RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK RKBS "DE VUURVLINDER"

Transcriptie

1 RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK RKBS "DE VUURVLINDER" School : rkbs "De Vuurvlinder" Plaats : Veenendaal BRIN-nummer : 06MA Onderzoeksnummer : Datum schoolbezoek : 24 augustus 2006 Datum vaststelling : 26 oktober 2006

2

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL OORDEEL OVER DE INDICATOREN VERVOLG VAN HET TOEZICHT...13 Rapport jaarlijks onderzoek rkbs "De Vuurvlinder" - 24 augustus

4

5 1 INLEIDING Het jaarlijks onderzoek Op 24 augustus 2006 bezocht de Inspectie van het Onderwijs rkbs "De Vuurvlinder" in het kader van een jaarlijks onderzoek (JO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar een aantal indicatoren uit het door de inspectie gehanteerde toezichtkader primair onderwijs De indicatoren betreffen de volgende kwaliteitsaspecten: De school zorgt systematisch voor behoud en verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs; De resultaten van de leerlingen liggen ten minste op het niveau dat mag worden verwacht; De leerlingen ontwikkelen zich naar verwachting. In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de inspectie: Zoals in het toezichtkader primair onderwijs 2005 is vastgelegd, gaat de inspectie zoveel mogelijk uit van de gegevens die de school zelf over de eigen kwaliteit heeft verzameld. Daarmee sluit de inspectie aan bij de specifieke situatie van de school en wordt de school bovendien niet onnodig belast. U heeft naast de schoolgids en het schoolplan hiervoor enkele documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben, te weten:. Kwalitatieve evaluaties "Vuurvlinder-Zuid" van de schoolbegeleidingsdienst (2004 en 2006); Twee evaluatieverslagen van de onderwijskundige plannen met betrekking tot de tweede helft van het vorig schooljaar (januari 2005 tot juni 2005) en het afgelopen schooljaar ( ). De opzet van het onderzoek Het jaarlijks onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Analyse van, indien beschikbaar, documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Ook de jaarlijkse vragenlijst en de aanvullende vragenlijst jaarlijks onderzoek zijn bij de analyse betrokken. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Schoolbezoek, waarbij gesprekken met de directie en -voor zover van toepassing- met de coördinatie leerlingenzorg zijn gevoerd over de onderzochte indicatoren en de ontwikkeling en voornemens van de school met name op onderwijsinhoudelijk terrein. Rapport jaarlijks onderzoek rkbs "De Vuurvlinder" - 24 augustus

6 In het gesprek met de directie is tevens de invulling van het eerstvolgende periodiek kwaliteitsonderzoek voorbereid. De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van de hiervoor genoemde aspecten van het onderwijs levert oordelen op een aantal indicatoren op. Na een korte beschrijving van de uitgangssituatie van de school (hoofdstuk 2), worden in hoofdstuk 3 deze indicatoren en de oordelen van de inspectie in een tabel weergegeven en van een toelichting voorzien. In hoofdstuk 4 zijn de afspraken over de invulling van het onderzoek in het volgende kalenderjaar aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet. Rapport jaarlijks onderzoek rkbs "De Vuurvlinder" - 24 augustus

7 2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL Sinds het laatste kwaliteitsonderzoek van de inspectie (PKO 2003/2004) doen zich enkele veranderingen voor op rkbs de Vuurvlinder die invloed hebben op de schoolontwikkeling. De voormalige adjunct-directeur is benoemd als directeur per 1 april Hierdoor is de directiesamenstelling veranderd en de managementstructuur bijgesteld voor alle drie locaties (West, Noord en Zuid). De drie locaties hebben een aanspreekpersoon en op schoolniveau maken de algemeen directeur, de directeur onderwijs, de interne begeleider en een stafmedewerker deel uit van het managementteam, zodat deze bestaat uit 7 personen. Het aantal leerlingen laat de laatste jaren een groei zien en bedroeg 506 op de De directie verwacht de komende jaren een lichte groei tot maximaal 525. De samenstelling van de populatie is redelijk stabiel (6% van de leerlingen heeft ouders met een lagere opleiding, een kwart van de leerlingen is van allochtone afkomst). Er is wel een lichte groei van deze laatste groep leerlingen, met name op locatie West. Voor deze locatie is het maximaal aantal leerlingen nu vastgesteld op 320 en daarna werkt men met een wachtlijst, of verwijst de nieuwe leerlingen door naar één van de andere locaties. De twee naast elkaar gelegen schoolgebouwen (West 1 en West 2) laten geen groei meer toe. De schoolontwikkeling is door de directie opnieuw onder de loep genomen en er zijn duidelijke keuzes gemaakt, waar planmatig aan wordt gewerkt. Zo is er een jaarlijks onderwijskundig plan, waarin de onderwerpen en voornemens beschreven staan die dat jaar aangepakt moeten worden. Hierbij ligt een accent op locatie Zuid, omdat de inrichting van het onderwijs daar onder druk kwam te staan door de specifieke populatie (90% van de leerlingen is van allochtone afkomst) en de toenemende handelingsverlegenheid hierbij van de leraren. De school heeft hiervoor professionele hulp ingezet van de schoolbegeleidingsdienst. Belangrijke algemene onderwerpen in de schoolontwikkeling zijn het aanpassen/vernieuwen van het aanbod, voor de kleuterklassen, de Nederlandse taal en sociale vaardigheden. Het zelfstandig werken van leerlingen is aangescherpt en de leraren oriënteren zich op de mogelijkheden van gedifferentieerd lesgeven (fasenonderwijs). Er is dit schooljaar hiermee alvast begonnen met de combinatieklas 2/3. Ook oriënteert de school zich op de nieuwe zorgstructuur. Er is de nodige ervaring met leerlingen uit de verschillende clusters van het speciale onderwijs en de school wil zich hierin verder profileren. Rapport jaarlijks onderzoek rkbs "De Vuurvlinder" - 24 augustus

8

9 3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN De waarderingen die over de onderzochte indicatoren zijn gegeven, staan vermeld in de onderstaande tabellen. Iedere tabel wordt gevolgd door een toelichting op deze waarderingen van de inspectie. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs. In de waardering op de indicatoren is tot uitdrukking gebracht in welke mate deze bijdragen aan de kwaliteit van het desbetreffende kwaliteitsaspect: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school geen betrouwbare en valide gegevens over haar opbrengsten beschikbaar heeft. rkbs "De Vuurvlinder" Kwaliteitszorg De school heeft inzicht in de verschillen in onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten. 1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 1.5 De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen. 1.6 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. 1.7 De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en personeel. Toelichting: De directie geeft aan zich te beraden op de visie van De Vuurvlinder en is van plan hierin duidelijke keuzes te maken. Enerzijds werken de leraren klassikaal, anderzijds wil de school het onderwijs beter kunnen afstemmen op de verschillende onderwijsbehoeften van leerlingen. Hiermee is ook al een begin gemaakt. De inspectie heeft het belang aangegeven van het expliciteren van de onderwijsbehoeften van de verschillende (groepen) leerlingen om zo het onderwijs daarop beter af te kunnen stemmen, schoolbreed en locatiespecifiek. Dit kan opgenomen worden in de schooldocumenten en vormt een belangrijke basis bij het ontwikkelen van een eigen onderwijsvisie. Voor locatie Zuid heeft de schoolbegeleidingsdienst al het een en ander in kaart gebracht. Voor de zorgleerlingen heeft de school de behoeften voor extra zorg wel geëxpliciteerd. Wanneer het schoolconcept is vastgesteld en duidelijk is wat goed onderwijs is voor de eigen populatie, is het zinvol de onderwijskwaliteit te evalueren met de verschillende actoren (directie, leraren, leerlingen en ouders). De schoolontwikkeling volgt hier logisch op en kan daarna ingevuld worden. Daarnaast is het van groot belang de onderwijsresultaten systematisch te analyseren op school- en locatieniveau, trendanalyses te maken, doelen te stellen en ook hierop actie te ondernemen waar dat nodig is. Rapport jaarlijks onderzoek rkbs "De Vuurvlinder" - 24 augustus

10 De school heeft nu nog geen duidelijk systeem voor de kwaliteitszorg beschreven (zie ook hoofdstuk 4: de wettelijke verplichtingen) en gebruikt nog geen zelfevaluatie-instrumenten. De directie wacht hiervoor de keuzes en richtlijnen van het bestuur af, een werkgroep buigt zich hier al enige tijd over. Toch werkt de school op onderdelen planmatig, kiest actuele en relevante verbeterpunten en werkt deze uit in een onderwijskundig jaarplan. Dit plan wordt jaarlijks geëvalueerd en afspraken worden vastgelegd. Tijdens de jaarlijkse lesobservaties wordt de afgesproken werkwijze bekeken en besproken aan de hand van kijkwijzers. De jaarplannen vragen wel om verdere concrete (SMART) uitwerking, om zo duidelijk te maken welke doelen precies gerealiseerd moeten worden. Zo zal het effect van een verbeteronderwerp duidelijker/groter worden, maar ook is helder wie, wanneer, wat moet doen. Tevens kan zo de taaklast van het team bewaakt worden. De school rapporteert de laatste jaren inzichtelijk aan belanghebbenden over de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs in de schoolgids en in de aanvullende nieuwsbrieven. De schoolgids is zeer informatief en heeft een bijzondere, eigen vormgeving. Recent heeft de inspectie een indicator toegevoegd aan de kwaliteitszorg die betrekking heeft op de sociale veiligheid. Het gaat daarbij om het actueel in kaart brengen en houden van de sociale veiligheid van leerlingen en leraren, een incidentenregistratie op dit gebied en om preventief en curatief beleid. De school geeft met het huidige beleid een goede aanzet, maar het beleid vraagt wel om verdere uitwerking van de gegevens en documenten. Op dit moment waarborgt de school de sociale veiligheid voor leerlingen en leraren daarom nog onvoldoende. De school heeft welbevinden en pedagogisch klimaat hoog in het vaandel staan en is van mening dat dit goed is op alle locaties. Recent is er een nieuwe methode aangeschaft voor sociale vaardigheden. Naast de groepsaanpak krijgen leerlingen extra begeleiding die dat nodig hebben (sova-training). De leraren worden regelmatig bevraagd op het welbevinden tijdens de functioneringsgesprekken. Ook zijn er locatie- en groepspecifieke gedragsregels voor leerlingen vastgesteld, een pestprotocol is er nog niet. Voor leraren zijn er geen specifieke gedragsregels vastgesteld. Voor enkele specifieke gebeurtenissen zijn er draaiboeken, zoals bij overlijden. Verder is er een incidentregistratie op groepsniveau voor de sociale veiligheid. Resultaten 12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht Toelichting: De school maakt voor het bepalen van haar eindopbrengsten gebruik van de Eindtoets basisonderwijs van het Cito. In de jaren 2004, 2005 en 2006 lag het eindresultaat rond het gemiddelde. Rapport jaarlijks onderzoek rkbs "De Vuurvlinder" - 24 augustus

11 De school gebruikt de Schoolvragenlijst (SVL) om de sociale vaardigheden van de leerlingen vast te stellen. De inspectie heeft de uitkomsten van groep 8 over twee opeenvolgende jaren ingezien en concludeert dat deze voldoende zijn. Om ze te kunnen beoordelen zijn de resultaten van drie opeenvolgende jaren nodig. Deze gegevens heeft de school nog niet beschikbaar, daarom beoordeelt de inspectie deze indicator niet. Ontwikkeling van leerlingen 13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode van 8 jaar Toelichting: Om de tussentijdse resultaten van de leerlingen te beoordelen hanteert de inspectie de tussenopbrengsten op vijf momenten, technisch lezen in de groepen 3 en 4, begrijpend lezen in groep 6 en rekenen en wiskunde in de groepen 4 en 6. De Vuurvlinder scoort op vrijwel alle onderdelen voor technisch- en begrijpend lezen voldoende. Rekenen en wiskunde waren in de groepen 4 en 6 onvoldoende. Mogelijk zijn deze cijfers negatief beïnvloed door leerlingen die niet naar het speciaal onderwijs konden worden verwezen. Ook kunnen leerlingen (ruim 7%) die voor leerwegondersteuning in aanmerking komen de cijfers hebben beïnvloed. Deze gegevens vragen om verdere analyse door de directie. De doorstroming van de leerlingen gedurende de schoolperiode binnen de verwachte periode van 8 jaar wijkt niet af van het landelijke beeld. Het pecentage leerlingen dat verwezen wordt naar het speciaal basisonderwijs is lager dan de norm die de inspectie daarbij hanteert van 1%. Het percentage leerlingen dat de school verlaat met een beschikking voor het leerwegondersteunend onderwijs is aan de hoge kant en vraagt daarom de aandacht. De school geeft hierbij als verklaring aan dat er een relatie is tussen het het "lage" verwijzingspercentage naar het speciale basisonderwijs en de hantering van een goed zorgprofiel. Rapport jaarlijks onderzoek rkbs "De Vuurvlinder" - 24 augustus

12

13 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT Afspraak met betrekking tot wettelijke bepalingen Bij dit jaarlijks onderzoek heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan. Op basis van dit onderzoek heeft de inspectie de volgende afspraak gemaakt met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet: De school stuurt de eerstvolgende, aangepaste versie van het schoolplan en de schoolgids naar de inspectie. Bij de schoolgids gaat het om uitwerking van de volgende onderdelen: WPO 13, 1b De zorg voor het jonge kind WPO 13, 1e Vrijwillige ouderbijdrage Bij het schoolplan gaat het om: WPO 12,1 Uitwerking van het personeelsbeleid WPO 12,3 Maatregelen gericht op ontwikkeling en uitvoering van het onderwijskundig beleid WPO 12,1 Beleid inzake bewaking en verbetering van de kwaliteit van het onderwijs WPO 12,4 De wijze van kwaliteitsbewaking WPO 12,4 De wijze van vaststelling van maatregelen ter verbetering WPO 12.1 Beleid omtrent sponsorbijdragen WPO 12.1 Verantwoording besteding sponsorbijdragen Afspraken over de invulling van het eerstvolgende PKO Het volgende bezoek van de inspectie zal in beginsel bestaan uit een periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO). Op basis van de gegevens die de inspectie heeft verkregen bij dit jaarlijks onderzoek worden geen veranderingen aangebracht in de inhoud van het eerstvolgende PKO. Wel worden er enkele indicatoren toegevoegd bij het schoolklimaat, omdat het beleid rond sociale veiligheid nu als onvoldoende is beoordeeld. De school zal ter voorbereiding hierop zo mogelijk relevante gegevens toezenden, gedacht wordt aan tevredenheidsonderzoeken voor ouders en leerlingen. Voorts heeft de school geen specifieke wensen voor verbreding of verdieping van het eerstvolgende PKO. Rapport jaarlijks onderzoek rkbs "De Vuurvlinder" - 24 augustus