Alternatieve Kadernota Investeren in een toekomst

Transcriptie

1 Alternatieve Kadernota Investeren in een toekomst 4 juli 2016

2 Voorwoord Met trots presenteert PvdA-GroenLinks een alternatieve Kadernota In deze alternatieve Kadernota laat PvdA-GroenLinks middels ombuigingen en nieuwe investeringen alternatieve keuzes zien voor de voorstellen die het college doet. Voorstellen die beter aansluiten bij de wensen en het gedachtegoed van onze partij. De Kadernota van het college is opgebouwd conform het coalitieakkoord van Gemeentebelangen, VVD en D66. PvdA-GroenLinks heeft al vaker aangegeven op sommige terreinen andere keuzes te maken. Met name op de terreinen Sociaal Domein, woningmarkt en duurzaamheid maakt PvdA-GroenLinks andere keuzes of wil de partij sneller dan de coalitie voorstelt. Ook mist PvdA-GroenLinks heel nadrukkelijk middelen voor een succesvolle invulling van het Maatschappelijk Makelen & Schakelen (MMS) in de Kadernota van het college. PvdA-GroenLinks heeft deze alternatieve Kadernota de veelzeggende titel Investeren in een toekomst gegeven. Een toekomst bieden aan velen in onze gemeente door actief ondersteuning te bieden en te investeren. Niet afwachten tot anderen het oppakken, maar als gemeente zelf het goede voorbeeld geven. Met haar voorstellen wil PvdA-GroenLinks een toekomst bieden aan: Inwoners direct aan het spoor (Programma Hoogfrequent Spoor) en de N65 middels een aankoopregeling voor woningen. Deze regeling stelt mensen in staat om zelf een keuze te maken voor hun toekomst. Het neemt het gevoel gevangen te zitten in de woning weg. Inwoners die meer (tijdelijke) ondersteuning nodig hebben op het gebied van zorg of financiën. Mensen die dankzij extra ondersteuning actief kunnen deelnemen aan de samenleving. Statushouders die in Vught komen wonen. Sneller integreren en deelnemen aan de Vughtse samenleving dankzij extra taalondersteuning en begeleiding. Jongeren die een stap willen zetten op de arbeidsmarkt en/of de woningmarkt. We investeren in hun toekomst en bouwen versneld extra woningen om de wachtlijsten te verkorten en doorstroom mogelijk te maken. Een rijk verenigingsleven voor ontmoeting en recreatie. Accommodaties houden we betaalbaar door extra budget vrij te maken. Activiteiten voor ontmoetingen in straten en wijken worden gestimuleerd. Toekomstige generaties door nu extra te investeren in duurzame maatregelen zoals verduurzaming van de woningmarkt en het winnen van hernieuwbare energie. PvdA-GroenLinks kan al deze plannen realiseren zonder lastenverhogingen. Sterker nog, de voorgestelde verhoging van de toeristenbelasting wordt zelfs deels teruggedraaid. Met andere prioriteiten en slimme investeringen laat onze partij een positief resultaat zien. Een bijna sluitende begroting 2017 en meerjarig een zeer positief resultaat. En zonder ons rijk te rekenen met de in de meicirculaire 2016 geprognotiseerde voordelen vanaf Er blijft voldoende ruimte om toekomstige tegenvallers op te vangen. Deze alternatieve Kadernota geeft voor ons de richting aan voor de uitwerking van de begroting Vanzelfsprekend wil PvdA-GroenLinks hier haar voorstellen in terugzien. Toine van de Ven Fractievoorzitter PvdA-GroenLinks Vught & Cromvoirt 1

3 Toelichting alternatieve Kadernota PvdA-GroenLinks hanteert de Kadernota van het college als uitgangspunt voor haar alternatieve Kadernota. Dat betekent dat wijzigingen worden aangegeven als ombuigingen (rood), investeringen (groen) of nieuwe opbrengsten (groen) als variatie op de Kadernota van het college. Resultaten Bedragen x 1.000, Meerjarenverwachting Kadernota Meerjarenverwachting PvdA-GroenLinks Prognose na meicirculaire 2016 Mutatie gemeentefonds Mutaties in exploitatie Prognose PvdA-GroenLinks Kern alternatieve Kadernota De belangrijkste wijziging van PvdA-GroenLinks is het opnemen van een bestemmingsreserve voor het Maatschappelijk Makelen & Schakelen (MMS). Nu de keuzes voor de trajecten van het verdiepte spoor en de N65 zijn gemaakt, heeft de gemeente een zorgplicht voor direct omwonenden. PvdA-GroenLinks wil dat de gemeente tijdelijk woningen kan (laten) aankopen als inwoners hier behoefte aan hebben en deze laten verhuren door een leegstandbeheerder. Door hier in de periode een beperkt budget voor vrij te maken geven we de bewoners aan het spoor een keuze voor hun toekomst. PvdA-GroenLinks kiest vervolgens nadrukkelijk voor het inzetten van financiële middelen om de gewenste transformatie in het Sociaal Domein te stimuleren. Budget uit de Integratie uitkering Sociaal Domein moet ook primair in het Sociale Domein worden besteed. Daarom kiest PvdA-GroenLinks voor extra investeringen in schuldhulpverlening, armoedebeleid (naar 120%), jongerenwerk en werkgelegenheid voor jongeren. Eigen initiatief vanuit de samenleving wordt gestimuleerd door hier een subsidie voor vrij te maken. Daarnaast wordt ontmoeting gefaciliteerd door geen leges te vragen voor nietcommerciële activiteiten (bv. straatfeest) en door de huurprijzen van gemeentelijke accommodaties laag te houden. Ook voor het jongerencentrum Elzenburg is een structurele bijdrage opgenomen. Vanzelfsprekend kiest PvdA-GroenLinks ook voor investeringen in duurzaamheid. Enerzijds door te stimuleren dat anderen maatregelen (kunnen) nemen. Hiervoor worden leges voor duurzame bouwprojecten verlaagd en draagt de gemeente bij aan duurzaamheidsleningen voor particulieren middels een revolverend fonds. Anderzijds wil PvdA-GroenLinks ook extra investeren in gemeentelijke accommodaties. De structurele besparingen die dit oplevert komen daarmee alle Vughtenaren ten goede, dragen bij aan het milieu én passen bij de voorbeeldrol van de gemeente. Daarnaast zorgt PvdA-GroenLinks ervoor dat: bouwprojecten worden versneld. Dit is noodzakelijk om meer betaalbare woningen voor woningzoekenden en statushouders te realiseren én in het middeldure segment om het tekort aan keuze in dit segment op te lossen. Dat laatste kan op termijn voor minder druk op de sociale huur zorgen. het budget voor de rekenkamercommissie wordt hersteld. Dit is het controlerende orgaan voor de gemeenteraad. Dat dit voorheen niet naar tevredenheid werkte kan 2

4 een reden zijn om de inzet en werkwijze te herzien, maar niet om de rekenkamercommissie in zijn geheel af te schaffen. extra middelen binnen het economische programma breder worden ingezet. De gemeente blijft onderdeel van het regionaal Werkbedrijf, maar neemt alleen op onderdelen deel aan AgriFood Capital. Daarnaast komt er een extra impuls voor jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt. statushouders sneller kunnen integreren in de Vughtse samenleving. We maken extra budget vrij voor taalontwikkeling en begeleiding. Voorstellen per programma 1. Burger en bestuur De bezuiniging op de rekenkamercommissie wordt ongedaan gemaakt. Er wordt opnieuw een budget van jaarlijks ,- vrijgemaakt voor dit controlerende orgaan van de gemeenteraad. Er wordt budget vrijgemaakt om de leges kwijt te kunnen schelden van niet-commerciële activiteiten zoals straatfeesten en evenementen van verenigingen. 2. Veiligheid Geen voorstellen tot wijzigingen. 3. Jeugd en onderwijs Er wordt structureel ,- vrijgemaakt voor professioneel jeugd- en jongerenwerk. Dit extra budget wordt geïnvesteerd in de versterking van het jeugd- en jongerenwerk als preventieve inzet. Doel is om hiermee te investeren in een goede start voor alle Vughtse jongeren en een later beroep op de Jeugdwet te voorkomen. Binnen dit budget is ook ruimte voor professionele ondersteuning bij activiteiten in het jongerencentrum Elzenburg. 4. Leefbaarheid Binnen dit programma is financieel ruimte gezocht door twee ombuigingen. Allereerst wordt het totale budget voor subsidies verlaagd. De verlaging van de subsidie wordt deels gecompenseerd door goedkoper gebruik van accommodaties. Daarnaast wordt er een transformatiesubsidie mee opgezet waar organisaties met goede voorstellen aanspraak op kunnen maken. Ten tweede wordt een deel van het budget PGB Jeugd en Wmo anders geïnvesteerd. Op de PGB s Jeugd en Wmo is in de jaarrekening 2015 en Burap-I 2016 een veel groter overschot opgenomen dan PvdA-GroenLinks nu inzet. Er worden diverse nieuwe investeringen voorgesteld voor dit programma. Vanaf 2017 wordt structureel meer budget vrijgemaakt voor versterking van het armoedebeleid en de schuldhulpverlening. In 2017 wordt voor schuldhulpverlening eenmalig een impuls van ,- voorgesteld. Ook komt er extra geld beschikbaar voor taalontwikkeling en begeleiding van statushouders in 2017 en Vanaf 2018 komt er extra geld voor de wijksteunpunten. Hiermee wordt een structurele bijdrage aan deze locaties en de huur van werkplekken in de wijk bekostigd. Het accommodatiebeleid is faciliterend voor ontmoeting, sport en recreatie. Om gebruik aantrekkelijk te houden, worden de huren laag gehouden. Ook jongerencentrum Elzenburg krijgt een structurele bijdrage van ,- vanaf Dit geeft meer ruimte aan de vrijwilligers om te focussen op jeugd- en jongerenwerk in plaats van op het financiële gat in de exploitatie. Voor de Petruskerk blijft de incidentele impuls in 2017 en de structurele bijdrage aan de stichting intact. Wel is opgenomen dat zodra er nieuwe inkomsten zijn voor de stichting, de bijdrage van de gemeente deels naar beneden wordt bijgesteld. De bijdrage aan het Regionale Werkbedrijf bij AgriFood Capital voor afspraken met werkgevers en ondersteuning voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt wordt verplaatst naar programma 6 economische zaken. 3

5 5. Zorg, arbeid & inkomen Er worden meer werkzaamheden inbesteed bij de WSD. Hiermee ondersteunt de gemeente mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, die via de WSD aan het werk worden geholpen. Aangezien de WSD marktconforme tarieven moet hanteren, wordt dit kostenneutraal uitgevoerd. Er komt een driejaarlijks project voor werkgelegenheid van jongeren. Hiervoor wordt in 2017, 2018 en 2019 jaarlijks ,- beschikbaar gesteld. Focus ligt op jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt, zoals jongeren die afkomstig zijn van het Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO), Praktijkgericht Onderwijs (PrO) en/of jongeren die vanwege gewijzigde wetgeving geen aanspraak meer kunnen maken op een Wajong-uitkering. 6. Economische Zaken De vaste bijdrage van 3,- per inwoner aan AgriFood Capital voor de periode wordt geschrapt. AgriFood Capital kan onvoldoende duidelijk maken wat er effectief wordt gedaan dankzij deze investering. Er blijft jaarlijks nog voor 1,- per inwoner financiële ruimte om op projectbasis deel te nemen aan projecten van AgriFood Capital. De nieuwe bijdrage van 1,- per inwoner aan het Regionaal Werkbedrijf vanaf 2016 blijft in stand. PvdA-GroenLinks hecht zeer aan het investeren in mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt en het gezamenlijk ophalen van banen bij werkgevers voor deze doelgroep. Het eind 2015 toegekende driejaarlijkse budget van ,- voor economische zaken wordt in 2017 en 2018 met ,- verlaagd. Dit budget moet conform de aangenomen motie van PvdA-GroenLinks en de VVD breder economisch worden ingezet. PvdA- GroenLinks financiert hiermee deels het project werkgelegenheid jongeren. 7. Afval PvdA-GroenLinks hecht aan het luxe ophaalsysteem voor afval om daarmee een hoger niveau van scheiden te faciliteren. Daarom wordt voorgesteld om de optie om het kunststof wekelijks op te halen vanaf 2017 door te voeren. Hiermee wordt het aantrekkelijker om deze grote stroom afval uit het restafval te halen. De versterking van het armoedebeleid wordt ook doorgevoerd in het programma afval door (deels) kwijtschelding voor een grotere groep inwoners mogelijk te maken. 8. Openbare ruimte Middels twee ombuigingsvoorstellen wordt er extra financiële ruimte gecreëerd. De afschrijftermijn van voertuigen wordt verlengd van 7 naar 9 jaar. Dit heeft geen directe gevolgen. Binnen de MOR wordt onderhoud getraineerd en vaker materialen hergebruikt. Van de bezuinigingsruimte van maximaal ,- op deze post wordt ,- gerealiseerd. Daar tegenover staan extra investeringen in fietsvoorzieningen en -routes. In 2018 maakt PvdA-GroenLinks extra budget vrij voor investeringen in voorzieningen bij winkelcentra zoals het Moleneindplein en centrumplan Oost (Marktveldpassage). Vanaf 2018 wordt daarnaast structureel ,- vrijgemaakt voor versterking van recreatieve fiets- en wandelroutes in en rondom Vught. Er wordt in 2017 en 2018 in totaal ,- vrijgemaakt om te investeren in duurzame maatregelen van gemeentelijke accommodaties. Daarbij kan worden gedacht aan isolatie, verminderen energieverbruik en opwekking duurzame energie. Deze investering levert een besparing op de energielasten op. 8. Rijksinfrastructuur Voor het financieren van een aankoopregeling MMS wordt in de periode jaarlijks ,- in een bestemmingsreserve opgenomen. Hiermee kunnen deze kosten van dit project bekostigd worden. 9. Bouwen en wonen Ter stimulering van de verduurzaming van de woningmarkt worden twee impulsen mogelijk gemaakt. Allereerst een (tijdelijke) stimuleringsregeling voor nieuwbouw, waarbij voor projecten met een hoge duurzame ambitie de leges verlaagd worden. Ten 4

6 tweede wordt in 2017, 2018 en ,- vrijgemaakt voor een revolverend fonds voor duurzaamheidsleningen. Hiermee kunnen particuliere woningeigenaren hun woning verduurzamen tegen gunstigere renteregelingen. De versnelling van het bouwprogramma kan door extra verkoop van gronden van de gemeente extra opbrengsten genereren. Een deel van deze opbrengsten worden ingezet om de bestemmingsreserve MMS en het Groenfonds te vullen. 10. Grondexploitatie De komende jaren worden winstnemingen op het Stadhouderspark en De Koepel verwacht. Deze zijn nog niet ingeboekt (winst pas nemen als deze gemaakt is), maar kan in de nabije toekomst extra middelen generen om versnelt de bestemmingsreserve rijksinfrastructuur en/of MMS aan te vullen. Een deel van de gronden in Stadhouderspark zijn binnen de exploitatie omgezet van bouwgronden naar landbouwgrond. Bij ontwikkeling en verkoop van deze gronden, moet dit weer ongedaan worden gemaakt, waardoor een voordeel is voorzien bij verkoop van deze gronden. Algemene dekkingsmiddelen Op de post onvoorzien projecten en post onvoorzien van het college wordt een bezuiniging van in totaal ,- ingeboekt. Daarmee wordt de ruimte voor het college om onverwachte uitgaven te doen ingeperkt. Wanneer een noodzakelijke uitgave niet past binnen de reguliere exploitatie kan het college alsnog een voorstel doen aan de gemeenteraad. De verhoging van de toeristenbelasting met ,- wordt deels ongedaan gemaakt. Deze verhoging wordt gehalveerd. Het budget voor scholing van de ambtelijke organisatie wordt geleidelijk opgehoogd naar het landelijk gemiddelde van 2,4% van de loonsom. Het college verhoogt dit budget naar 1,6% vanaf Vanaf 2018 verhoogt PvdA-GroenLinks dit budget met stappen van ,- tot in 2021 de 2,5% gehaald wordt. Deze investering past bij goed werkgeverschap en de hoge ambities die Vught nastreeft. Kwalitatief geschoold personeel is daarvoor noodzakelijk. Reserves De reserve Jeugd en Gezin en de reserve Wmo vallen niet vrij in de algemene middelen, maar worden in 2017, 2018 en 2019 ingezet ter dekking van de investeringen in jeugden jongerenwerk, schuldhulpverlening, armoedebeleid, statushouders en werkgelegenheid voor jongeren. Het Groenfonds wordt aangevuld met budgetten vanwege de versnelde verkoop van gronden. Hiermee worden de duurzame investeringen in de regeling duurzaam bouwen en de maatregelen bij gemeentelijke accommodaties gefinancierd. De bestemminsgreserve MMS wordt in 2017 en 2018 extra gevuld om een betere startpositie te hebben. Vanuit deze reserve kunnen de kosten voor de aankoopregeling MMS gedekt worden. Bijlage: Financieel overzicht alternatieve Kadernota