Bewegen, eten en gezondheid. De conclusies eerst. Waarom bewegen en gezond eten? Wat kan u verwachten? EMGO Institute - Care and Prevention

Transcriptie

1 Bewegen, eten en gezondheid Weten, willen en kunnen EMGO Institute EMGO Institute Johannes Brug, Heilig VU-uur okt. 29 De conclusies eerst EMGO Institute Mensen zijn gemotiveerd om niet dik(ker) te worden Toch kiezen mensen voor eet- en beweeggedrag dat leidt tot overgewicht De omgeving dringt ongezonde maar evolutionair aantrekkelijke keuzes op overgewicht is dus een normale reactie op een abnormale omgeving, overgewicht is daarom nu (bijna) de norm en dus normaal Voorlichting gericht op gezonde keuzes zal in een dergelijke omgeving zeer beperkt effectief zijn; alleen voorlichting is dweilen met de kraan open Voor een effectieve aanpak van overgewicht zal de obesogene (dikmakende) omgeving veranderd moeten worden in een obesopreventieve (dunmakende) omgeving Daarvoor is een integraal gezondheidsbeleid noodzaak met gezondheidsbeschermingmaatregelen (de kraan dicht(er) draaien) Wat kan u verwachten? Waarom bewegen en gezond eten? Waarom promotie van gezond eten en bewegen? Hoe doen we het? Waarom doen we het niet beter? Wat moet gebeuren om het beter te doen? Top 1 7/1 Zoet, Vet en Zout

2 Energy balance. Energy balance. Diet Diet M PA M PA Energy balance and weight gain Adult male weighing 8 kg Daily caloric intake Daily energy requirement = 22 kcal = 2 kcal Excess daily calories = 2 kcal Over one year this equates to = 365 x 2 = 73 kcal = 1 kg extra body fat A thin line... Wat is gezond? Eten 14 kcal / week excess intake is equivalent to: One bottle of beer Handful of peanuts One croissant 35 minutes 14 minutes

3 Eva Wat is gezond? En bewegen Aanbevelingen minder/ niet te veel Calorieën Verzadigd vet Zout Suiker Alcohol zitten meer Groente en fruit Vezel Vis Bewegen: Matig intensief > 3 min per dag Intensief 3 x p/w > 2 min Hoe staat het er voor? Hoe gaan we daar wat aan veranderen? < 5% eet conform alle richtlijnen goede voeding <5% beweegt conform richtlijn ~5% is te dik Meerderheid eet te veel, beweegt te weinig, is binnenkort te dik Dan is dit normaal? Dan wordt dit de norm? A: Analysis of health and quality of life B: Analysis of personal and environmental risk factors Eva A: Analysis of health and quality of life B: Analysis of personal and environmental risk factors lua C: Analysis of determinants of exposure to risk factors lua C: Analysis of determinants of exposure to risk factors tio n D: Intervention development tio n D: Intervention development E: Intervention implementation E: Intervention implementation A basic model for Planned Promotion of Population Health; (Kok et al., 2; Brug et al. 23, 25) A basic model for Planned Promotion of Population Health; (Kok et al., 2; Brug et al. 23, 25)

4 A: Analysis of health and quality of life C: Analysis of determinants of exposure to risk factors Eva lua tio n B: Analysis of personal and environmental risk factors C: Analysis of determinants of exposure to risk factors D: Intervention development Waarom Eten we wat we eten? Waarom bewegen we (niet)? E: Intervention implementation A basic model for Planned Promotion of Population Health; (Kok et al., 2; Brug et al. 23, 25) Leefstijl Free and conscious choice = gedrag = vrije keuze, autonomie: gebaseerd op kennis en motivatie Knowledge Attitude Preventive action Dus: Streven naar weloverwogen, geïnformeerde keuze: Gezondheidsvoorlichting Weten dat te veel eten ongezond is Minder/anders eten positief waarderen en willen Minder/ anders gaan eten Motiveren om gezond te kiezen: promotie van gezond gedrag the doctors perspective. Mass media campaign Maak je niet dik! Changes in campaign awareness and message recall during the campaign weeks Ultimate aim: prevention of overweight Campaign 1 Campaign 2 Campaign 3 Campaign 4 Campaign 5 Campaign 6 campaign awareness message recall Focused on: establishing a neutral energy balance Target group: special attention to young adults (25 35 years of age) with healthy BMI (18 25) Period: % week Wammes et al., Public Health Nutr, 25; Wammes et al. Obesity, 27 familiar with one of the campaign activities familiar with the radio commercial familiar with the TV commercial familiar with the brochure familiar with advertisement in newspapers

5 Changes in psychosocial variables during the campaign weeks Spendings on advertising and Five a day campaign in US 24 (Nestle, 26) Campaign 1 Campaign 2 Campaign 3 Campaign 4 Campaign 5 Campaign 6 % * * awareness: realistic about personal body weight attitude low self efficacy expectations social support motivatie 25 2 Autonomie, vrije, bewuste keuze? Pepsi Coke Sprite Creme savers Sickers 5 a day week Million US$

6 Free choice in Hot State (Thaler & Sunstein, 28): Determinanten van eetgedrag: smaakvoorkeuren? (..hot state) Zoet, vet, zout..but taste preferences are modifiable Omdathet me wordtvoorgezet 1. Taste-taste learning 2. Taste-environment learning 3. Observational learing 4. Taste-nutrient/ taste dopamine learing R. O Toole and R. Dubin, J Pers Soc Psych, 1968 and see Wegner s The Illusion of Conscious Will. Cambridge MIT Press, 22.

7 We are often not making rational choices based on much deliberation (John Antonakis and Olaf Dalgas Science 29; 323 (5918), ) The illusion of concious choice Knowledge Attitude Action The illusion of concious choice Attitude Action Weten Willen Kunnen Three important categories of determinants (Based on Rothshield, 1999; Brug et al. Int J Beh Nutr Phys Act, 25) Environment Motivation Ability Opportunity Weten Willen Kunnen Three important categories of determinants (Based on Rothshield, 1999; Brug et al. Int J Beh Nutr Phys Act, 25) Motivation Ability Opportunity

8 24 km Motivation

9 Ability. Opportunity 32 k/h and in Melbourne Attitude: +++! Motivation: +++! Juneau

10 Environmental opportunities Physical environment Social-cultural environment Political environment Economical environment Environmental opportunities Environmental opportunities Physical environment Social-cultural environment Physical environment Social-cultural environment Political environment Economical environment Political environment Economical environment

11 Environmental opportunities Grote van standaard verkoop eenheden friet (McDonalds, VS) Physical environment Social-cultural environment Political environment Economical environment 3 2 Calories Grote van standaard verkoop eenheden frisdrank (VS) A: Analysis of health and quality of life B: Analysis of personal and environmental risk factors Eva lua C: Analysis of determinants of exposure to risk factors tio n D: Intervention development 8 ounces 12 ounces 2 ounces 42 ounces 5 per oz. 4 per oz. 2.3 per 236ml 355ml 592ml oz. 1243ml E: Intervention implementation A basic model for Planned Promotion of Population Health; (Kok et al., 2; Brug et al. 23, 25) The runaway weight train (Swinburn & Egger BMJ 27) The runaway weight train (Swinburn & Egger BMJ 27) Personal choice Health education Energybalance train Health protection; environmental change Obesopreventive environment

12 Environmental control: gezondheidsbescherming Infectieziektenbestrijding Bestrijding van roken Promotie van voedselveiligheid Promotie van verkeersveiligheid Integraal gezondheidsbeleid voor obesitaspreventie Ottawa charter Istanbul charter WHO IASO/IOTF Gezondheidsraad NRG-project Overheid in the lead Integraal gezondheidsbeleid Singapore (Toh et al., 22) Voedsel en passiviteit zijn potentiële gezondheidsrisico s waartegen de bevolking zo goed mogelijk beschermd moet worden: Voedselveiligheidsbeleid: Verbod op voedselmarketing naar kinderen Verbod op onbewezen claims, ook indirecte Schoolvoedselbeleid met schoolmaaltijden Prijsbeleid Landbouwbeleid en voorlichting Lichaamsbewegingsbeleid: Verplicht bewegingsonderwijs op scholen en bij naschoolse opvang Sportfaciliteiten godkoop en bereikbaar Verkeers- en vervoersbeleid primair afstemmen op actief bewegen Bij nieuwe infrastructurele projecten altijd een gezondheidseffectschatting en voorlichting School-based program: Restrictions of food availability Compulsory exercice programs Monitoring of weight status Special exercise programs targetted to high risk children and health education

13 France La Ville Santé/ EPODE (Ensemble Prévenons l Obésité des Enfants) A softer approach? Community Schools Other local players Health professionals Bottom-up Zwolle Rotterdam Singapore FLVS EPODE Medias Local producers Shop owners and supermarkets FAMILY Catering Companies Infancy professionals Network of associations EPODE and obesity prevalence Some examples of recent intervention studies Prevalence of overweight in schoolchildren Results supported by observed differences in Nutrition knowledge Food habits Calorie intake Fleurbaix and Laventie Control Recent Dutch examples: NRG-in-balance study Do-IT (Singh et al. Arch Pediatr Adolesc Med, 27) Lekker Fit (Nice and Fit) (Jansen et al. in preparation) NHF-NRG In Balance study (Kwak et al., Obesity Reviews, 27) Changes in moderate intensity physical activities between baseline and first follow-up in min/day (Kwak et al. IJBNPA in press) Worksite intervention study 4 12 worksites (6 intervention, 6 control) Careful intervention mapping Combining health education and environmental changes Active commuting Activity at work Leisure time activity Househol activities Total 12 m Total 24 m -5 Control Intervention

14 Differences in changes in anthropometrics between intervention and control at 12 and 24 months follow-up. (Kwak et al., IJBNPA in press). Environmental interventions: NRG-DOiT (Singh et al., Arch Pediatr Adolesc Med. 27) -,5-1 *; ** ***; ** school-based intervention program participants: -1, participating schools -2,5-3 -3, months 24 months 3 classes at each school About 11 participants included during baseline -4,5-5 Sum of skin folds (mm) Waist C (cm) BMI mean age participants: 12.8 years (boys) and 12.7 years (girls) Differences in changes in skinfolds between intervention and control groups -,5-1 -1,5-2 girls boys * -2,5 triceps biceps subscapular suprailiacal sum of (mm) (mm) (mm) (mm) skinfolds De conclusies laatst Mensen zijn gemotiveerd om niet dik(ker) te worden Toch kiezen mensen voor eet- en beweeggedrag dat leidt tot overgewicht De omgeving dringt ongezonde maar evolutionair aantrekkelijke keuzes op overgewicht is dus een normale reactie op een abnormale omgeving, overgewicht is daarom nu (bijna) de norm en dus normaal Voorlichting gericht op gezonde keuzes zal in een dergelijke omgeving zeer beperkt effectief zijn; alleen voorlichting is dweilen met de kraan open Voor een effectieve aanpak van overgewicht zal de obesogene (dikmakende) omgeving veranderd moeten worden in een obesopreventieve (dunmakende) omgeving Daarvoor is een integraal gezondheidsbeleid noodzaak met gezondheidsbeschermingmaatregelen (de kraan dicht(er) draaien)

15 Biologically determined behavioral predispositions: Taste/pleasure Sweet, sour, salt, bitter Sensory specific satiety Brain mechanisms FOOD CHOICE Intra-personal factors: Experience with food: Associative conditioning Physiological conditioning: Familiarity: learned safety Conditioned preferences Conditioned satiety Environmental factors: Beliefs Attitudes Expectancies Benefits Barriers Self-efficacy Self identity Moral/ethical Stage in change process Knowledge & skills Social conditioning: Models Rewards Social affective Interpersonal context factors: Social norms Cultural norms Social environment: Social networks & relationships Cultural practices Physical environment Food availability (under & over) Technology Economic environment Resources Price Informational environment Advertising Media Contento 2 Theoretical framework applied to children s) consumption: The Pro Children Project CULTURAL ENVIRONMENT PHYSICAL ENVIRONMENT SOCIAL ENVIRONMENT PERSONAL FACTORS Distal Proximal Country Ethnicity Socio-economic status National level: Dietary guidelines School food policies Price policy related to FV Community level: Local food policies Local access through retailers School level: Socio-economic status School food policies School meals Access to foods at school Perceived physical environment Availability at home Availability at school and leisure Consumption Community level Exposure to mass media & commercials School level Behavioral norms among pupils Peer group Subjective norms Family Socio-economic status Subjective norms (modeling) Parental encouragement Family rules Parental facilitation Health-related behaviors: Physical activity TV-viewing Knowledge Attitudes Liking FV Self-efficacy Self-rated intake Habit Preferences Perceived barriers Intention Klepp et al. Ann Nutr Metab, 25 EnRG model (Kremers et al., 26) Outlines