Visverwerking en visgroothandel in Nederland

Transcriptie

1 Visverwerking en visgroothandel in Nederland Recente ontwikkelingen en vooruitzichten 6 april 2011, Urk Rik Beukers

2 Doelstelling & dataverzameling Doelstelling: Economische positie Nederlandse visverwerking en visgroothandel anno 2009 Belangrijkste veranderingen en ontwikkelingen in de sector Dataverzameling: Digitale vragenlijst voor bedrijfseconomische gegevens interviews met bedrijven Aanvoergegevens, handelsdata & uittreksels KvK

3 Omzet 2009 (miljoen euro) 274 bedrijven Rond- en platvisindustrie % % Importeurs % Garnalen % % Haring 115 5% 140 5% Zalm en palingrokerijen 90 5% 160 5% Schelpdierindustrie 220 8% 285 9% Afzet van pelagische vis % 235 8% Binnenlandse visgroothandel % % Overige visverwerking en visgroothandel % % Totale sector % % Nominale groei: 15%, met inflatiecorrectie (reële groei): 10%

4 Omzet 2009 per productcategorie

5 Werkgelegenheid 2009 FTE s 2009 % 2005 % Rond- en platvisindustrie % 37% Importeurs 350 6% - Garnalen 400 7% 8% Haring 430 8% 9% Zalm en palingrokerijen 510 9% 8% Schelpdierindustrie % 12% Afzet van pelagische vis 140 3% 2% Binnenlandse visgroothandel % 19% Overige visverwerking en visgroothandel 480 9% 7% Totale sector % 100% Arbeidskrachten in % gerelateerd aan direct productiewerk

6 Grondstofvoorziening Nederland (1) Beschikbaarheid van verse grondstoffen is in verder afgenomen: Aanvoer Nederlandse kottervloot: -15% Aanvoer mosselen: -20% Import van visproducten bedraagt in miljard (+35% t.o.v. 2005), Import van diepvriesproducten stijgt met 45%

7 Grondstofvoorziening Nederland (2) Relatieve afhankelijkheid Nederlandse visverwerking van Noordzeevisserij neemt af Grondstofvoorziening voor meeste deelsectoren is verbeterd: Toegenomen import van (gekweekte) witvisfilets, zalm en garnalen Daling vangstrechten pelagische soorten belangrijkste reden omzetdaling Verruiming scholquotum in 2010 & 2011, kan dit ook in de markt worden gezet?

8 Ontwikkeling import en export (miljard euro)

9 Toename importen EU-import diepvriesfilets uit Vietnam (pangasius) euro Spanje Duitsland Nederland Polen België Italië Overige landen

10 Import EU-niveau

11 Afzetmarkten België en Duitsland blijven belangrijkste afzetmarkten 80% wordt geëxporteerd naar andere EU-lidstaten Groeiend aandeel grootwinkelbedrijven als buitenlands afzetkanaal: Buitenlandse afzetmarkten Visverwerking en visgroothandel 80% 60% Grootwinkelbedrijven en detailhandel 20% 40% Afzet op binnenlandse markt bedraagt +/- 700 mln euro, ook hier is de invloed van grootwinkelbedrijven toegenomen

12 Marktpositie Concentratiegraad nog steeds relatief laag 14% vd bedrijven hebben een omzet >25 mln. en zijn verantwoordelijk voor 57% vd omzet Concentratie binnen verschillende deelsectoren aanmerkelijk hoger 25% van de gerespondeerde bedrijven kan eigen prijszettingsbeleid voeren Toename invloed grootwinkelbedrijven binnen de keten

13 Prijsvorming Prijsvorming Nederlandse specialiteiten (tong, mosselen, haring, Noordzeegarnalen) vooral afhankelijk van aanvoer Internationale markt voor witvisfilets (waaronder schol), fluctuaties in aanbod weinig/geen invloed op de prijs

14 Ontwikkelingen in bedrijfsvoering Verbeterd Gelijk Verslechterd Grondstofvoorziening 34% 45% 21% Aanbod personeel 40% 53% 6% Marges 17% 36% 47% Behaalde bedrijfswinst 19% 45% 36% Financiële positie 26% 57% 17% Concurrentiepositie 23% 64% 13% Marges onder druk Perspectief visserijsector verbeterd (VIP, kenniskringen, businessplannen, NSFC)

15 Duurzaamheid en certificering Ja Nee Introductie duurzaamheidskeurmerken positieve gevolgen? 40% 60% Toename vraag gecertificeerde producten? 64% 36% Vraag producten afgenomen vanwege vangstmethode? 27% 73% Certificering is een voorwaarde voor behoud van de marktpositie Wildgroei aan keurmerken, onderlinge verschillen niet altijd helder Over 5 jaar zijn alle visvangsten gecertificeerd en dan? Kwaliteit is niet altijd in een keurmerk verankerd

16 Conclusies en perspectief Omzet groeit, marges staan onder druk Toename invloed grootwinkelbedrijven & certificering Geen grote veranderingen in structuur & marktpositie (vooral in traditionele visverwerking ), kracht of zwakte? Afhankelijkheid van importen neemt toe kan de Nederlandse visverwerking nog zonder pangasius?

17 Dank voor de aandacht Wageningen UR