LEES-APPS. Eva Minkhorst 1. KEES KOMMA

Transcriptie

1 Eva Minkhorst LEES-APPS De Antoniusschool te Vragender schaft in het schooljaar tablets/ipad s aan. De school wil meer doen op het gebied van digitale middelen in combinatie met leesbevordering en leesbeleving. Leesbeleving is goed te combineren met digitale middelen. Zo zijn er de voorleesapps en digitale werkvormen bij leesboeken. Voor de school is een lijst met lees-apps ontwikkeld om een overzicht te bieden van lees-apps die de school kan aanschaffen. Er zijn apps die het technisch lezen stimuleren, apps die het lezen van verschillende boeken stimuleren en apps die gekoppeld zijn aan een specifiek kinderboek. Op de volgende pagina s worden vijf bruikbare apps beschreven. 1. KEES KOMMA Kees Komma en de boekenbende is een gratis game die spelenderwijs lezen en luisteren combineert en zo een eerste kennismaking biedt met gesproken boeken. De app is beschikbaar voor computer, Apple en Android. Er is gekozen voor deze app, omdat de app beschikbaar is op verschillende apparaten. De school weet namelijk nog niet of er tablets of ipad s zullen worden aangeschaft. Tevens zijn er goede reviews over deze app te vinden op het internet. 2. YOLEO Yoleo is een leesgame, ontwikkeld voor kinderen die om verschillende redenen lezen moeilijk vinden. De app is gratis te downloaden waarna de gebruiker een eigen 'kamer' aanmaakt. Via 'nieuw boek kopen' is het mogelijk om te bladeren in het aanbod maar ook om gericht te zoeken op 'soort boek' (genre), 'leeftijd' en 'leesniveau'. De app is alleen beschikbaar voor Apple. Er is gekozen voor deze app, omdat de app leerlingen stimuleert verschillende soorten genres te lezen. De app sluit aan bij de doelstelling van de school: de school is in het schooljaar bezig geweest om het boekenaanbod voor ouders en leerlingen te vergroten. 3. LETTERPRINS De leesgame Letterprins zorgt ervoor dat het leesplezier en de motivatie om te lezen vergroot wordt. De app richt zich op de bassischoolgroepen 3 en 4. De app bestaat uit flitsoefeningen, woordenschatoefeningen, oefeningen op zinsniveau en het beoordelen van woordbetekenis in de context van een zin. De app is beschikbaar voor Apple. Er is gekozen voor deze app, omdat de leerkracht van groep 3/4 in het schooljaar 2015/2016 de leerlijnen voor lezen heeft losgelaten en op een meer sensomotorische manier wil werken. Deze app is een manier om op een andere wijze de letters en het lezen te leren. Tevens staan er erg goede reviews op het internet over deze app. 4. PER ONGELUKT! Het doel van de app Per Ongelukt is om kinderen nieuwsgierig te maken naar het Kinderboekenweekgeschenk. De app is een stimulans voor kinderen om dit boek te gaan lezen en om het boek na de Kinderboekenweek te kopen. De app is beschikbaar voor Apple en Android. Er is gekozen voor deze app, omdat leerlingen op deze manier kennis kunnen maken met apps bij leesboeken. De school doet elk jaar mee aan de Kinderboekenweek. Vaak zit er bij het boek van de Kinderboekenweek een app. 5. DAAN IN DE RUIMTE Bij deze app hoort het voorleesboek Daan in de ruimte. In dit boek zitten speciale icoontjes verstopt. Door het scannen van zo n icoontje, kunnen kinderen met Daan mee op een virtuele en interactieve ruimtereis. De app isbeschikbaar voor Apple en Android. Er is gekozen voor deze app, omdat de school werkt aan het project Opbrengst gericht werken lezen. Leesboeken met apps zijn stimulerend voor het leesplezier voor de leerlingen. De app heeft tevens goede reviews.

2 1. KEES KOMMA Kees Komma is een app die zich richt op kinderen in de leeftijd van 8-10 jaar. Dit is de fase waarin vaak problemen op het gebied van begrijpend en technisch lezen aan het licht komen. Het doel van de app is dat kinderen een positieve ervaring overhouden aan lezen. Nog voordat kinderen een negatieve ervaring overhouden aan lezen, laat Kees Komma hen oefenen met de vaardigheden luisteren en lezen. De app brengt zo het aanbod van gesproken boeken als hulpmiddel onder de aandacht. Vooral voor kinderen met dyslexie kunnen gesproken boeken een uitkomst zijn. Leesplezier bevorderen is iets dat langdurig en structureel aandacht vraagt. Het luisteren naar gesproken boeken kan een kind helpen om het leesplezier te vergroten. Kees Komma en de boekenbende is een app die het technisch lezen stimuleert. De app wordt gestart met een scherm waarin de leerling zijn/haar naam kan opgeven. Vervolgens wordt er een intro afgespeeld. Tijdens deze intro maak de leerling kennis met de app. Vervolgens kan een keuze gemaakt worden uit meerdere boeken. Deze boeken worden deels voorgelezen, de leerling moet zelf meelezen. Het boek dat wordt gekozen is opgesplitst in hoofdstukken. Telkens wordt er een stuk voorgelezen. Omdat er in die opdracht zowel geschreven als gesproken woorden ontbreken, is het belangrijk goed te lezen én te luisteren. De leerling moet dus aandachtig luisteren en lezen. Over het stuk dat de leerling gelezen heeft, wordt een game gespeeld. Ook hierdoor wordt de leerlingen gestimuleerd goed te luisteren en goed mee te lezen. Wanneer de leerling een hoofdstuk uitgelezen heeft, verdient de leerling een medaille. Vervolgens kan de leerling beginnen met het volgende hoofdstuk uit het boek. Wanneer de app afgesloten wordt, kan de leerling een volgende keer verder gaan met waar hij gebleven was. Omdat het niveau stijgt, naarmate de gebruiker langer heeft gespeeld, worden kinderen goed uitgedaagd om verder te lezen, te luisteren en te spelen. Het is de vraag of leerlingen door dit spel ook echt eerder een boek zullen pakken. Tevens is de besturing in het begin vrij onduidelijk. Het boekenaanbod in de app wordt niet geactualiseerd. Dit is nadelig voor de gebruikers. Wanneer een leerling alle boeken heeft gelezen, kan deze leerling geen nieuwe boeken meer kiezen. Kees Komma is gratis beschikbaar en kan worden gespeeld op elke computer met een internetverbinding. Bovendien is de game ook beschikbaar als app op een Applesysteem, maar ook als app op een Androidsysteem.

3 2. YOLEO Yoleo is een app die zich richt op kinderen in de leeftijd van 7-12 jaar. Dit zijn de bassischoolgroepen 3 tot en met 8. Voor elke leerling zijn er boeken te vinden op Yoleo. Het doel van de app is om leerlingen met weinig leesplezier aan het lezen te krijgen. Met Yoleo verdient de leerling leespunten die hij kan gebruiken om zijn virtuele kamer in te richten. Lezen met Yoleo is ook gemakkelijk, omdat de tekst wordt getoond en voorgelezen. Het is een soort karaoke. Yoleo geeft kinderen toegang tot een selectie van boeken die ze anders misschien niet zo gauw zouden oppakken. De app motiveert kinderen daarnaast om meer leeskilometers te maken. Yoleo is een app die het lezen van verschillende soorten boeken stimuleert. Elke leerling heeft zijn/haar eigen virtuele kamer. Door boeken te lezen op de computer of op de ipad, verdienen de leerlingen leespunten. Met deze leespunten kan de leerling spullen kopen voor zijn/haar virtuele kamer. Elke leerling heeft een eigen boekenkast in de virtuele kamer. Er zijn veel boeken op Yoleo te vinden. Deze boeken kosten geld. Wel kan de leerling van elk boek een hoofdstuk gratis lezen. Zo weten de leerlingen zeker dat ze het boek leuk vinden. Op Yoleo is er een keuze voor de leerlingen of zij de boeken voorgelezen willen hebben. Wanneer de leerling kiest voor het voorlezen van het boek, is er een balkje dat precies aangeeft bij welk woord hij is. Wanneer het voorlezen te snel of te langzaam gaat, kan de leerling de snelheid zelf aanpassen. Thuis kan de leerling op zijn/haar account verder lezen met het boek waar hij/zij op school mee begonnen is. Het zoeken van een boek is erg eenvoudig. De leerling kan zoeken op soort boek, leeftijd en AVI-niveau. De school kan een school-account aan maken en hier leerlingen aan toevoegen. Het boek hoeft dan maar eenmalig gekocht te worden. Bij sommige boeken bestaat het eerste hoofdstuk maar uit één zin. Dat is niet genoeg om te ontdekken of het boek leuk genoeg is om te lezen. Yoleo is gratis beschikbaar en kan worden gespeeld op elke computer met een internetverbinding. Ook kan het gespeeld worden op elk Applesysteem. In de app zijn er aan veel boeken kosten verbonden.

4 3. LETTERPRINS Letterprins is een app die zich richt op kinderen in de leeftijd van 6-9 jaar. Dit zijn de bassischoolgroepen 3 en 4. Het doel van de app is dat jonge lezers (groep 3 en 4) spelenderwijs hun woordkennis en leesprestaties verbeteren. Het is de bedoeling dat het kind samen met een ouder of begeleider oefent. De leesgame Letterprins probeert het leren lezen leuk te maken. De app zorgt ervoor dat het leesplezier en de motivatie om te lezen vergroot wordt. Letterprins is een app die het technisch lezen stimuleert. Het spel draait om een kind dat de verdwaalde Letterprins ontmoet en met hem op avontuur gaat. Samen moeten ze door te leren lezen, via letterherkenning, het oefenen van woordjes en begrijpend lezen, de weg naar het kasteel van de Letterprins terugvinden. Het kind moet steeds weer levels uitspelen om verder te komen op weg naar het kasteel van de Letterprins. Na het doorlopen van ieder level is er een beloning in de vorm van een (virtuele) sticker, ster of een persoonlijke videoboodschap. Wanneer het kind een level opent, zijn er vier categorieën die hij/zij moet behalen om het level te halen. De eerste oefening is het koppelen van klanken en letters. De kinderen krijgen een letter of woord te zien op het scherm en moeten deze verklanken terwijl het woord op het scherm staat. De tweede taak is het flitsen: er komt kort een letter of woord in beeld en het kind moet deze verklanken. De derde taak is een categorisatietaak. Het kind leest bijvoorbeeld het woord koe en moet aangeven of dit woord bij de categorie dier hoort. Deze taak traint vooral de betekenis van het woord. Bij de vierde taak beoordelen de kinderen de woordbetekenis in de context van een zin. Het kind moet bijvoorbeeld beoordelen of de klok zwemt een betekenisvolle zin is. Deze taak bevordert het lezen op semantisch en syntactisch niveau. Letterprins is een wetenschappelijk onderbouwde app. De videoboodschap, als beloning van het behalen van een level, kan worden ingesproken door bijvoorbeeld ouders of leerkrachten. De app is afgestemd op het leesniveau van het kind. Wanneer een kind het goed doet, gaat het tempo omhoog. Er zit dus differentiatie in de app. Tevens houdt de game zelf bij waar een kind extra oefening voor nodig heeft. De letters en woorden kunnen niet uitgesproken worden door de app. Wanneer een kind een lastig woord ziet, is ondersteuning van een ouder hierbij nodig. De app is alleen beschikbaar op een Applesysteem. Letterprins is te koop in de App Store en te gebruiken op een iphone, ipad of itouch. Op termijn komt een Android-versie beschikbaar in de Google Play Store.

5 4. PER ONGELUKT! De app van het boek Per Ongelukt! is een app die zich op alle leeftijden richt. Het AVI-niveau van deze app is M5, maar voor leerlingen die nog onder M5-niveau lezen kan het kan voorgelezen worden. Het doel van de app Per Ongelukt is om kinderen nieuwsgierig te maken naar het Kinderboekenweekgeschenk. Door de soundtracks in de app wordt het lezen extra spannend gemaakt, vooral als het hardop wordt voorgelezen. De app is een stimulans voor kinderen om dit boek te gaan lezen en om het boek na de Kinderboekenweek te kopen. De app Per Ongelukt is geen leesmethode, maar een leesapp. Deze app is tot stand gekomen bij het Kinderboekenweekgeschenk 2015 Per Ongelukt! van Simon van der Geest. Het verhaal gaat over Ro, van wie de moeder in de gevangenis is beland. 'Het Geheime Hoofdstuk', het verhaal dat voorafgaat aan 'Per Ongelukt!' is alleen op de app te lezen, als SwipeStory. Een SwipeStory is een (voor)leesverhaal voor een tablet met een spannende soundtrack en bewegende illustraties en filmische effecten. De leerling bepaalt bij het lezen van het 'Geheime Hoofdstuk' zelf het leestempo. De lezer wordt door Ro's verhaal geleid in de vorm van een bewegend 3D-decor getekend door Karst-Janneke Rogaar. Ook de soundtrack wordt geactiveerd. Elk jaar zit er een app bij het Kinderboekenweekgeschenk. Op deze manier maken kinderen maken kinderen kennis met het boek en worden ze gestimuleerd het papieren boek te gaan lezen. De app Het Geheime Hoofdstuk bij het boek Per Ongelukt heeft een Gekko gewonnen. Een Gekko is een Kindermedia-award voor de beste interactieve spin-off bij een kinderboek. Door de bewegende illustraties en filmische effecten lijkt het alsof de leerling zelf in de ruimte is waar het verhaal zich afspeelt. Het kind kan zelf beslissen wanneer hij verder wil gaan naar de volgende pagina. De app bevat maar één hoofdstuk van het boek Per Ongelukt. Wanneer de leerling deze uit heeft, dan heeft hij de app niet meer nodig. De app bestaat alleen uit het lezen van één hoofdstuk. Verder zijn er geen opdrachten die door kinderen gemaakt kunnen worden. Tevens kan het boek niet worden voorgelezen. Wanneer een leerling niveau E5 nog niet heeft bereikt, kan hij/zij deze app niet zelfstandig gebruiken. De app Per ongelukt is gratis beschikbaar als app op een Applesysteem, maar ook als app op een Androidsysteem.

6 5. DAAN IN DE RUIMTE Door de combinatie van het boek met de digitale extra s ontstaat een spannend gameboek dat bij de doelgroep van jeugdboeken past. Het boek is bedoeld voor kinderen vanaf 5 jaar. Het doel van de app Daan in de ruimte is om leerlingen kennis te laten maken met augmented reality. Hiermee wordt er via smartphone of tablet informatie toegevoegd aan wat zij zien en lezen in het boek. Doel hiervan is dat op deze manier het leesplezier van de kinderen wordt vergroot en dat de taalontwikkeling wordt gestimuleerd. Verder leren kinderen algemene kennis over ruimtevaart. Bij deze app hoort het voorleesboek Daan in de ruimte. In dit boek zitten speciale icoontjes verstopt. Door het scannen van zo n icoontje met de tablet, kunnen er verschillende dingen verschijnen in de app. Dit heet augmented reality. Hierdoor kunnen kinderen met Daan mee op een virtuele en interactieve ruimtereis. Voorbeelden hiervan zijn dat ze Daan ontmoeten in 3D. Hij neemt hen mee op ruimtereis. Het is de bedoeling dat het verhaal zo meer beleving krijgt. Het kind kan spelletjes spelen, het zonnestelsel verkennen, Daan helpen ontsnappen uit een meteorietenstorm, diverse filmpjes bekijken en het kind kan de terugkeer naar de aarde beleven. Deze app is een heel ander soort app dan de app Per Ongelukt! De app Per Ongelukt is een app om te lezen. Bij de app Daan in de ruimte wordt er extra informatie over het boek gegeven op een speelse manier. In de app Daan in de ruimte wordt veel hardop voorgelezen door de app zelf. Zo kan het kind goed meedoen. Dit (voor)leesconcept pas goed bij de nieuwe ontdekkingen in een ICT-omgeving waar zij zich makkelijk kunnen begeven en verder ontwikkelen. Het boek is in de belevingswereld van kinderen geschreven. Het boek Daan in de ruimte is nodig om de app te gebruiken. Er zouden ook nog andere zaken in de app ontwikkeld kunnen worden waarbij het kind het boek niet nodig heeft. In de app wordt veel hardop voorgelezen. Er zouden tekstballonnetjes aan toegevoegd kunnen worden, zodat het kind zelf de keuze heeft om te gaan lezen of om voorgelezen te worden. De app Daan in de ruimte is gratis beschikbaar als app op een Applesysteem, maar ook als app op een Androidsysteem.