Vergelijkende en Europese politiek

Transcriptie

1 masteropleiding Vergelijkende en Europese politiek faculteit politieke en sociale wetenschappen 2009

2 Colofon Redactie Vormgeving Fotografie Departement studentgerichte diensten en de faculteiten. Departement studentgerichte diensten J. Crab Deze brochure is met grote zorg samengesteld. Studieprogramma s veranderen echter voortdurend. Het is daarom mogelijk dat het aanbod van opleidingsonderdelen van de verschillende studierichtingen enigszins afwijkt van de informatie in deze brochure. 2

3 Inhoud Voorwoord Waarom studeren aan de Universiteit Antwerpen? Politieke Wetenschappen binnen de Universiteit Antwerpen Over de Master in de Vergelijkende en Europese Politiek Doelgroep en toelatingsvoorwaarden Vereiste voorkennis Loopbaanperspectieven Studieprogramma Schakelprogramma Masterproef Vakbeschrijvingen Studeren in het buitenland Onderwijs en examens Studie- en studentenbegeleiding Nuttige websites Meer info?

4 Voorwoord Misschien is dit je eerste kennismaking met de Universiteit Antwerpen. Misschien heb je reeds enkele jaren geleden de weg naar onze universiteit gevonden en hier je bacheloropleiding voltooid. In elk geval word je masterstudent, en wil je informatie over de masteropleidingen die wij aanbieden. Het boekje dat je nu ter hand neemt, brengt je al een hele stap vooruit in je keuzeproces. De Universiteit Antwerpen is een middelgrote universiteit met studenten. Vanaf zijn de masteropleidingen gestart die aansluiten op de academische bacheloropleidingen. Binnen de associatie wordt de samenwerking bevorderd met de Plantijnhogeschool, de Karel de Grote Hogeschool, de Artesis Hogeschool Antwerpen en de Hogere Zeevaartschool. Tijdens je masteropleiding wordt de kennis die je opdeed tijdens je bacheloropleiding verder uitgediept. De Universiteit Antwerpen stelt alles in het werk om je studietijd aangenaam te maken en de kwaliteit van de opleiding op topniveau te houden. Onze opleidingen worden regelmatig bijgestuurd en aangepast aan maatschappelijke en wetenschappelijke evoluties. We nodigen je alvast uit op onze infodagen (21 maart en 25 april 2009) of op de infomarkt (9 september 2009). Welkom bij de Universiteit Antwerpen! Prof. dr. Alain Verschoren Rector Universiteit Antwerpen 4

5 Waarom studeren aan de Universiteit Antwerpen? STUDENTGERICHTHEID De Universiteit Antwerpen staat voor studentgerichtheid. Dit betekent onder andere dat je zoveel mogelijk college volgt in kleine groepen, hetgeen een vlotte interactie mogelijk maakt. De kleine afstand tussen studenten en het docentencorps zorgt ervoor dat je bij je profs terecht kan met allerlei vragen en problemen. De vlotte communicatie tussen docenten, assistenten en studenten wordt mee ondersteund door de digitale leeromgeving Blackboard; dit biedt ook nieuwe kansen voor een interactief onderwijssysteem. Studenten worden ook uitgenodigd om actief deel te nemen aan het beleid: in verschillende adviesorganen en raden zijn zij vertegenwoordigd. Tenslotte is de Universiteit Antwerpen bekend voor haar goede studentenbegeleiding en ondersteuning, waarbij wordt ingespeeld op de individuele noden van alle studenten. INNOVERENDE ACADEMISCHE OPLEIDINGEN De Universiteit Antwerpen biedt innoverende academische opleidingen aan, waarbij de opleidingen zowel oog hebben voor theorie als voor praktijk. De opleidingen zijn stevig verankerd in sterk wetenschappelijk onderzoek, dat ook internationale faam geniet. De academische ivoren toren werd echter reeds lang geleden gesloopt: academici hechten veel belang aan een voortdurende uitwisseling met de steeds evoluerende samenleving. Bij je studie aan de Universiteit Antwerpen staat niet zozeer het memoriseren van feitenkennis centraal: je verwerft de relevante kennis en vaardigheden die je nodig hebt om beroeps relevante opdrachten en problemen op te lossen. Ook de BaMa-structuur werd gezien als een kans tot vernieuwing en verbetering. Nieuwe opleidingen werden ingevoerd, keuzemogelijkheden binnen bestaande opleidingen verruimd. INFRASTRUCTUUR Voor haar onderwijs beschikt de Universiteit Antwerpen over de meest moderne infrastructuur: goed uitgeruste les- en computerlokalen, laboratoria, bibliotheken en meerdere studielandschappen. In alle publieke ruimten (bibliotheken, cafetaria, aula) zijn er hotspots waar je draadloos kan surfen met je eigen laptop. De laatste jaren werd grootschalig geïnvesteerd in nieuwe gebouwen om het toenemend aantal studenten op te vangen en hen een aangename leeromgeving aan te bieden. De Universiteit Antwerpen is een middelgrote universiteit, met meer dan studenten, verspreid over vier campussen en zeven faculteiten. De campussen Middelheim, Groenenborger en Drie Eiken liggen aan de stadsrand, in een groene omgeving. De campussen Middelheim en Groenenborger grenzen aan het 5

6 6 openluchtmuseum voor Beeldhouwkunst Middelheim en het Nachtegalenpark. Studeer je op de campus Drie Eiken? Dan kan je volop genieten van de groene oase van Fort VI en de mooie vijvers rondom de campus. De Stadscampus, met zijn kern van prachtig gerenoveerde 16de-eeuwse gebouwen, ligt in hartje Antwerpen. De opleiding Vergelijkende en Europese Politiek is gesitueerd op de Stadscampus. VORMING De Universiteit Antwerpen wil niet alleen opleidingen aanbieden, maar ook een brede vorming. Ze wil jonge mensen laten opgroeien tot professionelen met een kritische ingesteldheid, een tolerante en constructieve houding. De Universiteit Antwerpen kiest resoluut voor pluralisme en verwelkomt diversiteit in haar curricula, personeel en studenten. ANTWERPEN Tenslotte kies je voor de stad Antwerpen. Studeren is meer dan met je neus in de boeken zitten. Wie in Antwerpen komt studeren, kiest voor een studentenstad. Antwerpen is, naast een universiteitsstad, een bruisende metropool met een uniek cultuur historisch aanbod, een wereldhaven, een overvloed aan cafés en restaurants, clubs, gezellige pleintjes, cultuur, architectuur, mode, sportinfrastructuur,... Kortom: een stad waarin Antwerpenaars, bezoekers en studenten graag wegzinken. Speciaal voor de lancering van de nieuwe huisstijl van de Universiteit Antwerpen, schreef Pieter Embrechts een lied U Aan het woord. In deze brochure vertellen wij graag over onze universiteit, daarna is het woord aan A! politieke wetenschappen binnen de Universiteit Antwerpen De Universiteit Antwerpen heeft zeven faculteiten: Farmaceutische, biomedische en diergeneeskundige wetenschappen, Geneeskunde, Letteren en wijsbegeerte, Politieke en sociale wetenschappen, Rechten, Toegepaste economische wetenschappen, Wetenschappen. De Master in Vergelijkende en Europese Politiek is een opleiding van het departement Politieke Wetenschappen binnen de faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen. Andere masteropleidingen binnen deze faculteit zijn: Internationale Betrekkingen en Diplomatie (ManaMa) Politieke Communicatie Milieuwetenschap Filmstudies en visuele cultuur Communicatiewetenschappen Sociaal Werk Sociologie Sociaal-economische wetenschappen

7 Over de master in de vergelijkende en europese politiek De Master in de Vergelijkende en Europese Politiek is opgebouwd rond twee disciplines van de politieke wetenschappen: vergelijkende politiek en Europese Unie Studies. Deze Master biedt een analyse van binnenlandse en Europese politieke processen zoals beleidsvorming, besluitvorming en belangenverdediging. De opleiding kijkt daarnaast ook achter de schermen en besteedt aandacht aan onderhandelen, debatteren en rapporteren over politieke problemen binnen landen en binnen de Europese Unie. Centraal staan basisvakken over politieke instellingen en Europese integratie, aangevuld met de mogelijkheid om zich verder te verdiepen in één van beide aspecten, door middel van opleidingsonderdelen over partijen, politieke economie, belangengroepen en democratie. De opleiding staat voor meer dan alleen kennisoverdracht: ze wil vooral analytische competenties bijbrengen met het oog op een beter begrijpen en verklaren van de steeds sneller evoluerende nationale en internationale politieke context. Mede dankzij intensieve samenwerking met het departement Politieke Wetenschappen van de Vrije Universiteit Brussel en met een aantal buitenlandse universiteiten, is het aanbod aan vakken ruim en gevarieerd. Wie wil kan bovendien een aantal vakken in het Engels volgen. Kenmerkend voor de opleiding is de onderwijsvorm: kleine groepen, een grote toegankelijkheid van het docentenkorps en de organisatie van talrijke extra s zoals studentenconferenties, gastlezingen en een thesiscompetitie. Tot slot biedt de opleiding een intensieve en persoonlijke begeleiding bij de masterproef, het sluitstuk van de opleiding. Het masterproeftraject, met inbegrip van het inleidende vak en de politiek-wetenschappelijke onderzoeksmethoden, staat centraal in de opleiding. Doelgroep en toelatingsvoorwaarden Het programma richt zich tot studenten die na hun bacheloropleiding in de politieke en sociale wetenschappen (politieke wetenschappen, communicatieweten schappen, sociologie) een grondige aanvulling binnen het vakgebied van de politieke wetenschappen beogen. RECHTSTREEKSE INSTROOM: Bachelor in de Communicatiewetenschappen Bachelor in de Politieke Wetenschappen Bachelor in de Sociologie Bachelor in de Sociaal-Economische Wetenschappen INSTROOM VIA EEN INDIVIDUEEL VOORBEREIDINGSPROGRAMMA (MAX. 60 SP) Academische bachelors en masters in de humane wetenschappen 7

8 INSTROOM VIA EEN SCHAKELPROGRAMMA (60 SP): Professionele bachelor in het Communicatiemanagement Professionele bachelor in de Journalistiek Professionele bachelor in het Sociaal Werk Professionele bachelor in de Rechtspraktijk vereiste voorkennis De Master in de Vergelijkende en Europese Politiek beoogt een vervolmaking in de discipline van de politieke wetenschappen. Een grondige theoretische, e mpirische en methodologische kennis van de politieke wetenschappen is daarom aangewezen. Deze kennis werd bij voorkeur vergaard binnen een Bachelor-opleiding in de sociale wetenschappen, maar kan ook verkregen zijn uit andere disciplines van de humane wetenschappen of door middel van een voorbereidings- of schakelprogramma. Loopbaanperspectieven Masters in de Vergelijkende en Europese Politiek gaan veelal aan de slag bij regionale, nationale en internationale overheden, in de functie van beleidsmedewerker, politiek adviseur of externe vertegenwoordiger. Anderen worden onderzoeker bij wetenschappelijke instellingen of bij studiediensten van politieke partijen en belangengroepen. Ook ondersteunende en lobbyfuncties bij internationale bedrijven en niet-gouvernementele organisaties behoren tot de gangbare beroepsvelden. Ten slotte komen afgestudeerde masters ook terecht in de journalistieke wereld en in het (hoger) onderwijs. 8

9 Studieprogramma Stamvakken Comparative Political Institutions (UA) 6 EU als politiek systeem (UA) 6 Onderzoeksopzet van de Masterproef (UA) 6 Keuzevakken: 4 te kiezen uit 2 clusters Vergelijkende Politiek Hedendaagse politieke auteurs (VUB) 6 Interest Groups (UA) 6 Political Parties and Elections (VUB) 6 Representativiteit in comparatief perspectief (UA) 6 Europese Politiek Conflict Resolution and European Policy (VUB) 6 Europeanisering (UA) 6 International Political Economy (UA) 6 Onderzoeksmodule: 1 te kiezen: Beleidsanalyse (VUB) 3 Discoursanalyse (VUB) 3 Kwantitatieve Data-analyse (UA) 3 Meting van Instellingen: Classificaties en Typologieën (VUB) 3 Meting van Politieke Attitudes (UA) 3 Vergelijkende Methoden (UA) 3 Masterproef (verplicht) 15 TOTAAL 60 Schakelprogramma Comparative politics 6 European Integration 6 Inleiding tot de politicologie 6 Issues in Comparative Politics 6 Kwalitatieve onderzoeksmethoden 6 Kwantitieve onderzoeksmethoden 6 9

10 Politieke sociologie: klassiekers en trends 6 Seminarie politieke wetenschappen 6 Statistiek I 6 Statistiek II 6 Masterproef De masterproef is het sluitstuk van de opleiding. Studenten tonen hiermee dat zij het vakgebied beheersen, dit wil zeggen dat zij aantonen in staat te zijn om zelfstandig wetenschappelijk onderzoek uit te voeren en wetenschappelijke kennis toe te passen, vertrekkende vanuit een originele probleemstelling. De masterproef bestaat heel concreet uit de wetenschappelijke analyse van een politiek-wetenschappelijk vraagstuk dat deel uitmaakt van het studieveld van de Vergelijkende Politiek of de Europese Integratie. De masterproef telt mee voor 15 studiepunten. Samen met het opleidingsonderdeel onderzoeksopzet van de masterproef en de onderzoeksmodule bedraagt de studieomvang van het volledige masterproeftraject in totaal 24 studiepunten. De centrale positie van de masterproef in de opleiding blijkt ook uit de timing. Aan de masterproef wordt het hele academiejaar door gewerkt, maar het heeft ook een aparte plaats in de lessenrooster. De maand mei is collegeluw, zodat studenten zich voluit kunnen wijden aan het sluitstuk van hun opleiding en docenten zich intensief met de begeleiding in groep en individueel kunnen bezighouden. De masterproef wordt geëvalueerd door de promotor en een medebeoordelaar. Beide behoren tot het docentenkorps van de faculteit. De beoordeling gebeurt op basis van de geschreven tekst en een mondelinge verdediging. Vakbeschrijvingen Op vind je meer informatie over de andere opleidingsonderdelen, begin- en eindtermen, werkvormen, evaluatie, noodzakelijk en aanbevolen studiemateriaal. COMPARATIVE POLITICAL INSTITUTIONS (6 SP) Deze cursus wordt in het Engels gedoceerd. Hij heeft als doel de kennis van hedendaagse politicologische theorieën over politieke instituties aan te scherpen. De cursus wordt daartoe opgedeeld in drie delen. Het eerste deel van de cursus behandelt de verschillende institutionele benaderingen: het sociologisch, historisch en rational choice institutionalisme. Het tweede deel verruimt deze kennis door te kijken hoe institutionele benaderingen omgaan met fundamentele politicologische problemen zoals samen- 10

11 werking, publieke goederen en collectief handelen. Het laatste deel gaat in op meer toegepaste institutionele theorieën over de relaties tussen regering en parlement (veto-player theory), belangengroepen (de organisatietheorie), de rol van bureaucratieën (principal agency theory) en territorialiteit en politiek (comparative federalism). EUROPESE UNIE ALS POLITIEK SYSTEEM (6 SP) De politieke wetenschappen worden nogal eens voorgesteld als een discipline met twee scholen waarvan de ene gaat over politiek binnen staten (vergelijkende politieke wetenschappen) en de andere over politiek tussen staten (internationale betrekkingen). Vanuit dit perspectief is de Europese Unie een lastig, maar ook een bijzonder interessant studieobject. Er is een rechtstreeks verkozen parlement met aanzienlijke bevoegdheden. Het Europees recht heeft directe werking in de lidstaten en staat boven het nationale recht. Er is een rechtsprekende instantie, het Europees Hof van Justitie, en de Europese Commissie functioneert als een quasi-europese regering. Deze cursus heeft als doel onze kennis over de wijze waarop het Europese institutionele systeem werkt te verdiepen. Daartoe wordt gebruikt gemaakt van theoretische kaders uit de vergelijkende politieke wetenschappen. Deze cursus beoogt studenten een grondig inzicht te geven in de volgende vragen. Hoe komen Europese regels tot stand? Hoe functioneren de verschillende instellingen? Hoe gaat de Europese Unie om met politieke representativiteit en verantwoording? Hoe wordt het Europese beleid beïnvloed door politieke partijen, belangengroepen en de publieke opinie? En kan het institutionele systeem van de Europese Unie vergeleken worden met een federaal politiek stelsel zoals we dat kennen in Duitsland, de Verenigde Staten of België? ONDERZOEKSOPZET VAN DE MASTERPROEF (6 SP) Dit centrale opleidingsonderdeel begeleidt de studenten bij het opzetten van het onderzoek in hun masterproef. De volgende stappen in het sociaal-wetenschappelijk onderzoek komen daarbij aan bod: het formuleren van een academisch relevante vraagstelling, het opstellen van hypotheses, de conceptualisering, de operationalisering, het ontwerpen van de meetinstrumenten, de casusselectie, en het verzamelen van de gegevens. Tot slot gaat deze cursus in op de vuistregels voor het wetenschappelijk rapporteren zoals de opbouw van een wetenschappelijk artikel, het citeren en refereren, en de deontologie daarvan. HEDENDAAGSE POLITIEKE AUTEURS (6 SP) In deze cursus bespreken we grondig een aantal belangrijke ontwikkelingen in het hedendaagse politieke denken. We lezen en bespreken boeken die hetzij recent voor academische en politieke debatten hebben gezorgd, hetzij klassieke auteurs waarvan de analyse ook vandaag relevant is voor de politieke debatten. Mogelijke thema s zijn assimilatie en integratie (op basis van de lectuur van Bhiku Parekh en Samuel Huntington) en noodzaak en onmogelijkheid van democratie (op basis van Fareed Zakaria en Alexis de Tocqueville). 11

12 INTEREST GROUPS (6 SP) Dit opleidingsonderdeel wordt in het Engels gedoceerd. Het beoogt een diepgaand inzicht te bieden in het hedendaags politiek-wetenschappelijke onderzoek over belangen groepen en hun rol in liberale democratieën. Meer in het bijzonder staan we stil bij de volgende vraagstukken. Ten eerste, waarom zijn sommige belangen ( landbouwers, technologiebedrijven) gemakkelijker te organiseren dan anderen (consumenten, werklozen)? Ten tweede, waarom zijn bepaalde belangengroepen meer succesvol in het realiseren van hun doelstellingen? Is dit een zaak van strategieën, hulpbronnen, ervaring of netwerken? Het derde thema betreft de relatie tussen belangengroepen en hun politieke context. De cursus bekijkt hoe de organisatie van belangengroepen verschilt van land tot land alsook de aard van de netwerken tussen belangengroepen en andere cruciale actoren zoals politieke partijen en bureaucratieën. Het laatste deel gaat in op hoe globalisering en Europese integratie bestaande nationale systemen van belangenvertegenwoordiging onder druk zetten. Meer bepaald kijken we naar de gevolgen van deze processen voor de verhouding tussen de sociale partners. POLITICAL PARTIES AND ELECTIONS (6 SP) Deze cursus wordt in het Engels gedoceerd. Politieke partijen spelen in de moderne politieke systemen een heel belangrijke rol. Zij staan in het centrum van zowel de politieke vertegenwoordiging als de politieke besluitvorming. In dit opleidingsonderdeel verdiepen we ons in de studie van beide rollen van partijen. Daarbij hebben we ook aandacht voor de institutionele regels waarbinnen partijen hun rol spelen. Vooral kiessystemen worden grondig bekeken. En ook de kiezer komt aan bod. We gaan op zoek naar het complexe antwoord op de vraag hoe en waarom kiezers hun stem uitbrengen. Het belangrijkste en centrale doel van dit opleidings onderdeel is het overdragen van kennis over de wijze waarop politieke partijen en verkiezingen functioneren en over de wijze waarop de politicologie ze analyseert. REPRESENTATIVITEIT IN COMPARATIEF PERSPECTIEF (6 SP) Deze cursus situeert zich op het raakvlak tussen politieke sociologie en politieke theorie. Beide subdisciplines in de politieke wetenschappen bestuderen de visie op de samenleving. De politieke theorie formuleert theoretische funderingen voor de samenleving, de politieke sociologie bestudeert hoe de samenleving ervaren en beleefd wordt. Begrippen zoals legitimiteit en representativiteit van een politiek systeem hebben historisch zeer verschillende betekenissen gekregen. Maar ook in onze hedendaagse westerse geïndustrialiseerde democratieën bestaan er nog steeds opvallende verschillen. Deze verschillen situeren zich zowel in de institutionele structuren, normen, waarden en cultuur van politieke systemen als in de publieke opinie. Dit opleidingsonderdeel beschrijft en verklaart de verschillen en overeenkomsten tussen politieke systemen vanuit een vergelijkende invalshoek. Centrale vragen die aan bod komen zijn: Wat betekenen concepten als legitimiteit en representativiteit in een democratie? Welke invullingen vinden we 12

13 terug in de hedendaagse westerse geïndustrialiseerde samenlevingen? Hoe vinden die hun neerslag in instellingen, normen, waarden, de politieke cultuur en publieke opinie? Welk belang hebben ze? Hoe kunnen we ze bestuderen? CONFLICT RESOLUTION AND EUROPEAN POLICY (6 SP) Deze cursus wordt in het Engels gedoceerd. In dit vak verbinden we de studie van conflict resolutie met de studie van de Europese politiek. Deze link kan op verschillende manieren worden gevonden: door de belangrijkste kenmerken van concrete conflict situaties aan de Europese periferie te beschrijven of door de rol van de EU en de individuele EU- lidstaten als externe actoren in Europese en buiten-europese conflicten te analyseren. Ten eerste gaan we de mogelijkheden na van supranationale en internationale conflictregeling in vier secessionistische conflicten in de periferie van de EU: de conflicten in Cyprus, Kosovo en Georgië/Abchazië/Zuid-Ossetië. Ten tweede gaan we na op welke wijze de Europese Unie reageert op bedreigingen buiten Europa. Het EU-beleid ten aanzien van China/Taiwan, en in Rwanda is hierbij aan de orde. EUROPEANISERING (6 SP) Dit opleidingsonderdeel behandelt de volgende vragen: in welke mate en hoe heeft de Europese Unie impact op diverse aspecten van het politieke leven in de lidstaten? Het bevat een eerder theoretisch deel waarin aan de hand van een handboek uiteengezet wordt wat Europeanisering juist inhoudt, hoe de mechanismen ervan werken en wat de gevolgen zijn voor de politieke structuren, de besluitvorming en het beleid van de lidstaten. Vervolgens wordt dit concreet aan de hand van de Belgische casus: welke impact heeft de EU op de uitvoerende en wetgevende macht, op politieke partijen, parlementen en publieke opinie, op concrete beleidsdomeinen en op de federale structuur van België? Vervolgens wordt in een tweede deel het omgaan met de Europese Unie levendig gemaakt door middel van een complexe simulatieoefening. Aan de hand van de financiële perspectieven en het Europese budget wordt de volledige Europese besluitvormingscyclus nagespeeld. INTERNATIONAL POLITICAL ECONOMY (6 SP) Dit opleidingsonderdeel wordt in het Engels gedoceerd. Het biedt inzichten in de internationale politieke economie. In deze subdiscipline van de politieke wetenschappen wordt bestudeerd hoe economische belangen en politieke processen het beleid van openbare instellingen structureren. De volgende vragen over de beweegredenen van openbare instellingen, in het bijzonder die van de Europese Unie, staan daarbij centraal. Welke invloed heeft globalisering op het economische beleid? Wie heeft de internationale handel geliberaliseerd en waarom? Waarom hebben staten de Wereldhandelsorganisatie (WTO) opgericht? Wie staat aan de oorsprong van de liberalisering van internationale kapitaalstromen? Waarom delegeren staten hun geldpolitiek aan een onafhankelijke centrale bank? Welke invloed heeft de globalisering op de welvaartstaat? 13

14 ONDERZOEKSMODULE (3 SP) De onderzoeksmodules bouwen voort op de kennis uit het vak onderzoeksopzet van de masterproef. Elke student kiest één van de zes modules uit het aanbod, bij voorkeur in functie van zijn of haar masterproef. Elk van deze modules werkt een andere methode van politiek-wetenschappelijk onderzoek diepgaand uit. Voor welke onderzoeksvragen kan deze methode zinvol zijn? Hoe kunnen de empirische data best verzameld worden? Hoe kunnen de gegevens verwerkt worden en hoe verloopt de rapportering over de analyse van de gegevens? Elke module bestaat voor een groot deel uit praktijkoefeningen. De modules bestrijken het volledige gamma van politiek-wetenschappelijke methoden: kwantitatieve analyse, vergelijkende methoden, surveys, discoursanalyse, case-studies en beleidsanalyse. Studeren in het buitenland De Universiteit Antwerpen neemt actief deel aan de Europese uitwisselingsprogramma s zoals ERASMUS. Elk jaar studeert een aanzienlijk grote groep studenten één semester aan een buitenlandse universiteit. In het kader van het ERASMUS-programma heeft de Universiteit Antwerpen samenwerkingsakkoorden gesloten met heel wat universiteiten. Studenten in de politieke wetenschappen kunnen een Erasmusverblijf doormaken bij één van onze 20 Europese partners, waaronder Wenen, Kopenhagen, Bremen, Zürich, Madrid of Istanbul. Maar de Universiteit Antwerpen kijkt verder dan Europa. Op bilaterale basis (buiten het kader van ERASMUS) werden wereldwijd uitwisselingsprogramma s uit gewerkt. In het kader van Internationale Ontwikkelingssamenwerking kan je met een beurs een aantal maanden in een ontwikkelingsland studeren. Je studieperiode aan één van de buitenlandse partneruniversiteiten wordt erkend als onderdeel van je studie aan de Universiteit Antwerpen. Het departement Politieke Wetenschappen investeert ook sterk in het inzetten van buitenlandse gastprofessoren. Tijdens de voorbije jaren werden opleidingsonderdelen verzorgd door professoren uit Bologna en Newcastle. Dankzij een contract met het Europees Universitair Instituut (Firenze) komen verder elk academiejaar vergevorderde doctoraatsstudenten het eigen docentenkorps versterken. Meer info op 14

15 Onderwijs en examens MASTER IN BAMA In heel Europa werd het BaMa-systeem ingevoerd, na het ondertekenen van het bologna-akkoord. Alle bestaande opleidingen in het hoger onderwijs werden omgevormd tot academische en professionele bachelor- en masteropleidingen. Meer informatie over het BaMa-systeem vind je op In Vlaanderen zijn alle masteropleidingen academisch. Elke masteropleiding aan de Universiteit Antwerpen heeft specifieke toelatingsvoorwaarden. In elk geval heb je een professioneel of een academisch bachelordiploma behaald, als je inschrijft voor een masteropleiding. Afhankelijk van het diploma dat je reeds op zak hebt, kan je ofwel rechtstreeks instromen in een masteropleiding, ofwel eerst een schakelprogramma (na een professionele bacheloropleiding) of een voorbereidingsprogramma (na een academische bacheloropleiding) doorlopen. Visueel kunnen we dit als volgt voorstellen: Academische Bachelor Ë Ë Ë Academische Master Academische Bachelor Ë voorbereidingsprogramma Ë Academische Master Professionele Bachelor Ë schakel Ë Academische Master SEMESTERSYSTEEM EN EXAMENS Aan de Universiteit Antwerpen wordt het semestersysteem gehanteerd. Het academiejaar wordt opgesplitst in twee delen, die elk afgesloten worden door een examenperiode. Deze twee examenperiodes (in januari en juni) vormen samen de eerste zittijd. In de tweede zittijd worden alle examens hernomen waarvoor je minder dan 10/20 behaalde. Voor elk opleidingsonderdeel waarvoor je slaagt, behaal je credits. Het examenreglement wordt elk jaar kritisch geëvalueerd en aangepast, in samenspraak met studentenvertegenwoordigers. Het volledige reglement kan je raadplegen op Studieadvies - en studentenbegeleiding ALGEMENE STUDIE- EN STUDENTENBEGELEIDING Het hele academiejaar kan je terecht bij de dienst Studieadvies en Studentenbegeleiding, zowel met studie- als met persoonlijke problemen. Zowel groepsactiviteiten als individuele begeleiding zijn volledig gratis. Afspraken met de begeleiders van deze dienst kan je maken via het Studenten Informatie Punt (STIP). 15

16 STUDIEKEUZE De dienst Studieadvies en Studentenbegeleiding geeft je advies over je studiekeuze, eventueel heroriëntatie en helpt je bij alle keuzemomenten van het begin van je studieloopbaan tot bij het afstuderen. De dienst werkt ook mee aan het Trampolineproject dat heroriëntatie beoogt wanneer blijkt dat de gekozen richting voor jou minder geschikt zou zijn.. STUDIEVAARDIGHEDEN EN STUDIEPLANNING Een masteropleiding vraagt een nieuwe studieaanpak: het aandeel zelfstudie wordt groter, presentaties maken deel uit van de meeste programma s, de masterthesis moet worden voorbereid, Wie hulp wil bij het uitwerken van een geschikte studieaanpak, kan gebruik maken van het aanbod aan groepstrainingen en individuele begeleiding. PSYCHOSOCIALE BEGELEIDING Ook wanneer je last hebt om je te concentreren, twijfelt aan je studiekeuze, kampt met examenangst of persoonlijke problemen zoals het afspringen van een relatie, ernstige ziekte in je onmiddellijke omgeving... kan je een afspraak maken met een studentenbegeleider. Indien nodig wordt een individuele begeleiding opgestart, of word je doorverwezen naar gepaste trainingen in kleine groepjes. Dit gebeurt steeds op vrijwillige basis. Het aanbod aan individuele, groepsgerichte en digitale begeleiding wordt in het begin van elk semester bekend gemaakt in verschillende publicaties voor studenten. Je vindt ook heel wat informatie op de website of BEGELEIDING VAN STUDENTEN MET SPECIFIEKE NODEN: AANVRAGEN BIJZONDERE FACILITEITEN Studenten met functiebeperkingen (fysische handicap of chronische ziekte, leerstoornis zoals dyslexie, ADHD, psychische problemen...) of met bijzondere vragen omwille van sport op topniveau of kunstbeoefening kunnen via de dienst voor Studieadvies en Studentenbegeleiding bijzondere faciliteiten voor onderwijs en/of examens aanvragen. Dit is voorzien in het Onderwijs- en examenreglement van de Universiteit Antwerpen. Na het indienen van je aanvraag, word je uitgenodigd voor een intakegesprek met een studentenbegeleider. In onderling overleg worden de nodige afspraken gemaakt. Als je dossier helemaal in orde is en voorzien van de nodige attestering zal de dienst je dossier ter goedkeuring voorleggen aan de rector. Vervolgens kunnen bepaalde faciliteiten toegekend worden. 16

17 Nuttige websites WEBSITE MASTERS Op vind je uitgebreide informatie over alle masteropleidingen die de Universiteit Antwerpen inricht. Je kan vanuit deze URL ook doorklikken naar de website van een faculteit. INFODAGEN Elk jaar organiseert de Universiteit Antwerpen twee infodagen en een infomarkt. De eerste vinden plaats in maart en april, de andere begin september. Elke faculteit organiseert een infosessie om haar masterprogramma s verder toe te lichten. Hierbij krijg je ruim de kans om je vragen met docenten en studenten te bespreken. Vooraf inschrijven is niet nodig. De data vind je op onze website onder INSCHRIJVEN Praktische informatie in verband met inschrijvingen vind je op: HET STUDENTENPORTAAL Op het studentenportaal van de Universiteit Antwerpen vind je algemene informatie die voor alle studenten nuttig kan zijn: de academische kalender, de computer- en netwerkinfrastructuur, blackboard, beschikbare cursussen, financiering, huisvesting, sociale voorzieningen, eten en drinken op de campussen, studentenjobs, studentenclubs, sport, contactpersonen studieloopbaanbegeleiding per faculteit, doctoreren, enz.. BIBLIOTHEEK De Universiteit Antwerpen heeft een uitgebreide collectie ter beschikking voor studenten en personeel. Op de Stadscampus is er een gloednieuwe bibliotheek voor de humane en sociale wetenschappen. Op de campus Middelheim, Groenenborger en Drie Eiken zijn de bibliotheken voor de Exacte en Medische Wetenschappen gehuisvest. Meer info? Kijk dan op BEGIN ACADEMIEJAAR Het academiejaar start op maandag 21 september Op onthaaldag kan je vanaf midden september actuele informatie over het begin van het academiejaar terugvinden. HOE DE CAMPUS TE BEREIKEN? De vier campussen zijn vlot bereikbaar met de auto, de fiets of het openbaar vervoer. Op vind je duidelijke wegbeschrijvingen. 17

18 Meer info? SECRETARIAAT OPLEIDING Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen Departement Politieke Wetenschappen Stadscampus Sint-Jacobstraat Antwerpen Joos Schroeven T +32 (0) joos.schroeven@ua.ac.be Voorzitter opleidingscommissie Prof. dr. Peter Bursens peter.bursens@ua.ac.be Secretaris opleidingscommissie Hans Diels hans.diels@ua.ac.be DEPARTEMENT STUDENTGERICHTE DIENSTEN Studenten Informatie Punt (STIP) Stadscampus Agora-gebouw, 1ste verdieping Grote Kauwenberg Antwerpen T +32 (0) Campus Drie Eiken Gebouw G Universiteitsplein Antwerpen (Wilrijk) T +32 (0) stip@ua.ac.be 18

19 Nota s 19

20 20 Nota s

21 Nota s 21

22 22 Nota s

23 Nota s 23

24 24 Nota s