VOORWOORD LIJST MET AFKORTINGEN 5 INLEIDING..6

Transcriptie

1 JAARVERSLAG HULP-EN DIENSTVERLENING STRAFINRICHTING OUDENAARDE

2 VOORWOORD Sedert oktober 2008 is het strategisch plan hulp- en dienstverlening aan gedetineerden opgestart binnen de strafinrichting Oudenaarde. Voor u ligt dan ook het eerste jaarverslag m.b.t. de hulp- en dienstverlening die uitgebouwd wordt binnen de strafinrichting. Dit jaarverslag kwam tot stand met behulp van alle partners hulp- en dienstverlening en actoren binnen de strafinrichting die betrokken zijn bij de organisatie en uitbouw van het hulp- en dienstverleningsaanbod. Dit eerste jaarverslag is mogelijks nog niet volledig maar is zeker een eerste aanzet om een overzicht te bieden van het hulp- en dienstverleningsaanbod. Naast het overzicht van het aanbod wordt ingegaan op de lokale samenwerking en overlegstructuur. Bedoeling is dat aandachtpunten in de verf komen te staan. De bespreking van dit jaarverslag is aan bod gekomen op het ECHO Plus overleg (PMD planningsteam maatschappelijke dienstverlening). Alle partners kregen op deze manier nog de mogelijkheid aanpassingen, bemerkingen, door te geven. De bundeling van de aangeleverde informatie gebeurde door de beleidsmedewerker. 2

3 INHOUDSOPGAVE VOORWOORD..2 INHOUDSOPGAVE 3 LIJST MET AFKORTINGEN 5 INLEIDING..6 - HOOFDSTUK I: Situering van de gevangenis.7 - HOOFDSTUK II: Sleutelfuncties voor de coördinatie en uitbouw van een kwalitatief hulp- en dienstverleningsaanbod.8 - HOOFDSTUK III: uitbouw van een kwalitatief aanbod Welzijn Activiteiten i.k.v. psychische of persoonlijke levenssfeer 1.2. Activiteiten i.k.v. relationele levenssfeer Gezinsrelaties Relatie dader slachtoffer 1.3. Andere 2. Gezondheid Activiteiten i.k.v. psychische problemen 2.2. Andere 3. Onderwijs Consortium 3.2. Ander 3.3. Afstandsonderwijs 4. Werk Basisdienstverlening 4.2. Activiteiten en vorming i.k.v. tewerkstellingstraject 5. Cultuur Culturele activiteiten muzikale activiteiten creatieve activiteiten ontspannende activiteiten bibliotheek 5.2. Sociaal-culturele vormingen persoonsgebonden vormingen vormingen rond interactie 6. Sport Groepssporten 6.2. Individuele sporten 6.3. Andere 7. Andere Financieel overzicht 3

4 - HOOFDSTUK IV: profileren van het hulp- en dienstverleningsaanbod.21 - HOOFDSTUK V: ontwikkelen en implementeren van samenwerkingsmodellen en organisatievormen Samenwerkingsmodellen voor de organisatie van het hulp- en dienstverleningsaanbod 1.1.Beleidsniveau 1.2.Intermediair niveau 1.3.Operationeel niveau 2. Overlegstructuren hulp- en dienstverlening HOOFDSTUK VI: verkrijgen vergroten van het draagvlak bij de actoren van de Vlaamse Gemeenschap, bij de stakeholder Justitie en bij de samenleving (strategie 4).27 - HOOFDSTUK VII: ontwikkelen en implementeren van een HRM- en Organisatieontwikkelingsbeleid (strategie 5).29 - HOOFDSTUK VIII: algemene conclusie BIJLAGEN Bijlage 1: registratiegegevens aanbod Overzicht fiches 2. Bijlage 2: Financieel jaarverslag - Personeelsinbreng - Logistieke kosten - cursistenvergoeding 3. Bijlage 3: Organogrammen - Organogram overlegstructuren Fiche ECHO Plus Fiche Werkgroep Tewerkstelling Fiche Werkgroep bibliotheek Fiche Ad hoc werkgroep project Freedom of thought Fiche geestelijke gezondheidszorg Fiche overleg PSD-JWW Fiche Echo-overleg Fiche lerarenvergadering 4

5 LIJST MET AFKORTINGEN CAP CAW CBE CGG CVO BIS ECHO ECHO Plus GOS GPA JWW LOGO NT 2 OCPP OLC OO PA PMD PSD UG Centraal aanmeldingspunt Centrum Algemeen Welzijnswerk Centrum Basiseducatie Centrum Geestelijke gezondheidszorg Centrum Volwassenenonderwijs Begeleid Individueel Studeren Educatie, Cultuur, Herstel, Ontspanning: De benaming van de dienst die instaat voor de organisatie van het gehele hulp- en dienstverlening. Overlegstructuur waarbij het beleid binnen de gevangenis Oudenaarde omtrent de hulp- en dienstverlening besproken wordt. Gedetineerden Opvolgsysteem Gezamenlijk Plan van Aanpak Justitieel welzijnswerk Lokaal gezondheidsoverleg Nederlands Anderstaligen Opleidingscentrum voor penitentiair personeel Open Leercentrum Organisatieondersteuner Penitentiair Assistent Planningsteam Maatschappelijke Dienstverlening Psychosociale Dienst Universiteit Gent 5

6 INLEIDING In 2002 ging in vijf gevangenissen in Vlaanderen de implementatie van het Vlaams strategisch plan hulp- en dienstverlening aan gedetineerden van start. Momenteel is dit plan in werking in alle gevangenissen in Vlaanderen. De missie van de Vlaamse Gemeenschap staat centraal bij de uitvoering van dit plan: De Vlaamse Gemeenschap waarborgt het recht van alle gedetineerden en hun directe sociale omgeving op een integrale en kwaliteitsvolle hulp- en dienstverlening zodat ook zij zich harmonisch en volwaardig kunnen ontplooien in de samenleving. Deze missie vertaalt zich in vijf strategische doelstellingen: 1. Uitbouwen van een kwalitatief aanbod 2. Profileren van het hulp- en dienstverleningsaanbod 3. Ontwikkelen en implementeren van samenwerkingsmodellen en organisatievormen 4. Verkrijgen en vergroten van het draagvlak bij de actoren van de Vlaamse Gemeenschap, bij de stakeholder Justitie en bij de samenleving 5. Ontwikkelen en implementeren van een HRM- en Organisatieontwikkelingsbeleid De uitbouw van een kwaliteitsvolle hulp- en dienstverlening voor gedetineerden stoelt op een optimale samenwerking. Zowel op bovenlokaal niveau als in de lokale gevangenis zijn structuren uitgebouwd ter bevordering van de samenwerking tussen de verschillende Vlaamse partners en van de samenwerking met Justitie. De wisselwerking tussen het bovenlokale niveau en de lokale gevangenissen is onlosmakelijk verbonden aan een optimale samenwerking en bijgevolg de uitbouw van een kwaliteitsvol aanbod voor de gedetineerden. Dit rapport richt zich op de lokale ontwikkelingen op vlak van hulp- en dienstverlening aan gedetineerden. Het rapport kwam tot stand door de inspanningen van de Vlaamse partners aanwezig in de gevangenissen en werd gecoördineerd door de beleidsmedewerker van elke gevangenis. De relatie tot het bovenlokale niveau krijgt hier ook een plaats. Ieder hoofdstuk stemt overeen met één van de vijf strategieën van het Vlaams strategisch plan hulp- en dienstverlening aan gedetineerden. Naast het omschrijvende hoofdstuk wordt ook steeds een reflectie weergegeven van de gerealiseerde initiatieven. Op basis van deze actuele situatie en de reflectie worden tevens aandachtspunten geformuleerd naar de toekomst toe. De samenwerking, wisselwerking en inspanningen van alle Vlaamse actoren om tot een kwaliteitsvolle hulp- en dienstverlening aan gedetineerden komen door dit stramien het best tot hun recht. Voordat we dieper ingaan op de wijze waarop de vijf strategieën in de praktijk hun invulling krijgen, besteden we extra aandacht aan de sleutelfuncties die een centrale rol spelen in de coördinatie en de uitbouw van een kwalitatief hulp- en dienstverleningsaanbod. 6

7 HOOFDSTUK 1: Situering van de gevangenis De strafinrichting is gebouwd rond 1919, als één van de laatste gevangenissen in het Ducpétiauxmodel. De Strafinrichting Oudenaarde is een strafhuis, m.a.w. gericht op de tenuitvoerlegging van een vrijheidsberovende straf. De strafinrichting werd geopend in Aanvankelijk als huis van arrest (beklaagden). Tengevolge van de sluiting van de centrale gevangenis Gent is de Strafinrichting Oudenaarde in 1936 heropend als strafhuis. Binnen de strafinrichting zijn er zes secties, waarvan één voor beklaagden. De gevangenis bestaat uit drie verdiepingen die elk bestaan uit twee secties. Op elk niveau is een centrum van waaruit men een overzicht heeft op de secties. De capaciteit van de strafinrichting bedraagt 120 monocellen, die in de praktijk deels uitgebreid zijn naar duocellen. Daarnaast zijn er 10 cellen voorzien voor beperkte detentie. De cellen binnen de strafinrichting zijn vooral voorzien voor veroordeelden die langgestraft zijn. De twee criteria die men hanteert om in aanmerking te komen voor Oudenaarde zijn: langgestraft (meer dan 5 jaar) en de aanwezigheid van een persoonlijkheidsproblematiek. Een aantal gedetineerden komt specifiek naar Oudenaarde voor het onderwijsproject. De totaalpopulatie bedraagt 116 veroordeelden en ongeveer 30 à 35 beklaagden. De strafuitvoering is gericht op de resocialisatie van de gedetineerde en herstel van de relatie tussen slachtoffer, dader en maatschappij. Meer dan de helft van de gedetineerden kan in huishoudelijke dienst of in één van de drie werkplaatsen worden tewerkgesteld. Er worden 155 personeelsleden tewerkgesteld, waaronder 131 in het bewakingskader. Daarnaast zijn een vijftigtal medewerkers actief doorheen het jaar bij de organisatie en uitvoering van de hulp- en dienstverlening aan gedetineerden. 7

8 HOOFDSTUK II: Sleutelfuncties voor de coördinatie en uitbouw van een kwalitatief hulp- en dienstverleningsaanbod Binnen dit hoofdstuk wordt een omschrijving gegeven van de diverse actoren die een functie vervullen bij de organisatie en uitbouw van het hulp- en dienstverleningsaanbod in de strafinrichting Oudenaarde. Vanuit zowel Justitie als de Vlaamse Overheid zijn diverse medewerkers actief betrokken bij de organisatie van het hulp- en dienstverleningsaanbod Actoren actief bij de organisatie van het hulp- en dienstverleningsaanbod Beleidsmedewerker Vlaamse Overheid De beleidsmedewerker is een personeelslid van de Vlaamse Overheid en dient vanuit haar opdracht in te staan voor de implementatie van het strategisch plan hulp- en dienstverlening aan gedetineerden binnen de strafinrichting Oudenaarde. Zij vertegenwoordigt de Vlaamse hulp- en dienstverleningsorganisaties t.a.v. de gevangenisdirectie en zorgt samen met de directie voor een zo optimaal mogelijke samenwerking. Zij is de aanspreekfiguur van de Vlaamse Overheid in de gevangenis en zorgt voor een adequate wisselwerking tussen het Vlaamse beleid en de lokale praktijk. Zij draagt bij tot een kwalitatieve en efficiënte uitvoering van het hulp- en dienstverleningsaanbod en werkt hiertoe nauw samen met de Vlaamse hulp- en dienstverleningspartners en de justitiële actoren was het eerste volledige werkjaar binnen de strafinrichting. Dit eerste werkjaar stond hoofdzakelijk in het kader van het leren kennen van de organisatiestructuur binnen de inrichting en van de diverse aanbodverstrekkers. Van hieruit werd geanalyseerd op welke niveaus het hulp- en dienstverleningspakket besproken en uitgebouwd werd. Samen met de verschillende betrokken diensten binnen en buiten de gevangenis wordt een structuur uitgebouwd op maat van de gevangenis. Hierbij wordt vertrokken vanuit het gezamenlijke idee dat hulp- en dienstverlening deel uitmaakt van de totale werking in de gevangenis. Daarnaast werden een aantal basisideeën gelanceerd binnen ECHO die de kwaliteit van de hulp- en dienstverlening bevorderen, zoals standaardevaluaties van groepsaanbod, langere termijnplanning, evenwicht in aanbod, Organisatieondersteuner De organisatieondersteuner is een personeelslid van CAW Zuid-Oost-Vlaanderen deelwerking justitieel welzijnswerk en heeft tot taak te zorgen voor de praktische organisatie, coördinatie en ondersteuning van het Vlaamse hulp- en dienstverleningsaanbod binnen de gevangenis. Zij draagt bij tot een kwalitatieve en efficiënte uitvoering van het hulp- en dienstverleningsaanbod en werkt hiertoe nauw samen met de beleidsmedewerker, de Vlaamse hulp- en dienstverleners en de justitiële actoren. In de strafinrichting Oudenaarde was in 2009 één organisatieondersteuner actief (0,6 VTE). Buiten deze 0,60 VTE neemt zij het beleidsmatige luik binnen JWW, de vrijwilligerswerking en de opvolging van het kinderbezoek voor haar rekening. De organisatieondersteuner zit voor de uitoefening van haar opdracht grotendeels binnen de gevangenis, 80 % van de tijd werkt zij binnen de gevangenis was het eerste volledige werkjaar sinds de opstart van het strategisch plan hulp- en dienstverlening aan gedetineerden. Voordien combineerde de organisatieondersteuner haar job als bemiddelaar maatschappelijke dienstverlening met het begeleiden van gedetineerden. Met de komst van het strategisch plan is er gekozen dit op te splitsen. Enerzijds biedt dit duidelijkheid in de communicatie en heeft de organisatieondersteuner hierdoor meer ruimte voor het uitwerken van projecten, anderzijds ervaart zij dit als een verarming van haar job. Het aantal contacten met cliënten is beperkt en dit wordt ervaren als een gemis. Een van de grootste veranderingen in 2009 is het werken met het GOS. Het GOS heeft als groot voordeel dat je ten allen tijde de informatie ter beschikking hebt, zowel in de strafinrichting als in het CAW. De volledige opvolging van de activiteiten via het GOS is in Oudenaarde mogelijk gemaakt dankzij de registratie van de penitentiaire beambten binnen Echo. De organisatieondersteuner geeft alle informatie over de activiteiten in en de beambten registreren de aanwezigheden. In 2009 is er veel aandacht gegaan naar het uitwerken van sociale culturele projecten. Er werd een tweede Jailhouse Rocks uitgewerkt, een stripworkshop met Herr Seele en het project Freedom of Thought dat in januari 2010 van start zal gaan, werd geïntroduceerd. De samenwerking met externe organisaties stond hierbij centraal (vb. Vormingplus, muziekschool Noisegate, Jint). De inspraak van gedetineerden en het 8

9 beter zicht op de eigenlijke noden en behoeften worden vanuit OO nog als een tekort ervaren. Daarnaast neemt de OO er nu een ruim pakket op dat onder het luik sociaal cultureel werk kan geplaatst worden. Binnen de gevangenis Oudenaarde is er geen functie sociaal cultureel werker voorzien waardoor er voor de OO er weinig ruimte overblijft om domeinen als welzijn, gezondheid, herstel ten volle te exploreren. Trajectbegeleider De trajectbegeleiders zijn personeelsleden van CAW Zuid-Oost-Vlaanderen deelwerking justitieel welzijnswerk en hebben tot taak in te staan voor de individuele begeleiding m.b.t. de hulp- en dienstverleningstrajecten binnen de gevangenis. In 2009 zijn dit twee halftijdse functies en één 4/5, samen 1.75 VTE. De trajectbegeleider helpt zoeken naar het hulp- en dienstverleningsaanbod dat het best bij de gedetineerde past. Daarnaast helpen ze met vragen die te maken hebben met opsluiting, sociale administratie, het uitwerken van de reclassering. De trajectbegeleiders nemen ook contact op met de directe sociale omgeving: ouders, kinderen, partners kunnen ook een beroep doen op JWW voor psychosociale ondersteuning, hulp bij juridische vragen, wegwijs maken in het justitieel systeem,. Onderwijscoördinator De onderwijscoördinator is een halftijdse functie binnen het consortium X. Vanuit het decreet op het volwassenenonderwijs (2007) heeft consortium X een opdracht om onderwijs aan gedetineerden uit te bouwen was voor de onderwijscoördinator een jaar vol veranderingen. Enerzijds was er de vernieuwing van het onderwijsaanbod dat sinds september 2008 grotendeels via het consortium wordt georganiseerd. Daarnaast was er een wissel eind 2009 bij de onderwijscoördinator waardoor sinds november een nieuwe medewerker van start is gegaan. Dit is een tijdelijke vervanging tot september Dit betekende dat er ruimte nodig was voor inwerking en afstemming met de andere actoren. Sportfunctionaris De sportfunctionaris, tewerkgesteld vanuit De Rode Antraciet vzw, is sinds mei % tewerkgesteld in de strafinrichting Oudenaarde. Hij is, in overleg met het ECHO-team, gestart met de uitbouw van het sportpromotionele aanbod. Hierbij wordt ook de samenwerking aangegaan met externe sport- en beweegaanbieders. Daarnaast voorziet de sportfunctionaris zelf of door de inzet van sportmonitoren in voor de sportbegeleiding zoals educatieve programma's, beweegprojecten, zomercompetities en buitenploegen. De sportfunctionaris ondersteunt de strafinrichting van Oudenaarde bij het structuren van en de ontwikkeling van een visie op de sportwerking. Ten slotte staat de sportfunctionaris mee in voor de aankoop en het praktisch beheer van sport- en beweegmateriaal.op een half jaar tijd is op vlak van sport heel wat structureel werk gebeurd. Medewerker CGG Eclips Sinds februari 2009 zijn twee medewerkers (psychologen) vanuit het CGG Eclips wekelijks aanwezig binnen de gevangenis. Gedetineerden kunnen op het aanbod beroep doen vanuit een vrijwillige hulpvraag omtrent psychologische of psychiatrische klachten. Deze start werd voorafgegaan door een aantal kennismakende overlegmomenten (2008 begin 2009). In het najaar 2009 werd ook beslist dat vanaf 2010 nog slechts één medewerker zal komen. Deze inkrimping kwam er naar aanleiding van de postpenitentiaire opdracht die nog dient opgenomen te worden. Detentieconsulent VDAB In 2009 werd gestreefd naar een uitbreiding van aanwezigheid van de detentieconsulent. Geleidelijk aan is deze uitbreiding er gekomen. Vanaf september 2009 was de detentieconsulent al wekelijks aanwezig. Vanaf 2010 wordt dit twee volledige dagen in de week. In het kader van deze uitbreiding werd meermaals overleg georganiseerd met de betrokken actoren (PSD, JWW, Groep Intro) in functie van een vlotte samenwerking en afstemming. Lesgevers vormingsmedewerkers Vanuit verschillende organisaties zijn er doorheen het schooljaar heel wat lesgevers, educatieve medewerkers, vormingsmedewerkers, actief. Zij staan in voor het lesgevenbinnen een divers gamma aan lessen, vormingen, 9

10 Vrijwilligers Bij de uitbouw van het hulp- en dienstverleningsaanbod wordt ook beroep gedaan op vrijwilligers. Onder andere het kinderbezoek wordt begeleid door vrijwilligers. Op heden zijn alle vrijwilligers actief via JWW. Naast de vrijwilligers in het kinderbezoek zijn er nog mensen actief binnen de werking van de bibliotheek en als bezoekvrijwilliger. 25% van de gedetineerden in de strafinrichting Oudenaarde krijgt nooit bezoek. Nog eens 25% krijgt zelden bezoek. Toch hebben veel van deze mensen de behoefte om eens een gesprek te hebben met iemand van buiten de muren. In 2009 werd een nieuwe groep bezoekvrijwilligers opgeleid die op regelmatige tijdstippen op bezoek komen bij een aantal gedetineerden. In de toekomst wensen we ook de mogelijkheid te bekijken om voor onderwijscursussen vrijwilligers in te zetten. Directie Binnen strafinrichting Oudenaarde zijn er drie directieleden: het inrichtingshoofd, de attachégevangenisdirecteur en de attaché zaakvoerder. Ieder van elk neemt een aantal specifieke taken op zich. Bij de organisatie van het aanbod wordt het directieteam betrokken. Dagelijkse opvolging kan gebeuren via het voorrapport. Structurele wijzigingen of voorstellen komen aan bod op het ECHO Plus overleg. Wanneer er zaken betrekking hebben op het regime wordt dit ook meegenomen naar de PA-vergadering. Het luik hulp- en dienstverlening wordt opgevolgd door het inrichtingshoofd. Wanneer het mogelijk is, neemt het inrichtingshoofd ook deel aan de tweewekelijkse ECHO-overlegmomenten. Communicatieverantwoordelijke Binnen ECHO is de functie van communicatieverantwoordelijke ook uitgebouwd. Enerzijds heeft zij specifieke opdrachten in het kader van de algemene communicatie binnen Justitie. Anderzijds neemt zij een aantal specifieke taken op binnen ECHO, onder andere de rolkrant en de opmaak van het krantje (The Inside Story). Vanuit de inbedding binnen ECHO wordt de communicatieverantwoordelijke ook aangesproken voor de opvolging van de dagdagelijkse werking. Beambte ECHO Sinds februari 2009 werd de functie Beambte ECHO uitgebouwd. Samen met de directie werd een takenpakket uitgewerkt voor deze functie. Deze functie wordt gecombineerd samen met de ondersteuning aan de eerste en vierde sectie op drukke momenten. Vanaf 2010 zal deze functie halftijds gecombineerd worden met een bewakingsopdracht in de keukenunit. De beambte ECHO vormt de link tussen het penitentiair kader, heeft een belangrijke motivatierol naar de gedetineerden toe en vervult tot slot heel wat praktisch administratief werk. Dit laatste betekent voornamelijk voor de andere coördinatiefuncties (organisatieondersteuner, onderwijscoördinator, sportfunctionaris) een verlichting van het takenpakket. Daarnaast is de opvolging van het appel, de bewegingen, een ontlasting voor het centrum. De beambte ECHO heeft ook een belangrijke rol in het bijhouden van de gegevens in het GOS (gedetineerdenopvolgsysteem), o.a. de dagelijkse opvolging van aanwezigheden wordt door hen bijgehouden. Andere justitieactoren Vanuit een aantal andere centrale actoren binnen de gevangenis is er een link voorzien naar de uitbouw hulp- en dienstverlening. Vanuit het PA-team zijn er twee PA s die de link met ECHO vormen. Enerzijds is er de PA die de werking van ECHO opvolgt en bij deze ook het eerste contactpunt is. Anderzijds is er ook een PA-sport die via het sport luik betrokken wordt bij de werking van ECHO en bij afwezigheid van haar collega de overlegmomenten van ECHO opvolgt. Daarnaast is er ook een link naar het PSD-team. Een lid van de PSD is de contactpersoon met ECHO en volgt ook de tweewekelijkse overlegmomenten bij. Binnen de organisatie van het hulp- en dienstverleningsaanbod dragen heel wat beambten bij tot het aanbod. Zij zijn vaak de eerste schakel met de gedetineerde wanneer die vragen heeft. Het dus belangrijk dat beambten geïnformeerd zijn. Daarnaast leveren ook de personeelsleden van de administratieve diensten zoals boekhouding, griffie, een bijdrage bij het verwerken van de administratie die gepaard gaat met het aanbod of bij het aanleveren van de gevraagde informatie. 10

11 Ook met de medische dienst is er samenwerking in het kader van specifieke projecten, bijvoorbeeld B-Fit, infosessies omtrent voeding en sport. Bij dergelijke activiteiten is bekendmaking en toeleiding een belangrijke factor en vanuit de medische dienst kan hier een belangrijke rol opgenomen worden. Daarnaast is de medische dienst ook betrokken bij de lokale stuurgroep drugs. Bij de uitbouw van het aanbod proberen we via bestaande kanalen het personeel op de hoogte te houden van wat er allemaal gepland staat op vlak van activiteiten. Het blijft echter een moeilijke opgave een gulden middenweg te vinden tussen juiste informatie, wie moet wat weten, enz. 11

12 HOOFDSTUK III: uitbouw van een kwalitatief aanbod (strategie 1) Binnen dit derde hoofdstuk wordt een omschrijving gegeven van de uitbouw van een kwalitatief hulp- en dienstverleningsaanbod. Dit aanbod wordt getoetst aan de volgende kwaliteitscriteria: toegankelijk, kwaliteitsvol, continu (voor, tijdens en na detentie), laagdrempelig en op maat van de gedetineerde. Per beleidsdomein worden de belangrijkste realisaties van het afgelopen werkjaar benoemd en de structurele werkpunten en aanbevelingen omschreven. Een gedetailleerd overzicht van de verschillende activiteiten is terug te vinden in bijlage Welzijn Activiteiten i.k.v. psychische of persoonlijke levenssfeer Trajectbegeleiding Voor JWW was 2009 een jaar waarbij ondermeer voor de functie trajectbegeleiding een herinvulling werd bekeken op basis van de omzendbrief van december 2008 waarin de functies trajectbegeleiding en organisatieondersteuning omschreven zijn. De uitwerking werd eerst binnen het team JWW besproken en uitgewerkt, nadien werd de stap naar de gevangenis gezet waarbij de werkwijze en afstemming met de verschillende actoren werd besproken. Voor de trajectbegeleiders is het een hele opdracht om met de beschikbare VTE de volledige opdracht in te vullen. Binnen JWW is 1,8 VTE voorzien voor TB. Een aantal belangrijke opdrachten, zoals deelname aan overleg, eigen teamvergaderingen, zorgen al voor heel wat investering. Maar als trajectbegeleider is het net belangrijk zicht te hebben op het gehele hulp- en dienstverleningsplaatje. Op heden is het vaak op het moment zelf bepalen wat prioritaire voorrang krijgt. Voor 2010 is het belangrijk te bekijken of een structureel antwoord kan geboden worden om de beschikbare tijd zo efficiënt mogelijk in te zetten. Teleonthaal De telefoon van teleonthaal werd 47 maal aangevraagd (door 7 verschillende gedetineerden). Bij 36 keer werd nadien gevraagd om door een medewerker van PSD JWW gezien te worden. De mogelijkheid om een telefoon aan te vragen en te bellen naar teleonthaal dient op regelmatige tijdstippen opgenomen te worden in de communicatie van het aanbod. Mindfulness Doorheen het jaar worden een aantal reeksen Mindfulness gegeven. De deelnemers hieraan zijn heel positief. Het aantal deelnemers was de laatste maanden echter miniem aan het worden. De volgende reeks is hierdoor afgelast. In 2010 wordt een grondige evaluatie gepland waarbij planning, bekendmaking, groepsamenstelling, e.d. zal bekeken worden. Creatief met agressie Vanuit vzw Touché wordt tweewekelijks een groepsessie georganiseerd. In 2009 behaalden al 11 mensen een attest. Deze hadden de vorming volledig afgewerkt. De vorming is zo ingericht dat er tussentijds nieuwe instapmogelijkheden zijn. Dit wordt als een heel werkbare formule gezien. De ervaringen met de sessies van het voorbije jaar zijn heel positief. Vzw Touché bouwt de werking nu nog uit via middelen die zij krijgen vanuit diverse subsidiebronnen (Provincie, giften, ). Ook de gevangenis voorziet een deel van de betaling Activiteiten i.k.v. relationele levenssfeer Gezinsrelaties Familiale begeleiding JWW Bij het onthaalgesprek worden aan de gedetineerden uit de regio de coördinaten van zijn naastbestaanden gevraagd, teneinde ook hen een aanbod te kunnen doen. Twee trajectbegeleiders nemen begeleiding van familie op zich. Zij nemen telefonisch contact op met familie die al dan niet kan ingaan op het aanbod. Dit kan eenmalig zijn, maar soms wordt ook een begeleiding opgestart. Deze kunnen zowel op de dienst gebeuren, als tijdens een huisbezoek. In het kader van 12

13 individuele hulpverlening werd ad hoc samengewerkt met andere diensten, zowel binnen het eigen CAW als diensten uit andere sectoren. Waar vroeger de contactname met familie proactief werd opgenomen, gebeurt dit nu enkel wanneer uit het intakegesprek met de gedetineerde een nood wordt ervaren. Door de werkdruk van de trajectbegeleiders dalen het aantal familiale begeleidingen. Kinderbezoek Wekelijks wordt op woensdagnamiddag een kinderbezoek ingericht. De organisatie hiervan wordt door JWW opgenomen. Alternerend is er een kinderbezoek met en zonder begeleiding. In hoofdzaak is er een vaste groep gedetineerden die naar het kinderbezoek komen. In 2009 werd er voor een aantal kinderbezoeken samengewerkt met het IPSOC Kortrijk. Zij zorgden voor een creatieve spelnamiddag waarbij de betrokkenheid van ouder en kind centraal staat. Valentijnbezoek Eenmaal per jaar, rond de periode van Valentijn, wordt een speciaal bezoek georganiseerd voor partners. De bezoekzaal wordt voor de gelegenheid speciaal aangekleed Relatie dader slachtoffer SIB In 2009 ging de cursus van SIB eenmaal door. Deze vorming wordt aangeboden door De Rode Antraciet. Uit de evaluatie bleek dat de toeleiding een belangrijke factor is voor de vorming. Bij deze vorming zijn specifieke criteria van toepassing. Naast de intake door de medewerkers van SIB zelf is het voor de toeleiders (TB en PSD) belangrijk deze criteria te weten. Gezien de populatie langgestraften is, werd besloten de vorming eenmaal in twee jaar te organiseren. Voor 2010 wordt bekeken om een aangepaste vorming voor seksueel delinquenten in te richten. Herstelbemiddeling Voor 2010 zijn er 16 van de 83 opgenomen dossiers (19 %) die zich situeerden in de fase van de strafuitvoering. Ook dit jaar werd er veel geïnvesteerd in het informeren van de bewoners van de strafinrichting en dit door het aanbieden van individuele infomomenten. Deze infomomenten worden tweemaal per maand georganiseerd en maken het mogelijk dat beklaagden en veroordeelden individueel bij de dienst (Suggnomè) terecht kunnen met hun vragen over herstelbemiddeling. Op deze manier proberen de bemiddelaars de bemiddeling zichtbaarder te maken in de gevangenis en de drempel te verlagen. In de praktijk wordt vastgesteld dat er grote belangstelling is voor de individuele infomomenten, in tegenstelling tot de gezamenlijke infosessie bij beklaagden en veroordeelden. Nadeel van deze individuele infosessies is dat de bemiddelaar vaker achterblijft met een eenzijdig daderverhaal. In de fase van de strafuitvoering wijst de praktijk uit dat de kans op een negatieve reactie van het slachtoffer groter is. Verder werd dit jaar nogmaals duidelijk dat er moet geopteerd worden voor een meer structurele oriëntatie van de bemiddeling in de fase van de strafuitvoering, en dit zowel bij de instroom als bij de uitstroom van de dossiers. Hiermee wordt bedoeld dat het moment van instroom, of het al dan niet geïnformeerd worden over de mogelijkheid tot bemiddeling, niet afhankelijk mag zijn van personen. Het bemiddelingsaanbod moet op een rechtsgelijke manier kenbaar gemaakt worden aan alle rechtzoekenden. 13

14 Herstelfonds In 2009 kwam het bericht dat de Strafinrichting Oudenaarde mee opgenomen is bij de eerste uitbreiding van het herstelfonds. De eigenlijke inzet voor de uitwerking van dit project is voorzien voor Ook voor Suggnomè zal in 2010 het herstelfonds een nieuwe uitdaging zijn. Dit fonds wil een antwoord bieden op het probleem van insolvabiliteit van de daders die verantwoordelijkheid willen opnemen naar hun slachtoffers toe. Daders krijgen via het herstelfonds de kans om vrijwilligerswerk uit te voeren en op die manier een symbolisch bedrag te verdienen dat als aanzet van de afbetaling van de burgerlijke partij kan worden uitgekeerd aan hun slachtoffers. De krijtlijnen voor de werking werden ondertussen uitgetekend en dragen een waardevol, hoog potentieel in zich. Het is vanuit Suggnomè de intentie om dit project in 2010 mee uit te bouwen en met de stuurgroep herstelrecht en bemiddeling van nabij op te volgen. Vragen die kunnen voorgelegd worden zijn onder andere of het Fonds kan evolueren naar een instrument van herstelgerichte detentie, dan wel als een instrument binnen de bemiddeling, waarbij de beschikbaarheid in functie moet komen te staan van de particulariteit van de individuele aanvragen Gezondheid Activiteiten i.k.v. psychische problemen Centrum Geestelijke Gezondheidszorg Eclips In 2009 werd de werking vanuit het CGG Eclips verder uitgewerkt. De voorbereiding die al startte in 2008 werd geconcretiseerd en in februari gingen twee medewerkers van start. Op regelmatige basis waren er evaluatievergaderingen tussen de betrokken diensten. Doorverwijzing, aanmelding en werkingsprocedure werden hierbij toegelicht. SOS Nuchterheid De samenwerking werd in 2009 verdergezet met de zelfhulpgroep SOS Nuchterheid. Alternerend zijn er groeps- en individuele gesprekken waaraan gedetineerden die een alcoholverslaving hebben kunnen deelnemen. Vanaf 2010 zal een extra vrijwilliger meekomen die de werking kan overnemen in geval van verlof van de huidige vrijwilliger of bij grote groepen Onderwijs Consortium Oudenaarde kent een lange traditie in het organiseren van onderwijs aan gedetineerden. Beroepsopleidingen waren mogelijk via de examencommissie. Het schooljaar was het eerste waarbij de organisatie een hele ommezwaai kende. Sedert september 2008 wordt een deel van het onderwijs immers georganiseerd via het consortium X. De beroepsopleiding kantooradministratie, het OLC, Nederlands anderstaligen (NT2), worden door het CVO of CBE ingericht. Dit vroeg een heel andere planning en organisatie binnen de gevangenis. De inrichting van de beroepsopleiding heeft als grote verandering dat er per module meer lesuren worden ingericht en de cursisten dus meer klassikaal les krijgen. Daarnaast dient de inrichting van het onderwijs te verlopen volgens de regelgeving van de CVO s CBE s. Uit de evaluatie van het schooljaar werd vastgesteld dat de slaagkansen groter waren wanneer men het volgen van de contacturen volhield. Begeleiding van vaste leerkrachten die de cursisten voorbereiden op examens is een meerwaarde. De uitval tijdens de eerste weken is echter vrij groot. Een efficiënte toeleiding en opvolging zijn dan ook cruciaal. Blijvend nadeel is de vastgelegde delers waaraan moet voldaan worden. Binnen de context van de gevangenis is het niet evident hieraan te voldoen. Voor het schooljaar wordt bekeken de opleiding CV-sanitair in te richten Afstandsonderwijs Het volgen van afstandsonderwijs blijft mogelijk, zowel via BIS als via Open Universiteit. Geïnteresseerde cursisten kunnen bij de onderwijscoördinator terecht voor 14

15 informatie en ondersteuning. Concrete informatie over het aantal opgevraagde BIScursussen is niet ter beschikking Andere Naast het onderwijs dat georganiseerd wordt via het consortium, worden nog een aantal vrije lessen georganiseerd (Spaans, Engels, Frans, kokkerellen). Hierbij wordt beroep gedaan op lesgevers die een vergoeding ontvangen via Justitie. Als leerplan worden de richtlijnen vanuit de examencommissie gevolgd. Nadeel hierbij is dat hiervoor geen attesten afgeleverd kunnen worden, tenzij men via de examencommissie proeven aflegt. Anderzijds zijn deze lessen een aanvulling bij de beroepsopleiding. Organisatorisch kan met deze lessen flexibeler omgesprongen worden. Het aantal cursisten ligt ondermeer niet strikt vast en op jaarbasis zijn er diverse instapmogelijkheden. Dit laatste is zeker een meerwaarde naar nieuw binnenkomende gedetineerden die interesse hebben om onderwijscursussen te volgen Werk Basisdienstverlening VDAB In 2009 werden heel wat inspanningen gedaan om de inzet vanuit de VDAB te verhogen. Binnen de Strafinrichting Oudenaarde komen van de totale populatie heel wat gedetineerden in de tijdsvoorwaarden waarbij voorbereiding naar tewerkstelling een belangrijke component is van de reclassering. Waar vroeger de detentieconsulent een halve dag om de veertien dagen naar de gevangenis kwam, evolueert dit naar een ½ VTE stond dan ook in het teken van afstemming en optimalisering van de communicatie tussen de verschillende betrokken actoren (JWW, VDAB, PSD, Groep Intro) Activiteiten en vorming i.k.v. tewerkstellingstraject Naast de basisdienstverlening is in 2009 nog geen verdere vorming ingericht. Voor 2010 staat een sessie assessment gepland Groep Intro In het VELCRO project van Groep INTRO vzw worden een aantal langgestrafte gedetineerden begeleid (met uitzicht op halve of volledige vrijheid) naar werk. Dit gebeurt sinds juni 2008, met succes. In 2009 heeft de VELCRO-coach 12 nieuwe trajecten opgestart. Na de toeleiding komt de gedetineerde langs voor een eerste gesprek bij de jobcoach van Groep INTRO. Als kennismaking worden motivatie, interesses en vaardigheden in kaart gebracht. Ook de wederzijdse verwachtingen worden geformuleerd. Wanneer de gedetineerde instemt met het vooropgestelde traject wordt een engagementsverklaring ondertekend. De VELCRO-coach werkt intensief, stap voor stap, actief en op maat van de gedetineerde door ook zijn context mee te nemen in het verhaal. Verschillende thema's komen aan bod: zelfredzaamheid, weerbaarheid, motivatie, arbeidsattitude, sociale vaardigheden, omgaan met werkgevers en collega s, Tijdens deze fase kan de VECRO-coach de gedetineerde ook observeren en begeleiden in de werkhuizen van de gevangenis. Eens duidelijk is wat de gedetineerde wil en (aan)kan, start de zoektocht naar een geschikte tewerkstelling. De VELCRO-coach zoekt vacatures, en probeert tijdens het contact met werkgevers hen te overtuigen van de capaciteiten van de persoon in kwestie (= intensieve arbeidsbemiddeling). De gedetineerde krijgt ook individueel sollicitatietraining. Bij uitnodiging door een werkgever mag de gedetineerde op sollicitatiegesprek gaan, eventueel samen met de VELCRO-coach. De coach is aanwezig als ondersteuning. Een 15

16 meerwaarde hiervan is onder andere dat het mogelijk is om met de gedetineerde samen te reflecteren en te leren uit het sollicitatiegesprek. Tijdens de laatste fase voorziet de VELCRO-coach gedurende maximaal 6 maanden jobcoaching op de werkvloer. Good practices binnen het VELCRO-project zijn onder andere: Individuele begeleiding op weg naar werk op maat van de gedetineerden. Dit maakt mogelijk dat er een vertrouwensband opgebouwd wordt. Een noodzakelijkheid voor de klanten die toegeleid worden omdat ze net als extra moeilijkheid meedragen dat ze moeizaam in groep functioneren en daarin nog een weg af te leggen hebben. De begeleiding door één en dezelfde persoon zowel binnen als buiten de muur van de gevangenis. De begeleider van Groep Intro is niet beperkt in tijd, indien noodzakelijk kunnen langdurige gesprekken ( twee uur of meer) plaatsvinden. Er wordt rekening gehouden met de context van de persoon, zonder hulpverlenend te werken. Door een nauw contact te onderhouden met alle betrokken partijen (justitiehuis, psychosociale dienst, andere begeleiders van gedetineerden, enz.) De gedetineerden benoemen hun eigen arbeidsattitudes en de invloed hiervan op de werkvloer. De gedetineerden benoemen hun eigen competenties en waar ze deze competenties willen inzetten. Het gevoel: 'geloven in eigen competenties'. Ook wanneer de persoon tijdens het traject verhuis van gevangenis of werk zoekt en vindt in een andere regio (dan die waar de gevangenis gevestigd is en waar de betreffende begeleider van Groep Intro werkt) gaat de begeleider zo ver om de jobhunting, jobcoaching en nazorg te doen. Op maat werken: op verplaatsing en dus laagdrempelig, namelijk daar waar de deelnemers zich bevinden (in de gevangenis en op de betreffende werkvloer). Het vinden van een passende tewerkstelling. Werken met de verwachtingen van de verschillende betrokken partijen (gevangenis, justitie, gedetineerde en werkgever). Een grote uitdaging blijft het volgende: Het is zowel voor de gedetineerde als voor de eventueel toekomstige werkgever moeilijk om te gaan met de onzekerheid, onvoorspelbaarheid en de wachttijden van het justitieel systeem. o Zo is het voor een gedetineerde een voorwaarde om een werkcontract voor te leggen indien hij van de strafuitvoeringsrechtbank een goedkeuring wil voor het starten van halve vrijheid of voorwaardelijke vrijheid. Zelfs indien deze voorwaarde is vervuld, is deze beslissing onzeker en zijn er wachttijden om te verschijnen voor de rechtbank. De werkgever kan niet anders dan deze periode mee te overbruggen. o Het justitieel systeem kan zorgen dat een gedetineerde bijvoorbeeld één maand vroeger moet verschijnen dan oorspronkelijk bepaald. Dit maakt dat hij plots heel snel werk dient te vinden, met bijkomende druk en stress om de kort opgelegde deadlines te behalen. o In het geval dat een gedetineerde nog geen contract kan voorleggen, loopt hij kans om een lang uitstel van volgend voorkomen voor de strafuitvoeringsrechtbank te krijgen. Deze extra maanden werken erg in op de gemoedstoestand van de gedetineerde. Groep Intro werkt voor de uitwerking van dit project samen met VDAB, Justitie en JWW Nederlands Anderstaligen VDAB 16

17 In september 2009 werd gelijktijdig met NT2 vanuit het CVO een module opgestart die werd verzorgd door VDAB. De screening gebeurde door Het Huis van het Nederlands en naargelang de niveaubepaling kon met instappen bij CVO of VDAB. Deze opleiding zal na dit schooljaar geëvalueerd worden Project Grijkoort In augustus 2008 werd door Grijkoort Ronse een project ingediend bij sociale economie. Vanaf januari 2009 zal men over een periode van 3 jaar 5 gedetineerden vanuit de strafinrichting Oudenaarde opnemen in functie van tewerkstelling. Hierbij willen zij specifiek kijken welke (andere) methodiek wenselijk is om de doelgroep gedetineerden op de arbeidsmarkt aan de slag te krijgen. Uit een tussentijdse evaluatie bleek alvast dat het wenselijk is het overzicht te behouden van het werk dat door een veelheid van partners gebeurt. Tewerkstelling is meestal maar een facet van een ruimere waaier begeleidingen die lopende is. Afstemming is hier wenselijk Ervaringsbewijs stikken In 2009 is voor een eerste maal in de strafinrichting Oudenaarde het ervaringsbewijs stikken afgenomen. In samenwerking met IVOC en de VDAB zijn de testen voorbereid en afgenomen. Uiteindelijk is één iemand geslaagd voor het ervaringsbewijs en één iemand gedeeltelijk. Voor de toekomst wordt bekeken of deze testen nog beter kunnen ondersteund worden door eventueel een voorbereidende opleiding Werkhuizen Dit is uiteraard geen georganiseerde activiteit, maar het is wel vermeldenswaardig dat bij een aantal projecten linken gemaakt worden naar de tewerkstelling binnen penitentiaire arbeid. Vanuit het project VELCRO wordt in het kader van het uitwerken van het arbeidstraject regelmatig contact opgenomen met de verantwoordelijke van de werkplaatsen. Een tweede voorbeeld zijn de ervaringsbewijzen. Deze ervaringsbewijzen kunnen de opgedane ervaring binnen de werkplaatsen erkennen. Op deze manier kan de penitentiaire arbeid nog een zinvolle betekenis krijgen naar een toekomstige arbeidsmarkt Cultuur Culturele activiteiten Muzikale activiteiten Gitaarles Deze doorlopende activiteit kan steeds rekenen op heel wat interesse. Hiervoor wordt regelmatig met wachtlijsten gewerkt. In 2009 diende men op zoek te gaan naar een nieuwe leraar. Geen evidentie gezien de beperkte vergoeding en het grote engagement dat gevraagd wordt. Jailhouse Rocks Op initiatief van Noisegate werd via het participatiedecreet een project ingediend om met gedetineerden een muziekgroep op te richten en te werken aan eigen nummers. Qua timing was het niet evident dit nog in de planning in te bedden. Maar dergelijke kansen kunnen natuurlijk ook niet onbenut gelaten worden. Het eindresultaat is voor Creatieve activiteiten Crealessen Wekelijkse lessen die ingericht worden. Cursisten leren naar gelang het niveau basistechnieken of specifieke technieken in de teken- en schilderkunst. Er is een opdeling in twee groepen, beginners en gevorderden. De lessen worden begeleid door een lerares tekenen die voor de uren in de gevangenis een vergoeding krijgt door de strafinrichting. 17

18 The Inside Story Driemaal op een jaar wordt een krantje gemaakt door een aantal gedetineerden. Onder begeleiding van de communicatieverantwoordelijke worden een aantal redactievergaderingen gepland. Het materiaal wordt gekozen en herwerkt tot het uiteindelijke resultaat. Versieren bezoekzaal Bezoek is voor veel gedetineerden heel belangrijk. Om het bezoek zo aangenaam mogelijk te maken, wordt de zaal zo aangenaam mogelijk versierd. Hierbij worden per keer een viertal gedetineerden aangesproken. Thema s zijn: Valentijn, Pasen, Moederdag, Vaderdag, Zomer, Herfst, Halloween, Sinterklaas en Kerstmis. Workshop striptekenen In het najaar 2009 werd een workshop striptekenen georganiseerd in de strafinrichting Oudenaarde. Deze sessies werden begeleid door Herr Seele. Deze workshop was een succes bij de deelnemers. De resultaten van de workshop worden in 2010 getoond in een tentoonstelling Ontspannende activiteiten Optredens Zesmaal per jaar wordt een optreden voorzien. De organisatie hiervan wordt opgenomen door de organisatieondersteuner van JWW. In samenwerking met betrokken diensten (keuken, boekhouding, ) binnen de gevangenis worden de optredens georganiseerd. Het laatste jaar zien we het aantal deelnemers dalen. Gemiddeld zijn er een 40-tal deelnemers. De laatste maanden daalt het aantal tot ongeveer Bibliotheek In het kader van de bibliotheekwerking is in 2009 heel wat voorbereidend werk gebeurd. Tot op heden is de bibliotheek in de strafinrichting niet toegankelijk. De werkwijze bestaat uit een schriftelijke catalogus waaruit men boeken kan aanvragen. Het aantal lezers is dan ook beperkt. In 2009 is het convenant afgesloten tussen de Stad Oudenaarde en de Vlaamse Overheid. In overleg met alle betrokken actoren werd de afsprakennota opgesteld voor de komende jaren. In 2009 werden de voorbereidende acties ondernomen voor de inrichting van een toegankelijke bibliotheek. De opening is voorzien voor Sociaal-culturele vormingen Persoonsgebonden vormingen Omgaan met conflictsituaties In 2009 is één reeks doorgegaan vanuit de Vuurbloem rond omgaan met conflictsituaties. Dit was een vrij stabiele groep deelnemers. Uiteindelijk behaalden vier deelnemers een attest. Omwille van de kostprijs zal deze cursus in 2010 niet georganiseerd worden. Overleven op cel Deze kortlopende vorming werd eenmaal georganiseerd in Het aantal deelnemers was vrij beperkt, namelijk vier. Deze vaste groep was wel positief over het aanbod Vormingen rond interactie Debatten Viermaal per jaar wordt er rond een bepaald thema een debat ingericht. Hierbij wordt ondermeer rekening gehouden met de interesse van de deelnemers en de 18

19 actualiteit van het moment. De begeleiding hiervan gebeurt door een medewerker van de Rode Antraciet Sport Binnen het domein sport werd in 2009 heel wat geïnvesteerd naar contacten met buitenploegen, Stad Oudenaarde, sportdienst e.d. In 2009 was er voor Oudenaarde op vlak van sport een verruiming naar samenwerking met verschillende partners. In 2009 werd door de sportfunctionaris ook bekeken om een multisportvereniging op te richten binnen de gevangenis Groepssporten Buitenploegen Binnen de gevangenis Oudenaarde is het mogelijk om vriendschappelijke matchen te spelen in de sporttakken voetbal en volleybal. In 2009 is er eenmaal een voetbalmatch doorgegaan. Curvebal In samenwerking met de Vlaamse Curvebowlfederatie werd een initiatie curvebal georganiseerd, maar door te weinig inschrijvingen is deze niet kunnen doorgaan. Streetdance De vraag naar dans was bij de gedetineerden vrij frequent te horen waardoor gezocht werd naar een initiatief binnen dit luik. In 2009 werd een initiatieworkshop met 4 momenten gepland in de gevangenis. Drie momenten hiervan zijn al doorgegaan. Eén werd verschoven naar 2010 doordat bij de planning een dubbelboeking was gebeurd met een andere activiteit. Het aantal deelnemers was echter beperkt tot gemiddeld drie. Zomerspelen Jaarlijks worden tijdens de sluiting van de werkhuizen, zomerspelen georganiseerd. De Zomerspelen biedt een groot activiteitenprogramma aan, zowel op cultureel als sportief vlak. Binnen het luik sport worden uiteenlopende sportcompetities opgezet zoals volleybal, minivoetbal, de sterkste man, dammen, tennisvoetbal, tafeltennis,.... De Zomerspelen wordt qua voorbereiding, organisatie, administratie en begeleiding voor een groot deel getrokken door de sportfatikken. Op de tweede lijn worden zij opgevolgd en gecoacht door de sportfunctionaris en de beambten van ECHO. De voorbereiding van de zomerspelen startte op 1 juni. Hierbij wordt ook jaarlijks één ontspannende beweegactiviteit ingelast. In 2009 werd gekozen voor het inhuren van een 'rodeostier'. De Zomerspelen werden op zondag 9 augustus afgesloten met een grote barbecue en bijhorende prijsuitreiking voor de eindlaureaten in de respectievelijke sportcompetities. Om de organisatie en het verloop verder te optimaliseren wordt in 2010 een draaiboek opgesteld, waarbij duidelijk vermeld staat welke dienst wat voorziet in de organisatie Individuele sporten Fitness De fitness neemt een prominente plaats in. Binnen het sportaanbod blijft dit de hoofdactiviteit. De eerste stappen naar ondersteuning van dit aanbod zijn gezet. In 2010 zal deze evolutie verder doorgezet worden. Eén startgroep zal onder begeleiding focussen op verantwoord trainen, waardoor dit aanbod kwalitatief versterkt wordt Andere B-fit In 2009 is voor de eerste maal het beweegprogramma B-fit doorgegaan. Doelstelling is om te werken aan de basisconditie en in het bijzonder te zoeken naar strategieën om regelmatig te bewegen, ook na het programma. Binnen dit programma werd samengewerkt met diverse externe organisaties (LOGO, UG, ). Gemiddeld waren er een 7-tal deelnemers. 19

20 Fitness en voeding De vormingsreeks fitness en voeding is in opdracht van De Rode Antraciet uitgewerkt door Trainingtools. Trainingtools staat ook in voor de begeleiders van de vormingsreeks. De noodzaak om deze vormingsreeks uit te werken, is dat sport en zeer specifiek fitness zeer populaire activiteiten zijn bij een grote groep van gedetineerden. Doch, er wordt vaak verkeerd getraind. Vooral bij krachttraining is dit problematisch. Daarom biedt de vormingsreeks correcte informatie over verantwoord trainen en in het bijzonder krachttraining. Daarnaast wordt ook gefocust op (sport)voeding, meer bepaald sportdranken en voedingssupplementen. Tijdens de vormingsreeks wordt de bevattelijke theorie gekoppeld aan praktijksessies. Deskundigheidsbevordering over verantwoord trainen; sensibiliseren rond een juiste trainingsopbouw en juist gebruik van sportvoeding Gemiddeld aantal deelnemers voor deze vormingsreeks was 7. In 2010 wordt bekeken deze reeks te herhalen Andere Infomoment burgerlijke partij In 2009 werd eenmaal een infomoment ingericht. Dit is zeker voldoende gezien de doelgroep vrij stabiel is. Centraal aanmeldingspunt (CAP) Vanuit De Kiem is er wekelijks een hulpverlener aanwezig voor het centraal aanmeldingspunt. Hierbij wordt een beoordeling van de aangemelde hulpvraag gemaakt met het oog op een snelle verwijzing naar een gepaste zorgmodule. Als het haalbaar is voor de CAP-werker(tijd) kunnen er opvolgingsgesprekken gebeuren ter ondersteuning en motivering van de gedetineerde. De cijfergegevens van 2009 zijn niet volledig geregistreerd. Een overzicht is te vinden bij de fiches in bijlage. Geestelijke raadslieden en moreel consulenten Volledigheidshalve wordt het werk dat door de moreel consulenten en geestelijke raadslieden gebeurt ook opgenomen. Hun opdracht is zeker een aanvulling op het overige aanbod hulp- en dienstverlening. Bovendien zijn zij ook een belangrijk kanaal bij het inzicht brengen in noden en behoeften in het kader van de hulp- en dienstverlening. Binnen de werking van de moreel consulenten wordt in de toekomst ook gewerkt aan de omkadering van de organisatie. Hierbij worden ook de mogelijkheden bekeken om te werken naar activiteiten toe Structurele werkpunten, aanbevelingen was voor de Strafinrichting Oudenaarde het eerste volledige werkjaar sinds de opstart van het strategisch plan. Dit eerste werkjaar stond voornamelijk in het kader van langere termijnplanning, evaluatie van het aanbod en het invoeren van een aantal instrumenten (evaluatieformulieren, semesterboekje, ). Een belangrijk werkpunt voor 2010 is zicht krijgen op de afstemming van het aanbod op de noden en behoeften die leven bij de doelgroep. Ook het in kaart brengen van de doelgroep maakt hier een deel van uit. Het blijft een werkpunt een gepast aanbod op maat te ontwikkelen Financieel overzicht Voor de Strafinrichting Oudenaarde is dit de eerste maal dat dergelijk overzicht wordt opgemaakt. Dit financieel overzicht is voor 2009 nog helemaal niet volledig. In 2009 werd de inbreng vanuit departement cultuur uitgebreid met de convenanten voor de bibliotheekwerking in de gevangenissen. Op vlak van sport werden de eerste stappen genomen waarbij de samenwerking met de Stad Oudenaarde en de sportraad een aantal nieuwe initiatieven zal opleveren. 20