Muziek. Kraftwerk Autobahn. Eddie Vedder: Society. Django Reinhardt: Minor Swing

Transcriptie

1

2 Muziek Kraftwerk Autobahn Eddie Vedder: Society Django Reinhardt: Minor Swing

3 Seksualiteit en seksuele gezondheid bespreken als hulpverlener. Impact op seksualiteit COMBINATIEPREVENTIE: GEDRAGSMATIGE ASPECTEN ZORG VOOR MENSEN MET HIV Tom Platteau DEPARTMENT OF CLINICAL SCIENCES

4

5

6

7

8 Counseling praten over seks Preventie Preventie bij groepen met verhoogd risico Positieve preventie: risico op transmissie Zorg Kwaliteit van leven bij mensen met hiv: seksuele klachten

9 Belang van praten over seks Seksuele counseling (basis) voor elke hulpverlener: Wat is seksualiteit? Hoe verloopt seksualiteit? Welke seksuele problemen komen voor? Seksualiteit en hiv Specialistische en specifieke hulpverlening

10 Seks en seksualiteit DE SEKSUELE RESPONSCYCLUS

11 Hoeveel keer heeft de gemiddelde Vlaming seks? A. < 1 keer per maand B. 1x / maand 1x / week C. 1x / week D. 2 x / week E. Minstens 3x / week

12 Frequentie: Durex (2005): 106 keer per jaar (= 8.8 / maand) Sexpert (n=1332 seksueel actieve respondenten): < 1x / week: 39,6% 1-2x / week: 40,8% > 2x / week: 19,6% Frequentie neemt af, voornamelijk door relatieduur (minder door leeftijd)

13 Masters & Johnson, 1966/1970 Observatie; seksueel goed functionerende koppels 4 fasen:

14 Helen Kaplan, 1977 Psychologisch georiënteerd Toevoeging fase verlangen

15 Biopsychosociale visie op seks 3 componenten: Biomedisch: urologische / gynaecologische / andere aandoeningen Psychologisch: cognitieve en emotionele verwerking van seksuele prikkels Sociaal: relatie en sociale context Achtergrond van hulpverlener bepaalt (te) vaak de visie Verlangen opwinding orgasme niet lineair sequentieel Seksueel systeem geactiveerd bij prikkel(verwerking) Ook al is zin niet aanwezig, zin komt vaak door het te doen Verlangen ondergeschikt aan opwinding

16

17 Seksuele problemen mogelijk in elke fase van de cyclus Verschil klacht vs. klacht + lijdensdruk Verlangen: Vrouwen: 20% - 30%; halvering indien lijdensdruk Mannen: 0% - 3% Opwinding: Vrouwen: 11% - 31%; aanzienlijke vermindering indien lijdensdruk Mannen: 14% (stijgt met leeftijd; hinder daalt met leeftijd) Orgasme: Vrouwen: 26% van de vrouwen; 10% hinder Mannen: 3% van de jarigen

18 Seksualiteit in de hulpverlening PRATEN OVER SEKS

19 Oefening Per tafel Vertellen over: Wanneer heb je de laatste keer seks gehad? Met wie? Vaste of occasionele partner? Had je orale / vaginale / anale seks? Kwam je tot orgasme?

20 Seksuele counseling en sekstherapie Seksuele counseling: 1 ste lijn Praten over seks Educatie: basisinformatie Adviezen + verwijzing Behandeling: 2 de lijn Bij comorbiditeit Bij gecompliceerde problemen

21 Seksualiteit en hiv

22 Gecompliceerde relatie hiv / seks Veel mensen hebben hiv opgelopen via seksueel contact Bij seks confrontatie met hiv Angst om partner te besmetten Seks wordt gecompliceerder (condoom)

23 Seksuele activiteit bij hiv Na diagnose: minder / geen seks Verwerkingsproces (depressieve symptomen) Angst om partner(s) te besmetten Afkeer van seks Later: terug seksueel actiever Angstreductie, stapsgewijs seksleven opbouwen Belang van ondersteuning in veiliger vrijen

24 Quality of life Positieve preventie

25 Seksuologische consultaties

26 Specifieke aanpak Informatie en educatie Achtergrond (niet enkel seksueel, maar breder) Open gesprek over motivatie, doelstellingen Plan van aanpak (na 1-2 gesprekken)

27 Thema s APART VERMELD, VAAK IN COMBINATIE

28 Zin in seks Niet te weinig zin, maar verschil in zin is probleem

29 Casus Irene Belgische vrouw, gehuwd, 2 kinderen; drukke job, vaak weg van huis Tevreden over seksfrequentie Echtgenoot geen job, vaak thuis Ontevreden over seksfrequentie (te weinig) Zoeken naar evenwicht Wat is haalbaar voor haar? Wat is voldoende voor hem? Alternatieven zoeken waar beiden zich in kunnen vinden: orale seks, masturbatie, etc.

30 Zin in seks Niet te weinig zin, maar verschil in zin is probleem Spontaan vs. responsief verlangen (verschil tussen mannen en vrouwen) Als zin niet aanwezig is, is er nog bereidheid om zin te krijgen? Heel vaak onderliggende klacht Medicatie Depressieve klachten Relationeel

31 Relationele aspecten Graag partner betrekken Zelfs een individueel probleem heeft een weerslag op beide partners Ook vaak secundaire klacht, als gevolg van ander probleem Communicatievaardigheden Wat gaat wel goed? Geen goed/fout, wel verbetering voor beiden

32 Casus Ben Belgische, homoseksuele man; open relatie Voelt zich goed in relatie, maar: Woonplaats: landelijk, voelt beklemmend aan Job: weinig uitdaging, afgesneden voor professionele ambitie Aantrekking tot partner verminderd Op zoek naar losse sekscontacten, soa opgelopen Reactie partner: afwijzing, verwijten Aanpak: Samen gesprek aangaan Samen zoeken hoe seksleven terug beter maken voor beiden

33 Condoomgebruik en seksueel risicogedrag

34 Seksueel risicogedrag bij hiv Mensen kennen hun hiv-status niet Schatting: 15% in Europa (ECDC) Mensen kennen hun hiv-status wel Klinisch: soa bij mensen met hiv Risicofactoren: Kennis over transmissie (ondetecteerbare VL) Rol seksueel overdraagbare infecties Depressie Middelengebruik Beperkte groep die motor is ( lifestyle )?

35 Middelengebruik en seks bij MSM Middelengebruik lijkt genormaliseerd bij relatief grote groep: Alcohol PDE5-inhibitoren Poppers Cannabis Beperkte groep MSM Wisselende seksuele partners Uitgesproken middelengebruik

36 Chemsex

37

38 Casus Bert 40-jarige man, woont in bij ouders (aparte ingang); nachtdiensten Aanleiding: met auto op het midden van een kruispunt geplukt door politie; laatste jaar 2 auto-ongevallen onder invloed Middelengebruik: Voorheen dagelijks, nu 1-2x/week (soms 2-3 dagen) GHB, speed, XTC, MDMA, Kamagra, cannabis, cocaïne, MEC3, MEC4, ketamine, Recent enkele keren slammen Aanpak Gesprekken ITG Opname UFC

39 Normalisatie van gebruik Tegenwoordig bijna niet meer mogelijk om partners te vinden die niets willen nemen Gebruik je zelf niets??? Goed bevragen van middelengebruik

40 Conclusies

41 Hoe omgaan met cliënten en hun seksualiteit Durf praten over seks Bouw hulpverleningsrelatie op met vertrouwen, neutrale, nietveroordelende houding

42 Hoe omgaan met cliënten en hun seksualiteit Begin zelf over seksualiteit en hou het bespreekbaar Herhaal informatie regelmatig Wees bewust van je non-verbale signalen Expliciteren van doelstellingen en motivatie: jouw doelstellingen en motivaties zijn niet noodzakelijk dezelfde als die van de patiënt Zo weinig mogelijk interpreteren van signalen, maar vragen, vragen, vragen

43 Tom Platteau 03/