Zwarte tatoeage- en PMU-inkten in 2015/2016 Onderzoek chemische stoffen, steriliteit en beoordeling etiket

Transcriptie

1 Zwarte tatoeageen PMU-inkten in 2015/2016 Onderzoek chemische stoffen, steriliteit en beoordeling etiket Tatoeage- en permanente make-up-inkten (verder tatoeageen PMU-inkten) moeten voldoen aan de eisen van het Warenwetbesluit tatoeagekleurstoffen (2003). Hierin staan naast de kwalitatieve chemische en microbiologische eisen ook eisen voor gegevens die op een etiket horen te staan. In 2008 is een Resolutie verschenen van de Raad van Europa (ResAP(2008)1). De eisen die hierin worden genoemd, komen in hoge mate overeen met de eisen in het Warenwetbesluit. In ResAP(2008)1 staan de aanvullende normen voor maximaal toelaatbare verontreinigingen in tatoeagekleurstoffen, zoals zware metalen en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK s) (kwantitatieve eisen). De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) voerde in 2015/2016 een onderzoek uit naar zwarte tatoeageen PMU-inkten. Het doel van het onderzoek was na te gaan of zwarte tatoeageen PMU-inkten op de Nederlandse professionele markt voldoen aan de huidige eisen en of de veiligheid van de inkten is verbeterd t.o.v. het vorige onderzoek. In deze rapportage staan de uitkomsten van het marktonderzoek over de periode 2015/2016. Ze worden vergeleken met resultaten van een monitoringsactie voor polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK s) in zwarte tatoeage-inkten in Aanleiding Op 16 april 2015 publiceerde de NVWA een rapportage op haar website over de aanwezigheid van de polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK s) in zwarte tatoeage-inkten. Het betrof een monitoring in Het onderzoek liet een hoog afwijkingspercentage ten opzichte van de wettelijke norm zien (41% voor PAK s in zwarte tatoeage-inkten). Het is ongewenst dat dit afwijkingspercentage zo hoog blijft. De NVWA wil weten of zwarte tatoeageen PMU-inkten op de Nederlandse professionele markt aan de wettelijke eisen voldoen. Op 29 juni 2015 was er een bijeenkomst met een aantal importeurs en handelaren van de tatoeageen PMU-inkten. De aanwezigen zijn geïnformeerd over de resultaten en erop gewezen dat zij zelf verantwoordelijk zijn voor de veiligheid van de tatoeageen PMU-inkten en de geconstateerde tekortkomingen op moeten lossen. De niet aanwezige importeurs en handelaren kregen het verslag van de bijeenkomst toegestuurd. Zwarte tatoeageen PMU-inkten 2015 en 2016 Pagina 1 van 8

2 Risico s In zwarte tatoeageen PMU-inkten kunnen gevaarlijke chemische stoffen zitten, zoals PAK s en zware metalen. Consumenten kunnen door het tatoeëren of het aanbrengen van de permanente make-up (PMU) worden blootgesteld aan deze stoffen. Sommige van deze stoffen kunnen kankerverwekkend (carcinogeen) zijn, beschadigen het DNA (mutageen) of hebben een schadelijk effect op de voortplanting (reprotoxisch). Een aantal stoffen is boven een bepaalde concentratie of in een aantal gevallen zelfs helemaal niet toegestaan in tatoeageen PMU-inkten. Sommige stoffen kunnen een allergische reactie veroorzaken of juist opbouwen (sensibiliserend). Deze stoffen moeten op het etiket of de verpakking worden vermeld. De mogelijke risico s verbonden aan het tatoeëren zijn door de NVWA in de campagne Think before you ink in 2015 onder aandacht van de consument gebracht. Werkwijze Producten In november en december 2015 bemonsterde de NVWA 52 verschillende zwarte tatoeageen PMUinkten (verder aangeduid als inkten ) zoals die worden aangeboden door Nederlandse importeurs en handelaren. Ter vergelijking zijn ook enkele inkten van buitenlandse leveranciers aangeschaft via internet (monsters van 1 Duitse, 2 Chinese en 1 Amerikaanse leverancier). Het betrof in totaal 27 verschillende merken. Dit zijn de meest voorkomende merken die beschikbaar zijn voor de Nederlandse tatoeageen PMU-branche. Sommige merken komen vaker voor in dit onderzoek, omdat ze door meer importeurs en handelaren worden aangeboden. De onderzoekitems en de gebruikte analysemethodes zijn aan de individuele importeurs en handelaren voorgelegd en op de website van de NVWA gepubliceerd. Daar waar de NVWA eigen analytische methodes heeft gebruikt, zijn deze gevalideerd. De documenten en foto s van de producten zijn beschikbaar op de website van de NVWA: ken-op-merknaam. De foto s vindt u in bijlage 1. Het onderzoek vond plaats in het eerste kwartaal van Vervolgens toetste de NVWA conform Verordening (EG) Nr. 764/2008 of de inkten die niet aan de Nederlandse eisen voldoen, in andere Europese landen wel legitiem in de handel zijn. Importeurs en handelaren die niet handelden conform de regelgeving zijn door de NVWA aangespoord verbeteringen door te voeren en in enkele gevallen beboet. Onderzoek Het laboratorium van de NVWA onderzocht de inkten op verschillende chemische stoffen. De eisen aan deze stoffen staan in tabel 2 vermeld. De onderzochte chemische stoffen zijn: - PAK s: de som van de gehaltes van 10 carcinogene PAK s, waarvan benzo(a)pyreen ook individueel. Deze PAK s staan genoemd in Bijlage II van Cosmetica verordening 1223/2009 (lijst van stoffen die in cosmetische producten verboden zijn). Artikel 4 onder c van het Warenwetbesluit tatoeagekleurstoffen verbiedt in tatoeagekleurstoffen de stoffen die in deze bijlage staan genoemd. De maximaal toegestane gehaltes voor benzo(a)pyreen en de som PAK s staan genoemd in ResAP(2008)1. - Zware metalen: 10 zware metalen waarvan de maximaal toegestane gehaltes in ResAP(2008)1 staan genoemd. Daarnaast is de steriliteit van de inkten beoordeeld. Daarbij is naar het totaal kiemgetal gekeken en specifiek naar de pathogenen: - Pseudomonas; - Staphylococcus aureus. Zwarte tatoeageen PMU-inkten in 2015/2016 Pagina 2 van 18

3 Deze eis staat in het Warenwetbesluit tatoeagekleurstoffen genoemd. De NVWA beoordeelde ook of het etiket de volgende verplichte gegevens, tevens afkomstig uit het Warenwetbesluit tatoeagekleurstoffen, vermeldt: - naam/adres gegevens importeur of fabrikant; - datum van minimale houdbaarheid; - batch- of codenummer; - gebruiksvoorwaarden en waarschuwingen; - ingrediëntenlijst. Zware metalen In totaal hadden 10 monsters een overschrijding van verschillende zware metalen of combinaties daarvan (oplopend tot een overtreding van waarden van 4 zware metalen in 1 monster), wat een afwijkingspercentage van 19% betekent. Er zijn 2 overtredingen geconstateerd voor het toxische element arsenicum, 3 voor het carcinogene, mutagene en reprotoxische element cadmium, 4 voor het carcinogene, reprotoxische en sensibiliserende element kobalt, 8 voor het reprotoxische element lood en 3 voor het toxische element zink. De NVWA heeft de verkoop van deze producten Er zijn geen afwijkingen gevonden voor barium, nikkel, kwik, selenium en antimoon. benzo(a)pyreen 3 geen afwijking 27 som 10 PAK's 16 arsenicum 2 cadmium 3 Resultaten 2015/2016 zink 3 lood 8 kobalt 4 30 van de 52 inkten voldoet niet aan één of meer onderzochte eisen. Dit is een afwijkingspercentage van 57%. In een product kan meer dan één afwijking voorkomen. In tabel 1 in bijlage 2 vindt u de resultaten per product. Onderzoek chemische stoffen PAK s In totaal hadden 17 inkten een overschrijding van PAK s, wat neerkomt op een afwijkingspercentage van 32%. Hiervan bevatten 3 inkten de kankerverwekkende stof benzo(a)pyreen (2 van de drie in combinatie met andere PAK s). Bij 16 geanalyseerde inkten was een overschrijding voor de som van 10 PAK s. De NVWA heeft de verkoop van deze producten per chemische stof en het aantal keer dat dit voorkwam. Microbiologisch onderzoek Twee monsters (3,5% van alle monsters) waren niet steriel. Er zijn echter geen pathogenen Pseudomonas of Staphylococcus aureus aangetroffen. totaal kiemgetal 2 geen afwijking 50 Microbiologische afwijking en het aantal keer dat dit voorkwam. Zwarte tatoeageen PMU-inkten in 2015/2016 Pagina 3 van 18

4 Etiketbeoordeling Het etiket van 19 producten voldoet niet aan de eisen. De afwijking van de totale hoeveelheid monsters is 36%. Het gaat om de verschillende combinaties van onvolledige of afwezige vermelding van de naam of handelsnaam en het adres van de producent, de datum van minimale houdbaarheid, batchcode en de ingrediëntenlijst. De NVWA heeft de verkoop van deze producten Bij 5 inkten was de ingrediëntenlijst. Dit is de overtreding van het Warenwetbesluit tatoeagekleurstoffen. De inkten met deze tekortkoming mogen niet worden verkocht, totdat het etiket wordt verbeterd. geen afwijking 31 naam/adres handelaar 10 houdbaarheid 5 batchnummer 3 ingredienten 14 per etiketonderdeel en het aantal keer dat dit voorkwam. Vergelijking resultaten van de Nederlandse en buitenlandse leveranciers Van de in totaal 52 onderzochte inkten zijn er 9 afkomstig van niet Nederlandse importeurs en handelaren. Op 1 inkt na voldoen deze inkten niet aan de in Nederland gestelde normen. Dit kan leiden tot gezondheidsrisico s (aanwezigheid van PAK s) en zelfs tot ernstige gezondheidsrisico s (aanwezigheid van hoge concentraties van lood, gecombineerd met andere zware metalen en/of PAK s). 1 van deze monsters was niet steriel. Bij gebruik van 7 van de in totaal 52 monsters is een ernstig gezondheidsrisico geconstateerd; 5 daarvan zijn afkomstig van de Chinese en Amerikaanse leveranciers. Alle door de NVWA buiten de EU bemonsterde inkten voldoen niet aan de Nederlandse eisen. Vergelijking resultaten van 2014 en huidig onderzoek 2015/2016 In 2014 onderzocht de NVWA ook de zwarte tatoeage-inkten op polycyclische aromatische koolwaterstoffen, waaronder benzo(a)pyreen. Tabel 1 in bijlage 2 geeft een vergelijking van de uitkomsten van deze marktonderzoeken van 2014 en 2015/2016. Om de vergelijking te kunnen maken, zijn voor beide onderzoeken hetzelfde uitgangspunt (grenswaarde van 2 waarbij wordt gehandhaafd) en resultaten gebruikt (een som van 10 PAK s). Het afwijkingspercentage in 2014 wordt dan 19% en in het onderzoek van 2015/ %. Uitgaande hiervan is er slechts sprake van een beperkte verbetering van de veiligheid van de inkten. Conclusie Meer dan de helft (57%) van de onderzochte zwarte tatoeageen PMU-inkten voldoet niet aan de onderzochte veiligheidseisen. Dit loopt uiteen van één individuele eis tot combinaties van verschillende eisen chemisch, microbiologisch - en etiketteringseisen. De NVWA heeft de verkoop van deze producten In 17 producten worden carcinogene polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK s), waaronder benzo(a)pyreen (individueel of samen met een of meerdere van de andere 9 PAK s) aangetroffen welke verboden zijn. De veiligheid van de zwarte inkten is wat betreft de aanwezigheid van PAK s niet significant verbeterd. In 10 producten is een te hoog gehalte zware metalen aangetroffen, waaronder arsenicum, cadmium, kobalt, lood en zink. 2 producten zijn niet steriel. De meest geconstateerde overtreding betreft foute vermeldingen op het etiket. Dit betrof 19 producten. Een fabrikant kan aan de verplichtingen voldoen door het etiket aan te passen. Zwarte tatoeageen PMU-inkten in 2015/2016 Pagina 4 van 18

5 µg/kg kve/g < 5 µg/kg < 0,5 < 2 <50 <0,2 <25 <0,2 <120 <2 <2 <2 <50 steriel BAP Som PAK's Arsenicum Barium Cadmium Kobalt Kwik Nikkel Lood Selenium Antimoon Zink Tabel 2: Resultaten aangetroffen chemische stoffen, steriliteit en etiketbeoordeling van zwarte tatoeageen PMU-inkten (Waarde in rode kleur = voldoet niet aan de gestelde eis; nd = resultaten beneden de detectiegrens (not detectable)) Merk en type steriliteit etiket Oordeel Actie NVWA Wettelijke eis Aanwezig: Adres&Plaats Houdbaarheid Batch- of codenummer Ingrediëntenlijst Waarde in eenheid Ecuri Yet Black 2, lot nr nd 0,11 nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd steriel Ecuri Black Velvet, lot nr nd 0,03 nd nd nd nd nd nd 0,21 nd nd nd steriel Derma Codes, Perfect Pigments Black#1, lot nr Nouveau Contour Grey Black (152), lot nr Nouveau Contour Black is Black (150), lot nr Nouveau Contour Lash Green/Black (170), lot nr Kuro Sumi tattoo outlining ink, lot nr. REF KSOL LOT KSOL nd 2,25 nd nd nd nd nd nd nd nd nd 1,96 steriel Adres&Plaats Verkoop is nd 0,00 nd nd nd 10,80 nd 45,63 0,11 nd nd 16,24 steriel nd 0,00 nd nd nd 10,63 nd 62,16 0,13 nd nd 17,65 steriel nd 0,02 nd nd nd 4,34 nd 19,37 0,12 nd nd 8,14 steriel nd 0,05 nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd steriel Bloodline Graywash, lot nr. BATCH#1 20 0,68 nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd > 100kve/g Ingrediëntenlijst Verkoop is Zwarte tatoeageen PMU-inkten 2015 en 2016 Pagina 5 van 8

6 BAP Som PAK's Arsenicum Barium Cadmium Kobalt Kwik Nikkel Lood Selenium Antimoon Zink Merk en type steriliteit etiket Oordeel Actie NVWA Bloodline All purpose Black, lot nr INK- 4PRO Kokkai Sumi ink lining tribal tattoo ink, batch 2013MAR29 Intenze Lining Black art.nr. ST1055LB, batch BK99IMX ,83 nd 1,40 nd nd nd nd 0,08 nd nd nd steriel nd 0,16 1,58 nd 0,53 nd nd nd 19,19 nd nd 23,57 steriel Adres&Plaats Ernstige veiligheidsrisico Verkoop is 23 2,53 nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd steriel Verkoop is Eternal Triple Black, lot nr. 06/04/15 nd 9,73 nd nd nd nd nd nd nd nd nd 1,72 steriel Verkoop is Kuro Sumi Tattoo outlining ink, REF KSOL LOT KSOL ,47 nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd steriel Ingrediëntenlijst * Intenze Lining Black art.nr. ST1055LIN, batch BK121IMX40 Micky Sharpz, batch DL/ ,86 nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd steriel Verkoop is nd 0,40 nd nd nd nd nd 9,35 0,13 nd nd nd steriel Irma Hulscher academie E zwart, batch YH2015 Irma Hulscher academie E intens zwart, batch YH2015 nd 0,00 nd nd nd 45,16 nd 58,34 0,18 nd nd 121,47 steriel Verkoop is nd 0,01 nd nd nd 55,01 nd 74,82 nd nd nd 140,03 steriel Verkoop is Electric Ink, lot nr nd 0,16 nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd steriel Ingrediëntenlijst * Alla Prima, Black, lot nr. TG160415, Lot ,47 nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd steriel Verkoop is Zwarte tatoeageen PMU-inkten in 2015/2016 Pagina 6 van 18

7 BAP Som PAK's Arsenicum Barium Cadmium Kobalt Kwik Nikkel Lood Selenium Antimoon Zink Merk en type steriliteit etiket Oordeel Actie NVWA Arcane Pigments Lining Black, batch TG , Lot ,56 nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd steriel Verkoop is Dynamic BLK, lot nr DAN ,53 nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd steriel Adres&Plaats Houdbaarheid Ingrediëntenlijst ontbreekt Verkoop is Kokkai Sumi Dark Ink, Dark Grey Wash Tatto Ink Tattoo Warehouse Tribal Black 20 0,58 nd nd 0,18 nd nd 1,63 6,58 nd nd 7,38 steriel Adres&Plaats Houdbaarheid Batch- of codenummer nd 0,54 nd nd 0,15 nd nd 1,48 9,64 nd nd 10,23 steriel Adres&Plaats Houdbaarheid Batch- of codenummer Ernstige veiligheidsrisico Verkoop is Ernstige veiligheidsrisico Verkoop is Tattoo Specific 9 colors, lot nr. REF#KS ,07 nd nd 0,22 nd nd nd 18,20 nd nd 12,87 steriel Adres&Plaats Houdbaarheid Ingrediëntenlijst ontbreekt Ernstige veiligheidsrisico Verkoop is Tattoo 7 colors 58 0,84 nd nd 0,11 nd nd nd 11,10 nd nd 9,79 steriel Adres&Plaats Houdbaarheid Batch- of codenummer Ingrediëntenlijst ontbreekt Ernstige veiligheidsrisico Verkoop is Trendy Colors Diep Zwart nr. 992, lot nr Eternal Ink Lining black, lot nr. 07/04/15 nd 0,00 nd nd nd nd nd nd 0,44 nd nd nd steriel nd 0,53 nd nd nd nd nd nd 0,08 nd nd nd steriel Kuro Sumi Tattoo outlining ink, lot nr. #KSOL ,79 nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd steriel Ingrediëntenlijst Verkoop is World Famous Outlining Ink, lot nr. WFOL ,69 nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd steriel Ingrediëntenlijst * Zwarte tatoeageen PMU-inkten in 2015/2016 Pagina 7 van 18

8 BAP Som PAK's Arsenicum Barium Cadmium Kobalt Kwik Nikkel Lood Selenium Antimoon Zink Merk en type steriliteit etiket Oordeel Actie NVWA Cheyenne INK Filling Black, lot nr <10 0,00 nd nd nd nd nd nd 0,79 nd nd nd steriel Intenze black sumi, lot nr. BK103IMX ,90 nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd steriel Ingrediëntenlijst Verkoop is Aqua, Onyx, lot nr L nd 0,01 nd nd nd 7,64 nd 21,11 nd nd nd 20,85 steriel Aqua, Ultra Black, lot nr K nd 0,08 nd nd nd 3,74 nd 11,28 0,09 nd nd 10,16 steriel Atomic filling black, lot nr. D14332 nd 0,02 nd nd nd nd nd nd 0,51 nd nd 1,68 steriel Eternal triple black, lot nr. 10/07/2015 Alpha superfluid, ref , lot nr. D Hot needle sumi, lot nr. D b Intenze dimension black, batch BK103DIS, lot nr. SS180 Intenze true black, batch BK122IMX40, lot nr. SS211 nd 13,87 nd nd nd nd nd nd 0,09 nd nd nd steriel Verkoop is nd 0,00 nd nd nd nd nd nd 0,08 nd nd 4,42 steriel nd 0,00 nd nd nd nd nd nd nd nd nd 6,28 steriel 20 3,09 nd nd nd nd nd nd nd nd nd 13,44 steriel Verkoop is 30 2,38 nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd steriel Verkoop is Kuro sumi outlining, lot nr. KSOL nd 0,07 nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd steriel Ingrediëntenlijst * Makkuro Sumi Cobra Black, lot nr G nd 0,00 nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd steriel Zwarte tatoeageen PMU-inkten in 2015/2016 Pagina 8 van 18

9 BAP Som PAK's Arsenicum Barium Cadmium Kobalt Kwik Nikkel Lood Selenium Antimoon Zink Merk en type steriliteit etiket Oordeel Actie NVWA Eternal Triple Black, lot nr. 10/07/2015 Silverback insta black, lot nr. ib BS Intenze lining black, batch BK124IMX40, lot nr. SS219 Fusion power black, lot lot nr. S , 009 nd 3,08 nd nd nd nd nd nd 0,09 nd nd nd steriel Verkoop is nd 0,07 nd nd nd nd nd nd 0,16 nd nd nd steriel 13 1,75 nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd steriel Verkoop is nd 7,23 nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd steriel Verkoop is World Famous pitch black, lot nr. WFPB nd 0,03 nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd steriel Ingrediëntenlijst * Carbon Black Tattoo Ink 08 liner, batch 70 Carbon Black Tattoo Ink 12 filler, batch 135 nd 0,03 nd nd nd nd nd nd 0,43 nd nd nd steriel nd 0,03 nd nd nd nd nd nd 1,00 nd nd 2,92 steriel MB Cosmetics Deep Black, batch <10 0,03 nd nd nd nd nd 3,47 0,40 nd nd 5,45 steriel Ingrediëntenlijst ontbreekt Verkoop is Tattoo, Premium tattoo ink, black, Lot nr. LOT#KCTB10822 Derma International #9 Black, batch X ,45 nd nd 0,54 nd nd 2,22 19,76 nd nd 16,49 > 100 kve/g Adres&Plaats Ingrediëntenlijst Ernstige veiligheidsrisico Verkoop is nd 0,00 5,47 8,00 nd 72,30 nd 91,10 4,73 nd nd 90,07 steriel Adres&Plaats Ernstige veiligheidsrisico Verkoop is Derma International #BB Best Black, Batch Xl 2001 nd 0,03 3,20 6,54 nd 40,63 nd 53,01 3,10 nd nd 46,54 steriel Adres&Plaats Ingrediëntenlijst Verkoop is * Verkoop is verboden totdat een etiket is aangepast. Zwarte tatoeageen PMU-inkten in 2015/2016 Pagina 9 van 18

10 Bijlage 1: Foto s van onderzochte zwarte tatoeageen PMU-inkten Ecuri Yet Black 2, lot nr Ecuri Black Velvet, lot nr Derma Codes, Perfect Pigments Black#1, lot nr Nouveau Contour Grey Black (152), lot nr Nouveau Contour Black is Black (150), lot nr Nouveau Contour Lash Green/Black (170), lot nr Kuro Sumi tattoo outlining inkref KSOL LOT KSOL Bloodline Graywash, lot nr. BATCH#1 Zwarte tatoeageen PMU-inkten in 2015/2016 Pagina 10 van 18

11 Bloodline All purpose Black, lot nr INK-4PRO Kokkai Sumi ink, lining tribal tattoo ink, batch 2013MAR29 Intenze Lining Black art.nr. ST1055LB, batch BK99IMX40 Eternal Triple Black, lot nr. 06/04/15 Ernstige veiligheidsrisico Kuro Sumi Tattoo outlining ink, REF KSOL LOT KSOL Intenze Lining Black art.nr. ST1055LIN, batch BK121IMX40 Micky Sharpz, batch DL/40 Irma Hulscher academie E zwart, batch YH2015 Zwarte tatoeageen PMU-inkten in 2015/2016 Pagina 11 van 18

12 Irma Hulscher academie E intens zwart, batch YH2015 Electric Ink, lot nr Alla Prima, Black, lot nr. TG160415, Lot 020 Arcane Pigments Lining Black, batch TG , Lot 025 Dynamic BLK, lot nr DAN-1 Kokkai Sumi Dark Ink, Dark Grey Wash Tatto Ink Tattoo Warehouse Tribal Black Tattoo Specific 9 colors, lot nr. REF#KS91808 Ernstige veiligheidsrisico Ernstige veiligheidsrisico Ernstige veiligheidsrisico Zwarte tatoeageen PMU-inkten in 2015/2016 Pagina 12 van 18

13 Tattoo 7 colors Trendy Colors Diep Zwart nr. 992, lot nr Eternal Ink Lining black, lot nr. 07/04/15 Kuro Sumi Tattoo outlining ink, lot nr. #KSOL Ernstige veiligheidsrisico World Famous Outlining Ink, lot nr. WFOL Cheyenne INK Filling Black, lot nr Intenze black sumi, lot nr. BK103IMX40 Aqua, Onyx, lot nr L Zwarte tatoeageen PMU-inkten in 2015/2016 Pagina 13 van 18

14 Aqua, Ultra Black, lot nr K Atomic filling black, lot nr. D14332 Eternal triple black, lot nr. 10/07/2015 Alpha superfluid, ref , lot nr. D Hot needle sumi, lot nr. D b Intenze dimension black, batch BK103DIS, lot nr. SS180 Intenze true black, batch BK122IMX40, lot nr. SS211 Kuro Sumi Tattoo outlining, lot nr. KSOL Zwarte tatoeageen PMU-inkten in 2015/2016 Pagina 14 van 18

15 Makkuro Sumi Cobra Black, lot nr G Eternal Triple Black, lot nr. 10/07/2015 Silverback insta black, lot nr. ib BS Intenze lining black, batch BK124IMX40, lot nr. SS219 Fusion power black, lot nr. S , 009 World Famous pitch black, lot nr. WFPB Carbon Black Tattoo Ink 08 liner, batch 70 Carbon Black Tattoo Ink 12 filler, batch 135 Zwarte tatoeageen PMU-inkten in 2015/2016 Pagina 15 van 18

16 MB Cosmetics Deep Black, batch Tattoo, Premium tattoo ink, black, Lot nr. LOT#KCTB Derma International #9 Black, batch X Derma International #BB Best Black, Batch Xl 2001 Ernstige veiligheidsrisico Ernstige veiligheidsrisico Zwarte tatoeageen PMU-inkten in 2015/2016 Pagina 16 van 18

17 Bijlage 2 Toelichting over de verschillen in marktonderzoeken van 2014 en 2015/2016 In 2014 onderzocht de NVWA ook de zwarte tatoeage-inkten op polycyclische aromatische koolwaterstoffen, waaronder benzo(a)pyreen. Tabel 1 geeft een vergelijking van de uitkomsten van deze marktonderzoeken van 2014 en 2015/2016. Om de vergelijking te kunnen maken, is gekeken naar de som van 10 PAK s en de grenswaarde van 2 waarbij wordt gehandhaafd. Het afwijkingspercentage in 2014 wordt dan 19% en in het onderzoek van 2015/ %. Uitgaande hiervan is er slechts sprake van een beperkte verbetering van de veiligheid van de inkten. In het onderzoek van 2015/2016 is met een verbeterde en gevoeligere methode gemeten dan in Indien toen de huidige methode gebruikt zou zijn, zou het afwijkingspercentage mogelijk hoger hebben gelegen dan 19%. Tabel 1: Vergelijking afwijkingen marktonderzoeken tatoeagekleurstoffen 2014 en 2015/2016 onderzoeksitem chemische stoffen benzo(a)pyreen 0% 6% som 18 PAK s (> 2,0 ) som 10 PAK s (> 2,0 ) som 10 PAK s (> 1,0 ) 41% n.v.t. 19% 17% n.v.t. 32% zware metalen * 19% microbiologisch * 3,5% etiket * 36% totaal aantal onderzochte producten * niet onderzocht In het onderzoek in 2014 zijn 18 PAKs onderzocht, 16 PAK s afkomstig van de EPA (Environmetal Protection Agency) priority list, aangevuld met benzo(j)fluoranthene en benz(e)pyreen. De grens waarbij is gehandhaafd (rekening houdend met maatregelgrens en de meetonzekerheid) was toen 2 voor de som van 18 PAK s en 180 µg/kg voor benzo(a)pyreen. Zwarte tatoeageen PMU-inkten in 2015/2016 Pagina 17 van 18

18 In het onderzoek van 2015/2016 zijn 10 PAK s onderzocht, waarvan de gezondheidsrisico s zijn vastgesteld in het kader van de Europese verordeningen voor chemische stoffen (REACH- en CLP-verordening), op 1 PAK na, antracene. Alle 10 PAKs worden genoemd in Bijlage II van Cosmetica-verordening 1223/2009. Deze PAK s zijn kankerverwekkend. Door gebruik van nauwkeuriger meetapparatuur tijdens het onderzoek in 2015/2016 is een grens waarbij is gehandhaafd 1 voor de som van 10 PAK s en van 60 µg/kg voor benzo(a)pyreen geworden. De maximale toegelaten concentratie die in de Resolutie ResAP(2008)1 staan vermeld (som PAK s: 0,5 en benzo(a)pyreen: 5 µg/kg) zijn met de huidige analyseapparatuur nog niet te bereiken. Dit is een uitgave van: Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit Catharijnesingel 59 Postbus AA Utrecht februari 2017 Zwarte tatoeageen PMU-inkten in 2015/2016 Pagina 18 van 18