Over orkanen, onweer en tornado s. Pieter De Meutter

Transcriptie

1 Over orkanen, onweer en tornado s Pieter De Meutter 1

2 Onderzoek in België Orkaan Onweer Geschatte grootteorde van schade in België: 0 wikimedia.org Geschatte grootteorde van schade in België: nssl.noaa.gov

3 Inhoud tropische cyclonen wat is een tropische cycloon? fysische processen bij een tropische cycloon onweer en tornado s in België diepe convectie waarom is onweer moeilijk te voorspellen? fysische processen bij onweer 3

4 Inhoud tropische cyclonen wat is een tropische cycloon? fysische processen bij een tropische cycloon onweer en tornado s in België diepe convectie waarom is onweer moeilijk te voorspellen? fysische processen bij onweer 4

5 Een tropische cycloon is een intens sat.dundee.ac.uk lagedrukgebied in de tropen Orkaan Joaquin Lagedrukgebied 5

6 Lagedrukgebied boven Europa L sat.dundee.ac.uk 6

7 Een stormdepresssie kan veel schade veroorzaken 7

8 Fases van een tropische cycloon: onweersbuien 8

9 Fases van een tropische cycloon: onweersbuien 9

10 Fases van een tropische cycloon: tropisch lagedrukgebied 10

11 Fases van een tropische cycloon: Tropische storm Joaquin tropische storm 11

12 Fases van een tropische cycloon: tropische cycloon of orkaan 12

13 Fases van een tropische cycloon: tropische cycloon of orkaan 13

14 Fases van een tropische cycloon: tropische cycloon of orkaan 14

15 Fases van een tropische cycloon: tropische cycloon of orkaan 15

16 Fases van een tropische cycloon: tropische cycloon of orkaan 16

17 Fases van een tropische cycloon 1. Tropische storing 2. Tropisch lagedrukgebied 3. Tropische storm 4. Tropische cycloon Het traject van de tropische cycloon is zeer onvoorspelbaar 17

18 18 boqueteweather.com De Saffir-Simpson schaal classificeert orkanen op basis van windsnelheid km/h >

19 De benaming van een tropische cycloon hangt af van de regio tropische cyclonen vinden plaats in de late zomer en vroege herfst 19 geocoops.com

20 Inhoud tropische cyclonen wat is een tropische cycloon? fysische processen bij een tropische cycloon onweer en tornado s in België diepe convectie waarom is onweer moeilijk te voorspellen? fysische processen bij onweer 20

21 De geboorte van een tropische cycloon... 21

22 De geboorte van een tropische cycloon... 22

23 Warm zeewater voorziet een tropische cycloon van warmte en vocht Hierbij komt warmte vrij! condensatie verdamping Wolken ontstaan door condensatie van waterdamp in zeer kleine druppeltjes 23

24 Door processen binnen de wolken groeien wolkendruppels uit tot regendruppels ffden-2.phys.uaf.edu 24

25 Aan het oppervlak ontstaat een groot drukverschil 25

26 Door de grote drukverschillen ontstaan zeer sterke winden H L de gradientkracht H L de gradientkracht en de Corioliskracht 26

27 Er ontstaat een complexe circulatie in de tropische cycloon 27

28 Een tropische cycloon zwakt af wanneer deze het land bereikt of de tropen verlaat 28

29 Arctic hurricane 29

30 Inhoud tropische cyclonen wat is een tropische cycloon? fysische processen bij een tropische cycloon onweer en tornado s in België diepe convectie waarom is onweer moeilijk te voorspellen? fysische processen bij onweer 30

31 Vindt onweer enkel plaats in de zomer? Twee voorbeelden van diepe convectie Meteosat 25 Nov 2015 Meteosat 18 Aug 2011

32 Convectie treedt op als de atmosfeer onstabiel is 32

33 stratosfeer top tropopauze troposfeer 33

34 Inhoud tropische cyclonen wat is een tropische cycloon? fysische processen bij een tropische cycloon onweer en tornado s in België diepe convectie waarom is onweer moeilijk te voorspellen? fysische processen bij onweer 34

35 Onweer is zeer lokaal en ontstaat op zeer korte tijd 35

36 Onweer is zeer lokaal en ontstaat op zeer korte tijd 36

37 Daarom zoeken voorspellers naar gebieden waar onweer kan ontstaan 37

38 Daarom zoeken voorspellers naar gebieden waar onweer kan ontstaan 38

39 Daarom zoeken voorspellers naar gebieden waar onweer kan ontstaan 39

40 Bepaalde grootheden voorspellen de kans op onweer CAPE: Convective Available Potential Energy CIN: Convective Inhibition Wind shear 40

41 Bepaalde grootheden voorspellen de kans op onweer Pucik et al

42 Pucik et al

43 Weercomputers hebben niet genoeg rekenkracht om de details van convectie te voorspellen In de plaats wordt gebruik gemaakt van een slimme truc om het effect van convectie te modelleren: parameterisatie Bryan et al

44 Inhoud tropische cyclonen wat is een tropische cycloon? fysische processen bij een tropische cycloon onweer en tornado s in België diepe convectie waarom is onweer moeilijk te voorspellen? fysische processen bij onweer 44

45 Levenscyclus van eencellig onweer Ahrens,

46 Structuur van meercellig onweer Wind bepaalt de structuur en organisatie van onweer De koude lucht van de downdraft creëert een cold pool Ahrens,

47 47

48 De cold pool en mesohigh kunnen geobserveerd worden door weerstations 48

49 Cold pool observaties kunnen gebruikt worden om de modellen te valideren 49

50 Cold pool observaties kunnen gebruikt worden om de modellen te valideren 50

51 Tornado s ontstaan in onweer met veel wind shear 51

52 Schaal van Fujita: F1 52

53 Schaal van Fujita: F5 53

54 54

55 55

56 Samenvatting Een tropische cycloon is een intens lagedrukgebied in de tropen Warm zeewater voorziet een tropische cycloon van energie en vocht Convectie is een lokaal proces dat weermodellen moeilijk kunnen simuleren Daarom kijken voorspellers naar grootheden die de kans op hevig onweer voorspellen 56

57 Dank voor jullie aandacht Meer weten? Cursus weerkunde georganiseerd door de UGent volkssterrenwacht Armand Pien 8 lessen in september-oktober