Preventie!van!(v)echtscheiding!

Transcriptie

1 Preventievan(v)echtscheiding Ouderschapenkindvoorop. OmdathetMOETénomdathetKAN. MariekeZon,MetaHermandeGroot,MarnixHoppener 19november2016

2 Waarom Iederekindwordtgeborenmethetpotentieelomzichteontwikkelentoteen volwaardigmens. Daarbijhebbenzijminimaaltweevolwassenhechtingsfigurennodig. Hunprimaireenmeestvoordehandliggendehechtingsfigurenzijndeouders. Zonderdezevanzelfsprekendehechtinglooptdeontwikkelingvaneenkindgevaar. Indejongelevensjarenwordendenormen,waardenenovertuigingengevormd. Diezijnnietalleensturendmaartevensbepalendvoorhetgedragopdekorteen langeretermijnvaniedersleven. Dekindertijdenjeugdzijnde windowofopportunity omuittegroeientoteen vrolijkenveerkrachtigmens. Hetouderschapwaarborgtde importantlifeskills (fysiek,emotioneelensociaal) omkinderenblij,lekkerinhunvelenveerkrachtigdoorhetleventelatengaan. Hetontwikkelenvan(zelf)vertrouwen,(zelf)verbindingen (eigen)verantwoordelijkheidzijndaarbijnoodzakelijkomteleren dealen metde uitdagingendathetlevensowiesoinpettoheeft. Ditishetfundamentvooriedermens. Hetfundamentmetalsbelangrijksteingrediënt:dehechtingtussenoudersenkind. Metdaarbijtevensalsgrootstegevaar:verwijdering. Hechting*is*onze*belangrijkste*bron,* *verwijdering*onze*grootste*angst. * Echtscheidingisvandaagdedagdegrootstedreigingtotverwijderingvankinderen methunouders. Hieroponsantwoord. 2

3 Wijwetendatscheidenandersmoeténbeterkan. Oudersinechtscheidingzijnkwetsbaar(emotioneel,fysiek,sociaal, financieel,maatschappelijk)enhebbenrechtomvolgenseenveiligprotocol tewordenondersteunddooreenexpertteamvangoedopgeleide deskundigen. Kinderenondervindenminderschadevandescheidingvanhunouders,door henbuitendeechtelijkeenjuridischeproceduretehoudenenhen tegelijkertijdveerkrachtigtemaken. Ouderszijnexpartnersenvisaversa. Omdezetwee petten tescheidenisbegeleidingdooreenexpertteamvan eenscheidingsadvocaatmediatoréneenkindouderdeskundige noodzakelijk. Eenhuwelijkiseensysteemeneenechtscheidingleidttoteennieuw systeemmetallebetrokkeneninkaart. Samenwerkingtussendeskundigenisessentieelomescalatietussenex partnersen/ofverwijderingtussenouderenkindtevoorkomen. Doordekortelijnen,onderlingoverlegenproactievesamenwerkingwordt eenechtscheiding,menselijker,snellerenheeftminderschadeenkostenop dekorteenlangeretermijn. Preventieisessentieel;ommensenbewusttemakenvanwatliefdeisenwat hetouderschapbetekent. Meteenechtscheidingalslifeeventdatiedereenkanoverkomenenwaar iedereenuiteindelijkmeekandealen.mitsereengoedeendeskundige begeleidingisvoorallebetrokkenen. Gebruikteterminologie Menseninscheidingwordenaangeduidalsexpartnersen/ofouders. Scheiden=echtscheidingenuiteengaannasamenwonenofgeregistreerd partnerschap.ditgeldtzowelvoorman/vrouw,man/manenvrouw/vrouwrelaties. 3

4 Figuur1.Schematischoverzichtvande6levensfasen 4

5 Aanbevelingenenoplossingsrichtingperlevensfase. Omhetmaatschappelijkprobleemvaneen(v)scheidingstructureelaantepakkenis hetnoodzakelijkomhetgeheleprocesvanvoorderelatietotnadescheidingin kaarttebrengen. Daarbijwordtzoweloptimalepreventiealsnazorgingezetomreductie,bijsturingen levenslangeschadebijzoweloudersalskinderentevoorkomen. Hetonderhavigeplanvolgthetkindinzijn/haarlevenengaatuitvanvijflevensfasen (figuur1). Perfasewordenaanbevelingengedaanomtotdejuisteoplossingtekomen. Levensfase Oplossingsrichting/aanbevelingen 1. Jeugd,kenjezelf 1.1Preventie 2. Liefde,kenookdeander 2.1Dekinderwensmeenemenin huwelijksvoorwaarden/samenlevingsovereenkomst, partnerschapsvoorwaarden. 3.1Informatie,tijdigebegeleiding,doorbreken taboe,voorkomenescalatie. 3. Gezin,beginnende irritaties 4. Escalatie,scheiding 4.1Kinderenblijvenbuitenscheiding,veerkrachtig maken. 4.2Alleendaartoeopgeleideexpertsmogen echtscheidingenbegeleiden. 4.3Expertteam:Scheidingsadvocaatmediatoren Kindouderdeskundigewerkensamen,actieve socialekaart,tweepettengescheiden. 4.4Proceduresnellerengoedkoper. 5. Postrelationeel 5.1Samengesteldgezinbegeleideneninformeren. ouderschap 5.2Proceduresalimentatie,ouderschap,etc. volgensplansub4,stroomschemabijlage2. Bijlage1iseenstroomdiagramdatdehuidigegerechtelijkeprocedureweergeeftenwaaruit blijktwatdepuntenvanzorgindehuidigesituatiezijn. Bijlage2iseenstroomdiagramwaarinhetonderhavigeplanisuitgewerkt,waarindepunten vanzorgzijnverwerktenomgezetnaareenalternatiefideevoorhetscheidingsproces. Bijlage3geeftdepuntenvanzorgendeoplossingsrichtingschematischweer.Hieronder wordendezepuntenvanzorgendebijbehorendeaanbevelingennadertoegelicht. Tenslottewordtaandachtbesteedaanbesparingvankostenenvoorwiensrekening diezoudenmoetenkomen,gevolgddooreenafsluitendeconclusie. 5

6 DEVIJFBELANGIJKEFASEN Fase1.Jeugd,kenjezelf In*de*levensloop*van*mensen*zijn*kinderjaren*als*bergen** waaruit*de*rivier*van*het*leven*haar*begin,* *haar*loop*en*haar*richting*neemt. Janus*Korzcak PreventieEducatie Bijdegeboorteisdehardeschijfvaneenkindleeg. Indejongelevensjarenwordendewaardenenovertuigingengevormddiegedragop latereleeftijdsturen. Dejongejarenisdewindowofopportunity'omuittegroeientoteenvrolijken veerkrachtigmens.hetactiefondersteunenvandie'importantlifeskills'(fysiek, emotioneelensociaal)isdaaromvanbelangomkinderenblijenlekkerinhunvel doorhetleventelatengaan. Hetontwikkelenvan(zelf)vertrouwenenverantwoordelijkheidzijndaarbij noodzakelijkomtelerendealenmetdeuitdagingendiehetlevenbiedt. Dekeerzijdevandezemooieencrucialeontwikkelfasemaakthaartevensfragiel. Eenlifeeventopjongeleeftijdveroorzaaktblijvendeschade. Hechting*is*de*levenswortel*van*ieder*mens. * Iederkinddatbewustofonbewust,fysiekofmentaal,ééncentimetervanzijneigen padafgeduwdwordt,isopvolwassenleeftijdkilometersdewegkwijt. Eenscheidingiszo'nlifeevent.Preventieisdaaromnoodzakelijk. Hetisvanbelangdateenkindzichveilighechtaanbeideouders. Alseenkindzichzelfleertkennenineenveiligeomgeving,wordthetveerkrachtig. Omeenveiligehechting,veerkrachtengoedecommunicatievaardighedente bereiken,hebbenkinderennaasthunoudersmentorennodigzoalshundocenten, dementoren/ofvertrouwenspersoonopschool,grootouders,vriendenenfamilie vanhunouders.uitonderzoekvanaugeoblijktdatdesteunvanleerkrachtenen andereprofessionalsvoorkinderendiethuisveelstressmeemakeneengroot verschilkanbetekenen

7 You*need*a*whole*village*to*raise*a*child. * Hetverdientaanbevelingeducatieteontwikkelenopdevolgendegebieden: intermenselijkepositievecommunicatie liefdeslessen veerkracht debatteren(beargumenteren) verbinding lessenoveremotiesenzelfreflectie talentontwikkelingengrowthmindset 2 Eenbelangrijkesignaleringsfunctiewanneererietsnietinordeblijkttezijnbijeen kindligtnaastdeouders,bijhetconsultatiebureau,dehuisarts,docentenen mentoren. Inhunopleidingdientaandezesignaleringsfunctieendeconsequentiesdaarvan aandachttewordenbesteed.eenvroegesignaleringenaansluitendgoede doorverwijzingzorgtervoordatereenhoopleedbespaardkanworden. Fase2.Liefde,gezin. Kinderwensopvoorhandmeenemen:Ouderschapsbelofte Bijhetaangaanvaneenrelatieishetbelangrijkomelkaarenelkaarsachtergrondte kennenentesnappenvoorjeinhethuwelijksbootjestaptofsameneengezinsticht. Leer*eerst*de*ander*kennen*voordat*je* *een*nieuw*leven*op*de*wereld*zet. * Ommensenhiervanmeerbewusttelatenwordenispreventieveinformatienodig doormiddelvaninformatievegesprekkenbijconsultatiebureaus,deverloskundige endezwangerschapsgym.enaansluitendbijdenotarisendeambtenaarvande burgerlijkestandwaarbijaangiftewordtgedaan.* Enerdientopgroteschaalcampagnetewordengevoerd: Hoebabyproofbenjesamen? 3 Hetbewustzijnvanhetnatuurlijkouderschapspotentieelisessentieelvooriedere ouderenvoordeontwikkelingvaneenkind SIEeenzaamheidcampagnedeel1https:// SIEeenzaamheidcampagnedeel2: 7

8 Fase3.Gezin:beginnendeirritatiesenproblemenondervangen Bewustwording,hetdoorbrekenvanhettaboeentijdigebegeleiding Iedermensdieinzijnjeugdzichgoedheeftlerenhechtenwilzichverbindenaande ander;metfamilie,vrienden,collega senmetalshoogstedoeleenrelatiemetde ander. Hetstichtenvaneengezinmetelkaarisietsdatwesamendoenmetalsdoelhette willenlatenslagen.endeverwachtingendaarbijzijnhoog.indehuidige maatschappijsteedshoger.weverwachtenveelvandeanderenveelvanonszelf. Alshetmisdreigttegaandanleertdepraktijkdatdaarmaarweinigovergepraat wordt. Lieverdeschoneschijnophoudendandevuilewasbuitenhangen. Totdatdeliefdesbalanszouitevenwichtraaktdathetvanirritatiesnaarruziesgaat energroteproblemenkunnenontstaan. Alle*liefde*is*economie (StevenPont,boek2002) 4 Zodra*de*één*er*een*andere*boekhouding*op*na*houdt*dan*de*ander* *en*er*wordt*niet*over*gesproken*is*de*scheiding*in*zicht.* * Hetaantalscheidingenneemttoeentochhangternogeengroottaboeboven. Dittaboemoetdoorbrokenwordenomteneerstehuwelijksproblemenalsnormaal tezienenscheidenalsonoverkomelijkwanneerhetvoorallepartijenbeteris. Eenscheidingiseenheftiglifeevent.Velenzienhetalsfalenenervarenschaamte. Scheidinghoortechternetalsziektebijdekwetsbaarheidvanhetleven. Hetkaniedereenoverkomen.Somshebjeerinvloedopensomsniet. Hetgaateromhoejeermeeomgaat. Hetlevenisgeensprookjeendeliefdekanovergaan, maaroudersblijven,netalshunkinderen. Eéndingiszeker;eenscheidingkomtnooitzomaaruitdeluchtvallen. Hetiseenprocesdataljarenlang,bewustofonbewustaandegangis. Eenproceswaarbijrisicoenbeschermendefactoreneenrolspelen. Wanneerhetzoveris,danstaathetlevenvanallegezinsledenendatvanhun omgevingtotaalopzijnkop

9 Fase4.Escalatie,scheiding* Ouders*in*echtscheiding*zijn* *tijdelijk*ontoerekeningsvatbaar. * Ditiséénvandebelangrijkstegegevenswaariedereechtscheidingsprofessionalvan doordrongenmoetzijn. Omtothelderebeslissingentekunnenkomenzaldefasevantijdelijk ontoerekeningsvatbaarheidgoedmoetenwordenafgerond. Elkebeslissingtijdenseenechtscheidingheeftinvloedopderestvanhetlevenvan allebetrokkenen. Duseersttijdenruimtevoor: azernijenrouw. Herstelvanacutepijnenverdriet. Herstelvoorvertrouwenenverbindingmetjezelfenjeomgeving. Herstelvanhetouderschap. Herstelvanhetopzijnkopstaanvandewereldvandekinderen. Herstelvanhetdagelijksleven. Vervolgenskunnenbeideexpartners/oudersvanuiteennieuwevenwichtweer verantwoordelijkheidnemenvoorhuneigenlevenenouderrol. Omopeenwaardevollemanierverdertekunnen. Verwijderingisdegrootsteangstvaniedermens. Daarmoetmetzorgendeskundigheidbijstilwordengestaanomallebetrokkenen opdejuistewijzetebegeleiden. Daarbijzijn4puntenvanbelangalsbasisvooreenverbeterdscheidingsproces: 4.1Eensystemischebenaderingenbegeleiding:OuderschapenKindvoorop. 4.2Deskundigebegeleidingvoorkomtescalatie 4.3Expertteammeteenduidigprotocolenregievoeringdoorde Scheidingsadvocaatmediator. 4.4Proceduresnellerengoedkoper 4.1Eensystemischebenaderingenbegeleiding:OuderschapenKindvoorop. Eenhuwelijkiseensysteem.Ooktijdensennaeenechtscheiding. Waarbijhetwenselijkisomeenechtscheidingsystemischtebegeleiden. Duszoweldeoudersalsdekinderenenindeverschillendevormendienodigzijn. Elke*scheiding*is*uniek*en*verdiend*een*unieke*benadering. 9

10 KinderenvanafcircavierjaarwordendoordeKindouderdeskundigebegeleid. Zijwordendooreenneutraledeskundigeineenveiligesettinggehoord,kunnenhun verhaalkwijtenkrijgenzomeergripophuneigensituatie. Indiennodigkunnenkinderenlangerbegeleidworden. OfverwijstdeKindouderdeskundigenaareenspecialistdiekinden/ofoudersapart kanbehandelen(bijvoorbeeldindienersprakeisvanpsychischeproblematiek). Kinderenzijngeendeelnemeraandescheidingmaarwelonderdeelvande scheiding.daarmoetprudentmeeomwordengegaan. DeKindouderdeskundigebegeleidtdeoudersnaareengedeeldouderschap. Inhunnieuwerolalsalleenstaandemoederenvader. Metdenadrukopdegelijkwaardigeverantwoordelijkheidalsouder. Kinderenrekenenophunbeideoudersingoedeeninslechtetijden. DaarnaaststaatdeKindouderdeskundigedeoudersbijvoorhetopstellenvanhet Ouderschapsplan.Daarbijwordtaandachtbesteedaandepsychoeducatieoverde verschuivendebehoeftenenwensenvankinderentijdenshunontwikkeling. Enwordendeoudersgewezenopdeverschillenbinnenhetouderschaptijdensen naeenechtscheiding:hetprocesvanpartnersnaarexpartners,alsmanenvrouw envaderenmoeder. Vaders*en*moeders,*ze*zijn*verschillend*en*hebben*beiden*een* even*grote*belangrijke*rol*in*het*leven*van*hun*kind(eren):** Vier*de*verschillen. * 4.2Deskundigebegeleidingvoorkomtescalatie Inhethuidigesysteemwordenscheidingenregelmatigbegeleiddoorondeskundige advocaten/mediatorsentherapeutenmetalsgevolg:onnodiglangeprocedures, conflictenenuiteindelijkproblematiekenschadebijoudersenkinderen. Door: onvolledigeofonjuisteafspraken onnodiglangeprocedures doordatergoudenbergenwordenbeloofd debegeleidingnietoplossingsgerichtis geenbereidheidtoteengesprektussenexpartnersenadvocaten eenversnipperdenhaastonzichtbaarveldaandeskundigen Echt*Scheiden*is*meer** dan*het*ondertekenen*van*een*convenant. * 10

11 Hetwordttijddatechtscheidingenwordenbegeleiddoordeskundige,ervarenen gecertificeerdescheidingsadvocatenmediatorsenkindouderdeskundigendie daartoegedegenervaringhebbeneneengoedgekeurdespecialisatieopleiding hebbengevolgd(scheidingsadvocaatmediatorbijvoorbeelddevfasopleiding,kind ouderdeskundige:bijvoorbeelderkendepsychosociale,psychologie, systeemtherapieopleiding).beidendienenlidtezijnvaneenberoepsverenigingmet accreditatie,tuchtrechtenverplichteinter/supervisie.ditsluitaanopde aanbevelingenvandekinderombudsmanwaarinhijconcludeertdathetvanbelang isomalleengespecialiseerdefamilierechtadvocatenscheidingentelaten begeleiden 5. Aangezieneenhuwelijkofsamenlevingsovereenkomstinfeiteeenjuridische overeenkomstisdiewordtbegrenstdoorhetburgerlijkwetboekende jurisprudentie,ishetessentieeldatdeontbindingdaarvanwordtbegeleiddooreen advocaatdieinhetfamilierechtisgespecialiseerd. Alsmensengaanscheidenwordthetstandaardprotocolgevolgd,zoalsuitgewerktin bijlage2. ZijwendenzichtoteenScheidingsadvocaatmediatordievermeldstaatopeen erkendelijstvanhetministerie. DezeScheidingsadvocaatmediatorheefteenregiefunctieenisverantwoordelijk voorhettotalescheidingsproces.hij/zijverwijstdaarbijtijdensheteerstegesprekde oudersnaardemeestgeschiktekindouderdeskundige. DeKindouderdeskundigeheefteengeaccrediteerdeopleidingenisalserverwijzing plaatsvindtdoordehuisarts declarabel vanuitdezorgverzekering. Hetisbelangrijkdatdehuisartsvanuitzijn/haarzorgregierolbetrokkenwordtinhet proces.opdezewijzewordtervoorkomendatoponverantwoordemanieraan kinderenwordtgeknutseldofkwetsbarezakenoverhethoofdwordengezien. 4.3Expertteam:ScheidingsadvocaatZmediatorenKindZouderdeskundigewerken samen,actievesocialekaart,tweepettengescheiden Interdisciplinairesystemischeaanpak Indehuidigeprocedurehebbenbeideadvocateneeneigenverantwoordelijkheid voorhuneigencliënt.erisgeenregieendossiervoerder,waardoortraineren mogelijkisenescalatiewordtbevorderd. Als*een*advocaat*wil*winnen,** dan*zijn*er*alleen*maar*verliezers. Omdatdebelangenvandeexpartnersvaaktegenstrijdigzijnendeadvocaten verplichtzijnhetbelangvanhuncliënttebehartigen,ligtescalatieopdeloer. 5 VerkenningnaardeKindvriendelijkeadvocatuur,31maart

12 Hetbelangvaneenexpartnerisechtermededatvandekinderenenookdatvan zijn/haarexpartner,zekeralshetgaatomdeouderrol. Eenduurzameendoorbeideexpartnersgedragenregelingvoordegevolgenvan eenscheidingwordtalleenbereiktdoormetallebelangenrekeningtehouden. InhetonderhavigeplanfungeertdeScheidingsadvocaatmediatoralspoortwachter meteenregiefunctie.bovendienwerktdescheidingsadvocaatmediatorsamenmet dekindouderdeskundigeenwaarnodigmetandereprofessionals,omzodanigeen stevigondersteunendnetwerktevormenvoorgezinneninscheiding.ditsluitaanop deconclusiesuitheteerdererapportvandekinderombudsmanover vechtscheidingen 6,waarinprofessionalswordenopgeroepenmeermetelkaarte gaansamenwerken. Scheidenvandetweepetten Desamenwerkingtussendeskundigenbevorderthetscheidenvandetweepetten diemenseninscheidingophebben:depositievepetalsouders(derestvanhun leven),endenegatievepetalsexpartners. ApartebegeleidingvandeoudersmetkinderendooreenKindouderdeskundigeen vandeexpartnersdooreenscheidingsadvocaatmediatorhelptmensenomdie pettentescheiden. BijdeScheidingsadvocaatmediatorsluitenzijhetverledenafentreffenzijeen duurzameregelingvoordetoekomst.bijdekindouderdeskundigevormenzijals ouderseenstevigebasisvoordeinvullingvanhunouderschapnadescheiding. DezekindinclusieveaanpakvanscheidingenwordtaljareninAustraliëgevolgdin hetsuccesvolledoordeoverheidgeïnitieerdeprogrammamumsdadsforever 7. Deeffectenvanditprogrammazijnbehoorlijkgroot.Conflictentussendeouders nemenafenhetoverlegneemttoe.oudersenkinderengaanelkaarbeterbegrijpen endegezinsrelatiesvertonenduidelijkeverbeteringen. Ondergetekendenwerkenallangetijdsuccesvolsamenvanuiteenkinden ouderschapinclusieveaanpakvanscheidingen. ActieveSocialekaart Elkegemeenteheefteensocialekaartvandeskundigenoppapier. Dezesocialekaartmoetwordengeactiveerddoorregelmatigperregio bijeenkomstenteorganiseren.waardediversedeskundigen,hulpverlenersen vertrouwenspersonenelkaarlerenkenneneneropeeneffectieverewijzeopde hulpvraagvaneengezininscheidingkanwordeningespeeld. 6 apport31maart2014,vechtendeouders,kindindeknel 7 Spruijt,Handboekscheidenenkinderen2edruk,p

13 Daarnaastverbredendeskundigenhiermeehunnetwerkdatnodigisomindien nodigintekunnenzetten.praktijkervaringenenkennisdelenisnodigomtotdeze nieuwevormvanscheidentekunnenkomen. 4.4Proceduresnellerengoedkoper Deskundigheidenpositierechter Vooreengoedeprocedureishetessentieeldatderechternietalleendeskundigis ophetgebiedvanhetfamilierecht,maarookophetgebiedvankindenouderschap. Derechterwordtterzittingondersteunddoordescheidingsadvocaatmediator(s), diededilemma svandeexpartners(waarnodig)kunnentoelichten. MetdaarbijaanwezigdeKindouderdeskundige,diemetdekinderenheeft gesprokenenhunbelangendatvanhetouderschaptijdensdezitting vertegenwoordigt. Hetjuridische/zakelijke/financiëleproces Hetjuridischeproceswordtbeschreveninhetstroomdiagraminbijlage2. Tijdensheteerstegesprekmetdeexpartners/oudersbepaaltde ScheidingsadvocaatmediatorwelkeKindouderdeskundigehenalsoudersmet kinderenzalbegeleiden. Daarnaastkijktzijofmediationgeschiktis(bijcontraindicatiezoalsverslaving, huiselijkgeweld,groteongelijkheid)ofoverlegscheiding. InhetlaatstegevalsteltdeScheidingsadvocaatmediatortweeandere Scheidingsadvocatenmediatorsvoor,waarnadeexpartnersbesluitenwelke Scheidingsadvocaatmediatorwiegaatbegeleiden. OmdatdeKindouderdeskundigeinproceduresmetderechterspreektenrapport uitbrengttijdensdezitting,komtallerelevanteinformatiebijderechterterecht, zonderdateenkindnaarderechtbankhoeft. Derechterkanvervolgenseenuitspraakdoen.Wanneerdateentijdelijkeuitspraak is,danverwijstderechtertevensnaardekindouderdeskundigevoorextra begeleidingofnaareenprogrammawaarindeoudersintensiefwordenbegeleid. Mediation InmediationwordendeexpartnersbegeleiddoordeScheidingsadvocaatmediator voorallezakelijke,juridische,financiëlegevolgenvanhunscheiding.waarnodig schakelthij/zijeendeskundigein(pensioendeskundige,fiscalist,accountant). 13

14 DeKindouderdeskundigebegeleidtkindenoudersbijhettotstandkomenvanhet ouderschapsplan.definanciëlebepalingwordtlatertoegevoegddoorde Scheidingsadvocaatmediator. Alsdemediationslaagt,danstuurtdeScheidingsadvocaatmediatorhetdoordeex partners/oudersondertekendeconvenantenhetouderschapsplanaande rechtbank.naeenschriftelijkeprocedurezorgtdescheidingsadvocaatmediator voorinschrijvingvandebeschikkinginderegistersvandeburgerlijkestandenvoor indieningvandepensioenformulieren.daarmeeisdescheidingafgerond. It*takes*two*to*tango. * Alsdemediationgedeeltelijkofnietslaagt,danzetdeScheidingsadvocaatmediator deeventueleafsprakenineendeelconvenantdatdoordeexpartnerswordt ondertekend.vervolgenszetdescheidingsadvocaatmediatorinoverlegmetbeide expartnerdiensgeschilpunten,standpuntenenbelangenineendocument. Beidedocumentenwordenmetdebijbehorendestukkenenberekeningen toegezondenaanderechtbank.derechtbankstelthieroverdesgewenstschriftelijk vragenteraanvullingen/ofverduidelijking.naschriftelijkebeantwoordingdaarvan doordescheidingsadvocaat/mediatorinoverlegmetbeideexpartners,volgteen zitting. Bijdiezittingzijnaanwezigdeexpartners,deScheidingsadvocaatmediatorende Kindouderdeskundige. DeScheidingsadvocaatmediatorzorgtvoorinschrijvingvandebeschikkinginde registersvandeburgerlijkestandenvoorindieningvandepensioenformulieren. Daarmeeisdescheidingafgerond. Overlegscheiding IndeoverlegscheidingheeftelkeexpartnereeneigenScheidingsadvocaat mediator.beidezijnverplichthetbelangvanallebetrokkenenvooroptestellen;die vanbeideexpartnerendekinderen. DeKindouderschapsdeskundigebegeleidtkindenoudersbijhettotstandkomen vanhetouderschapsplan.metdaarbijdefinanciëlebepalingtoegevoegddoorde Scheidingsadvocaatmediator. Alsdeoverlegscheidingslaagt,danstuurteenvandeScheidingsadvocaten mediatorshetdoordeexpartners/oudersondertekendeconvenanten Ouderschapsplanaanderechtbank. Naeenschriftelijkeprocedurezorgtdezevoorinschrijvingvandebeschikkinginde registersvandeburgerlijkestandenvoorindieningvandepensioenformulieren. Daarmeeisdescheidingafgerond. 14

15 Alsdeoverlegscheidinggedeeltelijkofnietslaagt,danzettenbeide Scheidingsadvocatenmediatorsdeeventueleafsprakenineendeelconvenantdat doordeexpartnerswordtondertekend.vervolgenszettendezijinoverlegmet elkeexpartnerdiensgeschilpunten,standpuntenenbelangenineendocument. Beidedocumentenwordenmetdebijbehorendestukkenenberekeningen toegezondenaanderechtbank. Derechtbankstelthieroverdesgewenstschriftelijkvragenteraanvullingen/of verduidelijking.naschriftelijkebeantwoordingdaarvandoorde Scheidingsadvocatenmediatorsinoverlegmetbeideexpartners,volgteenzitting. Bijdiezittingzijnaanwezigdeexpartners,beideScheidingsadvocaten/mediatorsen dekindouderschapsdeskundige. EénvandeScheidingsadvocatenmediatorszorgtvoorinschrijvingvande beschikkinginderegistersvandeburgerlijkestandenvoorindieningvande pensioenformulieren.daarmeeisdescheidingafgerond. Hogerberoep Mochtéénvandeexpartnershetnieteenszijnmetdebeschikkingdanishoger beroepmogelijkvolgenshetzelfdetraject. Voorlopigevoorziening MochtdeScheidingsadvocaatmediatorconcluderentijdensdeeerstebespreking dateenvoorlopigeafspraaknodigis,danwordteerstgeprobeerdinmediationtot overeenstemmingtekomen.alsdatnietmogelijkblijkt,danlegtde Scheidingsadvocaatmediatordegeschilpuntenvooraanderechter,voorbeideex partnersonderbouwdmetrelevantestukkenenberekeningen.daarnawordtbinnen driewekeneenzittinggepland,waarbijdeexpartners,descheidingsadvocaat mediatorenkindouderdeskundigeaanwezigzijn. Derechtergeeftbinnendriewekeneenvoorlopigebeschikkingvoordeduurvande mediation/overlegscheiding/procedure. 15

16 Fase5.PostZrelationeelouderschap 5.1Samengesteldgezin Intweederdevandesamengesteldegezinnenlooptderelatiestuk. Eengegronderedenomookdiefaseindenieuweaanpakmeetenemen. Voorkindereniszo ntweedescheidingdesastreus. Hetisdanookzaakdatzijindezefasegoedwordenbegeleidendaterwordt geluisterdnaarhunbehoeften.veelkanwordengedaandoorvoorlichtingtegeven endenieuwepartnerspreventieftebegeleiden.enexpartnersnadeeerste echtscheidingalteinformerenenbehoedenvoordevalkuilenvaneeneventuele nieuwerelatie. 5.2Discussieenstrijdnascheiding Een*scheiding*blijft*altijd*aanwezig. * Vaakontstaatnascheidingopnieuwdiscussieoverdekinderen. Wijzigingvanalimentatie,verhuizing,nieuwepartner,etc. Alsdaarovernietmeteenopconstructievewijzewordtoverlegd,gaathetvaak alsnogmis.hetisbelangrijkdaaralpreventiefaandachtaantebestedentijdensde mediation/overlegscheiding(steldat,watals ): Watalsereennieuwepartnerkomt? Watalsjeinkomenafneemtoftoeneemt? Watalsjegaatsamenwonenmeteennieuweliefdebuitendestraalvan20 kmofzelfsinhetbuitenland? Watalsjealsoudervastloopt? Watalsjepubernietmeernaaréénvandeouderswil? Alsnadescheidingwijzigingeninfinanciënoffeitelijkesituatieoptreden,danishet belangrijkdaaroverdirectsamenteoverleggen.mochtendeoudersdaarnietsamen uitkomen,danwendenzijzichtotdescheidingsadvocaatmediatorenkind ouderdeskundige. Omtevoorkomendateendiscussieuitlooptineengeschil,iseenevaluatie ingebouwdbinnenzesmaandennadescheiding,zoweldoordescheidingsadvocaat mediatoralsdoordekindouderdeskundige. 16

17 Kosten/MaatschappelijkeBusinessCase Op*een*menselijke*en*waardige*manier*scheiden* *is*gezond. * Doorteinvestereninhetterugdringenvanhetaantal(v)echtscheidingenbestaater naastdesocialereturnoninvestment(soi)ookeeneconomischereturnon investment.hierbijkunnendekostenvandezenieuweaanpakwordenafgezet tegenoverdeteverwachten(maatschappelijke)baten. 1. NoglosvanzorgkostenkosteenechtscheidingdeNederlandsesamenleving jaarlijksnaarschattingcirca 2miljard. 2. Eengrotekostenpostvancirca 900miljoen,houdtverbandmetcrimineel gedragvankinderen,dieingebrokengezinnenopgroeien. 3. Hetextraberoepvanéénoudergezinnenopsocialeuitkeringenvergtjaarlijks ongeveer 380miljoen. 4. Degeschattekostenvanarbeidsverzuimalsgevolgvanechtscheiding bedragenjaarlijkscirca 440miljoen. EenrecentestudievandeUniversityvanChicagobeschrijftdenegatievegevolgen vaneenechtscheidingopdegezondheidoplangeretermijn. Zoliggendekansenophetontwikkelenvandiabetes,kanker,hartenvaatziektenen psychischeaandoeningen20%hogerdanbijmensendienooiteenechtscheiding haddenmeegemaakt. 8 DezevierwesterseaandoeningenzijnookinNederland verantwoordelijkvoordehoogsteziektelast.ziektelastisdehoeveelheid gezondheidsverliesdieveroorzaaktwordtdoorziektenenwordtopgebouwduitde jarenverlorendoorvroegtijdigesterfteendejarengeleefdmetziekte. In2011bedroegendezorgkostenvoorhartenvaatziekten,diabetesendepressie zo n12miljardeuro. 9 Dewetenschapdatdekansophetontwikkelenvandezeaandoeningenvoor mensendiescheidenzo n20%hogerligtdanvoormensendienietscheiden, rechtvaardigtdegedachteomaanvullendonderzoektelatenverrichtenomde maatschappelijkebusinesscasenogmeerkrachtbijtezetten. Bijkinderenisbekenddateen(v)echtscheidingeennegatiefeffectheeftophun ontwikkeling.naastbedplassen,stotteren,regressiegedrag,laagzelfbeeld, schooluitval(eencomplexescheidingkosteenjaar),drugsendrankmisbruikzijnook gezondheidseffectenoplatereleeftijdbekend. 8 L.J.Waite,JofHealthandSocialBehavior

18 Zohebbenkinderenvanoudersnaeencomplexeechtscheidingmeerkansop hechtingproblematiek,verslaving,depressieenanderepsychischeklachten. Enisereengrotekansdatzijzelfeenechtscheidingmeemaken. Omdeexactekostenendebatenvaneenintegraleaanpakgoedtekunnenschatten entekwantificerenzijn(literatuur)onderzoeken,aannamesenexpertsnodig. Wiebetaaltderekening Scheidingenkostendemaatschappijopverschillendevlakkenveelteveelgeld.De juridischekostenvanscheidingenbedroegenin2012perjaarvoordeoverheidcirca 112miljoen 10,datisnaarallewaarschijnlijkheidinmiddelsveelmeer.Terugdringen vanhetaantalvechtscheidingen(iskindermishandeling)isnietalleenvoorde kinderenhardnodig,maarookvanuitkostentechnischaspectvanbelang 11. Eenefficiëntereaanpakzoalsinditplanvoorgesteldkanvoorveelbesparingzorgen. Daarnaastwordendevolgendeaanbevelingengedaan. Hethuidigetoevoegingensysteembijdeaadvoordeechtsbijstandbevorderteen traagproces.deexpartners/oudersvoelenhetzelfnadebetalingvanhuneigen bijdragenietmeerinhuneigenportemonneealszijhunadvocaataanhetwerk zetten. Hetverdientaanbevelinghetsysteemzotewijzigendatdiegenendievooreen toevoeginginaanmerkingkomennaastdeeigenbijdrageookeen(laag)uurtarief (daarvoorzaleenstaffelkunnenwordenopgesteld)aandescheidingsadvocaat mediatormoetenbetalen.datstimuleerteenefficiëntehoudingbijdeexpartners eneenextramotivatieomersamenuittekomen. VerderisvanbelangdatdeScheidingsadvocaatmediatorvandeaadookdeuren vergoedkrijgtdiewordenbesteedaanhetverbeterenvandecommunicatietussen deexpartners.datleverteenconstructieverehoudingvandeexpartnersop waardoorzijnadescheidingbeterinstaatzijndewijzigingeninomstandigheden samenoptelossen. AlsdeKindouderdeskundigeviaverwijzingvandehuisartswordtingeschakeld,dan vallendienskostenonderdevergoedingvandezorgverzekering. Eenrechtsbijstandsverzekeringkandekostenvanscheiding(deels)vergoedenalsde expartnersdaarvoorverzekerdzijn.daaronderzoudenookdekostenvan begeleidingdoordekindouderschapsdeskundigemoetenvallen. 10 apporteconovision31januari2013iovmarriageweek 11 miljoenen?utm_source=27+oktober+2016%2c+nummer+31utm_medium= utm_campaign=ni euwsbriefjeugdcid=b71f807d76de47e7aa3a30e5c22fe60d 18

19 Verderishetinhetbelangvanwerkgeversdathunwerknemerszogoedmogelijk doorhunscheidingkomen.bijpersonendiegaanscheidenneemthetziekteverzuim invoorgaandejarentoe.daarbijgeldtdathethogerwordtnaarmatedeleeftijdvan betrokkenenhogeris 12.Eenwerkgeversbijdrageomgedurendelangeretermijn verzuimenlangdurigestressteondervangenzouhierbijeenoplossingkunnenzijn. Conclusie Echtscheidingenkunnennietwordenvoorkomenmaarwélbeterverlopen. Scheidenisgeenschande,maareengrotehobbelineenmensenlevendieiedereen kanoverkomen. Hoejehiermeeomgaatendoorwiejewordtbegeleidmaaktofjedaarnajeleven weeroppakt,jeweergelukkigwordtenjekinderennogallestegoedhebbenzonder schadeuithetverleden. Onzeaanpakzorgtvoorhetverschilop: menselijkniveau kindontwikkelingsniveau educatiefniveau deskundigniveau gezondheidsniveau kostenniveau * * toekomstniveau * * Niemand*hoeft*levenslang*te*lijden*onder*scheiden. ** (Marieke.Meta.Marnix)* * 12 TNOrapport6september

20 Expertteam:MariekeZon,MetaHermandeGroot,MarnixHoppener MariekeZon Mariekeissinds1992advocaatensinds1998scheidings mediator(lidvandevfas)enoverlegscheidingsadvocaat.marieke iseenervarenenbetrokkenmediator( Zijstaatvoorduurzameoplossingeninscheidingen,metspecifiek aandachtvoordepositievankinderen.nietalleendejuridische kantvaneenscheidingwordtdoorhaargeregeld,maarookheeft zijdenodigeaandachtvoorverbeteringvandecommunicatie tussenpartners.omhaarcliëntenenhunkinderenoptimale kwaliteittebieden,werktmariekealjarensamenmetkindertherapeutenenwaarnodig metanderespecialistenzoalsfiscalisten,pensioendeskundigen,accountantsen psychologen.doordeondersteuningvaneenexpertteamwordtdehelescheiding zorgvuldigenefficiëntgeregeld.mariekeheeftin2015destichtingdons(duurzaam OuderschapNaScheiding, Zijisgetrouwdenheeftvierzonenvan18,16,14en12. MetaHermandeGroot Meta(1975)heeftzichalspsychosociaaltherapeuten kindertherapeutgespecialiseerdinhetcoachenvanpubers(1025 jaar)enouders.zijrichtzichopdegevolgenvaneen (v)echtscheidingbijkinderenindepuberteitenadolescentie.met namedeinvloedvanechtscheidingopdeontwikkelingen hechtingvankinderen.zijistoegetredentothetfamilierecht waarhetvoorhaargaatomdevoorzorgbinnenhetouderschap enkindbegeleidingbijechtscheidingen.metaisoprichtervanpro KidDivorceenwerktalspubercoachenouderschapsdeskundige nauwsamenmetfamilierechtadvocatenenmediators.metaheefteenpartnereneenzoon van17jaarouden1.93cmlang. ( MarnixHoppener Marnix(1974)isgetrouwdenheefttweedochtersvan10 en11jaar.hijbehaaldezijnmastergeneeskundeaande UniversiteitvanAmsterdamenpromoveerdeopvasculair geneeskundigonderzoeknaardepreventievanharten vaatziekten.van2005tot2012washijdirecteurvaneen kennisinstituutophetgebiedvanpersoonlijkepreventie, vroegdiagnostiekenehealth.marnixisinitiatiefnemervan JohnnyJokereenvrolijkeaapdiezichrichtophetaanleren vangezondgedragbijkinderen(010jaar)middels'entertainmenteducation'enisals esearchassociateaangesteldaandefaculteitderletterenvandeadbouduniversiteit. 20

21 Bijlagen Bijlage1iseenstroomdiagramdatdehuidigegerechtelijkeprocedureweergeeftenwaaruit blijktwatdepuntenvanzorgindehuidigesituatiezijn. Bijlage2iseenstroomdiagramwaarinhetonderhavigeplanisuitgewerkt,waarindepunten vanzorgzijnverwerktenomgezetnaareenalternatiefideevoorhetscheidingsproces. Bijlage3geeftdepuntenvanzorgendeoplossingsrichtingschematischweer. 21

22 ECHTSCHEIDING Mediation Geen beschermde beroepstitel Overlegscheiding Ieder eigen advocaat-mediator, coach evt. financieel deskundige Geslaagd: Convenant Ouderschapsplan Niet geslaagd: -Conflict -Verhevigt -Grote escalatie Niet geslaagd: -Grote escalaties -Kinderen klem -Kinderen vaak niet gehoord -Lang proces -Hoge kosten Geslaagd: Convenant ouderschapsplan echtbank schriftelijk -Soms inschakeling kindertherapeut -Oproep kind ouder dan 12 jaar; vaak niet gehoord -Soms hoort mediator kind 2 advocaten Elke advocaat mag scheiding begeleiden In overleg overeenstemming Convenant en Ouderschapsplan Geen overeenstemming echtbank schriftelijk -Hoge kosten -Kinderen vaak niet gehoord Bijlage 1 echtbank schriftelijk -Kind ouder dan 12 jaar opgeroepen, maar vaak niet gehoord Procedure echtbank een of meer zittingen -Hoge kosten partijen, overheid, werkgever -Negatieve energie -Kind klem tussen ouders - Conflictverhogend -Ouders ziek, burnout -Oproep kind ouder dan 12: vaak niet gehoord -Soms kind begeleid door aad Kinderbescherming, Bureau Jeugdzorg Inschrijving beschikking, indienen formulieren pensioenfonds. Partijen zoeken het verder zelf uit, vaak later meerdere procedures in hoger beroep, of over alimentatie, verhuizing, contactregeling, etc. NB ode arcering risico s huidige situatie

23 23 Mediation Overlegscheiding SCHEIDING:zoekscheidingsadvocaatZmediatoroplijstoverheid Kindouderdeskundigevoorpsychosociale begeleidingenouderschapsplan IedereigenadvocaatZmediatorvoor communicatieenzakelijke,juridische, financiële(evt.externe)afwikkeling scheiding,onderleidingvandekind ouderdeskundige(coach),evt.met anderedeskundigen(fiscalist, accountant,pensioenprofessional) Eerstegesprekmetscheidingsadvocaat mediator;bepaling MediatonofOverlegscheiding SamenéénadvocaatZmediatorvoor communicatieenzakelijke,juridische, financiëleafwikkelingscheidingen verwijzingnaarkindouderdeskundige, evt.metanderedeskundigen(fiscalist, accountant,pensioenprofessional) Kindouder deskundigezet afsprakenindeel ouderschapsplanen geschilpuntenin document Kindouderdeskundigehoudtevaluatiemet oudersenkinderennazesmaandenenwordt bijdiscussienascheidingweeringeschakeld. Kindouder deskundigezet afsprakenin ouderschapsplan ESULTAAT Advocaatmediatorstuurt convenantenouderschapsplannaar rechtbank Advocaatmediator(s)zet(ten) afsprakenindeelconvenant,ex partnersondertekenendat.advocaat mediator(s)zet(ten)metexpartners standpuntenenbelangenindocument enstuurt/sturendatmetstukken, berekeningenenstukkindouder deskundigenaarrechtbank. BESCHIKKING Advocaatmediatorzorgtvoor inschrijvingvandebeschikkingen indieningpensioenformulieren Advocaatmediatorhoudtevaluatiemet expartnersnazesmaandenenwordtbij discussienascheidingweeringeschakeld. Schriftelijke procedure echtersteltschriftelijkevragen. Advocaatmediator(s) beantwoordt/beantwoordendie schriftelijksamenmetdeexpartners, Kindouderdeskundigemetdeouders Zittingouders,advocatenenkindouder deskundige Volledigeovereenstemming Gedeeltelijkeofgeenovereenstemming Bijlage2

24 Bijlage(3.(( ( Aandachtpunten(en(oplossingsrichting(per(levensfasen(extra(uitgelegd.( ( ( ( Fase(1:(Jeugd( ( ( ( ( ( (Preventie,(voorlichting(en(educatie(( ( 1 Aandachtspunten Oplossingsrichting 1.1 Onssysteemiseropgerichtdenadrukteleggenopwat(er(niet(goed( gaat.gevolgonzekerheidenalleseenbeetjekunnen. 1.2 Waterachterdevoordeurvaneengezingebeurtisonzichtbaar. Kinderenzijnafhankelijkvanenloyaalaanhunouders. Veel(vecht)scheidingenontstaandooronverwerktoudleed/trauma uitdejeugd(psychopathologie). Kinderenvanafjongeleeftijdweerbaarenveerkrachtigmakendoorhen (zelf)vertrouwen,(zelf)verbindingen(eigen)verantwoordelijkheidbijte brengen.waarbenjegoedin,waarwordjeblijvan,bepaalzelfofje positiefdenkt,geefjegelukdooraananderen.zelfkennisengoede (communicatie)vaardighedenzijnvanbelangomtezorgendatkinderen lekkerinhunvelzittenenlerenomgaanmetdehobbelsenbobbelsdie hetlevenbiedt.metalsbasiseengoedehechtingmetbeideouders. Effectievepersuasievevoorlichtingeneducatieaanoudersoverhet belangvaneenveiligehechtingmetbeideouders.actieverolen signaleringvanbijv.consultatiebureau(centraaldossiervanafgeboorte totenmetdepuberteitenadolescentie;regiefunctiebijproblemeninhet gezin),verloskundige,huisartsenschool,indiennodiggevolgddoor begeleiding. Fase(2:(Liefde,(gezin( ( ( ( ( (Kinderwens(op(voorhand(meenemen:(Ouderschapsbelofte( 2 Aandachtspunten Oplossingsrichting 2.1 Veelscheidingenontstaandoordatmensenlichtzinnigaaneenrelatie enkinderenzijnbegonnen.eenechtscheidingkomtnooitzomaaruit deluchtvallen. 2.2 Dekomstvaneenkindheefteengroteimpactopderelatie. Veelmensenzijnnogonbewust(onbekwaam. Inderozewolk(emoties)zijnmensenmeestalnietgoedinstaatnate denkenofgeneigdhulpinteschakelen. KenelkaarenelkaarsachtergrondmiddelsmultiLmedialevoorlichtingen educatie. Voorsamenwonersenooknietsamenwonerserkennenvanengezag overkinddirectregelenbvd.m.v.formulierbijverloskundige(nb toekomstigwetsvoorstel). BewustwordingmiddelsmultiLmedialevoorlichtingeneducatie. Laagdrempeligevormvanbegeleiding,bvviaconsultatiebureau,notaris, ambtenaarburgerlijkestanddoorouderschap/kinderwensindeze vroegefaseaantekaarten.cursusouderschap,watisheteffectvaneen babyopjerelatie?bvbijdeverloskundigeofzwangerschapsgymnastiek. Ouderschapsbelofte.

25 2.3 Inhuwelijksvoorwaarden,samenlevingsLovereenkomstof partnerschapsvoorwaardenstaanalleenzakelijkebepalingen. En(geen(standaard(aandacht(voor(de(relatieenhetouderschapmet allegevolgenvandien. Indehuwelijksvoorwaarden,samenlevingsovereenkomsten partnerschapsvoorwaardenstandaardeenbepalingopnemenovereen eventuelekinderwens.steljulliewordenouders,hoeziethetlevener danuit?denkaanzorg,werkverdeling,financiën,steldathetanders loopt,etc. SamenwonersenlatLrelatieszonderovereenkomst:voorlichting ouderschapsplandoorverloskundige,gynaecoloogen/ofburgerlijke standbijdeaangifte. Zoontstaatalopvoorhandeenouderschapsplan,de ouderschapsbelofte. ( ( Fase(3:(Gezin,(beginnende(irritaties(( ( ( ( ((((((((((Bewustwording,(doorbreken(taboe(en(tijdige(begeleiding( ( 3 Aandachtspunten( Oplossingsrichting( ( ( ( 3.1 Zoekennaarnieuwebalansenrolverdeling.Ergernissenenruzies(vaak( achter(de(voordeur,dusonbekend(valkuilen:keepingup appearances,schaamte,vuilewasnietbuiten) ( 3.2 Hoegajeommettegenslagindezemaakbare(wereld? Facebookgeluk 3.3 Diversedeskundigenwerkenlangselkaarheen. Erisgeenofonvoldoendeinformatieoverdracht. 3.4 Indefasevooreenscheidingheeftniemandderegie. Daardoorkanchaosontstaanenligtescalatieopdeloer. Taboemoetwordendoorbroken,gevoelensvanfalen,schaamtehoren erbij. Oudzeerbespreekbaarmaken. uziemakenhoeftnietslechttezijn. StevenPont:Liefdesrivierwordtjuistdiepernaelkeoverwonnen tegenslag. eptielenbreinkomtinactie(fightflightfreeze),tijdelijk ontoerekeningsvatbaar,datbenoemenomongeloofenontkenningte voorkomen.( Informatie.Begeleidinglaagdrempeligenveiligmaken.Empoweren ouders.consultatiebureau,psychoeducatievoorouders. Waardeerkennenvandeverschillentussenmanenvrouw/vaderen moeder. Verslaglegginggezinsgeschiedenisconsultatiebureau,huisarts,vergelijk teambijkindermishandeling,ouderlkindteamsvandeskundigen;landelijk protocolinvoeren.( Huisartsgrotereroleveneensinregiefunctie,beroepsgeheimgedeeltelijk loslatenomsamenwerkingeffectieftelatenverlopen. Vertrouwenspersonenomkinderenheen,leerkracht,sportcoach,mentor.

26 ( ( ( Kinderengoedinhunkrachtzetten,veerkrachtigmaken(zie1.1)( Fase(4:(Escalatie,((echt)scheiding( ( ( ((((((((((((((((((((((((((((((((((((Systemische(aanpak,(deskundigheid,(expertteam(en(efficiënt(proces.( 4. Aandachtspunten( Oplossingsrichting( Kinderenwordeninscheidingnauwelijks(of(ondeskundig(begeleid. Datleidtvaaktotserieuzeproblemen,opkorte,middellangeen langetermijn:stagnatieontwikkeling,lageropleidingsniveau,minder inkomen,meerinternaliserendeproblemen,mindercontactmetde ouderseneengrotereigenechtscheidingsrisico. PreventieenpsychoLsocialebegeleidingvankindereninscheidingdooreen daartoeopgeleidekindlouderdeskundige.dezekanbepalenofeenkind meerbegeleidingnodigheeftdanalleenhethartluchten.deverwijzingdient gestandaardiseerdtewordenenliefstviadehuisartsteverlopen.zodoende isdehuisartsopdehoogtevandeveranderendegezinssituatieenverwijzing viadehuisartsmaaktdatdekindlouderdeskundigeonderdeverzekerdezorg valt.omditprocessoepeltelatenverlopendientregionalevoorlichting plaatstevindenenuniformekennistezijnoverhetprimaireprocesbinnen 4.1 Begeleidingvaneenscheidinggeschiedvaakdoorondeskundige( advocaten/mediators,waardoordegemaakte(ofonvolledigeof onjuiste)afsprakenleidentotheftigeproceduresofeenprocedure( onnodig(langduurten/ofescaleert(hetbelovenvangoudenbergen, nietoplossingsgerichtbegeleiden,nietbereidzijntoteen viergesprek). Erzijnnogsteedsfamilierechtadvocatendiestellen tewillen winnen.datleidtalleenmaartotverliezers. 4.2 Erbestaateenreëelrisicodatmensenrondeenscheidingaande randvandesamenlevingterechtkomenopemotioneel,financieel, economischensociaalgebied.eenscheidingkantraumatischzijn voorallebetrokkenen.doorhevigeemotieszijnmensennietgoedin staatomzuivernatedenken,laatstaandatzijinstaatzijnde gevolgenvanhunscheidingmetalleswatdaarbijkomtzelfte regelen. desocialekaart. AlleenbegeleidingvanscheidingendoorgecertificeerdescheidingsadvocaatL mediators(volgensvastprotocol)enkindlouderdeskundigen(systemische aanpak),dieeenspecialisatieopleidinghebbengevolgdwaarineenaanpak volgensvastprotocolwordtaangeleerd,lidzijnvaneenberoepsvereniging metaccreditatieentuchtrechtenintervisie/supervisievolgen(vfas).ditsluit aanbijhetrapportkinderombudsmanmaart2016.aangezieneenhuwelijk ofsamenlevingsovereenkomstinfeiteeenjuridischeovereenkomstisdie wordtbeheerstdoorhetburgerlijkwetboekendejurisprudentie,ishet essentieeldatwettelijkwordtgeregelddatdeontbindingdaarvanwordt begeleiddooreenadvocaat,dieinhetfamilierechtisgespecialiseerd. DeScheidingsadvocaatLmediatorheefteenregiefunctie.Tijdensheteerste gespreksteltzij/hijvast: A. welkemaniervanbegeleidinghetbestepastbijdezeexlpartnersen B. ofhetnodigisomvoorlopigeafsprakentemakenen C. welkekindlouderdeskundigehetbestebijditgezinpast. AdA.MediationofOverlegscheiding,zieFlowChart,bijlage(2(

27 Erzijnveelverschillendehulpverleners,maardiestaannietmet elkaarinverbinding.inditversnipperde(veldishetvoorexlpartners nieteenvoudigtebepalenwiezijnodighebbenofkunnen/moeten inschakelen. Deverschillendeprofessionalswerkennognauwelijksmetelkaar samen. AdB.Alshetnietmogelijkblijktinoverlegeenvoorlopigeafsprakente maken,dankandescheidingsadvocaatlmediatordatonderdeelvoorleggen aanderechterdiedaneenvoorlopigevoorzieninggeeft.dezebevoegdheid omnamenstweepartijenmettegengesteldebelangeneenvraagaande rechtervoorteleggen,moetwettelijkwordengeregeldeninde tuchtrechtelijkebepalingenwordenneergelegd. AdC.DeSocialeKaartisalleenmaarfunctioneelalsdiegeactiveerdwordt. Datkandoorregelmatigeenbijeenkomstteorganiserenperregiovooralle betrokkendeskundigen:cjg,advocaatmediators,rechters, vertrouwenspersonenvanscholen,wethoudersjeugd,huisartsen, psychologen,kindlouderdeskundigenetc.daarnaastvindtinkleinere groepeninterdisciplinaireintervisie/supervisieplaats.zokande ScheidingsadvocaatLmediatordoelgerichterenefficiënterverwijzennaareen KindLouderdeskundigediekindenoudersbegeleidtbijhettotstandkomen vanhetouderschapsplan.beidetrajectenlopenparallelaanelkaar,elkinzijn eigentempo.descheidingsadvocaatlmediatorenkindlouderdeskundige kunnenmetelkaaroverleggen(interdisciplinairberoepsgeheim)indiendat hetgezintengoedekomt.ditexpertteamkanwaarnodigwordenaangevuld metanderedeskundigen,zoalseenfiscalistofeenpsycholoogvooroptimale ondersteuningopmaatvanhethelegezin. 4.3 Tekstindewet Kinderenwordenbetrokkenbijhettotstandkomen vanhetouderschapsplan leidttotuiteenlopendesituaties,waarin kinderen(onvoldoende(begeleid(worden.omdatjuistdeouders degenenzijndieeenonveiligesituatieen/ofloyaliteitsconflict hebbengecreëerd,zijnzijnietdeaangewezenpersonenomprimair overdescheidingtepratenmethunkinderen. Hetisnietwenselijkdateenadvocaat/mediatormetdekinderen praat.dieisdaaronvoldoendeinopgeleidenkandusverkeerde vragenstellenofonvoldoendesignalerenwatermethetkindaande handis. Dewetmoetwordengewijzigd,zodaterkomttestaan: Kinderenworden bijhettotstandkomenvanhetouderschapsplanbegeleiddooreendaartoe opgeleidekindlouderdeskundige. Hetverplichteouderschapsplanisvolgens Spruijt(Handboekscheidenenkinderen2014,p.214ev)eenuitstekendidee mitsdeoudersprofessioneelbegeleidwordeneneenkindlinclusieveaanpak wordtgevolgd. DeKindLouderdeskundigeluistertnaarallekinderenvanhetgezin (onafhankelijkvanelkaar).daarnapraatdekindlouderdeskundigemetde ouderstezamenenindiennodiglosvanelkaar.vanuitdaarbepaalddezeof ermeerbegeleidingwenselijkis.dekindlouderdeskundigeiskundigineen zowelsystemischewerkwijzealsindividueelzowelmetdekinderenals ouders.

28 4.4 Eenkindvan>12jaarwordtdoorderechtbankopgeroepen.Meestal komendezekinderennietnaarderechtbank. Alszewelkomenwordenzegehoorddooreenrechter. Kinderenonderde12jaarwordennietgehoordenmeestalniet begeleid.kinderenbovende12jaarmeestalookniet,ofslechtsdoor eenrechteropderechtbank. 4.5 Alseenmediationnietslaagtgaanbeidepartijennaareeneigen advocaat.doordatzeerinoverlegnietsamenuitzijngekomen,ishet conflictvaakverhevigdenishetrisicoopescalatiegroot (escalatieladderglasl).gevolgiseengevechtopdestandpunten, willenwinnentenkostevandeanderofzelfslieversamende afgrondinengeenoogmeervoordenegatievegevolgenvandeze strijdvoordekinderen. Hierinzoueenonderscheidgemaaktmoetenwordentussen kinderbegeleidingvanaf4en10jaaren10tot18jaar(kinderbegeleidingen puberladolescentenbegeleiding).ditzijnverschillendeexpertises. DeKindLouderdeskundigeverwijstindiennodig(bijvoorbeeldindiensprakeis vanpasofeentunnelvisie)naareenanderetherapeut/psycholoogofeen programmazoalskinduitdeknel. Ookinproceduresdienenkinderenvanafca4jaartewordenbegeleiddoor eenkindlouderdeskundige,dieisopgeleidomkindereninscheidingssituaties tebegeleiden.ziesub2.datisnietalleeneengeschikterepersoonommet kinderentespreken,maarookdesettingisbeter.dezedeskundigespreektin proceduresmetderechter,brengteenrapportuitenzalbijdezitting aanwezigzijn.zodoendekomtallerelevanteinformatiebijderechter terecht.diekanvervolgenseenvoorlopigeuitspraakdoen. Alseenmediationnietslaagt,steltdeScheidingsadvocaatLmediatormetelk vandepartijenafzonderlijkeendocumentopwaaruitdiensbelangenen standpuntenblijkenenstuurtdatcompleetmetonderliggendestukkenen berekeningenaanderechtbank.derechtbankstelteerstschriftelijkvragen aandeexlpartners,diedooriederafzonderlijktezamenmetde ScheidingsadvocaatLmediatorwordenbeantwoord.Vervolgensvindteen zittingplaats,waarbijaanwezigzijndeexlpartners,scheidingsadvocaatl mediatorenkindlouderdeskundige. 4.6 Hetzelfdegeldtvooreenoverlegscheiding. Alseenoverlegscheidingnietslaagt,danstellenbeideScheidingsadvocatenL mediatorsmetelkvandepartijenafzonderlijkeendocumentopwaaruit diensbelangenenstandpuntenblijkenensturendatcompleetmet onderliggendestukkenenberekeningenaanderechtbank.derechtbank stelteerstschriftelijkvragenaandeexlpartners,diedooriederafzonderlijk tezamenmetdescheidingsadvocaatlmediatorwordenbeantwoord. Vervolgensvindteenzittingplaats,waarbijaanwezigzijndeexLpartners, beidescheidingsadvocatenlmediatorsendekindlouderdeskundige. 4.7 Eenprocedurekanlangduren,somsweljaren.Departijenenhun advocatenkunnendaarzelfinvloedopuitoefenenenalsdatinhun belangis,hetproceseindeloostraineren. Nahetbeëindigenvaneenmediationofoverlegscheidingzonder(volledig) resultaatkrijgendescheidingsadvocatenlmediatorseentermijnvaneen aantalwekenwaarinzijvoorbeideexlpartnershunstandpuntenenbelangen onderbouwdmetdenodigestukkenenberekeningenaanderechter

29 voorleggen.naschriftelijkevragenvanderechterenschriftelijke beantwoordingdaarvanvolgteenzitting,waarbijaanwezigzijndeexl partners,beidescheidingsadvocatenlmediatorsendekindlouderdeskundige. Ditiseensnellereprocedure,diealsdeexLpartners/oudersinhogerberoep willen,daarkanwordenherhaald(schillenvandeui). 4.8 Dekostenvandezeprocedureszijnhoog,nietalleenvoordepartijen zelf,maarookvoordeoverheid(kostenprocedurerechtbank,kosten vergoedingrechtsbijstand,kosteneenjaardoublerenvande kinderen,kostenoplangeretermijn:risicokinderenvangescheiden oudersgaanzelfookscheiden),werkgever(werknemersvoorde scheidingfunctionerennietoptimaal,tijdensennadescheiding meldenzezichvaakziek,nadescheidingzijnzeindeeltijd alleenstaandeouder). Alseenadvocaatwilwinnen,zijneralleenmaarverliezers.Ditplanvoorkomt datpartijentegenoverelkaarkomentestaanineenproceduremettwee aparteadvocaten.komenzeernietsamenuitbijdescheidingsadvocaatl mediator,danleggenzehunverschillendebelangenenstandpuntenvoor aanderechter.dieerdanineenzittingeenbeslissingovergeeft.de ScheidingsadvocaatLmediatorformuleertdatvoorbeidepartijen.Zijweten vantevorendatdeprocedurezogaat.metdezeaanpakwordthetprocesin belangrijkemateversneldendekostenverminderd.zieoverdekosten hiernadeapartekaders. 4.9 Verkeerdeuitleg Belangvandecliënt :uiterstegrenzenopzoeken voorcliënt,hetondersteuitdekanwillen.alseenadvocaatdatniet doet,danishij/zijklachtwaardigbezig.inechtscheidingenheefteen dergelijkeopstellingechterrampzaligegevolgen. Hetbelangvandecliëntisnietalleenzijn/haareigenbelang,maarookdat vanzijn/haarexlpartnerenkinderen.descheidingsadvocaatlmediatorzou bijwet/tuchtrechtverplichtmoetenwordenallebelangenmeetenemenbij hetbehartigenvanhetbelangvanzijn/haarcliënt ExLpartnershebbentweepettenop,dievanexLpartnerenouder. Dezetweepettenbeïnvloedenelkaarregelmatigwaardoorhet belangvandekindereneenmisbruiktetermwordtendekinderen juistonderwerpvangevechtwordentussendeouders. Metgevaarvoorloyaliteitsconflict,PASentunnelvisie. Hetisvanbelangdetweepetten(expartners/ouders)tebenoemenente scheidenomuiteindelijkverantwoordelijkouderschaptebereiken.bijde ScheidingsadvocaatLmediatorisaandachtvoordeafhechtingvanderelatie envoorallenegatieveemotiesvandeexlpartnersenwordthetzakelijk (juridisch,fiscaal,financieel)deelvandescheidingafgerond.bijdekindl ouderdeskundigezittenzijalsouders,diealsvaderenmoederdebasis vormenvoordeinvullingvanhunouderschap.inaustraliëwerktditsysteem aljarengoed(onderzoekmumsanddadsforever) Errustnogsteedseentaboe(op(scheidingen,schaamte,falen,niet bespreekbaar.eennegatieverolverdelingtussendaderen slachtoffer,verlaterenverlatene. MiddelsmultiLmedialevoorlichtingeneducatieprogrammabespreekbaar makenenuitdetaboesfeerhalen.ookhetnetwerkomexlpartnersheen positiefopvoeden:ondersteuneni.p.v.bekritiserenenkwaadsprekerij Hetaantalechtscheidingenstijgt,hetaantalvechtscheidingenook. Voorkindenoudersheefteenscheidingveelnegatievegevolgen, diealleendoordejuistebegeleidingkunnenwordenverminderdof zelfsverhinderd. MultiLmedialevoorlichtingeneducatie.Preventievanafdebasisschool,opde middelbareschool,eninformatieoverrelatieena.s.ouderschapbijhet aangaanvaneenrelatie,bijdeverloskundige,bijdezwangerschapscursus.