Produceren en milieu vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Transcriptie

1 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 24 augustus 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.

2 Inhoudsopgave Produceren en milieu Vooraf Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5 Stap 6 Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Produceren en milieu Vooraf In de gemeenteraad van Veenkamp wordt vanavond vergaderd over de plannen voor een nieuw industrieterrein. Voorstanders van het industrieterrein wijzen op de extra werkgelegenheid die op het terrein zal ontstaan. Volgens de tegenstanders levert het industrieterrein te veel overlast voor het milieu op. Wat vind jij? Als je in de gemeenteraad zou zitten zou je dan voor of tegen het nieuwe industrieterrein stemmen? Er wordt een lijst van bedrijven gemaakt die zich niet op het industrieterrein mogen vestigen. Schrijf vijf bedrijven op die, volgens jou, op die lijst zouden moeten staan. Bespreek je antwoorden met een klasgenoot. Aan het eind van deze opdracht kun je: uitleggen dat produceren nadelige gevolgen kan hebben voor het milieu. in ieder geval de volgende vormen van milieuvervuiling onderscheiden: luchtvervuiling, watervervuiling, bodemvervuiling en horizonvervuiling. uitleggen wat bedoeld wordt met duurzaam ondernemen. Activiteiten Stap Groepsgrootte Activiteit Stap 1 Stap 2 Alleen Alleen + samen Vragen beantwoorden over verschillende vormen van milieuvervuiling. Vragen over grondstoffen beantwoorden en bespreken met klasgenoot. Pagina 2

4 Stap 3 Alleen + samen Vraag over rekening houden met het milieu beantwoorden en bespreken met klasgenoot. Stap 4 Alleen Vragen beantwoorden over milieuvriendelijkheid. Stap 5 Alleen Vragen beantwoorden over recycling. Stap 6 Alleen + samen Vragen over duurzaamheid beantwoorden en bespreken met klasgenoot. Benodigdheden Voor deze opdracht heb je een rekenmachine nodig. Tijd Voor deze opdracht heb je 2 uur nodig. Stap 1 Milieuvervuiling Het produceren van goederen en diensten kan nadelige gevolgen hebben voor het milieu. Je kunt verschillende vormen van milieuvervuiling onderscheiden: luchtvervuiling bij het produceren wordt de lucht soms verontreinigd met stoffen die niet in de lucht thuis horen. watervervuiling soms komen er bij het produceren stoffen in bijvoorbeeld een rivier terecht die niet in de rivier thuishoren. bodemvervuiling stoffen die bij het produceren vrijkomen, kunnen zorgen voor bodemverontreiniging. horizonvervuiling apparaten die nodig zijn om te produceren worden soms op plekken geplaatst die het landschap verstoren. Welke vormen van milieuvervuiling herken je in de volgende gevallen. 1. Bij een vrachtwagentransport komen veel uitlaatgassen vrij. 2. Op de vuilstortplaats zijn enkele lekkende tonnen met een gevaarlijke vloeistof gevonden. 3. De nieuwe flat ontneemt de bewoners achter de flat het zicht op de weilanden. 4. Na de scheikundeproef worden de afvalstoffen door de gootsteen gespoeld. Pagina 3

5 Stap 2 Grondstoffen Om goederen en diensten te produceren heb je productiefactoren nodig. Er worden vier productiefactoren onderscheiden. Als je het hebt over milieuvervuiling gaat het vaak over één van deze productiefactoren. 1. Schrijf de vier productiefactoren op. 2. Over welke productiefactor gaat het als je hebt over het milieu? Hieronder zie je een aantal producten. spijkerbroek benzine plastic brood verf waterleiding krant baksteen 3. Weet jij voor elk product welke grondstof nodig is voor het maken van het product? 4. Leg uit dat de winning van grondstoffen negatieve effecten op het milieu kan hebben. Bespreek de antwoorden op de vier vragen met een klasgenoot. Stap 3 Pagina 4

6 Produceren en milieu Bedrijven kunnen tijdens het produceren rekening houden met het milieu. Ze kunnen bijvoorbeeld een waterzuiveringsinstallatie of een luchtfilter plaatsen. Dat heeft dan wel extra kosten tot gevolg en die extra kosten kunnen er toe leiden dat er minder producten verkocht worden. Hoe dat gaat kun je uitleggen in vijf stappen. Hieronder staan die stappen; ze staan nog niet in de juiste volgorde. Jij moet de stappen in de juiste volgorde zetten. 1. Een bedrijf maakt extra kosten om milieuvervuiling tegen te gaan, 2. de verkoopprijs van het product stijgt, 3. de consument koopt het product bij een concurrent, 4. de kostprijs van het product neemt toe, 5. de afzet van het bedrijf neemt af. De juiste volgorde is: Vergelijk je antwoord met een klasgenoot. Hebben jullie hetzelfde antwoord? Stap 4 Pagina 5

7 Milieuvriendelijk Concurrentie tussen bedrijven kan tot gevolg hebben dat bedrijven minder aandacht hebben voor het milieu. Consumenten kunnen laten merken dat ze het belangrijk vinden dat fabrikanten rekening houden met het milieu. 1. Leg uit waarom concurrentie tot gevolg kan hebben dat bedrijven minder aandacht hebben voor het milieu. 2. Hoe kunnen consumenten laten merken dat ze het belangrijk vinden dat fabrikanten aandacht hebben voor het milieu? 3. Er zijn steeds meer bedrijven die milieuvriendelijk produceren. Waarom doen ze dat, denk je? Je moet een pak waspoeder kopen. Je hebt de keuze uit twee merken. Merk A en merk B. Merk A is een 'groen' waspoeder: het bevat geen fosfaat en is daarom minder slecht voor het milieu. Merk B is een gewoon waspoeder en bevat wel fosfaat. Merk A kost 2,- per kg en merk B kost 1,50 per kg. 4. Welk merk koop jij? 5. Volgens Inge geldt hier 'goedkoop is duurkoop'. Kun je uitleggen wat Inge bedoelt. Stap 5 Pagina 6

8 Recycling Het hergebruiken van afval door bedrijven noem je recycling. De kartonfabriek KARTO verwerkt veel oud papier als grondstof. Wat betreft het inzamelen en verwerken van oud papier neemt Nederland een koppositie in. Ongeveer 65% van het papier dat in ons land wordt gebruikt wordt gerecycled. Oud papier wordt vooral gebruikt voor het maken van verpakkingsmateriaal (karton). 1. Schat eens hoeveel kg papier jullie thuis per week gebruiken. 2. Maak een schatting van de hoeveelheid papier die er in het totaal per week in Nederland wordt gebruikt. 3. Ga ervan uit dat inderdaad 65% van het papier wordt gerecycled. Hoeveel kg is dat dan per week volgens jouw schatting? Voor het bedrijf KARTO is de prijs van oud papier erg belangrijk. Een prijsstijging van één eurocent voor een kilo oud papier betekent voor dit bedrijf een kostenverhoging van ongeveer ,- per week. 4. Bereken hoeveel kilogram oud papier KARTO per week verwerkt. 5. Kan dat antwoord kloppen met je schatting in vraag 3? Stap 6 Pagina 7

9 Duurzaamheid De term duurzaamheid hoor je tegenwoordig vaak. Duurzaam bouwen, duurzaam eten, duurzame kleding, duurzaam ondernemen, enzovoorts. Er zijn verschillende definities van het begrip duurzaam. Eén ervan is: 'duurzaamheid is de mate waarin een samenleving in staat is in haar eigen behoeften te voorzien zonder toekomstige generaties de kans te ontnemen in hun behoeften te voorzien'. Hieronder wordt iets over de productie van een aantal goederen vertelt. Geef per productieproces aan of het volgens jou wel of niet duurzaam is. 1. Voor de productie van kozijnen wordt hardhout uit Brazilië gebruikt. 2. Kartonnen dozen worden gemaakt van gerecycled papier. 3. Voor de productie van één kilo kipfilet is 430 liter water nodig. 4. Uit één boom worden 15 pakken A4-papier gemaakt. 5. Als je in de winter aardbeien eet, zijn die afkomstig uit Egypte of Israël. 6. Gerecycled plastic wordt gebruikt voor de productie van vuilniszakken. Bespreek je antwoorden met een klasgenoot. Zijn jullie het met elkaar eens? Bediscussieer de verschillen. Pagina 8

10 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 24 augustus 2016 om 09:49 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3; Leerinhoud en Arbeid, productie en bedrijfsleven; Economie; Overheid en bestuur; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 2 uur en 0 minuten Trefwoorden leerlijn, rearrangeerbare Pagina 9