1 De plenaire behandeling van het wetsvoorstel in de Tweede Kamer is gepland op 12 maart Artikel 1.2 Wet Gemeenschappelijke Regelingen

Transcriptie

1 Inleiding De afgelopen periode is binnen de Regio Zuid-Holland Zuid (ZHZ) een aantal veranderingen in gang gezet. De veranderingen hebben een verschillende achtergrond en inhoud, maar vergen vrijwel allemaal een wijziging van de huidige gemeenschappelijke regeling. Bovendien maakt de komst van de Veiligheidsregio het oprichten van een nieuwe gemeenschappelijke regeling noodzakelijk. De voorgenomen veranderingen zijn de volgende: 1. De doorontwikkeling van de Regio ZHZ als gevolg van: a. het oprichten van een Veiligheidsregio, vooruitlopend op de komst van de Wet veiligheidsregio s (Wvr). 1 b. De wens om de bestuurlijke en ambtelijke organisatie van de Regio ZHZ te kantelen, om de bestuurlijke relatie met de diverse organisatieonderdelen en de leiding meer direct te maken en de relatie van ZHZ met de gemeenten te versterken. 2. Het voornemen om Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten (BLVS) per 1 juli 2009 vanuit de GR Drechtsteden over te dragen aan de Regio ZHZ. 3. Het voornemen om het verzorgingsgebied van de GGD ZHZ uit te breiden met de gemeenten in de Hoeksche Waard. In een informatiebijeenkomst in november 2008 zijn wij ook op de hoogte gesteld van de voortgang in het proces van vorming van een Omgevingsdienst. De voorbereidingen van deze verandering, die provinciebreed op meer plaatsen haar beslag moet krijgen, blijkt echter meer tijd te vergen dan vorig jaar is aangenomen. Vooral het vraagstuk van de juridische vormgeving blijkt weerbarstig. Daardoor is er voor dit onderwerp op dit moment nog geen besluitvorming gevraagd. Besluiten college en raad Uw gemeenteraad wordt voorgesteld een besluit nemen over de voorgenomen veranderingen. Een besluit tot wijziging van de Gemeenschappelijke Regeling Zuid-Holland Zuid is volgens de vigerende Regeling voorbehouden aan de raden van de deelnemende gemeenten. De colleges zijn bevoegd te besluiten tot oprichting van een nieuwe GR Veiligheidsregio, omdat het een collegeregeling is, maar hebben daarvoor wel toestemming nodig van hun raden 2. Beide regelingen worden hierbij aan uw raad voorgelegd, maar het karakter van het gevraagde besluit verschilt. Onderstaand gaan wij eerst in op enkele belangrijke gevolgen van de voorgenomen veranderingen. Aansluitend gaan wij puntsgewijs dieper in op de verschillende onderdelen. Aan het eind van het voorstel treft u de gevraagde besluiten aan. 1 De plenaire behandeling van het wetsvoorstel in de Tweede Kamer is gepland op 12 maart Artikel 1.2 Wet Gemeenschappelijke Regelingen 1

2 De gevolgen: A. Dienstverlening aan gemeenten blijft ongewijzigd De inhoudelijke taakuitvoering voor en dienstverlening aan de deelnemende gemeenten wordt door de voorgestelde veranderingen niet geraakt. Ook in structurele zin kosten de huidige activiteiten straks niet meer geld dan nu. Milieudienst, GGD en RAV blijven in stand en continueren hun werkzaamheden. Brandweer en GHOR worden weliswaar in een andere juridische entiteit ondergebracht, maar deze onderbrenging heeft geen gevolgen voor de taken en taakuitvoering, noch voor het budget. De oprichting van de GR Veiligheidsregio staat ook los van de vraagstelling rond de regionalisering van de Brandweer en van de ambities op het punt van de multidisciplinaire samenwerking, gegeven de aanstaande Wet veiligheidsregio s. B. Band gemeenten Regio ZHZ wordt verstevigd De voorgestelde veranderingen hebben een tamelijk hoog bestuurlijk juridisch gehalte. Belangrijk ankerpunt is dat deze veranderingen bedoeld zijn om de betrokkenheid vanuit de gemeenten bij het werk van de Regio te versterken en de band tussen de gemeenten en de Regio zowel politiek, bestuurlijk als ambtelijk steviger te verankeren. De gekozen bestuurders komen meer aan het roer te staan, onder andere door het instellen van bestuurscommissies die verantwoordelijk worden voor de aansturing van de verschillende organisatieonderdelen. De verantwoordelijke portefeuillehouders participeren in deze bestuurscommissies. Gezien het feit dat de opgedragen taken en bevoegdheden tot het domein van de colleges behoren, wordt de GR ZHZ een collegeregeling. Het raadsledenplatform, dat een nuttige functie vervult in de verbinding tussen de gemeenten en de Regio, blijft gewoon bestaan. De voorgenomen veranderingen op een rij: Hieronder beschrijven we de voorgenomen veranderingen. We maken daarbij onderscheid tussen de elementen die voor ieder van de verandertrajecten van toepassing zijn en betrekking hebben op de wijziging van de huidige gemeenschappelijke regeling, en elementen die voor een specifiek verandertraject van toepassing zijn. A. Oprichting Veiligheidsregio: past in nieuw wettelijk kader In lijn met het kabinetsbeleid heeft de Regio de afgelopen periode gewerkt aan de voorbereiding van de implementatie van de nieuwe Wet veiligheidsregio s. Er zijn juridische belemmeringen om de Regio ZHZ zelf om te vormen tot een veiligheidsregio. Ook zijn daar steekhoudende bestuurlijke overwegingen tegen. In november 2008 bent u hierover in een informatiebijeenkomst geïnformeerd. Daarom ligt er nu een voorstel om voor de uitvoering van de veiligheidstaken per 1 juli 2009 een, volgens de Wvr verplichte, eigen gemeenschappelijke regeling 3 voor de Veiligheidsregio op te richten en deze in te richten volgens de beginselen van het wetsontwerp Veiligheidsregio. Dit betekent onder andere dat hierin de brandweertaak en de taken op het terrein van de GHOR worden ondergebracht. Deze taken vallen momenteel nog onder de GR ZHZ. Het algemeen bestuur van de nieuwe GR Veiligheidsregio wordt gevormd door de burgemeesters van de deelnemende gemeenten omdat de Wet veiligheidsregio s dit voorschrijft. Graag benadrukken wij dat deze verandering geen wijziging brengt in de taak van de veiligheidsregio, zoals we die op dit moment kennen in de vorm van een bestuurscommissie binnen ZHZ. Ook bent u door in te stemmen met dit voorstel 3 Deze GR heeft het karakter van een openbaar lichaam. 2

3 niet verplicht uw brandweerkorps in de toekomst in te brengen in de nieuwe GR Veiligheidsregio. Dat is en blijft een keuze die u als gemeente zelf maakt. Verder heeft dit voorstel geen betrekking op de plannen (onafhankelijk van de komst van de GR Veiligheidsregio) voor het intensiveren van de multidisciplinaire samenwerking op het terrein van veiligheid en de eventuele financiële consequenties daarvan. De oprichting van een aparte GR voor de Veiligheidsregio is op juridische gronden nodig, maar zal weinig tot geen gevolgen te hebben voor het bestuurlijk functioneren in de dagelijkse praktijk. Om dit te borgen zijn in het voorstel verschillende instrumenten opgenomen voor een goede samenwerking tussen de beide GR-en te borgen. Met het oog daarop stellen we voor: de functie van voorzitter voor beide GR-en door dezelfde persoon te laten vervullen; voor beide GR-en één portefeuillehouderoverleg Middelen te laten functioneren; de Regiostaf ZHZ een overeenkomstige functie te laten vervullen binnen de GR Veiligheidsregio; de GR Veiligheidsregio, via de gemeenschappelijke regeling ZHZ, diensten te laten afnemen van het Servicecentrum Drechtsteden. Daarnaast is er in de voorstellen voor gekozen de verbinding met de gemeenten vanuit beide GR-en zoveel mogelijk identiek in te richten, zowel bestuurlijk als ambtelijk. Het laatste is mede gedaan uit een oogpunt van transparantie en het beperken van de bestuurlijke en ambtelijke drukte. Gevolg van het overdragen van de veiligheidstaken en bevoegdheden aan de nieuwe GR Veiligheidsregio is dat deze taken en bevoegdheden uit de GR ZHZ moeten worden verwijderd. De bedoeling is dit per 1 januari 2010 te effectueren, zodat het bestuur van de nieuwe GR Veiligheidsregio vanaf het moment van oprichting (1 juli 2009) een half jaar de tijd heeft om deze overkomst van taken, middelen en personeel voor te bereiden. B. Kanteling Regio ZHZ: voor een versteviging van de band tussen Regio en gemeenten Op grond van signalen uit de gemeenten is ook uitgebreid stilgestaan bij de manier waarop de gemeenten en de Regio ZHZ zich op dit moment tot elkaar verhouden. Geconstateerd is dat er aanleiding is de verbinding tussen de gemeenten en de Regio te versterken: op politiek, op bestuurlijk en op ambtelijk niveau. Hiervoor zijn verschillende instrumenten uitgewerkt, zoals: het versterken van de rol van het Raadsledenplatform; het transformeren van de bestaande portefeuillehouderoverleggen tot bestuurscommissies, die een organisatieonderdeel aansturen; het instellen van een beraad van gemeentesecretarissen dat periodiek overleg heeft met en adviezen uitbrengt aan de secretaris en het directeurenoverleg ZHZ. Deze elementen vindt u terug in bijgaande gewijzigde tekst van de gemeenschappelijke regeling. 3

4 C. Overgang Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten (BLVS): voor meer synergie in inhoud, aansturing en beheer De wens om de taakuitvoering rond de leerplicht en de regionale meld- en coördinatiefunctie door BLVS op het niveau van ZHZ te organiseren, leeft al geruime tijd. In dat kader wordt nu voorgesteld dat BLVS vanuit de GR Drechtsteden over gaat naar de Regio ZHZ. BLVS is nu nog een onderdeel van de bestuurlijke en ambtelijke organisatie van de Drechtsteden, maar voert de taken op het terrein van de leerplichtwet en de RMC-functie inmiddels uit voor nagenoeg alle gemeenten in het verzorgingsgebied ZHZ. Daardoor is er een discrepantie ontstaan tussen het beheer van dit bureau (door de GR Drechtsteden) en de wens (ook vanuit de grote scholen) om de inhoudelijke aansturing als gemeenten gezamenlijk te regelen. De bedoeling is hierin verandering te brengen door inhoud, aansturing en beheer in de Regio ZHZ in één hand te leggen. Er wordt een Bestuurscommissie ingesteld waarin de portefeuillehouders uit de 19 gemeenten zitting hebben. De aansturing van BLVS wordt op basis van delegatie geregeld. De overkomst vergt een wijziging van de GR ZHZ. Gemeenten dragen de taak aan ZHZ over. De gemeenten die deel uitmaken van de Drechtsteden moeten daarvoor de GR Drechtsteden wijzigen. De overige gemeenten moeten hun besluiten intrekken op basis waarvan zij tot nu toe hun bevoegdheden aan BLVS hebben overgedragen. In bijgaand besluit worden de bevoegdheden die voor uw gemeente moeten worden ingetrokken concreet omschreven. D. Uitbreiding verzorgingsgebied GGD met gemeenten Hoeksche Waard Volledigheidshalve gaan we in deze brief ook in op de uitbreiding van het verzorgingsgebied van de GGD met de gemeenten uit de Hoeksche Waard. Alleen in de colleges en gemeenteraden van de Hoeksche Waard moet hierover echter een besluit worden genomen. Zij ontvangen hierover een afzonderlijk voorstel. Deze gemeenten, al deelnemer in de GR Regio ZHZ, zijn voornemens per 1 juli 2009 ook te gaan deelnemen in de gezamenlijke GGD. Deze uitbreiding van het verzorgingsgebied van de GGD is mogelijk binnen de kaders van de geldende gemeenschappelijke regeling. De condities die aan deze uitbreiding verbonden worden, zijn recent door het dagelijks bestuur van de Regio vastgesteld. Belangrijk element hierin is dat de gemeenten die al in de GGD participeren geen nadelige gevolgen ondervinden van deze uitbreiding van het verzorgingsgebied. Deze zekerheid is geborgd. Planning: enkele technische begrotingswijzigingen Eind april 2009 wordt de ontwerpbegroting 2010 ZHZ aan de gemeenten aangeboden volgens de gebruikelijke P&C-cyclus van de Regio. In deze begroting zijn de gevolgen van de verandertrajecten echter nog níet verwerkt. Dat kan pas gebeuren nadat besluitvorming in het Algemeen Bestuur en de gemeenteraden heeft plaatsgevonden. Voor de overgang van BLVS en de uitbreiding van het verzorgingsgebied van de GGD is ook een wijziging van de begroting 2009 nodig; beide veranderingen worden immers per 1 juli 2009 geëffectueerd. Op grond van de geldende regelgeving 4 kunnen deze begrotingswijzigingen 2009 en 2010 worden vastgesteld door het Algemeen Bestuur; er zijn in materiële zin namelijk geen financiële gevolgen voor de gemeenten aan verbonden. De begroting 2010 voor de GR Veiligheidsregio wordt in het najaar van 2009 in procedure gebracht. 4 Zie artikel 42, lid 1 van de GR ZHZ. 4

5 Planning: besluitvorming en invoering strak gepland In onderstaand overzicht is het proces van besluitvorming over de verschillende verandertrajecten uitgewerkt in de tijd. In het tweede overzicht vindt u het invoeringstraject. Met beide overzichten heeft u een spoorboekje voor de rest van 2009 in handen. Verandertraject Algemeen bestuur Gemeenteraden 1a. Oprichting GR Veiligheidsregio 4 maart 2009 Maart juni b. Kanteling Regio 4 maart 2009 Maart juni Overkomst BLVS 4 maart 2009 Maart juni Uitbreiding verzorgingsgebied GGD 4.Vorming Omgevingsdienst 4 maart juni 2009 Juli oktober 2009 P&C-cyclus Begroting 2010 ZHZ 24 juni 2009 Mei juni 2009 voorhangen Begrotingswijziging 2010 ZHZ Begrotingswijziging 2009 ZHZ Begrotingswijziging 2010 ZHZ Begroting 2010 VR 24 juni 2009 (+BLVS, +GGD) 24 juni 2009 (+BLVS, +GGD) 23 september 2009 (-/-BRW, -/-GHOR) 23 september 2009 (+BRW, +GHOR) Het traject van invoering van de verschillende onderdelen van wijziging van de GR ZHZ en de oprichting van de GR VR ziet er bij instemming met de voorstellen als volgt uit: Datum GR ZHZ GR Veiligheidsregio 1 juli 2009 Inwerkingtreden wijzigingsvoorstel; BLVS wordt opgenomen in GR Regio en de voorstellen inzake de kanteling treden in werking. Wordt opgericht, waarbij alleen de artikelen in werking treden die toezien op de bestuurlijke constellatie en die de bevoegdheden van DB, AB en de ambtelijke leiding regelen. 1 augustus 2009 BC s zijn ingesteld. AB en DB zijn benoemd. 1 januari Taken en bevoegdheden op grond van de Brandweerwet en Alle andere artikelen treden in werking (taken, bevoegdheden, 5

6 Datum GR ZHZ GR Veiligheidsregio 2010 GHOR vervallen, doordat de bijlage bij de Regeling vervalt met het verstrijken van de datum 01 januari 2010 middelen, personeel, et cetera). Tot slot Als bijlage treft u verder de complete tekst aan van de gewijzigde Gemeenschappelijke regeling Regio Zuid-Holland Zuid en de tekst van de nieuwe Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid. 6