Raadsbrief. Onderwerp: Woonagenda Hof van Twente

Transcriptie

1 Raadsbrief Onderwerp: Woonagenda Hof van Twente Registratienummer: Datum: 8 maart 2016 Betreft Programma: 3. Wonen en werken Portefeuillehouder: W.J.H. Meulenkamp Medewerker: J. Kip Aanleiding Raadsvergadering 23 februari 2016 Op 23 februari 2016 is de Woonagenda Hof van Twente besproken. Hierbij zijn enkele vragen gesteld en opmerkingen geplaatst door uw gemeenteraad. De Woonagenda is een kort en bondig document waarin de speerpunten op het gebied van wonen zijn beschreven met daaraan gekoppeld de beleidsrichtingen. De kracht van de Woonagenda is dat het document flexibiliteit biedt en dat er daardoor maatwerk kan worden geleverd in de snel veranderende woningmarkt. Naar de mening van het college past daarbij niet dat alle onderwerpen (te) uitvoerig worden beschreven. Er is daarom voor gekozen om de Woonagenda zelf niet aan te passen. In deze raadsbrief wordt een nadere toelichting gegeven op de punten die uw gemeenteraad in de vergadering van 23 februari 2016 naar voren heeft gebracht. Wij hopen dat deze raadsbrief voldoende antwoord geeft op de vragen die er leven. Het spreekt vanzelf dat u deze raadsbrief kunt betrekken bij het raadsvoorstel over de Woonagenda Hof van Twente dat in uw vergadering van 22 maart 2016 besluitvormend aan de orde komt. Inhoudelijke boodschap Aantal huurwoningen en betaalbaarheid De drie woningcorporaties (Wonen Delden, Bouwvereniging Ambt Delden en Viverion) verhuren gezamenlijk 2902 woningen in Hof van Twente. Wonen Delden verhuurt 729 woningen, waarvan 694 sociale huurwoningen. Bouwvereniging Ambt Delden verhuurt 236 woningen, dat zijn allemaal sociale huurwoningen. Viverion verhuurt 1937 woningen, waarvan 1902 sociale huurwoningen.

2 In de Woningwet is geregeld dat de corporaties jaarlijks vóór 1 juli een bod (overzicht van voorgenomen werkzaamheden) moeten doen op het woonbeleid van de gemeente, waarna er uiterlijk in december prestatieafspraken moeten zijn gemaakt tussen gemeente, corporaties en huurders. Meer informatie over het bod en de prestatieafspraken is hier te vinden: Ook in Hof van Twente worden dit jaar nieuwe prestatieafspraken gemaakt tussen gemeente, corporaties en huurders. Er zullen onder andere afspraken worden gemaakt over de betaalbaarheid en de beschikbaarheid van sociale huurwoningen. Ook zullen afspraken worden gemaakt over (vervangende) nieuwbouw. De gemeente zet in op voldoende woningen voor alle doelgroepen, waaronder jongeren en statushouders. In de Woonagenda staat vermeld dat de gemeente zich er van bewust is dat de daarin genoemde doelstellingen elkaar beïnvloeden (bijvoorbeeld het betaalbaar houden van de huren minder inkomsten en investeringen in nieuwbouw meer uitgaven-) en dat in de praktijk, en in overleg met de huurders, concrete afwegingen zullen worden gemaakt. Uw gemeenteraad wordt eind 2016 geïnformeerd over de prestatieafspraken. Wachtlijsten sociale huurwoningen De drie corporaties hebben informatie aangeleverd over de wachtlijsten. Viverion geeft aan op dit moment niet te beschikken over wachttijden uitgesplitst per kern en per doelgroep. Daarnaast geeft Viverion aan met betrekking tot hun woonruimteverdeelsysteem niet met inschrijvingsduur te werken. In die zin zegt de wachttijd volgens Viverion dan ook niet veel, omdat het niet uitmaakt of men lang of kort geregistreerd staat om in aanmerking te komen voor een woning. Iemand die lang geregistreerd staat als woningzoekende maar niet actief reageert kan ervoor zorgen dat de wachttijd oploopt. De slaagkans van actief woningzoekenden zou meer zeggen. Op dit moment kan Viverion hier nog géén uitspraken over doen. Dit omdat Viverion binnen het woonruimteverdeelsysteem géén onderscheid kan maken tussen actief woningzoekenden en passieve woningzoekenden. In de loop van 2016 schaft Viverion een nieuw woonruimteverdeelsysteem (= verwachte livegang januari 2017) aan en hiermee verwachten ze ook de slaagkans van actief woningzoekenden beter in beeld te kunnen brengen. Met deze wetenschap moet men rekening houden als er gekeken wordt naar onderstaande wachttijden. - 2

3 De gemiddelde wachttijd bij de toewijzing van woningen van Viverion (in alle gemeenten samen) in de 1 e en 2 e periode van 2015 is samen 16 maanden en daarmee gedaald ten opzichte van 2014 (20 maanden). De meeste woningzoekenden behoren tot de doelgroep van 23 t/m 54 jaar, 71%. Zij krijgen 64% van de woningen toegewezen en komen daarmee redelijk goed aan bod. Jongeren tot en met 22 jaar hebben de beste slaagkansen. De inschatting van Viverion is dat een gemiddelde wachttijd voor hun bezit in de gemeente Hof van Twente rond de 12 maanden reëel is. Wonen Delden geeft aan dat er weinig woningen muteren en dat het aantal reacties toeneemt. De wachttijden zijn echter nog zeer acceptabel. In sommige gevallen kan de woningzoekende binnen een jaar een woning krijgen. Aantrekkelijke woningen kennen langere wachttijden. Wonen Delden heeft een notitie opgesteld met nadere informatie over wachttijden. Deze notitie treft u in de bijlage aan. Bouwvereniging Ambt Delden geeft aan dat de gemiddelde wachttijd tussen de drie en vijf jaar bedraagt. In 2015 meldden zich 76 nieuwe woningzoekenden. Ultimo december 2015 bedroeg het aantal woningzoekenden 324. Dit aantal kan als volgt worden gespecificeerd: Doelgroep Aantal personen Primaire doelgroep 135 Urgent 0 Begeleid wonen 2 Senioren 59 Starters 44 1 pers. huishoudens 42 1 pers. Huishoudens en starter 42 Uit de Woonagenda volgt dat de gemeente inzet op voldoende woningen voor alle doelgroepen. Hierover (o.a. beschikbaarheid) zullen dit jaar prestatieafspraken worden gemaakt. Het verkorten van de wachtlijsten zal ook onderwerp van gesprek zijn. Jongeren/starters De gemeente zet zich in voor jongeren/starters die de woningmarkt betreden. De gemeente biedt reeds verschillende stimuleringsregelingen aan (o.a. erfpacht en CPO). Daarnaast is in de Woonagenda opgenomen dat de gemeente in gesprek blijft met de betrokken partijen (waaronder corporaties) om de woningvraag van starters zo goed mogelijk te bedienen en te faciliteren. Wat wij hiermee willen bereiken is dat wij niet op voorhand met vaste instrumenten de keuzevrijheid gaan beperken. - 3

4 Er bestaat mede vanwege de flexibiliteit in de Woonagenda altijd de mogelijkheid om maatwerk te leveren, onder andere op het gebied van verkaveling in bestemmingsplannen en grondprijzen ten aanzien van sociale huurwoningen. Hieronder staat een overzicht van het aantal jongeren tot 35 jaar dat ingeschreven staat op de kavelinschrijvingslijsten van de kernen in Hof van Twente: Kern Aantal ingeschreven jongeren < 35 jaar Bentelo 45 Delden 48 Diepenheim 12 Goor 10 Hengevelde 46 Markelo 35 Duurzaamheid De gemeente zet in op duurzaamheid, dit is een speerpunt uit het collegeprogramma en wordt ook in de Woonagenda vermeld. In 2015 is de Routekaart energieneutraal Hof van Twente in 2035 door uw gemeenteraad vastgesteld. Daarin staan de initiatieven vermeld die de gemeente de komende jaren wil uitvoeren om de duurzaamheid te bevorderen en om de doelstelling (energieneutraal in 2035) te realiseren. Ook wil de gemeente dit jaar in gesprek met de corporaties om te bezien hoe duurzaamheidsmaatregelen kunnen worden doorgevoerd in de sociale huursector, waarbij het uitgangspunt is dat de woonlasten niet stijgen. Speciale aandacht zal hierbij uitgaan naar de lage inkomensgroepen. Er zullen prestatieafspraken worden gemaakt over duurzaamheidsmaatregelen. Onlangs is uw gemeenteraad geïnformeerd over de nieuwe woonafspraken die de Twentse gemeenten en de Provincie Overijssel hebben ondertekend. Hierbij zijn ook afspraken gemaakt over duurzaamheidsambities. Eén van de afspraken is dat de gemeenten zich maximaal inzetten om in 2020, 45% van de eigen koopwoningvoorraad op minimaal label B te brengen. De gemeente zal hiertoe actie ondernemen. Dit jaar zal gestart worden om nieuwe initiatieven te ontplooien om deze doelstelling te verwezenlijken. De Provincie Overijssel werkt momenteel aan een nieuwe subsidieregeling tan aanzien van het activeren van woningeigenaren om hun woning te verduurzamen en minimaal op label B te brengen. De verwachting is dat de nieuwe gemeentelijke initiatieven in aanmerking komen voor een aanvraag. - 4

5 Lang Zult U Wonen In de Woonagenda is opgenomen dat de gemeente ervoor wil zorgen dat mensen zolang mogelijk zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. De gemeente zal ook dit jaar invulling geven aan de provinciale campagne Lang Zult U Wonen, met als extra aandachtspunt dementie. Informatie over deze regeling is hier te vinden: De corporaties geven aan dat zij deze specifieke regeling niet toepassen. In de regeling zijn veel initiatieven en maatregelen opgenomen die de bewoners zelf kunnen regelen en geen relatie hebben met het vastgoed van de corporatie. De corporaties geven aan dat het in eerste instantie een actie van de provincie is om particulieren bewust te maken van aanpassingen in de woning. De corporaties hanteren hun eigen beleid om bereikbaarheid en aanpasbaarheid van hun woningen te verbeteren waarbij zij inzetten op het langer zelfstandig kunnen wonen (levensloopgeschikte woningvoorraad). Conclusie De Woonagenda is een kort en bondig document. De kracht van de Woonagenda is dat het document flexibiliteit biedt en dat er daardoor maatwerk kan worden geleverd in de snel veranderende woningmarkt. Er is daarom voor gekozen om de Woonagenda naar aanleiding van de raadsvergadering van 23 februari 2016 zelf niet aan te passen. Middels deze raadsbrief wordt een nadere toelichting gegeven op de punten die in de vergadering naar voren zijn gebracht. Burgemeester en wethouders van Hof van Twente de secretaris, de burgemeester, mr. G.S. Stam drs. H.A.M. Nauta-van Moorsel MPM - 5

6 Datum: 29 februari 2016 Opsteller: Henny Manrho T.a.v.: Gemeenteraad Hof van Twente Inleiding In de Raad van de gemeente Hof van Twente werd de vraag gesteld in hoeverre de instroom van statushouders in de gemeente Hof van Twente de slaagkansen van de woningzoekenden beïnvloed(t) (heeft). Het zal duidelijk zijn dat elke urgente woningzoekende die bij voorrang gehuisvest moet worden invloed heeft op de beschikbaarheid van de woningen. Ik zal in onderstaande notitie duiden hoe de woningzoekendenbestand van Wonen Delden is opgebouwd en wat de invloed van urgent woningzoekenden in 2015 op de woningtoewijzingen is geweest. Vooraf kan ik aangeven dat de huisvesting en inburgering van statushouders probleemloos heeft plaatsgevonden. De afgelopen 5 jaar zijn in Stad Delden 24 woningen t.b.v. statushouders in de sociale huurwoningen toegewezen, die bewoond worden door circa 70 statushouders. Aantal woningzoekenden Op 31 december 2015 waren bij Wonen Delden 957 woningzoekenden ingeschreven. De lijst is in 2015 geactualiseerd. Jaarlijks schrijven zich tussen 125 en 150 nieuwe woningzoekenden in. Hetzelfde aantal wordt op eigen verzoek weer uitgeschreven of krijgt een woning toegewezen. Daardoor is het aantal woningzoekenden al enkele jaren stabiel. Wachttijden en slaagkansen woningzoekenden In 2015 was de gemiddelde wachttijd voor een huurwoning in Stad Delden 3,2 jaar. Er kwamen 47 huurwoningen vrij. Vijf van deze woningen werden toegewezen aan statushouders, dat is ruim 10%. Zeven seniorenwoningen kwamen vrij en zijn toegewezen aan woningzoekenden die ingeschreven stonden tussen september 2001 en augustus Een gemiddelde wachttijd van 5,6 jaar. Aan kleine appartementen en beneden-bovenwoningen kwamen 7 woningen vrij. De nieuwe huurders die hiervoor in aanmerking kwamen waren als woningzoekende ingeschreven tussen januari 2012 en januari De gemiddelde wachttijd bedroeg 1,8 jaar. Er kwamen 28 eengezinswoningen vrij. De gemiddelde wachttijd bedroeg hiervoor 3,0 jaar. De individuele wachttijd van de woningzoekende lag tussen januari 2007 en december Drie woningen zijn verhuurd aan andere urgente woningzoekenden. Op 31 december 2015 was één woning nog niet toegewezen. De grote verschillen in wachttijd hebben voornamelijk te maken met de aantrekkelijkheid van de aangeboden woning. Op een aantrekkelijke woning komen meer woningzoekenden op af. Dat is ook af te lezen in het aantal reacties op de advertentie in het Hofweekblad en op de website en Facebook. Dat varieert van 4 reacties voor een mindere woning tot 24 reacties op een aantrekkelijke woning. Het gemiddeld aantal reacties is het afgelopen jaar wel sterk gestegen van 7 reacties per woning in 2014 naar 12 reacties in Doordat de mutatiegraad de laatste jaren laag is van (rond 6%) kunnen minder woningzoekenden aan een woning geholpen worden. Dat beïnvloedt de slaagkansen negatief. 1

7 We kunnen nog steeds melden dat de woningmarkt ontspannen is. In 2015 was het mogelijk om voor bepaalde woningen maximaal een jaar ingeschreven te hoeven staan om in aanmerking te komen. Door de blijvende lage mutatiegraad zien we meer reacties op een woning komen. Dat geeft aan dat de slaagkansen verminderen. Nadere informatie over de woningzoekenden De ingeschreven woningzoekenden zijn te verdelen in de volgende doelgroepen: 1. Doelgroepen per ; 10% 137; 14% 578; 60% 152; 16% senioren starters 1+2 hh gezin Hierbij valt het grote aantal senioren op die staan ingeschreven. Dit is echter de groep die het minst actief is op de woningmarkt. In onderstaande tabel is de verhuisreden inzichtelijk gemaakt. Daaruit blijkt een groot deel uit voorzorg ingeschreven. Dat betreft met name de senioren. In de categorieën verkoop, medische reden en woning te groot zijn ook de senioren de belangrijkste doelgroep. andere redenen woning te klein sociale reden echtscheiding e.d. terug naar Delden zelfstandig wonen verkoop woning medische reden woning te groot uit voorzorg 2. Verhuisreden woningzoekenden per

8 Om de verhuiswens van de senioren beter te monitoren is enkele jaren geleden besloten om de woningtoewijzing van senioren op een andere wijze te verrichten. Jaarlijks krijgen senioren een verzoek om aan te geven of ze in het komende jaar een verhuiswens hebben. De senioren die daar positief op reageren worden benaderd om hun voorkeuren aan te geven. Komt er een seniorenwoning vrij dan worden alleen die woningzoekenden benaderd. Het aantal woningzoekende senioren die zich jaarlijks meldt om in aanmerking te komen voor een andere woning bedraagt 40. Dit zijn de actieve woningzoekenden in de doelgroep senioren. Jaarlijks komen er ongeveer 10 seniorenwoningen beschikbaar. In april 2015 zijn de in aanbouw zijnde 30 seniorenwoningen toegewezen. Er komen 21 aspiranthuurders uit Stad Delden en vijf uit Ambt Delden. Drie senioren komen van buiten de gemeente Hof van Twente. De appartementen worden op 1 mei 2016 opgeleverd aan de nieuwe huurders. 3. Samenstelling huishouden senioren per persoons huishouden 2 persoonshuishouden 333; 58% 245; 42% De senioren bestaan voor bijna de helft uit alleenstaanden. 4. Leeftijdsopbouw senioren per en ouder 85 t/m 89 jaar 80 t/m 84 jaar 75 t/m 79 jaar 70 t/m 74 jaar 65 t/m 69 t/m 64 jaar De leeftijd van de ingeschreven senioren bedraagt gemiddeld 73 jaar. De jongste 55 jaar en de oudste 95 jaar. 3

9 Senioren zijn kwaliteitszoekers De meeste senioren wonen naar tevredenheid in hun huidige woning en staan uit voorzorg ingeschreven voor een huurwoning of appartement. Dat blijkt jaarlijks uit onze enquête, waarvan maar een klein deel aangeeft te willen verhuizen. Als de gezondheidstoestand verslechterd dan gaat men nadenken over verhuizen. In eerste instantie wil men zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen in de huidige woning. Dat is ook het beleid van de overheid. Sluiting van verzorgingshuizen verplicht de senior om langer zelfstandig te blijven wonen. Wonen Delden heeft daar al jaren op geanticipeerd. In de bestaande woningen zijn diverse voorzieningen getroffen om langer zelfstandig wonen mogelijk te maken. De volgende maatregelen zijn in deze woningen uitgevoerd: - Bij nieuwbouw: o Woonkeur o Videofooninstallatie o Vloerverwarming o Geen drempels o Verzonken deurmat o Vrijhangend toilet o Rookmelders o Automatische deuren in de centrale ruimtes - Bij badkamerrenovatie: o Toilet aanbrengen o Antisliptegels o Doucheglijstang - Thermostatische kranen mogelijk vervangen (met geringe huurverhoging) - Drempels verwijderen of drempelhulpen bij toegangsdeur - Bestrating ophogen bij te hoge opstap bij voordeur Daarnaast heeft Wonen Delden de afgelopen jaren plannen ontwikkeld en uitgevoerd waarbij 155 seniorenwoningen zijn toegevoegd aan de voorraad. Deze woningen zijn voorzien van het Woonkeur en zijn geschikt om de bewoners langer zelfstandig te laten wonen, zodat geen beroep hoeft te worden gedaan op de verzorgings- en verpleeghuizen. Zijn er heel specifieke maatregelen nodig om zelfstandig wonen mogelijk te maken, zoals traplift, hoog-laag aanrecht en het aanbrengen van een natte cel op de begane grond dan wordt een beroep gedaan op de WMO. In overleg met de adviseur WMO wordt dan een plan van aanpak gemaakt. Lang zult U Wonen In dit actieplan zijn veel initiatieven en maatregelen opgenomen die de bewoners zelf kunnen regelen en geen relatie hebben met het vastgoed van de corporatie. Het is in eerste instantie een activiteit van de provincie om ook particulieren bewust te maken van aanpassingen in de woning. In principe heeft elke corporatie haar eigen beleid. In de prestatieafspraken met de gemeente is alleen gesproken over de eisen van Woonkeur. Daar is toen het voorstel gedaan om een light-versie toe te passen. Dat is het enigste vastgelegde onderdeel. In het actieplan Lang zult u Wonen staan ook veel zaken die de inrichting van de woning betreffen, zoals speciale hulpmiddelen om dingen op te tillen, antislipmatjes, beveiligingen voor bij het koken, tijdschakelklokken, wandbeugels, speciaal bestek, hulp bij medicijngebruik enz., enz. Wonen Delden heeft haar beleid wel gericht op het langer zelfstandig wonen van onze huurders mogelijk te maken door de benodigde voorziening zoals hierboven beschreven aan te brengen. 4

10 Nadere informatie over woningzoekenden Hierna treft u nadere informatie aan over de woningzoekenden die ingeschreven staan bij Wonen Delden. Deze informatie wordt jaarlijks beschreven in ons jaarverslag. Ik zal deze hierbij toevoegen. Herkomst woningzoekenden 5. Herkomst woningzoekenden per overig overig Twente overig Hof van Twente Borne Goor Ambt Delden/Bentelo Hengelo Delden De woningmarkt van Wonen Delden beslaat voor 90% Delden, Ambt Delden/Bentelo, Hengelo, Goor en Borne. Minder dan 10% komt buiten deze regio. Starters Jaarlijks schrijven zich rond 40 nieuwe starters in voor een huurwoning van Wonen Delden. Voor deze doelgroep is een woning van maximaal 450,- bereikbaar. In het woningbestand van Wonen Delden zijn daarvoor ruim 110 woningen beschikbaar. Door de geringe mutatiegraad komen jaarlijks maar 7 á 8 woningen uit die prijscategorie vrij. Wonen Delden onderzoekt hoe dit bestand kan worden vergroot. Voor een deel van het woningbestand kan dit gerealiseerd worden door de huurprijs van woningen tot 500,- af te toppen. Uit tabel 6 is te herleiden dat een deel van de ingeschreven woningzoekenden die niet tijdig een woning van Wonen Delden hebben bemachtigd zich hebben laten uitschrijven. Hoe langer ingeschreven hoe minder woningzoekenden. 5

11 6. Inschrijfdatum woningzoekenden < 35 jaar eerder Informatie Mocht u na het lezen van deze notitie nog vragen hebben dan kunt contact opnemen met Henny Manrho directeur-bestuurder van Wonen Delden: telefoon: Mail: h.manrho@wonendelden.nl Ik ben ook gaarne bereid u nader te informeren en een afspraak te maken. Delden, 29 februari 2016 Henny Manrho 6