Inleiding prestatieborging / commissioning
|
|
- Klaas van den Velde
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Inleiding prestatieborging / commissioning 1
2 2 1. Waarom prestatieborging 2. Wat is commissioning 3. Wat levert commissioning op 4. De markt en commissioning
3 1. Waarom prestatieborging
4 Maar goed dat de gebouwen geen schip zijn!! 4 Commissioning
5 5
6 Benchmarking in Nederland De inspectie in meer dan 70 gebouwen leverde het volgende op: Comfort klachten en hoog energiegebruik zijn de meest voorkomende fouten. Problemen: Het gemiddelde energiegebruik in gebouwen is 25% hoger dan verwacht. 70% van de HVAC installaties werken niet volgens het ontwerp, m.a.w. zoals verwacht. bouwkundig geen informatie Oorzaken: 15% ontwerp fouten 25% opleveringfouten 60% gebruiksfase
7 Programma Initiatief & haalbaarheid PvE Ontwerp Uitwerking (tot bestek) Bestek Realisatie Gebruik en beheer Proces-verbaal Projectontwikkelaar Belegger Architect Toezichthouder Adviseur (B/I) Adviseur / Ontwerper Aannemer Toezichthouder Installateur Onderhoud partij Beheerder Bouwmanagement adviseur Gebruiker/ huurder Projectdefinitie Aanbesteding Oplevering
8 2. Wat is commissioning Commissioning is een specifieke vorm om te komen tot prestatieborging Commissioning is een projectgebonden vorm van procescertificering
9 Commissioning is het proces van gestructureerde en gedocumenteerde periodieke toetsing van het ontwerp en het realisatieproces van een bouwwerk aan de gestelde eisen. Commissioning leidt tot reductie van risico's, faalkosten en meerwerk in het gehele bouwproces en biedt een gestructureerde vastlegging van de kritieke momenten gedurende het ontwerp- en uitvoeringsproces. 9
10 Te onderscheiden typen commissioning Fasen: I II III IV V Initiatief Ontwerp Uitwerking (Bestek) Uitvoering (Realisatie) Gebruik en beheer Initial commissioning (Nieuwbouw & Grote renovaties) Retro -Commissioning (Bestaande bouw waar nog niet eerder Cx is toegepast) Re -Commissioning (Bestaande bouw waar eerder Cx is toegepast Reden nu: bij comfortklachten, wijzigen bedrijfsvoering, controle, etc.) Continuous commissioning (continu monitoren) 10
11 Prestatie PvE ontwerp oplevering gebruiksfase PvE Initial commissioning PvE degradatie minimum Huidige praktijk: meeste gebouwen ondergaan geen Cx-traject Tijd [jaar]
12 Prestatie PvE ontwerp oplevering gebruiksfase PvE Initial commissioning PvE degradatie Aanpassingen Re-Cx minimum Duurzaam Beheer en Onderhoud 0 Tijd [jaar] 3 6 Aanpassingen Re-Cx na inspecties
13 3. Wat levert commissioning op Voorbeelden worden getoond op: - Faalkosten - Energiekosten - Totale exploitatiekosten huurder
14 Faalkosten (Initial) 14
15 15 Faalkosten
16 Maar falen is meer dan alleen faalkosten Huurorganisatie 16
17 Onderzoek in de USA 33 gebouwen op Initial-Cx reductie energiekosten Commissioning kosten versus energiebesparing Payback time = 1 jaar Payback time = 5 jaar Payback time = 20 jaar 17
18 Onderzoek in de USA 100 gebouwen op Re-Cx reductie energiekosten Commissioning kosten versus energiebesparing Payback time = 1 maand Payback time = 6 maanden Payback time = 1 jaar 18
19 Totale exploitatiekosten huurder (1) Huurorganisatie: Impact op comfort van medewerkers Medewerkers van de technische dienst zijn 60 tot 70% van hun tijd kwijt met het oplossen van storingen en comfortklachten Uit diverse studies is gebleken dat medewerkers werkzaam in een niet-optimaal binnenklimaat, hebben een - hoger ziekteverzuim, en een - lagere arbeidsproductiviteit
20 Totale exploitatiekosten huurder (2) Opbouw exploitatiekosten kantoren Personeel 100 : Omzet/ productiviteit Gebouw 10 : Energie 1 : Energie : Gebouw : Personeel 1 : 10 : 100
21 Kengetallen voor de effecten van het binnenmilieu in kantoren op productiviteit en ziekteverzuim Productiviteitswinst Ziekteverzuim Vermindering (procentpunt) Geen luchtvervuiling 3 7% 1,5 Voldoende ventilatie 1 2% 0,5 Regeling temperatuur 2 3% 0,5 Goed thermisch comfort 7% Kamerkantoor 2 4% Goede verlichting 2 3% Daglichttoetreding 0,5 Goede beeldschermergonomie - Minder geluidhinder Binnenmilieu als geheel goed 3 9% Bron: ISSO/SBR Praktijkboek Gezonde gebouwen
22 Geuitte klimaatkwaliteit Totale exploitatiekosten huurder (4) Monitoring van comfortklachten Benchmarking kwaliteit in ca. klimaat 30 kantoorgebouwen 80% 70% 60% Alle gebouwen hebben de potentie de streefwaarde te realiseren Technische conditie NEN 2767 = 3 50% 40% 30% 20% 10% 0% STREEFWAARDE Gebouw
23 Totale exploitatiekosten huurder (5) Functionele inspecties TNO en aanpassingen
24 4. De markt en commissioning Duidelijk verschil in: - Initial commissioning (nieuwbouw) - Re-commissioning (bestaande bouw)
25 Initial Commissioning en duurzaamheidslabelling Commissioning wordt op dit moment nog beperkt toegepast maar wint aan belangstelling omdat er een toenemend belang is voor duurzaamheidskenmerken voor gebouwen. Voorbeelden hiervan zijn BREEAM-NL en LEED. Bij deze keurmerken is commissioning een verplicht onderdeel om te komen tot certificering. Voorbeeld: duurzaamheidslabel conform BREEAM Er wordt een duidelijk verschil gemaakt in commissioning voor: - Installaties - Gebouwschil 25
26 Commissioning is verplicht installaties 26
27 Minimale eisen voor commissioning Meer duurzaamheid hogere verplichte eisen t.a.v. commissioning 27
28 Ene 26: Waarborging thermische kwaliteit gebouwschil Opgeleverde kwaliteit gevel is veelal een probleem. Om die reden twee extra credits/punten voor: 1. Onderzoek thermografie gevel Aantonen dat er geen koudebruggen aanwezig zijn bij aansluitingen NEN-EN Thermische eigenschappen van gebouwen - Infraroodmethode 2. Luchtdichtheidsmeting gevel Aantonen dat de gevel voldoet aan de opgegeven luchtdichtheidspecificaties NEN-EN NEN 2686 Luchtdoorlatendheid van gebouwen 28
29 LenteAkkoord (1) KopStaart aanpak nieuwbouw woningen Kwaliteitsborging oplevering is zinvoller dan aanscherping Bouwbesluit-eisen (OTB 2009, 2010) EPC: in 25% van opgeleverde woningen voldoet niet aan Bouwbesluit Ventilatie: 50% van opgeleverde woningen niet aan Bouwbesluit Focus op grote vissen rond energieverbruik en gezondheid: Isolatie Kierdichting Ventilatie Overige installaties 29
30 LenteAkkoord (2) Aan de KOP Door kwaliteitseisen voor te schrijven in het PVE en TO/bestek Door bouwers bij de aanbesteding te vragen om inzichtelijk te maken hoe wordt voldaan aan de afgesproken opleverkwaliteit, en aan te geven dat dit een gunningscriterium is Door bij aanbesteding duidelijk te maken dat er bij oplevering kwaliteitscontroles plaatsvinden, voor de preventieve werking Bij de STAART Door gecertificeerde kwaliteitscontroles te (laten) doen om de eindkwaliteit te bewaken (o.a. Ventilatie Prestatie Keuring volgens BRL 8010, infrarood foto s van isolatie, blowdoor test voor luchtdichtheid, geluidniveau installaties 30
31 Duurzaam Beheer en Onderhoud Re-commissioning Brochure Hoe duurzaam zijn bestaande gebouwen 100 Duurzaam Beheer en Onderhoud Gebouwen 101 Onderhoud en onderhoudscontracten 102 Prestatie-indicatoren Duurzaam Beheer en Onderhoud 103 Monitoren van Duurzaam Beheer en Onderhoud 104 Stappenplan Duurzaam Beheer en Onderhoud 105 Kerndocument gebouwtechniek 106 Functionele inspectiemethode Duurzaam Beheer en Onderhoud 107 Opleveringscontrole klimaatinstallaties 31
32 5. Hoe nu verder DBCA Dutch Building Commissioning Association Platform voor commissioning en prestatieborging van gebouwen en installaties Het platform DBCA - opgericht op donderdag 31 januari gaat commissioning in Nederland promoten als efficiënte methode voor prestatieborging. Oprichters en leden van DBCA zijn: ISSO TVVL VCCN FEDEC NVBV VERAC FME DGBC Nederlandse Brancheorganisatie voor GebouwAutomatisering SBR.
33 33 Conclusie: Commissioning loont!!
Duurzaam Beheer en Onderhoud 17 april Bert Elkhuizen Cofely Energy Solutions
Duurzaam Beheer en Onderhoud 17 april 2012 Bert Elkhuizen Cofely Energy Solutions Bert.Elkhuizen@cofely-gdfsuez.nl 06 388 294 53 Bert Elkhuizen; 48 jaar, getrouwd en 5 kinderen Werkzaam bij Cofely Energy
Nadere informatieThermische prestatie contracten
10 november 2005 Thermische prestatie contracten Conform ISSO-publicatie 74 Bert Elkhuizen Chrit Cox TNO Bouw en Ondergrond te Delft Contactgegevens: 015 276 33 10 Bert.Elkhuizen@tno.nl Inhoudsopgave 1.
Nadere informatieZorg voor energie en comfort
Zorg voor energie en comfort Roberto Traversari TNO Bouw en Ondergrond De symptomen De behandeling De preventie 2 Veel installaties zijn ziek! Is uw installatie een onbehandelde patiënt? 3 Uit onderzoek
Nadere informatieDUURZAAMHEID INSTALLATION PERFORMANCE. M.G. van der Hoeven, consultant eindgebruikers
DUURZAAMHEID INSTALLATION PERFORMANCE M.G. van der Hoeven, consultant eindgebruikers STELLING Er is nog een wereld te winnen op het gebied van performance van de installaties in een gebouw? INSTALLATION
Nadere informatieBinnenklimaat in de zorg wie z n zorg?! Roberto Traversari TNO Centrum Zorg en Bouw
Binnenklimaat in de zorg wie z n zorg?! Roberto Traversari TNO Centrum Zorg en Bouw Heeft u het warm? Wellicht wel na het beantwoorden van de volgende vragen voor uw situatie Wat is volgens U het binnenklimaat?
Nadere informatieEnergie- en prestatiemonitoring
Energie- en prestatiemonitoring Onderdeel van integraal gebouwbeheer 9 november 2011 Machiel Karels Agenda 1. Wat willen we? 2. Wat gebeurt er om ons heen? 3. Wat er mogelijk is? 4. Wat we zouden moeten
Nadere informatieHoe krijg je het eerste volledig WELL gecertificeerde gebouw van Nederland?
brings concepts to life Hoe krijg je het eerste volledig WELL gecertificeerde gebouw van Nederland? Bastiaan Beerens Peter Buurman Adviseur Bouwfysica en Gezonde Gebouwen - WELL AP Sustainability Director
Nadere informatieDe bakens verzetten. Verduurzamen van commercieel vastgoed. Machiel Karels - consultant
De bakens verzetten Verduurzamen van commercieel vastgoed Machiel Karels - consultant Het glas is half leeg PROFIT 20-6- 20-6- Meer dan 25% van gebouwgebruikers klaagt over de huisvesting Ziekteverzuim
Nadere informatieDuurzaam Beheer en Onderhoud. Docentendag 2010. André Derksen Projectcoördinator. Duurzaam Beheer & Onderhoud. Algemene Technieken
Docentendag 2010 Algemene Technieken André Derksen Projectcoördinator Inhoud Duurzaam Beheer en Onderhoud Zonne-energie Noodverlichtingsinstallaties Sprinklerinstallaties Duurzaam Beheer & Onderhoud Duurzaam
Nadere informatieBlok voor Blok. Energiezuinigheid en binnenmilieu. Geregeld BV. Piet van Luijk
Blok voor Blok Energiezuinigheid en binnenmilieu Piet van Luijk Geregeld BV September 26, 2014 Inhoud presentatie 1. Energiezuinigheid en binnenmilieu 2. Welke kwaliteitsaspecten spelen bij binnenmilieu
Nadere informatieWTC Schiphol Airport. Het succesverhaal van Duurzaam Beheer en Onderhoud. Kennissessie Platform Duurzame Huisvesting; WTC Schiphol
WTC Schiphol Airport Het succesverhaal van Duurzaam Beheer en Onderhoud 1 Even voorstellen Arie Kraaijenoord : Bert Elkhuizen : Ed Rooijakkers : 2 INHOUD WTC Schiphol Airport Duurzaam Beheer en Onderhoud
Nadere informatieTechnieken voor kwaliteitsborging - opnameprotocol nieuwbouw luchtdichtbouwen. Opnameprotocol nieuwbouw BRL 9500 deel 5 en 6
Technieken voor kwaliteitsborging - opnameprotocol nieuwbouw luchtdichtbouwen Opnameprotocol nieuwbouw BRL 9500 deel 5 en 6 Doen wat je belooft! EPC, comfort en energielasten realiseren. Foto s van bouwdetails
Nadere informatieGeld verdienen met commissioning van Gebouw Automatisering Systemen. Maandag 28 september 2015 14.30 17.00 uur
Geld verdienen met commissioning van Gebouw Automatisering Systemen Maandag 28 september 2015 14.30 17.00 uur Elke week een vastgoedramp à la Tianjin Programma De Nederlandse Brancheorganisatie voor
Nadere informatieEnergieneutraal via de Passief bouwen route
Energieneutraal via de Passief bouwen route ing. J.J.P. (Jan Pieter) van Dalen Slotsymposium 14 september 2015 Verbouw monument Verbouw van een monument Monument als bedoeld in art. 1 onder d (Monumentenwet
Nadere informatieKans of kassa? gebouwautomatisering, commissioning en de kosten. Pieter Mensink. Projectleider/adviseur bij DWA Eigenaar InstAct installatiemanagement
Kans of kassa? Over: gebouwautomatisering, commissioning en de kosten Pieter Mensink Projectleider/adviseur bij DWA Eigenaar InstAct installatiemanagement Inhoud Gebouwautomatisering: een spilfunctie De
Nadere informatieert Harm ten Bolscher
Bent u toeschouwer of doet u mee? ert Harm ten Bolscher 21-3- Inhoud Trends voor de bouw-/ vastgoedwereld? Anders denken Aanpak vanuit F2F-/Citadel-netwerk Wat betekenen trends voor de vastgoed- en bouwwereld?
Nadere informatieEen kwaliteitsbeheersysteem. voor verbetering van binnenmilieu en energiegebruik bij renovatie van sociale meergezinswoningen
Een kwaliteitsbeheersysteem voor verbetering van binnenmilieu en energiegebruik bij renovatie van sociale meergezinswoningen 1 Renovatie van meergezinswoningen met behulp van het kwaliteitsbeheersysteem
Nadere informatieBREEAM NL Nieuwbouw. Management 12% Gezondheid en Welzijn 15% Energie 19% Transport 8% Water 6% Materialen 12.5% Afval 7.5% 10% Landgebruik & Ecologie
BREEAM NL Nieuwbouw Categorie Weging Management 12% Gezondheid en Welzijn 15% Waste Land Use & Ecology Pollution Energie 19% Materials Transport 8% Management Water 6% Materialen 12.5% Afval 7.5% Water
Nadere informatieHet succes van de complete benadering
Het succes van de complete benadering ing. S.J.P (Sander) van der Tol ing. G.A. (Gerton) Starink Luchtdicht bouwen is niet eng! 1 Luchtdichtheid - Kwaliteit Het doel is niet het maken van een getal Wij
Nadere informatieEnergielabel en Bodemenergie
Energielabel en Bodemenergie 10 oktober 2017 Gebruikersoverleg bodemenergie Silvia van den Heijkant Sweegers en de Bruijn Adviseur duurzaamheid SweBru Ingenieursbureau voor binnenklimaat en technische
Nadere informatieVerduurzamen meerjarenonderhoud bij basisscholen
Verduurzamen meerjarenonderhoud bij basisscholen Workshop 8 Gezonde scholen Congres GEZONDRONDOM 15 mei 2013 ir. Henk Versteeg Onafhankelijk advies- en ingenieursbureau te Nieuwegein met veertig jaar ervaring
Nadere informatieWe waren Intergemeentelijk en nu
We waren Intergemeentelijk en nu Ruud Veen Gemeente Haarlem Bouwfysica Lid Werkgroep Gezondheid & Energiezuinigheid Bestuurslid Nederlands Vlaamse Bouwfysica Vereniging (NVBV) April 2011 Regiodagen 2011
Nadere informatieBevordering naleving Ventilatie en EPC regels. Verslag uitgevoerde activiteiten 2010. Datum 13 december 2010 Status Definitief
Bevordering naleving Ventilatie en EPC regels Verslag uitgevoerde activiteiten 2010 Datum 13 december 2010 Status Definitief Colofon Publicatienummer VROM-Inspectie Directie Uitvoering Programma Bouwen
Nadere informatieGevolgen van BENG-eisen op de gevel en het binnenklimaat 2 november 2016 Esther Gerritsen
Gevolgen van BENG-eisen op de gevel en het binnenklimaat 2 november 2016 Esther Gerritsen Techniplan Adviseurs Installatieadviseur Advies & engineering Duurzaamheid & innovatie Realisatie & exploitatie
Nadere informatieWorkshop: Kwaliteit voor kleine en grote bouwwerken
Workshop: Kwaliteit voor kleine en grote bouwwerken Wat is BouwGarant Algemeen: Met ruim 1500 aangesloten bouwbedrijven het grootste keurmerk van de bouw in Nederland. Alle deelnemers worden periodiek
Nadere informatieFACTSHEET HET EFFECT VAN GOEDE KIERDICHTING. Aan de slag met praktische tips voor een lagere EPC-norm.
FACTSHEET HET EFFECT VAN GOEDE KIERDICHTING Aan de slag met praktische tips voor een lagere EPC-norm. 0226-760050 info@gevelconcept.nl www.gevelconcept.nl HOE LAGER DE EPC, HOE ZUINIGER HET GEBOUW Hoe
Nadere informatieProgramma van Eisen Frisse Scholen april 2012
Programma van Eisen Frisse Scholen april 2012 Voor u ligt het Programma van Eisen Frisse Scholen. Dit Programma van Eisen dient als leidraad voor opdrachtgevers van nieuw- en verbouw van scholen (schoolbesturen
Nadere informatiePrestatiecontracten sleutel tot duurzaamheid
Prestatiecontracten sleutel tot duurzaamheid Workshop Prestatiecontracten 7 december 2009 Albert Hulshoff, programma-adviseur adviseur Utiliteitsbouw SenterNovem Albert Hulshoff innovatie, energie, klimaat,
Nadere informatieErvaringen van Duurzaam Beheer en Onderhoud in relatie tot de implementatie nieuwe wetgeving. En dan ook nog duurzame energie en energiebesparing
Ervaringen DBO Praktijkseminar Nieuwe wetgeving Duurzame energie en energiebesparing Consequenties voor installateurs en gebouwbeheerders 11 oktober 2011 Ronald van Nattem Hoofd B&O Vastgoed DH Aart de
Nadere informatieBepaal je bestemming vóórdat je vertrekt! Kennisdag Grip op Kwaliteit, 10 november 2015
Bepaal je bestemming vóórdat je vertrekt! Kennisdag Grip op Kwaliteit, 10 november 2015 Introductie Bernd Karstenberg, LCC adviseur André van den Hoek, Projectmanager onderwijshuisvesting (o.a. voor Lucas
Nadere informatieDuurzaamheid Van ambitie naar werkelijkheid
Provinciekantoor Houtplein te Haarlem Duurzaamheid Van ambitie naar werkelijkheid 15 juni 2013 Ir. J.W. (Jack) Ponsteen Cauberg-Huygen raadgevende ingenieurs BV Even voorstellen ir. Jack Ponsteen Vestigingsmanager
Nadere informatieWoningventilatie. Geluidarme systemen. Piet Jacobs
Geluidarme systemen 1 Programma 15.00-15.20 Inventarisatie kennisvragen 15.20-15.50 Praktijkvoorbeelden Geluidsarme ventilatiesystemen die zorgen voor een goede luchtkwaliteit, (TNO) 15.50-16.00 Pauze
Nadere informatieKwaliteitsborging Bodemenergie
Kwaliteitsborging Bodemenergie van het gas af met behoud van comfort 11 oktober 2018 Energiebeurs ir. H.J.(Henk) Broekhuizen Wat is het? Bodemenergie? Kwaliteitsborging met BRL s Randvoorwaarden voor succes.
Nadere informatieBREEAM NL en de relatie tot bodemenergie
BREEAM NL en de relatie tot bodemenergie Edwin van Noort Dutch Green Building Council Inleiding tot BREEAM NL DGBC is opgericht in juni 2008 Marktinitiatief: zorg voor 1 gemeenschappelijke taal in vastgoed
Nadere informatieKiwa N.V. 3/12/14. Roy Senden. Partner for progress
Roy Senden Partner for progress 1 Brandpreventie Academy Namens Brandpreventie Academy hartelijk welkom Introductie Wat doet Kiwa 3 Data Uitfasering regeling 2002 31-8-2014 (audits) 31-12-2014 (certificaten)
Nadere informatieDe NESK scholen duurzaam opgeleverd. Focus-Huygens College gebouwd voor de toekomst
De NESK scholen duurzaam opgeleverd Focus-Huygens College gebouwd voor de toekomst Tabel actoren Projectfase Organisatie Programma van Eisen (PvE) Ontwerp Bestek/Inkoop Realisatie Gebruik Gemeente Heerhugowaard
Nadere informatieGezond en Zuinig Binnen Naar een energielabel voor de nieuwbouwwoning
Gezond en Zuinig Binnen Naar een energielabel voor de nieuwbouwwoning Symposium in het kader van het Lente-akkoord Amersfoort, 30 november 2010 Samenvatting De helft van de woningen die in Nederland worden
Nadere informatieRapport energiecijfers kantoren
Rapport energiecijfers kantoren Dit rapport is aangemaakt op 08/31/10 om 11:31. De website Energiecijfers van NL Energie en Klimaat levert u actuele gegevens over energieprijzen en alle aspecten van energiegebruik
Nadere informatieOp weg naar klimaatneutraal bouwen
Op weg naar klimaatneutraal bouwen Waarom klimaatneutraal bouwen? Klimaatneutraal bouwen Klimaatneutraal bouwen Energieneutraal bouwen CO 2 neutraal bouwen Regelgeving en initiatieven EPBD EPC en Energielabel
Nadere informatieNieuwe wegen in comfort van kantoorgebouwen. Door: ir. E.N. t Hooft
Nieuwe wegen in comfort van kantoorgebouwen Door: ir. E.N. t Hooft 1 INHOUD PRESENTATIE Inleiding Binnenmilieu Thermisch comfort Beoordelingsmethoden Consequenties ATG-methode Conclusie 2 FASEN IN BOUWPROCES
Nadere informatie24/7 PRESTATIEBORGING DASHBOARDS - KPI S - GRAFIEKEN - MELDINGEN - RAPPORTAGES - BENCHMARK VOLLEDIG INZICHT IN GEBOUWPRESTATIES
24/7 PRESTATIEBORGING DASHBOARDS - KPI S - GRAFIEKEN - MELDINGEN - RAPPORTAGES - BENCHMARK VOLLEDIG INZICHT IN GEBOUWPRESTATIES MyBuilding biedt u de juiste tools Optimaal Comfort MyBuilding Haalt u maximaal
Nadere informatieOplevertoets Nieuwbouw/ Zeer Energiezuinige woningen. Netto warmte vraag ZEW. Kees Arkesteijn (ISSO)
Oplevertoets Nieuwbouw/ Zeer Energiezuinige woningen Netto warmte vraag ZEW Kees Arkesteijn (ISSO) Programma 1. Oplevertoets 2011 2. Wet- en regelgeving EPV 3. Opnameprotocol & aanpassingen 4. Eisen BRL
Nadere informatieFroukje van Dijken. Bouwstenen voor Frisse Scholen
Froukje van Dijken Bouwstenen voor Frisse Scholen Binnenmilieu scholen Relatieve prestatie [-] Gezonde lucht is belangrijk Meer ventilatie is: Betere leerprestaties >7% prestatieverhoging als 130 Bouwbesluit
Nadere informatieCongres Bouwbesluit Woord van welkom. drs. ing. Harry Nieman dagvoorzitter. Directeur Nieman Groep. Toespraak drs. ing. H.M.
Woord van welkom drs. ing. Harry Nieman dagvoorzitter Directeur Nieman Groep Toespraak drs. ing. H.M. Nieman 1 Ontwikkeling van het Bouwbesluit (1)» Uitgangspunten Uniformiteit Prestatie-eisen Vrije indeelbaarheid»
Nadere informatieWorkshop 1 EBA en schouwcriteria Milicon, Milieu consultancy, Mat Schatorje
Workshop 1 EBA en schouwcriteria Milicon, Milieu consultancy, Mat Schatorje Bouwadviesburo van Niekerk, Emile Niekerk Gespreksleider: Steven van der Lelie (GGD Gelre- Ijssel) inhoudsopgave Inleiding Voorbeeld
Nadere informatieDiscussiebijeenkomst Breeam In-Use Wat levert het op voor de gebruiker?
Dutch Green Building Week, 16 september 2013 ANWB & Techniplan Adviseurs 1. Introductie (15.15 15.25 uur) 2. Vraagstelling DGBC Stefan van Uffelen (15.25 15.30 uur) 3.1. Discussie in workshopvorm deel
Nadere informatieDUURZAME OVERHEIDSOPDRACHTEN
Seminarie Duurzaam Bouwen DUURZAME OVERHEIDSOPDRACHTEN 07 oktober 2016 Ecologisch of energie-efficiënt ontwerpen Muriel BRANDT Studiebureau écorce DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE Standpunt van het
Nadere informatieTVVL lezing EAE BREEAM. 15 feb 2017
TVVL lezing EAE BREEAM 15 feb 2017 introductie Jean Frantzen Adviseur Duurzaam Bouwen DGMR Bouw bv Breeam Expert 2 Inhoud Intro Duurzaam? Doelen stellen Meten Breeam Breeam voor EAE 3 Waarom de bouw verduurzamen?
Nadere informatieMeer comfort en minder energieverbruik?
Meer comfort en minder energieverbruik? Het kan, met intelligente sturing van zonwering, HVAC en verlichting Answers for infrastructure Geïntegreerd management van verlichting, binnenklimaat én zonwering
Nadere informatieBuilding Holland 2018
Building Holland 2018 17-19 april 2018 Nut en noodzaak van Bodemenergie bij energielabel verbetering Utiliteit Paul Gerats Adviseur Energie SweBru Bureau organisatie: Ingenieursbureau voor binnenklimaat
Nadere informatieEen Duurzaam Meerjarenplan: u gaat niet langs af
Een Duurzaam Meerjarenplan: u gaat niet langs af Naar een duurzaam gebouw nieuwbouw totale duurzame renovatie groot standaard duurzaam Mauk de Wildt 1 2 Belang van goed Kwaliteit versus door verkeerd 25-3%
Nadere informatieDE PEETERSSCHOOL VERNIEUWBOUW 2011-2012. 1e REACTIE OP VO 12-12-2011 G R E E N T E A M B O U W
DE PEETERSSCHOOL VERNIEUWBOUW 2011-2012 1e REACTIE OP VO INLEIDING Voor u ligt een eerste verkenning van mogelijkheden tbv de vernieuwbouw van de St. Peeterschool te Amsterdam waarbij door het bestuur
Nadere informatieMODEL. veiligheid door samenwerking
MODEL Integrale Brandveiligheid Bouwwerken veiligheid door samenwerking Brandveiligheid Rookmelders, sprinklersystemen en brandtrappen; brandveiligheidsmaatregelen vullen elkaar aan en zijn vaak onlosmakelijk
Nadere informatieVERBETER UW RESULTAAT MET COMFORTABEL BOUWEN
VERBETER UW RESULTAAT MET COMFORTABEL BOUWEN Sept. - Nov. 2015 ir. Atze Boerstra BBA Binnenmilieu ab-bba@binnenmilieu.nl www.binnenmilieu.nl ing. Joost Valk Vital Places jvalk@vitalplaces.eu www.vitalplaces.nl
Nadere informatieBinnenklimaat: energie efficiënte oplossingen besparing door comfort
Binnenklimaat: energie efficiënte oplossingen besparing door comfort Rob Nagel Honeywell Dag van de Installatie VSK, Jaarbeurs Utrecht 2 februari 2010 Binnenklimaat besparing door comfort Woningmarkt in
Nadere informatieBuilding Information Modelling
Building Information Modelling Communiceren en beheersen van bouwinformatie met BIM Marieke Steltenpool 29 maart 2012 1 Agenda 1. De theorie: Wat is BIM? 2. Wat houdt ons tegen? 3. De praktijk 4. Projectmanagement
Nadere informatieNieuwbouw distributiecentrum DC Braak te Roosendaal
Case study BREEAM Nieuwbouw distributiecentrum DC Braak te Roosendaal Op bedrijventerrein Borchwerf te Roosendaal wordt een nieuw, duurzaam distributiecentrum gebouwd. Om de prestaties op het gebied van
Nadere informatieBENG. Bijna Energie Neutrale Gebouwen
BENG Bijna Energie Neutrale Gebouwen 1. Introductie 2. BENG methodiek 3. EPC versus BENG 4. Hoe kunnen we hierop inspelen? 1. BENG Introductie Introductie Nederlandse versie van de Europese wetgeving nearly
Nadere informatieEnergielabel Nieuwbouw woningbouw. Relatiedag SWK, 20 november 2012
Energielabel Nieuwbouw woningbouw Relatiedag SWK, 20 november 2012 Energielabel nieuwbouw Claudia Bouwens Programmabegeleider Energie & Duurzaamheid NEPROM Programmaleider kennisoverdracht en stimulering
Nadere informatieCommissioning: Een absolute aanrader!
Seminarie Duurzame Gebouwen Commissioning: Een absolute aanrader! 15 maart 2019 COMMISSIONING VAN ONTWERP TOT EXPLOITATIE Vergelijking van twee ervaringen van een studiebureau Dietrich SCHILDERMANS Ingenium
Nadere informatiePrestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen
Prestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen 6 december 2011 Albert Hulshoff Ede 22 maart 2012 Prestatiecontracten - Prestatiecontracten - ESCo-eigenschappen
Nadere informatieOnderwerp Implementatie en onderhoud Gemeentelijke Prestatie Richtlijn (GPR) Gebouw 2014
Bemeente Haarlemmermeer Nota van B&W Onderwerp Implementatie en onderhoud Gemeentelijke Prestatie Richtlijn (GPR) Gebouw 2014 Portefeuillehouder John Nederstigt Collegevergadering 21 Oktober 2014 inlichtingen
Nadere informatiePassiefhuis gecertificeerd & Energieneutraal
Passiefhuis gecertificeerd & Energieneutraal Sportpark Kilder Meer betrokkenheid Meer keuze Meer kwaliteit MeerWaarde Het consortium Het consortium van Campen heeft reeds meerdere energetisch hoogwaardige
Nadere informatieContouren van de Value Case EET-café 27 mei 2014 Machiel Karels Lid van het EET
Contouren van de Value Case EET-café 27 mei 2014 Machiel Karels Lid van het EET Value Case 2 Value Case 3 Value Case 4 Value Case 5 Value Case 6 Value Case 7 Status: VALUE CASE Van ambitie naar realisatie
Nadere informatieDe nieuwe ISSO 51, 53 & 57 publicaties
Nieuwe ISSO 51, 53 & 57 in de praktijk Benchmark versus De nieuwe ISSO 51, 53 & 57 publicaties Op 1 juli heeft ISSO drie nieuwe warmteverliespublicaties uitgebracht. Deze zijn in lijn met de laatste Europese
Nadere informatiePrestatiegericht samenwerken bij onderhoud
Prestatiegericht samenwerken bij onderhoud Jaap Hogeling Directeur ISSO Onderzoek van Dr. ir. Ad Straub (OTB / TU Delft) in opdracht SBR Onderwerpen Wat, wie en hoe? Procesmodellen Lange-termijn samenwerking
Nadere informatieEnergiezorg. Een zorg voor de toekomst. Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor Vlaanderen
Energiezorg. Een zorg voor de toekomst Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor Vlaanderen Naar een rationeel energiebeleid De klimaatsverandering zet ons aan om maatregelen te nemen die de uitstoot
Nadere informatieINFORMATIE Resultaatgericht Vastgoedonderhoud (RGVO)
INFORMATIE Resultaatgericht Vastgoedonderhoud (RGVO) O n d e r h o u d e n d g o e d NVT Onderhoudsgroep BV Hoefsmid 5-7 2631 RH Nootdorp Telefoon (015) 310 83 32 Fax (015) 310 56 23 www.onderhoudendgoed.nl
Nadere informatieEnergie voor de toekomst I TVVL Kennisplein
1 2 2 1 PODIUM ENERGIE VOOR DE TOEKOMST 3 3 BENG-eisen Laatste stand en ontwikkelingen door: André Kruithof ENERGIE VOOR DE TOEKOMST TVVL KENNISPLEIN 4 2 BENG de opvolger van de EPC Bijna EnergieNeutrale
Nadere informatieHoge duurzaamheidsambities realiseren met de efficientie van Lean?
Hoge duurzaamheidsambities realiseren met de efficientie van Lean? Perfectie Waarde Pull Waardestroom Flow Lean en BREEAM stappenplan Een oplossing om de efficientie van de realisatie van duurzame kwaliteit
Nadere informatieSteek Energie in je huis
Steek Energie in je huis 9 oktober 2012 Breda 1 Bouwbedrijf Boot B.V. Bouwbedrijf Boot is actief in de woningbouw (particulier, ontwikkeling), zorg huisvesting en utiliteit (scholen, kantoren, bedrijfsgebouwen).
Nadere informatieNaar een gezonde school? Naar een gezonde school?
Naar een gezonde school? Naar een gezonde school? Gert Harm ten Bolscher DWA installatie- en energieadvies Binnenmilieu en gezondheid (1) Binnenmilieu en gezondheid (2) Steeds meer mensen met luchtwegklachten
Nadere informatieNetwerkbijeenkomst Duurzaam integraal ontwerpen
Netwerkbijeenkomst Duurzaam integraal ontwerpen 18 november 2009 Deerns raadgevende ingenieurs bv Klokgebouw 125 Strijp-S S Terrein 5617 AB Eindhoven Tel. 088 374 0220 Ir. E. Lousberg Ir. E. Kerkhof Ir.
Nadere informatieZonnekeur - Installateur -
Zonnekeur - - Inleiding Inleiding Organisatie voor het keurmerk De eisen De handhaving Aanvragen 02/11/2012 Zonnekeur - - 2 Montage buiten Volledige installatie Masterplan Zonne-energie (2009/2010) Vastleggen
Nadere informatieVoorgestelde beslissing :
Voorstel aan : Gemeenteraad van 19 december 2011 Door tussenkomst van : Raadscommissie van 6 december 2011 Nummer : Onderwerp : Duurzame scholen, een goede prestatie Bijlage(n) : 1. Notitie 'Duurzame scholen,
Nadere informatieVerder na 7 jaar Frisse Scholen
Verder na 7 jaar Frisse Scholen 1. Wat heeft volgens u tot nu toe het meest bijgedragen? (max 3 antwoorden) Percent Count het op de agenda zetten van Frisse Scholen 71,1% 27 het onderzoek naar leerprestaties
Nadere informatieEnergielabel en Bodemenergie
Energielabel en Bodemenergie 27 juni 2017 Masterclass WKO Installaties Paul Gerats Adviseur energie SweBru Bureau organisatie Ingenieursbureau voor binnenklimaat en technische installaties sinds 1956,
Nadere informatieBuilding4life. Wilt u weten hoe? Building4life. Jan van Polanenkade 26B1 4811 KM Breda Postbus 1069 4801 BB Breda
Wilt u weten hoe? Ga stap voor stap door onze aanpak: - Kennismaking Building4life - De Building4life werkwijze - Uitgewerkte case Amarant Tilburg Building4life Jan van Polanenkade 26B1 4811 KM Breda Postbus
Nadere informatieAMBITIELIJST VERDUURZAMEN WONING. NAW gegevens. Straat: Postcode: Plaats: Tel nr.: e-mail: HUIDIGE SITUATIE
AMBITIELIJST VERDUURZAMEN WONING NAW gegevens Naam: Straat: Postcode: Plaats: Tel nr.: e-mail: Datum: HUIDIGE SITUATIE 1. Waardevolle elementen woning Ja nee nvt - Locatie - Tuin - Uitzicht - Bezonning
Nadere informatieSystem integrator. ing. Ad van der Aa Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV
System integrator ing. Ad van der Aa Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV Huidige praktijk Gezond EPC DuBo A a n n e m e r Afgifte (St. LTV) Installateur Warmteverlies en koellast Regeltechniek Warmtepompen
Nadere informatie6-11-2012. Nut en noodzaak energieconcepten in renovatie. Visie renovatie & energiezuinigheid. Programma. Renoveren in bestaande bouw
Programma Nut en noodzaak energieconcepten in renovatie van visie tot concept renovatie & energiezuinigheid Voorbeeldprojecten Toekomst + gebruiker (bestaande) bouw ir. H.J.J. (Harm) Valk senior adviseur
Nadere informatieEnergieprestatie. Energieprestatie van gebouwen en de rol van de installatiesector. Kees Arkesteijn (ISSO)
Energieprestatie Energieprestatie van gebouwen en de rol van de installatiesector Kees Arkesteijn (ISSO) Programma 1. Inleiding Energieprestatie gebouwen 2. Methoden bepaling Energieprestatie 3. Wet en
Nadere informatieHet meten van grote gebouwen en verbeterde kwaliteitsborging? Meten van de luchtdichtheid van grote gebouwen. Vandaag gaan we meten
Het meten van grote gebouwen en verbeterde kwaliteitsborging? Meten van de luchtdichtheid van grote gebouwen Het maken van een meetresultaat ing. S.J.P. van der Tol; senior adviseur 2 Vandaag gaan we meten
Nadere informatieTOTAL COST OF OWNERSHIP
Nieuwe perspectieven op TOTAL COST OF OWNERSHIP INTELLIGENT BUILDING SPECIALS Investeren in comfort en energiebesparing loont Ondernemingen en overheidsorganisaties zijn zich er steeds meer van bewust
Nadere informatieDoel ITANNEX: Verbeteren van de kwaliteit van de bebouwde omgeving en van het proces waarmee het ontworpen, gerealiseerd en beheerd wordt
Doel ITANNEX: Verbeteren van de kwaliteit van de bebouwde omgeving en van het proces waarmee het ontworpen, gerealiseerd en beheerd wordt Aannemers Architectenbureaus Ingenieurs- en Adviesbureaus Installateurs
Nadere informatie1. Meten van duurzaamheid 2. Het instrument BREEAM 3. BREEAM: hoe werkt het? 4. Proces en kwaliteitsborging 13-10-2015 3
1 2 Meten is weten 1. Meten van duurzaamheid 2. Het instrument BREEAM 3. BREEAM: hoe werkt het? 4. Proces en kwaliteitsborging 13-10-2015 3 Waarde duurzaam gebouw JLL nov 2013: Twee-derde van ondervraagden
Nadere informatieGebouwautomatisering in praktijk. De vraag is niet of.maar hoe?
Siemens Real Estate Gebouwautomatisering in praktijk. De vraag is niet of.maar hoe? Restricted Siemens AG 20XX All rights reserved. siemens.com/answers Inhoud presentatie 1) Introductie Siemens en Siemens
Nadere informatieLegionella Preventie. Antwoord op de meest gestelde vragen. ing. Irene van Veelen ISSO projectcoördinator Water&Gas
Legionella Preventie Antwoord op de meest gestelde vragen ing. Irene van Veelen ISSO projectcoördinator Water&Gas www.legionellavraagbaak.nl: Wie is bevoegd om keerkleppen te controleren? Wie is verantwoordelijk
Nadere informatieEnergieke Zorgbouw. 5 oktober 2011. Wijnanda Willemse (Agentschap NL) Stefan van Heumen (TNO)
Energieke Zorgbouw 5 oktober 2011 Wijnanda Willemse (Agentschap NL) Stefan van Heumen (TNO) Introductie Wijnanda Willemse adviseur NL Energie & Klimaat - Agentschap NL Voorheen SenterNovem Energiebesparing
Nadere informatieVinçotte Bouwkundig Toezicht. Een onafhankelijke expertise op uw bouwkwaliteit
Vinçotte Bouwkundig Toezicht Een onafhankelijke expertise op uw bouwkwaliteit Vinçotte Bouwkundig Toezicht Vinçotte: een erkende TIS organisatie De aanpak van Vinçotte voor de technische inspectie van
Nadere informatieEnergie en comfort in duurzame gebouwen
Energie en comfort in duurzame gebouwen Aluminium Experience Day 30 augustus 2011 Dr.ir.arch. Griet Verbeeck (PHL & K.U.Leuven) DUURZAME GEBOUWEN KLIMAATSVERANDERING UITPUTTING NATUURLIJKE RIJKDOMMEN DUURZAAMHEID
Nadere informatieNIEUWE VISIE OP ZONREGELING
NIEUWE VISIE OP ZONREGELING Zon en daglicht regeling als deel van de energieprestaties in gebouwen Peter Winters President of the European Solar Shading Organization Director Shading & Building Dickson
Nadere informatieuw portaal voor technisch facilitair management unica online
uw portaal voor technisch facilitair management unica online , Altijd en overal inzicht in uw technische installaties Snel en eenvoudig een storing melden? Inzicht in het energiegebruik van uw installaties?
Nadere informatie'DE ZWAAN' vof. Inhoud. 01 Bouwmanagement. 02 Initiatieffase bij het kopen van een gebouw. 03 Initiatieffase bij bestaande bouw
0 T Inhoud 01 ouwmanagement 02 Initiatieffase bij het kopen van een gebouw. 03 Initiatieffase bij bestaande bouw 04 Initiatieffase bij nieuwbouw 05 Schetsfase bij verbouwing of nieuwbouw 06 Voorontwerp
Nadere informatieTitel Dicht, dichter, potdicht
Titel Dicht, dichter, potdicht ing. P. (Peter) Kuindersma 4 oktober 2012 Waarom luchtdicht bouwen? Eisen luchtdichtheid / klassen Ontwerpaspecten Dichtingsmaterialen Uitvoeringsaspecten Meetmethoden 2
Nadere informatieb a l a n s in e n e r g i e z u i l 1 minimumeis: Sluitende balans op de gebouwtemperatuur. Doel
2014 11 26 b a l a n s in e n e r g i e z u i l 1 Een gebouw moet behaaglijk zijn: s winters warm, s zomers koel. Als je het overschot aan warmte of koude kan opslaan en later gebruiken kan er een balans
Nadere informatieDe winst van een gezond binnenklimaat
De winst van een gezond binnenklimaat Wat hebben 5.000.000.000 en de huisstofmijt met elkaar te maken? Dat ontdekt u in het komende half uur! Het spel De prijs Proefvraag 1. Heeft u thuis een gezond binnenklimaat?
Nadere informatieDé BREEAM Uitdaging het onderzoeksvoorstel
63 Dé BREEAM Uitdaging het onderzoeksvoorstel BREEAM-NL In Use is, als het gaat om de gebouwde omgeving te verduurzamen, een heel bruikbaar instrument. Wij, Sannie Verweij van Gebouwinzicht en Robert Sengers
Nadere informatieBijlage 5A, AB vergadering 17 december 2013 Bevindingen en Aanbevelingen van de eerste 3 fasen van de Pilot Gezondheid en Energie Meerstad
Bijlage 5A, AB vergadering 17 december 2013 Bevindingen en Aanbevelingen van de eerste 3 fasen van de Pilot Gezondheid en Energie Meerstad Opgesteld door de werkgroep Pilot Gezondheid en Energie Meerstad
Nadere informatieCommissioning: Een absolute aanrader!
Seminarie Duurzame Gebouwen Commissioning: Een absolute aanrader! 15 maart 2019 COMMISSIONINGPROCES EN DUURZAAM TECHNISCH GEBOUWBEHEER Waar houdt dit concreet in? Luc MEHAUDENS SECO Belgium DOELSTELLINGEN
Nadere informatie