routeverloop en aan de aanwezigheid van horeca en bezienswaardigheden onderweg. De groene fietser (14%) is een rustige recreant en recreëert het liefst in de eigen omgeving. Mogelijk is dit laatste de reden waarom zij de kwaliteit van de bewegwijzering en de kwaliteit van het routeverloop minder van belang vinden dan de gemiddelde fietser, ze kennen de weg. Een aantrekkelijke omgeving waarderen zij bovengemiddeld. Ze vermijden het liefst de drukte, dit is ook terug te zien in de mate waarin zij het aspect drukte op fietspaden van belang vinden. Zij hechten minder dan gemiddeld waarde aan de aanwezigheid van horeca en bezienswaardigheden. De aqua fietser (15%) vindt de diverse aspecten van de fietstocht allemaal minstens net zo belangrijk als de gemiddelde fietser. Naast de aantrekkelijke omgeving en de kwalitatief goede fietspaden en wegen is voor de aqua fietser vooral de kwaliteit van de bewegwijzering en de kwaliteit van het routeverloop van belang. Ook zien zij onderweg graag horeca. Aqua fietsers zijn rustige, geïnteresseerde recreanten, ze zijn op zoek naar interessante, nog niet door hen ontdekte plekken. Ze genieten niet alleen van fietsen, ook van cultuur en historie. Fietsers met een blauw leefstijlprofiel (9%) hechten meer dan gemiddeld waarde aan kwalitatief goede bewegwijzering en een goed routeverloop. Zij maken zich het minst van alle leefstijlen druk om de drukte op de fietspaden, maar hechten meer dan gemiddeld belang aan de aanwezigheid van bezienswaardigheden onderweg. Blauwe recreanten zijn tijdens de vrijetijd op zoek naar stijlvolle ontspanning en zijn gericht op de wat meer exclusieve vormen van recreatie. Paarse consumenten zijn op zoek naar bijzondere ervaringen, ze willen nieuwe dingen zien, ontdekken en beleven. Ze zijn graag actief bezig, maar genieten ook van cultuur en historie. De paarse groep (9%) vindt de omgeving waarin zij fietsen veruit het belangrijkste. De meeste andere aspecten vinden zij iets minder van belang dan de gemiddelde fietser. Zij zijn wel minder dan gemiddeld gesteld op drukke fietspaden. 7 Voor de omschrijvingen van de leefstijlen, is de informatie uit het CVTO aangevuld met algemene informatie over de doelgroepen uit het rapport Recreantenatlas Dagrecreatie van Recron (2011). FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 14

15 2.6 WAARDERING LAATSTE FIETSTOCHT Gemiddeld beoordelen de fietsers hun laatste fietstocht in Zuid-Holland met een 7,6, dit iets onder het landelijk gemiddelde van 7,7. De verschillen in het gemiddelde totaaloordeel over de fietstocht variëren van 7,2 tot 7,9, de meeste provincies scoren tussen de 7,6 en 7,9. Dit lijkt een kleine marge, maar de verschillen tussen de provincies zijn vaak wel significant. W aardering aspecten recreatieve fiet stocht ( rapport cij fer) Aantrekkelijkheid omgeving Kwaliteit van de fietspaden en wegen Kwaliteit bewegwijzering fietsroutes Kwaliteit routeverloop fietsroutes Drukte op fietspaden Aantal bezienswaardigheden Aantal horecapunten Aantal openbare rustplekken Kwaliteit openbare rustplekken Aanbod van routes Totaaloordeel fietstocht 7,8 7,6 7,5 7,4 7,5 7,3 7,6 7,4 7,3 7,1 6,8 6,6 6,4 6,2 6,9 6,8 6,9 6,8 7,6 7,4 7,7 7,6 Nederland Zuid-Holland Fietsplatform Bron: NBTC-NI PO - CVTO, 2015 o.b.v. vragen Fietsplatform Zuid-Holland scoort op alle kwaliteitsaspecten onder het landelijk gemiddelde. De laatste fietstocht in de regio Den Haag wordt gemiddeld met een hoger cijfer (7,5) beoordeeld dan de laatste fietstocht in de regio Rotterdam (7,4). Het CVTO en het ANWB-onderzoek 8 laten eenzelfde beeld zien als het gaat om waardering van het recreatieve fietsen. Ook in het ANWB-onderzoek krijgt Zuid-Holland met een 7,7 een lagere totaalwaardering van de consument voor het fietsen dan het landelijk gemiddelde (7,9). In dit onderzoek is aan consumenten gevraagd welke verbeterpunten zij zien voor het fietsen in Zuid-Holland. Ook hierin vertonen de resultaten van beide onderzoeken gelijkenissen. In het CVTO scoort Zuid-Holland op alle aspecten lager dan het landelijk gemiddelde en in het ANWB onderzoek wordt op veel aspecten significant vaker een verbetering in Zuid-Holland gewenst dan landelijk. Zo worden het aantal weggebruikers en de omgeving in Zuid-Holland significant vaker als verbeterpunt gemeld. In het CVTO krijgen de aspecten die het zelfde aangeven; drukte op de fietspaden en aantrekkelijkheid omgeving ook een lagere score. 8 Bureau Blauw, rapportage recreatief fietsen, 2016 (i.o.v. ANWB) FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 15

16 Landelijk lijkt er de afgelopen jaren een positieve ontwikkeling te zijn in de beoordeling van de kwaliteit van de bewegwijzering en het routeverloop. Het aanbod van bezienswaardigheden krijgt in 2015 ook een hogere score dan in de jaren ervoor. De fietsers zijn in 2015 wat minder te spreken over de kwaliteit van de fietspaden en wegen dan in de voorgaande jaren. Ontwikkeling waardering Zuid-Holland De volgende grafieken laten de ontwikkeling van de waardering van de verschillende kwaliteitsaspecten 9 in Zuid-Holland zien voor de periode 2010/2011 tot en met Ont w ikkeling beoordeling aspecten: aantrekkelijkheid om geving, kw aliteit fietspaden en w egen en kw aliteit bew egw ij zering - Zuid-Holland 7,7 7,8 7,6 7,7 7,5 7,4 7,2 7,2 7, Aantrekkelijkheid omgeving Kwaliteit fietspaden en wegen Kwaliteit bewegwijzering Fietsplatform Bron: NBTC-NI PO - CVTO 2010/ Ont w ikkeling beoordeling aspecten: kw aliteit routeverloop, drukte op de fietspaden, aant al beziensw aardigheden en aantal horecapunt en - Zuid-Holland 7,3 7,2 7,4 7,2 7,2 7,1 6,6 6,4 6,6 6,3 6,1 6, Kwaliteit routeverloop Drukte op fietspaden Aantal bezienswaardigheden Fietsplatform Bron: NBTC-NI PO - CVTO 2010/ Aantal horecapunten 9 Naar de openbare rustplekken (kwaliteit en aanbod) is in 2015 voor het eerst gevraagd, dus deze aspecten zijn in de grafieken over de ontwikkeling buiten beschouwing gelaten. FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 16

17 Vergelijking met aangrenzende provincies De laatste fietstocht in Zuid-Holland wordt gemiddeld met een 7,6 beoordeeld, dit is vergelijkbaar met Utrecht, maar lager dan in de overige aangrenzende provincies. Zeeland en Gelderland scoren, met respectievelijk een 7,9 en een 7,8, boven het landelijk gemiddelde. Noord-Holland en Noord-Brabant krijgen gemiddeld een 7,7, dit is het landelijk gemiddelde. In de volgende grafieken wordt Zuid-Holland voor wat betreft de aspecten kwaliteit fietspaden en wegen en kwaliteit bewegwijzering naast de aangrenzende provincies gezet. Beoordeling aspect: kw alit eit fiet spaden en w egen - Zuid-Holland en aangrenzende provincies 2010/ / ,1 7,7 7,8 7,7 7,8 7,8 7,5 7,6 7,7 7,9 7,4 7,4 7,5 7,4 7,5 7,6 7,6 7,4 Zuid-Holland Gelderland Utrecht Noord-Holland Zeeland Noord-Brabant Fietsplatform Bron: NBTC-NI PO - CVTO 2015 Beoordeling aspect: kw alit eit bew egw ij zering - Zuid-Holland en aangrenzende provincies 2010/ / ,2 7,6 7,2 7,3 7,4 7,8 7,8 7,3 7,4 7,6 7,5 7,5 7,6 7,6 7,3 7,5 7,4 7,0 Zuid-Holland Gelderland Utrecht Noord-Holland Zeeland Noord-Brabant Fietsplatform Bron: NBTC-NI PO - CVTO 2015 FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 17

18 2.7 BEKENDHEID EN GEBRUIK KNOOPPUNT- EN LF-ROUTES Bekendheid met LF- en knooppuntroutes Bekendheid m et LF-rout es en knooppuntroutes % 54% Zuid-Holland Nederland 37% 36% 41% 39% bekend met LF-routes bekend met knooppuntroutes geen van beide Fietsplatform Bron: CVTO o.b.v. vragen fietsplatform, 2015 Van de fietsers die tijdens hun laatste fietstocht in Zuid-Holland fietsten, kent 37% de LF-routes, dit komt ongeveer overeen met het landelijk gemiddelde. Ongeveer de helft van de fietsers in Zuid-Holland is bekend met de knooppuntroutes; 51% kent routes met de knooppunten (landelijk 54%). Gebruik LF- en knooppuntroutes Gebruik LF-routes en knooppuntroutes Zuid-Holland Nederland gebruik LF-routes 2% 3% gebruik knooppuntroutes 15% 22% Fietsplatform Bron: CVTO o.b.v. vragen fietsplatform, 2015 Het aantal fietsers dat tijdens hun laatste fietstocht in Zuid-Holland gebruikt maakten van een LF-route ligt iets onder het gemiddelde voor Nederland. LF-routes zijn bedoeld voor fietsvakanties, maar de routes worden dus door een kleine groep ook gebruikt voor fietsdagtochten. Het gebruik van knooppuntroutes blijft achter bij het landelijk gemiddelde. 15 Procent van de fietsers in Zuid-Holland gebruikte tijdens hun laatste fietstocht vanaf het huisadres een knooppuntroute, dit is beduidend minder dan het landelijk gemiddelde (22%). FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 18

19 Deel van de fietsers dat gebruik m aakt van knooppunt rout es in Zuid-Holland 23% Ten opzichte van 2012/2013 is het gebruik van de knooppuntroutes in Zuid-Holland sterk afgenomen. De reden hiervoor is onbekend. Wel ligt het gebruik nog ruim boven het niveau van 2010/ % 15% In heel Nederland werden in 2015 circa 27 miljoen fietstochten via knooppuntroutes gemaakt (excl. de vakantiegangers die op de knooppuntroutes fietsten), in Zuid-Holland waren dat er circa 4,1 miljoen. 2010/ / Fietsplatform Bron: NBTC- NIPO - CVTO 2010/ Gebruik rout es bij dagt ochten en afgelegde afst and gebruik LF-routes gebruik knooppuntroutes 46% 28% 14% 1% 6% 2% 10% 3% 2% 9% 0-5 km 6-10 km km km > 50 km Fietsplatform Bron: NBTC- NI PO - CVTO 2015 o.b.v. vragen Fietsplatform In het algemeen geldt: hoe langer de fietstocht, hoe meer de Nederlanders tijdens hun fietstocht gebruik maken van LF- of knooppuntroutes. Het gebruik van knooppuntroutes neemt sterk toe bij tochten van 20 kilometer of langer. Het van LF-routes stijgt sterk bij afstanden van 50 kilometer of meer. Tijdens de fietstochten van 50 kilometer of langer, wordt tijdens circa 5% van de activiteiten zowel de LF- als de knooppuntroutes gebruikt. Landelijk zijn in 2015 circa 193 miljoen recreatieve fietstochten gemaakt, daarvan waren er 63 miljoen langer dan 20 kilometer. Bij circa 30% van de fietstochten van 20 kilometer of langer werden knooppuntroutes gebruikt. Dit komt neer op circa 19 miljoen fietstochten van 20 kilometer of langer waarbij gebruik gemaakt wordt van de knooppuntroutes. Vijf procent van alle fietstochten is langer dan 50 kilometer. Bij 9% van de fietstochten van meer dan 50 kilometer wordt gebruik gemaakt van LF-routes gebruikt. Dat betekent dat tijdens bijna fietstochten van 50 kilometer of langer een LF-route gebruikt wordt. FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 19

20 Knooppuntroutes en Leisure Leefstijlen Leisure leefstij l recreatieve fietser en gebruik knooppuntroutes naar leefstijlprofiel 22% 22% 22% profiel fietser gebruik knooppuntroutes 18% 14% 17% 15% 17% 7% 5% 10% 11% 9% 9% 2% 1% Rood Geel Lime Groen Aqua Blauw Paars Onbekend Fietsplatform Bron: NBTC-NI PO - CVTO 2015 o.b.v. vragen Fietsplatform De grootste groep recreatieve fietsers bestaat uit personen met een geel of lime leefstijlprofiel. De lime groep zit qua gebruik van de knooppuntroutes op het gemiddelde voor Nederland; 22% van de Nederlanders behoort tot de groep lime en eveneens 22% van de fietstochten op de knooppuntroutes wordt gemaakt door fietsers met een lime profiel. De gele groep maakt relatief weinig gebruik van knooppuntroutes en ook bij de rode consumenten blijft het gebruik van knooppuntroutes achter. De knooppuntroutes worden meer dan gemiddeld gebruikt door fietsers met een groene, aqua, blauwe of paarse leefstijl. De consumenten met een blauwe of paarse leefstijl maken eveneens relatief veel gebruik van LF-routes. 2.8 UITGAVEN TIJDENS RECREATIEVE FIETSTOCHTEN Uitgaven t ij dens recreatieve fietstocht en % 9% 9% Entree- en deelnamekosten Consumptiekosten In winkels In Zuid-Holland wordt gemiddeld 1,11 euro uitgeven aan een fietstocht vanaf het huisadres. Dit bedrag ligt onder het landelijk gemiddelde (1,46 euro). De totale uitgaven aan fietstochten in Zuid- Holland bedroegen in miljoen euro. Zuid-Holland heeft binnen Nederland qua bestedingen een marktaandeel van 17%. 66% Fietsplatform Bron: NBTC- NI PO, CVTO 2015 Overige kosten (excl. Vervoer) In Zuid-Holland wordt tijdens circa 13% van de fietstochten vanaf het huisadres geld uitgeven. Dit betekent dus dat er tijdens de rest van de fietstochten geen geld uitgegeven wordt. Landelijk wordt tijdens 18% van de fietstochten vanaf het huisadres geld uitgegeven. FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 20

21 Tijdens een fietstocht vanaf het huisadres wordt in Nederland gemiddeld 1,46 euro uitgeven. Ongeveer tweederde van dit bedrag wordt uitgegeven aan consumpties. Mensen die samen met anderen fietsen, geven onderweg vaker geld uit dan degenen die alleen fietsen. Van de mensen die in hun eentje een fietstocht maken geeft slechts 9% iets uit onderweg. Ter vergelijking: van de fietsers die met zijn tweeën op pad gaan, geeft bijna een kwart iets uit en van de fietsers die in een gezelschap van vier personen fietsen, geeft 35% geld uit onderweg. Waarschijnlijk komt dit doordat fietsers minder geneigd zijn om in hun eentje ergens koffie te gaan drinken of te gaan lunchen. FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 21

22 3 Fietsen en vakantie Nederlanders fietsen graag tijdens de vakantie in eigen land. Er wordt in dit hoofdstuk gebruik gemaakt van het Continu Vakantieonderzoek (CVO) van NBTC-NIPO, van de aanvullende vragen die het Landelijk Fietsplatform heeft laten meelopen in het CVO en van het onderzoek naar LF-gebruikers dat NBTC-NIPO in opdracht van het Landelijk Fietsplatform heeft uitgevoerd. Qua onderzoek en methode zijn er diverse verschillen tussen het CVO en het onderzoek naar de LFgebruiker. Een belangrijk onderscheid is de definitie van fietsvakanties: in het CVO is een vakantie een fietsvakantie als de vakantieganger tijdens minimaal de helft van de dagen gefietst heeft, in LFonderzoek is aan de fietser gevraagd of men een fietsvakantie heeft ondernomen. Daarbij gaat het dus om de eigen beleving. Ziet de vakantieganger zijn vakantie als fietsvakantie. Binnen de fietsvakanties wordt onderscheid gemaakt tussen fietstrekvakanties en fietsstandplaatsvakanties. Tijdens fietstrekvakanties fietst de fietser van de ene naar de andere locatie, terwijl tijdens fietsstandplaatsvakanties fietstochten gemaakt worden vanaf één vakantieadres. Een persoon die een specifieke fietsvakantie onderneemt, wordt in dit hoofdstuk de fietsvakantieganger genoemd. Naar deze bronnen wordt verwezen met voetnoten. Als een paragraaf of een alinea specifiek over de LF-gebruikers gaat, wordt niet gesproken van de fietsvakantiegangers, maar van de LF-gebruikers. 3.1 AANTAL FIETSVAKANTIES In totaal hebben 1,5 miljoen Nederlanders in 2013/2014 één of meerdere fietsvakanties ondernomen, daarvan gingen circa 1,3 miljoen Nederlanders (ook) in eigen land op fietsvakantie 10. Fietsvakanties naar soort vakantie % De 1,3 miljoen Nederlanders die in eigen land op fietsvakantie gingen, ondernamen in totaal bijna 2,2 miljoen fietsvakanties. Ruim fietstrekvakanties (21%) en bijna 1,7 miljoen standplaatsvakanties (79%) % fietstrekvakantie standplaatsfietsvakantie Qua fietsvakanties had Zuid-Holland binnen Nederland een marktaandeel van circa 6,1% in Voor de berekening van dit marktaandeel wordt bij de fietstrekvakanties uitgegaan van de provincie waar het grootste deel van de vakantie is doorgebracht. Fietsplatform Bron: NBTC- NI PO Onderzoek LF- routes NBTC-NIPO, Onderzoek LF-routes 2014 i.o.v. Fietsplatform - screeningvragen. 11 NBTC-NIPO, Onderzoek LF-routes 2014 i.o.v. Fietsplatform - screeningvragen. 12 NBTC NIPO, CVO FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 22

23 Fietstrekvakanties en fietsstandplaatsvakanties LF-gebruikers Van de LF-gebruikers die in 2014 op fietsvakantie gingen ( Nederlanders) ondernam 48% ( Nederlanders) minstens één fietstrekvakantie en ondernam 60% ( Nederlanders) minstens één fietsstandplaatsvakantie 13. LF-gebruikers die een fietstrekvakantie ondernemen, fietsen gemiddeld door 3 provincies. Ruim een derde (35%) van de fietstrekvakantiegangers ( personen), fietst tijdens hun vakantie ook door de provincie Zuid-Holland. Tijdens een fietsstandplaatsvakantie fietsen LF-gebruikers meestal door 1,8 provincies, van de fietsstandplaatsvakantiegangers fietst 10% ( personen) ook in Zuid-Holland. Uit het CVO blijkt dat het aantal fietsvakanties de afgelopen jaren redelijk stabiel is. 3.2 BEKENDHEID EN GEBRUIK ROUTES BIJ FIETSVAKANTIEGANGERS Bekendheid landelijke fietsroutes bij fietsvakant iegangers % 4% Ruim 93% van Nederlanders die wel eens een fietsvakantie (in binnen- of buitenland) ondernemen, is bekend met de fietsknooppunten. Circa tweederde kent de LFroutes % 62% Alleen LF-routes Alleen knooppunten Beiden Niet bekend Fietsplatform Bron: NBTC- NI PO Onderzoek LF- routes De percentages tellen op tot 108%, omdat 8% van de LF-gebruikers zowel (een) fietstrekvakantie(s) als (een) fietsstandplaatsvakantie(s) ondernam. 14 NBTC-NIPO, Onderzoek LF-routes 2014 i.o.v. Fietsplatform - screeningvragen. FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 23

24 Gebruik LF-routes en knooppuntroutes door fietsvakantiegangers 2014 Alleen LF-routes 7% Alleen Knooppunten 53% Zowel LF-routes als knooppunten 25% Nee 14% Fietsplatform Bron: NBTC-NI PO, Onderzoek LF- routes Het merendeel van de Nederlanders die 2014 in eigenlijk land op fietsvakantie gingen (85%), maakte gebruik van LF- en/of knooppuntroutes. 32 procent gebruikte de LF-routes, 14% gebruikte geen van beide routes. Er is een verschil in het gebruik van de routes bij een standplaatsfietsvakantie en een fietstrektocht. Van alle Nederlanders die in 2014 een fietstrektocht hebben ondernomen heeft 65% een LF-route gebruikt. Van de Nederlandse die een standplaatsfietsvakantie hielden, gebruikte 24% een LF-route. 3.3 LOGIESVORM EN VERBLIJFSDUUR LF-GEBRUIKERS Logiesvorm 15 Er zijn qua keuze voor accommodatievormen duidelijke verschillen te zien tussen degenen die een fietstrekvakantie of een fietsstandplaatsvakantie ondernemen. Beide groepen kiezen relatief vaak voor een overnachting in een hotel. Dit doen zij ook vaker dan de gemiddelde binnenlandse toeristische vakantieganger (27% in 2015). Fietsers verblijven graag in een B&B, dit geldt zowel voor de trekkers (23%) als voor de fietsers die vanaf één locatie fietsen (9%). Landelijk heeft de B&B-sector een marktaandeel van 3% binnen de binnenlandse toeristische vakanties. De fietsers die vanaf één vakantieadres gaan fietsen, verblijven aanmerkelijk vaker in een bungalowpark (28%), dan degenen die op fietstrekvakantie zijn (8%), maar minder dan de gemiddelde binnenlandse toeristische vakantieganger (33% in 2015). De trekkers overnachten vaker in een tent, een B&B of maken gebruik van het vrienden op de fiets netwerk, dan de fietsers die vanaf een vast vakantieadres fietsen. 15 NBTC-NIPO, Onderzoek LF-routes 2014 en Continu Vrijetijdsonderzoek (CVO) 2014/2015. FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 24

25 Logiesvorm fietsvakant ie LF gebruikers hotel 32% 30% vakantiehuis 8% 28% familie en/of vrienden 17% 16% tent 7% 24% Bed & Breakfast 9% 23% "vrienden op de fiets" 2% 22% trekkershut 3% 8% jeugdherberg 1% 6% lokale verhuurders Overig 1% 1% 1% 15% Fietstrekvakantie Fietsstandplaatsvakantie Fietsplatform Bron: NBTC-NI PO, Onderzoek LF- routes Verblijfsduur fietsvakanties LF-gebruikers en binnenlandse toeristische vakanties Gem iddele duur fiet svakanties LF-gebruikers en binnenlandse toerist ische vakanties in dagen Binnenlandse toeristische vakantie (algemeen) 2015 Binnenlandse fietsvakantie (april-sep) ,8 7,5 De LF-gebruikers die in 2014 een fietsvakantie (fietstrekvakantie of standplaatsfietsvakantie) ondernamen, zijn gemiddeld twee dagen langer (7,8 dagen) van huis dan de gemiddelde binnenlandse toeristische vakantieganger (5,8 dagen) en iets langer dan de gemiddelde fietsvakantieganger 16. Fietsvakantie LF-gebruikers (totaal) 2014 Fietsstrekvakantie LF-gebruikers ,8 8,4 De LF-gebruiker die een fietstrekvakantie onderneemt is gemiddeld iets langer op pad (8,4 dagen), dan degenen die op fietsstandplaatsvakantie gaan (7,2 nachten). Fietsstandplaatsvakantie LFgebruikers 2014 Fietsplatform Bron: NBTC-NI PO, Onderzoek LF-routes 2014 en CVO 2014/ 2015, CVO Binnelandse vakanties apr-sep, ,2 De LF-gebruikers gaan tijdens 83% van de dagen dat zij op vakantie zijn fietsen. Dus tijdens een vakantie van 7,8 dagen, stapt men gemiddeld 6,5 dag op de pedalen NBTC-NIPO, Onderzoek LF-routes 2014 en Continu Vrijetijdsonderzoek (CVO) 2014/ NBTC-NIPO, Onderzoek LF-routes 2014 i.o.v. Fietsplatform. FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 25

26 3.4 PROFIEL LF-GEBRUIKERS Leeftijd en gezinssituatie 18 Gebruikers van de LF-routes die in 2014 een fietsvakantie ondernamen zijn relatief vaak tussen de jaar oud. Deze groep onderneemt relatief veel fietsstandplaatsvakanties. Een andere leeftijdscategorie die goed vertegenwoordigd is, zijn de fietsers tussen de jaar oud, deze fietsers gaan juist relatief vaak op fietstrekvakantie. Wat opvalt is dat de LF-fietsers met kinderen onder de 6 jaar, relatief vaak kiezen voor een fietsvakantie waarbij men fietst vanaf een vaste locatie. Met (of door) kinderen en jongeren tussen de 6 en 25 jaar wordt juist relatief vaak een fietstrekvakantie ondernomen. Leeftij d LF-gebruikers die een fietsvakantie ondernem en < 6 jaar 6-12 jaar jaar 5% 9% 7% 6% 3% 5% 7% 1% 3% Fietstrekvakantie Fietsstandplaatsvakantie Gemiddelde fietsvakantie jaar 7% 4% 5% jaar 25% 33% 46% jaar 26% 25% 26% jaar 28% 38% 46% 65 jaar en ouder 21% 27% 25% Fietsplatform Bron: NBTC-NI PO, Onderzoek LF- routes De fietser die een fietstrekvakantie onderneemt is gemiddeld 48 jaar. De fietser die een fietsvakantie onderneemt waarbij hij vanaf één locatie fietst is gemiddeld NBTC-NIPO, Onderzoek LF-routes 2014 i.o.v. Fietsplatform. 19 NBTC-NIPO, Onderzoek LF-routes 2014 i.o.v. Fietsplatform. FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 26

27 Groepsgroot te fiet svakantiegangers - LF-gebruikers % 1% 3% 10% 11% Alleen 2 personen 3 personen 4 personen 5 personen Fietsgezelschap LF-gebruikers 20 Het grootste deel (68%) van de LFgebruikers die op fietsvakantie gaan, gaat met zijn tweeën op vakantie. Elf procent fietst alleen en ongeveer één vijfde fietst in een grotere groep. Drie procent fietst met 6 personen of meer. Fietstrektochten worden vaker dan gemiddeld alleen ondernomen, 15% van de fietsers die tijdens de vakantie van plaats naar plaats trekt, doet dit alleen. 68% 6 personen of meer Fietsplatform Bron: NBTC- NI PO, Onderzoek LF-routes Sociale klasse LF-gebruikers en reguliere vakantiegangers Ruim driekwart (77%) van LF-gebruikers die een fietstrekvakantie ondernemen, behoren tot de hoogste twee sociale klassen. Van de binnenlandse toeristische vakantiegangers heeft 63% dit profiel 21. Sociale klasse vakantiegangers A (hoog) 19% 26% 35% B1 37% 42% 50% B2 14% 13% 15% Fietstrekvakantie (LF-gebuikers) CD 8% 18% 22% Fietsstandplaatsvakantie (LF-gebruikers) Binnenlandse toeristische vakantie (alle vakantiegangers) Fietsplatform Bron: NBTC-NI PO, Onderzoek LF- routes 2014 en CVO NBTC-NIPO, Onderzoek LF-routes 2014 i.o.v. Fietsplatform. 21 NBTC-NIPO, Onderzoek LF-routes 2014 i.o.v. Fietsplatform en CVO FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 27

28 3.5 MOTIEVEN EN ACTIVITEITEN Vakantiemotieven Ongeveer de helft van de vakantiegangers die een fietsvakantie onderneemt, omschrijft de vakantie als een actieve of sportieve vakantie. Dertig procent typeert hun fietsvakantie als een op de natuur gerichte vakantie. Dus óf het fietsen zelf is het belangrijkst óf de omgeving is het belangrijkst en men gebruikt de fiets om deze omgeving te verkennen. Bij een gemiddelde binnenlandse toeristische vakantie lopen de omschrijvingen aanzienlijk meer uiteen 22. Typering toe ristische binnenlandse vakant ie - apr-sep Typering toe ristische binnenlandse fietsvakant ie - apr-sep % 10% 4% 2% 6% 5% 14% 15% 6% 6% 30% 49% 11% 14% 3% 1% Strandvakantie Sportieve of actieve vakantie Stedenvakantie Bezoek familie/vrienden Natuurvakantie Gezelligheid/even er tussenuit Vakantie met familie/vrienden/collega's overig Strandvakantie Sportieve of actieve vakantie Stedenvakantie Bezoek familie/vrienden Natuurvakantie Gezelligheid/even er tussenuit Vakantie met familie/vrienden/collega's overig Fietsplatform Bron: NBTC- NI PO - CVO apr- sep 2015 Fietsplatform Bron: NBTC- NI PO - CVO apr- sep 2015 In vergelijking met het gemiddelde voor Nederland typeren vakantiegangers in Zuid-Holland hun vakantie minder vaak dan gemiddeld als een sportieve of actieve vakantie of als een natuurvakantie. In Zuid-Holland worden met name veel stedentrips en strandvakanties ondernomen NBTC-NIPO, CVO, april-sept 2015 i.o.v. Fietsplatform. 23 NBTC-NIPO, CVO FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 28

29 Reden gebruik LF-routes 24 LF-gebruikers die tijdens hun fietsvakantie gebruik maken van een LF-route doen dit meestal vanwege het gemak van één route over een langere afstand en vanwege eerdere positieve ervaringen met LFroutes. Degenen die een fietstrekvakantie ondernemen, geven daarnaast aan dat een LF-route goed past bij een meerdaagse fietstocht. De vakantiegangers die vanaf één adres fietsen, kiezen vaak voor een (deel van een) LF-route omdat de omschrijving hen aanspreekt. Activiteiten 25 De gebruikers van de LF-routes, maken tijdens een fietsvakantie dagelijks gemiddeld 4 stops. Meestal bij een horecagelegenheid of een picknickplaats of een rustbankje. De fietsers die vanaf één adres fietsen stoppen wat vaker dan gemiddeld in dorpjes of steden of bij bezienswaardigheden. De fietsers die van adres naar adres fietsen houden wat vaker pauze langs het water of stoppen bij winkels onderweg. St ops onderw eg Bij horecagelegenheden onderweg Bij picknickbankjes/rustbankjes onderweg 67% 72% 65% 63% In dorpjes/steden In natuurgebied(en) langs het water bij bezienswaardigheden bij winkels onderweg bij musea attracties 21% 21% 26% 38% 36% 51% 56% 51% 50% 54% 47% 50% Fietstrekvakantie Fietsstandplaatsvakantie Fietsplatform Bron: NBTC-NI PO, Onderzoek LF- routes NBTC-NIPO, Onderzoek LF-routes 2014 i.o.v. Fietsplatform. 25 NBTC-NIPO, Onderzoek LF-routes 2014 i.o.v. Fietsplatform. FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 29

30 3.6 WAARDERING FIETSVAKANTIE 26 Een fietsvakantie in Zuid-Holland werd in 2015 gemiddeld met een 8,3 beoordeeld. Zuid-Holland scoort hiermee exact op het landelijk gemiddelde. Vakantiegangers zijn meer dan gemiddeld te spreken over de kwaliteit van de fietspaden en wegen. Er zijn ook een aantal punten waarop Zuid-Holland duidelijk lager dan gemiddeld scoort, namelijk: de kwaliteit van de bewegwijzering en het routeverloop en ook het aanbod van fietsroutes. De drukte op de fietspaden en de aanwezigheid van bezienswaardigheden en horeca krijgt gemiddeld ook een lager cijfer. Beoordeling aspecten fietsvakant ie Aantrekkelijkheid omgeving Kwaliteit fietspaden en wegen Kwaliteit bewegwijzering 7,5 8,4 8,5 8,3 8,2 8,2 Kwaliteit routeverloop 7,9 8,3 Drukte op fietspaden 7,7 7,9 Aanwezigheid bezienswaardigheden 7,5 7,7 Aanwezigheid horeca 7,3 7,5 Aantal openbare rustplaatsen Kwaliteit openbare rustplaatsen 7,5 7,6 7,5 7,6 Zuid-Holland Nederland Aanbod van fietsroutes Totaal oordeel 8,2 8,3 8,3 8,5 Fietsplatform Bron: CVO, april-sept NBTC-NIPO, CVO, april-sept i.o.v. Fietsplatform. FIETSEN IN ZUID-HOLLAND STICHTING LANDELIJK FIETSPLATFORM 30