UITNODIGING. Orchideeën en Tillantia s door A. de Graaf. "Vijvertuinen van Ada Hofman" door J. Westmaas. 10 maal per jaar

Transcriptie

1 SEPTEMBER 2009

2

3 Jaargang 2009 Nr. 9 Verschijnt 10 maal per jaar UITNODIGING Het bestuur van de aquariumvereniging Vrij en Blij nodigt u hierbij uit aanwezig te zijn op de verenigingsavond. Deze zal gehouden worden op maandag 30 november in Het Geertruidahuis, het verenigingsgebouw van jeugdvereniging Vrij en Blij, Dr. M.L. Kingstraat 2c, 1121 CP te Landsmeer. De aanvang van de avond is uur De zaal is open vanaf uur De toegang is zoals altijd gratis. Op het programma staan de volgende onderwerpen: Orchideeën en Tillantia s door A. de Graaf en "Vijvertuinen van Ada Hofman" door J. Westmaas Op deze avond komen twee totaal verschillende onderwerpen aan de orde. A. de Graaf heeft zich de laatste tijd toegelegd op het houden van orchideeën en tillantia s in kamercultuur. Naast opnamen die gemaakt zijn in diverse botanische tuinen zullen opnamen van eigen planten getoond worden. Ook zal uitgelegd worden welke eisen de verschillende soorten stellen en op welke wijze diverse orchideeën in bloei gebracht kunnen worden. Na de pauze zal J. Westmaas opnamen tonen van een bezoek aan de vijvertuinen van Ada Hofman. Naast opnamen van vijvers wordt ook de inrichting van de tuinen getoond. 1

4 PROGRAMMA Verenigingsavonden 30/11 A. de Graaf: orchideeën en tillantia s J. Westmaas: vijvertuinen Ada Hofman 21/12 uitslag Verenigingskeuring Bestuursvergaderingen 7/12 - Maken verenigingsblad 14/12 Activiteiten IVN-Twiske wandelingen in de Twiskepolder 20 december 9.30 uur vanaf parkeerplaats P19 in den Ilp Onderwerp: Winter Aanmelden bij H. Strijker: Kosten: IVN-leden, gratis, niet leden 2 Euro VERENIGINGSKEURING 2009 De verenigingskeuring zal plaatsvinden in de november Heeft u interesse om mee te doen, geeft u dat dan even door aan C.J. de Best of A. de Graaf. Aan de keuring zijn geen kosten verbonden. De keuringen zijn al gestart, maar inschrijving is nog steeds mogelijk. Ook als u eigenlijk alleen maar advies wilt hebben bij het houden van het aquarium en het wedstrijdelement niet belangrijk vindt kunt u zich aanmelden. DISTRICTSKEURING 2010 In 2010 zal de districtskeuring in samenwerking met het district Kop Noord-Holland worden gehouden. Vooral de uitslagavond zal daarmee veel aantrekkelijker worden. De districtskeuring 2010 zal plaatsvinden op zaterdag 6 en zondag 7 februari De keuring zal verricht worden door de heer W.A. Tomey. De fotografie zal verzorgd worden door A. Buth en A. de Graaf. De uitslag zal plaatsvinden op zaterdag 6 maart Verdere informatie volgt. 2

5 ACTIVITEITEN JEUGDVERENIGING VRIJ EN BLIJ Maandag Dinsdag Woensdag 09:00-11:00 uur Technisch Onderhoud 13:00-16:30 uur Biljarten 20:00-24:00 uur Bridge 20:00-22:00 uur Biljarten 20:00-23:00 uur Aquariumclub (Laatste maandag van de maand) 13:00-16:30 uur Biljarten 20:15-21:15 uur Streetdance 14 jaar en ouder 19:30-22:30 uur Creativiteitsclub 7 jaar en ouder 19:30-22:30 uur Biljarten 20:00-22:00 uur Creativiteitsclub 09:30-11:00 uur Schoonmaken 13:00-16:00 uur Bridgecursus 19:30-20:30 uur Biljarten 20:00-22:00 uur Line dance 19:30-20:30 uur Aerobics 20:30-21:30 uur Aerobics Donderdag 13:30-15:00 uur Damesgymastiek Vrijdag Zaterdag 18:30-19:30 uur Figuurzaagclub 19:30-24:00 uur Bridge 19:30-22:30 uur Biljarten (Ook voor de Bond) 19:00-20:00 uur Dansles Jeugd 20:00-21:00 uur Dansles beginners 21:00-22:00 uur Dansles gevorderden 22:00-24:00 uur Vrijdansen 20:30-24:00 uur Jeugdsoos 19:00-21:00 uur Kinderdisco t/m 11 jaar 20:00-23:00 uur Tienerdisco v/a 11 t/m 15 jaar (oktober t/m april een keer inde maand) Zondag een keer per maand Klaverjassen Bridgedrive - Country line dance 3

6 IJZER IN HET AQUARIUM uit Ciliata-nieuws Planten in ons aquarium hebben ijzer nodig. Maar waarom? Hoe kan het dat ouwe rotten nooit ijzer hoefden toe te voegen en toch een prachtige bak hadden? Op deze vraag hoop ik antwoord te geven. Planten hebben groene bladeren. Dat groen wordt veroorzaakt door zogenaamde bladgroenkorrels. Deze bladgroenkorrels zorgen voor de omzetting van koolzuur en water in glucose en zuurstof. Dit proces wordt fotosynthese genoemd. Dat kunnen alleen groene planten. De mens heeft planten nodig om aan een glucosebron te komen want glucose is een heel belangrijke bouwstof, niet alleen voor de plant, maar ook voor ons. Naast het bekende chlorofyl, dat in eerste instantie het licht opvangt, zit er in bladgroenkorrels het zogenaamde cytochroom. Cytochroom is een ringvormig molecuul met in het hart een tweewaardig ijzeratoom (Fe 2+ ). Cytochroom is onontbeerlijk voor de fotosynthese. Chlorofyl en cytochroom lijken qua bouw heel veel op elkaar. Beide moleculen hebben een ringvormige structuur. Echter, in het chlorofyl zit in het centrum een magnesiumatoom, terwijl in het cytochroom een ijzeratoom zit. Een ander bekent molecuul dat heel sterk lijkt op het cytochroom is hemoglobine dat de zuurstof in het bloed bindt en eveneens een ijzeratoom 4

7 bevat. Dat cytochroom is belangrijk in het doorgeven van de opgevangen energie uit licht aan andere moleculen. Gebrek aan ijzer is gemakkelijk te zien door steeds geler wordende toppen van de planten. Toevoegen van ijzer heft dit relatief snel weer op, meestal binnen enkele uren. Omdat een plant heel veel bladgroen nodig heeft om te kunnen groeien en omdat de vorm waarin de plant het kan gebruiken snel ongeschikt wordt, heeft het dus een vrij grote behoefte aan ijzer. Maar wat voor ijzer? IJzer komt op aarde in verschillende vormen voor. Het bekendst is natuurlijk het gewone metaal, wat in de scheikunde wordt aangeduid met Fe. Fe is een afkorting van ferrum dat uit het Latijn komt en ijzer betekent. IJzer komt ook in andere vormen voor, denk maar aan roest. Eigenlijk is roest niets anders dan ijzer dat is blootgesteld aan lucht, en daardoor is gaan oxideren. IJzer is een reactie aangegaan met zuurstof. Zuurstof wordt weergegeven met een O, zodat we roest op kunnen schrijven als Fe 2 O 3. Dat betekent dat er 2 atomen ijzer in zitten en 3 atomen zuurstof. Omdat een zuurstofatoom altijd twee elektronen (een deeltje) te delen heeft heeft ijzer in roest er blijkbaar drie tekort (*) Drie keer twee elektronen over is gelijk aan twee keer drie te kort (3x 2 = 2x 3+) zodat het geheel weer neutraal is. In roest heeft ijzer dus drie elektronen te kort, en dat wordt opgeschreven als Fe 3+. Nu komt het vervelende. In het hart van het cytochroom moet een Fe 2+. Een Fe 3+ past niet! Geen probleem, dan neemt de plant maar een Fe 2+ op zou u misschien denken, maar Fe 2+ is een lastpak. Zo gauw het de kans krijgt zal het Fe 3+ worden. Licht en zuurstof zijn al voldoende om het Fe 2+ om te zetten in Fe 3+. Dus als u een ijzersupplement koopt in de winkel zit daar een zgn. chelaat bij. Dat chelaat is een fraai molecuul meestal in de vorm van een grote C. Twee van deze moleculen kunnen zo een Fe 2+ omklemmen, zodat er niets mee kan gebeuren **. Alleen de plant kan het ijzer er weer uit halen. Mooi toch? 5

8 Nu de ouwe rotten met hun fraaie planten. Ten eerste zat er vroeger meer ijzer in ons drinkwater. Nu wordt het zo gezuiverd, en steeds meer waterleidingen zijn van kunststof dat er nauwelijks nog meetbare hoeveelheid ijzer in het water overblijft. Ten tweede hadden die oude rotten trucjes, zoals oude roestige spijkers en rode klei dat onder de plantenwortels werden ingegraven (en een ijzeren bodem red.). Waar was dat goed voor? Zoals we zagen kan ijzer met zuurstof uit de lucht reageren tot roest, 2 ijzer en 3 zuurstof maakt dan Fe Er bestaat ook een andere vorm van roest FeO. Dat "arme" ijzer moet het doen met één zuurstof. Let ook even op de vorm van het ijzer hierin. Zuurstof heeft twee elektronen teveel dus Fe heeft er twee tekort: Fe 2+ dus. Roest is roodbruin en FeO is zwart. Ais het mogelijk is om uit roest een zuurstof te halen, dan valt dat roest uiteen in twee FeO moleculen. Maar dat zuurstof zit goed vast. En al zouden we dat eraf kunnen halen, dan zou het FeO zo gauw als het de kans krijgt gewoon weer roest worden. Door verbranding kan dat ene zuurstof worden weggejaagd. Als dakpannen, gemaakt van klei, worden gebakken krijg je rode dakpannen. Maar worden deze in een goed afgesloten ruimte gebakken, dan worden ze zwart. (FeO). Nu kunnen we moeilijk ons aquarium in een oven zetten maar er is hulp van een bacterie: (Pseudomonas). Deze bacterie leeft onder zuurstofarme omstandigheden en kan het Fe 3+ omzetten in Fe 2+. Een bodem met een open structuur geeft zuurstof de mogelijkheid om bij de wortels te komen. Roest blijft dan roest. Klei heeft van nature door zijn kleine deeltjes al de neiging om de bodem bijna ondoordringbaar te maken voor zuurstof. In het aquarium hebben we relatief vaste, voor zuurstof ondoordringbare laag nodig om Fe 2+ te krijgen dat de planten kunnen gebruiken. Conclusie: Om koolhydraten te maken heeft een plant ijzer nodig. Dat moet tweewaardig ijzer zijn dus Fe 2+. Dat ijzer wordt direct Fe 3+ (gewoon roest) onder invloed van zuurstof of licht. Aan water toegediend, moet het ijzer dus beschermd worden en dat doen we met chelaten. IJzer kan ook in klei worden toegediend. Er moet zich dan wel een laag om vormen die verhindert dat er zuurstof in de bodem kan komen. De bacteriën in de bodem zetten dan Fe 3+ weer om in bruikbaar Fe 2+. Opmerkingen redactie Vrij en Blij: * tekort aan lading wordt in de scheikunde met een + aangegeven teveel aan lading met een. ** er zijn verschillende soorten chelaten. Afhankelijk van de soort beschermt deze het ijzer goed of minder goed. Dit is o.a. afhankelijk van de zuurgraad van het water. 6

9 CHOLOLADEGOERAMI: Juweeltje onder de labyrinthvissen Door T. Bär, s Gravenhaagse aquariumvereniging Leeri - Overgenomen uit het verenigingsblad van Xiphophorus, Oss Vreemd is het dat zo weinig over chocoladegoerami s (Sphaerichthys osphromenoides) wordt geschreven. De oorzaak stoelt waarschijnlijk op de mening als zouden Chocoladegoerami s bijzonder gevoelig en weinig sterk zijn, waardoor geen sprake is van een algemene interesse. Bovendien heeft men slechts weinig kweekervaring met deze labyrinthvisjes (herkomst : Malakka, Maleisië en Sumatra). Mogelijk zijn er nog andere oorzaken. Chocoladegoerami s voelen zich het beste in een speciaalaquarium, maar men kan hen ook wel huisvesten in een aquarium met ander rustige vissoorten, die ongeveer dezelfde temperatuurvoorwaarden (25 tot 30 C ) stellen. De watersamenstelling speelt niet die belangrijke rol die men daaraan vroeger toekende, wanneer men deze vissen tenminste langzaam laat wennen aan de ph-wisselingen bij het verversen van water. Filteren over turf is ook dan nog aan te bevelen om een voortdurende ph-waarde te bereiken liggend tussen 6 en 6,7 in het traject. De totale hardheid mag tussen 5 en 10 DH liggen, maar kan echter bij kwalitatief minder goed leidingwater d.m.v. de druppelmethode langzaam verhoogd worden, maar moet in geen geval boven 15 DH uitgaan. Wanneer Chocoladegoerami s ook maar iets in het water niet bevalt, dan nemen zij direct een shockkleur aan, waarbij het gehele lichaam verbleekt. Zij trekken zich dan meestal in de uiterste hoek van het aquarium terug of staan doodstil onder de planten. Dit kan echter ook gebeuren wanneer zij onrustige vissen als gezelschap hebben. Het aquarium voor de Sphaerichthys behoeft niet zo groot te zijn, want zij bereiken een maximale grootte van 6 à 7 cm, waardoor een aquarium van ca. 50 cm lengte voldoende is, maar dit moet wel rijkelijk beplant zijn. Chocoladegoerami s blijven betrekkelijk schuw. Zij vallen nooit andere vissen aan, maar uitzonderingen bevestigen de regel. Toen ik enige tijd geleden drie jonge Maanvisjes van ca. 4/5 cm in het aquarium, bewoond door de Chocoladegoerami s enige Pantsermeervalletjes en een paar Honinggoerami s (Colisa chuna) losliet, nam ik een ongewoon territoriumgedrag waar. Direct na de inbreng van jonge Maanvisjes zwom een der Chocoladegoerami s op hen toe, spreidde de vinnen en 7

10 kieuwdeksels, trok het achterlichaam in een bocht en viel de verwarde Maanvisjes zolang aan tot deze een goed heenkomen zochten tussen planten en stenen. Ook nu nog kan ik steeds ruzies tussen deze ene Chocoladegoerami (door zijn streeptekening herkenbaar) en de maanvissen waarnemen, waarbij de laatste altijd het veld moeten ruimen ofschoon zij hem in een aantal en grootte ver overtreffen. De andere Chocoladegoerami s vertonen dit vechtlustig gedrag niet, zodat ik het gedrag van juist die ene niet kan verklaren. De reden waarom ik dit vermeld is om duidelijk te maken dat men uitgaan van het gedrag van één enkel individu, niet kan stellen dat dit voor de soort als geheel van toepassing zou moeten zijn. Ook het gedrag van Chocoladegoerami s onder elkaar is bijzonder interessant. Het komt bijvoorbeeld vaak voor dat twee dieren elkaar omcirkelen waarbij de ene achter de staart van de ander zwemt. Helaas kan ik tot nu toe niet verklaren of het hier om dreigen dan wel om baltsen gaat, daar de geslachten slechts moeilijk van elkaar zijn te onderscheiden. De mannetjes hebben meestal een dieper bruine kleur, waarbij de gelig/witten dwarsstrepen duidelijker afgetekend zijn en grotere vinnen. Vroeger werd vaak over het voedselprobleem geschreven, daar deze vissen blijkbaar alleen levend voedsel aten en slechts zelden of geheel nooit droogvoer aannamen. Dat is echter bij mijn Chocoladegoerami s niet het geval. Zij hebben een voorkeur voor TetraMin en Tetra-Tips die aan de ruiten worden gekleefd. Zij eten niet graag van de bodem, daarom moet men erop letten dat in een speciaalaquarium, waarin alleen Chocoladegoerami s worden gehouden, niet teveel voer op de bodem komt te liggen waardoor bederf optreedt. Van tijd tot tijd voeren met watervlooien is goed om de vissen minerale stoffen te geven (maar vooral ook om het stofwisselingsproces te vergemakkelijken). Voedering met tubifex of enchytraeën leidt bij Chocoladegoerami s snel tot vervetting en onvruchtbaarheid, dus voorzichtig zijn daarmee! Het kweekprobleem is nog niet geheel opgelost en is er wellicht de oorzaak van dat Chocoladegoerami s weinig worden aangeboden. (Zij zijn vooral gevoelig voor transport en reageren daar slecht op.) De behoefte moet daarom uitsluitend door wildvangdieren gedekt worden. Het kweekresultaat is afhankelijk van de watersamenstelling; zacht en zwak zuur is het beste. Daarnaast moet men zorgen voor een lage waterstand en een lichte bedekking van het wateroppervlak met drijfplanten. Tot nu toe ben ik er niet in geslaagd deze vissen te kweken. Bij de weinig tot nu toe bekende kweekresultaten werd zowel schuimnestbouw - zoals bij de meest labyrinthvissen het geval is - gepaard met muilbroeden of afzonderlijk waargenomen. 8

11 MOSBALLEN of MOSBOLLEN (bron : De Latijnse naam voor mosbal of mosbol is Cladophora aegagropila. Een mosbal is eigenlijk geen mos, het is een sieralg. Het ontstaat door alg dat aan bijvoorbeeld een steentje of zo blijft hangen, en al maar meer alg verzamelt. Het dankt zijn balvorm aan het heen en weer rollen op de bodem van een meer. Normaal wil een aquariaan geen algen in zijn aquarium maar de mosbal is daar een uitzondering op. De algsoort van een mosbal groei (zeer) langzaam en woekert niet. Het gevolg is dat de bal langzaam groeit en zijn karakteristieke ronde vorm houdt. Wat een mosbal zo prachtig maakt is zijn opvallende afwijkende vorm. Deze brengt rust of markering in de inrichting van een aquarium. De mosbal kan als decoratie worden gebruikt maar kan ook zeer nuttig zijn voor een garnalen aquarium. Een mosbal is een beetje donzige en daardoor blijft er zweef vuil op de bal zitten. Een garnaal of kreeft kan hier lekker op gaan zitten en dit vuil opeten. Gevolg is dat de bal mooi schoon blijft en de garnalen of kreeften lekker te eten hebben. Een mosbal is als een spons. Je knijpt er eenvoudig al het water uit. Het is goed om ze af en toe in een bakje aquariumwater flink uit te knijpen/spoelen. Daar knappen ze echt van op. Als ze wat wittig uitslaan of er flinke alg aangroeit, kunnen ze kort worden geknipt. Doe dit onderwater omdat ze bovenwater gelijk hun vorm verliezen. Het is belangrijk de bol regelmatig om te draaien om deze in goede staat te houden, in de natuur rolt de mosbol ook over de bodem door de onderstroming die er staat op de plaatsen waar hij voorkomt. Sommigen zeggen dat je ze af een toe een week in koud water moet laten staan. Dat ze daar reuze van opknappen. Als de mosballen even uit het water geweest zijn, is het soms lastig ze te laten zinken. Dan is het zaak ze onderwater goed uit te knijpen. Soms is dit een paar keer nodig om ze op de plaats te houden. Door de gassen die tijdens de fotosynthese vrijkomen, zorgen ervoor dat de mosbal af en toe naar het oppervlak zal stijgen. Wanneer alle gassen ontsnapt zijn zal de mosbal weer zinken. Hierdoor verplaatst dit bijzondere plantje zich door het aquarium. 9

12 DE KEIZERTETRA door J. Koopmans en K. Fondu Uit: De Siervis, Leuven Deze karperzalm komt uit West-Colombia, waar hij voornamelijk te vinden is in het stroomgebied van de Rio San Juan. Hij werd een dertigtal jaren geleden ingevoerd en maakte onmiddellijk furore. Hij zou gemakkelijk zijn te houden en te kweken. Nu is hij zo goed als uit de bakken verdwenen. Misschien was hij dan toch niet zo gemakkelijk.... Het geslacht Nematobrycon, waartoe hij behoort, telt drie soorten, waarvan N. palmeri, de Keizertetra, als eerste werd ingevoerd. De N. lacortei of Roodoogtetra dook voor het eerst op in De N. amphiloxus ben ik nog nooit tegengekomen. Dit visje wordt blijkbaar zelden aangeboden. De Nematobrycon palmeri is een mooie en sierlijke karperzalm. De grondkleur is zalmroze. De bovenrug is blauwpaars iriserend, de buikzijde rozewit. Vanaf de achterrand van het kieuwdeksel loopt er een flonkerende blauwe lengteband die reikt tot aan de staartvinbasis. Pal daaronder ligt er een blauwzwarte zone, die over het kieuwdeksel tot aan de snuit doorloopt. De vinnen zijn geelachtig transparant. De eerste straal van de rugvin is, evenals de buitenste stralen van de staartvin, met een paars biesje afgeboord. De verlengde middelste vinstralen van de staart zijn staalblauw. De iris van het oog van de mannetjes is flonkerend blauw, dat van de wijfjes iriserend groen. Het geslachtsonderscheid is eenvoudig. De vrouwtjes zijn kleiner, molliger, en minder mooi gekleurd en hun staartwimpeltjes zijn veel korter. De mannetjes worden ongeveer 6 cm groot, de vrouwtjes plm. 4,5 cm. De Keizertetra stamt uit het oerwoud en dus staat erop dat je hem een aquarium aanbiedt met een donkere bodem, een dichte achteren randbeplanting en diffuus licht, dat je kan krijgen door drijfplanten in de bak aan te brengen. Hij houdt van een temperatuur, die mag variëren van 24 tot 26 C. Bij voorkeur verzorg je hem in iets zachter en zuurder water dan de gewone doorsnee karperzalm. Tracht de ph daarom onder de 7 te houden. 10

13 Onze Nematobrycon is geen echte scholenvis, maar hij voelt zich toch beter in het gezelschap van enkele soortgenoten. Koop er dus liefst een stuk of tien. In zijn natuurlijk biotoop loert hij vooral op kleine aanvliegende insecten. Als er eentje in het water sukkelt, plukt de Keizertetra het met een sierlijke opwaartse duik van het wateroppervlak weg. Ook in het aquarium gaat zijn voorkeur uit naar dergelijk voedsel. We zetten dus enkele kweken fruitvliegjes op en we zoeken koortsachtig in onze tuin en eventueel in die van buren, naar groene bladluizen, die voor deze visjes een delicatesse zijn. Verder neemt hij ook levend voer als cyclops, watervlooien en kleine rode muggenlarven met graagte aan. Desnoods eet hij ook droogvoer, zij het dan met aanmerkelijk minder enthousiasme. De kweek is niet al te moeilijk en voor een zalm ook niet al te productief. Ook in het aquarium planten ze zich voort maar het aantal jongen dat groot wordt is niet zo groot. Als je een legrijp koppeltje hebt en je wilt meer jongen hebben, zet je ze dan apart in een kweekbakje met een inhoud van ongeveer een liter of tien. Bij een tempratuur van 26 C, een ph van 6 tot 6,2 en een hardheid van 6 GH zullen ze vrij vlug afzetten. De eitjes worden tussen fijnbladige planten afgezet. Je zorgt dus voor een rijkelijk bundeltje Myriophyllum of, nog beter, voor een flinke dot Javamos die je eerst uitspoelt in water waaraan je een vleugje kaliumpermanganaat hebt toegevoegd. Omdat de eitjes weinig kleefkracht hebben, komen ze praktisch allemaal op de bodem of in het Javamos terecht. Als eenmaal het afzetten achter de rug is, dien je, de ouderdieren direct te verwijderen. Het legsel telt meestal tussen de vijftig en de honderd eitjes, die na 48 uur uitkomen. Eieren en larfjes zijn zeer klein en met het blote oog nauwelijks waar te nemen. Leg dus meteen je loep binnen handbereik en voorzie je zaklamp alvast van nieuwe batterijen. Na een viertal dagen zwemmen de jongen vrij. De eerste dagen worden ze gevoederd met infuus, later met pantoffeldiertjes. Daarna schakelen we over op artemianaupliën, die zelf net het levenslicht zagen. Bij een goede opfok groeien de kleintjes snel tot zeer snel en breng je ze het best over in een groter bakje. Nu kan je ook al teruggrijpen naar het potje met vleugelloze fruitvliegjes. Als je gemotiveerd bent en je wilt wat meer tijd besteden aan deze prachtige karperzalmpjes, zullen ze jou trakteren op een sublieme kleuren en op een, naar zalmennormen, lang en gelukkig samenzijn. 11

14 WAAROP LETTEN BIJ DE AANKOOP VAN JONGE DISCUSVISSEN? Auteur onbekend. Uit: Verenigingsblad van Xiphophorus Kampen via Natuurvrienden Zwolle. De verhouding van oog tot lichaamsgrootte Het oog groeit door, in tegenstelling tot het lichaam. Daarbij verkleint de afstand van de voorste rand en voorhoofdomgeving, van de zijkant gezien. Bij jonge Discusvissen moet er minstens een oogdoorsnede en bij volwassen dieren bijna een hele ooggrootte-afstand tot het voorhoofd zijn. De kleur van het oog is niet doorslaggevend. De verhouding van vinnen en lichaamsgrootte De verhouding tussen de vinnen en lichaamsgrootte moet goed zijn. Onder slechte omstandigheden groeit het lichaam niet, maar de vinnen wel. Bij 4 cm grootte horen 5 mm hoge vinnen. Slecht ontwikkelde Discusjongen hebben een bijzonder hoge rug en achtervinnen. Dus alleen naar het lichaam kijken (bijvoorbeeld 4 cm lang, dan ook 4 cm hoog). Schubben Normaal groeiende jongen laten tot 2 cm grootte een leerachtige huid zien. De eerste schubben liggen aan het voorste eind van de zijlijn en alle andere schubben ontstaan in op geregelde afstand gesitueerde vlakken die zich naar achteren, naar boven en onderen uitbreiden. Bij het ouder worden neemt het aantal cirkelvormige ringen toe. Net als bij een boom, kan men de leeftijd van Discusvissen bepalen door de ligging van de cirkelvormige ringen. Als de vis goed groeit, liggen deze ringen verder uit elkaar, als de vis weinig groeit, liggen de ringen dichter bij elkaar. Koop alleen vissen die een fijne metaalglans hebben. Dit komt door de met kleine schubben bezette huid. Lichaamsstrepen De strepen geven de stemming bij de Discusvis weer en zijn van groot belang bij de onderlinge verhouding tussen de vissen. De dwarsstrepen mogen elkaar niet kruisen, niet korter zijn en er mogen niet te veel strepen zijn, maar ook niet te weinig. Als gevolg van de slechte kwaliteit en andere omstandigheden worden bovengenoemde gebreken zichtbaar. 12

15 Lichaamskleur Jonge vissen hebben weinig pigment en zijn daarom de eerste tijd relatief licht van kleur. Discusjongen die traag groeien, zijn relatief donker gekleurd. Ook kan door de kwekers de vis met toevoegingen worden gevoerd die de kleur beïnvloeden, dus donkerder maken dan ze eigenlijk mogen zijn. Kieuwdeksel Een ingevallen kieuwdeksel kan het gevolg zijn van slechte waterkwaliteit en/of kieuwwormen. Als de kieuwwormen bestreden en weg zijn, ademt de vis wat sneller dan een gezond exemplaar. De rugpartij Een gezonde Discus laat vanaf de kop naar achteren een licht naar buiten gewelfde rug zien. Als hij ziek geweest zou zijn, is de rug smaller. We noemen dit de zogenaamde mesrug. Geen vis kopen die ziek is! De volgende punten wijzen op ziekte of slecht milieu 1. Voortdurend goed zichtbare strepen en een donkere kleur. 2. Slijmerige witte ontlasting. 3. Apathie en niet willen eten. 4. Schuren langs objecten en in elkaar gevouwen vinnen. 5. Sterk naar buiten gebolde buik zonder eetlust. Een gezonde Discus ziet er als volgt uit 1. De basiskleur is licht. 2. Gespreide vinnen. 3. Voortdurend op zoek naar voedsel. Tot slot enige tips 1. Koop jonge Discusvissen bij een goede handelaar. 2. Vraag waar hij ze vandaan heeft. 3. Ga ook bij andere kwekers van Discusvissen kijken alvorens tot de koop over te gaan. 4. Vraag een oude rot in het vak met u mee te gaan. 13

16 Xenia Door: Wendy Kennedy Overgenomen uit: Hugo Aqua Bron: Leeuwarder Aquarium Vereniging Sommige zeewater aquarianen zijn lyrisch over de Xenia terwijl anderen het absoluut niet in de bak willen hebben en het als een ramp beschouwen. Het gaat hier over een koraal waar de meningen over verschillen. Xenia umbelleta behoort tot de zeeveren en wordt in het Nederlands ook wel de Pompende Xenia genoemd. Het is een lichtroze gekleurd koraaltje. Het koraal bestaat uit een stam waaruit handjes op steeltjes groeien. Kenmerkend zijn de pompende bewegingen die de handjes maken. Ongeveer 30 á 40 keer per minuut gaat het koraal ritmisch open. Op deze manier probeert de Xenia de aanvoer van vers een zuurstofrijk water aan te voeren over hun lichaam. Het koraal haalt dan zuurstof uit het water. Ook halen ze met het gepomp voedsel uit het water. De Xenia heeft veel licht nodig en groeit het beste als er matige stroming is. Overigens, hoe meer stroming er is, des te minder ze pompen. Het koraal kan in een aquarium gaan woekeren. Dit is de reden waarom sommige aquarianen het koraal als een ramp beschouwen. In een maand tijd kan een kolonie verdubbelen. Daarom is het handig om Xenia op stenen te laten groeien die makkelijk even uit het aquarium genomen kunnen worden. Op deze manier kan de kolonie makkelijk uitgedund worden. Een erg decoratieve toepassing voor Xenia is om het op de zij en achterwanden te laten groeien. Op deze manier worden die wanden weggewerkt en heeft het alle ruimte om te groeien Sommige zeewater aquarianen zijn lyrisch over de Xenia terwijl anderen het absoluut niet in de bak willen hebben en het als een ramp beschouwen. 14

17 de Ara Kometensingel BX Amsterdam tel Bovenstaand adres is het adres voor al Uw Dierenbenodigdheden * Alles voor uw kleine en grote huisdieren. * Aquariumbenodigdheden o.a. pompen en lampen in alle soorten en maten. * Aquaria, tafels en lichtkappen, op bestelling voor u op maat gemaakt. * Een ruim aanbod van tropische-, koudwateren vijvervissen. * Tropische- en koudwaterplanten, zowel echte waterplanten als moerasplanten. * Vele soorten voer, zowel levend, ingevroren als droogvoer. Ook voor Uw terrariumdieren, hamsters, konijnen, cavia's en vogels en hun kooien kunt u bij ons terecht. Buiten dit alles om staan wij altijd voor u klaar om u een goed advies te geven op welk dierengebied dan ook. Kom eens vrijblijvend langs en kijkt u eens rond. Vraag gerust, want kijken en vragen staat vrij.

18 Aquarium-, Terrarium-, en Vijververeniging Vrij en Blij Opgericht : 1 november 2001 Oplage : 60 stuks elektronisch Druk : Jeugdvereniging Vrij en Blij KvK : Aangesloten bij de Ned. Bond 'AQUA TERRA' Onderdeel van jeugdver."vrij en Blij" te Landsmeer BESTUUR Voorzitter Secretaris C.J. de Best Griend LD Diemen A. de Graaf Langebreek KP Landsmeer secretaris@vrij-en-blij.tk Penningmeester J. Westmaas Meteorenweg HG Amsterdam Internetadres Contributie 2009 per jaar (bij vooruitbetaling) Volwassen leden Aquarium@) i 57, leden (incl. AHet Aquarium) i 53,50 Jeugdleden (incl. AHet Aquarium@) i 41,50 B-Leden (lid bij een andere aquariumver.) i 29,00 Donateurs met ver. blad (minimaal) i 26,00 Donateurs zonder ver. blad (minimaal) i 10,00 Huisgenootleden i 11,50 Verenigingsavonden: Verenigingsavonden worden gehouden in: "Het Geertruidahuis", het verenigingsgebouw van jeugdvereniging "Vrij en Blij", Dr. M.L. Kingstraat 2c, te Landsmeer op de laatste maandag van de maand. tel.: Betalingen: Postgiro t.n.v. A.T.V. Vrij en Blij, Amsterdam ADVIES OP AQUARIUMGEBIED J.B.A.M. Spitteler (vissen) tel C.J. de Best (zeewater) tel A. de Graaf (techniek, water, cichliden, planten) tel

19 INSCHRIJFFORMULIER Hierbij geef ik mij op als Lid Jeugdlid 65+ lid B-lid Donateur Van A.T.V. Vrij en Blij Naam: Adres: Postcode Woonplaats Telefoonnummer: 15

20 Redactie: Langebreek KP Landsmeer