2014

Transcriptie

1

2 INDEX 1. Leverziekte & Functies van de lever feiten een beeld van de lever functies 2. Symptomen bij een leverziekte & Risico factoren Voorbeelden van leverziekte symptomen als gevolg van bepaalde aandoeningen Symptomen van levercirrose Wat zijn de risicofactoren voor leverziekte? 3. De meest voorkomende oorzaken van leverziektes & leverproblemen Alcoholmisbruik als oorzaak van cirrose Door drugs geïnduceerde leverziekte Statines Medicatie Infectieuze hepatitis Andere virussen Niet-alcoholische leververvetting ziekte Hemochromatose Ziekte van Wilson Ziekte van Gilbert of syndroom van Gilbert Kankers Bloedstroom afwijkingen Andere ziekten en aandoeningen 4. Diagnose Stellen van Leverziektes Specifieke leverfunctie bloedonderzoeken Andere bloedonderzoeken Wanneer naar medische zorg voor leverziekte zoeken 5. Behandeling & Voorkomen van Leverziektes Wat zijn de complicaties van leverziekte? Kan leverziekte worden voorkomen? Natuurlijke ondersteuning 6. Bupleurum : samenstelling van natuurlijke planten om de leverzuivering te stimuleren 7. Vette leverziekte : overmatig alcoholgebruik meestal de oorzaak Kernpunten Er zijn twee hoofdtypen van vette leverziekte Symptomen van vette leverziekte Complicaties van vette leverziekte Oorzaken van vette leverziekte Diagnose van vette leverziekte Behandeling van vette leverziekte Het voorkomen van niet-alcoholische leververvetting ziekte

3 Leverziekte & Functies van de lever Leverziekte is een brede term die betrekking heeft op alle mogelijke problemen van de lever waardoor hij zijn aangewezen taken niet naar behoren kan uitvoeren. Meestal tot driekwart van het leverweefsel dient te worden getroffen voor de afname van de functie merkbaar wordt. Enkele Feiten : De lever speelt een belangrijke rol in vele lichaamsfuncties bij de productie en bloedstollingsfactoren, van cholesterol, glucose en eiwitten (oa van het ijzermetabolisme). Een verscheidenheid van ziekten kunnen invloed hebben op de lever. Cirrose treedt op als normale levercellen worden vervangen door littekenweefsel als gevolg van chronische leverziekte. Symptomen van leverziekten zijn: zwakte en vermoeidheid, gewichtsverlies, misselijkheid, braken en gele verkleuring van de huid (geelzucht). De behandeling van een bepaalde leverziekte is afhankelijk van de specifieke oorzaak.

4 De lever is verantwoordelijk voor vele belangrijke functies in het lichaam en als zij ziek raakt, kan het verlies van deze functies aanzienlijke schade aan het lichaam toebrengen. Het is eveneens het grootste vaste orgaan in het lichaam en wordt ook beschouwd als een klier want onder de vele functies behoort het aanmaken en het afscheiden van gal en het aanmaken van hormonen en bevindt zich in het rechter gedeelte van de buik beschermd door de ribbenkast. Het heeft twee lobben die zijn opgebouwd uit kleine lobben. De levercellen hebben twee verschillende bronnen van bloedtoevoer. De leverslagader levert zuurstofrijk bloed dat wordt gepompt uit het hart, terwijl de poortader voedingsstoffen uit de darm en de milt levert. Normaal voeren aders bloed terug uit het lichaam naar het hart, maar de poortader kan chemicaliën uit het spijsverteringskanaal naar de lever voeren voor detoxificatie en het filteren voordat het bloed de algemene circulatie in gaat. De poortader levert ook aan de levercellen de voedingsstoffen die nodig zijn voor de aanmaak van eiwitten, cholesterol en glycogeen die belangrijk zijn voor de normale lichaamsactiviteiten.

5 Als onderdeel van zijn functie, maakt de lever gal, een vloeistof die onder andere vetten, water, chemicaliën en galzuren (gemaakt van opgeslagen cholesterol in de lever) bevat. Gal wordt opgeslagen in de galblaas en wanneer vet voedsel in de twaalfvingerige darm (het eerste deel van de dunne darm) aanwezig is, wordt de gal uitgescheiden in het duodenum om te helpen bij de vertering. Een beeld van de lever De lever is het enige orgaan in het lichaam dat gemakkelijk beschadigde cellen kan vervangen, maar als voldoende cellen verloren gaan, kan het zijn dat de lever niet meer in staat is om aan de behoeften van het lichaam te voldoen. De lever kan worden beschouwd als een fabriek, en een aantal van de vele functies zijn: productie van gal, die nodig is bij de vertering van voedsel, in het bijzonder vetten het opslaan van de extra glucose of suiker in het lichaam door omzetting tot glycogeen opgeslagen in de lever cellen, om het vervolgens terug in glucose om te zetten wanneer het lichaam ze nodig heeft voor energie productie van bloedstollingsfactoren productie van aminozuren (de bouwstenen voor het aanmaken van eiwitten), met inbegrip van die welke worden gebruikt om infecties te helpen bestrijden de verwerking en de opslag van ijzer die nodig is voor de aanmaak van rode bloedcellen vervaardiging van cholesterol en andere chemische stoffen die nodig zijn voor vet vervoer omzetting van afvalstoffen van de stofwisseling in ureum dat wordt uitgescheiden in de urine, en zogenaamde metabolisering van medicijnen en andere chemische stoffen.

6 Symptomen bij een leverziekte & Risico factoren Een aantal van de klassieke symptomen van leverziekte zijn: misselijkheid braken rechter bovenbuik pijn geelzucht (gele verkleuring van de huid en de ogen als gevolg van verhoogde bilirubine concentraties in het bloed) Vermoeidheid, zwakte en gewichtsverlies kan worden voorkomen. Aangezien er verschillende soorten van leverziekten zijn, zijn de symptomen vaak specifiek voor die ziekte tot een laat stadium van de leverziekte optreedt. Voorbeelden van leverziekte symptomen als gevolg van bepaalde aandoeningen omvatten: Een persoon met galstenen kan na het eten van een vette (vette) maaltijd rechter boven buikpijn voelen en moeten braken. Als de

7 galblaas wordt besmet, kan ook koorts optreden De ziekte van Gilbert heeft geen symptomen, en ze wordt vastgesteld in een incidentele bevinding op een bloedonderzoek waarbij de bilirubine niveau licht is verhoogd Personen met cirrose zullen progressieve symptomen ontwikkelen als de lever niet meer naar behoren werkt. Sommige symptomen zijn direct gerelateerd met het onvermogen van de lever afvalproducten van het lichaam te metaboliseren. Anderen weerspiegelen het falen van de lever om eiwitten die nodig zijn voor de lichaamsfunctie te produceren en ze kunnen o.a. de bloedstollingfuncties, secundaire geslachtskenmerken en de hersenfuncties beïnvloeden. Symptomen van levercirrose omvatten: gemakkelijk blauwe plekken kunnen optreden als gevolg van de verminderde productie van stollingsfactoren galzouten kunnen doordringen in de huid wat jeuk kan veroorzaken gynaecomastie of vergrote borsten bij mannen kan optreden als gevolg van een gebrek aan evenwicht in de geslachtshormonen, met name een toename van estradiol impotentie (erectiele dysfunctie, ED), slechte seks en het krimpen van de testikels zijn een direct gevolg van de daling in functie van geslachtshormonen verwarring en lethargie kunnen optreden als de hoeveelheid ammoniak stijgt in de bloedstroom (ammoniak is een afvalproduct gevormd uit het eiwitmetabolisme), ascites (vochtophoping in de

8 buikholte) treedt op vanwege verminderde eiwitproductie, en ook spieratrofie kan optreden als gevolg van verminderde eiwitproductie Daarnaast neemt de druk binnen de bloedstroom door de lever toe door de levercirrose (littekenvorming). Verhoogde druk in de poortader leidt er toe dat bloedtoevoer naar de lever zal vertragen en de bloedvaten zullen zwellen. Gezwollen aderen (varices) vormen zich rond de maag en de slokdarm en doen het risico op bloeden toenemen. Wat zijn de risicofactoren voor leverziekte? Sommige leverziekten zijn potentieel te voorkomen en worden geassocieerd met keuzes in de levensstijl. Alcohol-gerelateerde leverziekte wordt veroorzaakt door overmatige (individueel zeer verschillend) consumptie en is de meest voorkomende oorzaak van een vermijdbare leverziekte. Hepatitis B en C zijn virale infecties die het vaakst worden verspreid via de uitwisseling van lichaamssappen (bijvoorbeeld onbeschermde

9 geslachtsgemeenschap, het delen van niet-gesteriliseerd materiaal om drugs te injecteren, het gebruik van niet-gesteriliseerde apparatuur voor tatoeages of piercings). Erfelijke leverziekte kunnen genetisch worden doorgegeven van generatie op generatie. Voorbeelden hiervan zijn de ziekte van Wilson (kopermetabolisme verstoord) en hemochromatose (ijzerstapeling). Blootstelling aan chemische stoffen kan de lever beschadigen door irritatie van de levercellen en dit resulteert in een ontsteking (hepatitis), het verminderen van gal stroom door de lever (cholestase) en accumulatie van triglyceriden (steatose). Chemicaliën zoals anabole steroïden, vinylchloride en koolstoftetrachloride veroorzaken leverkanker. Acetaminophen (Tylenol) is van de markt gehaald omdat overdosering een veel voorkomende oorzaak was van leverfalen. Het is belangrijk om bij de dosering de richtlijnen voor alle over the counter medicatie strikt te volgen en te vragen om begeleiding van uw zorgverlener of apotheker over hoe veel veilig kan worden genomen. Medicijnen zoals de anticonceptiepil kunnen de bloedvaten irriteren waardoor vernauwing of vorming van bloedstolsels (trombose) kan optreden met als gevolg een hepatische veneuze trombose, vooral veroorzaakt bij rokers.

10 De meest voorkomende oorzaken van leverziektes & leverproblemen De lever kan worden beschadigd door een verscheidenheid van manieren en oorzaken Cellen kunnen ontstoken raken (zoals bij hepatitis: hepar = lever + itis = ontsteking) Galstroom kan worden belemmerd (zoals in cholestase: chole = gal + stasis = staand) Cholesterol of triglyceriden kunnen zich ophopen (zoals in steatose; Steat = vet + osis = accumulatie) Bloedtoevoer naar de lever kan worden aangetast Leverweefsel kan worden beschadigd door chemicaliën en mineralen of geïnfiltreerd worden door abnormale cellen

11 1. Alcoholmisbruik als oorzaak van cirrose Cirrose is een term die wijst op blijvende littekens van de lever. In geval van cirrose zijn de normale levercellen vervangen door littekenweefsel, dat geen leverfunctie kan uitvoeren. Acuut leverfalen al dan niet omkeerbaar, is in een aantal gevallen een behandelbare oorzaak waarbij mits drastisch ingrijpen de lever zijn normale functies kan herstellen en hervatten. Alcoholmisbruik is de meest voorkomende oorzaak van een leveraandoening in Noord-Amerika en wellicht ook in Europa. Alcohol is direct giftig voor levercellen en kan leverontsteking veroorzaken, aangeduid als alcoholische hepatitis. Bij chronisch alcoholmisbruik, vetophoping 2. Door drugs geïnduceerde leverziekte Levercellen kunnen tijdelijk ontstoken of permanent beschadigd worden door blootstelling aan medicijnen of drugs. Sommige medicijnen of drugs vereisen een overdosis vooraleer ze leverschade zullen veroorzaken, terwijl anderen meteen wel schade veroorzaken, zelfs wanneer ze genomen worden in de juiste voorgeschreven dosering. Het nemen van overmatige hoeveelheden paracetamol (Tylenol, Panadol) kan leverfalen veroorzaken. Dit is de reden dat er waarschuwingslabels staan op vele over de toonbank verkochte geneesmiddelen die paracetamol bevatten. Dit is waarom de recept verdovende-acetaminophen combinatie medicatie (bijvoorbeeld, Vicodin, Lortab, Norco, Tylenol # 3 ) het beperken van de aantallen tabletten die moeten worden genomen in een dag duidelijk naar

12 voor brengen. Voor patiënten met een onderliggende leverziekte of degenen die misbruik maken van alcohol, zal de dagelijkse limiet bijgevolg lager zijn en paracetamol zelfs gecontra-indiceerd bij deze personen. 3. Statines Statine medicijnen worden vaak voorgeschreven om verhoogde bloedspiegels van cholesterol te controleren. Zelfs wanneer genomen in de juiste voorgeschreven dosis, kan bij inname van deze medicijnen een leverontsteking ontstaan. Deze ontsteking kan worden gedetecteerd door bloedtesten waarbij de leverenzymen verhoogd zijn.het stoppen met de medicatie resulteert meestal in de terugkeer naar een normale leverfunctie. 4. Medicatie Er zijn tal van geneesmiddelen die leverontsteking kunnen veroorzaken, wat meestal verdwijnt als de inname van het geneesmiddel wordt gestopt. Deze omvatten antibiotica zoals nitrofurantoïne (Macrodantin,

13 Furadantin, Macrobid), amoxicilline en clavulaanzuur (Augmentin, Augmentin XR),tetracycline (Sumycin), en isoniazide (INH, Nydrazid, Laniazid). Methotrexaat (Rheumatrex, Trexall) is een geneesmiddel dat veel gebruikt wordt om auto-immuunziekten en kanker te behandelen. Dit product heeft een verscheidenheid aan bijwerkingen zoals leverontsteking die kan leiden tot cirrose. Disulfiram(Antabuse) wordt gebruikt om alcoholisten te behandelen en kan ook een leverontsteking veroorzaken. Sommige kruiden en overmatige hoeveelheden van bepaalde vitaminen kunnen hepatitis veroorzaken. Voorbeelden hiervan zijn vitamine A, kava kava, ma-huang, en smeerwortel. Veel paddenstoelen zijn giftig voor de lever en het eten van nietgeïdentificeerde paddenstoelen, verzameld in het wild, kan dodelijk zijn. 5. Infectieuze hepatitis De term hepatitis betekent ontsteking en levercellen ontstoken door infecties worden hiermee aangeduid.

14 Hepatitis A is een virale infectie die in de eerste plaats wordt verspreid via de fecaal-orale route wanneer kleine hoeveelheden besmette ontlasting per ongeluk worden ingeslikt. Hepatitis A veroorzaakt een acute ontsteking van de lever die meestal spontaan zal verdwijnen. Het hepatitis A-vaccin kan deze infectie voorkomen. Grondig handen wassen is hoe dan ook aan te raden, vooral bij het bereiden van voedsel. Dit is de beste manier om de verspreiding van hepatitis A te voorkomen. Hepatitis B wordt verspreid door blootstelling aan lichaamsvloeistoffen (naalden van drugsverslaafden, besmet bloed en seksueel contact) en kan een acute infectie veroorzaken, maar ook bijdragen tot het ontwikkelen tot een chronische ontsteking (chronische hepatitis) die op zijn beurt kan leiden tot cirrose en soms leverkanker. Het hepatitis B-vaccin kan deze infectie meestal goed voorkomen. Hepatitis C veroorzaakt ook chronische hepatitis. Een besmet persoon kan zich geen acute ziekte herinneren. Hepatitis C wordt verspreid door de blootstelling aan lichaamsvloeistoffen (naalden van drugsgebruikers, besmet bloed en seksueel contact). Chronische hepatitis C kan ook leiden tot levercirrose en leverkanker. Op dit moment is er nog geen vaccin tegen dit virus beschikbaar. Hepatitis D is een virus dat een gelijktijdige infectie met hepatitis B te overleven vereist, en wordt verspreid via blootstelling aan lichaamsvochten (naalden van drugsgebruikers, besmet bloed en seksueel contact). Hepatitis E is een virus dat wordt verspreid via blootstelling aan besmet voedsel en water.

15 6. Andere virussen Andere virussen kunnen ook leiden tot een leverontsteking of hepatitis. Virale infecties met klierkoorts (Epstein Barr virus), adenovirus en cytomegalovirus kan de lever beschadigen. Non-virale infecties zoals toxoplasmose en Rocky Mountain spotted fever zijn minder vaak voorkomende oorzaken. 7. Niet-alcoholische leververvetting ziekte NASH of niet-alcoholische steatohepatitis (ook wel vette lever ) beschrijft de accumulatie van vet in de lever die een ontsteking van de lever en een geleidelijke vermindering van de leverfunctie kunnen veroorzaken. 8. Hemochromatose Hemachromatosis (ijzerstapeling) is een stofwisselingsziekte die leidt tot een abnormaal hoge ijzervoorraad in het lichaam.

16 De overmaat ijzer kan ophopen in de weefsels van de lever, de pancreas, het hart en kan leiden tot een ontsteking, cirrose, leverkanker en leverfalen. Hemachromatosis is een erfelijke ziekte. 9. Ziekte van Wilson De ziekte van Wilson is een erfelijke ziekte waarbij het lichaam niet in staat is vlot het koper te metaboliseren. De ziekte van Wilson kan leiden tot cirrose en leverfalen. 10. Ziekte van Gilbert of syndroom van Gilbert Bij de zogenaamde Gilberts ziekte, is er een afwijking in bilirubine metabolisme in de lever. Het is een veel voorkomende ziekte die tot zowat 7% van de Noord-Amerikaanse populatie beïnvloedt. Er zijn geen symptomen en het wordt meestal incidenteel gediagnosticeerd als een verhoogd bilirubine niveau dat wordt gevonden bij een routine bloedonderzoek. De Gilbert ziekte is een goedaardige aandoening en vereist geen specifieke behandeling. Veel van die personen hebben ook een trager metabolisme voor alcohol of medicijnen, wat er in de praktijk op neerkomt dat ze normale dosissen minder goed verdragen. 11. Kankers Primaire kankers van de lever kunnen voortvloeien uit de lever structuren en cellen. Twee voorbeelden zijn het hepatocellulair carcinoom en het cholangiocarcinoma.

17 Uitgezaaide kanker (secundaire kanker van de lever) begint in een ander orgaan en breidt zich uit naar de lever, meestal langs de bloedstroom. Kanker die zich uitbreidt tot de lever begint meestal in de longen, de borst, de dikke darm, de maag en de pancreas. Leukemie en Hodgkin lymfoom kunnen ook uitbreiden tot de lever. 12. Bloedstroom afwijkingen Budd Chiari-syndroom is een ziekte waarbij zich bloedstolsels vormen in de hepatische ader en die aldus beletten dat bloed de lever kan verlaten. Dit kan de druk in de bloedvaten van de lever verhogen, vooral in de poortader. Deze druk kan er toe leiden dat levercellen sterven en dat kan dan weer leiden tot cirrose en leverfalen. Oorzaken van Budd Chiari syndroom zijn polycythemia ( = teveel rode bloedcellen), inflammatoire darmziekte, sikkelcelziekte, en zwangerschap. Congestief hartfalen, waarbij een slechte hartfunctie stuwing van vocht en bloed veroorzaakt in de grote aderen van het lichaam, kan een lever zwelling en ontsteking veroorzaken.

18 Normaal stroomt gal uit de lever naar de galblaas om dan uiteindelijk in de darm te helpen bij de vertering van vet voedsel. Als galstroom wordt belemmerd, kan dit leiden tot ontstekingen in de lever. Een oorzaak hiervan is dat galstenen een obstructie kunnen veroorzaken van de leidingen die gal afvoeren van de lever. Afwijkingen van de opening van de galwegen naar de dunne darm (sfincter van Oddi) kunnen leiden tot afwijkingen van galstroom. De sfincter van Oddi fungeert als een valve waarmee gal van de galbuis in de darm kan stromen. Primaire biliaire cirrose en primaire scleroserende cholangitis kan leiden tot progressieve littekens van de galwegen, waardoor ze smal worden, wat resulteert in verminderde galstroom uit de lever. Uiteindelijk, kan er schade en verlittekening van de lever architectuur ontstaan wat dan weer resulteert in leverfalen. 13. Andere ziekten en aandoeningen Omdat de lever verantwoordelijk is voor de functies die zoveel andere organen in het lichaam beïnvloeden kunnen bij leverziekte tal van bijkomende complicaties optreden. Voorbeelden hiervan zijn: Hepatische encefalopathie: Verhoogde ammoniak vanwege het onvermogen van de lever eiwitten uit de voeding te verwerken en te metaboliseren, wat kan leiden tot verwarring, lethargie en coma. Abnormale bloeding: de lever is verantwoordelijk voor de productie van de bloedstollingsfactoren. Verminderde werking van de lever kan verhoogd risico op bloeden overal in het lichaam veroorzaken. Eiwitsynthese of fabricage: eiwitten in de lever zijn de bouwstenen voor alle lichaamsfuncties. Tekort aan het eiwit heeft invloed op vele lichaamsfuncties. Portale hypertensie : Omdat de lever zo n goede bloedtoevoer nodig heeft, kan schade aan het leverweefsel druk in de bloedvaten van de

19 lever verhogen en afbreuk doen aan de bloedstroom naar andere organen. Dit kan leiden tot een zwelling van de milt en tot de ontwikkeling van varices of gezwollen aderen in het maagdarmkanaal, de slokdarm (oesofageale varices), de maag en naar de anus (die verschillen van de gezwollen aderen van aambeien) Diagnose Stellen van Leverziektes De precieze diagnose van leverziekte gebeurt door een anamnese en lichamelijk onderzoek uitgevoerd door de zorgverlener. Inzicht in de symptomen en de risicofactoren van de patiënt voor leverziekte zal helpen bij alle diagnostische tests die kunnen worden uitgevoerd. Soms is de geschiedenis achterhalen moeilijk, vooral bij patiënten die misbruik maken van alcohol. Deze patiënten hebben de neiging om hun consumptie te minimaliseren, en het zijn vaak familieleden die in staat zijn om de juiste informatie te verstrekken.

20 Leverziekte kan leiden tot fysieke bevindingen die bijna alle lichaamssystemen beïnvloeden, waaronder het hart, longen, buik, huid, hersenen en cognitieve functie en andere delen van het zenuwstelsel. Het lichamelijk onderzoek vereist vaak evaluatie van het gehele lichaam. Bloedtesten zijn nuttig bij het beoordelen van leverontsteking en functie. Specifieke leverfunctie bloedonderzoeken zijn oa. : AST en ALT (de transaminasen zijn chemische stoffen die vrijkomen bij levercel ontsteking) GGT en alkalische fosfatase (chemische stoffen die vrijkomen door de epitheelcellen van de galwegen) bilirubine eiwit en albumine niveaus. Andere bloedonderzoeken kunnen worden overwogen, waaronder de volgende: complete analyse van bloedbeeld (CBC): patiënten met een ver gevorderd stadium van de ziekte kunnen beenmergsuppressie en lage rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes hebben. Dientengevolge kunnen patiënten met cirrose bloedingen hebben INR bloedstolling functie kan worden aangetast als gevolg van een slechte eiwitproductie en is een gevoelige maat voor de leverfunctie lipase te controleren ivm mogelijke alvleesklierontsteking elektrolyten, BUN en creatinine om de nierfunctie te evalueren ammoniak bloedspiegel evaluatie is nuttig bij patiënten met een mentale verwarring Imaging studies kunnen worden gebruikt voor het visualiseren, niet alleen van de lever, maar ook van andere nabijgelegen organen die ziek zijn. Voorbeelden van beeldvormende studies omvatten:

21 CT-scan (gecomputeriseerde axiale tomografie) MRI (magnetic resonance imaging) echografie (geluidsgolf beeldvorming), wat vooral nuttig is bij het beoordelen van de galblaas en galwegen. Leverbiopsie kan worden beschouwd als een specifieke diagnose om de leverziekte te bevestigen. Onder plaatselijke verdoving wordt een lange dunne naald ingebracht via de borstwand in de lever, waar een kleine steekproef van leverweefsel wordt verkregen voor onderzoek onder een microscoop. Wanneer naar medische zorg voor leverziekte zoeken Vaak is het begin van een leverziekte geleidelijk en er is geen specifiek symptoom dat aangeeft dat de betrokken persoon medische zorg zal moeten zoeken. Vermoeidheid, zwakte en gewichtsverlies dat niet kan worden verklaard moeten aanzetten tot een bezoek voor een grondige medische evaluatie. Aanhoudende koorts, braken en buikpijn moet ook leiden tot een evaluatie door een medische professional.

22 Geelzucht of gele huid is nooit normaal en moet leiden tot een evaluatie door een medische professional. Paracetamol of paracetamol overdosis, al dan niet opzettelijk, kan acuut leverfalen veroorzaken. Emergente evaluatie en behandeling is dan zeker nodig. Antidota om de lever te beschermen kunnen worden verstrekt, maar deze zijn alleen effectief wanneer ze binnen een paar uur gebruikt worden. Zonder deze ingreep, kan paracetamol overdosis leiden tot leverfalen en de noodzaak van een levertransplantatie. Een natuurlijk product, dat bij leverschade zijn nut overvloedig bewezen heeft is alpha liponzuur: de rechtsdraaiende, gestabiliseerde vorm is krachtigst. Behandeling & Voorkomen van Leverziektes Wat is de behandeling voor leverziekte? Hierop is niet zo maar gemakkelijk een antwoord te geven. Elke leverziekte zal zijn eigen specifieke behandeling regime hebben. Bijvoorbeeld, hepatitis A vereist een ondersteunende zorg om de hydratatie te behouden, terwijl het immuunsysteem van het lichaam vecht en de infectie bestrijdt. Met galstenen kan een operatie nodig zijn om de galblaas te verwijderen. Andere ziekten kunnen langdurige medische zorg nodig hebben voor het beheersen en minimaliseren van de gevolgen van de ziekte. Bij patiënten met cirrose en in het eindstadium van leverziekte kan ondersteuning nodig zijn om de hoeveelheid eiwit opgenomen via de

23 voeding te regelen. De lever kan door cirrose de afvalstoffen niet metaboliseren, wat kan resulteren in verhoogde bloed ammoniak en hepatische encefalopathie (lethargie, verwardheid, coma). Zoutarm dieet en plaspillen (diuretica) kunnen nodig zijn om het vasthouden van water te minimaliseren. Bij patiënten met grote hoeveelheden ascites vloeistof (vocht opgehoopt in de buikholte), kan het nodig zijn het overtollige vocht af te voeren en te verwijderen met een naald en spuit (paracentese). Met lokale verdoving wordt een naald door de buikwand gestoken en wordt de vloeistof grotendeels verwijderd. De ascitesvloeistof kan spontaan worden geïnfecteerd en paracentese kan ook worden gebruikt als een diagnostische bij de test op zoek naar de soort infectie. Handelingen kunnen nodig zijn voor de behandeling van portale hypertensie en voor het minimaliseren van het risico op bloedingen. Levertransplantatie is de laatste optie voor patiënten bij wie de lever te veel is beschadigd. Wat zijn de complicaties van leverziekte? Die kunnen van velerlei aard zijn. Behalve galstenen en bepaalde virale infecties zoals Hepatitis A en besmettelijke mononucleosis, worden veel leverziekten onder controle gehouden maar niet genezen. Leverziekte kan evolueren tot cirrose en leverfalen. Bijbehorende complicaties kunnen een verhoogd risico zijn op bloedingen en infecties, ondervoeding en gewichtsverlies en verminderde cognitieve functie. Sommige leverziekten zijn geassocieerd met een verhoogd risico op leverkanker.

24 Kan leverziekte worden voorkomen? Alcoholmisbruik is de meest voorkomende oorzaak van een leveraandoening in Noord-Amerika en ook in Europa. Het met mate nuttigen van alcohol is zeer zinvol om het risico op aan alcohol gerelateerde leverziekte te minimaliseren Het risico op hepatitis B en C kan worden verminderd door het minimaliseren van het risico van blootstelling aan lichaamsvloeistoffen van anderen Vaccinatie voor hepatitis A en B Vettige leverziekte is een vermijdbare ziekte door de promotie van een gezonde levensstijl met inbegrip van een goed uitgebalanceerd dieet, gewichtsbeheersing, het vermijden van teveel alcoholgebruik en een routine trainingsprogramma Natuurlijke ondersteuning Natuurlijke middelen om de lever te ondersteunen zijn o.a.: Bupleuran complex, om de ontgitigingsfunctie te stimuleren Resium complex, om de galafvoer te stimuleren Alpha liponzuur, om mogelijke leverschade te herstellen

25 Bupleurum : samenstelling van natuurlijke planten om de leverzuivering te stimuleren Om de leverzuivering goed te begrijpen moeten we terug naar de spijsvertering. Het ingenomen voedsel wordt in stappen verteerd: 1. zetmeel wordt (bij goed kauwen) suiker door ons speeksel 2. eiwitten worden aminozuren in de maag 3. vetten worden geëmulsifieerd door de gal De volledige vertering van deze stoffen gebeurt in de dunne darm met haar eigen sappen en die van de pancreas (amylasen, proteasen, lipasen). Sommige voedselstoffen verteren moeilijker, wat leidt tot gistings- en rottingsprocessen en daar wringt het schoentje. Deze processen leiden vaak tot toxische stoffen die het slijmvies van de dunne darm beschadigen en/of in de bloedbaan terechtkomen. Alles wat in het bloed terechtkomt uit de darm passeert door de lever. De lever is de grote filter die voedsel doorlaat en toxische stoffen eruit pikt om ze te neutraliseren en dan uit te scheiden richting galblaas en nieren. En daar zien we al direct het grote belang van het ondersteunen van die

26 leverzuivering in een wereld met dalende voedselkwaliteit en toenemende pollutie. Toxische stoffen worden in 2 fasen worden gebonden, waarbij de eerste stap hen nog gevaarlijker maakt en ze in de tweede stap pas gebonden worden tot ongevaarlijke stoffen en uitgescheiden. Dus is het heel belangrijk dat deze tweede stap vlot gebeurt of gestimuleerd wordt. Er bestaat een prachtige samenstelling van natuurlijke planten om de leverzuivering te stimuleren. Ze bestaat uit 10 verschillende planten en koninginnenbrei. 1. Bupleurum rotundifolium - goudscherm 2. Silybum marianum - mariadistel 3. Cynara scolymus - artisjok 4. Mentha piperita - munt 5. Chyrsanthellum americanum - chrysanthellum 6. Melissa officinalis - citroenmelisse 7. Peumus boldo - boldo, boldo extr. 8. Taraxacum officinalis - paardebloem 9. Rosmarinus officinalis - rozemarijn 10. Curcuma longa - geelwortel De wetenschappelijke termen die gebruikt worden om de werking van kruiden uit te leggen zijn meestal zeer ingewikkeld, maar hier willen we hun werking met enkele eenvoudige begrippen uitleggen: 1. Bevordering van de spijsvertering: door 4, 6, 7, 8, 9, 2. Stimulering van de leverontgifting fase2: door 1, 2, 3, 7, 3. Bevordering van de galafscheiding door de lever: door 1, 3, 7, 10,

27 4. Ontspanning van de galwegen = betere doorstroming naar de dunne darm: door 1, 5, 8, 9, 10 Royal yelly = koninginnebrij, die eraan toegevoegd wordt, is een zeer waardevol product door de rijkdom aan de B vitamines, mineralen, acethylcholine, polysacchariden, cholines en enzymen. In een maatschappij waar de kwaliteit van het voedsel steeds verder achteruitgaat is dit meer en meer een zinvolle aanvulling. Al deze planten en koniginnebrij vind je samen in Bupleurum Complex. Daarenboven zijn het alcoholvrije extracten. Het geheel aan zinvol geselecteerde planten plus koninginnebrij maakt Bupleuran Complex tot een belangrijke ondersteuning om de werking van de spijsvertering te bevorderen en de leveractiviteit op een optimaal niveau te brengen in een wereld waar omgaan met pollutie een dagelijkse uitdaging geworden is. Vette leverziekte : overmatig alcoholgebruik meestal de oorzaak

28 Vette leverziekte is een term voor aandoeningen waar het vet zich opstapelt in de cellen van je lever. Het kan worden veroorzaakt door overmatig alcoholgebruik of kan los staan van de overmatige inname van alcohol. De niet-alcoholische leververvetting ziekte is meestal een gevolg van overgewicht, en komt vooral vaak voor bij mannen en mensen met diabetes. Vette lever ziekte kan soms leiden tot ernstige leverproblemen, zoals leverkanker en levercirrose. Kernpunten Vette leverziekte is een term voor de reeks van aandoeningen waarbij het vet zich opstapelt in de cellen van je lever. Er zijn twee hoofdtypen van vette leverziekte alcoholische en nonalcoholische. Als u lijdt aan alcoholische leverziekte, is het essentieel dat u stopt met het drinken van alcohol. Als u lijdt aan niet-alcoholische leverziekte, kan een actievere levensstijl en het verliezen van overgewicht helpen om de hoeveelheid vet te verminderen in je lever. Als uw lever gezond is, zou er weinig of geen vet in mogen zitten. Maar soms beginnen zich vetmoleculen genaamd triglyceriden in je levercellen te verzamelen. Kleine hoeveelheden vet in de lever veroorzaken meestal geen problemen. Echter, wannee u te veel vet opbouwt, dan heet dit vette leverziekte.

29 Er zijn twee hoofdtypen van vette leverziekte = leversteatose 1. Alcoholische leverziekte, die wordt veroorzaakt door overmatig alcoholgebruik. 2. Niet-alcoholische vette leverziekte, die wordt veroorzaakt door andere aandoeningen, zoals diabetes of overgewicht. Vette leverziekte wordt aanzien als een van de meest voorkomende vormen van leverziekte en het kan soms leiden tot ernstige gezondheidsproblemen. In de meeste gevallen wordt alcohol gezien als de oorzaak ervan. Ongeveer een op de drie mensen wordt verondersteld te lijden aan een zekere mate van non-alcoholische leververvetting ziekte. Niet-alcoholische leververvetting ziekte komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen, en de kans is aanzienlijk groter bij mensen met diabetes en 50-plussers om deze aandoening op te doen. Vette leverziekte kan leiden tot een ontstoken lever en littekens. Dit heet alcoholische hepatitis als het wordt veroorzaakt door het drinken van te veel alcohol en niet-alcoholische steatohepatitis (NASH) als het niet door alcohol wordt veroorzaakt. Beide aandoeningen kunnen uiteindelijk leiden tot cirrose, die levensbedreigend kan zijn. Vette lever ziekte kan ook leiden tot leverkanker. Symptomen van vette leverziekte Vette leverziekte heeft vaak geen symptomen, vooral wanneer het in een milde vorm voorkomt. Nochtans, kunt u zich moe voelen, of pijn en ongemak hebben in de buurt waar uw lever is aan de rechterkant van je lichaam net onder je ribben.

30 Deze pijn wordt veroorzaakt door een groeiende hoeveelheid vet in je lever, waardoor het begint uit te breiden, met als gevolg het uitrekken van het gevoelig membraan dat uw lever bedekt. Als vette leverziekte vordert, kan uw lever littekens oplopen en cirrose ontwikkelen. Als u cirrose begint te ontwikkelen, ziet u andere symptomen zoals: een gezwollen buik (buik) jeukende huid braken en het overgeven van bloed gemakkelijk oplopen van blauwe plekken verwardheid of slecht geheugen zwakte en spieratrofie geel oogwit en gele huid (geelzucht) Als u een van deze symptomen begint te ontwikkelen, neemt u best meteen contact op met uw huisarts. Complicaties van vette leverziekte Er zijn verschillende stadia van vette leverziekte. De eerste fase is waar het vet zich opstapelt in de lever, zonder ontsteking of littekenvorming. Voor veel mensen, zal de toestand niet erger dan dit blijven en zal een ernstige leveraandoening zich niet ontwikkelen. Echter, bij sommige mensen, veroorzaakt de opbouw van vet een ontsteking. Ongeveer bij een op de 20 mensen die een leverontsteking ontwikkelen als gevolg van vette leverziekte gaat dit gepaard met ernstige leverproblemen, zoals cirrose, leverkanker of het ontwikkelen van leverfalen. Al deze voorwaarden zijn levensbedreigend. Als u cirrose ontwikkelt, zelfs met de behandeling, is het onwaarschijnlijk dat je lever zal terug keren naar een normale toestand. Wel kan de behandeling voorkomen dat de aandoening erger wordt.

31 Oorzaken van vette leverziekte Er zijn een aantal dingen die vette leverziekte kunnen veroorzaken. De twee belangrijkste zijn: het drinken van te veel alcohol overgewicht of obesitas dit maakt het meer waarschijnlijk dat u aandoeningen zoals diabetes of hoge triglyceriden krijgt, die beide kunnen ook leiden tot een toestand van leververvetting. Er zijn andere dingen die vette leverziekte kunnen veroorzaken, waaronder een aantal medicijnen en snel gewichtsverlies, maar deze komen minder vaak voor. Acute leververvettingsziekte is een zeer zeldzame complicatie die zich ook tijdens de laatste drie maanden van de zwangerschap kan ontwikkelen. Het kan leiden tot leverfalen als het niet snel behandeld wordt. Als je zwanger bent en symptomen ontwikkelt zoals buikpijn, braken en geel oogwit en gele huid, moet u meteen contact opnemen met uw huisarts. Diagnose van vette leverziekte Uw huisarts zal u vragen stellen over uw klachten en u onderzoeken. Hij of zij kan u ook vragen naar uw medische geschiedenis. Het is belangrijk om eerlijk te zijn over uw levensstijl en de hoeveelheid alcohol die je drinkt, omdat dit uw huisarts zal helpen om tot de juiste diagnose te komen. Vette leverziekte kan soms moeilijk te diagnosticeren zijn, omdat je misschien geen duidelijk symptomen ontwikkeld hebt. Uw huisarts kan u vragen om een bloedonderzoek uit te voeren om te controleren hoe goed uw lever nog werkt. U kunt andere bloedtesten laten

32 uitvoeren om de oorzaak van uw klachten te vinden of uit te sluiten wat andere mogelijke oorzaken kunnen zijn. U kunt worden doorverwezen naar een hepatologist, een arts die is gespecialiseerd in aandoeningen van de lever. Er bestaat geen test die kan worden gebruikt om vette leverziekte diagnose, maar hij kan sommige van de onderstaande proeven uitvoeren. Echografie of scan. Een echografie, CT-scan of MRI-scan kunnen allemaal worden gebruikt om beelden van je lever te maken. Deze beelden zullen het vet weergeven in uw lever. Fibroscan. Dit is vergelijkbaar met een echografie het kan helpen om eventuele littekens van uw lever te tonen. Leverbiopsie. Dit is de enige manier om te bevestigen hoeveel schade er is aan je lever. Een biopsie is een kleine steekproef van weefsel. Het wordt genomen met behulp van een zeer fijne holle naald die in je lever wordt ingebracht onder plaatselijke verdoving. Het monster wordt dan naar een laboratorium voor analyse gebracht. Behandeling van vette leverziekte Als u lijdt aan alcoholische leverziekte, is het essentieel dat u stopt met het drinken van alcohol. Als je niet stopt met het drinken van alcohol, kan de vette leverziekte zich ontwikkelen tot alcoholische hepatitis en cirrose in de toekomst. Als je stopt met drinken, is het waarschijnlijk dat uw lever zich op termijn zal herstellen van vette leverziekte en hepatitis. Om ervoor te zorgen dat je de juiste ondersteuning krijgt om u te helpen stoppen met drinken, overleg u best met uw huisarts. Als u lijdt aan niet-alcoholische leverziekte, is er geen specifieke behandeling voor.

33 Echter, het maken van veranderingen in uw levensstijl kan helpen om de hoeveelheid vet in je lever te verminderen. Het verliezen van overgewicht, het verhogen van de hoeveelheid activiteiten die je onderneemt en de behandeling van andere aandoeningen, zoals diabetes en een hoog cholesterolgehalte, kunnen allemaal helpen om de hoeveelheid vet in je lever te verminderen. Het voorkomen van niet-alcoholische leververvetting ziekte U zult in staat zijn om niet-alcoholische leververvetting ziekte te voorkomen door: het handhaven van een gezond gewicht voor uw lengte actief proberen om elke week minstens 150 minuten matige lichaamsbeweging te doen, in periodes van 10 minuten of meer het eten van gezonde voedingsmiddelen die laag in verzadigd vet zijn U kunt helpen om alcoholische leverziekte te voorkomen door het volgen van de aanbevelingen voor veilig drinken. Dit betekent het drinken van niet meer dan 3-4 eenheden alcohol per dag als je een man bent, en niet meer dan een tot twee eenheden per dag als je een vrouw bent. Een eenheid alcohol varieert, afhankelijk van de sterkte van wat je drinkt. Noteer dit: een eenheid is ongeveer 25 ml van likeuren, een half 175ml glas wijn of een pint van gemiddelde sterkte bier, pils of cider. Alle reacties en feedback zijn welkom op: