RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK IN HET KADER VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE. 't Eikske

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK IN HET KADER VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE 't Eikske Plaats : Landgraaf LRKP nummer : Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 23 september 2016 Datum vaststelling : 2 november 2016

2 Pagina 2 van 17

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING BEVINDINGEN CONCLUSIE REACTIE VAN DE HOUDER BIJLAGE 1 OORDELEN Pagina 3 van 17

4 Pagina 4 van 17

5 1 INLEIDING Op 23 september 2016 heeft de inspectie peuterspeelzaal Eikske onderzocht. Het onderzoek is uitgevoerd vanwege het toezicht van de Inspectie van het Onderwijs op de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie (vve). Peuterspeelzaal Eikske is opgenomen in een steekproef waarbij we gegevens verzamelen over de kwaliteit van de voorschoolse educatie ten behoeve van de jaarlijkse rapportage "De staat van het onderwijs". Tijdens het onderzoek heeft de inspectie de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie beoordeeld met een set indicatoren, waarmee zij overeenkomstig de Wet op het Onderwijstoezicht (WOT) kan beoordelen of de vve-locaties op belangrijke onderdelen vve van voldoende kwaliteit biedt. Deze indicatoren hebben betrekking op: De voorwaarden voor vve De ouders De kwaliteit van de educatie Het vve-programma, zoals dat wordt aangeboden Het pedagogisch klimaat Het educatief handelen De ontwikkeling, zorg en begeleiding De kwaliteitszorg De doorgaande lijn tussen de voor- en vroegschool De resultaten van vve Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit een vve-locatiebezoek, waarbij: Documenten over planning, begeleiding en zorg zijn bestudeerd; een groepsobservatie in de vve-groep is uitgevoerd; gesprekken met de locatieleiding, ouders, pedagogisch medewerkers en de zorgcoördinator en een vertegenwoordiging van de houder zijn gevoerd. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader vve 2010 en de werkinstructie toezichtkader voor- en Pagina 5 van 17

6 vroegschoolse educatie, maart Dit document is te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 van dit rapport beschrijft de inspectie de bevindingen die uit haar onderzoek naar voren zijn gekomen. Bij de geconstateerde verbeterpunten is tevens een onderbouwing opgenomen. In hoofdstuk 3 volgt de conclusie. In hoofdstuk 4 wordt de houder van de kinderopvanglocatie uitgenodigd om kort te reflecteren op de bevindingen van de inspectie en zo mogelijk aan te geven welke kwaliteitsontwikkelingen hieraan verbonden worden. Bijlage 1 van dit rapport bevat een overzicht van de bij dit onderzoek gebruikte indicatoren en de bevindingen van de inspectie daarover. Pagina 6 van 17

7 2 BEVINDINGEN Totaalbeeld Peuterspeelzaal Eikske is in februari 2016 gestart met een vve-groep. De peuterspeelzaal is gehuisvest in het gebouw van basisschool Harlekijn in Schaesberg-Landgraaf. De vve-groep bestaat momenteel uit 14 kinderen, waarvan 6 geïndiceerd zijn als doelgroepkind. De leeftijd van de vve-kinderen varieert van 2,5 tot 4 jaar. De peutergroep is nog niet eerder door de inspectie van het onderwijs bezocht. De GGD heeft de vve-groep voor in maart 2016 bezocht. Uit het overzicht in bijlage 1 valt op te maken dat de kwaliteit van de uitvoering van voorschoolse educatie en de kwaliteit van het volgen van de ontwikkeling, de begeleiding en zorg op orde is. Dat geldt ook voor de condities waaronder voorschoolse educatie wordt aangeboden. De kwaliteit van de ouderbetrokkenheid moet op enkele onderdelen nog beter. In het korte bestaan van de vve-groep zijn de interne kwaliteitszorg en de doorgaande lijn met de basisschool nog in ontwikkeling en kennen daarom nog meerdere verbeterpunten. Tenslotte moet geconstateerd worden dat resultaten van de voorschoolse educatie niet zichtbaar gemaakt worden. Toelichting Condities De GGD Zuid-Limburg heeft in maart 2016 de vve-groep geïnspecteerd, een maand na de start. Daarbij zijn de voorwaarden voor voorschoolse educatie als positief beoordeeld. Deze oordelen zijn in dit onderzoek geverifieerd en overgenomen. Er is een wachtlijst voor deze peuterspeelzaal. Doelgroepkinderen hebben echter voorrang. De vve-groep kan beschikken over vve-opgeleide pedagogisch medewerkers. Ouders Peuterspeelzaal Eikske vindt de ontwikkeling van de kinderen een gedeelde verantwoordelijkheid van de peuterspeelzaal en ouders. Deze visie is echter niet verder uitgewerkt in concrete doelen in bijvoorbeeld het pedagogisch beleidsplan of andere relevante beleidsdocumenten. Zeker als de kenmerken van de ouderpopulatie aan verandering onderhevig zijn, is het goed om te onderzoeken wat zij nodig hebben om invulling te geven aan het educatief partnerschap en daarop planmatig actie te ondernemen. De ouders worden geïnformeerd over de peuterspeelzaal en vve bij de aanmelding en intake. De intake kan nog versterkt worden met opvallende kind- Pagina 7 van 17

8 en ontwikkelingskenmerken en de wijze waarop ouders thuis bezig zijn met de ontwikkeling van het kind. Nu zijn het nog vooral de zakelijke gegevens. Volgens de pedagogisch medewerkers nemen de ouders van de vve-groep actief deel aan activiteiten met en voor ouders. Tijdens breng- en haalmomenten spelen ouders ook met hun kinderen. Om de ouders te stimuleren om ook thuis met ontwikkelingsgerichte activiteiten bezig te zijn, biedt de peuterspeelzaal het project VVE-Thuis aan. Het project is onlangs gestart, de ouderbijeenkomst is goed bezocht en de tasjes met materialen van dit project gaan mee naar huis. Daarnaast wordt bij elk thema een themabrief met suggesties voor activiteiten en leesboekjes mee naar huis gegeven. De inhoud van deze themabrieven kan versterkt worden door ook de woorden en begrippen te noemen die centraal staan in het thema. De huidige lijst met woorden aan de muur bereikt te weinig ouders. De pedagogisch medewerkers informeren de ouders regelmatig over de ontwikkeling van hun kind, tijdens de breng- en haalmomenten en in 10-minutengesprekken, aan de hand van de observatie- en volgformulieren. De ouders met wie is gesproken zijn heel tevreden over de pedagogische warmte en veiligheid die de pedagogisch medewerkers hun kinderen bieden. Kwaliteit van de uitvoering van vve In de vve-groep wordt thematisch gewerkt, op basis van het programma Speelplezier. De thema's zijn over het jaar gepland en per week zijn de begeleide activiteiten voor de kinderen gepland. Op pedagogisch gebied worden de kinderen ondersteund en kunnen ze zich in een veilige en warme omgeving ontwikkelen. De pedagogisch medewerkers zijn er voor de kinderen, luisteren en bieden de kinderen de ruimte om hun zegje te doen. Kinderen worden ook gestimuleerd zelf initiatieven te ondernemen. Hiermee is een aangenaam klimaat gecreëerd, een voorbeeld voor andere zalen, waarin de kinderen tot ontwikkeling kunnen komen. In het educatief handelen kan de interactie met de kinderen en het uitlokken van actief woordgebruik nog versterkt worden. Het zijn toch nog vooral de pedagogisch medewerkers die aan het woord zijn. Ontwikkeling, begeleiding en zorg De brede ontwikkeling van de kinderen in de vve-groep wordt momenteel op verschillende wijzen vastgelegd. De keuzes worden volgens de locatieleiding voornamelijk bepaald door (financiële) keuzes die door de gemeente Landgraaf zijn gemaakt. Voor de doelgroepkinderen wordt het volg- en overdrachtsformulier van Speelplezier gebruikt. Bij deze kinderen worden ook de Cito-peutertoetsen taal en rekenen halverwege en aan het eind van de peuterperiode afgenomen. Voor de overige kinderen wordt slechts een Pagina 8 van 17

9 beknopter eigen observatieformulier van de organisatie gebruikt, waarin de rekenontwikkeling ontbreekt. Als voorbeeld voor andere zalen geldt de wijze waarop de pedagogisch medewerkers met vroegsignalering omgaan. Bij eerste tekenen van mogelijke vertraging of achterstand in ontwikkeling gaan de pedagogisch medewerkers over tot observatie. Ze bespreken hun indrukken en observaties met de ouders en daarna wordt samen met de ouders een voorstel van aanpak geformuleerd om de ontwikkeling te stimuleren. Indien daarbij externe hulp nodig is, wordt een zorgmelding doorgegeven aan de zorgcoördinator van de organisatie. Bij inschakelen van externe deskundigen houdt de peuterspeelzaal met hen contact en proberen bij de adviezen van hen aan te sluiten tijdens de vve-uren. Kwaliteitszorg De interne kwaliteitszorg heeft meer aandacht nodig. De verantwoordelijkheid voor een toereikende kwaliteit berust in de praktijk bij de pedagogisch medewerkers. Desondanks is het gewenst dat iemand zich gaat buigen over de vraag 'Doen wij de goede dingen en doen we die ook goed?' Het beleid rondom voorschoolse educatie bevat voldoende aanknopingspunten om te onderzoeken of de vve-groep waarmaakt wat ze ouders belooft. De huidige tevredenheidsmetingen kunnen daarbij een indicatie geven van plus- en minpunten, die verder onderzocht kunnen worden. Met de bevindingen daarvan heeft de stichting ook een evaluatie in handen waarmee ze verantwoording kan afleggen aan de subsidieverstrekker. Over resultaten van voorschoolse educatie is nog weinig gesproken, terwijl landelijk de gesprekken daarover al langer gevoerd worden. Ondanks dat de gemeente daar voor voorscholen nog geen eisen aan stelt, is het al mogelijk om daar als locatie zelf al over na te denken en te proberen daarvan een beeld te schetsen. De tevredenheidspeilingen en zaalbezoeken door de vve-coach leveren wel al punten voor de actielijst op. Vanuit deze lijst worden diverse verbeteractiviteiten ondernomen en de evaluatie daarvan is in grote lijnen terug te lezen in het jaarverslag van de organisatie. Doorgaande lijn Doordat de vve-groep nog maar kort operationeel is, moet de samenwerking met de onderbouw van basisschool Harlekijn nog groeien. Er is volgens de pedagogisch medewerkers in ieder geval een hartelijk contact en er zijn al gezamenlijke activiteiten met de kleuters uitgevoerd. Er is in ieder geval sprake van een warme overdracht van doelgroepkinderen met de basisschool. De samenwerking kan nog versterkt worden door gezamenlijk thema's te kiezen waarin samengewerkt kan worden, bij elkaar Pagina 9 van 17

10 werkbezoeken af te leggen teneinde afstemming te bereiken in het pedagogisch en educatief handelen. Daarnaast liggen er nog kansen bij het vormgeven van educatief partnerschap bij ouders en bij de afstemming van de interne begeleiding en zorg. Opbrengsten Op gemeentelijk niveau zijn er geen resultaatafspraken gemaakt voor de voorschoolse educatie. Het is daarom niet mogelijk om daarover een oordeel te geven. De peuterspeelzaal maakt de resultaten van de voorschoolse educatie ook niet zelf zichtbaar. Pagina 10 van 17

11 3 CONCLUSIE De Inspectie van het Onderwijs constateert dat de kwaliteit van de voorschoolse educatie in de vve-groep van peuterspeelzaal Eikske voor een groot deel op orde is. Uit het onderzoek is gebleken dat de vve-locatie ook nog een aantal verbeterpunten heeft. Pagina 11 van 17

12 Pagina 12 van 17

13 REACTIE VAN DE HOUDER Dit rapport beschrijft de oordelen van de inspectie over de kwaliteit van de voorschoolse educatie in peuterspeelzaal Eikske. Daarnaast heeft de inspectie de houder van de peuterspeelzaal gevraagd te reflecteren op de uitkomsten van het onderzoek en zo mogelijk aan te geven welke kwaliteitsontwikkelingen hieraan verbonden worden. Hieronder geeft de houder haar reactie: Onlangs ontvingen wij het inspectierapport van het onderzoek bij peuterspeelzaal Eikske d.d. 23 september 2016, in het kader van het toezicht van de Inspectie van het Onderwijs op de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie. Het doet ons genoegen dat u concludeert dat de kwaliteit van de voor en vroegschoolse educatie op verreweg de meeste onderdelen op deze locatie voldoende is. Dit bevestigt ons beeld dat de voortdurende inspanning en coaching die Peuterwerk landgraaf levert om te komen tot een doorlopend proces van kwaliteitsbewustwording en -verbetering, een positief effect heeft op de kwaliteit. Uiteraard stellen wij de door u aangegeven kans ter verbetering ook op prijs. Peuterspeelzaal Eikske besteedt doorlopend aandacht aan team- en individuele deskundigheidsbevordering waarbij VVE een prominente plek heeft. Uw advies nemen wij graag ter harte. Er wordt een nieuw VVE opleidingsplan en activiteitenplan voor 2017 opgesteld waarin deze verbeterpunten worden opgenomen. Ook zal er zeker extra aandacht zijn voor de verbeterpunten en aspecten m.b.t. de ouderbetrokkenheid, de interne kwaliteitszorg en doorgaande lijn met de basisschool. Het inspectierapport zal worden besproken met de teams en de oudercommissie en komt ter inzage voor de ouders op onze website. Pagina 13 van 17

14 Pagina 14 van 17

15 BIJLAGE 1 OORDELEN In de onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig. Deze kwalificatie geeft aan dat er écht iets verbeterd dient te worden. 2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn wenselijk. Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt. 3. Voldoende. 4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen. Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat andere vooren/of vroegscholen hiervan kunnen leren. Condities A0.1 Er is een recent GGD-rapport beschikbaar A2 De groepsgrootte voldoet aan de maximumeisen (voorschool) A3 Beroepskracht - kind ratio ("dubbele bezetting") Voldoende vve-tijd A4.1 De peuters volgen gedurende voldoende tijd (per week) een vve-programma op de voorschool Kwaliteit pedagogisch medewerkers A5.2 Alle beroepskrachten zijn toereikend gekwalificeerd (opleiding) A5.3 Alle beroepskrachten spreken voldoende Nederlands A5.4 Alle beroepskrachten zijn toereikend vve-geschoold A5.5 Er is een jaarlijks vve-opleidingsplan Ouders B1 B2 B3 B4 B5 B6 Gericht vve-ouderbeleid Ouders zijn vooraf adequaat geïnformeerd Intake Stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te doen Participatie in vve-activiteiten in de voorschool/vroegschool Informeren over de ontwikkeling van hun kind Pagina 15 van 17

16 Kwaliteit van de uitvoering van vve Kwaliteit van de educatie: het aangeboden programma C1.1 Een integraal vve-programma C1.2 Werken met een doelgerichte planning C1.3 Het activiteitenaanbod gericht op de taalontwikkeling is voldoende dekkend en geconcretiseerd C1.4 Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en er wordt gedifferentieerd Kwaliteit van de educatie: het pedagogisch klimaat C2.1 Het pedagogisch handelen van de pedagogisch medewerkers/ leerkrachten is respectvol C2.2 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten structureren en hanteren duidelijke pedagogische gedragsgrenzen C2.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren de sociale vaardigheden en de persoonlijke competenties van de kinderen C2.4 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de zelfstandigheid van de kinderen en tonen respect voor de autonomie van het kind C2.5 De inrichting van de ruimte is aantrekkelijk, uitdagend en spel- en taal-uitlokkend Kwaliteit van de educatie: het educatief handelen C3.1 Het educatief handelen van beide pedagogisch medewerkers/ leerkrachten is goed op elkaar afgestemd C3.2 Er worden structureel effectieve en gerichte activiteiten voor de taalontwikkeling uitgevoerd C3.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de interactie met en tussen kinderen C3.4 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren actieve betrokkenheid van de kinderen en verrijken het spelen en werken C3.5 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de ontwikkeling van aanpakgedrag (strategieën) bij de kinderen C3.6 Het gedrag van de pedagogisch medewerkers/leerkrachten met de kinderen is responsief C3.7 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stemmen de activiteiten af op verschillen in de ontwikkeling van de individuele kinderen Ontwikkeling, begeleiding en zorg Ontwikkeling, begeleiding en zorg binnen de groep Pagina 16 van 17

17 Ontwikkeling, begeleiding en zorg D1.1 Volgen van de brede ontwikkeling van alle kinderen D1.2 De begeleiding is planmatig voor: de hele groep, de kleine (tutor)groep en het individuele kind D1.3 De evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg Ontwikkeling, begeleiding en zorg in de bredere zorgketen D2.1 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten hebben een overzicht van de kinderen die zorg nodig hebben die de voorresp. vroegschool niet kan leveren, en van de aard van die zorg D2.2 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten zorgen dat kinderen aangemeld worden voor externe zorg wanneer de voor- resp. vroegschool de gewenste zorg niet kan leveren D2.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten blijven de ontwikkeling van kinderen met extra zorg bijhouden Kwaliteitszorg binnen de voor- en de vroegschool E1 E2 E3 E4 E5 Er is vve-coördinatie op de voor- resp. vroegschool De voor- resp. vroegschool evalueert de kwaliteit van vve regelmatig De voor- resp. vroegschool evalueren de resultaten van vve De voor- resp. vroegschool werkt planmatig aan vveverbetermaatregelen De voor- resp. vroegschool borgt de kwaliteit van haar vveeducatie Doorgaande lijn F1 F2 F3 F4 F5 F6 F7 Er is vve-coördinatie tussen de voor- en vroegschool Er is concreet beleid om zoveel mogelijk kinderen te laten doorstromen naar een vroegschool De voor- en vroegschool zorgen voor een warme overdracht Het aanbod van de voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd Het pedagogisch klimaat en het educatief handelen van de voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd De manier om met de ouders om te gaan op de voor- en de vroegschool is op elkaar afgestemd De interne begeleiding en zorg zijn op de voor- en vroegschool op elkaar afgestemd Pagina 17 van 17