NIEUWSBRIEF. Jaargang 2 Nummer 1 Mei Minder spui met geavanceerde oxidatie

Transcriptie

1 Jaargang 2 Nummer 1 Mei 2012 Minder spui met geavanceerde oxidatie Sinds begin 2011 loopt op twaalf teeltbedrijven een onderzoek naar de waterstromen en naar de mogelijkheden om lozing naar het oppervlaktewater te voorkomen. De bedrijven hebben het afgelopen jaar minder spuiwater geloosd onder andere door bewuster om te gaan met water. Geavanceerde oxidatie bleek voor veel telers extra zekerheid te bieden bij recirculatie. Onderzoekers, adviseurs en telers hebben onlangs tijdens een workshop de eerste resultaten besproken. Bij het in kaart brengen van de waterstromen op de bedrijven in 2010 en 2011 bleek dat er grote verschillen zijn tussen de bedrijven. Deze verschillen hangen voor een deel samen met het gewas. Daarnaast bleken de gebruikte filtertechniek en het type spoelwater een rol te spelen. In 2010 werd bovendien veel meer geloosd dan in Met modelberekeningen werd duidelijk dat de ophoping van natrium niet zo hoog is dat er daarvoor moet worden geloosd. Halverwege 2011 is op de bedrijven een H2O2-doseerunit geplaatst als aanvulling op de UV-ontsmetter voor geavanceerde oxidatie van het drainwater. Hierdoor worden zowel anorganische als organische stoffen afgebroken. Een biotoets maakte duidelijk dat het behandelde drainwater voldoende is gezuiverd voor hergebruik. Gerealiseerde emissie via spui en filterspoel-water per bedrijf (m 3 /ha per jaar) in 2010 en 2011

2 Minder lozen kan Tijdens de workshop concludeerden de telers dat zij bewuster zijn omgegaan met water door deel te nemen aan het project. Het installeren van een apparaat voor geavanceerde oxidatie bleek voor veel telers extra zekerheid te bieden bij recirculatie. Ook kwamen enkele andere positieve ervaringen ter sprake zoals eerder starten met recirculeren bij een nieuwe teelt, filterspoelwater opvangen en vervangen van de membranen in de omgekeerde osmose-installatie. De telers verwachten in 2012 de hoeveelheid spui nog verder naar beneden te kunnen brengen. Bron: Bram van der Maas, Marcel Raaphorst & Ellen Beerling (Wageningen UR Glastuinbouw) Gewasbeschermingsmiddelen geen oorzaak groeiremming Uit onderzoek in 2011 bleek dat de groeibeperkende factor in het drainwater van de Duurproef Roos veroorzaakt wordt door een microbiologische (en meer specifiek door een bacteriologische) factor en niet door gewasbeschermingsmiddelen. Om er zeker van te zijn dat de groeiremming niet door gewasbeschermingsmiddelen (GBM) in het water veroorzaakt is, is door GAC de fytotoxtest gedaan. In de test is met 1x, 10x en 100x de concentratie van 16 stoffen van GBM gebruikt. Dit zijn dezelfde stoffen zoals die voorkwamen in het groeiremmende water van februari Geen van de oplossingen gaf enige groeiremming. Dit bevestigd dat er geen chemische component in het spel is. Bron: Rob Meijer (Wageningen UR Glastuinbouw) De Balansmethode Vruchtgroentetelers hebben meer behoefte aan verdieping van kennis over de nutriëntenbehoefte van het gewas. Door meer te kijken naar wat de plant heeft opgenomen kan de bemesting verder worden geoptimaliseerd en krijgt de plant altijd de nutriënten die nodig zijn. De binnen dit project verder ontwikkelde balansmethode kan hierbij een eerste hulpmiddel zijn. De balansmethode werkt met de normaal op een bedrijf verrichte controlemetingen op aanvoer en drainwater. Waar voorheen met name gestuurd wordt op de aanvoer (met behulp van een vaste EC en volgens een vast voedingsrecept) wordt met de

3 balansmethode met name gelet op de plantopname. De gegevens worden op een nieuwe manier omgerekend naar plantopname in vracht per vierkante meter (kg of mol). Hiermee wordt het mogelijk beter te begrijpen wat de plant op welk moment wel of niet nodig heeft. Wanneer op basis van de draincijfers blijkt dat de plant een element meer opneemt dan een ander element, wordt hier het voedingsrecept op bijgestuurd. Gerichtere, optimalisering van de bemesting is het gevolg. Om gerichter te bemesten is veel kennis nodig over de plantopname van de verschillende elementen. DLV Plant heeft in het verlengde hiervan een enquête gehouden onder vruchtgroentetelers naar de behoefte aan verdieping van kennis over nutriëntenbehoefte van het gewas. Een tiental grote tomatentelers in Nederland wil graag betrokken worden bij de ontwikkelingen op dit terrein. Het zwaartepunt ligt voor hen op het leren werken met de nieuwe gegevens en het bedrijfsspecifiek (inclusief invloed van cultivar, belichting, substraat) maken van de regelingen. Figuur 1. Gegevens van een chrysantenteelt op water in De met balansmethode berekende plantopname van nitraat (nog in mmol/l in plaats van mmol/m 2 )laat zien dat de het gewas bij EC 1.2 al snel last heeft van een te lage aanvoer EC en uiteindelijk niet genoeg nitraat opneemt. Bron: Chris Blok (Wageningen UR Glastuinbouw)

4 Pilotinstallaties waterkringloopsluiting opgesteld bij Olij Rozen Twee technieken worden bij het bedrijf Olij Rozen ingezet om het drainwater te zuiveren. Uit de eerste resultaten blijkt dat 80% van het water kan worden teruggewonnen. Dit project streeft naar sluiting van de waterkringloop. Dit kan onder meer plaatsvinden door water uit de spuistroom terug te winnen. Minder spui betekent een verminderde emissie van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen naar het milieu en daardoor ook minder verlies aan meststoffen en water. Uit een studie van TNO en WUR Glastuinbouw blijkt dat membraandestillatie en omgekeerde osmose hiervoor geschikte technieken kunnen zijn. Met beide technieken kan water met gietwaterkwaliteit bereid worden. Sinds december 2011 worden deze technieken getest in twee proefinstallaties bij Olij Rozen. De twee installaties, een door Hellebrekers Technieken gebouwde membraandestillatie-installatie (MD) en een door Bruine de Bruin gebouwde ultrafiltratie en omgekeerde osmose (RO) installatie, worden met elkaar vergeleken op prestaties en robuustheid. Uit de eerste resultaten blijkt dat het water voor minimaal tachtig procent teruggewonnen kan worden. Hierbij ontstaat een afvalstroom. In het project wordt daarom ook gezocht naar mogelijkheden om deze afvalstroom een nieuwe (waardevolle) bestemming te geven. Foto: MD proefinstallatie bij Olij Rozen in De Kwakel. In juni 2012 wordt er bij Olij Rozen een open dag gepland, waar de beide installaties te bezichtigen zijn en de resultaten van beide systemen worden gepresenteerd. De exacte

5 datum van deze open dag is op dit moment nog niet bekend. Zodra deze bekend is wordt deze opgenomen in de agenda van LTO Groeiservice. Bron: Raymond Creusen (TNO) COLOFON Meer informatie: Glastuinbouw Waterproof, substraat, Ellen Beerling, projectleider telefoon , Water en emissie. Deze nieuwsbrief is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Glastuinbouw Waterproof kan niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele onjuistheden of onvolledigheden. Wilt u onze nieuwsbrief niet meer ontvangen klik dan op uitschrijven en vul uw in. Uitschrijven Financiers en projectpartners zijn Productschap Tuinbouw, Agentschap NL, Interpolis Agro, Hoogheemraadschap Delfland, Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard, Waterschap Peel en Maasvallei, Bruine de Bruin BV, Priva B.V, Stolze B.V., Hellebrekers B.V., Bayer, Syngenta en Basf. Het project wordt gezamenlijk uitgevoerd door Wageningen UR Glastuinbouw, TNO Bouw en Ondergrond, Fytagoras, LTO Groeiservice en Groen Agro Control.