FNLI. Actieplan Zout in Levensmiddelen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "FNLI. Actieplan Zout in Levensmiddelen"

Transcriptie

1 FNLI Actieplan Zout in Levensmiddelen datum Rijswijk, 19 december 2008

2 Inhoudsopgave FNLI... 1 ACTIEPLAN ZOUT IN LEVENSMIDDELEN... 1 INLEIDING... 2 BRONNEN VAN ZOUT/NATRIUM... 5 DOELSTELLING... 6 AANPAK VAN DE NATRIUMREDUCTIE... 7 FASE 1: VERBINTENISSEN TOT BEGIN FASE 2: BALANS OPMAKEN EN VERVOLGDOELSTELLINGEN VASTSTELLEN FASE 3: NIEUWE VERBINTENISSEN PER SECTOR... 7 BIJLAGE 1 VASTSTELLEN VAN HET UITGANGSNIVEAU (BASELINE)... 8 Productgroepen... 8 Consumptiehoeveelheden... 9 Gemiddelde natriumgehaltes en range... 9 Gemiddelde dagconsumptie en aandeel totaal... 9 Producten op Nederlandse markt vanuit het buitenland BIJLAGE 2 MONITORING BIJLAGE 3 ELEMENTEN TOOLBOX FNLI actieplan zout in levensmiddelen concept - 19 december

3 Inleiding In 2007 werd de FNLI Taskforce Zout in Levensmiddelen gelanceerd. Deze Taskforce is een initiatief van de FNLI in respons op de eind 2006 uitgebrachte Richtlijnen Goede Voeding (RGV) van de Gezondheidsraad. In tegenstelling tot eerdere voedingsadviezen waarin aandacht was opgenomen voor zout, of liever natriumchloride, was in dit advies een expliciete aanbeveling om de consumptie van zout te reduceren opgenomen. Tevens deed de Gezondheidsraad een duidelijke oproep aan het bedrijfsleven om via productherformulering en innovatie een bijdrage te leveren aan het voldoen aan de RGV. De FNLI heeft met de Taskforce Zout in Levensmiddelen en het opstellen van dit actieplan, de handschoen opgepakt. Belangrijke uitgangspunten voor de FNLI De belangrijkste uitgangspunten, van het actieplan zijn: Elke branche heeft bepaald wat een haalbaar resultaat is voor de productgroepen die onder de branche ressorteren. Elke branche(organisatie) is daarom zelf verantwoordelijk voor het bereiken van de doelstellingen van de onder deze organisatie ressorterende productgroepen. Alle relevante branches die lid zijn van de FNLI hebben zich eraan verbonden om een bepaalde vermindering van natrium te willen behalen. De natriumreducties tezamen leiden tot het reductiepercentage waaraan de FNLI zich verbindt.. De doelstellingen zijn realistisch. Zoals wellicht bekend zou de totale inname van natrium met een derde moeten worden verminderd (zie inleiding). Duidelijk is dat dit niet in één keer bereikt kan worden. Consumenten moeten wennen aan een minder zoute smaak. Consumenten gaan bijvoorbeeld zoeken naar producten die smaken zoals ze verwachten, in plaats van als flauw ervaren aangepaste varianten. Er zal dus sprake moeten zijn van een geleidelijke verlaging van het zoutgehalte over een relatief lange tijdsperiode om uiteindelijk de zoutinname substantieel te verlagen. FNLI actieplan zout in levensmiddelen concept - 19 december

4 De reductie van de hoeveelheid toegevoegd zout mag niet als consequentie hebben dat het product (op de langere termijn) minder smakelijk wordt gevonden. Als de consument varianten van producten met minder zout minder lekker vindt dan de varianten met de traditionele hoeveelheid toegevoegd zout, zal hij/zij op een bepaald moment naar alternatieven gaan zoeken waarvan de hoeveelheid toegevoegd zout niet is verminderd. Het netto gezondheidseffect is dan nul, terwijl de producenten die proberen hun producten minder te zouten, het kind van de rekening worden. Dat is absoluut niet de bedoeling. Het is daarom van belang dat zoveel mogelijk bedrijven in de verschillende sectoren meedoen aan dit proces, inclusief huismerken. Ook is het van belang dat buitenlandse producenten van in Nederland geïmporteerde producten meedoen aan de complete natriumvermindering. Het gaat om reguliere producten, niet om dieetproducten. Al vele jaren zijn er zogenoemde natriumarme producten op de markt. Deze producten zijn bestemd voor groepen mensen die een (streng) natriumbeperkt dieet voorgeschreven hebben gekregen. Deze mensen staan veelal onder (para) medische begeleiding. Van deze producten is in bepaalde gevallen niet alleen het toegevoegde natrium in de vorm van keukenzout gereduceerd of nihil, zelfs het van nature aanwezige natrium is sterk verlaagd. Dit actieplan beslaat alleen producten die zijn bestemd voor de algemene bevolking, dus de populatie die reguliere producten consumeert. Hier kunnen uiteraard personen tussen zitten die een specifiek dieet volgen, het productenpakket zelf is echter regulier van karakter en niet gerelateerd aan een bepaalde aandoening of dieet. Er is evenmin rekening gehouden met de kleine subpopulaties die diëten moeten volgen waarbij er ook op de hoeveelheid kalium, magnesium of ammonium in de voeding moet worden gelet. FNLI actieplan zout in levensmiddelen concept - 19 december

5 Verlaging in de breedte. De FNLI kiest er in haar aanpak bewust voor om de hoeveelheid natrium in de breedte naar beneden te brengen. De FNLI concentreert zich dus niet alleen op het verminderen van de hoeveelheid natrium uitsluitend in producten die een grote bijdrage leveren aan de natriuminname. Door zoveel mogelijk productcategorieën te betrekken kan op den duur bij de consument een gewenning aan een minder zoute smaak van de totale voeding optreden. Daarnaast levert een vermindering van natrium in de top 5 in totaal te weinig verlaging van de inname van natrium. De top 5 is weliswaar verantwoordelijk voor ca. 50% van de inname uit verwerkte producten, maar de andere 50% natrium zou dan buiten schot blijven. Onderscheid tussen bestaande en nieuwe producten. Dit is vanzelfsprekend, maar voor de goede orde wil de FNLI dit hier vermelden. Bij het ontwikkelen van nieuwe producten is het mogelijk om op voorhand in de receptuur rekening te houden met zo min mogelijk toevoeging van zout. Er bestaan nog geen verwachtingen ten aanzien van de smaak bij de consument. Bij bestaande producten is het vaak mogelijk een receptuuraanpassing te doen, maar dan dient men rekening te houden met die consumentenverwachtingen ten aanzien van die smaak. Een te grote afwijking ten opzichte van het originele product, zal voor veel consumenten reden zijn om een volgende keer een alternatief te zoeken met méér zout. Iedereen doet mee. Zoveel mogelijk bedrijven in de deelnemende sectoren doen mee. Deze bedrijven zijn zowel A-merkfabrikanten als producenten van huismerken. Het is daarbij essentieel dat de vermarkters van huismerken (veelal de retailbedrijven en importeurs/handelaren) hun medewerking verlenen en de gekozen doelstelling zoveel mogelijk onderschrijven. FNLI actieplan zout in levensmiddelen concept - 19 december

6 Bronnen van zout/natrium De doelstelling van dit actieplan is om het toegevoegd natriumchloride (=voornamelijk keukenzout) te verlagen. Er wordt niet naar gestreefd om het van nature in producten aanwezig natrium te verminderen. Evenmin wordt er naar gestreefd de hoeveelheden uit andere bronnen van toegevoegd natrium (bijvoorbeeld rijsmiddelen) in de voeding te verminderen. De ontwikkelingen en mogelijkheden om zullen wel kritisch worden gevolgd. Als er wat deze stoffen betreft alternatieven voorhanden zijn of komen, zal dit uiteraard worden meegenomen. Tot slot wordt er niet naar gestreefd de hoeveelheden andere zouten dan natriumchloride te reduceren. Wél kan natriumchloride worden vervangen door die zouten. FNLI actieplan zout in levensmiddelen concept - 19 december

7 Doelstelling De FNLI verbindt zich aan de volgende doelstelling. Het behalen van een gemiddelde vermindering van 12% van de hoeveelheid natriumchloride in bewerkte voedingsmiddelen begin 2010 van het productenpakket in de participerende sectoren ten opzichte van het huidige gemiddelde 1. De reductie wordt gemeten op productieniveau, af-fabriek. De vermindering wordt gerealiseerd op basis van de actieplannen van de participerende sectoren en bedrijven. Verder zal de FNLI na 2010 doorgaan met het verder verminderen van de hoeveelheid natriumchloride in verwerkte voedingsmiddelen tot uiteindelijk een gemiddelde reductie van 20-30% te bereiken in het onder de FNLI ressorterende productenpakket. De FNLI spreekt voorts haar hoop uit dat de overheid via voorlichting een verlaging van het thuisgebruik van zout zal stimuleren. 1 Uitgangsniveau zijn de cijfers in het Nederlandse Voedingsmiddelenbestand, zoals neergelegd in de NEVO tabel FNLI actieplan zout in levensmiddelen concept - 19 december

8 Aanpak van de natriumreductie Er is sprake van een fasegewijze aanpak. Hieronder wordt uiteengezet hoe de fasegewijze aanpak werkt. Fase 1: Verbintenissen tot begin 2010 Voor fase 1 hebben de relevante sectoren binnen de FNLI zich verbonden aan het behalen van bepaalde reductiepercentages begin Deze resulteren uiteindelijk in het behalen van de genoemde doelstelling over het geheel. Fase 2: Balans opmaken en vervolgdoelstellingen vaststellen. Fase 2 bestaat uit het opmaken van de balans als de eerst afgesproken verminderingen zijn behaald. Nagegaan wordt of de afspraken zijn nagekomen en of er verdere verlagingen kunnen worden behaald in de daaropvolgende jaren. De monitoring gegevens zijn leidend in het nagaan of de afspraken zijn nagekomen. Als de eerst afgesproken verminderingen niet zijn behaald, worden hiervoor onderbouwde redenen aangegeven. Zijn de afgesproken reducties behaald, dan kan worden bezien of er verdergaande doelstellingen kunnen worden opgesteld, op dezelfde wijze als dat is gebeurd bij het vaststellen van de doelstellingen voor Fase 1. Fase 3: Nieuwe verbintenissen per sector Vastleggen nieuwe doelstellingen, uitgedrukt in percentages vanaf baseline. Met daarbij, indien mogelijk, de inhoudelijke argumenten waarom men tot een bepaald percentage komt. Belangrijk in alle fasen is dat de zoutreductie enerzijds technologisch mogelijk moet zijn en anderzijds dat er ruimte wordt geboden om consumenten te laten wennen aan een minder zoute smaak. Afhankelijk van de gestelde doelstellingen, is het mogelijk dat er nog een vervolgfase zal worden ingezet. Bijlagen FNLI actieplan zout in levensmiddelen concept - 19 december

9 Bijlage 1 Vaststellen van het uitgangsniveau (baseline) Hieronder wordt de werkwijze weergegeven om tot een zinvol uitgangsniveau te komen als basis voor de te behalen reducties. Productgroepen De indeling naar productgroepen is gedaan op basis van de indeling die de branches hebben aangegeven in reactie op een eerder toegezonden inventariserende vragenlijst gecombineerd met de indeling zoals gehanteerd bij de Voedselconsumptiepeiling (VCP). In eerste instantie werden 25 productgroepen geïdentificeerd, maar deze ressorteren niet allemaal onder de FNLI. Daarom zijn er 19 productgroepen overgebleven. Deze staan hieronder opgesomd: Brood Soepen Halfharde kaas Kant- en klaar maaltijden Broodvervangers Sauzen (maaltijd sauzen en zogenoemde versiersauzen) Hartige droge snacks en noten Mosterd Koek en banket Vleessnacks Gepaneerde ragoutsnacks Salades Groenteconserven Margarines/bak- en braadproducten Ontbijtgranen Loempia s Smeltkaas Tafelzuren Zuurkool FNLI actieplan zout in levensmiddelen concept - 19 december

10 Consumptiehoeveelheden De gemiddelde consumptie per dag is vastgesteld aan de hand van de VCP Daar waar in de VCP onvoldoende was uitgesplitst binnen categorieën, is een schatting gemaakt waarbij de VCP wel het uitgangspunt bleef. Verder hebben enkele (bedrijven uit bepaalde) branches aanvullende (markt) informatie aangeleverd die ook is verwerkt in de vaststelling van de gemiddelde consumptie per dag. Het is belangrijk om de gemiddelde consumptie van producten mee te nemen bij het bepalen van de basis. Sommige productcategorieën bevatten relatief veel natrium, maar vanwege de lage consumptiehoeveelheden is de bijdrage aan de totale natriuminname relatief laag, en vice versa. Gemiddelde natriumgehaltes en range Het gemiddelde natriumgehalte per productgroep is geschat aan de hand van de NEVOtabel 2006, waarbij tevens de range is weergegeven. De range omvat de afstand tussen de laagste waarde in een bepaalde categorie en de hoogste waarde (voor zover weergegeven in de NEVO-tabel). In deze berekeningen zijn eventuele zoutreducties die reeds voor of in 2006 zijn behaald, dus reeds verdisconteerd.2 Gemiddelde dagconsumptie en aandeel totaal Op basis van de vastgestelde gemiddelde natriumgehaltes en de geconsumeerde hoeveelheden van producten is een schatting gemaakt van de huidige situatie. Hierbij zijn de productgroepen aflopend gesorteerd op basis van de percentuele bijdrage aan de zoutinname van de gemiddelde Nederlander. Deze schatting leert dat we ongeveer op een consumptie van 6,5 gram zout per dag uitkomen voor de bewerkte producten die ressorteren onder het actieplan. Dit is iets hoger dan op grond van de uitkomsten van het Doetinchem onderzoek kon worden verwacht. 3 2 Dit gemiddelde moet niet beschouwd worden als een berekend numeriek of gewogen gemiddelde. Er is echt sprake van een schatting op basis van kennis van de markt gecombineerd met de VCP en de Nevo. 3 Het getal 6,5 wordt als basis gebruikt, ook al weten we dat dit getal in werkelijkheid lager moet zijn. Uiteindelijk gaat het erom dat de hoeveelheid zout in verwerkte producten omlaag gaat. Als daarbij van dezelfde indeling en berekening wordt gebruik gemaakt in de toekomst, zal men daar toch een goede indicatie van krijgen (systematische fout die steeds hetzelfde is; de trend is dan nauwkeurig te volgen). FNLI actieplan zout in levensmiddelen concept - 19 december

11 Producten op Nederlandse markt vanuit het buitenland Voor de goede orde wordt nog vermeld dat het gehele actieplan uitsluitend van toepassing is op die bedrijven in sectoren die daadwerkelijk invloed kunnen uitoefenen op het natriumgehalte in hun producten. Producten die worden geïmporteerd via de diverse handelsstromen vallen hier buiten maar uiteraard zullen importerende bedrijven wel stimuleren dat ook in andere landen de hoeveelheid natrium in producten omlaag wordt gebracht. FNLI actieplan zout in levensmiddelen concept - 19 december

12 Bijlage 2 Monitoring Elke branche verzorgt zelf de monitoring van de hoeveelheden natrium in de onder hen ressorterende productcategorieën. De FNLI heeft echter een toolbox voor alle participerende sectoren en bedrijven ontwikkeld, waarin ook een handleiding is te vinden voor de monitoring. Het is de bedoeling dat de FNLI hierin een coördinerende rol speelt en jaarlijks hierover gegevens zal opvragen. Voor een totaaloverzicht zal gevraagd worden of de RIVM meting in Doetinchem uit 2007 medio 2010 of in 2011 kan worden herhaald. Dit zal ook gevraagd worden na fase 3 van dit actieplan. FNLI actieplan zout in levensmiddelen concept - 19 december

13 Bijlage 3 Elementen toolbox Basisdocument natriumreductie met informatie over gezondheidskundige achtergronden, de consumptie van natrium, bronnen van natrium, de natriumkalium balans en voorbeelden van de aanpak van natriumreductie in andere landen. Stappenplan voor natriumreductie. Lijst met een inventaris van mogelijkheden om natrium te vervangen. Hulpmiddel voor de opzet en uitvoering van de monitoring. Document over de (on)mogelijkheden en eventuele problemen inzake de communicatie over de natriumreductie (al dan niet via het etiket). FNLI actieplan zout in levensmiddelen concept - 19 december

FNLI. Rapportage Actieplan Zout in Levensmiddelen Fase 1

FNLI. Rapportage Actieplan Zout in Levensmiddelen Fase 1 FNLI Rapportage Actieplan Zout in Levensmiddelen Fase 1 datum Rijswijk, 11 augustus 2010 Inhoudsopgave Inhoud FNLI... 1 RAPPORTAGE ACTIEPLAN ZOUT IN LEVENSMIDDELEN FASE I... 1 1.1. INLEIDING... 3 1.2.

Nadere informatie

Oordeel inzake Voorstel ketenafspraak natriumgehalte in sauzen (CBL, FNLI, NVS) Utrecht, 14 november 2014 (laatst gewijzigd op 12 december 2014)

Oordeel inzake Voorstel ketenafspraak natriumgehalte in sauzen (CBL, FNLI, NVS) Utrecht, 14 november 2014 (laatst gewijzigd op 12 december 2014) Wetenschappelijke Advies Commissie Productverbetering Oordeel inzake Voorstel ketenafspraak natriumgehalte in sauzen (CBL, FNLI, NVS) Utrecht, 14 november 2014 (laatst gewijzigd op 12 december 2014) Inleiding

Nadere informatie

Ingediend: december Laatst gewijzigd: 12 december 2018

Ingediend: december Laatst gewijzigd: 12 december 2018 Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het gehalte aan zout, (verzadigd) vet, suiker en/of calorieën in voedingsmiddelen Ingediend: december 2018 Laatst gewijzigd:

Nadere informatie

Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het zout-, (verzadigd) vet- en suikergehalte van voedingsmiddelen

Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het zout-, (verzadigd) vet- en suikergehalte van voedingsmiddelen Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het zout-, (verzadigd) vet- en suikergehalte van voedingsmiddelen Ter beoordeling door de Wetenschappelijke Advies Commissie

Nadere informatie

Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het zout-, (verzadigd) vet- en suikergehalte van voedingsmiddelen

Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het zout-, (verzadigd) vet- en suikergehalte van voedingsmiddelen Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het zout-, (verzadigd) vet- en suikergehalte van voedingsmiddelen Ter beoordeling door de Wetenschappelijke Advies Commissie

Nadere informatie

Ingediend: maart 2019 Laatst gewijzigd: 8 maart 2019

Ingediend: maart 2019 Laatst gewijzigd: 8 maart 2019 Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het gehalte aan zout, (verzadigd) vet, suiker en/of calorieën in voedingsmiddelen Ingediend: maart 2019 Laatst gewijzigd:

Nadere informatie

Geschat effect van lagere suikergehalten in voedingsmiddelen

Geschat effect van lagere suikergehalten in voedingsmiddelen Geschat effect van lagere suikergehalten in voedingsmiddelen op de dagelijkse suikerinname in Nederland In het Akkoord Verbetering Productsamenstelling (AVP) hebben verschillende partijen afgesproken het

Nadere informatie

Oordeel inzake Ketenafspraak inzake zout in hartige diepvriessnacks (ingediend door FNLI, CBL, AKSV)

Oordeel inzake Ketenafspraak inzake zout in hartige diepvriessnacks (ingediend door FNLI, CBL, AKSV) Wetenschappelijke Advies Commissie Productverbetering Oordeel inzake Ketenafspraak inzake zout in hartige diepvriessnacks (ingediend door FNLI, CBL, AKSV) Utrecht, 15 mei 2018 (laatst gewijzigd op 31 mei

Nadere informatie

Oordeel inzake Zout (en verzadigd vet) in vleesbereidingen en -producten (ingediend door FNLI en CBL) Utrecht, 25 augustus 2016

Oordeel inzake Zout (en verzadigd vet) in vleesbereidingen en -producten (ingediend door FNLI en CBL) Utrecht, 25 augustus 2016 Wetenschappelijke Advies Commissie Productverbetering Oordeel inzake Zout (en verzadigd vet) in vleesbereidingen en -producten (ingediend door FNLI en CBL) Utrecht, 25 augustus 2016 Utrecht, 8 november

Nadere informatie

Wetenschappelijke Advies Commissie Productverbetering

Wetenschappelijke Advies Commissie Productverbetering Wetenschappelijke Advies Commissie Productverbetering Oordeel inzake Zout (en verzadigd vet) in vleesbereidingen en -producten (ingediend door FNLI en CBL) Utrecht, 25 augustus 2016 (laatst gewijzigd op

Nadere informatie

Antwoorden op vragen van WAC over zuiveldranken en -toetjes

Antwoorden op vragen van WAC over zuiveldranken en -toetjes Antwoorden op vragen van WAC over zuiveldranken en -toetjes Ad 1.1. De keuze van producten De WAC vraagt zich af in hoeverre kinderproducten wel voldoende prioriteit hebben gekregen. We zijn ons zeker

Nadere informatie

Zout (NaCl) gehalte van diverse levensmiddelen op de. Nederlandse markt (2004-2007)

Zout (NaCl) gehalte van diverse levensmiddelen op de. Nederlandse markt (2004-2007) Zout (NaCl) gehalte van diverse levensmiddelen op de Nederlandse markt (2004-2007) Voedsel en Waren Autoriteit Afdeling Signalering en Ontwikkeling Regio Zuid Thema Voeding & Gezondheid Augustus 2008 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Geschat effect van lagere zoutgehalten in voedingsmiddelen

Geschat effect van lagere zoutgehalten in voedingsmiddelen Geschat effect van lagere zoutgehalten in voedingsmiddelen op de dagelijkse zoutinname in Nederland Het Akkoord Verbetering Productsamenstelling (AVP) heeft tot doel om het voedingsmiddelenaanbod gezonder

Nadere informatie

Ter beoordeling door de Wetenschappelijke Advies Commissie Productverbetering. Versie 28 augustus 2015

Ter beoordeling door de Wetenschappelijke Advies Commissie Productverbetering. Versie 28 augustus 2015 Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het gehalte aan zout, (verzadigd) vet, suiker en/of caloriee n in voedingsmiddelen Ter beoordeling door de Wetenschappelijke

Nadere informatie

Akkoord. Verbetering Productsamenstelling

Akkoord. Verbetering Productsamenstelling Akkoord Verbetering Productsamenstelling zout, verzadigd vet, suiker (calorieën) Gezondere producten 1 kiezen kan en moet makkelijker worden voor consumenten. Een gezond voedingspatroon is belangrijk voor

Nadere informatie

Monitoring van het gehalte aan keukenzout in diverse levensmiddelen. Datum 7 maart 2011

Monitoring van het gehalte aan keukenzout in diverse levensmiddelen. Datum 7 maart 2011 Monitoring van het gehalte aan keukenzout in diverse levensmiddelen Datum 7 maart 2011 Samenvatting Een van de aandachtspunten in de nota Gezonde Voeding, van begin tot eind van de Ministeries van VWS

Nadere informatie

Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het zout-, (verzadigd) vet- en suikergehalte van voedingsmiddelen

Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het zout-, (verzadigd) vet- en suikergehalte van voedingsmiddelen Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het zout-, (verzadigd) vet- en suikergehalte van voedingsmiddelen Ter beoordeling door de Wetenschappelijke Advies Commissie

Nadere informatie

Inhoud. Samenvatting... 4 Inleiding... 9 Doel...11 Werkwijze...12 Resultaten...16 Conclusies...22 Bijlagen 1, 2 en

Inhoud. Samenvatting... 4 Inleiding... 9 Doel...11 Werkwijze...12 Resultaten...16 Conclusies...22 Bijlagen 1, 2 en Pagina 2 van 35 Monitoring van het verzadigd vet- en zoutgehalte in levensmiddelen waarvoor afspraken zijn gemaakt in het Akkoord Verbetering Productsamenstelling 2017 21 december 2017 Inhoud Samenvatting...

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 31 532 Voedingsbeleid Nr. 95 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Ingediend: maart 2019 Laatst gewijzigd: 20 maart 2019

Ingediend: maart 2019 Laatst gewijzigd: 20 maart 2019 Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het gehalte aan zout, (verzadigd) vet, suiker en/of calorieën in voedingsmiddelen Ingediend: maart 2019 Laatst gewijzigd:

Nadere informatie

Ingediend: februari Laatst gewijzigd: 2 mei 2018

Ingediend: februari Laatst gewijzigd: 2 mei 2018 Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het gehalte aan zout, (verzadigd) vet, suiker en/of calorieën in voedingsmiddelen Ter beoordeling door de Wetenschappelijke

Nadere informatie

Versie 28 augustus 2015

Versie 28 augustus 2015 Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het gehalte aan zout, (verzadigd) vet, suiker en/of calorieën in voedingsmiddelen Ter beoordeling door de Wetenschappelijke

Nadere informatie

Versie 8 augustus 2018

Versie 8 augustus 2018 Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het gehalte aan zout, (verzadigd) vet, suiker en/of calorieën in voedingsmiddelen Ter beoordeling door de Wetenschappelijke

Nadere informatie

Toelichting zoutmodule deel 3: Veranderopties

Toelichting zoutmodule deel 3: Veranderopties Toelichting zoutmodule deel 3: Veranderopties Haalbare veranderingen van voedingspatroon U hoort het de dokter of diëtist misschien nog zeggen: Het zou goed zijn als u wat minder zout zou eten? U hebt

Nadere informatie

Ingediend: juli Laatst gewijzigd 1 : 20 oktober 2017

Ingediend: juli Laatst gewijzigd 1 : 20 oktober 2017 Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het gehalte aan zout, (verzadigd) vet, suiker en/of calorieën in voedingsmiddelen Ter beoordeling door de Wetenschappelijke

Nadere informatie

Oordeel inzake Voorstel ketenafspraak normering suikers in zuiveltoetjes en zuiveldranken (FNLI, CBL, NZO)

Oordeel inzake Voorstel ketenafspraak normering suikers in zuiveltoetjes en zuiveldranken (FNLI, CBL, NZO) Wetenschappelijke Advies Commissie Productverbetering Oordeel inzake Voorstel ketenafspraak normering suikers in zuiveltoetjes en zuiveldranken (FNLI, CBL, NZO) Utrecht, 13 januari 2015 (laatst gewijzigd

Nadere informatie

Productherformulering in Nederlandse zuivel

Productherformulering in Nederlandse zuivel Productherformulering in Nederlandse zuivel Bijdrage Nederlandse zuivelsector aan het Akkoord Verbetering Productsamenstelling Inleiding Zuivel speelt een belangrijke rol in een gezond voedingspatroon

Nadere informatie

Ingediend: juli 2016

Ingediend: juli 2016 Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het gehalte aan zout, (verzadigd) vet, suiker en/of calorieën in voedingsmiddelen Ter beoordeling door de Wetenschappelijke

Nadere informatie

Analyse innovatie van producten met het Vinkje

Analyse innovatie van producten met het Vinkje Analyse innovatie van producten met het Vinkje 28 april 216 Inleiding Stichting Ik Kies Bewust heeft twee doelstellingen: 1. producenten stimuleren gezondere producten te maken, en 2. consumenten helpen

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2012 598 Besluit van 15 november 2012, houdende wijziging van het Warenwetbesluit Meel en brood inzake het maximale zoutgehalte van brood 0 Wij Beatrix,

Nadere informatie

Nutritionele kwaliteit kant-en-klaarmaaltijden (2)

Nutritionele kwaliteit kant-en-klaarmaaltijden (2) Nutritionele kwaliteit kant-en-klaarmaaltijden (2) Voedsel en Waren Autoriteit Thema Voeding & Gezondheid Augustus 2007 Samenvatting In 2006 heeft de VWA een rapport gepubliceerd over de nutritionele kwaliteit

Nadere informatie

Versie 28 augustus 2015

Versie 28 augustus 2015 Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het gehalte aan zout, (verzadigd) vet, suiker en/of calorieën in voedingsmiddelen Ter beoordeling door de Wetenschappelijke

Nadere informatie

Wetenschappelijke Advies Commissie Productverbetering

Wetenschappelijke Advies Commissie Productverbetering Wetenschappelijke Advies Commissie Productverbetering Oordeel inzake Zout en verzadigd vet in kant en klaar maaltijden (ingediend door FNLI, CBL, AKSV) Utrecht, 1 november 2016 (laatst gewijzigd op 22

Nadere informatie

Voedselconsumptie Vergelijking met de Richtlijnen goede voeding Belangrijkste bevindingen

Voedselconsumptie Vergelijking met de Richtlijnen goede voeding Belangrijkste bevindingen Voedselconsumptie 12-16 Vergelijking met de Richtlijnen goede voeding 15 Het RIVM onderzoekt de voedselconsumptie in Nederland. Van ruim mensen in de leeftijd van 1 tot en met 79 jaar is van 12 tot en

Nadere informatie

Nieuwe wegen naar gezonde voeding

Nieuwe wegen naar gezonde voeding Nieuwe wegen naar gezonde voeding 1 Wat eten we en wordt het beter? Matthijs van den Berg Hoofd van het Centrum Voeding, Preventie en Zorg bij het RIVM. 2 Wat eten we en wordt het beter? Matthijs van den

Nadere informatie

Ingediend: 22 maart Laatst gewijzigd: 9 juni 2017

Ingediend: 22 maart Laatst gewijzigd: 9 juni 2017 Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het gehalte aan zout, (verzadigd) vet, suiker en/of calorieën in voedingsmiddelen Ter beoordeling door de Wetenschappelijke

Nadere informatie

Ingediend: 5 oktober Oosterse maaltijden Italiaanse maaltijden

Ingediend: 5 oktober Oosterse maaltijden Italiaanse maaltijden Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het gehalte aan zout, (verzadigd) vet, suiker en/of calorieën in voedingsmiddelen Ter beoordeling door de Wetenschappelijke

Nadere informatie

Q&A Zout en suikerreductie groenteconserven

Q&A Zout en suikerreductie groenteconserven Q&A Zout en suikerreductie groenteconserven 1. Wat is het nieuws rondom zout- en suikerreductie van groenteconserven? Vanaf de oogst van 2017 en 2018 hanteren producenten van groenteconserven en supermarkten

Nadere informatie

Z O U T : TOP? ZOUT : STOP!

Z O U T : TOP? ZOUT : STOP! ZOUT : STOP! ZOUT : TOP? Zout, wat is dat nu eigenlijk? In feite is het zout dat we in onze voeding gebruiken natriumchloride of NaCl. Het element dat in deze formule voor problemen zorgt, is het natrium.

Nadere informatie

Natriumbeperkt dieet Radboud universitair medisch centrum

Natriumbeperkt dieet Radboud universitair medisch centrum Natriumbeperkt dieet U heeft het advies gekregen om een natriumbeperkt dieet te volgen. Deze brochure geeft u nadere informatie en voedingsadviezen. Heeft u na het lezen van deze tekst nog vragen dan

Nadere informatie

Zesde Landelijke Steekproef Zoutgehalte in Brood 2015. NVB Wageningen

Zesde Landelijke Steekproef Zoutgehalte in Brood 2015. NVB Wageningen Zesde Landelijke Steekproef Zoutgehalte in Brood 2015 NVB Wageningen NVB Postbus 360 6700 AJ WAGENINGEN Referentie: KC-21417-ZsPr/JeSa/361010 Wageningen, 26 mei 2015 Rapport betreffende Zesde Landelijke

Nadere informatie

Ingediend: 6 oktober Laatst gewijzigd: 20 oktober 2017

Ingediend: 6 oktober Laatst gewijzigd: 20 oktober 2017 Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het gehalte aan zout, (verzadigd) vet, suiker en/of calorieën in voedingsmiddelen Ter beoordeling door de Wetenschappelijke

Nadere informatie

Monitoring van het gehalte aan keukenzout in diverse levensmiddelen

Monitoring van het gehalte aan keukenzout in diverse levensmiddelen Monitoring van het gehalte aan keukenzout in diverse levensmiddelen Factsheet Project ZD 64 Voedsel en Waren Autoriteit Warenklachtenlijn VWA: (8) 488 E-mail : info@vwa.nl Internet : www.vwa.nl SAMENVATTING

Nadere informatie

Nederlands vlees wordt minder zout. : Zo zout wordt het gegeten. week mei 2013 C

Nederlands vlees wordt minder zout. : Zo zout wordt het gegeten. week mei 2013 C Nederlands vlees wordt minder zout : Zo zout wordt het gegeten In nagenoeg al ons eten zit zout. De belangrijkste bronnen van zout in onze voeding zijn de bewerkte producten. Geschat wordt dat deze voor

Nadere informatie

Bijdrage (%) van maaltijden aan de consumptie van groepen

Bijdrage (%) van maaltijden aan de consumptie van groepen Tabel 25 Bijdrage (%) van maaltijden aan de consumptie van groepen voedingsmiddelen Project : Basis rapportage VCP (SAS) Weergave: Gewogen, vast aantal van 2 dagen, naar gebruik van consumptietypering

Nadere informatie

Ingezonden commentaren op het openbare concept van het achtergronddocument Natrium

Ingezonden commentaren op het openbare concept van het achtergronddocument Natrium Ingezonden commentaren op het openbare concept van het achtergronddocument Natrium De volgende organisaties hebben commentaar ingestuurd: Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie Rijksinstituut voor

Nadere informatie

Minder zout in uw voeding

Minder zout in uw voeding Minder zout in uw voeding Albert Schweitzer ziekenhuis mei 2011 pavo 0922 Inleiding U heeft het advies gekregen om minder zout in uw voeding te gaan gebruiken. In deze folder leggen we uit waarom en hoe

Nadere informatie

Bijdrage (%) van de tussendoortjes aan de consumptie van productgroepen in drie voedselconsumptiepeilingen

Bijdrage (%) van de tussendoortjes aan de consumptie van productgroepen in drie voedselconsumptiepeilingen Tabel 18 Bijdrage (%) van de tussendoortjes aan de consumptie van productgroepen in drie voedselconsumptiepeilingen Bijdrage (%) van tussendoortjes aan de consumptie van groepen voedingsmiddelen bij de

Nadere informatie

Monitoring van het gehalte aan keukenzout in diverse levensmiddelen Datum 13 april

Monitoring van het gehalte aan keukenzout in diverse levensmiddelen Datum 13 april Monitoring van het gehalte aan keukenzout in diverse levensmiddelen 2014 Datum 13 april 2015 1 Monitoring van het gehalte aan keukenzout in diverse levensmiddelen 2014 13 april 2015 Inhoud Samenvatting...

Nadere informatie

Diewertje Sluik, Edith Feskens

Diewertje Sluik, Edith Feskens Nutriëntendichtheid van basisvoedingsmiddelen Diewertje Sluik, Edith Feskens NZO Symposium, 21 November 2013 Inhoud Kwaliteit van voeding meten: dieetscores/indexen Nutrient profiling Nutriëntendichtheid

Nadere informatie

Voedselconsumptie Vergeleken met de Richtlijnen goede voeding Belangrijkste bevindingen

Voedselconsumptie Vergeleken met de Richtlijnen goede voeding Belangrijkste bevindingen Voedselconsumptie 212-214 Vergeleken met de Richtlijnen goede voeding 215 Het RIVM onderzoekt de voedselconsumptie in Nederland. Deze factsheet geeft in het kort weer hoe volwassenen (19-79 jaar) in de

Nadere informatie

Consumptie van suikers in Nederland Deel 3: verborgen suikers

Consumptie van suikers in Nederland Deel 3: verborgen suikers Factsheet Consumptie van suikers in Nederland Deel 3: verborgen suikers Wat is de inname van verborgen suikers door de Nederlandse bevolking? Resultaten uit de Nederlandse Voedselconsumptiepeiling 2007-2010.

Nadere informatie

Risicobeoordeling van lange-termijn inname van fipronil via de consumptie van ei en ei-producten

Risicobeoordeling van lange-termijn inname van fipronil via de consumptie van ei en ei-producten Risicobeoordeling van lange-termijn inname van fipronil via de consumptie van ei en ei-producten Datum: 26-09-2018 Versie: definitief Onderwerp De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft fipronil

Nadere informatie

Pilot studie LOSA. Interne geneeskunde / Nefrologie. Persoonlijk boekje. Persoonlijk voedingsboekje. Naam. Geboortedatum. Adres. Postcode.

Pilot studie LOSA. Interne geneeskunde / Nefrologie. Persoonlijk boekje. Persoonlijk voedingsboekje. Naam. Geboortedatum. Adres. Postcode. Interne geneeskunde / Nefrologie Pilot studie LOSA Persoonlijk boekje Persoonlijk voedingsboekje Naam Geboortedatum Adres Postcode Woonplaats Telefoonnummer Bellen in NOOD Huisarts Cardioloog / Internist-

Nadere informatie

Monitoring van het gehalte aan keukenzout in diverse levensmiddelen 2011. Datum 2 juli 2012

Monitoring van het gehalte aan keukenzout in diverse levensmiddelen 2011. Datum 2 juli 2012 Monitoring van het gehalte aan keukenzout in diverse levensmiddelen 2011 Datum 2 juli 2012 Monitoring van het gehalte aan keukenzout in diverse levensmiddelen 2011 2 juli 2012 Inhoud Samenvatting... 5

Nadere informatie

Een hoge bloeddruk. Even voorstellen. WS Een hoge bloeddruk, de ongezouten feiten 5 en 13 november 2014. RCH Sandwich 2014 1. De ongezouten feiten

Een hoge bloeddruk. Even voorstellen. WS Een hoge bloeddruk, de ongezouten feiten 5 en 13 november 2014. RCH Sandwich 2014 1. De ongezouten feiten Een hoge bloeddruk De ongezouten feiten Even voorstellen Maaike Boogers Diëtiste Leonie Tromp Huisarts Tilburg Kaderarts Hart-, en Vaatziekten 2 1 Onze patiënt Leeftijd; 48 jaar BMI 44 (1.80 m, 142.5 kg)

Nadere informatie

Versie 28 augustus 2015

Versie 28 augustus 2015 Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het gehalte aan zout, (verzadigd) vet, suiker en/of calorieën in voedingsmiddelen Ter beoordeling door de Wetenschappelijke

Nadere informatie

Monitoring van het gehalte aan keukenzout indiverse levensmiddelen Datum 21 december 2017

Monitoring van het gehalte aan keukenzout indiverse levensmiddelen Datum 21 december 2017 Monitoring van het gehalte aan keukenzout indiverse levensmiddelen 2017 Datum 21 december 2017 Monitoring van het gehalte aan zout in diverse levensm ddelen 2017 21 december 2017 Inhoud Samenvatting...

Nadere informatie

Zoutbepaling. Martine Leuvelink. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/60936

Zoutbepaling. Martine Leuvelink. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/60936 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Martine Leuvelink 04 maart 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/60936 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.

Nadere informatie

Spreekbeurt over ZOUT

Spreekbeurt over ZOUT Wat is zout? Zout zit in bijna alle voedingsmiddelen die we eten. Zelfs in die producten waarin je het helemaal niet verwacht, zoals zoete koeken en zoete drop. Zout geeft smaak aan het eten. En het zorgt

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 18 maart 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 18 maart 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 25 VX Den Haag T 070 340 79 F 070 340 78 34

Nadere informatie

De vetzuursamenstelling van producten vleesbereiding en vleesproducten. Datum 7 oktober 2013

De vetzuursamenstelling van producten vleesbereiding en vleesproducten. Datum 7 oktober 2013 De vetzuursamenstelling van producten vleesbereiding en vleesproducten Datum 7 oktober 2013 De vetzuursamenstelling van producten vleesbereiding en vleesproducten 27 februari 2013 Inhoud Samenvatting...

Nadere informatie

Natrium en verzadigd vet in beeld Veranderingen in samenstelling van voedingsmiddelen in 2012. RIVM briefrapport 350022002/2013 E.H.M. Temme et al.

Natrium en verzadigd vet in beeld Veranderingen in samenstelling van voedingsmiddelen in 2012. RIVM briefrapport 350022002/2013 E.H.M. Temme et al. Natrium en verzadigd vet in beeld Veranderingen in samenstelling van voedingsmiddelen in 2012 RIVM briefrapport 350022002/2013 E.H.M. Temme et al. NATRIUM EN VERZADIGD VET IN BEELD Veranderingen in de

Nadere informatie

Concrete resultaten en doelstellingen op het gebied van zoutverlaging

Concrete resultaten en doelstellingen op het gebied van zoutverlaging Concrete resultaten en doelstellingen op het gebied van zoutverlaging Branches De AKSV heeft in 2008 een plan van aanpak opgesteld. In juni/juli 2009 is een monitoringsonderzoek gehouden. Besloten is toen

Nadere informatie

Belangrijkste bevindingen

Belangrijkste bevindingen gram/dag tijdens ontbijt A. van Leeuwenhoeklaan 9 3721 MA Bilthoven Postbus 1 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl KvK Utrecht 30276683 T 030 274 91 11 F 030 274 29 71 info@rivm.nl Belangrijkste bevindingen Ontbijtgewoonten

Nadere informatie

Richtlijnen Assortimentskeuze De 1 e Fase op weg naar de gezonde kantine

Richtlijnen Assortimentskeuze De 1 e Fase op weg naar de gezonde kantine Richtlijnen Assortimentskeuze De 1 e Fase op weg naar de gezonde kantine Voorlopig achtergrond document tbv Criteria Brons voor de sportkantine februari 2014 Achtergrond Er zijn veel locaties die voedingsmiddelen

Nadere informatie

Zevende en achtste Landelijke Steekproef Zoutgehalte in Brood NVB Wageningen. December 2016

Zevende en achtste Landelijke Steekproef Zoutgehalte in Brood NVB Wageningen. December 2016 Zevende en achtste Landelijke Steekproef Zoutgehalte in Brood 2016 NVB Wageningen December 2016 Inhoud 1. INLEIDING... 3 2. METHODIEK ZEVENDE EN ACHTSTE LANDELIJKE STEEKPROEF ZOUTGEHALTE IN BROOD... 3

Nadere informatie

Opzouten met Acrylamide. NVWA, onderzoek voeding en contaminanten

Opzouten met Acrylamide. NVWA, onderzoek voeding en contaminanten Opzouten met Acrylamide NVWA, onderzoek voeding en contaminanten Inleiding; NVWA, Project zoutreductie in levensmiddelen op de Nederlandse markt. Project reductie acrylamide in levensmiddelen. 3 Bekend

Nadere informatie

standaard gebruikers Voedingsmiddel gemiddelde afwijking aantal [%] Overigen 112 92 4952 83 td ochtend 0 4 6 0 td middag 1 7 49 1 td avond 1 11 63 1

standaard gebruikers Voedingsmiddel gemiddelde afwijking aantal [%] Overigen 112 92 4952 83 td ochtend 0 4 6 0 td middag 1 7 49 1 td avond 1 11 63 1 Tabel 24 Dagelijkse consumptie van groepen voedingsmiddelen door diverse bevolkingsgroepen naar tussendoorgebruik (berekening bij gebruikers van tussendoortjes) Project : Basis rapportage VCP (SAS) Weergave:

Nadere informatie

De vetzuursamenstelling van producten hartige snacks - groot. Datum 8 april 2014

De vetzuursamenstelling van producten hartige snacks - groot. Datum 8 april 2014 De vetzuursamenstelling van producten hartige snacks - groot Datum 8 april 2014 De vetzuursamenstelling van producten hartige snacks (groot) 28 augustus 2013 Inhoud Samenvatting... 4 Inleiding... 6 Doel...

Nadere informatie

Monitoring van het gehalte aan keukenzout in diverse levensmiddelen 2012. Datum 10 februari 2013

Monitoring van het gehalte aan keukenzout in diverse levensmiddelen 2012. Datum 10 februari 2013 Monitoring van het gehalte aan keukenzout in diverse levensmiddelen 2012 Datum 10 februari 2013 Monitoring van het gehalte aan keukenzout in diverse levensmiddelen 2012 10 februari 2013 Inhoud Samenvatting...

Nadere informatie

MEMO: Inname van vitamine K door kinderen en volwassenen in Nederland. Resultaten van VCP 2007-2010

MEMO: Inname van vitamine K door kinderen en volwassenen in Nederland. Resultaten van VCP 2007-2010 MEMO: Inname van vitamine K door kinderen en volwassenen in Nederland Resultaten van VCP 2007-2010 Colofon RIVM 2016/versie 2, augustus 2016 Delen uit deze publicatie mogen worden overgenomen op voorwaarde

Nadere informatie

Energie Management Actieplan

Energie Management Actieplan Energie Management Actieplan Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 3.0 Auteur: Mariëlle de Gans - Hekman Datum: 5 september 2017 Versie: 2.0 Status: Concept Inhoudsopgave 1 Inleiding... 2 2 Reductiedoelstellingen...

Nadere informatie

JAARVERSLAG. Koninklijke Horeca Nederland (KHN)

JAARVERSLAG. Koninklijke Horeca Nederland (KHN) AAN : Deelnemers Netwerk HP VAN : Secretariaat Netwerk HP DATUM : 30 november 2012 ONDERWERP : Overzicht voortgang 2012 deelnemers Netwerk HP Inleiding Eind 2011 hebben diverse brancheorganisaties met

Nadere informatie

2. Schijf van Vijf samengevat

2. Schijf van Vijf samengevat 2. Schijf van Vijf samengevat 2.1 De essentie van de Schijf van Vijf De Schijf van Vijf is het beeldmerk dat laat zien wat gezond eten inhoudt. Het beeldmerk wordt onderbouwd met de Richtlijnen Schijf

Nadere informatie

Claims bij levensmiddelen (2)

Claims bij levensmiddelen (2) Claims bij levensmiddelen (2) Voedsel en Waren Autoriteit Afdeling Signalering en Ontwikkeling Regio Zuid (Deel)projectnummer: ZD06D250 Thema Voeding & Gezondheid oktober 2007 Samenvatting Per 1 juli 2007

Nadere informatie

Overheid en voedingssector gaan samen voor -5% calorieën en verbeterde voeding Persconferentie 13 juni 2016

Overheid en voedingssector gaan samen voor -5% calorieën en verbeterde voeding Persconferentie 13 juni 2016 Convenant Evenwichtige Voeding: Overheid en voedingssector gaan samen voor -5% calorieën en verbeterde voeding Persconferentie 13 juni 2016 Het convenant in 4 vragen 1 Wat gebeurt er reeds in België? Wat

Nadere informatie

Consumptie van koolhydraten in Nederland

Consumptie van koolhydraten in Nederland Consumptie van koolhydraten in Nederland Caroline van Rossum 1 Inhoud Voedselconsumptie meten Inname Bronnen Waar en wanneer Verschillen in bevolking Veranderingen 2 Voedselconsumptiepeilingen Inzicht

Nadere informatie

Natriumbeperkt dieet. Afdeling Diëtetiek

Natriumbeperkt dieet. Afdeling Diëtetiek Natriumbeperkt dieet Afdeling Diëtetiek Wat doet natrium in het lichaam? Een van de belangrijkste taken van natrium in het lichaam is het regelen van de vochtbalans. Natrium is een mineraal dat zowel in

Nadere informatie

De criteria voor het 2x2 icoon kunnen als volgt worden samengevat:

De criteria voor het 2x2 icoon kunnen als volgt worden samengevat: Criteria Aantal pagina s 5 Onderwerp Bijlage II, Criteria 2x2 icoon September 2010 Criteria groenten- en fruit 2x2 icoon Binnen de voedingsrichtlijnen hebben groenten en fruit een belangrijke rol. Het

Nadere informatie

Convenant herformulering vleeswaren

Convenant herformulering vleeswaren - VNvVERENIGING VOO.R DE NEDERLANDSE VtEE$WARENINDUSTRIE Convenant herformulering vleeswaren 2013-2015 Partijen Vereniging van de Nederlandse Vleeswarenindustrie (VNV), rechtsgeldig vertegenwoordigd door

Nadere informatie

MICRONUTRIËNTEN AUTEUR

MICRONUTRIËNTEN AUTEUR MICRONUTRIËNTEN AUTEUR Sarah BEL 1. INLEIDING Voedingstoffen of nutriënten zijn bestanddelen van voedingsmiddelen die zorgen voor de groei, het herstel en het in stand houden van onze lichaamsfuncties

Nadere informatie

Wijziging Warenwetregeling Gebruik zoetstoffen in levensmiddelen

Wijziging Warenwetregeling Gebruik zoetstoffen in levensmiddelen VWS Wijziging Warenwetregeling Gebruik zoetstoffen in levensmiddelen Regeling van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 14 september 2004, nr. VGP/VL 2513770, houdende wijziging van de

Nadere informatie

CARBON FOOTPRINT CO 2 PRESTATIELADDER VOORTGANGSRAPPORTAGE KETENANALYSE RAPPORTAGE SCOPE

CARBON FOOTPRINT CO 2 PRESTATIELADDER VOORTGANGSRAPPORTAGE KETENANALYSE RAPPORTAGE SCOPE PRESTATIELADDER VOORTGANGSRAPPORTAGE KETENANALYSE RAPPORTAGE SCOPE 3 DOCUMENTNAAM AUTEUR: VERSIE: DATUM: STATUS: Voortgangsrapportage ketenanalyse KAM 22 03-08-2015 CONCEPT AUTORISATIE OPGESTELD DOOR:

Nadere informatie

RICHTLIJN 96/8/EG VAN DE COMMISSIE. van 26 februari 1996

RICHTLIJN 96/8/EG VAN DE COMMISSIE. van 26 februari 1996 Nr. L 55/22 NL I Publikatieblad van de Europese Gemeenschappen 6. 3. 96 RICHTLIJN 96/8/EG VAN DE COMMISSIE van 26 februari 1996 inzake voedingsmiddelen die zijn bestemd om in energiebeperkte diëten te

Nadere informatie

Zoutconsumptie van kinderen en volwassenen in Nederland Resultaten uit de Voedselconsumptiepeiling 2007-2010

Zoutconsumptie van kinderen en volwassenen in Nederland Resultaten uit de Voedselconsumptiepeiling 2007-2010 Zoutconsumptie van kinderen en volwassenen in Nederland Resultaten uit de Voedselconsumptiepeiling 2007-2010 RIVM rapport 350050007/2012 C.T.M. van Rossum E.J.M. Buurma-Rethans H.P Fransen J. Verkaik-Kloosterman

Nadere informatie

MEMO. Bijdrage van voedingsmiddelengroepen aan de inneming van mono- en disachariden en energie. Resultaten van VCP 2007-2010.

MEMO. Bijdrage van voedingsmiddelengroepen aan de inneming van mono- en disachariden en energie. Resultaten van VCP 2007-2010. MEMO Bijdrage van voedingsmiddelengroepen aan de inneming van mono- en disachariden en energie Resultaten van VCP 2007-2010 Pagina 1 van 19 Colofon RIVM 2013 Delen uit deze publicatie mogen worden overgenomen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 32 793 Preventief gezondheidsbeleid Nr. 288 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede

Nadere informatie

Belangrijkste bevindingen

Belangrijkste bevindingen A. van Leeuwenhoeklaan 9 3721 MA Bilthoven Postbus 1 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl KvK Utrecht 30276683 T 030 274 91 11 F 030 274 29 71 info@rivm.nl Belangrijkste bevindingen Verandering in consumptie

Nadere informatie

Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het zout-, (verzadigd) vet- en suikergehalte van voedingsmiddelen

Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het zout-, (verzadigd) vet- en suikergehalte van voedingsmiddelen Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het zout-, (verzadigd) vet- en suikergehalte van voedingsmiddelen Ter beoordeling door de Wetenschappelijke Advies Commissie

Nadere informatie

Van Richtlijnen Goede Voeding naar de Schijf van Vijf en diëtistenpraktijk Andrea Werkman

Van Richtlijnen Goede Voeding naar de Schijf van Vijf en diëtistenpraktijk Andrea Werkman Van Richtlijnen Goede Voeding naar de Schijf van Vijf en diëtistenpraktijk Andrea Werkman Logischer voor diëtist? Is het logischer geworden door uit te gaan van voedingsmiddelen? De aandacht voor voedingsmiddelen

Nadere informatie

Warenwetbesluit Toevoeging micro-voedingsstoffen aan levensmiddelen Geldend van t/m heden

Warenwetbesluit Toevoeging micro-voedingsstoffen aan levensmiddelen Geldend van t/m heden Warenwetbesluit Toevoeging micro-voedingsstoffen aan levensmiddelen Geldend van 14-11-2014 t/m heden Besluit van 24 mei 1996, houdende het Warenwetbesluit Toevoeging micro-voedingsstoffen aan levensmiddelen

Nadere informatie

De voedingsdriehoek. Wat en hoe?

De voedingsdriehoek. Wat en hoe? De voedingsdriehoek Wat en hoe? Wat haal je uit de posters Vind je gezonde voeding belangrijk? Ben je op de hoogte van wat gezonde voeding wel en niet is? Vind je van jezelf dat je gezond eet? Gaat gezond

Nadere informatie

FAQ productinformatie en levensmiddelenwetgeving

FAQ productinformatie en levensmiddelenwetgeving Inleiding In deze factsheet van Zeelandia wordt achtergrondinformatie gegeven over een aantal veel gebruikte voedingsclaims, beweringen en levensmiddelenwetgeving gerelateerde onderwerpen. Inhoud: 1. Vezels

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 32 793 Preventief gezondheidsbeleid Nr. 162 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der

Nadere informatie

3.1 Inleiding 67 3.2 Suiker en suikers

3.1 Inleiding 67 3.2 Suiker en suikers INHOUD 13 17 1.1 Inleiding 17 1.2 Definitie van vet 18 1.2.1 Structuur van vet 18 1.2.2 Vetzuurgroepen 19 1.2.3 Oorsprong van vet 23 1.3 Aanwezigheid van vet in levensmiddelen 24 1.3.1 Onverzadigde vetzuren

Nadere informatie

Kaliumverrijkt voedingsadvies

Kaliumverrijkt voedingsadvies Kaliumverrijkt voedingsadvies Wat doet kalium in het lichaam? Kalium heeft een belangrijke rol bij de bloeddruk en het doorgeven van prikkels naar het zenuwstelsel. Het zorgt tevens voor het samentrekken

Nadere informatie

Energiemanagement actieplan 2017

Energiemanagement actieplan 2017 Energiemanagement actieplan 2017 Energie Management Actieplan 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Reductiedoelstellingen 4 2.1 Bedrijfsdoelstelling 4 2.2 Scope 1 4 2.3 Scope 2 4 3. Plan van Aanpak 5 3.1

Nadere informatie

Energie Management Actieplan

Energie Management Actieplan Energie Management Actieplan Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 3.0 Auteur: Mariëlle de Gans - Hekman Datum: 30 september 2015 Versie: 1.0 Status: Concept Inhoudsopgave 1 Inleiding...2 2 Reductiedoelstellingen...3

Nadere informatie