Theorie toepasbaar op praktijk: planologie in Utrecht
|
|
- Anneleen Simons
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Jg. 48 / Nr. 1 / 2015 Theorie toepasbaar op praktijk: planologie in Utrecht P. 32 Theorie toepasbaar op praktijk: planologie in Utrecht Thomas Hartmann en Tejo Spit Mainportontwikkeling nam in het onderzoek van Utrecht een belangrijke plaats in
2 Jg. 48 / Nr. 1 / 2015 Thomas Hartmann en Tejo Spit P. 33 Planologie in Utrecht heeft van oudsher een sterke band met sociale geografie. Beide zijn empirisch georiënteerd. De onderzoeksthema s zijn altijd gericht op de praktijken van ruimtelijke ordening en allengs verschoven van stedelijke regio s en mainportontwikkeling vanuit economisch en ruimtelijk perspectief naar duurzaamheid. In de methodiek is meer ruimte gegeven aan de actor-gerichte benadering en governance oplossingen die een antwoord geven op toenemende normativiteit, complexiteit en onzekerheid van planologische vraagstukken. Constant in de Utrechtse benadering is het centrale onderzoeksdoel om theoretische inzichten dienstbaar te maken aan de ruimtelijke ordening van alledag. Om het planologisch onderzoek te karakteriseren biedt het aan de Universiteit Utrecht standaard gehanteerde onderscheid tussen object, proces en context houvast. In de eerste editie van Gepland Nederland (Spit & Zoete, 2002), een inleidend boek voor planologie studenten, is de planningdriehoek object-proces-context gebruikt als kapstok om theoretische opvattingen te positioneren. Deze drie begrippen kunnen als volgt worden omschreven: het object heeft betrekking op de inhoud van een planologisch vraagstuk. Dat kan dus bijvoorbeeld een vraagstuk rondom wonen, de allocatie van publieke voorzieningen, een mobiliteitsprobleem, of uitdagingen in het samenspel tussen ruimte en water zijn. Onder proces wordt de interactie tussen actoren en middelen verstaan, met name hoe deze ingezet worden om bepaalde planologische doeleinden te bereiken. De context refereert aan de randvoorwaarden (of omgevingsvariabelen) waarin doelstellingen ten aanzien van object en proces gerealiseerd kunnen worden. Dit kunnen sociale trends en ontwikkelingen zijn, maar ook veranderingen of beperkingen in de omgeving, zoals economische of politieke ontwikkelingen. Theorievorming en planologische opvattingen in Utrecht (maar dat zal elders niet anders zijn) reflecteren primair in het onderzoek, maar zijn ook zichtbaar in het onderwijs. Centraal in de Utrechtse benadering staat altijd het object: de ruimte waarmee een planoloog bezig is. Dit komt voort uit de van oudsher sterke band tussen planologie en sociale geografie in het onderzoek en onderwijs, die traditioneel op het ruimtelijk object gericht is. In deze bijdrage proberen wij duidelijk te maken hoe aan de Universiteit Utrecht de theoretische accenten in het planologisch onderzoek en onderwijs sinds 1990 zijn geëvolueerd. Spiegel van de samenleving Theorieontwikkeling in Utrecht begint vanaf de jaren negentig met het werk van
3 Jg. 48 / Nr. 1 / 2015 Theorie toepasbaar op praktijk: planologie in Utrecht P. 34 de toenmalige hoogleraar Planologie, Ton Kreukels. In een van zijn sleutelpublicaties beschouwt Kreukels op basis van een studiereis door de Verenigde Staten planning als een spiegel van maatschappelijke ontwikkelingen (Kreukels, 1985). Kreukels wordt tot op de dag van vandaag gezien als een van de eersten die de toenmalige structuralistische inside-out -planologie (Boelens, 2011) ter discussie stelde. In de inside-out planologie maakte een beperkte groep (inside: planologen en bestuurders) ruimtelijke plannen voor anderen (out). Zijn benadering had affiniteit met die van de urban regime theories in die tijd (Logan & Molotch, 1987) en pleitte voor een planologie die de verschillende belanghebbenden meer bij de ontwikkeling van de stad betrok (Boelens, 2011). Nu, bijna dertig jaar na deze publicatie, wordt hiernaar in Nederlandse debatten nog steeds af en toe verwezen. Planning, zo constateerde Kreukels, is niet alleen van alledag en alomtegenwoordig, maar zelfs wenselijk. Planning is immers zowel verankerd in een maatschappelijke achtergrond, als in een institutionele omgeving. Planning kan daarom slechts adequaat worden bestudeerd indien het tegen diezelfde achtergrond wordt gepositioneerd en dat is de kern van deze institutionele benadering. In de jaren negentig heeft het planologisch onderzoek aan de Universiteit Utrecht zich vooral langs deze lijn ontwikkeld, dat wil zeggen langs de lijn van de institutionele benadering. Het WRRrapport dat onder leiding van Kreukels destijds is opgesteld kan als het startpunt hiervan worden beschouwd (WRR, 1990). Qua object kreeg mainportontwikkeling in de loop van de jaren negentig een prominente plaats in het programma. In meer algemene zin is de dominantie van het object in het onderzoek van de Utrechtse planologie terug te zien in de samenwerking met de sociale geografie (Dieleman e.a., 1999). Meer specifiek richtte het onderzoek van Kreukels zich in die tijd op de ontwikkeling van zeehavens (Kreukels & Wever, 1998) en dat van Spit zich op de ontwikkeling van stationslocaties (Spit & Bertolini, 1998). In dat laatste is op basis van het proefschrift van Luca Bertolini ook het place-node model ontwikkeld, dat later door andere onderzoekers vaak is gebruikt. De bijzondere benaderingswijze van het onderzoek naar mainportontwikkeling, met focus op de relatie tussen mainports en hun omgeving, wordt in de wetenschappelijke discussie gewaardeerd, omdat het traditionele onderzoek uit deze tijd zich slechts richtte op een sectorale analyse van transport(-knooppunten) (Docherty, 2000). Deze bijzondere combinatie van koppeling van onderzoeksthema s met planologische en geografische perspectieven kan ook later teruggevonden worden in onderzoek van Utrechtse planologen (Witte, 2014). Actorgerichte benadering Rond de eeuwwisseling voltrok zich een inhoudelijke wijziging toen Kreukels zich meer ging richten op de actorgerichte benadering, terwijl Spit in theoretische zin meer terugkeerde naar de institutionele benadering als basis voor planologisch onderzoek (Needham e.a., 2000). De actorgerichte benadering kan gezien worden als een poging van Kreukels om een nieuw theoretisch perspectief op de planologie te ontwikkelen dat bemiddelde tussen een gedragswetenschappelijke benadering en een meer op de bestuurskunde gerichte benadering. Dit valt onder meer waar te
4 Jg. 48 / Nr. 1 / 2015 Thomas Hartmann en Tejo Spit P. 35 nemen in het boek Planning zonder overheid (Boelens e.a., 2006). Deze actorgerichte benadering is verbonden met de institutionele benadering, zoals het boek Metropolitan Governance and Spatial Planning: Comparative Case Studies of European City-regions van Salet, Thornley en Kreukels (2003) over strategische planning laat zien. Met de benoeming van Luuk Boelens in 2004 tot bijzonder hoogleraar krijgt de actorgerichte benadering in theoretische zin een belangrijke impuls welke wordt uitgewerkt in de actor-netwerk-theorie (ANT) (Boelens, 2010) die ook in de internationale literatuur vaak is bediscussieerd. Volgens deze benadering kan de tegenstelling tussen moderne en postmoderne planologie door een grotere nadruk op actorgerichtheid, die de plaats inneemt van overheidscentrisme, beter worden begrepen en de planning beter worden aangestuurd. Boelens (2011) wijst daarbij vooral op de nadelen van deze traditionele overheidsgerichte manier van planologie-beoefening met wat hij ziet als falende planologische projecten of concepten zoals de Betuwelijn of het Groene Hart in de Randstad. Die actorgerichte benaderingswijze probeert daarmee niet alleen onzekerheden, fragmentatie of pluralisme te minimaliseren zoals in de traditionele benadering, maar speurt vooral naar mogelijkheden buiten de traditionele benaderingswijze (Boelens, 2011). Hier wordt een belangrijk kenmerk ten aanzien van het theoretisch perspectief in het onderzoek in Utrecht opnieuw zichtbaar: de doorlopende reflectie op de complexe interactie tussen de publieke en private regimes. In het huidige onderzoeksprogramma Sustainable Modes of Governance is dit eveneens prominent zichtbaar. Naar een duurzame inrichting Vanaf 2010 heeft er zich opnieuw een paradigmaverschuiving voorgedaan in het Utrechtse planologische onderzoek. Terwijl in traditionele zin de onderwerpen in het Utrechtse onderzoek zich meer op de economische aspecten van ruimtelijke ordening richtten, komt vanaf 2010 een duurzame inrichting van de omgeving meer en meer centraal staan. De toen gestarte programmatische samenwerking met de sectie milieu-maatschappij-wetenschappen opende nieuwe perspectieven op theorievorming die in het bijzonder zijn toegespitst op onderzoek naar verschillende (duurzame) modes of governance (Driessen & Spit, 2010; Hartmann & Driessen, 2014). In de laatste vijf jaar is de planologische theorieontwikkeling weliswaar vooral op toepassing gericht, in de opleiding komen veel meer theoretische planologische dilemma s centraal te staan. Dit zijn onder andere vragen naar een balans tussen flexibiliteit en rechtsbescherming en -zekerheid, de rol van het publiek in planologie, legitimiteitsvraagstukken en vragen over de rechtvaardigheid van planologische interventies. De Utrechtse theorieopvatting volgt daarmee steeds minder een bepaalde school van theorievorming, zoals collaboratieve planning of participatieve planning, maar tracht eerder een breed perspectief op het vakgebied neer te zetten. Daarbij wordt de ene keer meer geput uit een perspectief van het proces (Hartmann, 2012a), en de andere keer meer uit de context (Hartmann, 2012b; Hartmann & Needham, 2012). Het inhoudelijke object blijft in de traditie van de jaren negentig niet alleen overeind, het wordt ook verbreed van mainportont-
5 Jg. 48 / Nr. 1 / 2015 Theorie toepasbaar op praktijk: planologie in Utrecht P. 36 Klimaatadaptatie doet haar intrede in het planologisch onderzoek wikkeling tot corridorontwikkeling, zoals de corridor Rotterdam-Genua (Witte e.a., 2013). Daarnaast nestelen zich steeds meer vraagstukken op het gebied van duurzaamheid, zoals water, klimaat of bodemverontreiniging in het Utrechtse planologische onderzoek (Hartmann & Juepner, 2014). Praktijk en theorie Uit het voorgaande mag worden geconcludeerd dat voor de Utrechtse planologie het object van planologie, dikwijls verbonden met het onderzoek in de Utrechtse sociale geografie, uitgangspunt is geweest voor theorievorming. Die theorievorming is voornamelijk geïnspireerd door de institutionele benadering die al veel langer gangbaar was in de economie en de sociologie. Er is dan ook veel onderzoek verricht naar het ruimtelijk handelen van publieke- of private instellingen in de samenleving. Tot op de dag van vandaag is dat nog steeds prominent aanwezig en kleurt het in hoge mate de Utrechtse opvatting over ruimtelijke ordening. Wij mogen vaststellen dat Utrecht soms is meegegaan en soms vooruitgelopen is op trends in de planningstheorie (Boelens, 2010; Kreukels, 1985), waarbij tegelijkertijd altijd is vastgehouden aan het belang van het object. Kenmerkend voor het planologisch onderzoek blijft naar ons oordeel de wijze waarop theoretische inzichten toepasbaar gemaakt (kunnen) worden op problemen in de praktijken van ruimtelijke ordening. Daarbij is het minder relevant of het object nu economische thema s of duurzaamheidsthema s omvat. In het hedendaagse Utrechtse onderzoek wordt gezocht naar governance oplossingen die een antwoord geven op toenemende normativiteit, complexiteit en onzekerheid binnen planologische vraagstukken. In deze zoektocht worden
6 Jg. 48 / Nr. 1 / 2015 Thomas Hartmann en Tejo Spit P. 37 meerdere benaderingswijzen gehanteerd. Dit is nog eens weerspiegeld in het thema van het AESOP congres van 2014: From Control to Co-evolution dat onder leiding van Boelens in Utrecht plaatsvond. Thomas Hartmann (t.hartmann@uu.nl) is sinds 2010 universitair docent planningstheorie en coördinator van de masteropleiding Planologie aan de Universiteit Utrecht. Tejo Spit (T.J.M.Spit@uu.nl) is sinds 2002 hoogleraar Planologie aan de Universiteit Utrecht. Literatuur Bertolini, L. & T. Spit (1998) Cities on rails: The redevelopment of railway station areas, E&FN Spon, Londen Boelens, L. (2010) Theorizing practice and practicing theory: Outlines for an actor-relational-approach in planning, Planning Theory, jg. 9, nr. 1, p Boelens, L. (2011) Going beyond planners' dependencies: An actor-relational approach to Mainport Rotterdam, Town Planning Review, jg. 82, no. 5, p Boelens, L., T. Spit & B. Wissink (2006) Planning zonder overheid, een toekomst voor planning, 010, Rotterdam Dieleman, F.M., M.J. Dijst & T. Spit (1999) Planning the compact city: The Randstad Holland experience, European Planning Studies, jg. 7, nr. 5, p Docherty, I. (2000) Book Reviews: Cities on Rails: The Redevelopment of Railway Station Areas, Urban Studies, jg. 37, nr. 8, p Driessen, P.P.J., & T. Spit (2010) De bekostiging van klimaatadaptatie. Argumenten voor een legitieme balans van baten en lasten, Beleid en Maatschappij, jg. 37, nr. 1, p Hartmann, T. (2012a) Rationaliteiten in ruimtelijke planvorming: Een theoretisch perspectief op participatiemanagement vanuit de burger, Bestuurswetenschappen, jg. 66, nr. 6, p Hartmann, T. (2012b) Wicked problems and clumsy solutions: Planning as expectation management, Planning Theory, jg. 11, nr. 3, p Hartmann, T. & P.P.J. Driessen (2014) The Flood Risk Management Plan: Towards spatial water governance, Journal of Flood Risk Management, doi: / jfr Hartmann, T. & R. Juepner (2014) The Flood Risk Management Plan An essential step towards the institutionalization of a paradigm shift, International Journal of Water Governance, nr. 2, p Hartmann, T. & B. Needham (red.) (2012) Planning by law and property rights reconsidered, Ashgate, Farnham Kreukels, A.J.M. (1985) Planning als spiegel van de westerse samenleving, Beleid en Maatschappij, jg. 12, p Kreukels, A.M.J. & E. Wever (1998) North Sea ports in transition: Changing tides, Van Gorcum, Assen Logan, J.R. & H.L. Molotch (1987) Urban fortunes: The political economy of place, University of California Press, Berkeley Needham, B., P. te Raa, T. Spit & T.H. Zwanikken (2000) Kwaliteit, winst en risico: De invloed van het Vinex-onderhandelingsmodel op de programmatische ontwikkeling van Vinex-locaties, Radboud Universiteit Nijmegen Salet, W.G.M., A. Thornley & A.M.J. Kreukels (2003) Metropolitan governance and spatial planning: Comparative case studies of European city-regions, Spon Press, Londen en New York Spit, T. & Zoete, P.R. (2002) Gepland Nederland: Een inleiding in ruimtelijke ordening en planologie, Sdu uitgevers, Den Haag Spit, T., & Zoete P.R. (2009) Ruimtelijke ordening in Nederland: Een wetenschappelijke introductie in het vakgebied, Sdu uitgevers, Den Haag Witte, P. (2014) The corridor chronicles. Integrated perspectives on European transport corridor development, Eburon Academic Publishers, Delft Witte, P., F. van Oort, B. Wiegmans & T. Spit (2013) Capitalising on spatiality in european transport corridors, Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, jg. 104, nr. 4, p WRR (1990) Institutions and cities. The Dutch experience, WRR, Den Haag
Besturen in Europese grootsteden, een complex patchwork? Elke Devroe
Besturen in Europese grootsteden, een complex patchwork? Elke Devroe Telephone number: +31 (0)70 800 9375 E-Mail: e.devroe@cdh.leidenuniv.nl Faculty / Department: Faculteit Campus Den Haag, Instituut Bestuurskunde
Nadere informatieIntegrale planning van water, ruimte en resilience
1 Integrale van water, ruimte en resilience Dr Margo van den Brink Afdeling Planologie Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen Rijksuniversiteit Groningen 2 God schiep de wereld, behalve Nederland. Dat liet
Nadere informatieUniversiteit Leiden. John Kroes 12 mei 2017
Universiteit Leiden John Kroes 12 mei 2017 In Leiden en Den Haag Leiden Nederland Amsterdam Den Haag Eerste Universiteit van Nederland Opgericht door Willem van Oranje in 1575 Als beloning voor verzet
Nadere informatieVan Duurzame Wegen naar Duurzame Netwerken
Van Duurzame Wegen naar Duurzame Netwerken Symposium 10 jaar Samenwerking RWS-RuG Groningen, 22 november 2017 prof.dr. Jos Arts Hoogleraar milieu- en infrastructuurplanning, RUG Strategisch adviseur duurzame
Nadere informatieLocatiesynergie bepalend in stationsontwikkelingen
Locatiesynergie bepalend in stationsontwikkelingen ing. W. Dijkmans, s1656066 Dilemma s in de vastgoedsector F3, Individueel, week 7 Master Vastgoedkunde Oktober 2007 Colofon Gegevens onderwijsinstelling:
Nadere informatieWorkshop: Communicatieprocessen en de Nationale Omgevingsvisie (NOVI)
Workshop: Communicatieprocessen en de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) Angélique Boel en Katrin Bruchmann 28 juni 2019 Praktijkcongres: Omgevingswet voor communicatieprofessionals Praktijkcongres: Omgevingswet
Nadere informatieCertified Public Manager Program (CPM) voor Senior Public Controllers
Certified Public Manager Program (CPM) voor Senior Public Controllers The European professional practice qualification for public service leaders Inschrijving vóór 1 juli 2016 = 10% korting op inschrijvingskosten
Nadere informatiePlanhiërarchische oplossingen : een bron voor maatschappelijk verzet
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Planhiërarchische oplossingen : een bron voor maatschappelijk verzet van Baren, N.G.E. Link to publication Citation for published version (APA): van Baren, N. G.
Nadere informatieCollege- en tentamenrooster 2015-2016 Masteropleidingen ESL
College- en tentamenrooster 2015-2016 Masteropleidingen ESL De vakken zijn in dit rooster per blok in alfabetische volgorde opgenomen. BLOK 1 vaknaam/code dag van tot weken Comparative Law and Economics
Nadere informatieRegionale Integratieve Strategieën: wat valt er te leren uit andere Europese regio s? Marjolein Spaans en Wil Zonneveld
Regionale Integratieve Strategieën: wat valt er te leren uit andere Europese regio s? Marjolein Spaans en Wil Zonneveld Delft University of Technology Ruimteconferentie 2013 Challenge the future Opzet
Nadere informatieAISSR - Amsterdam Institute for Social Science Research Denken en handelen in ruimte en mobiliteit corridors
AISSR - Amsterdam Institute for Social Science Research Denken en handelen in ruimte en mobiliteit corridors L. Bertolini Opzet Wat? Waarom? Hoe? Onderzoek aan de UvA Ruimteconferentie 19 april 2011 2
Nadere informatieConferentie Netwerk Vrede, Veiligheid, en Ontwikkeling Donderdag 28 Mei 2009 Malietoren, Den Haag
Conferentie Netwerk Vrede, Veiligheid, en Ontwikkeling Donderdag 28 Mei 2009 Malietoren, Den Haag 09.00 9.30 uur Ontvangst 9.30 10.00 uur Welkomstwoord, kennismaking en openingwoord door dagvoorzitter
Nadere informatieVerbinden van Duurzame Steden
Verbinden van Duurzame Steden Managen van verwachtingen Jan Klinkenberg, Netwerkmanager VerDuS Startbijeenkomst URD2-projecten 11 oktober 2012 Programma vanmiddag 13.00-13.15 uur Introductie VerDuS 13.15-15.15
Nadere informatieResearch in Higher Professional Education: A staff perspective. Mw. D.M.E. Griffioen
Research in Higher Professional Education: A staff perspective. Mw. D.M.E. Griffioen This chapter is part of: Griffioen, D.M.E. (2013). Research in Higher Professional Education: A Staff Perspective. Chapter
Nadere informatieStand van de planologische theorie in Nederland
Stand van de planologische theorie in Nederland P. 84 Stand van de planologische theorie in Nederland Polders en dijken liggen ten grondslag aan de Nederlandse planningstraditie P. 85 Deze Rooilijn theoriespecial
Nadere informatieSustainable solutions from a multidisciplinary approach
Sustainable solutions from a multidisciplinary approach Infrastructures & Mobility Delft Research Initiatives Delft Research Initiatives Energie, Gezondheid, Infrastructuren & Mobiliteit, en Leefomgeving
Nadere informatieIntegrated Planning & Design in the Delta (IPDD)
Integrated Planning & Design in the Delta (IPDD) 28 november 2013 Integrated Planning & Design in the Delta (IPDD) Onderzoeksteam Maatschappelijke partners / klankbordgroep 2 Integrated Planning & Design
Nadere informatieThe Governance of Adaptation to Climate Change
The Governance of Adaptation to Climate Change Consortium governance of climate adaptation Samenstelling consortium Wageningen Universiteit Vrije Universiteit Erasmus Universiteit Universiteit Utrecht
Nadere informatieMASTERCLASS FINANCIEEL MANAGEMENT & BEDRIJFSVOERING IN DE PUBLIEKE SECTOR
PROFESSIONAL LEARNING & DEVELOPMENT EXECUTIVE EDUCATION MASTERCLASS FINANCIEEL MANAGEMENT & BEDRIJFSVOERING IN DE PUBLIEKE SECTOR MASTERCLASS FINANCIEEL MANAGEMENT & BEDRIJFSVOERING IN DE PUBLIEKE SECTOR
Nadere informatieDuiden, verbinden en vakmanschap
Effectieve managementstrategieën: Duiden, verbinden en vakmanschap www.divosa.nl Effectieve managementstrategieën: Duiden, verbinden en vakmanschap dr. Duco Bannink, Chris Goosen Het management van sociale
Nadere informatieDe praktische kant van academische vorming: academische vaardigheden
De praktische kant van academische vorming: academische vaardigheden Henk Donkers Sectie Geografie, planologie en milieu Faculteit der Managementwetenschappen Radboud Universiteit Nijmegen Uitgangspunten
Nadere informatieStructuur van Europese (Informele) Netwerken voor regio s en steden
Structuur van Europese (Informele) Netwerken voor regio s en steden Masterclass Europa, Kenniscentrum Vlaamse Steden, Module 2, Jan Maarten de Vet, ECORYS, 14 december 2009 Vooraf Europese netwerken voor
Nadere informatieDe complexiteit van de grootstad: een stad is geen land. De complexiteit van de grootstad: een stad is geen land
De complexiteit van de grootstad: een stad is geen land Eric Corijn Vrije Universiteit Brussel BEOstudiedag- Brussel 16.03.2012 De complexiteit van de grootstad: een stad is geen land Eric Corijn Vrije
Nadere informatieBachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal
Vakbeschrijvingen derde jaar EBM: In het derde jaar volg je enkele verdiepende vakken, schrijf je de bachelorscriptie en heb je een vrije keuzeruimte. Je kunt deze ruimte invullen met keuzevakken (o.a.
Nadere informatieStrategisch sturen in stedelijke gebiedsontwikkeling MCD. master city developer
Strategisch sturen in stedelijke gebiedsontwikkeling MCD master city developer Ontwikkel een eigen visie Werk je in stedelijke gebiedsontwikkeling of herstructurering dan is de MCD opleiding voor jou een
Nadere informatieJg. 49 / Nr. 5 / 2016 Instituties in nieuwe vormen van planning. Melika Levelt en Leonie Janssen-Jansen
Jg. 49 / Nr. 5 / 2016 Instituties in nieuwe vormen van planning P. 368 Melika Levelt en Leonie Janssen-Jansen Instituties in nieuwe vormen van planning Jg. 49 / Nr. 5 / 2016 Melika Levelt en Leonie Janssen-Jansen
Nadere informatieStand van zaken van de Smart City -dynamiek in België: een kwantitatieve barometer
Stand van zaken van de Smart City -dynamiek in België: een kwantitatieve barometer AUTEURS Jonathan Desdemoustier, onderzoeker-doctorandus, Smart City Institute, HEC-Liège, Universiteit van Luik (België)
Nadere informatieOverzicht schriftelijke tentamens masters ESL
Overzicht schriftelijke tentamens masters ESL 2017-2018 Blok 1 Dutch Law and Dutch Legal Culture in a Comparative Per RL25 T 31-10-2017 9:30 12:30 HT 27-6-2018 18:30 21:30 English Legal Terminology RM93
Nadere informatiePUBLIEKE LEZING (in het Engels) π Woensdag 7 december 2011 π Universiteit Antwerpen π Hof van Liere VOLUNTEERING
PUBLIEKE LEZING (in het Engels) π Woensdag 7 december 2011 π Universiteit Antwerpen π Hof van Liere VOLUNTEERING Het Universitair Centrum Sint-Ignatius Antwerpen (ucsia) organiseert in samenwerking met
Nadere informatieGrootschaligheid als uitdaging
Professioneel artikel Grootschaligheid als uitdaging M.G.A. Plomp Journal of Chain-computerisation Information Exchange for Chain Co-operation 2012 Volume 3, Art. #3 Ontvangen: 8 november 2012 Geaccepteerd:
Nadere informatieSamen leren leven: Wereldbeelden in perspectief
Samen leren leven: Wereldbeelden in perspectief Ph.D.; Onderzoeker, auteur, sociaal ondernemer www.annickdewitt.com annick@annickdewitt.com In deze presentatie I Het ideaal: Samen leren leven II De condities:
Nadere informatieBESTUURSKUNDE DYNAMIEK VAN BESTUREN
BESTUURSKUNDE DYNAMIEK VAN BESTUREN WAT IS BESTUURSKUNDE? Centraal object van studie: De werking en inrichting van het openbaar bestuur in relatie tot zijn omgeving 2 MASTERDAG 2014 VIER VARIANTEN > Dynamiek
Nadere informatiePolitieke legitimiteit
Politieke legitimiteit Op het snijvlak van wetenschap en samenleving Geerten Waling De Responsieve Rechtsstaat, 22 september 2016 Bij ons leer je de wereld kennen 1 Routeplanner Even voorstellen Wat is
Nadere informatiePerspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid. Jaar van de Ruimte VvG congres 12 november Nathalie Harrems
Perspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid Jaar van de Ruimte 2015 VvG congres 12 november 2014 Nathalie Harrems Directie Ruimtelijke Ontwikkeling Wat is er aan de hand? Tijdperk van de
Nadere informatieDoelen. Leergebieden
1 Doelen KENNEN & KUNNEN SAMENHANG BALANS OVERLADENHEID EIGEN RUIMTE Leergebieden 2 Ontwikkelproces 125 18 9 ONTWIKKELTEAMS 84 ONTWIKKELSCHOLEN Randvoorwaarden Het ontwikkelteam richt zich op: kerncurriculum:
Nadere informatieOverzicht curriculum VU
Overzicht curriculum VU Opbouw van de opleiding Ter realisatie van de gedefinieerde eindkwalificaties biedt de VU een daarbij passend samenhangend onderwijsprogramma aan. Het onderwijsprogramma bestaat
Nadere informatieJg. 47 / Nr. 3 / 2014 Overheid moet anders werken voor duurzame bereikbaarheid P. 196
Jg. 47 / Nr. 3 / 2014 Overheid moet anders werken voor duurzame bereikbaarheid P. 196 Overheid moet anders werken voor duurzame bereikbaarheid Luca Bertolini Jg. 47 / Nr. 3 / 2014 Luca Bertolini P. 197
Nadere informatieThe Politics of Innovation in Public Transport
The Politics of Innovation in Public Transport Issues, Settings and Displacements De politiek van innovatie in het openbaar vervoer Issues, settings en verplaatsingen (met een samenvatting in het Nederlands)
Nadere informatieCitation for published version (APA): Boot, A. W. A. (2004). Management en Organisatie: wat nu? Tijdschrift voor het Economisch Onderwijs, 2,
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Management en Organisatie: wat nu? Boot, A.W.A. Published in: Tijdschrift voor het Economisch Onderwijs Link to publication Citation for published version (APA):
Nadere informatieCURSUS STRATEGISCH HUMAN RESOURCE MANAGEMENT VOOR DOCENTEN HRM AAN NEDERLANDSE HOGESCHOLEN
CURSUS STRATEGISCH HUMAN RESOURCE MANAGEMENT VOOR DOCENTEN HRM AAN NEDERLANDSE HOGESCHOLEN Faculteit Recht, Economie, Bestuur & Organisatie (REBO) Departement Bestuurs- & Organisatiewetenschap (USBO) Universiteit
Nadere informatiePublic Administration Arbeidsmarkt
Public Administration Maar liefst 33 masters staan voor je klaar als je je bachelor politicologie, bestuurskunde of internationale betrekkingen hebt gehaald. Maak daar maar eens een keuze uit. Ga je voor
Nadere informatieAfstudeerrichting stadsgeografie Fenne Pinkster
Afstudeerrichting stadsgeografie Fenne Pinkster Programma: - Basisspecialisatievak - Vervolgspecialisaties en keuzevakken - Scriptieprojecten & scripties - Arbeidsmarktpertspectief Basisspecialisatievak
Nadere informatieWat is de rol van bestuurders bij MVI
Wat is de rol van bestuurders bij MVI 14 December 2017 Waar is dit? Palm Islands, Dubai Waarom is MVI van belang? Impact! De uitdaging van duurzame transities The challenge we are facing today is to manage
Nadere informatieIs het nu (a)sociaal ondernemen of ondernemen?
Enkele bedenkingen ter gelegenheid van 20 jaar VERSO Marc Jegers Overzicht Ondernemen/onderneming (Meng)vormen Hiërarchische hybriditeit (Geen) winst = sociaal? Management = management = management = Voorbeeld
Nadere informatiePDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/43233
Nadere informatieKennisintermezzo: Co-makership in de regio. Onderwijs Eenheid: Perspectieven op beroepsonderwijs 1 - onderwijs & arbeid
Kennisintermezzo: Co-makership in de regio Onderwijs Eenheid: Perspectieven op beroepsonderwijs 1 - onderwijs & arbeid Regio is de sleutel Rol regio? (WRR-rapport nr. 90) De koppeling in hbo tussen opleiding
Nadere informatiemastertrack Governance & Law in Digital Society
Bijlage 2 Samenvatting aanvraag nevenvestiging mastertrack Governance & Law in Digital Society Faculteit Rechtsgeleerdheid Campus Fryslân 1 Opmerking vooraf Mocht u de voorkeur geven aan openbaarmaking
Nadere informatieUitnodiging. Democratie in crisistijd: vernieuwing of verval? Donderdag 20 juni Slotcongres van het NWO-onderzoeksprogramma Omstreden Democratie
Uitnodiging Democratie in crisistijd: vernieuwing of verval? Donderdag 20 juni 2013 Slotcongres van het NWO-onderzoeksprogramma Omstreden Democratie Hoezo democratie?! Onze democratische rechtsstaat lijkt
Nadere informatieTentamen rooster / Exam Schedule
Tentamen rooster / Exam Schedule 2016-2017 Er kunnen geen rechten worden ontleend aan dit rooster. Er kunnen door omstandigheden wijzigingen optreden. Deze versie is gepubliceerd op 14 februari 2017. Let
Nadere informatieAanbieden notitie A16 corridor en Rotterdam University Business District. De VVD, CDA en Leefbaar Rotterdam verzoeken het college daarom:
Verzoek VVD, CDA en Leefbaar Rotterdam Aanbieden notitie A16 corridor en Rotterdam University Business District De A16 is voor de Metropoolregio en de Randstad een belangrijke verbinding met Antwerpen,
Nadere informatieSCRIPTS: Mobiliteitsdiensten voor toekomst Beginnend in heden. Prof. Dr. Henk Meurs, Radboud Universiteit
SCRIPTS: Mobiliteitsdiensten voor toekomst Beginnend in heden Prof. Dr. Henk Meurs, Radboud Universiteit Innovaties in verkeer en vervoer SURF: Smart Urban Regions of the Future (SURF) - Vanuit onder meer:
Nadere informatieDe Verdeelde Triomf. Ateliersessie Trek naar de Stad Provincie Flevoland, Lelystad. 23 maart 2016 Dr. Otto #verdeeldetriomf
De Verdeelde Triomf Ateliersessie Trek naar de Stad Provincie Flevoland, Lelystad 23 maart 2016 Dr. Otto Raspe 1 @ottoraspe #verdeeldetriomf Trends in de regionale economie http://www.pbl.nl/sites/default/files/cms/publicaties/pbl_2014_trendsin-de-regionale-economie_1374.pdf
Nadere informatieMaster of Science in het Sociaal Werk en Sociaal Beleid. Faculteit Sociale Wetenschappen
Master of Science in het Sociaal Werk en Sociaal Beleid Faculteit Sociale Wetenschappen Inhoud & achtergrond Sociaal Werk & Sociaal Beleid Internationale definitie van sociaal werk: Social work is a practice-based
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/33081 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/33081 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Stettina, Christoph Johann Title: Governance of innovation project management
Nadere informatieBSc Tourism. De volgende presentatie start hier om 9:30 uur
BSc Tourism De volgende presentatie start hier om 9:30 uur waarom? academische studie van toerisme Toerisme in cijfers Toerisme in cijfers Toerisme in cijfers Nederland 35 miljard bestedingen 3% Bruto
Nadere informatieVvg. Kansen zien, kansen pakken! Leven in de stad van de toekomst. 13 november 2013
Kansen zien, kansen pakken! Vvg 13 november 2013 Leven in de stad van de toekomst Louis Bekker City Account Manager Programma manager Onderwijs (PO/MO) Smart Concurrentie Leefbaar Groen Samenwerking Onze
Nadere informatieSamenvatting. Adviesaanvraag
Samenvatting Adviesaanvraag De afgelopen decennia is de omvang en het maatschappelijk belang van toezicht op de gezondheidszorg gegroeid. De introductie van marktwerking, de privatisering en de toenemende
Nadere informatieMAATSCHAPPELIJKE IMPACT IN FIELDLABS: ERVARINGEN UIT AMSTERDAM
MAATSCHAPPELIJKE IMPACT IN FIELDLABS: ERVARINGEN UIT AMSTERDAM Stan Majoor lector en directeur Speerpunt Urban Management Marie Morel onderzoeker Speerpunt Urban Management CREATING TOMORROW 1 LOKALE AANPAK
Nadere informatieEindkwalificaties van de bacheloropleiding Geschiedenis
Eindkwalificaties van de bacheloropleiding Geschiedenis Afgestudeerden van de opleiding hebben de onderstaande eindkwalificaties bereikt: I. Kennis Basiskennis en inzicht: 1. kennis van en inzicht in het
Nadere informatieBSc Tourism. René van der Duim en Martijn van Santen
BSc Tourism René van der Duim en Martijn van Santen waarom? academische studie van toerisme Toerisme in cijfers meer dan een miljard internationale toeristische aankomsten wereldwijd Toerisme in cijfers
Nadere informatieG. Allaert, University Ghent Urban & Regional Economy and Planning
G. Allaert, University Ghent Urban & Regional Economy and Planning The Benelux Center region in the Hamburg-Le Havre Range Legend: golden triangle corridor large consumer market industrial mainport
Nadere informatie4.4 Methode Bevindingen Conclusie 70 Literatuur 72
Inhoud Voorwoord 5 1 Publiek-Private Samenwerking: krachten bundelen of met het publieke belang aan de haal? 13 Maurits Sanders 1.1 Inleiding 13 1.2 Vooruitwijzing 15 Literatuur 16 2 Publiek-Private Samenwerking:
Nadere informatieHet bevorderen van een integrale en duurzame stedelijke en regionale ontwikkeling: beleid en instrumenten
Het bevorderen van een integrale en duurzame stedelijke en regionale ontwikkeling: beleid en instrumenten Koos van Dijken Platform31 6-2014 - Rotterdam, 17- Inleiding Beleidsontwikkeling Het Reference
Nadere informatieBeter groen. naar een kwaliteitsimpuls voor recreatiegebieden in Zuid-Holland. provinciaal adviseur ruimtelijke kwaliteit in zuid-holland
Beter groen naar een kwaliteitsimpuls voor recreatiegebieden in Zuid-Holland provinciaal adviseur ruimtelijke kwaliteit in zuid-holland Beter groen. Naar een kwaliteitsimpuls voor recreatiegebieden in
Nadere informatieJAARSCHEMA MASTER EMMW Afstudeerrichting Economie
Afstudeerrichting Economie Advanced Methods for Applied Economic Research Microeconomics for Urban, Transport and Environmental Policy OF Micro Economics and Methods OF Public Economics and Policy Kies
Nadere informatieVoorwoord. Erik Sterk Guido Walraven
Voorwoord Erik Sterk Guido Walraven Ondernemende burgers in lokale gemeenschappen kunnen sociale, economische en ecologische impact hebben, zo is de laatste jaren steeds duidelijker geworden. De verschillende
Nadere informatieVooraanmeldingen per instelling voor Bachelor Opleidingen (1e jrs) Bachelor vooraanmeldingen per instelling
Vooraanmeldingen per instelling voor Bachelor Opleidingen (1e jrs) Bachelor vooraanmeldingen per instelling Aantal week 12 Verschil 213 tov. 212 21 3 211 aantal % Radboud Universiteit Nijmegen 225 221
Nadere informatieopleidingsaanbod Ba Architectuur Andere bachelors - Prof bachelors (via schakelprogramma s) - Acad bachelors (via voorbereidingsprogramma s)
opleidingsaanbod VBP Ma INTERIEURarchitectuur [INTERIEURARCHITECT] Ba Architectuur VBP Ma Architectuur [ARCHITECT] Internationale Ma Architectuur (ENG) [ARCHITECT] Ma Stedenbouw & Ruimtelijke Planning
Nadere informatieBEOORDELINGSFORMULIER
Faculteit Geesteswetenschappen Versie maart 2015 BEOORDELINGSFORMULIER MASTER SCRIPTIES Eerste en tweede beoordelaar vullen het beoordelingsformulier onafhankelijk van elkaar in. Het eindcijfer wordt in
Nadere informatieHogeschool Utrecht Lectoraat Crossmediale communicatie in het @reintjanrenes
www.publab.hu.nl Hogeschool Utrecht Lectoraat Crossmediale communicatie in het publieke domein drs. Danielle van Wallinga drs. Karen Bosch dr. Reint Jan Renes danielle.vanwallinga@hu.nl karen.bosch@hu.nl
Nadere informatieOptimaliseren van Impact door Alfa- en Gammawetenschappen Aantonen en stimuleren van Societal Impact in synergie met andere wetenschappen
Optimaliseren van Impact door Alfa- en Gammawetenschappen Aantonen en stimuleren van Societal Impact in synergie met andere wetenschappen Welkom bij het programmaonderdeel: Duurzaamheid & Circulaire Economie
Nadere informatieOPLEIDINGSSPECIFIEKE EISEN AAN DE VOLGORDE VAN DE CURSUSSEN
OPLEIDINGSSPECIFIEKE EISEN AAN DE VOLGORDE VAN DE CURSUSSEN NB. Voor de volledige pre-masterprogramma s, zie OER Master Opleidingsspecifiek Pre-master Business Administration Max. 30 EC uit het pre-masterprogramma
Nadere informatieDe Toekomst van het Nederlands Verdienmodel
De Toekomst van het Nederlands Verdienmodel prof.dr. Hans Strikwerda Met reviews door: prof. dr. Arnoud Boot mr. drs. Atzo Nicolaï drs. Michiel Muller prof. dr. Eric Claassen dr. René Kuijten prof. dr.
Nadere informatieStelling 1. Voor transities en duurzaamheid is het nodig iedereen mee te nemen
Stelling 1 Voor transities en duurzaamheid is het nodig iedereen mee te nemen Stelling 2 Om maatschappelijke doelen te realiseren is beleid en management nodig Stelling 3 Programmamanagement is niet geschikt
Nadere informatieAPPENDIX: Total number of students per programme and specialisation
APPENDIX: Total number of students per programme and specialisation Table 1: Total number of students (primary registrations) per bachelor s programme and specialisation Bachelor s Programmes 2016 2017
Nadere informatieKENNIS OF VAARDIGHEDEN, EEN SCHIJNDISCUSSIE
KENNIS OF VAARDIGHEDEN, EEN SCHIJNDISCUSSIE J.M. Praamsma Universiteit Utrecht 2000 In Geografie Educatief eerste kwartaal van dit jaar is een oude discussie nieuw leven ingeblazen: moet de aardrijkskundeles
Nadere informatieHerbestemming in het onderwijs
Herbestemming in het onderwijs Overzicht opleidingen e s- f een sch 'Logo omgeving derden' op witte achtergrond 'Logo omgeving derden' op gekleurde of fotografisch achtergrond r oed alleen Uitzondering;
Nadere informatieDe toekomst van de rijksdienst
De toekomst van de rijksdienst als onderdeel van een multi-level governance systeem C.F. van den Berg casparvandenberg@gmail.com Centrum voor Publieke Sectorhervormingen Bestuurskunde Universiteit Leiden
Nadere informatieOverzicht opleidingen
Overzicht opleidingen Stand van zaken oktober 2013 Opleiding Onderwijsinstelling Deeltijd Voltijd Duur Kosten Overig Leegstand Post-MA NRP Academie (transformatie) NRP, ism TU Delft, Nyenrode en Hogeschool
Nadere informatieDe Leerstoel Grondslagen van het Maatschappelijk Werk
De Leerstoel Grondslagen van het Maatschappelijk Werk Hans van Ewijk Bijzonder Hoogleraar Grondslagen van het Maatschaappelijk Werk Lector Sociaal Werk Theorie (Hogeschool Utrecht) Marie Kamphuis (1908
Nadere informatieEnterprise Architectuur. een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente?
Enterprise Architectuur een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente? Wie zijn we? > Frederik Baert Director Professional Services ICT @frederikbaert feb@ferranti.be Werkt aan een Master
Nadere informatieFunding & value capturing:
Funding & value capturing: Innovatieve instrumenten voor de finance & governance van knooppuntontwikkeling Dr. Sander Lenferink Institute for Management Research 28 maart 2014 Achtergrond: Value capturing
Nadere informatieMapping & Gaming: Analyse en ontwerpend onderzoek met studenten, demonstratie spel op de Maptable
Mapping & Gaming: Analyse en ontwerpend onderzoek met studenten, demonstratie spel op de Maptable Foto (Carton): Rob Schoon van gemeente Nijmegen rond zijn Maptable met studenten planologie in ontwerpworkshop
Nadere informatieProgramma Open dag Tilburg University Zaterdag 8 oktober 2016 Toelichting en overzicht
Programma Open dag Tilburg University Zaterdag 8 oktober 2016 Toelichting en overzicht Toelichting programmaonderdelen Informatiesessie Kennismakingscollege Minicollege Campus Tour Sports Center Tour Q&A
Nadere informatieHet Ontwikkelteam Digitale geletterdheid geeft de volgende omschrijving aan het begrip digitale technologie:
BIJGESTELDE VISIE OP HET LEERGEBIED DIGITALE GELETTERDHEID Digitale geletterdheid is van belang voor leerlingen om toegang te krijgen tot informatie en om actief te kunnen deelnemen aan de hedendaagse
Nadere informatieVerslag van het Symposium 'Nut en Nadeel van Geschiedenisonderwijs: aanzetten voor een nieuw curriculum' 8 juni 2018 in Amsterdam
Verslag van het Symposium 'Nut en Nadeel van Geschiedenisonderwijs: aanzetten voor een nieuw curriculum' 8 juni 2018 in Amsterdam Aanleiding voor het symposium Onder de vlag van Curriculum.nu buigen in
Nadere informatiePlanning futures. Workshop Interactie tussen GEO- ICT en Ruimtelijke Planning in de praktijk. 12 juni maart 2008 Wageningen Universiteit
Planning futures Workshop Interactie tussen GEO- ICT en Ruimtelijke Planning in de praktijk 12 juni maart 2008 Wageningen Universiteit De toekomst komt vanzelf De ongekende wederzijdse aantrekkelijkheid
Nadere informatieOud maar niet out. Denken en doen met de Oudheid vandaag. 95180_Oud maar niet out_vw.indd 1 13/03/12 10:24
Oud maar niet out Denken en doen met de Oudheid vandaag 95180_Oud maar niet out_vw.indd 1 13/03/12 10:24 95180_Oud maar niet out_vw.indd 2 13/03/12 10:24 Oud maar niet out Denken en doen met de oudheid
Nadere informatieGoudzwaard School of Fair and Green Economics 1
Goudzwaard School of Fair and Green Economics 1 Comité van Aanbeveling: Prof. Dr. H.H.F. (Herman) Wijffels, hoogleraar duurzaamheid en maatschappelijke verandering (Universiteit Utrecht) en oprichter Sustainable
Nadere informatieStedelijke inrichting / gezondheid / geluid
NSG - themabijeenkomst Geluidaanpak in gemeenten Stedelijke inrichting / gezondheid / geluid 2 december 2014 Jan Meijdam Inhoud! Geluid als maatschappelijk thema! Geluid en gezondheid / gezonde leefomgeving!
Nadere informatieDe slachtoffers"-richtlijn
CENTRE FOR EUROPEAN CONSTITUTIONAL LAW THEMISTOKLES AND DIMITRIS TSATSOS FOUNDATION De slachtoffers"-richtlijn De bescherming van slachtoffers voorafgaand, tijdens en na strafproces staat bovenaan de agenda
Nadere informatie* * Europese Stichting tot verbetering van de levens- en arbeidsomstandigheden. van. arbeidsrecht. arbeidsverhoudingen
m * * Europese Stichting tot verbetering van de levens- en arbeidsomstandigheden L E X I C O N van arbeidsrecht en arbeidsverhoudingen ** k EUR op ir EUROPESE STICHTING TOT VERBETERING VAN DE LEVENS- EN
Nadere informatieNOVI-perspectiefgebied Utrecht, Gezond Stedelijk Leven voor Iedereen
NOVI-perspectiefgebied Utrecht, Gezond Stedelijk Leven voor Iedereen Het gebied Utrecht, Gezond Stedelijk Leven voor Iedereen heeft betrekking op de band in de stad Utrecht vanaf A12-zone, via Merwedekanaal
Nadere informatieProfiel leden Stichtingsbestuur, Algemeen
MEMO Aan: Van: Voorzitter Stichtingsbestuur Legal Affairs Datum: 28 maart 2014 Onderwerp: Profielschetsen SB, Concept 3 Voor de invulling van de toezichthoudende functie van het Stichtingsbestuur van TiU
Nadere informatieQ1 Aan welke universiteit werkt u?meerdere antwoorden mogelijk
Q1 Aan welke universiteit werkt u?meerdere antwoorden mogelijk Beantwoord: 2.006 Overgeslagen: 210 Universiteit van Amsterdam Vrije universiteit... Universiteit Leiden Erasmus Universiteit Universiteit
Nadere informatieJAARSCHEMA MASTER EMMW
Afstudeerrichting Economie Kies Variant 1 of Variant 2 Variant 1: Applied Praktijk 1 (6 Praktijk 2 (9 Intermediate Micoreconomics (3 Microeconomics (3 Advanced Microeconomics (3 Variant 2: Public Economics
Nadere informatiePrivaat-gestuurde Gebiedstransformaties. Dr ir Erwin Heurkens Masterclass PPS bij Stedelijke Transformaties, Rotterdam, 8 Februari 2018
Privaat-gestuurde Gebiedstransformaties Dr ir Erwin Heurkens Masterclass PPS bij Stedelijke Transformaties, Rotterdam, 8 Februari 2018 1 Content Privaat-gestuurde gebiedsontwikkeling Lessen uit internationale
Nadere informatieBestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Bestuurskunde - 2013-2014
Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2013-2014 I In het premasterprogramma Bestuurskunde staat het aanleren van
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting De Protestantse Kerk in Nederland (PKN) onderhoudt middels de organisaties Kerk in Actie (KiA) en ICCO Alliantie contacten met partners in Brazilië. Deze studie verkent de onderhandelingen
Nadere informatieLokale sociale innovatie: een kijk vanuit de marges van overheid en markt
Lokale sociale innovatie: een kijk vanuit de marges van overheid en markt Stijn Oosterlynck Centrum OASeS Departement Sociologie Universiteit Antwerpen Observatie #1: lokale sociale innovatie sinds 1970s
Nadere informatie