David Jonckheere Product Manager Investments. Bewust kiezen voor de laagste kost is de beste opstap naar meer rendement. p. 10

Transcriptie

1 over bewust omgaan met spaargeld oktober 2014 Met handig uitneembaar katern Beleggen in fondsen bij Rabobank.be David Jonckheere Product Manager Investments Bewust kiezen voor de laagste kost is de beste opstap naar meer rendement. p. 10 Beleggen in fondsen? De visie van Frida Deceunynck 6 Pensioensparen Vroeg begonnen is half gewonnen 20 Beleggen in wijn Mooie rendementen of serieuze kater? 22

2 Aanbieding van Lampiris speciaal voorbehouden voor klanten van Rabobank.be Energie besparen, dat begint met de goede leverancier te kiezen! Als Belgische en onafhankelijke onderneming stelt Lampiris u 100% groene elektriciteit voor aan een vaste prijs en aardgas aan een concurrerende prijs. Word klant bij Lampiris en beheer uw energiebudget. HOE KAN U VAN DIT PERMANENT AANBOD GENIETEN? * U BENT NOG GEEN KLANT BIJ LAMPIRIS : Klant worden kan door u in te schrijven op de website van Lampiris: door ons te bellen op Vermeld de promotiecode RABOBENEFIT. U BENT REEDS KLANT BIJ LAMPIRIS: Surf snel naar en vul in het veld promotie de promotiecode RABOBENEFIT in ,5% (btw inbegrepen) PER JAAR OP UW ABONNEMENT PER JAAR OP HET ENERGIEGEDEELTE GROEN, VRIJ EN GOEDKOPER * Niet cumuleerbaar met andere voordelen of promoties.

3 Edito 3 Koen Baecke, Marketing Director Is beleggen in fondsen echt zo gevaarlijk, moeilijk en duur? 08 Het is altijd opnieuw motiverend om te merken hoeveel input en feedback we krijgen van onze klanten. Dat we met die info ook echt iets doen, bewijst dit nummer van Rabo magazine. Zo leert een enquête ons bijvoorbeeld dat meer dan de helft van onze klanten heldere informatie over beleggen verwacht van zijn bank. Wat zijn de kosten en de risico s? Hoe kopen en verkopen? Ook standaardtips om veilig(er) te beleggen en informatie over het opvolgen van een belegging zijn door u gewenst. Een reden om in deze editie te focussen op fondsbeleggen. 15 U kent ons intussen. We willen u niet pushen in een bepaalde richting, maar wel u zo compleet en transparant mogelijk de juiste informatie geven. Bezoek ons op facebook.com/rabobank.be Volg ons op twitter.com/rabobankbe Mail naar info@rabobank.be Zo kunt u als u beslist te beleggen zelf bewust kiezen hoeveel, waarin en op welke manier. U leest verder hoe wij het fondsenaanbod samenstellen en wie er wat verdient in de wereld van de beleggingsfondsen. We laten ook verschillende klanten aan het woord: met veel en weinig beleggerservaring, jong en oud, maar ook een klant die ervoor gekozen heeft om (nog) niet te beleggen. Daarnaast besteden we aandacht aan beleggers die naar de fles grijpen. Maar dan als investering. Kunt u geld verdienen met die dure fles wijn die u deze zomer op een wijndomein kocht? Wat een fles wijn en dit Rabo magazine alvast delen: het nuttigen van goede inhoud zorgt ervoor dat u niet met een kater achterblijft. 06 De waarheid over beleggingsfondsen De visie van Frida Deceunynck 08 In woord en beeld Fondsen voor u ontrafeld 10 Beleggen via Rabobank.be Geen fondsensupermarkt, wel een delicatessenzaak 12 Het woord aan enkele klanten Beleggen in fondsen, hoe pakken zij het aan? 16 In gesprek met Maarten Korz en Marc Staut Over de bank van de toekomst 18 Spreid uw kapitaal Welke alternatieven zijn er voor uw geld? Veel leesplezier! En verder 04 Geldzaken, voor u gespot 14 Het ABC van fondsbeleggen 15 De ziel van Lady Linn 20 Pensioensparen 22 Beleggen in wijn 24 Vraag & antwoord 26 Nieuws van Rabobank.be Colofon Rabo magazine is het klantenmagazine van Rabobank.be Verantwoordelijke uitgever Johan Vanhulle, Uitbreidingstraat 86 bus 3, 2600 Berchem (Antwerpen) Bladmanagement Kristel Dodion Concept, realisatie, redactie, fotografie en vormgeving Fotografie Michael Dehaspe en Filip Van Loock Medewerkers John Ceuppens, Nicolas Chartier, Annick Claus, Marie Coomans, Frida Deceunynck, Sofie De Niet, Lies De Potter, Wim De Mont, Daphné Goossens, Nele Hens, Nathalie Jolie, Annick Laporte, Michiel Mertens, Mieke Neven, Pascal Paepen, Dries Van Damme, Marc Van de Velde, Filip Van Loock, Sven Vonck Advertentieregie thierry@customregie.be Met dank aan Kazerne Dossin Mechelen, DeSolari - Hans Dusselier, Gentlemanagement Contact Rabobank.be, Uitbreidingstraat 86 bus 3, 2600 Berchem (Antwerpen) Geen enkel in dit magazine gepubliceerd artikel mag (gedeeltelijk of volledig) overgenomen worden zonder voorafgaande toestemming van de redactie.

4 Geldzaken, voor u gespot Een goede financiële planning veronderstelt de beste belegging kiezen op het juiste moment. Maar er bestaan nog andere manieren om uw geld te doen renderen, iets bij te verdienen of ongewenste uitgaven te vermijden. Enkele tips. Krijgt u geld terug van de belastingen? Even geduld a.u.b. Hallo U hebt uw belastingbrief als een voorbeeldige burger ingevuld en volgens uw berekeningen krijgt u zelfs geld terug. Dat is goed nieuws, maar toch is het niet aan te raden om die droomreis nu al te boeken. Als het een beetje tegenzit, kan die terugbetaling immers een behoorlijk tijdje op zich laten wachten. Wie een eenvoudige aangifte heeft ingediend, mag in oktober 2014 de terugbetaling verwachten. Is uw geval wat ingewikkelder, dan ziet u pas volgende zomer (2015) uw geld terug. En voor wie dit jaar te laat was met zijn aangifte, kan het aanslepen tot begin 2017 (tweeduizend zeventien)! Geduld is een mooie deugd. De fiscus waakt, altijd Verzekeringen met een overlijdensdekking zijn er in alle maten en gewichten. Eén ding hebben ze allemaal gemeen: de begunstigden krijgen in geval van overlijden van de verzekeringnemer een kapitaal uitgekeerd. Het volledige kapitaal? Helaas niet. Het zal u allicht niet verbazen, maar ook hier eist de fiscus zijn deel van de koek. Op dat uitgekeerde kapitaal moet de begunstigde bijna altijd successierechten betalen. En als er ooit een fiscaal voordeel is toegekend op een premie, wordt er ook nog personenbelasting ingehouden. Het is maar dat u het weet. > Vragen? Neem voor alle zekerheid contact op met uw verzekeringsmakelaar. Hallo zeggen kan u 110 euro kosten Iedereen weet dat het verboden is. Toch zijn er nog altijd automobilisten die rondrijden met hun gsm aan het oor. De politie heeft dat trouwens ook opgemerkt. Vorig jaar werden er liefst pv s uitgeschreven voor deze overtreding. En de rekening is behoorlijk gepeperd. Wie onmiddellijk betaalt, mag 110 euro neertellen. Wie wacht op een minnelijke schikking, wordt 120 euro armer. Wie de minnelijke schikking niet betaalt of de overtreding betwist, mag op bezoek bij de politierechter. Die kan een boete opleggen tussen 120 en euro, plus een tijdelijk rijverbod. Ter informatie: in de handel zijn er oortjes beschikbaar vanaf 10 euro. Dat is niet alleen beduidend goedkoper dan een boete, het is ook veel veiliger. oktober 2014

5 5 Financiële producten krijgen risicolabel Vanaf 12 juni 2015 krijgen financiële producten in ons land een risicolabel opgespeld. Dat is een etiket waarop de niet-professionele belegger onmiddellijk kan zien hoe veel of hoe weinig risico een bepaalde belegging inhoudt. Het systeem telt vijf risiconiveaus of klassen en is dus een beetje te vergelijken met de ecoklassen van huishoudtoestellen. Klasse 1 zijn de spaar- en termijnrekeningen, dus beleggingen met het laagste risico. Klasse 5 zijn opties, en dus behoorlijk risicovolle beleggingsvormen. Voor mensen die tijdens de financiële crisis geld verloren met hun beleggingen, zijn dat natuurlijk vijgen na Pasen. Maar beter laat dan nooit. Laag risico Hoog risico A B C D E A U bent (misschien) rijker dan u denkt De zomer is traditioneel het seizoen van de rommelmarkten en dat doet vele mensen dromen van een schat op zolder. Dit zijn de verzamelobjecten die op dit moment het meeste geld opbrengen op veilingen: strips, filmposters, oude skiposters, sportmemorabilia en postzegels. Zo werd er in juni van dit jaar op een veiling bij Sotheby s in New York 9,5 miljoen dollar betaald voor een piepkleine postzegel uit De kans dat er zo n schat op uw zolder ligt is vrij klein, maar toch wensen we u veel succes. > Meer info vindt u binnenkort op de portaalsite voor financiële informatie > Een indicatie van de risicograad van spaar- en beleggingsproducten in het aanbod van Rabobank.be vindt u op pagina gepensioneerden in België Voor wie dacht dat het zo n vaart niet zou lopen met de vergrijzing: in 2013 kregen bijna 2 miljoen mensen een pensioen in ons land. En dat aantal stijgt met stip. Een leuke uitdaging voor de volgende regering(en). En voor u het signaal dat een extra pensioenspaarpotje geen overbodige luxe wordt. Afscheid nemen van uw geld wordt nog gemakkelijker Stel: u wilt iets betalen in een restaurant, maar er is geen Bancontact-terminal en natuurlijk hebt u ook geen cash geld op zak. Tot voor kort moest u afwassen of op zoek naar de dichtstbijzijnde geldautomaat. Nu niet meer. Bancontact/Mister Cash heeft een app gelanceerd waarmee u mobiele betalingen tot maximaal 250 euro kunt doen via een tablet (ios of Android), smartphone, laptop of pc. > Bancontact Mobile gratis app De ios-app voor iphone en ipad valt te downloaden in de App Store. De Android-app vindt u op Google Play.

6 De visie van Frida Deceunynck Nooit stond de risicoloze spaarrente zo laag als vandaag. Kunnen beleggingsfondsen het juiste alternatief bieden? De waarheid over beleggingsfondsen door Frida Deceunynck, financieel journaliste. Wie is Frida Deceunynck? Financieel journaliste Gespecialiseerd in personal finance en beleggen Auteur van de gekende boekenreeks Geldwijzer Werkt onder meer voor De Standaard en Radio 2 Het zijn moeilijke tijden voor spaarders. De rente staat op een diepterecord en voorlopig lijkt er nog niet veel beterschap op komst. Om de overheidsschuld te saneren, houden overheden en centrale banken de rentevoeten kunstmatig laag. De spaarders betalen hieraan dus onrechtstreeks mee ( financiële repressie, heet dat met een duur woord). Als daar straks nog inflatie bovenop komt, dreigen brave spaarders helemaal geschoren te worden. Ontsnappen aan het doemscenario Beleggen in fondsen wordt door banken, vermogensbeheerders en financiële planners algemeen aangeprezen als middel om hieraan te ontsnappen. Met fondsen belegt u immers indirect in aandelen en obligaties. Door aandelen en obligaties in een fondsverpakking te kopen, worden bovendien de risico s van uw beleggingen gespreid en krijgt u er een professioneel beheer bovenop. Op die manier pikt u een graantje mee van het groeipotentieel van de economie en profiteert u bovendien van de iets hogere rendementen van aandelendividenden en coupons op obligaties. Koudwatervrees De koudwatervrees bij de traditionele spaarders is echter groot. Met de financiële crisis nog vers in het geheugen blijven zij liever ver weg van risicodragende beleggingen waar ze het fijne niet van begrijpen. Dat bleek eens te meer uit de rondvraag die Rabobank.be kort voor de zomervakantie organiseerde bij haar klanten. Als belangrijkste obstakel om te beleggen in fondsen stipte 39,80% van de respondenten te veel risico aan, op de voet gevolgd door geen vertrouwen (37,40%). Het grillige koersverloop van beleggingsfondsen blijft velen afschrikken. Elementaire basisregel Dit ongemak hoeft echter geen onoverkomelijke hinderpaal te zijn. Wie een aantal eenvoudige basisregels respecteert kan de risico s van fondsen immers gevoelig reduceren. De meest elementaire basisregel is spreiding. Leg niet alle eieren in dezelfde mand maar ga wereldwijd op zoek naar kansrijke beleggingsniches. Ook al gelooft u bijvoorbeeld dat de heropstanding van de Amerikaanse economie het toonaangevende thema zal worden de komende jaren, stop voor alle zekerheid toch ook maar een Aziatische tijger in uw portefeuille. Kortom, beperk u niet tot één fonds, maar geef meerdere thema s een plaatsje in uw portefeuille. U zult wellicht niet met elk fonds hoge toppen scheren, en al zeker niet op korte termijn. Maar met een beetje visie en voldoende spreiding zult u op lange termijn wel genoeg winnaars overhouden om de verliezers te compenseren en met uw fondsenportefeuille een hoger rendement te behalen dan met een spaarboekje. Spreiding in de tijd Ook spreiding van uw beleggingen in de tijd is een prima bondgenoot in uw strijd tegen de risico s. Investeer niet al uw geld in één keer, maar bouw uw fondsenportefeuille stapsgewijs op door bijvoorbeeld elke maand een beperkt bedrag te beleggen in fondsen. Dat is de beste manier om het marktrisico te counteren. Bij elke dip in de markt koopt u dan immers tegen gedaalde koersen. Dat trekt uw gemiddelde aankoopkoers naar beneden. Als de markten op termijn weer de hoogte ingaan, profiteert u daar automatisch van. Beleg enkel in wat u begrijpt Als derde drempel om in fondsen te beleggen, werd in de bevraging te ingewikkeld aangevinkt. Liefst 36,90% van de respondenten geeft dit als reden op om niet in fondsen te beleggen. Geen onlogische reactie overigens: zelfs voor ervaren beleggers is het vaak even slikken als hun bankier hen om de oren slaat met het nieuwste gestructureerde fonds oktober 2014

7 7 met step up, click of maximizer. De klassieke beleggingsfondsen uit het gamma van een fondsenverdeler zijn echter veel transparanter. Dat leidt ons meteen tot een andere gouden raad: beleg nooit in iets wat u niet begrijpt en beperk u tot de fondsen met een transparante beleggingsstrategie. Kies voor thema s waarin u gelooft, bijvoorbeeld vastgoed, water of energie, en beperk u tot regio s met langetermijnpotentieel. Duur of goedkoop? Tot slot hebben fondsen ook de naam om duur te zijn. Te hoge kosten was in de bevraging voor 10,34% van de respondenten de grootste drempel om te starten met beleggen. Naast de onvermijdelijke belastingen storen beleggers zich voornamelijk aan de van het fondsvermogen afromen. Voor obligatiefondsen ligt dat percentage rond 1%. Hier geldt de regel: een goed fonds mag geld kosten, een slecht fonds niet. Heeft een fonds een te hoge kostenstructuur en bedenkelijke langetermijnresultaten, dan zijn dat zeker redenen om het vaarwel te zeggen. Irrationeel beleggingsgedrag Beheert u als kleine belegger zelf een individuele aandelen- of obligatieportefeuille, dan spaart u deze kosten uit. Maar of u op die manier meer rendement zal bijeen sprokkelen, is nog maar de vraag. Een recente studie onder leiding van UCL-professor Catherine D Hondt maakt alvast duidelijk dat dit niet zo evident is. Op basis van het tradinggedrag valkuilen om te vermijden Door aandelen en obligaties in fondsverpakking te kopen, worden de risico s van uw beleggingen gespreid en krijgt u er een professioneel beheer bovenop. hoge in- en uitstapkosten en beheersvergoedingen. Van hoge in- of uitstapkosten moet u bij de online fondsenverkopers gelukkig al niet meer wakker liggen. Maar de jaarlijks weerkerende lopende kosten zijn niet te vermijden. Dat zijn de werkingskosten van het fonds zoals beheerslonen, kosten gelinkt aan wetgeving, audit en administratie, retrocessies die teruggestort worden aan de verdeler, enz. Omdat deze kosten rechtstreeks aan het fonds worden onttrokken, zitten ze automatisch in de koers verwerkt en moet u ze niet extra betalen bovenop de aankoopkoers. Voor aandelenfondsen kunnen de lopende kosten elk jaar tot 2% van individuele beleggers tussen 1999 en 2014 toont de studie aan dat kleine beleggers, meer dan professionelen, ten prooi vallen aan irrationeel beleggingsgedrag en dat dit het rendement van hun beleggingen beduidend naar beneden haalt. Of met andere woorden: mist u de basiskennis om te beleggen en heeft u onvoldoende inzicht in de financiële markten, dan is het niet zo eenvoudig om standvastig goede resultaten neer te zetten. Misschien is het dan toch niet zo n slecht idee om dat werkje over te laten aan een professionele fondsbeheerder, ook al hangt daar dan een licht prijskaartje aan vast Beleg niet uw volledig vermogen in fondsen. Ook een risicoloze spaarbuffer heeft zijn nut. Als vuistregel wordt geadviseerd om drie tot zes maanden nettoloon achter de hand te houden als liquide reserve voor noodgevallen. Zorg voor voldoende spreiding. Naast fondsen en een spaarboekje horen in een gediversifieerde portefeuille ook andere beleggingen thuis, zoals bijvoorbeeld spaarverzekeringen, vastgoed, termijnrekeningen, enz. Vertrouw op uw gezond verstand voor het samenstellen van een gezonde mix. Die is voor elke persoon anders. Laat u niet verrassen door de fiscus. Op fiscaal vlak zit het venijn vaak in de staart. Bij herverkoop van kapitalisatiefondsen betaalt u 1% beurstaks en fondsen die minstens 25% obligaties in portefeuille hebben, zijn bij herverkoop onderworpen aan roerende voorheffing op de meerwaarde. Informeer u vooraf over de belastingen waar u rekening mee moet houden zodat u bij de eind afrekening niet voor verrassingen komt te staan. Maar laat uw keuze voor een belegging zeker niet alleen afhangen van het fiscale plaatje.

8 In woord en beeld FONDSEN Wat zijn fondsen? Een beleggingsfonds is een financieel product dat verschillende beleggers samenbrengt. De officiële benaming voor een beleggingsfonds is Instelling voor Collectieve Belegging (ICB). Een groot aantal beleggers kan er instappen en de fondsbeheerder gebruikt het kapitaal om een gespreide beleggingsportefeuille samen te stellen. Afhankelijk van het soort fonds kan die portefeuille bestaan uit aandelen, obligaties, vastgoed, cash of een combinatie van die activa. De waarde van zulke ICB s kan fluctueren en het kapitaal is niet gewaarborgd. De risicospreiding is één van de grootste voordelen van een beleggingsfonds, omdat het investeert in tientallen tot zelfs honderden individuele aandelen of obligaties. Bovendien wordt een beleggingsfonds beheerd door professionele beheerders. Zij hebben toegang tot beurzen en markten die voor een gewone particuliere belegger vaak onbereikbaar zijn. Een beheerder wordt bovendien bijgestaan door gespecialiseerde teams van analisten die doorlopend bedrijven analyseren, op zoek naar de best mogelijke beleggingsopportuniteiten. Een beleggingsfonds is ook heel laagdrempelig omdat beleggers met een relatief klein bedrag een gespreide beleggingsportefeuille kunnen samenstellen. ontrafeld De verschillende soorten fondsen Het ene beleggingsfonds is het andere niet. Wie een beetje zijn weg wilt vinden tussen het uitgebreide aanbod, kan maar beter weten welke verschillende soorten fondsen er bestaan. Elk fonds is immers uniek; het beantwoordt aan specifieke beleggingscriteria die bepaald werden bij de oprichting van het fonds. Een overzicht van enkele belangrijke categorieën: A B OBLIGATIEFONDSEN Deze fondsen verdelen hun beheerd vermogen over tientallen tot soms zelfs honderden obligaties. Wie in obligaties belegt, leent geld uit aan landen (staatsobligaties) of aan ondernemingen (bedrijfsobligaties) die daarop een periodieke intrest betalen. Aan het einde van een vooraf bepaalde termijn wordt het kapitaal terugbetaald. Obligatiefondsen zijn er in verschillende risicoklassen, maar in het algemeen worden ze aanzien als minder risicovol dan aandelenfondsen. AANDELENFONDSEN Wie een aandeel koopt, wordt mede-eigenaar van een onderneming. Presteert de onderneming goed, bijvoorbeeld door goede resultaten te boeken, een goed gevuld orderboek te hebben of een interessante overname te hebben gedaan, dan stijgt de waarde van uw aandelen in die onderneming. Die waarde wordt vertaald in een aandelenkoers die kan stijgen of dalen. Sommige aandelen geven eveneens recht op de uitkering van een dividend of winstdeelname. Aandelenfondsen investeren in een groot aantal individuele aandelen tegelijkertijd. Zo kan een belegger met een relatief klein bedrag toch een grote risicospreiding realiseren. Indexfondsen volgen de samenstelling van een vooraf bepaalde referentie-index, zoals bijvoorbeeld de Zwitserse aandelenindex of de Europese obligatie-index. Dat biedt de belegger houvast: het fonds zal niet beter presteren dan het marktgemiddelde, maar ook niet slechter. Deze fondsen worden passief beheerd en zijn daardoor goedkoper in beheer. Regiofondsen investeren uitsluitend in aandelen of obligaties uit een specifiek land of een bepaalde regio. Europa, de Verenigde Staten of groeilanden zijn slechts enkele van de mogelijke regio s. Een regiofonds belegt altijd in activa uit dezelfde regio, zelfs als het daar minder goed gaat. Sectorfondsen concentreren zich op bedrijven uit dezelfde sector (zoals de farmaceutische sector of de mijnbouwsector). Door die beperktere spreiding bestaat wel het risico dat een belegger altijd in dezelfde sector investeert, zelfs als die lange tijd minder goed presteert. Themafondsen groeperen bedrijven die zich toeleggen op een specifieke maatschappelijke trend, zoals bv. zonne- en windenergie, waterzuivering, afvalverwerking oktober 2014 C GEMENGDE FONDSEN Deze fondsen kunnen investeren in zowel aandelen, obligaties, cash, vastgoed, afgeleide producten, vreemde valuta als grondstoffen. De verdeling over de verschillende activa wordt regelmatig aangepast in functie van de economische vooruitzichten. Het risicoprofiel ligt meestal tussen dat van aandelen- en obligatiefondsen. Omdat deze fondsen minder grote pieken en dalen kennen in wisselende beursomstandig heden, worden ze ook wel eens omschreven als all-weatherfondsen.

9 9 Hoeveel kost beleggen in fondsen bij Rabobank.be? Bij Rabobank.be is een effectenrekening en het beheer ervan gratis. U betaalt ook geen instapkosten, behalve voor de beleggingsfondsen waarvan het fondsenhuis dat niet toelaat. Maar met welke kosten moet u dan wel rekening houden? Om te beginnen zijn er de beheerskosten van het fonds. Voor aandelenfondsen bedragen die gemiddeld 1,50% op jaarbasis. De helft daarvan gaat naar de fondsbeheerder als vergoeding voor het beheer van het fonds, de andere helft (de retrocessievergoeding of kick-back ) gaat naar Rabobank.be als vergoeding voor haar rol als verdeler. De fondsbeheerder rekent verder gemiddeld 0,50% administratiekosten aan en een prestatievergoeding van gemiddeld 0,20% als het aandelenfonds boven de vooraf bepaalde verwachtingen presteert. Die verschillende kosten houdt de fondsbeheerder automatisch in en worden verrekend in de koers van het beleggingsfonds. Naast deze kosten zijn er ook fiscale kosten gekoppeld aan een fonds. Zie p. 10. Stel: u kocht een fonds aan voor euro. Na 1 jaar heeft dat 70 euro bruto opgebracht. Hoe verhouden de kosten zich en wat krijgt u uitbetaald: inleg van /- 46 netto-opbrengst +/- 24 kosten KOSTEN UITGESPLITST 0,75% 0,75% 0,50% 0,20% Beheerskost (beheersvergoeding voor de beheerder) Beheerskost (retrocessievergoeding voor Rabobank.be) Administratiekosten (voor de beheerder) Eventuele prestatievergoeding (voor de beheerder) De belangrijkste spelers in de distributieketen Overheidsorganen houden toezicht op de kwaliteit van de informatie en de reclame over de aangeboden financiële producten en waken anderzijds over de naleving van de reglementering voor de producten zelf. De fondsbeheerder, de oprichter van beleggingsfondsen of ICB s, heeft als belangrijkste taak het beheer van het beleggingsfonds. Daarbij probeert hij een zo hoog mogelijk rendement te behalen binnen de beleggingscriteria die voor dat fonds vooropgesteld waren. Ook probeert hij via verschillende distributiekanalen het fonds aan de man te brengen. toezicht product toezicht communicatie retrocessievergoeding De verdeler Rabobank.be beheert zelf geen beleggingsfondsen, maar maar treedt treedt op als distributeur op als verdeler. van beleggingsfondsen Beleggers kunnen en jaarlijkse is daarmee er intekenen verantwoordelijk op een selectie voor van het vaste kost beleggingsplatform, fondsen. Die selectie de orderverwerking, gebeurt de onder communicatie meer op basis en de van klantenservice. prestaties uit het Hoe verleden, Rabobank.be de kwaliteit van het de fondsen beheer en in de haar interesse aanbod bij selecteert, klanten. leest u op p deelbewijzen Twee manieren om een beleggingsfonds te beheren Er zijn verschillende manieren om een beleggingsfonds te beheren. Sommige fondsen hebben een actief beheer als uitgangspunt. Bij andere wordt gekozen voor passief beheer. geld administratieve vergoeding deelbewijzen geld U, de belegger, kunt in uw zoektocht naar een alternatief voor uw spaarcenten overwegen om te investeren in een brede waaier van beleggingsfondsen. De keuze voor een fonds is afhankelijk van uw risicobereidheid en van uw beleggingshorizon. koersen & fondsgegevens Morningstar is een onafhankelijke instelling, gespecialiseerd in wereldwijde beleggingsdata. Morningstar is verantwoordelijk voor het aanleveren van alle cijfergegevens, koersen en grafieken over beleggingsfondsen die beleggers terugvinden op de website van Rabobank.be. Morningstar ontwikkelde ook een eigen rating-systeem dat onder meer aan beleggingsfondsen wordt toegekend. De depothouder (of transfer agent ) is een financiële tussenpersoon. Het zijn grote instellingen, zoals Euroclear en Clearstream, die de aan- en verkooporders van de fondsenbeleggers afhandelen. Sommige depothouders houden ook de afzonderlijke deelbewijzen van een beleggingsfonds in bewaring. ACTIEF De fondsbeheerder stelt zelf een portefeuille samen van aandelen of obligaties op basis van zijn eigen overtuiging, analyses en economische vooruitzichten. Hij beslist zelf welke activa hij (ver)koopt en wanneer hij dat doet. De onderliggende filosofie luidt dat een goede actieve fondsbeheerder in staat moet zijn om een beter resultaat neer te zetten dan het marktgemiddelde. passief De beheerder van een passief fonds sluit zijn eigen overtuiging uit. Ofwel volgt hij de samenstelling van een beursindex. Ofwel ontwikkelt hij een rekenkundig model om volledig geautomatiseerd de activa te selecteren die worden gekocht of verkocht. Omdat dergelijke fondsen geen grote researchafdeling of een groot team van analisten nodig hebben, betalen beleggers doorgaans een lagere beheersvergoeding. oktober 2014

10 Beleggen via Rabobank.be Geen fondsensupermarkt, wel een Vele beleggers vragen zich af waarom bepaalde beleggingsfondsen wel of niet bij Rabobank.be in het aanbod opgenomen worden en hoe deze selectie precies gebeurt. Product Manager Investments, David Jonckheere, gunt ons een blik in de fondsenkeuken, waar de ingrediënten zorgvuldig gekozen worden. Wat zijn de aandachtspunten van Rabobank.be bij de keuze voor een fondsbeheerder? De kwaliteit van het fondsenaanbod is ontzettend belangrijk, net zoals de ondersteuning waarop we kunnen rekenen op het vlak van communicatie en fiscaaljuridische kwesties. We zijn nu eenmaal een relatief kleine bank met een beperkt aantal werknemers. Mochten we alles zelf moeten doen, dan zouden we instapkosten of bewaarloon moeten aanrekenen. Dat is het laatste wat we willen. Sowieso kiezen we bewust voor grote en bekende fondsenhuizen met een onberispelijke reputatie en die duurzaamheid hoog in het vaandel dragen. Ze moeten onder meer het UNPRI hebben ondertekend, een charter van de Verenigde Naties voor duurzaam beleggen. Waarom kiest Rabobank.be voor een beperkt fondsenaanbod? Het grootste gedeelte van onze klanten zijn spaarders die in de eerste plaats bewust hebben gekozen voor Rabobank.be omwille van de aantrekkelijke spaarrekening. Daarom kiezen we voor een kleiner fondsenaanbod dat is aangepast aan de spaarklant. Dat aanbod bestaat momenteel uit iets meer dan honderd fondsen van zo n dertien fondsenhuizen. We hebben niet de ambitie om een fondsensupermarkt te zijn waar honderden of zelfs duizenden fondsen op het schap liggen. Met zo n uitgebreid aanbod zie je het bos door de bomen niet meer. We zijn liever een delicatessenzaak met minstens één en soms meerdere kwaliteitsfondsen per beleggingscategorie. Daarmee kan het fonds in het verleden, maar ook over het risico en de kosten die verbonden zijn aan het fonds. Daarnaast is er nog de Morningstar Analyst Rating, die eerder de kwaliteit van een fonds beoordeelt en oploopt van negative tot gold. Daarvoor beoordeelt Morningstar de fondsmanager en zijn team, het fondsenhuis, het beleggingsproces, de prestaties en de koers van het fonds. Jammer genoeg is die rating nog niet voor alle fondsen beschikbaar. Welke kosten zijn verbonden aan een beleggingsfonds? Bij Rabobank.be garanderen we de laagste prijs. We betalen het verschil terug als beleggers een fonds dat Rabobank.be aanbiedt elders op de markt toch goedkoper terugvinden. En we rekenen Hoe wordt er beslist welke fondsen worden opgenomen in het aanbod van Rabobank.be? Eerst bestuderen we welke fondsencategorieën niet of onvoldoende vertegenwoordigd zijn in ons aanbod, waarna we onderzoeken of er bij onze klanten wel genoeg interesse is in een nieuw beleggingsfonds. Vervolgens maken we een lange lijst van kwaliteitsvolle fondsen die we aan onze interne selectiecriteria onderwerpen. De bestaansduur van het fonds, de rendementen uit het verleden, de ratings, de kostenstructuur en de betrouwbaarheid van de tussenpersonen spelen daarbij een belangrijke rol. Meestal houden we na deze strenge selectie nog een drietal alternatieven over. Bij gelijkwaardige alternatieven hak ik als Product Manager Investments de knoop door aan de hand van een inschatting van het commerciële potentieel, waarna het investeringscomité die beslissing nog moet goedkeuren. Beleggers die weinig kosten betalen, nemen een voorsprong met hun rendement. elke belegger al een heel evenwichtige beleggingsportefeuille samenstellen en kan hij tenminste het bos door de bomen blijven zien. Wat betekenen de ratings van Morningstar? Morningstar is een onafhankelijk bedrijf dat fondsen analyseert en bestudeert. De ratings die het toekent, zijn heel handig om de kwaliteit van een fonds te beoordelen. Elk fonds krijgt een sterrenrating als het bij de dataleverancier gekend is en minstens drie jaar bestaat. Die rating gaat van nul tot vijf sterren, waarbij vijf sterren de beste rating is. Dat zegt vooral iets over de prestaties van geen instap- of uitstapkosten aan, behalve voor enkele uitzonderingen waar de fondsbeheerder ons dat oplegt. Ook het openen, afsluiten en bewaren van effecten op een effectenrekening is gratis. Omdat beleggers daardoor weinig kosten moeten betalen, kunnen ze al een voorsprong nemen met hun rendement. Daarnaast zijn er voor elk fonds nog enkele specifieke kosten die automatisch worden ingehouden door de fondsbeheerder. Die zijn voor elk fonds terug te vinden onder de noemer lopende kosten en worden uitgedrukt als percentage van het nettoactief. Het fiscale plaatje van een beleggingsfonds Roerende voorheffing: 25% op dividenden van distributiefondsen. Meerwaardebelasting: taks van 25% op de meerwaarde van het vastrentende gedeelte, gerealiseerd sinds de aankoop. Geldt enkel voor fondsen met minstens een kwart vastrentende waarden in hun portefeuille. Beurstaks: 1% van de verkoopprijs met maximaal euro bij de verkoop van de meeste kapitalisatiefondsen. oktober 2014

11 11 delicatessenzaak de inspiratiebron voor beleggers Om u te helpen bij het beoordelen of selecteren van onze fondsen, stelt Rabobank.be enkele tools ter beschikking die u in staat stellen om zelf doordachte keuzes te maken. Ontdek deze tools op > Onze producten > Variabel beleggen Premium Funds selectie De Premium Funds zijn de interne fondsen-awards van Rabobank.be. Elk kwartaal wordt het fondsenaanbod getoetst aan 5 objectieve criteria: het rendement op 1 en op 3 jaar, de sterrenrating van Morningstar, de Morningstar Analyst Rating en de Sortino Ratio. Het resultaat is één winnend fonds per categorie. Ontdek ze op Hottest Funds selectie De Hottest Funds zijn de tien meest aangekochte fondsen bij Rabobank.be van de afgelopen maand. Het geeft een indicatie van de fondsenkeuze die andere beleggers maken, de thema s waarop ze inspelen of de regio s waarin ze beleggen. Ontdek ze op Modelportefeuilles van Test-Aankoop invest Test-Aankoop invest analyseert en vergelijkt al jarenlang aandelen, obligaties en beleggingsfondsen. Als onafhankelijke consumentenorganisatie scheiden zij het kaf van het koren en zorgen ze voor een duidelijk inzicht in fondsen. Op basis van hun analyses stellen ze exclusief voor Rabobank.be-klanten 3 modelportefeuilles ter beschikking die driemaandelijks geüpdatet worden. Deze modelportefeuilles zijn een belangrijke inspiratiebron voor beleggers. Ze kunnen er bijvoorbeeld lezen waarom Test-Aankoop invest belegt in Indische aandelen of waarom ze het gedeelte in Zweedse aandelen verkocht. De informatie is, helemaal gratis en vrijblijvend terug te vinden op Rabobank.be-klanten ook al beleggen ze (nog) niet bij Rabobank.be kunnen via ook updates ontvangen. Marktcommentaren Rabobank.be vergaart de meest actuele en relevante artikels en meningen van specialisten uit de financiële wereld. Hier vindt u o.a. beheerder Carmignac Gestion met zijn eigenzinnige maandelijkse beleggingsvisie, beheerder J.P. Morgan Asset Management met zijn grafiek van de maand of Rabobank Nederland Private Banking met hun beleggingsvisie: in een handig overzicht biedt het heel wat stof tot nadenken voor de hongerige meerwaardezoeker. Surf naar De smaak te pakken? Volg onze webinars Wilt u meer weten over beleggen via Rabobank.be? Vanaf oktober 2014 organiseert Rabobank.be een aantal webinars over Starten met beleggen. Dat zijn online seminaries waarbij Product Manager Investments, David Jonckheere, u een rondleiding geeft doorheen onze website en tools. Schrijf u vooraf in via

12 Het woord aan onze klanten Beleggen in fondsen 4x anders bekeken Beleggen in fondsen, hoe pak je dat aan? We vroegen het aan enkele Rabobank.be-klanten. Ik beleg nooit meer dan 10% van mijn spaarkapitaal in fondsen. Vorig jaar in mei investeerde ik voor het eerst in beleggingsfondsen. Net zoals wel meer mensen, zocht ik een alternatief voor de aanhoudende lage rente op de spaarboekjes. Hoewel ik voorzichtig ben ingesteld, vond ik beleggingsfondsen een goed alternatief. Een fonds omvat een pakket van aandelen of obligaties en is minder gevoelig voor sterke schommelingen. Je kunt het risico spreiden en er toch een mooi rendement mee opstrijken. Om een financiële kater te vermijden, investeerde ik slechts een klein deel van mijn spaargeld, verdeeld over een handvol fondsen. Dat Rabobank.be bovendien geen instapkosten aanrekent en ik zo mijn rendement kan maximaliseren, was voor mij een absolute voorwaarde om de stap te zetten. Afhankelijk van de markt, kocht ik beetje bij beetje een à twee keer per maand fondsen bij voor bedragen tussen de 500 en euro. Ik ben nog relatief onervaren, dus laat ik me daarbij vooral leiden door de ratings van Morningstar en de risicoklasse en lopende kosten van elk fonds. Dat wordt allemaal duidelijk aangegeven in het fondsenoverzicht op de site van Rabobank.be. Ook de rubriek Fondsen in de kijker helpt me een beeld te vormen van de meest interessante sectoren, thema s en landen. Verder volg ik het beursnieuws en bekijk ik enkele websites en magazines. De evolutie van mijn fondsen hou ik dagelijks bij in een excelbestand. Zo weet ik wanneer ik best verkoop. Staan de cijfers in het rood, dan wacht ik rustig tot de beurs weer aantrekt. Ondanks mijn brede tijdshorizon, heb ik nooit meer dan 10% van mijn spaarkapitaal ingezet. Al hoop ik later, als ik meer ervaring heb, nog meer in fondsen te investeren. Je geld laten werken is volgens mij de beste manier om op een extra rendement te rekenen. Zeker nu de pensioenen onder druk komen te staan, is dat geen overbodige luxe. Ingo De Clerck (34) is wettelijk samenwonend, heeft twee kinderen en werkt als ingenieur bij Atlas Copco. Sinds anderhalf jaar belegt hij voorzichtig een deel van zijn spaargeld in beleggingsfondsen. Een graantje meepikken van de economie. Een jaar geleden nam ik deel aan de informatieavond Wat doe ik met mijn geld?, georganiseerd door Rabobank.be in Gent. Drie gerenommeerde fondsenbeheerders gaven er informatie over de kansen en bedreigingen voor beginnende beleggers. Ik woonde de avond bij omdat ik nieuwsgierig was naar de mogelijkheden buiten het klassieke spaarboekje. Doordat ook het persoonlijke contact met andere fondsbeleggers me het nodige vertrouwen gaf, besloot ik vorige winter te investeren in een gemengd fonds. In één keer, slechts met een klein deel van mijn spaargeld en met het oog op een relatief korte termijn van maximaal 5 jaar. Spaarproducten van 8 of 10 jaar interesseren me echter amper. In de eerste plaats omdat ik geloof dat de economie weer zal aantrekken en ik daar graag een graantje van meepik. Bovendien ben ik ook geen twintig meer. Anders dan mijn vader wil ik zelf de vruchten kunnen plukken van mijn beleggingen. Bovendien ben ik ooit van plan om naar het buitenland te trekken. Mijn doel is dan ook om mijn beleggingsfonds binnen enkele jaren met winst te verkopen. Die evolutie volg ik maandelijks op. En als het daalt, kan dat best. Binnenkort komt er nog kapitaal vrij uit mijn pensioenspaarfondsen en levensverzekering. Of ik ook dat kapitaal zal investeren in een fonds? Dat bekijk ik nog. Genieten staat voorop. En als dat kan met een mooie winst: graag. Christian De Clerck (62) is gepensioneerd en kocht een jaar geleden een beleggingsfonds aan. Zorgeloos genieten staat bij hem voorop, maar het mag toch een beetje meer zijn. oktober 2014

13 13 Door de dalende spaarrente blijf ik op mijn honger zitten. Vroeger was het eenvoudig: je geld stond veilig op een spaarrekening en in ruil kreeg je een mooie intrest. Toch blijf ik door de dalende trend in de rente op mijn honger zitten. Doordat ik mijn spaargeld bovendien niet meteen nodig heb, ben ik bereid om actie te ondernemen en anders te sparen. De vraag is nu: hoe? En doe ik dat met of zonder kapitaalgarantie? Een Tak 21-spaarverzekering biedt me meer zekerheid, maar de minimale looptijd van 8 jaar en relatief lage vaste intrestvoet houden me tegen. Fondsen zijn meer dynamisch en geven je de mogelijkheid de zaken meer zelf in de hand te houden. Katherine Thiré (52) is gescheiden en heeft een dochter. Ze is deeltijds aan de slag bij Barry Callebaut en op zoek naar mogelijkheden die haar spaargeld wakker schudden. De keerzijde van de medaille is natuurlijk het risico. Al gaat het wel om een berekend risico, want in tegenstelling tot een individueel aandeel koop je hier verschillende pakketten van aandelen of obligaties. Enkel de kosten en de spreidingsmogelijkheden zijn me nog niet zo duidelijk. Momenteel win ik volop informatie in. Dat het Customer Care Center van Rabobank.be me het complete plaatje kan voorschotelen zonder me in een bepaalde richting te duwen, vind ik positief. Ik hou van transparantie en neem graag zelf beslissingen. Als ik me over het risico kan heen zetten, denk ik wel dat fondsen mijn voorkeur genieten. Weet je wat me ook aanspreekt? Sommige fondsen laten me toe om een stukje te investeren in een betere wereld, zelfs al behaal je met een duurzaam beleggingsfonds minder rendement. Geld dat doorstroomt naar humanitaire projecten is nooit verloren. Mijn favorieten? Groeilanden en kleine bedrijven. Op mijn veertiende kocht ik samen met mijn moeder mijn eerste kasbon. Tien jaar later investeerde ik voor het eerst in beleggingsfondsen. Maar de beurs crashte en uit paniek besloot ik meteen te verkopen. Geen verstandige zet, want de beurs herstelde zich achteraf. De klik om opnieuw in fondsen te investeren kwam er in 2011 naar aanleiding van een actie bij Rabobank.be, wanneer de termijnrekeningen waar ik zo lang naar teruggreep geen gewenst rendement meer opleverden. Met het kapitaal dat daaruit vrijkwam, heb ik op een paar weken tijd 20 fondsen aangekocht, gespreid over verschillende regio s en sectoren. Ik liet me hierbij leiden door mijn buikgevoel en de informatie die toen beschikbaar was. Vervolgens heb ik bij iedere vervaldag van mijn termijnrekening fondsen bijgekocht. Vandaag telt mijn portefeuille 51 fondsen, gelijk verdeeld en goed voor een derde van mijn totale spaargeld. Mijn favorieten? Groeilanden en kleine bedrijven. Die zijn jong en dynamisch. Ik vind het geen noodzaak al die fondsen door en door te kennen of op te volgen. Achter elk fonds zit een beheerder met kennis van zaken. Door dat vertrouwen kan ik volop mijn buikgevoel volgen, terwijl Rabobank.be me snel en overzichtelijk informeert. Verkopen doe ik niet. Ik heb op drie jaar tijd een mooie portefeuille opgebouwd en hou mijn fondsen bij tot ik het geld echt nodig heb. Geduld is volgens mij de beste strategie. Peter Horemans (50), actief op allerhande beleggersfora, is alleenstaand en werkt sinds kort halftijds als boekhouder bij Total Raffinaderij in Antwerpen. Voor deze ervaren belegger zijn fondsen een interessante formule voor kapitaalbehoud. Op zoek naar beleggingsinspiratie? Bent u benieuwd naar de concrete aanpak van deze klanten? Hun uitgebreide portefeuilles vindt u op Nog vragen over beleggen? Onze klantendienst helpt u graag verder. Bel , elke werkdag van 8.30u tot 19u (vrijdag tot 18.30u). Of mail naar info@rabobank.be Starten met beleggen aan interessante voorwaarden? U ontvangt 50 euro als u nu start met beleggen voor minstens euro! Meer info op p. 28

14 Het ABC 14 van fondsbeleggen Belegt u al in fondsen of wilt u er graag mee starten? Dan is het een goed idee uw woordenschat wat uit te breiden of te herhalen. Deze begrippen zouden zeker en vast tot uw parate kennis moeten behoren. Asset allocatie Met asset allocatie doelt men voornamelijk op de samenstelling van de fondsenportefeuille. Daarbij kijkt men niet alleen naar de verdeling van de portefeuille over de verschillende onderliggende waarden, maar ook naar hoe de samenstelling van de portefeuille is op vlak van aandelen en obligaties (de zogenaamde activaklassen) of hoe de geografische spreiding of sectorverdeling is opgebouwd. Zie Rabo Beleggingsbijlage p. 4 Beleggersprofiel Uw persoonlijk risicoprofiel wordt bepaald door vier factoren: het risico dat u wilt nemen, het doel dat u wilt bereiken, de termijn waarbinnen u dat wilt doen uw beleggingshorizon en uw eigen ervaringen met beleggen. De meest gangbare profielen zijn: een defensief, neutraal of dynamisch beleggersprofiel. Zie p. 19 Cut-off time Het allerlaatste moment op een werkdag waartegen een beleggingsorder geregistreerd moet zijn opdat het diezelfde werkdag nog uitgevoerd kan worden. De cut-off time kan dus invloed hebben op de koers die aan dat order wordt toegekend. Het exacte tijdstip van de cut-off varieert van beheerder tot beheerder. Zie p. 24 Deelbewijs Bewijs van deelname in een beleggingsfonds. De prijs van een deelbewijs noemt men de inventariswaarde of koers en wordt bepaald door de evolutie van de onderliggende waarden van dat fonds. Zie p. 24 Distributiefonds Een distributiefonds keert periodiek een deel van het rendement van de onderliggende waarden als dividend uit aan de houders van het fonds: interessant voor wie regelmatig een cash uitkering wenst. Het omgekeerde van een distributiefonds is een kapitalisatiefonds. Zie p. 10, 24 Execution only Rabobank.be verleent geen gepersonaliseerd beleggingsadvies en is dus niet verplicht om een risicoprofiel op te stellen en verrichtingen hieraan te toetsen. Deze beleggingscontext heet Execution only. Elke beleggingstransactie gebeurt op eigen initiatief van de klant, bewust van alle aspecten en mogelijke risico s van elk product. Daarom is het belangrijk om vóór elke transactie grondig de beschikbare informatie (Key Investor Information Document, prospectus, jaarverslag) door te nemen. Kapitalisatiefonds In tegenstelling tot een distributiefonds keert een kapitalisatiefonds geen dividend uit. De rendementen uit de onderliggende waarden van het fonds worden altijd volledig herbelegd in het fonds. Uw rendement bestaat dus uitsluitend uit meerwaarde. Zie p. 7, 10 Large caps Large caps of big caps zijn (beursgenoteerde) bedrijven met een grote beurswaarde van in principe 10 miljard $ of meer. Denk aan bedrijven als Coca-Cola, Airbus of Toyota. Daarnaast spreekt men ook vaak over small caps met een beurswaarde van 250 miljoen tot 2 miljard $ en mid caps met een beurswaarde van 2 tot 10 miljard $. Zie Rabo Beleggingsbijlage p. 2 Lopende kosten Alle kosten die in de loop van één jaar aan het fonds worden onttrokken, uitgedrukt in een percentage van het nettoactief. De lopende kosten bevatten de beheersvergoeding van de fondsbeheerder, administratiekosten en kosten gelinkt aan wetgeving, audit en registratie In- en uitstapkosten of eventuele prestatievergoedingen vallen hier niet onder. Lopende kosten worden op dagelijkse basis in de koers van een fonds verwerkt en worden u dus niet apart aangerekend. Zie p. 7, 10, 12 Retrocessie In veel gevallen gaat de beheersvergoeding dat voor een fonds aangerekend wordt niet volledig naar de fondsbeheerder. De verdeler van dat fonds, vaak een bank, krijgt namelijk ook een vergoeding voor de distributie-inspanningen die zij levert, zoals het aanbieden van een beleggersplatform, de communicatie en het verwerken van de beleggingsorders. Dat is de retrocessievergoeding. Hoeveel procent die bedraagt, hangt af van fonds tot fonds. Zie p. 7, 9 Sortino Ratio De Sortino Ratio is een complex, maar nuttig criterium. Bij neerwaartse koersbewegingen gaat deze ratio voor een fonds na in welke mate risico werd omgezet in rendement. Hoe hoger de ratio, hoe beter. Een fonds met een hoge Sortino Ratio kent namelijk, ondanks het risico, weinig neerwaartse bokkensprongen. Zie p. 11 Meer termen over sparen en beleggen? Surf naar > Overige info > Veelgestelde vragen > Woordenlijst oktober 2014

15 Rabo Beleggingsbijlage Handig uitneembaar katern EEN PRAKTISCHE GIDS VOOR IEDEREEN DIE WIL BEGINNEN BELEGGEN IN FONDSEN Beleggingsfondsen zijn een populair beleggingsproduct in ons land. In 2013 had elke Belg er gemiddeld euro in geïnvesteerd. Dat blijkt uit een berekening van de krant De Tijd op basis van cijfers van de Nationale Bank. Toch is nog niet iedereen er helemaal mee vertrouwd. Daarom zetten we voor de beginnende fondsenbelegger enkele cruciale tips op een rij met ook een handig stappenplan voor wie de zoektocht start naar het meest geschikte beleggingsfonds. Kortom: een praktische gids voor iedereen die wil beginnen beleggen in fondsen. 5 TIPS VOOR DE FONDSENBELEGGER 1 Aanvaard 2 Eerst 3 Bescherm 4 5 Bouw beursschommelingen Eén beleggingsfonds investeert in tientallen tot zelfs honderden individuele aandelen of obligaties. Die spreiding beschermt beleggers gedeeltelijk tegen een koersval van één of meerdere van de onderliggende effecten. Maar als de aandelen- of obligatiemarkt in zijn geheel door een dal gaat, dan kan natuurlijk ook de handelskoers van het volledige beleggingsfonds dalen. Hou daarom een voldoende lange beleggingshorizon voor ogen zodat u voldoende tijd hebt om te herstellen van een eventuele beurscorrectie. een algemeen fonds, dan pas een sector- of regiofonds Beginnende fondsenbeleggers mikken best op een fonds dat investeert in bedrijven uit verschillende regio s en sectoren om zo een optimale spreiding te bereiken. Een gemengd fonds of een wereldwijd aandelen- of obligatiefonds is bijvoorbeeld al een goede start. Pas daarna is het verstandig om als aanvulling te kiezen voor een sector- of regiofonds om in te spelen op specifieke trends of maatschappelijke evoluties. uw kapitaal Beleggen betekent niet dat u uw volledige vermogen zomaar op het spel moet zetten om op zoek te gaan naar maximale winst. In de eerste plaats dient u te denken aan de bescherming van uw vermogen. Dat kan door uw spaargeld te spreiden over verschillende spaar- en beleggingsproducten. Een defensieve belegger zou bijvoorbeeld 90% van zijn vermogen kunnen spreiden over een spaarrekening, een overheidsobligatie of een spaarverzekering (Tak 21). Zo bent u zo goed als zeker dat er met dat deel van het vermogen niets zal gebeuren, terwijl het gestaag aangroeit. Door vervolgens de overige 10% van het vermogen in beleggingsfondsen te investeren, is er voor dat deel van het vermogen toch uitzicht op een potentieel hoger rendement. Naargelang uw risicoprofiel kan deze verhouding anders ingedeeld worden. Kortom: combineer spaar- en beleggingsproducten op een intelligente manier. Zorg voor zes maanden loon op uw spaarrekening Zorg alvast dat er minstens een bedrag op uw spaarrekening staat dat overeenkomt met 6 keer uw maandinkomen. Zo kunt u onverwachte kosten opvangen en bent u niet verplicht om bij de minste tegenslag een deel van uw beleggingen te verkopen aan een waarde die op dat moment misschien niet gunstig is. risico s af naarmate u ouder wordt De regel van 100 is een goede regel om te berekenen hoeveel risico bij u zou kunnen passen. Trek uw leeftijd af van het getal 100 en het resultaat is het aanbevolen risicopercentage voor uw beleggingsportefeuille. Wie bijvoorbeeld 55 is, zou volgens die regel het gedeelte aandelen(fondsen) in de portefeuille moeten beperken tot maximaal 45%. Hoe korter uw beleggingshorizon, hoe minder tijd er overblijft om eventuele tegenslagen te boven te komen. Tijd is immers een luxe als u belegt. Een zware koersterugval kan zich altijd nog herstellen, behalve als u er de tijd niet meer voor kunt nemen.

16 Rabo Beleggingsbijlage EEN PRAKTISCHE GIDS VOOR IEDEREEN DIE WIL BEGINNEN BELEGGEN IN FONDSEN FONDSEN STAP PER STAP U gaat niet over één nacht ijs om de keuze van een fonds te bepalen. Stap voor stap zoekt u een antwoord op de juiste vragen. STAP 1: KIJK IN DE SPIEGEL Beleggen doet u met geld dat u strikt genomen niet nodig hebt, zo luidt de basisregel. Op uw spaar- of zichtrekening moet voldoende cash staan om ook onvoorziene uitgaven op te vangen. Denk ook goed na over uw toekomstige financiële plannen om zo uw beleggingshorizon te bepalen. Bent u van plan om binnen twee jaar een huis te kopen of te renoveren? Dan dient u op dat moment wel over voldoende liquide middelen te beschikken. Beleggers die daar geen rekening mee houden, lopen het gevaar om hun investering in een beleggingsfonds te moeten liquideren op een ongunstig moment, bijvoorbeeld wanneer de beurskoersen fors zijn gedaald. Investeren in een beleggingsfonds doet u met het oog op de lange termijn. Hou dus zeker een termijn voor ogen van minstens drie à vijf jaar. Bepaal ook hoeveel risico s u wilt en kunt nemen. Een schitterend beleggingsresultaat behalen door wat meer risico te nemen kan heel verleidelijk zijn, maar bedenk ook dat u er s nachts liever niet van wakker ligt als uw portefeuille toch zwaar in de rode cijfers zou komen te staan. En belegt u voor uw zorgeloze oude dag? Hou er rekening mee dat het rendement waar u op voorhand op gehoopt had, wel eens veel lager zou kunnen uitvallen. STAP 2: KIES HET JUISTE SOORT FONDS Welke keuze u ook maakt, zorg voor een goede spreiding om het risico te beperken. Investeer dus niet meteen in beleggingsfondsen die zich concentreren op slechts één industrietak (bijvoorbeeld de technologiesector) of aandelen uit één regio (bijvoorbeeld China). Dergelijke fondsen zijn vooral een aanvulling voor een al gediversifieerde beleggingsportefeuille. Beginnende beleggers krijgen vaak het advies om te kiezen voor een gemengd fonds, dat investeert in zowel aandelen als obligaties. Zo n fonds biedt meestal een goed evenwicht tussen kapitaalbehoud in moeilijke jaren en een potentieel extra rendement als de beurzen hoge toppen scheren. Ook indexfondsen kunnen interessant zijn voor beginnende beleggers. Zo n fonds kopieert de samenstelling van een beursindex. Dat biedt de belegger houvast: het fonds zal niet beter presteren dan het marktgemiddelde, maar ook niet slechter. Wie toch meteen voluit voor aandelenfondsen wil gaan, kan kiezen voor een fonds dat mikt op wereldwijde aandelen van grote ondernemingen (de zogenaamde large caps ). Aandelen zoals Coca-Cola, Gillette en Wal-Mart leveren niet altijd de meest opwindende rendementen, maar ze presteren doorgaans beter dan kleinere bedrijven wanneer het economisch slechter gaat. In de documenten met Essentiële Beleggersinformatie staat steeds tot welke risicoklasse een fonds behoort. Die klassen variëren van 1 (weinig risico) tot 7 (heel risicovol). Wie risicoschuw is en vooral mikt op kapitaalbehoud, beperkt zijn keuze best tot fondsen uit risicoklasse 1 tot 3.

17 STAP 3: MAAK UW HUISWERK Op de website van Rabobank.be vindt u op de detailpagina bij elk fonds belangrijke hulpmiddelen waarmee u verschillende fondsen kunt vergelijken. Voor tal van fondsen voorziet Morningstar een kwaliteitsrating (de Analyst Rating) die de globale kwaliteit van het fonds beoordeelt op basis van 5 pijlers: de fondsmanager en zijn team, het fondsenhuis, het beleggingsproces, de prestaties en de koers van het fonds. Die rating varieert van negative tot gold. Uitstekend beleggingsfonds dat zichzelf op alle vijf de pijlers onderscheidt en waarvan de analisten in zeer sterke mate overtuigd zijn. Beleggingsfonds met aanzienlijke voordelen op verschillende, maar misschien niet alle vijf de pijlers. Sterke punten die de analisten overtuigd hebben. Beleggingsfonds met voordelen die opwegen tegen de nadelen op de vijf pijlers. De analisten zijn voldoende overtuigd om een positieve rating toe te kennen. Een beleggingsfonds dat waarschijnlijk geen uitzonderlijke rendementen zal opleveren, maar normaal gesproken ook niet aanzienlijk zal achterblijven volgens de analisten. Een beleggingsfonds dat ten minste één zeer zwak punt heeft waardoor toekomstige resultaten worden belemmerd. De analisten beschouwen het als slechter dan vergelijkbare fondsen. De Stylebox is een visuele weergave van het soort aandelen of obligaties waarin het fonds investeert. Bij aandelenfondsen ziet u zo in een oogopslag of het fonds investeert in grote, middelgrote of kleine ondernemingen. En ook of het gaat om waarde- of groeiaandelen: waardeaandelen zijn aandelen van bedrijven die naar verwachting tijdelijk ondergewaardeerd zijn, doordat ze om uiteenlopende redenen kortstondig uit de gratie van de belegger gevallen zijn. Op termijn kan de beurswaarde zich herstellen en kunnen beleggers daarvan profiteren. Groeiaandelen zijn dan weer aandelen van bedrijven waarvan verwacht wordt dat de waarde zal stijgen door een toekomstige hogere omzet, winst en boekwaarde. Bij obligatiefondsen krijgt u een weergave van de kredietkwaliteit en de rentegevoeligheid. Elk fonds dat al meer dan drie jaar bestaat, krijgt van dataleverancier Morningstar een sterrenrating. Die rating gaat van nul tot vijf sterren, waarbij vijf sterren de beste rating is. Dat zegt vooral iets over de prestaties van het fonds over de laatste vijf jaar. Bekijk op de detailpagina van elk fonds ook de rendementen uit het verleden. Bekijk niet enkel het rendement van het voorbije jaar, maar ook de rendementen op langere termijn (bijvoorbeeld over drie jaar, vijf jaar of sinds oprichting van het fonds). Zo ziet u meteen of een fonds wel consistent presteert. En werp op de detailpagina meteen ook een blik op de verschillende kosten (zoals de lopende kosten en de in- en uitstapkosten). Hoe hoger de kosten, hoe lager uw eigen nettorendement, dat spreekt voor zich. STAP 4: BESLIS HOE U WILT BELEGGEN U kunt uw beschikbaar kapitaal meteen in één keer in het fonds stoppen. Dat kan goed uitdraaien als de marktomstandigheden toevallig gunstig zijn, maar heeft een negatieve impact op uw rendement als de koers van het fonds nog daalt. Daarom wachten sommige beleggers op het ideale moment om beleggingsfondsen te kopen. Dat is het principe van markttiming. Tal van studies hebben echter aangetoond dat markttimers vaak een rendement realiseren dat lager ligt dan het marktgemiddelde. De toekomst laat zich nu eenmaal niet voorspellen. Bovendien nemen bij veel beleggers emoties uiteindelijk de bovenhand. Als de aandelenmarkten fors dalen, aarzelen ze toch om aandelen te kopen en wachten ze tot de koersen weer stijgen. De beste strategie is om gespreid in de tijd in een beleggingsfonds te investeren, bijvoorbeeld door elke maand een vast bedrag te investeren. Zo investeert u consequent hetzelfde bedrag bij zowel stijgende als bij dalende beurskoersen. Dat beperkt niet alleen het risico, het gemiddelde rendement is ook hoger dan bij een verkeerde eennmalige belegging. Bij dalende beurskoersen koopt u voor hetzelfde bedrag meer deelbewijzen van het beleggingsfonds, waardoor u meer van het koersherstel profiteert. En bij stijgende beurskoersen blijft u inspelen op het positieve beursklimaat.

18 Rabo Beleggingsbijlage EEN PRAKTISCHE GIDS VOOR IEDEREEN DIE WIL BEGINNEN BELEGGEN IN FONDSEN HOE VOLG IK MIJN FONDSEN PORTEFEUILLE OP? Dat u een portefeuille met individuele aandelen en obligaties goed dient op te volgen, spreekt voor zich. Wie enkel of hoofdzakelijk in fondsen belegt heeft daarentegen veel minder werk aan de opvolging van zijn portefeuille. Maar vergis u niet: fondsen kopen en er dan nooit naar omkijken is geen optie. Financieel analist Pascal Paepen geeft enkele tips voor de fondsenbelegger. 1 Evalueer uw portefeuille met regelmaat Wie in fondsen belegt, geeft professionele beheerders de opdracht om zijn geld te beleggen. Een dagelijkse opvolging van uw portefeuille is dan ook niet nodig. Toch dient u uw portefeuille met regelmaat te evalueren, bij voorkeur eenmaal om de drie of vier maanden. 2Hou rekening met uw beleggingsprofiel Bij een evaluatie gaat u na of uw totale (fondsen)portefeuille overeenkomt met uw risicoprofiel. Vindt u zichzelf een defensief, neutraal of dynamisch belegger? Dan kunt u respectievelijk tot 30%, 50% of zelfs 70% in aandelen(fondsen) beleggen. De rest van de portefeuille bestaat dan uit obligaties of obligatiefondsen. Een defensief belegger die 40% van zijn vermogen in aandelenfondsen heeft belegd, zal bijgevolg wat aandelenfondsen van de hand moeten doen om obligatiefondsen bij te kopen. Deze oefening is het (her)balanceren of Asset Allocatie van uw persoonlijke portefeuille. 3Beleg met regelmaat Met nieuw spaargeld koopt u telkens fondsen bij, in lijn met uw risicoprofiel. Een gespreide en regelmatige aankoop levert u een goede gemiddelde aankoopprijs op van de fondsen in uw portefeuille. 4 Panikeer niet in moeilijke tijden Nogal wat beleggers liquideren hun hele portefeuille na een zware daling op de beurs. Dat is de beste strategie om veel geld te verliezen! Fondsen zijn er om op lange termijn goed te presteren. Ik raad dan ook aan om niet te panikeren na een kleine of grote koersdaling en op regelmatige tijdstippen te blijven beleggen. Aankopen na een correctie, op een moment waarop weinigen durven te kopen, zijn net de beleggingen die op termijn het hoogste rendement opleveren. 5 Wees streng voor de fondsbeheerder Vergelijk het rendement van het fonds met de index of benchmark waaraan de fondsheerder zich meet. Op de website van Rabobank.be vindt u steeds de rangschikking van het fonds binnen zijn categorie en soms ook het rendement van het fonds t.o.v. de benchmark. Is het rendement in lijn met die benchmark en behoort de fondsbeheerder tot de besten in zijn categorie, dan is er geen enkele reden om het fonds te verkopen. Is de prestatie van de fondsbeheerder daarentegen ondermaats en levert het fonds op lange termijn rendementen die steeds opmerkelijk lager zijn dan die van andere vergelijkbare fondsen, dan overweegt u beter de verkoop van het fonds, zelfs al levert het u verlies op. 6Verzorg uw administratie Nogal wat beleggers volgen hun portefeuille nauwelijks op. Ze kopen zomaar wat, lukraak, en hebben er geen idee van wat hun beleggingen opbrengen. Maak er een goede gewoonte van om uw aankoopprijzen te noteren. Dat kan op een blad papier, maar beter is uiteraard een rekenblad zoals Excel. Hebt u een fonds dat winsten uitkeert, noteer dan steeds ieder dividend dat u ontvangt. Die methode zorgt voor een goed overzicht en helpt u bovendien om een onderscheid te maken tussen goede en minder goede fondsbeheerders.

19 De ziel van 15 Lady Linn Naam Lien De Greef Geboortedatum 27 april 1981 Wapenfeiten Diploma jazz en lichte muziek, leadzangeres, hiphopartiest, lerares muziek en eigenares van 3 MIA Awards Passie Muziek, film, cultuur en kleedjes Levensmotto Doe waar je zin in hebt zonder de dromen van anderen te verhinderen. Soul Searching met Lady Linn Nog maar net 33 is Lady Linn, maar ze heeft de ervaring van een oude rot. Ze was leadzangeres in de vorige groep van The Subs, leeft zich uit met haar hiphopband Skeemz en verleende haar zangstem aan tal van andere projecten. Wij kennen haar vooral als frontvrouw van Lady Linn & her Magnificent Seven, maar tegenwoordig doet de immer sympathieke Gentse het helemaal alleen op haar nieuwe, soulvolle plaat High. En toch vond ze nog tijd voor dit interview. Financiële zekerheid heb ik als muzikante niet. Daarom ben ik blij dat ik mijn leraarsdiploma heb behaald, zodat ik altijd een leuke job zal hebben waar ik op terug kan vallen. Geld moet rollen, vind ik. Dure dingen zoals een dikke auto zal ik nooit kopen, maar aan leuke kleren kan ik toch een groot deel van mijn budget opsouperen. Ik heb onlangs zelfs twee keer dezelfde laarsjes gekocht omdat ik ze zo mooi vond! Mijn vader helpt me gelukkig met mijn administratie, want daar ben ik niet goed in en als zelfstandige kan dat je duur te staan komen. Hij brengt al mijn paperassen in orde telkens ik naar de boekhouder moet. Zonder hem weet ik niet wat ik zou doen. Ik heb heel veel geïnvesteerd in mijn muziek. De mensen beseffen dat niet altijd, maar als muzikant moet je eerst erg veel gratis optreden, repeteren, behoorlijk grote sommen in je instrumenten en je opnames stoppen En je bent nooit zeker dat je die investering er weer gaat uithalen, he? Ik spaar voor de dag dat ik zonder platenmaatschappij zou vallen. Zij nemen nu veel financiële risico s van me over, maar ooit zullen ze dat misschien niet meer doen. En dan wil ik toch nog altijd muziek kunnen maken. Voor geen geld ter wereld zie je mij ooit aan een parachute bungelen. Ook voor de verkeerde politieke partijen zal ik me nooit inzetten. Als ik stinkend rijk was, zou ik nóg meer kleren kopen. Geen dure dingen, maar gewoon alles wat ik mooi vind. Dan zou ik wel een groter huis nodig hebben om al die kleren in te kunnen stoppen. Of misschien een buitenverblijf in Brazilië of New York. Zo n mooi herenhuis. Ja, daar kan ik wel van dromen. Het nieuwste album High van Lady Linn ligt nu in de platenwinkel en is te downloaden op itunes. oktober 2014

20 In gesprek met Op zoek naar de bank van de toekomst oktober 2014