Eindrapportage Prenatale voorlichting Twente 2012

Transcriptie

1 Eindrapportage Prenatale voorlichting Twente 2012 Marieke Bunnik Versiedatum: 5 juni 2013

2 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding Achtergrond Opzet tussentijds verslag Opdracht Plan prenatale Voorlichting Doelstelling Randvoorwaarden Organisatie en coördinatie Ontwikkelgroep prenatale voorlichting Coördinatie door cursusbureau JGZ Participatie van ketenpartners Werving en PR van aanstaande ouders Hoe komen aanstaande ouders bij het aanbod terecht? Website Planning en uitvoering groepsvoorlichting Wat is er uitgevoerd in relatie tot de planning? Totale participatie Participatie per locatie Participatie per voorlichting / training Wat is er, naast voorlichting, nog meer gedaan? Groeigidsen Prenatale huisbezoeken Tienerconsulten Evaluaties Respons Tevredenheid deelnemers per aanbod Tevredenheid per aanbieder Sterke en zwakke punten volgens deelnemers Financiële verantwoording Financieel overzicht Pagina 2 van 16

3 1. Inleiding 1.1. Achtergrond De financiële middelen voor Prenatale zorg uit de AWBZ ( 5,8 mln. op jaarbasis) zijn vanaf 2009 toegevoegd aan de Brede Doeluitkering Centra voor Jeugd en Gezin. Prenatale voorlichting is daarmee onderdeel van het gemeentelijk jeugdbeleid en nadrukkelijk gekoppeld aan de Centra voor Jeugd en Gezin. Op verzoek van het Ambtelijk Overleg Jeugd heeft het stafbureau JGZ Twente samen met Naviva kraamzorg en de beroepsgroep verloskundigen in Twente dit Meerjarenplan Prenatale voorlichting in Twente voor de periode 2009 t/m 2011 opgesteld. In juni 2009 is het plan definitief goedgekeurd en zijn de samenwerkende organisaties ermee aan de slag gegaan. In 2010 is er een evaluatie gedaan en is het plan op een aantal punten aangepast voor de uitvoering in Voor de periode hebben de Twentse gemeenten de GGD gevraagd om de uitvoering van prenatale voorlichting te helpen continueren Opzet tussentijds verslag Voor u ligt de rapportage over Dit tussentijdse verslag omvat een beschrijving van de activiteiten die in het kader van het plan prenatale voorlichting zijn uitgevoerd, de resultaten die daarmee zijn behaald en een korte beschrijving van de evaluatie van de deelnemers en professionals Opdracht Plan prenatale Voorlichting De opdracht is om prenatale voorlichting goed te verankeren in de totale zorg aan jeugdigen, zodat er vanaf de zwangerschap tot en met de leeftijd van 23 jaar een samenhangend, doorlopend en dekkende voorlichting en ondersteuningsaanbod wordt gerealiseerd Doelstelling De doelstelling van het project prenatale voorlichting is om zwangeren zo goed mogelijk voor te bereiden op de zwangerschap, de bevalling, de kraamtijd en de periode daarna, zodat zij weten wat hen te wachten staat en zich daar adequaat op kunnen voorbereiden Randvoorwaarden Het prenatale voorlichtingsaanbod wordt aangeboden vanuit de keten verloskundige kraamzorg jeugdgezondheidszorg; zowel in toeleiding als in uitvoering Het aanbod is gericht op alle aanstaand ouders en op specifieke doelgroepen Het aanbod is zowel groepsgericht als individueel Het aanbod is lokaal of subregionaal De doelgroep wordt persoonlijke benaderd, ondersteund door wervingsmaterialen Pagina 3 van 16

4 2. Organisatie en coördinatie De prenatale voorlichting, zoals beschreven in het plan, is een regionaal aanbod dat lokaal en subregionaal wordt uitgevoerd. Ten behoeve van de kwaliteit, uniformiteit en toegankelijkheid is ervoor gekozen om het aanbod op regionaal niveau te ontwikkelen en te coördineren. Het coördineren gebeurt vanuit het cursusbureau JGZ en de ontwikkelgroep prenatale voorlichting. De groepsgerichte en individuele prenatale voorlichting wordt uitgevoerd door eerstelijns en tweedelijns verloskundigen, kraamverzorgenden, lactatiekundigen, JGZ verpleegkundigen en enkele fysiotherapeuten Ontwikkelgroep prenatale voorlichting De ontwikkelgroep bestaat uit een vertegenwoordiger uit de drie Twentse verloskundigenkringen, een vertegenwoordiger vanuit de kraamzorg en de coördinator prenatale voorlichting van de GGD Twente. De ontwikkelgroep prenatale voorlichting heeft tot taak om de inhoudelijke (door) ontwikkeling en planning vorm te geven. De ontwikkelgroep is ongeveer 6 maal per jaar bijeen gekomen Coördinatie door cursusbureau JGZ Vanuit het cursusbureau JGZ is het volgende uitgevoerd: De website is doorontwikkeld en onderhouden (tekst website ingevoerd, aanbod thema s en cursussen ingevoerd, digitale materialen voor uitvoering bijgehouden en op de site gezet). Digitale en telefonische vragen van professionals en aanstaande ouders beantwoord. Bijeenkomsten van de ontwikkelgroep voorbereid, voorgezeten en gefaciliteerd. Beleidsstukken geschreven en evaluaties uitgevoerd. PR en communicatieactiviteiten uitgevoerd (presentaties op verloskundigenoverleggen, lokale beleids- en uitvoeringsbijeenkomsten; overleg met de websitebouwer; lancering van de website; interviews voor de radio, etc). Gesprekken met andere partijen die willen participeren in het plan Participatie van ketenpartners In het plan prenatale voorlichting staat beschreven dat de uitvoering van de prenatale voorlichting gebeurd door de keten verloskunde kraamzorg jeugdgezondheidszorg. Van de 14 verloskundigenpraktijken in de 13 Twentse gemeenten die participeren in Zwanger in Twente, hebben 11 praktijken geparticipeerd in In Hengelo en Hof van Twente worden de voorlichtingen uitgevoerd door twee vrijgevestigde verloskundigen die niet verbonden zijn aan de verloskundigenpraktijken. Van de Twentse ziekenhuizen bieden het Medisch Spectrum Twente (MST) en Ziekenhuis Groep Twente Locatie Hengelo een locatie aan voor de voorlichtingsbijeenkomsten. Het MST geeft daarbij ook een rondleiding op de verloskamers. In Hengelo gebeurt dit niet. Almelo biedt haar zwangeren zelf een voorlichting aan. Er is geprobeerd om samen met het ZGT Almelo de voorlichtingen vorm te geven maar op dit moment is dit organisatorisch niet haalbaar. Naast Naviva hebben in 2011 twee andere kraamzorgorganisaties, te weten RST en ZSM, geparticipeerd in de uitvoering van het voorlichtingsaanbod. In 2012 is dit uitgebreid met Attent Kraamzorg, VVT en Excellent. Daarmee participeren nu de 6 grootste aanbieders van kraamzorg in de uitvoering. Pagina 4 van 16

5 3. Werving en PR van aanstaande ouders 3.1. Hoe komen aanstaande ouders bij het aanbod terecht? Het prenatale voorlichtingsaanbod wordt onder de aandacht gebracht door alle disciplines vanuit de keten verloskunde/kraamzorg/ jeugdgezondheidszorg. Dit gebeurt met posters, visitekaartjes en stickers, maar vooral door zoveel mogelijk persoonlijke benadering, bijvoorbeeld tijdens het bezoek aan de verloskundige en/of tijdens het huisbezoek van de consulent van de kraamzorg. De ervaring leert dat deze aanpak erg succesvol is. Uit evaluaties blijkt dat 65% van de deelnemers via de verloskundige geïnformeerd is over het aanbod Website De website zwangerintwente.nl heeft tot doel de aanstaande ouders en de professionals die de voorlichtingen uitvoeren te informeren over het aanbod. Ouders kunnen lezen wat de verschillende voorlichtingen inhouden en kunnen zich tevens aanmelden voor één of meerdere voorlichtingen. De aanstaande ouder(s) krijgen hiervan geheel geautomatiseerd een bevestiging en uitnodiging. Tevens wordt de evaluatievragenlijst een dag na de cursus of themabijeenkomst digitaal aan de ouders gestuurd met de vraag deze ingevuld terug te sturen. In vergelijking met evaluaties op papier, ingeleverd bij de groepsvoorlichter, is de verwerking efficiënter en mogelijk zorgt het ook voor minder sociaal wenselijke respons. De website is ook bedoeld voor de uitvoerende professionals van de prenatale voorlichting. De professionals kunnen zich aanmelden, waardoor zij toegang krijgen tot een besloten gedeelte van de site. Hier kunnen zij een overzicht zien van hun planning en de aantallen deelnemers die zich inmiddels voor hun voorlichting hebben ingeschreven. Tevens kunnen ze hier documenten (o.a. presentaties, aanmeldformulieren, voorbeeldfacturen, etc) downloaden die ze voor de uitvoering van de voorlichting nodig hebben. Ook kunnen zij na afloop van een cursus of themabijeenkomst de (geanonimiseerde) evaluatie van hun voorlichting inzien. Pagina 5 van 16

6 De website wordt, sinds de lancering begin juni 2010, in toenemende mate bezocht zowel door aanstaande ouders als door professionals. Er zijn gemiddeld 37 bezoekers per dag. Aantal bezoekers zwangerintwente.nl per jaar Aantal bezoekers Pagina 6 van 16

7 4. Planning en uitvoering groepsvoorlichting 4.1. Wat is er uitgevoerd in relatie tot de planning? Op een aantal punten wijkt de realisatie af van de planning. De cursus borstvoeding is in 2012 teruggebracht naar twee bijeenkomsten. Dit sloot beter aan bij de inhoud en de wensen van de deelnemers en bood kans om meer bijeenkomsten te organiseren en zo aan de vraag te voldoen. De Bijeenkomst Huilpreventie kon in 2012 alleen door Naviva gegeven worden. Naviva had hier beperkte capaciteit voor, waardoor en 4 bijeenkomsten minder zijn uitgevoerd dan gepland. In 2013 zijn ook andere kraamzorgorganisaties in staat deze cursus te geven, waardoor de inzet beter verspreid kan worden. De bijeenkomst Borst- en Flesvoeding is twee keer geannuleerd wegens te weinig deelnemers. Hiervoor gaat in 2013 beter geworven worden. Voor de informatiebijeenkomst Bevalling en kraamtijd waren een aantal bijeenkomsten gereserveerd voor het ziekenhuis in Almelo. Zij konden deze bijeenkomsten door organisatorische problemen niet inplannen. Een deel is opgevangen door extra bijeenkomsten in Enschede te organiseren, maar 3 bijeenkomsten hebben we niet meer kunnen inplannen. Tabel 1 Overzicht: aanbod volgens plan prenatale voorlichting en gerealiseerde aantallen Voorlichting Plan 2012 Uitgevoerd 2012 Aanstaande oudercursus 6 6 Cursus borstvoeding 9 19 Kinderen krijgen in NL 6 6 Baby op komst 12 9 Bevalling en kraamtijd Borst of flesvoeding? Huilpreventie 12 9 Angst voor de bevalling Totale participatie Alle voorlichtingen en cursussen in 2012 konden rekenen op een totaal van 2485 inschrijvingen. Dat is een lichte toename ten opzichte van Er treedt een stabilisatie van het aantal deelnemers op. Omdat het aantal geboorten licht terugloopt, kan men verwachten dat de participatie in 2013 ook iets terugloopt, echter het streven is om de participatie iets te laten stijgen door ook de groep die nu nog niet gaat te motiveren een voorlichting bij te wonen. totaal aantal deelnemers per jaar Pagina 7 van 16

8 4.3. Participatie per locatie In 2012 is gestreefd naar meer spreiding per subregio, waarbij vooral inspanning is gepleegd om ook voorlichtingen en cursussen in middelgrote en kleinere gemeenten te organiseren. Tabel 2 Plaats voorlichtingen / cursussen Totaal aantal deelnemers 2012 Wierden 18 Vriezenveen 141 Tubbergen 111 Rijssen 89 Oldenzaal 208 Losser 4 Hengelo 320 Haaksbergen 48 Goor 85 Enschede 1128 Denekamp 78 Almelo 255 Eindtotaal 2485 Hoe succesvol dat was verschilde per kern. In de plaatsen waarin verloskundigen regelmatig nieuwe kaartjes en stickers bij de GGD aanvragen voor PR, ligt het aantal deelnemers aanmerkelijk hoger. Kennelijk speelt het actief verwijzen door de verloskundige een belangrijke rol. Verder bezoeken zwangeren vooral voorlichtingen die buiten hun eigen gemeentegrenzen aangeboden worden. In Enschede nemen bijvoorbeeld veel zwangeren uit omliggende gemeenten deel omdat ze benieuwd zijn naar de rondleiding op de verloskamers. In kernen waar geen verloskundigenpraktijk aanwezig is sluiten de zwangeren meestal aan bij de voorlichting in de gemeente van hun verloskundigenpraktijk. 4.4 Participatie per voorlichting / training De meeste deelnemers woonden de voorlichtingsbijeenkomst bevalling en kraamtijd bij. Dit is een bijeenkomst van één avond, waarin verloskundige en kraamzorg in een vogelvlucht alle belangrijke onderwerpen aanstippen om ouders op zwangerschap, bevalling en de periode daarna voor te bereiden. Ook de cursus Borstvoeding kon op veel belangstelling rekenen. Deze voorlichting bestaat uit twee avonden, waarin een lactatiekundige aanstaande ouders voorbereid op borstvoeding. De cursus gaat onder meer in op vragen over aanleggen, krijgt mijn baby wel voldoende voeding en kolven. De cursus kinderen krijgen in Nederland kon op weinig deelnemers rekenen. Dit kwam voornamelijk omdat de werving problematisch is. Het bereiken van de juiste doelgroep kost extra tijd en deze tijd is helaas niet voorhanden. Dat is jammer, want in de praktijk blijkt het erg waardevol om ouders die het Nederlandse verloskundige zorgsysteem niet goed kennen wegwijs te maken. Uit onderzoek blijkt dat een niet-westerse achtergrond samenhangt met perinatale sterfte, onder meer doordat deze aanstaande ouders de weg naar de zorg onvoldoende kennen en niet goed op de hoogte zijn van wanneer ze contact op moeten nemen met een zorgverlener. Tabel 3 Aantal deelnemers per voorlichting / cursus Thema / cursus (aantal) Totaal aantal deelnemers Gemiddeld aantal deelnemers Aanstaande oudercursus (6) ,0 Cursus borstvoeding (19) ,9 Kinderen krijgen in NL (6) 10 1,7 Baby op komst (9) ,4 Bevalling en kraamtijd (57) ,4 Borst of flesvoeding? (10) 95 9,5 Huilpreventie (9) ,7 Angst voor de bevalling (6) 44 7,3 Het grootste aantal deelnemers is bereikt met de voorlichting Bevalling en Kraamtijd. Dat was te verwachten, want deze voorlichting wordt veruit het meest aangeboden en kan soms wel aan maximaal 60 deelnemers tegelijk gegeven worden (afhankelijk van de locatie). Dit aantal wordt in Enschede vrijwel altijd gehaald. Het komt daar regelmatig voor dat er meer belangstelling is dan aanbod. Cursussen, zoals Cursus Borstvoeding en Baby op komst kunnen gezien de opzet kleinere groepen herbergen. Pagina 8 van 16

9 5. Wat is er, naast voorlichting, nog meer gedaan? 5.1. Groeigidsen Groeigidsen worden door een aantal praktijken met regelmaat aangevraagd, maar door andere praktijken niet. Het is de bedoeling om in 2013 na te gaan in welke mate ouders de groeigids daadwerkelijk gebruiken Prenatale huisbezoeken De uitvoering van de prenatale huisbezoeken werd voor aanvang van het plan prenatale voorlichting door de JGZ verpleegkundige uitgevoerd op aanvraag van de verloskundige. In het plan prenatale voorlichting was in eerste instantie de inzet dat er meer ruimte zou komen voor de uitvoering van prenatale voorlichting door de JGZ verpleegkundige. Vanuit de Stuurgroep Zwangerschap en geboorte is ook aangegeven dat er meer inzicht moet komen in de mogelijke risico s die verband houden met de thuissituatie van de zwangere. Daarbij gaat het om het in kaart brengen van medische en psychosociale risico s voor moeder en kind in de laatste fase van de zwangerschap, de bevalling en tijdens de kraamperiode (ook wel 34-weken-huisbezoek genoemd). Echter de prenatale huisbezoeken werden moeizaam geïmplementeerd waardoor het aantal uitgevoerde prenatale huisbezoeken niet hoog was. In 2010 zijn twee prenatale huisbezoeken en in 2011 zijn zes prenatale huisbezoeken gedeclareerd. In 2012 is dit aantal aanzienlijk toegenomen en zijn er 54 huisbezoeken gedeclareerd. Wat daarbij opvallend is, is dat deze worden uitgevoerd door 7 van de 13 daarvoor in aanmerking komende praktijken. Praktijken die weinig of geen huisbezoeken uitvoeren geven als redenen: Deze extra inzet is lastig in te passen in de dagelijkse praktijk (vraagt extra uren werken) Verloskundigen vinden het lastig om aan zwangeren uit te leggen waarom ze een prenataal huisbezoek krijgen (vraagt om het uitspreken van zorgen over de situatie) Verloskundigen geven aan dat ze niet goed weten wie ze kunnen inschakelen bij het signaleren van bepaalde problemen, waardoor een huisbezoek ze veel tijd en inspanning kan opleveren om de gesignaleerde problemen aan te pakken. Tabel 4 Afgelegde prenatale huisbezoeken per praktijk Verloskundigenpraktijk Almelo 7 Verloskundigenpraktijk Tubbergen 2 Verloskundigenpraktijk Wierden 8 Verloskundigenpraktijk Natal Hengelo 6 Verloskundigepraktijk Vivre Enschede 4 Verloskundigenpraktijk Liberis Libenter Enschede 8 Verloskundigenpraktijk Enschede Zuid 19 Andere praktijken in Twente 0 Totaal 54 Begroot 150 Over 96 Verloskundigen kunnen de JGZ verzoeken om een huisbezoek af te leggen. De JGZ heeft in 2012 totaal 41 prenatale huisbezoeken uitgevoerd. Dat het hoe en waarom van een huisbezoek van tevoren overlegd moet worden met ouders en dat toestemming gevraagd moet worden voor het uitwisselen van gegevens is mogelijk een drempel voor de verloskundige. Om verloskundigen te ondersteunen bij het doen van huisbezoeken, is een training motiverende gespreksvoering georganiseerd. Veertig verloskundigen namen deel aan deze training. In Enschede worden zorgpaden opgesteld, om te zorgen dat verloskundigen de juiste expertise kunnen inschakelen bij het signaleren van psychosociale problemen. Vanuit sommige praktijken lijkt het aantal huisbezoeken daarna te zijn toegenomen, maar de helft van de praktijken is daarna nog steeds niet actief. Opvallend is wel dat dit voornamelijk praktijken buiten de drie steden Hengelo, Enschede en Almelo betreft. In 2013 start er een werkgroep implementatie huisbezoek om te zorgen dat de huisbezoeken beter ingebed worden. Naar verwachting neemt de uitvoeringsfrequentie dan toe. Pagina 9 van 16

10 5.3. Tienerconsulten Zwangere tieners bleken een doelgroep die matig bereikt werd door de voorlichtingen en cursussen. Navraag leerde dat ze zich niet aangesproken voelden door de reguliere voorlichtingen. Dat bleek te komen doordat ze zich soms als zwangere tiener gestigmatiseerd voelden en hun zwangerschap anders beleven dan oudere zwangeren. Speciaal groepsaanbod voor tieners, zoals in voorgaande jaren georganiseerd, bleek ook geen oplossing te bieden: niet iedere tiener wil deelnemen aan een groep. Voor zwangere tieners is daarom in 2012 het Tienerconsult ontwikkeld. Dit extra consult, uitgevoerd door een verloskundige, is bedoeld om de zwangere tiener in een individueel contact voor te bereiden en te informeren. In het najaar van 2012 had de werkgroep Tienerconsulten een protocol voor de consulten klaar en zijn de eerste paar consulten uitgevoerd. In 2013 wordt dit aanbod voortgezet. Tabel 5 Verrichte tienerconsulten per praktijk Naam Aantal Verloskundigenpraktijk Enschede Zuid 3 Medisch Spectrum Twente 10 Totaal 13 Begroot 100 Over 87 Pagina 10 van 16

11 6. Evaluaties 6.1. Respons Van alle deelnemers vulden 628 deelnemers een digitale evaluatie in. Dat is, in relatie tot het aantal aanmeldingen, een respons van 25%. Dit is hoger dan de respons die verkregen werd door met papieren evaluatieformulieren te werken. Door de documentatie (sheets en dergelijke) pas op te sturen aan deelnemers nadat de evaluatie is ingevuld, is geprobeerd een hogere respons te krijgen. Het lijkt erop dat dit werkt, want sinds dit is ingevoerd is het aantal ingevulde evaluaties toegenomen. Het brengt echter ook twee nadelen met zich mee: 1. Deelnemers zijn daar niet tevreden over. Ze willen de sheets tijdens de presentatie, zodat ze er bijvoorbeeld aantekeningen op kunnen maken. 2. Er is een kans dat respons nu vooral afkomstig is van mensen die graag de sheets willen hebben. Het is mogelijk dat dit met name de deelnemers betreft die enthousiast waren over de inhoud van de voorlichting Het is een overweging waard deze werkwijze te veranderen, maar dit zal zonder twijfel leiden tot minder respons. In 2013 zal naar oplossingen gezocht worden voor dit vraagstuk Tevredenheid deelnemers per aanbod Deelnemers waren over het algemeen tevreden en gaven het aanbod gemiddeld een 7.7. Hieruit leiden we af dat het aanbod inhoudelijk en organisatorisch tot tevreden deelnemers leidt. Om te zorgen dat deze tevredenheid op hetzelfde niveau blijft, zal het aanbod en de organisatie daarvan continu doorontwikkeld moeten worden. Vraag: Welk cijfer (1-10) zou u deze voorlichting geven? Per product Gemiddelde Baby op komst 7,6 Gemiddelde Bevalling en kraamtijd 7,7 Gemiddelde Borst- of flesvoeding? 7,7 Gemiddelde Cursus borstvoeding 8,0 Gemiddelde Cursus voor aanstaande ouders 7,9 Gemiddelde Kinderen krijgen in Nederland 8,0 Gemiddelde Verzorgen, masseren en onnodig huilen voorkomen 8,0 Gemiddelde Wat als angst overheerst? 8,1 Totaalgemiddelde 7,7 Pagina 11 van 16

12 Deelnemers waren over het algemeen tevreden over het voorlichtingsmateriaal. Een enkele keer werd slecht ingevuld. Uit analyse van de evaluaties bleek dit vooral te gaan om aanstaande ouders die graag de materialen tijdens de cursus of voorlichting uitgereikt hadden gekregen. Over het algemeen werd de manier waarop de voorlichter de bijeenkomst heeft verzorgd als voldoende en goed beoordeeld. Wel werd daar, bij cursussen en voorlichtingen die door meerdere personen werden verzorgd, regelmatig bij opgemerkt dat de ene voorlichter het beter deed dan de andere. Deelnemers vonden voorlichters soms gespannen en te weinig interactie zoeken. Om deze reden wordt er in 2013 een korte training Presentatievaardigheden georganiseerd. Pagina 12 van 16

13 6.3. Tevredenheid per aanbieder Vraag: Welk cijfer (1-10) zou u deze voorlichting geven? Per aanbieder 1 Kraamzorg Naviva 7,8 Attent 7,5 ZSM 7,8 Excellent 6,9 RST 7,7 VVT 7,8 Per product Jeugdgezondheidszorg 7,8 Verloskundigen Het Uilenest (Haaksbergen) 7,3 Enschede Zuid 7,5 Verloskundigenpraktijk Almelo 7,7 Verloskundigenpraktijk Tubbergen-Almelo 8 Verloskundigenpraktijk Evy (Oldenzaal e.o.) 7,7 Liberis Libenter (Enschede) 7,9 Verloskundigenpraktijk Oldenzaal, Dinkelland e.o. 7,6 Verloskundigenpraktijk Rijssen-Holten 8,1 Verloskundigenpraktijk Vivre (Enschede) 7,9 Verloskundigenpraktijk Wierden-Twenterand 7 Ziekenhuis Groep Twente Locatie Almelo 7,3 Zwanger in Balans (Hengelo) 7,6 Marlies de Groot 8 Als we kijken naar welk cijfer deelnemers per aanbieder geven, dan blijkt dit over het algemeen ruim voldoende en zijn er geen grote uitschieters. Voorlichters kunnen op hun afgeschermde deel van zwangerintwente.nl hun eigen evaluaties inzien. Dit blijkt in de praktijk nog weinig te gebeuren. In de training presentatievaardigheden in 2013 zal hier aandacht op gevestigd worden. 1 Veel cursussen en voorlichtingen worden door meerdere organisaties gezamenlijk verzorgd en als geheel beoordeeld door de deelnemers. In die gevallen zijn de beoordelen daardoor deels afhankelijk van de prestaties van de samenwerkingspartner. Pagina 13 van 16

14 6.4. Sterke en zwakke punten volgens deelnemers Hieronder volgt een opsomming van de meer frequent genoemde sterke punten en verbeterpunten uit de evaluaties. Sterke punten De info die er gegeven wordt d.m.v. praktische voorbeelden Deskundigheid van de voorlichters De voorlichters waren deskundig en ervaren op hun vakgebied Dat je enigszins weet wat er te wachten staat en dat er punten worden aangesneden waar je zelf nog niet aangedacht had, zodat je je hier verder in kan verdiepen. Een verloskundige die uit ervaring praat en ook de man erbij in betrekt! Rondleiding vrouw-kind centrum. Weten waar je naar toe moet, al bekend zijn met hoe het er uitziet en wat je daar kunt verwachten. De informatie van de kraamzorg, vond ik heel goed. Daar had je wat aan. Je bent er als partners bewust en samen mee bezig. Goed beeldmateriaal, deskundige voorlichters, verschillende materialen/producten gezien (met name bij 2e avond over kolven), de partners werden er ook goed bij betrokken. Zwakke punten Je kunt merken dat de voorlichters niet van nature makkelijk spreken voor een groep. Op zich niet erg, want dat is hun "normale" werk ook niet, maar daarin zouden ze zich nog wel kunnen verbeteren Het deel van de kraamzorg aanpassen. Dit was erg langdradig. Eigenlijk geen nieuwe informatie gekregen. Het is veel informatie voor één avond. Misschien gesplitst worden in twee avonden, waarbij je tegelijk meer onderwerpen kunt aansnijden. De houten stoelen, daar houd je het als relatief vergevorderde zwangere geen 2 uur op uit. Van te voren testen of alles werkt, video konden ze niet aanzetten, met behulp van een deelnemer is het pas gelukt. Misschien ook beeldmateriaal gebruiken over hoe het bedje nu opgemaakt moet worden, of hoe de kruik gemaakt moet worden etc. (praktische dingen). Wat meer interactie met de groep. Gebak of een koekje bij de koffie. Vaker geven, ik hoorde rond 28 weken zwangerschap van de cursus. Gelukkig kon ik met 36 weken zwangerschap terecht (de rest zat vol). In de ontwikkelgroep worden deze uitkomsten bekeken en worden speerpunten geformuleerd om het aanbod en de organisatie daarvan nog verder te optimaliseren. Pagina 14 van 16

15 7. Financiële verantwoording 7.1. Financieel overzicht 2012 Pagina 15 van 16

16 Uit het financiële overzicht is komt naar voren dat op een aantal onderdelen veel minder kosten zijn gemaakt dan oorspronkelijk is begroot. Met name de post reiskosten valt veel lager uit. Hieronder vallen de reiskosten van de uitvoerend professionals, maar ook de zaalhuur en catering (koffie/thee) van de voorlichtingen. Het verschil bedraagt bijna euro. Tevens zijn de accountantkosten veel lager dan begroot (verschil van bijna euro). De kosten voor zaalhuur, catering, reiskosten en accountantkosten zijn al enkele jaren veel minder dan begroot. Tevens zijn er in 2012 minder prenatale huisbezoeken en tienerconsulten uitgevoerd (ruim euro) zoals reeds besproken in voorgaande hoofdstukken. Met de activiteiten die in 2013 worden ingezet verwachten we een stijging van de uitvoering van deze voorlichtingen. Ook zijn er geen kosten gemaakt voor extra of nieuw aanbod (8.000 euro). In 2012 is vooral geprobeerd om zoveel mogelijk partners te betrekken bij de uitvoering van de voorlichtingen en het verbeteren van de voorlichtingen, met name de doorontwikkeling van het prenatale huisbezoek en het tienerconsult. Op basis van de bovenstaande is het voorstel om de begroting iets aan te passen waardoor de middelen maximaal worden ingezet voor de voorlichtingen. De volgende verschuiving wordt voorgesteld: 1) kosten voor zaalhuur, catering, reiskosten terugbrengen 2) accountantkosten terugbrengen 3) meer middelen voor de uitvoering van voorlichtingen die veel worden bezocht 4) meer middelen voor werving van ouders (PR en toeleiding) 5) meer middelen voor het ontwikkelen van nieuw aanbod op basis van signalen uit de praktijk Een aangepaste voorstel aanbod en begroting voor is als bijlage bijgevoegd. Pagina 16 van 16