Appeltje-i - Garmin outdoortoestellen donderdag8/04/10w14 16:45

Transcriptie

1 Appeltje-i, West-Vlaamse Apple-Mac-Gebruikersgroep Infosessie 8 april 2010 Begeleider Roland Vansteelandt Wandelen en fietsen met Garmin hand-gps Gebruikerservaringen met GPSmap 60 C(S)x GPS (bron Wikipedia) Het Global Positioning System (GPS) is de commerciële naam voor een wereldwijd satellietplaatsbepalingssysteem dat vanaf 1967 werd ontwikkeld voor gebruik door de Amerikaanse strijdkrachten. Officieel heet het systeem nog steeds NAVigation Satellite Time And Ranging of NAVSTAR. Met GPS werd het voor het eerst mogelijk om vrijwel overal continu te kunnen navigeren en ook nu nog is het het enige volledig operationele satellietplaatsbepalingssysteem. Het incident met de Korean Air-vlucht 007 in 1983, waarbij een Amerikaans senator omkwam, zorgde er voor dat president Ronald Reagan het GPSsysteem vrijgaf voor civiel gebruik. De nauwkeurigheid varieert afhankelijk van het gebruikte systeem en de omstandigheden van enkele tientallen meters tot enkele centimeters. GPS gebruikt 32 (bij opstart 24) verschillende satellieten die elk in een van de zes banen op km hoogte cirkelen. Deze banen zijn zodanig samengesteld dat vanaf elke plaats op aarde altijd minstens vier satellieten waarneembaar zijn. Er zijn drie signalen nodig voor een fix. Het belang van GPS is dusdanig gegroeid dat de Europese Unie besloten heeft zijn eigen systeem Galileo te lanceren, om niet afhankelijk te zijn van de Verenigde Staten. GPSmap 60 Cx Waterdichte behuizing - knoppen- en kanteltoetsnavigatie - kleurenscherm in daglicht uitstekend te lezen - 2 AA accu's voor een volle dag gebruik - intern flashgeheugen voor track- en waypuntopslag (locatiepunten) - uitbreidbaar met micro-sd-kaartjes van max. 2 Gig voor opslag Garmin(deel)kaarten - Interne SirfIII-antenne met Auto Locate Modus voor snelle fix van de satellieten - polsband - riemclip - mini-usb poort voor overdracht van/naar Mac/pc - bijkomende poort voor oudere seriële kabel naar pc-poort - poort voor externe antenne beschermhoesje en fietssteun als extra-koop. Soortgelijke outdoortoestellen GPSmap 60 (ouder toestel) heeft geen micro-sd-uitbreiding. Garmin Colorado-/Oregon-/Dakota-reeks met touchscreen ipv knoppenbediening én via Mac/pc als een externe harde schijf zichtbaar op Mac. Garmin Etrex- en Edge-reeks (fietsaanbevolen) mogelijkheid voor analyse sportieve fysieke prestaties. Track/route/gpx/gdb/kml/kmz Track en route worden wel eens verkeerd door mekaar gebruikt. Track is een opgenomen/getekend kruimelspoor, een lijn van opeenvolgende punten op een onderliggende kaart. Een track toont waar je geweest bent/ waar je kunt gaan, en kan later weer opgeroepen/uitgewisseld worden om Pagina 1 van 6

2 datzelfde parcours te volgen. Een track geeft geen aanwijzingen van de te volgen weg. Route is een opeenvolging van navigatiepunten verbonden door aanwijzingen op beschikbare wegen op een routeerbare kaart. Een route geeft aanwijzingen van de te volgen weg van startlocatie naar aankomstlocatie. Als je van een route afwijkt herberekent het toestel een andere route. Een gpx-bestand kan zowel een route als een track als een waypoint (locatiepunt) bevatten. Gpx betekent gps-exchange-formaat, uitwisselbaar bestandsformaat. Gpx vervangt het oudere gdb-bestand dat van Garmin is (was). Er is een wildgroei van gps-bestanden. Daarom werden er gps-vertaal (conversieproramma's) ontwikkeld. KMZ (gezipte KML) en KML zijn de gps-bestanden van/voor Google Earth. De essentie vanuit gebruikerservaring voor wandelen 1. Met een autonome hand-gps je exacte positie aangeduid zien via het scherm op een onderliggende kaart. 2. Een bewogen omloop vastleggen in het intern geheugen via een verzameling locatiepunten in een kruimelspoor, track geheten, gevisualiseerd op het scherm als een lijn. 3. De omloop in een gpx-bestand op je Mac overbrengen en bewaren om te visualiseren en (te bewerken) via een geëigend programma. Garmin RoadTrip/BaseCamp voor Mac of Garmin Mapsource voor pc. Ook programma's van andere ontwikkelaars, Mytracks). 4. Je laten navigeren naar een locatie met aanwijzingen- zoals autonavigatie - wegenaanduiding, afslagpijlen, geluidssignaal (door de software en de onderliggende routeerbare kaarten bepaald). 5. Een gpx-track track tekenen op je Mac met geëigende kaartsoftware. Die track inladen en als een kruimelspoor (kleurlijn) zien. Dat kruimelspoor te velde zo nauwkeurig mogelijk volgen via je positiepijltje. Een track geeft geen routeaanwijzingen, zet je niet op de juiste route. (Idem voor een gekregen track van anderen.) 6. Een route tekenen (van locatie naar locatie) op je Mac via je een routeerbare kaart. Die route inladen en met navigatieaanwijzingen zien op je onderliggende routeerbare kaart. De software bepaalt de route. Als je te velde afwijkt van de route herberekent de gps de nieuwe route naar de volgende locatie. Soortgelijk als autonavigatie. (Idem voor een gekregen route van anderen.) Een ingeladen track of route wordt in het flashgeheugen bewaard tot max 20 tracks/routes. (Uitwisbaar) 7. Garmin-toestellen werken uitsluitend met Garmin-compatibele kaarten op CD of DVD of via web of op micro-sd-kaart geleverd. Een kaart kan niet op twee toestellen geplaatst worden wegens strenge Garmin vergrendel- en ontgrendelprocedure (lock- en unlockprocedure) via een Garmin-account op de webstek. Pagina 2 van 6

3 8. Nieuwere Garminkaarten zijn nu Mac/pc compatibel - vergewis u op de cd/ dvd. Het programma Mapsource (pc) of Garmin BaseCamp/GarminRoadtrip (Mac) staat er ook op. Oudere Garminkaarten zijn alleen Mapsource (pc) compatibel en moeten eerst geconverteerd worden via een Garmin conversieprogamma op Windows om ze te kunnen zien op Mac via Basecamp of RoadTrip. 9. Garminkaarten kunnen soms wel ontgrendeld op meer dan één Mac/pc gezet worden. Dat wil daarom niet zeggen dat je die kaarten kunt overzetten op je gps-toestel. 10. Een kaart, kaartdeel, overschrijft bij het inladen op je micro-sd-kaartje het vorige ingeladen bestand dat ALTIJD de naam gmapsupp.img krijgt. Een hele stafkaart BENELUX kan op een 2 gig micro-sd-kaartje. Heel Frankrijk niet. Inladen gebeurt via Garmin RoadTrip of Garmin Basecamp op Mac of Mapsource op pc. Een kaartlezer kan via een micro-sd-adapter de micro-sd-kaartjes bevatten en op Mac/pc als een externe schijf gezien worden. (Gebruik geen oudere kaartlezers want die kunnen geen twee Gig adresseren). De formattering van een micro-sd-kaartje is FAT16 of FAT32, zoals usb-stickjes. 11. Kaarten door mij gebruikt met Mac/PC (* mijn favorieten) *CN Europe NT CityNavigator Europa - navigatiekaart Europa op huisnummerniveau. Topokaarten gebaseerd op 1/ Topokaarten zijn geen kopie van de papieren topokaarten. Er is een selectie gemaakt van de belangrijkste gegevens en die worden grafisch eenvoudiger weergegeven. Schermpje zou anders vol overbodigheden staan. Gps kan inzoomen en uitzoomen tot: 1cm op scherm is 80 m in 't veld, zeer duidelijk detail voor wandelen. *Topo BENELUX, routeerbaar, (via Mac/VMWare Fusion/WinXP/Mapsource) Zeer goede grafische interface en detail (gebouwen zijn blokjes). Na vergelijk me de andere kaarten voor mij de beste en volledigste wat paden en aardewegen betreft. Belgian Topo Map Dutch, niet routeerbaar, oudere interface minder grafisch en minder detail, geen gebouwen. Belgian Topmap Français, niet routeerbaar Topomap Belux, routeerbaar Planificateur route Belux Vélo/Piéton, routeerbare kaart met hoofdzakelijk fietspaden en fietsroutenetwerken, niet voldoende wandelpaden en aardewegen. Onroute wandelkaart 1, routeerbaar (via Mac/VMWare Fusion/WinXP/ Mapsource) *GPS TOPO 10 Nord Picardie Champagne Ardennes, routeerbaar met GRpaden aangeduid (uit de reeks van 11 Franse Topo-kaarten). Er zijn nu nieuwe Franse kaarten uit, betere grafische interface, niet meer in 11 delen. *Topo Deutschland v3 - routeerbaar, zelfs overbodig 3D-zicht Pagina 3 van 6

4 Deze *kaarten heb ik elk afzonderlijk op een micro-sd-kaartje gezet en al naar gelang de regio kan ik gewoon van kaartje wisselen. Het opladen van hele kaarten vanuit de Garmin programmatuur naar het kaartje op het gpstoestel neemt veel tijd (een uur en meer) in beslag. Vandaar die afzonderlijke micro-sd-kaartjes. Ik moet nog eens grensoverschrijdende kaartdelen laden op een micro-sdkaartje: Be+grensgebied NE, LUX, D, F. Dat kan door in RoadTrip, BaseCamp of Mapsource die kaartdelen te kiezen om in te laden. Let wel die kaarten moeten in één en hetzelfde programma zichtbaar zijn en ineens opgeladen worden en mogen niet groter zijn dan 2 Gig. Beschikbare software voor de Mac Garmin (zie (* wordt door mij gebruikt) Algemeen BaseCamp* Survey the terrain, plan your route and geotag photos on your computer and then load the data to your outdoor device with BaseCamp. RoadTrip* Helps you plan trips by letting you transfer map sets, waypoints, routes and tracks from your computer to your device. Mapinstal* onderliggend gebruikt om kaarten of kaartdelen op je gps te plaatsen met BaseCamp of RoadTrip. Garmin Communicator Plugin* Gratis internet browser plugin om met bepaalde webdiensten te communiceren die tracks of routes maken. POIlader* Gratis programma dat interessante locaties (Points Of Intrest) naar je gps kan laden. Webupdater* Gratis programma dat je gps verbindt met de Garmin webstek om je kaartmateriaal en firmware up to date te houden. Geen browser nodig. Voor training doelstellingen Garmin Connect Garmin ANT Agent Training Center Mapconvertor, pc-software voor conversie van oudere Mapsource-kaarten naar Mac. Andere programma's of webdiensten MyTracks* visualiseert gpx-bestanden op onderliggende webkaarten, koppelt foto's aan de track - Zeer aanbevolen. Denk eraan dat je schermafbeeldingen kunt maken, met die onderliggende kaarten, om een overzicht van een omloop te hebben op papier. Pagina 4 van 6

5 LoadMyTracks* Laadt gpx-bestanden van/naar gps. GPSBabel* converteert heel wat gps-bestanden naar gpx en andere bestandsformaten. Wikiloc.com*, GPSies.com*, RouteYou.com, webdiensten, verzamelplaats voor gpx-bestanden Google Earth* toont Wikiloc-tracks op de Galerie laag. Gebruikerstips Bij de start is een snelle, permanente fix krijgen afhankelijk van de bewolking, bosgebladerte en nauwe straten. Open ruimte is ideaal. Minstens drie van de 32 satellieten moeten 'zichtbaar' zijn. Ik gebruik tracks voor mijn wandelingen, geen routes. Ik moet niet geleid worden naar mijn doel. Ik moet de vrije keuze hebben te velde om af te wijken van de getekende track i.f.v. de omstandigheden die zich voordoen. Me laten navigeren via een route kan (wegens de tragere processor) minder vlot verlopen en verbruikt ook meer stroom. Een papieren stafkaart of wandelkaart is niet overbodig in vreemd terrein, wegens groter overzicht bij onverwachte hindernissen die een wijziging van de omloop nodig maken. Een waypunt maken, te velde, met de toets MARK is handig als je die locatie wilt opslaan (de start van je wandeling bijvoorbeeld, of waar je auto staat). Je kunt je gps later laten navigeren naar die locatie met het bevel: GA. Dat kan met de optie volg wegen (routeerbare kaart nodig) of zonder die optie. Dan trekt je gps een rode pijl naar je doellocatie en je kiest zelf de weg. Extra accu's meehebben te velde. Bij langere pauze's mag de gps uit. Gemeten afstand via de tripteller is niet altijd accuraat. De tripteller registreert zelfs afstand bij langere pauzes. Dat heeft te maken met de miswijzing van de gps. Miswijzing kan 4 tot 10 meter zijn. Elke seconde wordt gemeten. Ervaring leert dat in open veld beter gemeten wordt dan in bebouwde kom. De 60 Cx heeft een werkend kompas als er bewogen wordt, bij de 60Csx werkt het kompas bij stilstand. Op het einde van de tocht moet de functie track opnemen - indien ingesteld - eerst uitgeschakeld worden vooraleer het toestel uitgezet wordt. Anders trekt het toestel een rechte lijn van je eindpunt van de tocht naar de locatie waar je de gps weer aanzet (bijvoorbeed thuis). De opgenomen track zit in de buffer van het flashgegeugen en kan bewaard worden in de trackopslag. Daarna kan het buffergeheugen gewist worden. Als je veel tracks uit dezelfde buurt staan hebt in de trackopslag (tot 20), dan kies je er best voor alleen die tracks aan te vinken die je nodig hebt op je scherm. Anders is er wel wat verwarring mogelijk, zeker als je geen verschillende kleuren gebruikt hebt. Nog twee keer nadenken Is er auteursrecht/copyright op een (track van een) bestaande Pagina 5 van 6

6 wandelomloop? Grote Routepaden claimt de eigendom van een GR-wandeling. Ze geven Topogidsen uit. Het plaatsen van een track van zo'n wandeling lokt reactie uit. Westtoer claimt het initiatief van een wandeling in hun netwerk. Ze weten dat er tracks opgenomen worden en gepubliceerd worden. Ze vinden het een onbegonnen zaak om daar proceduretijd en -geld in te steken. Arcopar Rechtshulp en Rechtshulp TestAankoop vermoeden dat er, in bepaalde gevallen, misschien een auteursrecht zou kunnen zijn van wandelomlopen van initiatiefnemers. Er zijn nog geen precedenten. Het web staat vol van gpx-tracksites. Wat kan het bruikbare minimum zijn van de dure Garmin-software? Een Citynavigator Europa kaart geeft de berijdbare wegen weer. Daarbij heb je de Mac (BaseCamp) of pc software Mapsource bij. Off Road tracks vind je bij veel webdiensten. Die kun je wel op je gps zetten zonder de onderliggende topokaarten. De track zal hier en daar afwijken van de berijdbare wegen op de kaart. Geen nood: als je ter plekke bent zul je het pad/boswegel/landbouwweg zien en kunnen volgen. Nota: Je kunt een track ook opnemen te velde in een gebied waarvan je de onderliggende kaart niet hebt. Die track kun je dan thuis op je Mac en met de webdiensten visualiseren. Beschikbaar kaartmateriaal zie GPSshop.be Zeer aanbevolen documentatie (zelfs te downloaden) Demonstratie Favoriete kaarten vergelijken via BaseCamp/RoadTrip en via Mapsource Een track tekenen Een route tekenen gpx-bestanden bekijken via Mytracks Wikiloc/GPSies/RouteYou bekijken Roland Vansteelandt Pagina 6 van 6