Competentiewijzer IK-ZICHT; versie 1

Transcriptie

1 Competentiewijzer IK-ZICHT; versie 1 Deze competentiewijzer geeft zicht op de persoonlijke ontwikkeling van de student. Voorwaarden is dat het instrument van de student is. De student nodigt derden uit om feedback te geven op de competenties binnen zijn/haar kwalificatiedossier. De 25 SHL competenties zijn geclusterd in 8 gebieden. Over deze clusters worden de gegevens verder zichtbaar gemaakt, waarbij de laatste invulling ten opzichte van het gemiddelde wordt getoond. De 360⁰ feedback vragen is een essentiële functie binnen IK-ZICHT. Het instrument is nog volop in ontwikkeling, maar geeft nu al veel positieve reacties. Doelgroep: Doel: Aanvulling: Aangeleverd door: De 360 feedback wordt uitgevoerd door de student zelf en door derden die uitgenodigd worden door de student. Dit kunnen zijn: a. De begeleider op het BPV bedrijf b. De begeleidende coach c. Familie, vrienden of kennissen d. Collega studenten e. Anderen De resultaten van de feedback hebben als doel een beeld te geven waar de student zelf denkt te staan en welk beeld de betrokken begeleiders hebben. De feedback zal regelmatig moeten plaatsvinden om vast te stellen of de student nog vooruitgang boekt in zijn/haar ontwikkeling. Dit instrument is samen met het plan van aanpak om de werkprocessen te koppelen aan projecten een zeer grote aanvulling voor het welslagen van de begeleiding en de voltooiing van de opleiding van de student. Edudelta College Goes Kigo Project: GKC programma: Van regiovraag naar regioleren, penvoerder Stoas Hogeschool, Dronten Regionale Transitie en Leven Lang Leren

2 IK-ZICHT 2012 Pagina 1

3 Inhoudsopgave 2 Voorwoord 3 IK-ZICHT Plan van aanpak IK-ZICHT 2012 Voorwaarden vooraf 5 Aanbevelingen 6 Hoe de student te trickeren verder op zoek te gaan 7 Hoe ziet de tool er idealiter uit. 8 Competenties (gegevens) 9 360⁰ feedback vragen 10 Mijn competenties zichtbaar 11 Context aanduiding 12 Bronnen/Producten Stichting Antenna LINE Beleidsrijk Groen Ruggengraat De Groene Werkplek / 4CyourWay Groene Stroom Doorlopende Coach Actieve Coach IK-ZICHT 2012 Pagina 2

4 Wat houdt mij bezig Werkend in het onderwijs en actief bezig zijn met je vak levert al te vaak frustraties op. Daar ik in de gelukkige omstandigheid mocht verkeren regelmatig aan projecten mee te werken komt er een beeld boven dat een competentiemeter mogelijk moet zijn. Hoe dit beeld bij mijzelf ontstaan is, is eigenlijk een lastige vraag. Het altijd maar weer willen verbeteren en combineren van alle zaken tot een geheel is misschien het eenvoudigste antwoord en daar zal ik het ook bij laten. Terug kijkend op al die projecten vond ik onderstaande quote uit ruggengraat eigenlijk de beste formulering. Mede omdat de presentatie van producten bij mij eigenlijk gelijk de volgende reactie opleverde. Dit is goed zeg maar ik mis iets! Al vele jaren wordt er binnen het (agrarisch) onderwijs gestreefd naar een betere doorstroming (VMBO MBO, MBO HBO, HBO WO). Maar iedereen die er mee bezig is (geweest), weet dat het een moeilijke materie is: leerlingen / studenten komen drempels tegen omdat eerder of elders verworven competenties niet worden gehonoreerd; docenten ervaren problemen bij het overzetten van leerprestaties van leerlingen / studenten binnen het curriculum. Beiden ervaren problemen, omdat er binnen het onderwijs niet met één (competentie-)taal wordt gesproken. Iets wat je wel zou verwachten als iedereen met competentiegericht onderwijs bezig is! Wat mis je dan. Het antwoord komt later. Een instrument wat al deze opgedane kennis eenvoudig in beeld brengt. Groene Stroom en Doorlopende Coach Actieve Coach zijn dan de volgende projecten en dan blijft die vraag maar ergens in mijn hoofd. Juni 2011, DCAC wordt nog een half jaar verlengt. Welke producten hebben we nu eigenlijk. We zouden nog graag een eenvoudig instrument naar de BPV hebben. LINE, 360⁰ feedback, een uurtje met M Polman van Antenna, Ruggengraat, 4CyourWay, vragenlijst competenties, komen bij elkaar. IK-ZICHT ontstaat en met steun van l Gijsen en M den Ouden gaan we ervoor. November 2011 is een 1 e concept klaar. Met dank aan M. Polman. Rob de Vos Docent Edudelta College Goes IK-ZICHT 2012 Pagina 3

5 IK-ZICHT 2011 Voortdurend jouw competenties in beeld, was de titel van Groene Stroom. IK-ZICHT 2011 geeft de student op een eenvoudige manier beeld van zijn competenties in een bepaalde context. De student verzoekt een derde persoon om aantal vragen te beantwoorden en krijgt deze antwoorden in beeld afgezet tegen alle eerdere door hem(haar)zelf en anderen ingevulde vragenlijst. De voorkant van een instrument laat de gemiddeldes zien naast een bij de intake van de student (MBO) uitgevoerde entreetest (AMN). De student kan het instrument eenvoudig openen met een inlogcode en een wachtwoord. In de proefperiode geeft de beheerder van IK-ZICHT de student een account zodat hij/zij aan de slag kan met. De 25 SHL competenties zijn geclusterd in 8 gebieden. Over deze clusters worden de gegevens verder zichtbaar gemaakt, waarbij de laatste invulling ten opzichte van het gemiddelde wordt getoond. Verder inzoomen op de vraagstelling is mogelijk maar geeft nog geen voldoende duidelijk beeld. De tijdsinvestering die gevraagd wordt om de gestelde vragen in te vullen ligt om en nabij de 17 minuten. Gesteld mag worden een kwartiertje bij veelvuldig en eenduidig gebruik door de student/opleidingsinstituut. De student beheert zijn IK-ZICHT en de docent kijkt met de student mee naar de getoonde ontwikkelingen. Bij aanvragen aan een derde de vragen in te vullen krijgt deze naast de uitnodiging en begeleidende uitleg middels een bijlage en kan de betrokkenen na invulling van de vragen zien hoe zijn antwoorden variëren op het gemiddelde van alle andere ingevulde gegevens. Nadat hij de vragen heeft ingestuurd wordt het programma afgesloten. Via de student en/of begeleidende docent/mentor kan naar aanleiding van getoonde overzichten een gesprek over de overeenkomsten en verschillen in beantwoording plaats vinden. Presentatie van de 1 e versie van IK-ZICHT aan verschillende doelgroepen (Doorlopende Coach- Actieve Coach, REGIO-leren Zeeland, Groene Lyceum, docententeam Edudelta College Goes) van het instrument leverde veelal positieve reacties op. Wil IK-ZICHT een volwaardig instrument worden dan zal een verdere investering nodig zijn. Overigens heb ik geen enkel idee of soortgelijke ontwikkelingen elders ook plaats vinden. Om een doorstart van IK-ZICHT mogelijk zal allereerst een plan van aanpak geschreven moeten worden. Bij dezen een 1 e aanzet. Het plan van aanpak zal ik zoveel mogelijk opstellen met het beeld dat een student meerwaarde zal ontdekken mocht hij/zij met IK-ZICHT gaan werken. IK-ZICHT 2012 Pagina 4

6 IK-ZICHT 2012, plan van aanpak. Doelstelling: De student opent IK-ZICHT en zijn competenties komen in beeld. Voorwaarden vooraf De start De onderwijsinstelling geeft aan dat om de student te begeleiden gebruik gemaakt wordt van het instrument IK-ZICHT. Naast andere beschikbare software maakt IK-ZICHT dus deel uit van het benodigde instrumentarium om de opleiding naar behoren te kunnen afronden. Basisgegevens Naam, geb. datum, geslacht, onderwijsinstelling, opleiding, aanvang studie. Opleiding zijn bepalend voor de verdere inhoudstelling van de software. Immers competenties zijn vaardigheden van studenten gerelateerd aan opleiding en de context waarin ze om gegevens vragen. (Ruggengraat) Hoe in te loggen Studenten kunnen zelfstandig inloggen en door aangeven schoolgegevens komt er een link naar mentor/docent gegevens, zodat de mentor/docent mee kan kijken naar de competenties van de student. Studenten krijgen inlog gegevens van de onderwijsinstelling waardoor de mentor/docent mee kan kijken. Nulmeting Om te starten is een nul meting wenselijk. Naar aanleiding van en/of met behulp van eerder gemaakte testen wordt de meting samen met de student ingevuld. Tevens wordt de student gevraagd zelf eerst de vragen behorend bij de 8 competentieclusters oprecht in te vullen. In beeld (visueel) verschijnen nu de gegevens van de verschillende metingen/invullingen. De student krijgt op deze manier een 1 e indruk van de competentiewijzer. 360⁰ feedback De student heeft de mogelijkheid om derden een verzoek te zenden om hem te helpen zijn competenties beter in beeld te brengen. Plan van eisen Om tot een sterk verbeterde versie van de competentiewijzer te komen moet nog veel ontdekt worden, wat resulteert in een plan van eisen. Bij dezen een 1 e aanzet. Kosten Later af te spreken IK-ZICHT 2012 Pagina 5

7 Aanbevelingen De centrale vraag in deze is: Welke AMBITIE is er om de competentiewijzer verder te ontwikkelen? Momenteel ligt er een 1 e versie van de competentiewijzer IK-ZICHT. Een kans om hier een volwaardig instrument van te maken waarmee studenten hun competenties in beeld krijgen dient zich aan. Om dit instrument verder te ontwikkelen is een breed draagvlak in het (groene) onderwijsveld welkom. Zeker daar deze tool een voortborduren op is eerdere KIGO-projecten en opbrengsten van deze projecten kan combineren tot een bruikbare tool om de student de mogelijkheid te geven zijn competenties (VMBO-MBO-HBO) voortdurend in beeld te brengen. Een aantal opties om verder te ontwikkelen 1 De competentiewijzer wordt geadopteerd door het KIGO project Regioleren. Eén onderdeel wordt daar benoemd als de competentiewijzer ontwikkelen en vanuit dit KIGO project worden middelen en mankracht vrijgemaakt. 2 Edudelta College Goes neemt het initiatief om met collega scholen een nieuw project op te zetten. 3 We gaan op zoek naar een commerciële partij en laten de tool ontwikkelen. 4 Edudelta College Goes kiest ervoor de huidige versie enigszins te verbeteren (visualiseren van de resultaten) en heeft een competentiewijzer voor zijn studenten Tijdsplanning is uiteraard niet los te zien van de keuze hoe verder te gaan met dit project. Een concept tijdsplanning kan er als volgt uitzien Antenna Periode 1 Periode 2 Periode 3 Periode 4 Tool wordt voorzien van competentiecarrousel Edudelta Er wordt door aantal studenten met de tool gewerkt om verbeteringsvoorstellen/eisen te formuleren Nadenken over: Visualisering van de resultaten. >>Er komt een plan van eisen voor de tool Verdere visualisering van de mogelijkheid tot optimale vergelijkingsmogelijkheden worden gerealiseerd De tool wordt opgeleverd Edudelta werkt met de competentiewijzer IK-ZICHT 2012 Pagina 6

8 Hoe de student te trickeren verder op zoek te gaan. Na de 1 e oriëntering heeft de student een vergelijk tussen zijn eigen invulling en een gestandaardiseerde versie in beeld. Doelstelling: De student wil instrument verder gebruiken om zijn eigen ontwikkeling te kunnen volgen. Wat zijn competenties en waarom wil ik die laten zien. Door door te klikken naar mijn competenties wordt middels speciaal gemaakte afbeeldingen aangegeven wat competenties zijn en waar de student aan kan gaan werken door verder op te plaatjes te klikken en daar informatie te vinden over de competenties gerelateerd aan zijn basisgegevens (leeftijd, opleidingsniveau). Zie ook competentiecarrousel. Indien de student al eerder met IK-ZICHT heeft gewerkt krijgt de student de mogelijkheid om zijn groei in beeld te brengen. Zijn eerdere beoordelingen worden in de tijd zichtbaar gemaakt ten opzichte van zijn huidige nul meting en eigen invulling. Deze functie is vervolgens blijvend beschikbaar. Hoe derden mij zien is afhankelijk van de context waarin ik deze mensen ontmoet. In beeld krijgen dat vrienden/collega s/opleiders de student anders beoordelen omdat zij in een andere omgeving naar deze zelfde persoon kijken is belangrijk om inzichtelijk te maken. Anderzijds geeft dat ook mogelijkheden om in nieuwe omgevingen derden te bevragen naar hun beeld over de student. De 360⁰ feedback vragen is een essentiële functie binnen IK-ZICHT. Vergelijkingen tussen verschillende doelgroepen moeten zowel individueel als collectief duidelijk in beeld gebracht worden. Kansen naar de toekomst. Solliciteren naar en verder studeren in zijn trajecten waarbij de student de ander moet overtuigen van zijn mogelijkheden. Algemeen aanvaard hierbij is dat de competenties hierin een steeds prominentere plaats gaan innemen. Een beeld van jouw competenties geven gebaseerd op beoordelingen van velen en gedaan in meerdere contexten kan een positieve aanzet geven in de mogelijkheden naar de toekomst van de student. Een motivatie welke het gebruik van IK-ZICHT naar de toekomst moet waarmaken. IK-ZICHT 2012 Pagina 7

9 Hoe ziet de tool er idealiter uit. 1 Bij opening van IK-ZICHT moet de student 1. informatie krijgen over zijn competenties 2. informatie naar benodigde bronnen die hij/zij kan raadplegen 3. de tool dient zelf-ontdekkend te zijn voor de student 2 Daarnaast moet het visueel aantrekkelijk zijn. 1. Bewegend in de zin van accentuerend waar is de student goed in 2. Inspirerend in de zin wat is er te ontdekken/verbeteren. 3 Eenvoudig met oog voor de individuele behoeften. 1. Flexibel waardoor zeer gericht gezocht kan worden naar benodigde informatie. 2. Functioneel zodat de student kan aangeven in welke context(en) hij/zij beoordelingen wil vragen. Ad 1 Ad 2 Ad 3 Onderdelen waar de student de benodigde informatie kan vinden, worden duidelijk gesitueerd en door op te klikken geactiveerd. Te denken valt hierbij aan: Overzicht van de items van de competentieclusters. Overzicht alle 25 (18) competenties. Uit welke aspecten bestaan de competenties. o Uitnodigen van derden om de student te beoordelen. o 360⁰ graden feedback wat zijn de mogelijkheden Hoe de beoordelingen te geïnterpreteerd kunnen worden. Hoe wordt geadviseerd de beoordeling uit te voeren. Mijn ontwikkeling in beeld brengen. Vergelijken van mijn ontwikkelingen. Door met te tool te gaan werken ontdekt de student vanzelf alle mogelijkheden. Competenties clusters van de al eerder genomen stappen komen bewegend in beeld. De al beter ontwikkelde competenties komen prominent naar voren maar de competenties waaraan gewerkt moet worden in relatie met zijn beoogde studie of individuele vraag worden ook belicht. Om te kunnen waarborgen dat het instrument voor de individuele student waardevol is en blijft, zal er een grote mate van flexibiliteit ingebouwd moeten worden. Werkelijk alle mogelijke beoordelingen moeten snel en overzichtelijk met elkaar vergeleken kunnen worden. Het accent hierbij zal enerzijds vooral moeten liggen op recente beoordeling welke makkelijk tot een vergelijken met elkaar zichtbaar gemaakt worden en anderzijds competentie(cluster) gericht in de tijd dienen te zijn zodat eventuele groei in beeld gebracht kan worden. De student zal dit met een soort bedieningspaneel moeten kunnen beheren. Daarnaast zal de mogelijkheid om per activiteit/context beoordelingen in te zien, gewaarborgd moeten worden. IK-ZICHT 2012 Pagina 8

10 Competenties Doelstelling: De student wil instrument verder gebruiken om zijn eigen ontwikkeling te kunnen volgen. Een competentiewijzer welke blijvend een tool voor de student wil zijn, zal beelden van alle 25 (18) competenties met voor en achterliggende overzichten van benodigde kwaliteiten in zicht moeten brengen. Ruggengraat is hierbij de beoogde basis. Competentiecarrousel. Te denken valt hierbij aan een competentiecarrousel welke de student de mogelijkheid bied om te ontdekken hoe de te ontwikkelen competenties gekoppeld zijn aan overige factoren. De basis van de carrousel is weliswaar de omschrijvingen gerelateerd aan opleidingsniveau en leeftijd van de student maar door gelijkmatig met het veranderen van de beschrijvingen van de competenties ook de criteria en aspecten aan te geven zal er een completer beeld ontstaan. Ook hierbij is het aanbevelingswaardig om naast de tekstuele uitleg met passende afbeeldingen de opbouw van de competenties te verduidelijken. Contact opnemen met: J Harreman en B van Opstal, 2 docenten nauw betrokken bij het KIGO project De Groene leerweg en 4C your way. Info: IK-ZICHT 2012 Pagina 9

11 360⁰ feedback vragen. De student heeft de mogelijkheid om derden (respondenten) een verzoek te zenden om hem te helpen zijn competenties beter in beeld te brengen. Voor- en nadelen 360 graden feedback. Naar drs. T Alstein. Voordelen Medewerkers krijgen feedback en weten daardoor waar volgens hun omgeving hun ontwikkelpunten liggen. Acceptatie, omdat het oordeel door meerdere personen wordt gedragen Betrouwbaarheid van het oordeel door meerdere beoordelaars bij het feedbackproces te betrekken. Volledigheid doordat verschillende perspectieven met elkaar geïntegreerd worden; er wordt optimaal gebruikgemaakt van de aanwezige informatie in de organisatie. Concreetheid doordat de feedback op gestructureerde wijze wordt ingewonnen. Actiegerichtheid wordt vergroot. Nadelen Wordt soms als bedreigend ervaren, dit kan voorkomen worden door een zorgvuldige implementatie. Draagvlak noodzakelijk, hierdoor niet binnen elke organisatie inzetbaar. Uitwerken criteria vereist deskundigheid. Binnen IK-ZICHT is de mogelijkheid om respondenten de student te laten beoordelen Door het versturen van een mail vanuit de tool wordt een respondent gevraagd een aantal vragen over de student te beantwoorden. Daarbij krijgt de respondent een uitleg toegestuurd middels een bijlage. Echter ook de student dient goed op de hoogte zijn van de systematiek van het feedback vragen. Wanneer de student beslist om feedback te vragen is het zeer wenselijk dat hij de respondent duidelijk kan aangeven vanuit welke context de vragen gesteld worden. De student moet de keuze hebben (eventueel in samenspraak met mentor/docent) welke competentieclusters of onderdelen daarvan ter beoordeling worden aangeboden. Om aan een 360⁰ feedback waarde te kunnen hechten moeten wel meerdere personen dezelfde competentieclusters of onderdelen daarvan ter beoordeling worden aangeboden. Van belang is dat de beoordeling gebaseerd is op de kromme van Gauss. Waarbij de norm is dat student die even goed zijn als de overigen, gemiddeld beoordeeld worden en dat echte duidelijke afwijkingen van de standaard in beeld gebracht worden. IK-ZICHT 2012 Pagina 10

12 Mijn competenties zichtbaar Doelstelling: De student wil dit instrument verder gebruiken om zijn eigen ontwikkeling te kunnen volgen. Misschien wel de belangrijkste vraag voor dit onderdeel van de tool is de vraag: Wat wil de student zien en hoe kan hij het antwoord op die vraag zo makkelijk mogelijk zien. Middels een regelpaneel, ingebouwd in de tool kan de student zelf bepalen wat hij wil zien. Voorbeelden van mogelijkheden welke zichtbaar gemaakt kunnen worden zijn: 1. Mijn eigen beoordeling vergelijken met die van mijn BPV begeleider die van mij docent of mijn docenten die van mijn medestudent of medestudenten die van mijn ouders of (sport)vrienden 2. Tal van beoordelingen afgezet in de tijd. Mijn stage en BPV beoordeling in de tijd Mijn eigen beoordelingen afgezet tegen een nul meting De beoordelingen van mijn vorige schoolopleiding. 3. Vergelijken van beoordelingen van de verschillende respondenten Mijn eigen beoordelingen en die van de BPV Docenten en BPV begeleiders. Ook de lay-out van beoordelingen kan de student zelf aanpassen. De student zal voorkeur hebben om zijn ontwikkelingen en/of vergelijkingen van beoordelingen op een bepaalde voor hem duidelijke manier zichtbaar te maken. Te denken valt hieraan spiders, diagrammen, aan de tijd aangepaste ontwikkelingen (kijkdoos) Het regelpaneel zal een grote mate van flexibiliteit moeten waarborgen. IK-ZICHT is een tool van/voor de student. Eenvoudig in beeld brengen wat de resultanten van de beoordelingen zijn in breed scala van mogelijkheden moet de kracht van de tool waarborgen. Een functie toevoegen om de resultaten te kunnen downloaden naar een te gebruiken document welk dan met betrokkenen besproken kan worden is raadzaam. Dit document kan dan ook toegevoegd worden aan zijn eigen loopbaansturing waarvoor hij/zij in kader van zijn studie verantwoordelijkheid is. IK-ZICHT 2012 Pagina 11

13 Context aanduiding De context is de totale omgeving waarin iets zijn betekenis krijgt. Hierbij kan zowel letterlijk "tekst" worden bedoeld als een situatie of betrokken personen. De context is de achtergrond of referentie van elke uitdrukking of idee of gebeurtenis in welke het was uitgedrukt, in relatie tot welke het een bepaalde betekenis verkrijgt. Onderwijs is en blijft in ontwikkeling. Contexten waarin studenten geplaatst worden zullen mee ontwikkelen. Competentie ontwikkeling zal daarbij een rol blijven spelen. Om de tool IK-ZICHT toekomstbestendig te maken zal de student deze tool ook moeten kunnen gebruiken in projectmatige situaties waarin hij/zij geplaatst wordt. Beoordelingen toegespitst op een of meerdere projecten zijn dan essentieel. Deze geoormerkte beoordelingen kunnen standaard situaties zijn welke vooraf in de tool aangegeven kunnen worden maar ook zelf door de student opgegeven projecten dienen mogelijk te zijn. Terugblikkend op het in beeld brengen van de competenties (pagina 10) zal via het regelpaneel de mogelijkheid open moeten staan om beoordelingen in projecten te vergelijken met alle andere beoordelingen inclusief andere projecten. Voorbeelden van mogelijkheden welke zichtbaar gemaakt kunnen worden zijn: 4. Mijn project beoordeling vergelijken met die van een ander project mijn gemiddelde score tot op het moment dat die van mijn BPV activiteiten Binnen het context verhaal is het tevens noodzakelijk ons af te vragen of de vraagstelling welke nu is gekoppeld aan de competenties en enkel is afgestemd op de verschillende doelgroepen binnen het onderwijs, ook niet op verschillende contexten afgestemd dient te worden. Het is dus evenwel goed mogelijk dat een afstemming naar mogelijke projectmatige handelingen ook noodzakelijk zal blijken. Dit onderdeel zal nader onderzocht moeten worden. IK-ZICHT 2012 Pagina 12