Principe 6: Ruimte geven

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Principe 6: Ruimte geven"

Joannes Christiaens
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Principe 6: Ruimte geven De excellente schoolleider 3 november 2016 Ontwikkelen vanuit de bron

Alex de Bruijn Gelukkig getrouwd en 6 mooie kinderen 15 jaar voor allerlei basisschoolgroepen 18 jaar in leidinggevende functies 9 jaar senior

2 Alex de Bruijn Gelukkig getrouwd en 6 mooie kinderen 15 jaar voor allerlei basisschoolgroepen 18 jaar in leidinggevende functies 9 jaar senior leiderschapsadviseur 2 maanden zelfstandig organisatieadviseur Principium Advies ontwikkelen vanuit de bron Wat is voor jou de essentie van leiderschap?

3 Belemmerende en stimulerende factoren Bepaal voor jezelf wat de belangrijkste belemmerende en stimulerende factoren zijn in het geven van ruimte. Wissel uit in viertallen en maak een gezamenlijke top-2 van zowel belemmerende als stimulerende factoren. Deel deze met de groep.

4 Ruimte geven Lukt alleen op een stevige basis van vertrouwen (tegenover georganiseerd wantrouwen) Is een logisch gevolg van Rijnlands organiseren (tegenover Angelsaksisch organiseren) Wordt eenvoudiger als er sprake is van een heldere, levend(ig)e collectieve ambitie (vitale visie) (tegenover geen, onduidelijke of zwevende CA/visie) Vraagt om differentiatie door de leidinggevende(n) (tegenover leidinggeven volgens het principe gelijke monniken, gelijke kappen ) Vraagt om gespreid of zelfs gedeeld leiderschap (tegenover het traditionele hiërarchisch leiderschap)

5 Het is ingewikkeld geworden terwijl het zo eenvoudig is! Statement-0: Leiderschap is in de basis het tonen van aandacht en betrokkenheid, goed luisteren en dus present zijn! Dat geeft vertrouwen en vertrouwen schept ruimte Dit vorm de basis voor alle andere aspecten van excellent leiderschap

6 Open ruimte in communicatie Open ruimte vergroten door: - Feedback uit te lokken - Open en kwetsbaar opstellen

7 Management en/of leiderschap? Zaken en papieren Mensen en manieren Statement-1: Met management ga je de oorlog niet winnen, met leiderschap is die kans veel groter!

8 Leidinggeven aan professionals Als je de titel als een stelling leest, wat vind je er dan van?

9 Onderwijs vraagt leiderschap! en Ga tot de mier! Statement-2: Zie leiderschap als een groepsverschijnsel en spreid of deel daarom je leiderschap!

10 De klassieke organisatievorm

12 De nieuwe lerende organisatie Creëert ruimte voor initiatief, voor proberen en leren Statement-3: Ga organiseren om te leren, niet om te behe(e)r(s)en!

13 Enkele uitgangspunten Leiderschap is cruciaal! Leiderschap begint aan de basis: dat is op de plaats waar het primaire proces plaatsvindt! Leiderschap is dienstbaar: het staat op alle niveaus ten dienste van het primaire proces: het geven van goed onderwijs in het belang van de ontwikkeling van leerlingen en studenten. Leiderschap is resultaatgericht: gericht op het creëren van een cultuur waarin de leraar optimaal presteert en daar zelf een optimale bijdrage aan levert.

Planning en control versus ruimte en vertrouwen Kruispunt Planning en control Top down Georganiseerd wantrouwen Verticale thermometers Bureaucratie Mee-stribbelen Het hoe en het wat Ruimte en

14 Planning en control versus ruimte en vertrouwen Kruispunt Planning en control Top down Georganiseerd wantrouwen Verticale thermometers Bureaucratie Mee-stribbelen Het hoe en het wat Ruimte en vertrouwen Bottom up Vertrouwen in professionals Horizontale afspraken Aandacht en betrokkenheid Samenwerken Het waarom Statement-4: Vertrouw de professionals, geloof dat ze liever iets goed dan iets fout doen!

15 Begin met het waarom! Ga op zoek naar het gen van je organisatie! Stel jezelf de wat mist - vraag Statement-5: Werk vanuit het waarom naar het hoe en wat en niet andersom!

16 Het belang van een collectieve ambitie Het schept duidelijkheid en daardoor veiligheid Het geeft het gevoel samen ergens voor te gaan Het vergroot de motivatie van teamleden Het geeft richting aan de koers van de school Het geeft richting aan het leerproces binnen de school Het vergroot de aantrekkingskracht van een organisatie Het zorgt voor samenhang, integratie en afstemming Het schept mogelijkheden om te sturen op ruimte en vertrouwen

17 Een heldere CA helpt om hitteschild te (kunnen) zijn Statement-6: Denk als leidinggevende bij alle invloeden van buitenaf en binnenuit bewust na over wat je af moet bufferen en wat je door moet laten!

18 Wat is een professional? Een professionals is iemand die goed (state-of-the-art) in het vak is en die bij het werken een professionele attitude praktiseert. Hoofdkenmerken van een professionele attitude: De liefde voor het vak is groter dan de liefde voor geld en vrije tijd Kwaliteit voor kwantiteit Resultaat vóór proces/protocol het doel heiligt de middelen Leidinggevenden kunnen een professionele attitude uitlokken of die attitude juist belemmeren.

19 Niet iedere kenniswerker is een professional Niet iedere professional is een kenniswerker Professionals (vakmensen) kenniswerkers met een professionele attitude Kenniswerkers

20 De 80/20-regel voor professionals Ongeveer 80% is professional: is vakdeskundig en doet liever iets goed dan iets fout. Geef hen ruimte en vertrouwen en stuur op output Ongeveer 15% is ex-professional: kan het niet (meer) zo goed Voor wie het niet (meer) kan: leerprocessen inrichten Training en opleiding, meester-gezel relaties, coaching, repertoireverkleining e.d. Ongeveer 5% is geen professional, want wil het niet (meer), komt alleen tijd voor geld ruilen

21 Dus Je koopt je ruimte door goed te zijn!

22 Durf te differentiëren! Gelijke monniken, gelijke kappen What s good for Peter must be good for Paul Niets is zo ongelijk als de gelijke behandeling van ongelijken

23 Lifecyclus

24 Differentiatie in feedback

25 Denken over leiderschap

26 Eigenaarschap - verantwoordelijkheid

27 Heldhaftig, hiërarchisch leiderschap

28 Gespreid, gedeeld leiderschap

29 Een vraag... Een mierenkolonie wordt ernstig bedreigd door hoog water. Wat nu? A. De koningin verzamelt de sterkste, vliegende mannetjes en sticht een nieuwe kolonie op een droge plek. B. De mieren bouwen een vlot, laden daar de larven en eitjes op en varen naar een hoger gelegen plaats. C. Het kolonienest bevat koepels waar de eitjes en het voedsel droog blijven en waar voldoende zuurstof is.

30 Organisaties in transitie

31 Teamvolwassenheid Individuen gaan samen werken Er ontstaat een groep De groep vormt een team Het team wordt zelfsturend Centraal staan de eigen vaktechnische en sociaal-communicatieve vaardigheden. Zoeken naar de juiste rol. Regels en procedures worden ontwikkeld. Tegenstellingen tekenen zich af. Positieve conflicten; toetsing van individuele prestaties. Team formuleert waarden en normen. Gevoel voor gemeenschappelijke verantwoordelijkheid ontwikkelt zich (wijgevoel). Discussies over de groepsprestaties (inward-looking) Plaatsbepaling in externe omgeving; het besef dat het team een functie vervult in een groter geheel. Discussies over de groepsprestaties (outward-looking). Verbeterprogramma

33 We kantelen Statement-7: Ruimte geven is ruimte krijgen, dus als je het altijd heel druk hebt, klopt er iets niet

34 Social media Wel regels en afspraken! Geen baas!

35 Nieuw Leiderschap Democratisch Samenwerkend Dienend Gedeeld Transformationeel Collegiaal Dit laat zien dat nieuwe mogelijkheden verkend worden!

36 Een mierenparabel om je luchtig op weg te helpen 1. Begin met het waarom! 2. Verschil moet er zijn! 3. Erken ongelijkheid en benut kwaliteit! 4. Trigger de trainee! 5. Putten en delen! 6. Samen jezelf zijn! 7. Feedback helpt! 8. Luisteren, luisteren, luisteren! 9. Systeemdenkers gevraagd 10.Toon leiderschap!

37 Meer weten

38 Reflectie Waar ben je anders over gaan denken? Waar ben je aan gaan twijfelen? Waar ben je in bevestigd?

Vergelijkbare documenten

Wanneer is een docent een professional?

Wanneer is een docent een professional? mbocity 2013 Voor het leidinggeven aan onderwijsprofessionals dient één criterium allesbepalend te zijn: vakdeskundigheid! Mathieu Weggeman Ede, 25 november 2013 De 80/20-regel voor professionals: 80%