Strategische Keuze voor de huisarts

Transcriptie

1 Strategische Keuze voor de huisarts

2 Wie ben ik? Marc Bruijnzeels PhD Politicoloog 17 jaar Erasmus MC - 10 jaar huisartsgeneeskunde (3 jaar GGD in deeltijd) - 7 jaar Beleid & Management Gezondheidszorg 5 jaar ROS directeur: Lijn 1, regio Haaglanden 6 jaar directeur Jan van Es Instituut Recent: Kwartiermaker Population Health Management, LUMC Campus Den Haag Samenwerking met Q-Consult

3 Programma 1. Trends in en rond de organisatie van de eerste lijn ( ) 2. Strategische keuzen voor de huisarts ( ) Welk gedrag hoort bij jouw keuzen? 3. Populatiegerichte zorg: zorg voor de toekomst? ( )

4 De eerstelijn heeft de wind mee Born: Brief Schippers 14 okt 2011

5 Uit de verkiezingsprogramma s

6 Uit het regeerakkoord (2012): Een derde prioriteit betreft het bevorderen van (regionale) samenwerking tussen zorgaanbieders. Dure, complexe en acute zorg willen we concentreren; minder complexe zorg organiseren we dichter bij de mensen. Beide is goed voor kwaliteit én kosten.

7 Zorgakkoord De kunst van het samenwerken Themabijeenkomst SMOEL Utrecht 29 september 2011 dr. W. Opheij

8 Hoe hebben we dit nu in Nederland in de laatste decennia gestimuleerd? Ziektespecifiek Community individuele aanpak zorgstandaarden integrale bekostiging zorggroepen integratie 1 e en 2 e lijn 1,5 e lijns centra populatie aanpak zorgprogramma s GEZ module gezondheidscentra integratie 1 e en 0 e lijn van ZZ naar GG Ondernemersrationaliteit Maatschappelijke rationaliteit

9 Integratie spiraal Samenwerking gemeente, ziekenhuis etc Regionale Zorggroep Wijkgericht Gezondheidscentrum Huisarts, assistente, poh

10 Type eerstelijns organisaties

11 De transitie Today Treating Sickness / Episodic Fragmented Care Specialty Driven (e.g. in-hospital) Treatment Reductionist based knowledge (e.g. single disease) Isolated Patient Files Fee for Service Payment for Volume Adversarial Payer-Provider Relations Everyone For Themselves Future Managing Populations Integrated Care Primary Care Driven (e.g. community-based) Prevention System based knowledge (e.g. multimorbidity) Integrated Electronic Records Shared Risk/Reward Payment for Value Cooperative Payer-Provider Relations Joint Contracting (Kodner 2009; PCPCC 2015; Plochg 2002 & 2009; Porter 2006; Ronco 2013)

12 1. Episodegericht naar populatiemanagement Nulde lijn Eerste lijn Tweede lijn DM2 CVRM?

13 Voorkomen van meerdere ziekten bij > 55 jaar

14 Transitie 2: gefragmenteerde naar geïntegreerde zorg Samenwerking, integratie, ontschotten, afstemmen, coördinatie, transmurale zorg, 1,5 lijns zorg, case management..

15 We zien allemaal iets anders

16 Gezondheid verschillend bekeken

17 De essentie van integratie (en het gedoe) Lengte van de relatie Integratie Coördinatie Afstemming Segregatie Mate van gezamenlijk beslissen P.Valentijn, S.Schepman, M.Bruijnzeels and W.Opheij (2012) Understanding Integrated care: a conceptual framework to provide coherence for research, (submitted)

18 Let op: Samenwerkeritis plaats in de voedselketen

19 Orde uit de perspectieven chaos.. Populatie (N 1) Individu (n=1) Populatie (N 1) Macro niveau (Systeem) Meso niveau (Organisatie) Meso niveau (Professional) Micro niveau (Client/ burger)

20 Transitie 3: ziektespecifiek naar mensgerichte zorg (van behandeling naar preventie) Topklinische zorg na verwijzing 3 e lijn Specialistische zorg na verwijzing 2 e lijn Eerste contact met professionele zorgsysteem 1 e lijn Open populatie 0 e lijn

21 Is het leven eenvoudig of fuzzy? Ziekte specifiek (Determinisme) Mensgericht (Inter-determinisme) X1 X Patiënt bij dokter Y Gezonde patiënt Leeftijd X2 Geslacht X4 Communicatie Y Gezonde patiënt X5 Integratie van zorg X3 Gezondheidsstatus

22 Risicostratificatie volgens Kaiser Permanente

23

24 Proeftuinen vanaf 2014 En nog veel meer onder de VWS radar!

25 Organiseer op de juiste schaal Economies of scope (kwaliteitsvoordelen) Niveau 1: Eerstelijnsvoorziening Niveau 2: Wijkgerichte Gezondheidscentra Niveau 3: Regionale Backoffice organisaties Niveau 4: Landelijke Backoffice organisaties Hoog Hoog Prevalentie Laag Laag Economies of scale (doelmatigheidsvoordelen) Lokaal (mico) Regionaal (meso) Landelijk (macro)

26 Transitie 4: Van volume- naar waarde gedreven zorg Bron: Centraal bureau voor de statistiek (CBS)

27 Twee organisatieprincipes Porteriaanse waarden Wereld is voorspelbaar Focus op gemiddelde Efficiëntie Angelsaksisch Command & control Contractueel Ketenzorg Rules are Rules Complexiteits waarden Wereld is niet voorspelbaar Focus op variatie Veerkracht Rijnlands Bonus & malus Persoonlijke verbintenis Wijkgerichte zorg Spirit of the Law

28 Het continuüm

29 Financiering

30 Effecten verschillende financieringssystemen Ogenschijnlijke kostenverhoging van integrale ketenzorg bekostiging

31 Financiering vanaf 2015 Uitgangspunten Stimuleren substitutie Zorgbehoefte centraal o.b.v. populatiekenmerken Beloning op gezondheidsuitkomsten Eenvoud en transparantie Beheersing macrokosten

32

33 Financiering op middellange termijn

34 Wijk KWADRANTENMODEL Monodisciplinair Huisartsen Het stimuleren van huisartsensamenwerkingsverbanden van 5 10 huisartsen Multidisciplinair Eerste lijn Het stimuleren van multidisciplinaire samenwerkingsverbanden van eerstelijns zorgaanbieders (incl. wijkverpleegkundigen) Regio Het stimuleren van het ontstaan en doorontwikkelen van regioorganisaties die een bredere ondersteunende en kwaliteitsverhogende rol spelen voor de huisartsen Het stimuleren van het ontstaan en doorontwikkelen van multidisciplinaire regioorganisaties die de integrale verantwoordelijkheid voor de zorg in een regio op zich kunnen nemen

35 Organisatievormen Wijk Monodisciplinair Huisartsen HOED A-HOED Multidisciplinair (Eerste lijn) Gezondheidscentra Regio Zorggroep/Huis artsenpost Koepels van gezondheidsce ntra Regionale consortia

36 De transitie Today Treating Sickness / Episodic Fragmented Care Specialty Driven (e.g. in-hospital) Treatment Reductionist based knowledge (e.g. single disease) Isolated Patient Files Fee for Service Payment for Volume Adversarial Payer-Provider Relations Everyone For Themselves Future Managing Populations Integrated Care Primary Care Driven (e.g. community-based) Prevention System based knowledge (e.g. multimorbidity) Integrated Electronic Records Shared Risk/Reward Payment for Value Cooperative Payer-Provider Relations Joint Contracting (Kodner 2009; PCPCC 2015; Plochg 2002 & 2009; Porter 2006; Ronco 2013)

37 De keuzen 1. Praktijk, Hagro, Zorggroep of Regio? 2. Reikwijdte van de samenwerking? 3. Welke cultuur past bij jou en jouw omgeving?

38 De keuzen Loyaliteit: Praktijk vs Regio? praktijk nee

39 De keuzen 1. Praktijk, Hagro, Zorggroep of Regio? 2. Reikwijdte van de samenwerking? 3. Welke cultuur past bij jou en jouw omgeving?

40 Reikwijdte van populatiemanagement

41 De keuzen Huisartsenorganisatie: praktijk vs regio? ja nee Reikwijdte van de samenwerking? breed smal

42 Randvoorwaarden Copyright 2013, Jan van Es Instituut, Kenniscentrum voor de geïntegreerde eerstelijnszorg

43 Welke rol wil je zelf spelen en laat je over aan anderen Verbeteren kwaliteit en toegankelijkheid van de dienstverlening Beleidsmakers Verbeteren marktaandeel, efficiëntie, kwaliteit Coördinatie van rollen en verantwoordelijkheden door professionele grenzen Managers Professionals Toegankelijkheid, vloeiend proces.. Patienten Copyright 2013, Jan van Es Instituut, Kenniscentrum voor de geïntegreerde eerstelijnszorg

44 De keuzen Praktijk vs Regio ja nee Reikwijdte van de samenwerking? breed smal Gewenste integratie systeem Klinisch

45 De keuzen 1. Integrator ja of nee? 2. Reikwijdte van de samenwerking? 3. Welke cultuur past bij jou en jouw omgeving?

46 Wat maakt een organisatie krachtig? Factoren binnen de organisatie: 1. Gevoeld eigenaarschap 2. Kwaliteitsbeleid als instrument voor draagvlak 3. Uitbreiding portfolio 4. Balancerend leiderschap Verbinding tussen leef- en systeemwereld

47 Wat maakt een samenwerking krachtig? Factoren tussen de organisaties: 1. Samenwerking bouw je op vertrouwen 2. Organisatie ontwikkeling komt tot stand bij innovatie en niet bij procesoptimalisatie 3. Oog voor bedrijfseconomische belangen van alle partners 4. Spelen met externe stake holders 5. Niet te veel management instrumentarium Aspecten uit analyse 70 Op Eén Lijn projecten

48 Lessons learned samenwerkingsprojecten

49 Drie vormen van logica In de literatuur is de interactie tussen de professionele en de organisatorische logica beschreven in drie strategieën: Professionele beroepsuitoefening: hierin blijven de huisartsen handelen vanuit de traditioneel professionele logica Organisationeel professionalisme: hierin zijn voor het handelen van de huisartsen de organisatieprincipes leidend Georganiseerd professionalisme: de nieuwe competenties van huisartsen zijn gevoed door zowel het professionalisme als de organisatiestrategie Aspecten uit analyse 70 Op Eén Lijn projecten

50 De keuzen Huisarts vs Regio? ja nee Reikwijdte van de samenwerking? breed smal Gewenste integratie systeem Welke cultuur past bij jou en jouw omgeving? Klinisch Georganiseerd prof prof

51 Implementeren?