Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Sint-Lievenscollege te ANTWERPEN 1

Transcriptie

1 Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan BRUSSEL Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Sint-Lievenscollege te ANTWERPEN 1 Hoofdstructuur voltijds secundair onderwijs Pedagogisch geheel Instellingsnummer Instelling Sint-Lievenscollege Directeur Johan WAGEMANS Adres Kasteelpleinstraat ANTWERPEN 1 Telefoon Fax humaniora@sintlievensantwerpen.be Website Bestuur van de instelling Adres Scholengemeenschap Adres CLB Adres Dagen van het opvolgingsbezoek Einddatum van het opvolgingsbezoek Datum bespreking verslag met de instelling Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever Teamleden VZW Sint-Lievenscollege Kasteelpleinstraat ANTWERPEN 1 SGKSO Onze-Lieve-Vrouw-van-Antwerpen Lange Nieuwstraat ANTWERPEN 1 Vrij CLB De Wissel Boomsesteenweg ANTWERPEN Veerle VONDERLYNCK Luc MONDELAERS, Marie-Rose VAN NOOTEN OV so Sint-Lievenscollege te ANTWERPEN 1 (Schooljaar ) 1

2 INHOUDSTAFEL INLEIDING HISTORIEK TE REMEDIEREN TEKORT(EN) ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD? Commerciële vorming, administratieve vorming en stage in bso derde graad in de studierichting Verkoop (leerplan D/2004/003) Economie in aso derde graad in de studierichting Economie-moderne talen en Economiewiskunde (leerplan D/2006/051) Engels in aso derde graad in de studierichting Economie-moderne talen (leerplan D/2006/041) Lichamelijke opvoeding in de A- en B-stroom en aso, bso, tso derde graad (leerplannen D/2008/004, D/2008/005, D/2008/039, D/2008/040) Nederlands in de A-stroom (leerplan D/2010/016) ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG OV so Sint-Lievenscollege te ANTWERPEN 1 (Schooljaar )

3 INLEIDING Dit verslag is het resultaat van de opvolgingsdoorlichting van de school door de onderwijsinspectie van de Vlaamse Gemeenschap. Het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 geeft haar de opdracht hiertoe. Als de school bij een doorlichting een beperkt gunstig advies kreeg, volgt na de periode, vermeld in het advies, een opvolgingsdoorlichting. Tijdens een opvolgingsdoorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de bij de voorgaande doorlichting vastgestelde tekortkomingen voldoende werden geremedieerd. Het referentiekader dat de onderwijsinspectie gebruikt bij een (opvolgings)doorlichting is opgebouwd rond de componenten context, input, proces en output: context: de omgevingskenmerken en de kenmerken van administratieve, materiële, bestuurlijke en juridische aard die de school karakteriseren input: kenmerken van het personeel en van de leerlingen of cursisten van de school proces: initiatieven die de school neemt om output te realiseren, rekening houdend met haar context en input output: de resultaten die de school met haar leerlingen of cursisten bereikt. Meer info over het CIPO-referentiekader vindt u op Tijdens het opvolgingsbezoek verzamelt het inspectieteam bijkomende informatie via observaties, gesprekken en analyse van documenten. De opvolgingsdoorlichting resulteert in een opvolgingsverslag dat bestaat uit een concluderend gedeelte en een advies. Het concluderende gedeelte omvat de conclusies van de opvolging. Het opvolgingsverslag eindigt met een advies dat betrekking heeft op alle of op afzonderlijke structuuronderdelen van de school. De onderwijsinspectie kan twee adviezen uitbrengen: een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van de school of van structuuronderdelen. een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van de school of van structuuronderdelen op te starten. Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie bovendien of de school de vastgestelde tekorten zelfstandig kan wegwerken. Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve opvolgingsverslag informeert de directeur van de school de ouders en leerlingen over de mogelijkheid tot inzage. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van de school het verslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van de school of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. De school mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire doeleinden. Meer informatie? en OV so Sint-Lievenscollege te ANTWERPEN 1 (Schooljaar ) 3

4 1 HISTORIEK Het vorige doorlichtingsbezoek vond plaats van tot en werd afgesloten met een beperkt gunstig advies. Vanaf moet de school kunnen aantonen dat tekort(en) die aan de basis lagen van dit advies, in voldoende mate werden geremedieerd. Dit verslag beschrijft in welke mate de school daarin is geslaagd. 2 TE REMEDIEREN TEKORT(EN) Basisvorming Specifiek gedeelte Graad 1 A, Nederlands Graad 1 B Graad 1 Handel Graad 1 Kantoor en verkoop - Verzorging-voeding Graad 3 ASO Economie-moderne talen Engels, lichamelijke economie, Engels opvoeding Graad 3 ASO Economie-wiskunde economie Graad 3 ASO Grieks-Latijn Graad 3 ASO Humane wetenschappen Graad 3 ASO Latijn-moderne talen Graad 3 ASO Latijn-wetenschappen Graad 3 ASO Latijn-wiskunde Graad 3 ASO Moderne talenwetenschappen Graad 3 ASO Wetenschappenwiskunde Graad 3 BSO Kantoor Graad 3 BSO Kantooradministratie en gegevensbeheer Graad 3 BSO Verkoop administratieve vorming, commerciële vorming, stage Graad 3 BSO Winkelbeheer en etalage Graad 3 TSO Boekhouden-informatica Graad 3 TSO Handel Graad 3 TSO Secretariaat-talen 3 ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD? 3.1 Commerciële vorming, administratieve vorming en stage in bso derde graad in de studierichting Verkoop (leerplan D/2004/003) De tekorten die bij de doorlichting werden vastgesteld m.b.t. het onderwijsaanbod en de evaluatiepraktijk zijn in voldoende mate geremedieerd. Anders dan bij de doorlichting worden nu in de component administratieve vorming softwarepakketten benut bij de onderdelen kassabeheer en boekhoudkundige registratie van de aankoop-, verkoop- en financiële 4 OV so Sint-Lievenscollege te ANTWERPEN 1 (Schooljaar )

5 Samenhang verrichtingen. Dit maakt het mogelijk de hieraan gerelateerde leerplandoelstellingen te realiseren. Het leerplan verwacht dat er minstens één bezoek wordt gebracht aan een groothandel die levert aan de detailhandel ingeval er geen stage gelopen wordt in een groothandel of een call center. In deze vervangende activiteit wordt nu op een kwaliteitsvolle wijze voorzien. Bovendien wordt de werking van een call center aan de hand van beeldmateriaal geïllustreerd. Aan de reglementaire beschikkingen met betrekking tot de stage (SO/2002/09) wordt gevolg gegeven. De stageovereenkomst en het stagereglement beantwoorden aan de regelgeving. Voor beide stageonderdelen is er een stageschrift. Bij de evaluatie is er behalve voor kennis nu ook aandacht voor vaardigheden. Bij de component commerciële vorming wordt in het schriftelijk examen bij de vraagstelling soms nog te veel aandacht geschonken aan warenkennis. Een aanzienlijk deel van de punten wordt toegekend aan het voeren van verkoopgesprekken. Ten onrechte werden deze punten vorig schooljaar echter bij het seminarie verrekend. Ook bij de component administratieve vorming is er naar gestreefd de vragen meer toepassingsgericht te maken. Tegenover de doorlichting is het examen aanzienlijk ingekort. Voor het ICT-gedeelte wordt gebruik gemaakt van permanente evaluatie. Vorig schooljaar was er nog geen aandacht voor de evaluatie van vakattitudes in de component administratieve vorming. In de component commerciële vorming was dit wel het geval. Vanaf dit schooljaar wordt een nieuw leerplan progressief ingevoerd. Voor de evaluatie heeft dit tot gevolg dat er geen examens meer worden afgenomen, maar dat alle onderdelen permanent worden geëvalueerd. In dit leerplan worden geen deelvakken meer onderscheiden. Daarmee stelt het probleem van de puntentoekenning aan het juiste deelvak zich niet langer. Uitrusting ICT Inzet uitrusting Leermiddelen Voor de component commerciële vorming is een van de lokalen omgevormd tot didactische winkel. Die voldoet volledig aan de eisen van een authentieke leeromgeving en is onder meer uitgerust met een elektronische kassa. Dit lokaal wordt ook aangewend voor het voeren van verkoopgesprekken. Die worden soms maar niet altijd op video opgenomen. 3.2 Economie in aso derde graad in de studierichting Economie-moderne talen en Economiewiskunde (leerplan D/2006/051) De tekorten die bij de doorlichting werden vastgesteld m.b.t. het onderwijsaanbod, de evaluatiepraktijk, de leerbegeleiding en de deskundigheidsbevordering zijn in voldoende mate geremedieerd. Samenhang Bij de doorlichting werd vastgesteld dat er talrijke hiaten waren in het onderwijsaanbod. Die waren onder andere te wijten aan het feit dat in het tweede leerjaar een groot deel van de lestijden aan het opzetten van een minionderneming besteed werden. Dit is een activiteit die het leerplan niet oplegt. Bij de opvolging blijkt dat er niet langer een mini-onderneming georganiseerd wordt. Daardoor is er voldoende tijd beschikbaar om het leerplan te realiseren. De leerplanonderdelen die bij de doorlichting niet aangeboden werden, worden nu volledig en met voldoende diepgang behandeld. Er worden geen tekorten OV so Sint-Lievenscollege te ANTWERPEN 1 (Schooljaar ) 5

6 meer vastgesteld. Er is voldoende aandacht voor het inoefenen van de bestudeerde leerinhouden. Door het gebruik van krantenartikelen wordt de economische actualiteit in de lessen geïntegreerd. De ontwikkeling van de onderzoekscompetentie beantwoordt nog onvoldoende aan de leerplaneisen. Er zijn geen documenten waaruit blijkt dat de leerlingen effectief onderzoeksstappen zetten. Er is enkel een handleiding die de onderzoeksstappen beschrijft. Het eindproduct is uiterst summier en voldoet niet aan het onderzoeksopzet. Er wordt geen onderzoeksprobleem gesteld, er is nauwelijks sprake van informatiebewerking en verwerking, er vindt geen confrontatie met andere standpunten plaats. Leerbegeleiding Preventief Curatief Uitrusting ICT Inzet uitrusting Leermiddelen Waar de vraagstelling vroeger uitsluitend uit kennisvragen en eenvoudige toepassingsvragen bestond, wordt nu overwegend het denkvermogen van de leerlingen aangesproken. Dit sluit veel beter aan bij de analyserende aanpak die het leerplan beoogt. Verscheidene vragen worden ingeleid door een situatieschets die als gangmaker fungeert voor een probleem dat de leerlingen moeten oplossen. De examenvragen zijn representatief voor de leerplandoelstellingen. Hoewel de aanpak doorgaans leraargestuurd blijft, is er voldoende aandacht voor de verwerving van probleemoplossende vaardigheden. Van zelfstandig werk wordt vooral gebruik gemaakt bij de probleemanalyse. In het leslokaal zijn een computer en een beamer ter beschikking. Die worden hoofdzakelijk door de leraar gehanteerd. De leerlingen maken tijdens de reguliere lessen nog te weinig gebruik van ICT. Deskundigheidsbevordering Vorming Tijdens de jaren die de doorlichting vooraf gingen, werden geen vakdidactische nascholingen gevolgd. Er wordt nu regelmatig deelgenomen aan nascholingen die een meerwaarde opleveren voor de leerplanrealisatie. 3.3 Engels in aso derde graad in de studierichting Economie-moderne talen (leerplan D/2006/041) De school heeft aangetoond dat de tekorten met betrekking tot onderwijsaanbod en evaluatiepraktijk zijn weggewerkt. Samenhang Op basis van overleg op schoolniveau, binnen de vakgroep en met de pedagogische begeleiding werd het onderwijsaanbod vernieuwd. De leerplangerichtheid is sinds de doorlichting sterk verhoogd. De leerplandoelen worden nagestreefd en voldoen. De taaltaken situeren zich op de verwerkingsniveaus die in de doelstellingen worden aangegeven en bevatten de vooropgestelde tekstsoorten en tekstkenmerken. De profilering van de pool Moderne talen is al beter afgebakend maar het beheersingsniveau is nog te zwak ingevuld. De specifieke eindtermen m.b.t. de onderzoekcompetentie worden gerealiseerd op de aanpak van de onderzoekcompetentie na. De leerlingen kunnen gericht informatie verzamelen, ordenen en bewerken. Een literair en / of linguïstische onderzoeksopdracht voorbereiden, uitvoeren en evalueren, onderzoeksresultaten en conclusies rapporteren en ze confronteren met andere standpunten, leren ze niet. De aanpak op schoolniveau om in het complementaire gedeelte rond de realisatie van een willekeurig eindwerk per leerling te werken, voldoet niet aan de eisen 6 OV so Sint-Lievenscollege te ANTWERPEN 1 (Schooljaar )

7 van de specifieke eindtermen in de leerplannen pool moderne talen. Er werd nog steeds geen overleg gepleegd met de vakgroep Frans. Dit blijft een werkpunt voor de school. Deskundigheidsbevordering Vorming De evaluatie is volledig en transparant opgebouwd. Door een verhoogde aandacht voor de vaardigheden en een grondigere opvolging van de leerlingen is de vakgroep - na overleg op school- en leraarniveau en met de pedagogische begeleidingsdienst - overgestapt naar permanente evaluatie. De beoordeling van vaardigheden is meer en meer gebaseerd op een evaluatieschema dat het leerproces van de leerlingen ondersteunt. De leraren volgden nascholing over nieuwe leerplannen, evalueren, taaltaakgericht werken, onderzoekcompetentie en portfolio. 3.4 Lichamelijke opvoeding in de A- en B-stroom en aso, bso, tso derde graad (leerplannen D/2008/004, D/2008/005, D/2008/039, D/2008/040) De school heeft aangetoond dat de tekorten met betrekking tot onderwijsaanbod, evaluatiepraktijk en uitrusting zijn weggewerkt. Samenhang In het onderwijsaanbod werd het aantal uren zwemmen gereduceerd waardoor zowel in de eerste als in de derde graad alle bewegingsgebonden leerplandoelen i.v.m. het ontwikkelen van motorische competentie en van een gezonde en veilige levensstijl in voldoende mate gerealiseerd worden. Uitrusting ICT Inzet uitrusting Leermiddelen De schoolleiding heeft gezorgd voor een extra sportzaal buiten de school, waardoor er met een doordacht doorschuifsysteem op elke locatie kwaliteitsvol bewegingsonderwijs kan geboden worden. Deze structurele maatregelen laten toe de periode tussen heden en de bouw van een nieuwe sportzaal die gepland is in 2017, te overbruggen. De leerlingenevaluatie is valide doordat een groot deel van de bewegings- en persoonsgebonden leerplandoelen voldoende gewaardeerd worden. Ze is meer gelijkgericht doordat de vakgroep gezamenlijke afspraken i.v.m. evaluatie-inhouden, observatiepunten en evaluatiecriteria opgesteld heeft. Leerbegeleiding Preventief Curatief De leerlingenbegeleiding voor de derde graad krijgt een expliciete invulling doormiddel van remediëringsfiches. De leraren hebben aandacht voor taal in de lessen Lichamelijke Opvoeding. Op het vlak van ict hanteren de leraren regelmatig videofeedback. 3.5 Nederlands in de A-stroom (leerplan D/2010/016) De school heeft aangetoond dat de tekorten met betrekking tot onderwijsaanbod en evaluatiepraktijk zijn weggewerkt. Samenhang De leerplandoelstellingen voor het vak Nederlands worden volledig en in voldoende mate gerealiseerd. Het lerarenteam bewaakt voldoende de realisatie van de leerplandoelstellingen en van de te bereiken eindtermen. De leerlingen gaan structurerend en beoordelend aan de slag zoals het leerplan vraagt. De jongeren hebben zicht op de communicatieve aspecten van taal door OV so Sint-Lievenscollege te ANTWERPEN 1 (Schooljaar ) 7

8 een meer geïntegreerde aanpak van kennis en vaardigheden. De aandacht voor teksttypes, strategieën/ vaardigheden en ondersteunende attitudes is verhoogd. Leerbegeleiding Preventief De transparantie van de evaluatie is verbeterd maar nog onvoldoende duidelijk gelinkt aan de eindtermen / leerplandoelstellingen. De kennisgerichte onderwijspraktijk voor spraakkunst heeft plaats geruimd voor een taalbeschouwende analyse van teksten. De vakgroep heeft dit schooljaar resoluut gekozen voor permanente evaluatie. De evaluatie is evenwel niet altijd transparant. De voorgelegde proefwerken van vorig schooljaar bevatten een globale puntenverdeling maar de puntenverdeling van de deelvragen ontbreekt, waardoor het gewicht van de verschillende vaardigheden niet duidelijk is. Sinds dit schooljaar wordt op het vlak van leren leren het OVUR-schema consequent gebruikt en is er aandacht voor leerstrategieën. 8 OV so Sint-Lievenscollege te ANTWERPEN 1 (Schooljaar )

9 4 ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor erkenning van tekort(en) zoals vermeld in punt 2 van dit verslag: GUNSTIG voor de erkenningsvoorwaarde 'voldoen aan de onderwijsdoelstellingen' voor alle structuuronderdelen. Namens het inspectieteam Voor kennisname namens het bestuur Veerle VONDERLYNCK de inspecteur-verslaggever Johan WAGEMANS de directeur Datum van verzending aan de directie en het bestuur van de school OV so Sint-Lievenscollege te ANTWERPEN 1 (Schooljaar ) 9